De Spaansche burgeroorlog WAPENSCHOUW VAN DEN JONGEN MIDDENSTAND MAANDAG 10 MEI 1937 DE LEinSCKE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 De strijd in Baskenland In Catalonlë herstelt zich de orde DE OPMAR3CH IN BISCAYE. Rechtscken bestrijken de haven van Bilbao General Gueipo de Llano heeft o.m. me degedeeld, dat de rechtsche opmarsch aan het front van Biskaye wordt voortgezet, in het bijzonder in de sectoren van Bermeo en Amoredieta, waar gisteren belangrijke stellingen werden veroverd. Een speciale correspondent van Havas meldt; dat de rechtschen zonder ophouden hebben gestreden van des morgens tot des middags vijf uur om zich meester te ma ken van de laatste toppen van het berg- massief van Sollube, dat zich uitstrekt van Guernica tot den kaap Machicahco. Laat in den middag waren de gestelde doelen- bereikt. De nationalisten hebben thans den weg vrij voor zich om den aanval te on dernemen op de laatste weerstandslinie voor Bilbao. Met him geschut bestrijken zij thans de haven van Bilbao. Het communiqué van het nationalistische groote hoofdkwartier zegt: „Aan het front van Biscaye zijn de ope raties om het bezit van den Solube met succes bekroond. Na zware gevechten heb ben onze troepen de stellingen veroverd, die de vijand op den bergkam bezet had. De vijandelijke batterijen, die hier stonden opgesteld, zijn vernietigd. Intusschen hebben wij den Solube reeds achter ons gelaten en de dorpen Anchur- raga, Truende, Goyenzabal, Manuas, Tri ton, Olazarreta, Abarre Begoa, Landagoi- coa en Iturieta bezet. Onze afdeelingen staan thans op 5 K.M. afstand van Mun- guia. Franco spoort Basken opnieuw tot overgave aan. Generaal Franco heeft opnieuw een op roep tot de Basken gericht, dien vliegtui gen gisteren overal boven het nog in han den der regeering zijnde gebieden hebben uitgeworpen. In dezen oproep wordt o.a. gezegd: „Wij staan voor de poorden van Bilbao. De krijgskansen zijn tegen u. Het is nog tijd om nieuwe onheilen te voorkomen. Legt de wapens neer voordat Biscaje door geweld zal zijn veroverd, want anders zullen wij gedwongen zijn, op u het recht van den overwinnaar op den overwonnene toe te passen". DE SITUATIE IN CATALONIE, Bespreking der regeering van Valencia. De ministerraad te Valencia heeft den toestand in Catalonië onder oogen gezien. Na afloop van den ministerraad werd een communiqué gepubliceerd, waarin o.m. wordt verklaard: Ten einde een herhaling van soortgelijke gebeurtenissen te voorko men, zal een onderzoek moeten worden In gesteld om met alle gestrengheid alle op roerige daden, welke werden gepleegd, te straffen. Men zal op krachtige wijze voortgaan met de volkomen ontwapening der achter het front verblijvende burgerbevolking. De regeering maakt bekend, dat zij uiterst gestrenge wettelijke sancties zal toepassen op hen, die zouden weigeren hun wapens uit te leveren. De regeering heeft den minister van bin- nenlandsche zaken opgedragen zoo spoe dig mogelijk de controleposten aan de gren zen en in de havens, die niet direct onder zijn gezag staan, te doen verdwijnen. De regeering hoopt, dat alle vakvereeni- gingsorganisaties en politieke vereenigin- gen volledigen steun zullen verleenen bij de toepassing dezer maatregelen, welke beoogen den vrede en de rust achter het front te verzekeren. De toestand in Barcelona is normaal. Het leven heeft in Barcelona zijn nor malen loop hernomen. Banken, bioscopen en schouwburgen zijn weer open. Men is begonnen de barricades af te bre ken. Het verkeer is weer normaal. Luit.-ko- lonel Emile Torres en José Diaz Ceballos, een functionaris van het ministerie van binnenlandsche zaken, zijn uit Valencia gekomen en hebben de functies op zich ge nomen van chef der politie te Barcelona en commisaris-generaal der prefectuur. Te vens zijn 5000 Guardias de asalto en twee gemotoriseerde compagniën uit Valencia aangekomen. Torres heeft een bezoek ge bracht aan Companys en heeft na het on derhoud verklaard, dat het vraagstuk der openbare orde snel tot oplossing zou ko men. Companys heeft tegenover journalis ten uiting gegeven aan zijn voldoening over de thans heerschende rust en den wensch te kennen gegeven, dat alle anti fascistische krachten in eenheid zouden sa menwerken. Visschers vluchten voor anarchistische terreur. Eenige visschers van de kleine Spaan sche haven Laselva hebben Zaterdag de wijk genomen naar Cerbere. Zij verklaar den, dat de anarchisten een schrikbewind uitoefenden en Vrijdag zeven mannen en twee vrouwen hadden terechtgesteld. De visschers verkozen derhalve naar Frank rijk te vluchten. De controle op de niet-inmenging. De rechtbank te Toulouse (Frankrijk) heeft 29 vreemdelingen wegens overtreding der wet op de niet-inmenging ieder tot 40 dagen gevangenisstraf veroordeeld. Het gezelschap was op 3 April te Muret gearresteerd bij een poging over de Spaan- e grens te trekken, om er dienst te ne- BUITENLAND DU1TS0HLAND HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN MGR. VON PREYSING. Over de processen tegen de geestelijken. In een gisteren van den kansel van alle kerken in het bisdom Berlijn voorgelezen herderlijk schrijven protesteert de bis schop van Berlijn, mgr. von Preysing, tegen de wijze, waarop de Duitsche pers de pro cessen tegen leden van kerkelijke orden of tegen priesters „Wegens hun zedelijk ge dag" weergeeft. Men zou willen doen gelooven, dat bijna de geheele Katholieke geestelijkheid bestaat uit misdadige en immoreele elementen. Dat is niet waar. Het Katholieke volk moet zich niet op een dwaalspoor laten brengen. De pers ver klaart ook, dat de kerk de schuldigen zou beschermen, dat is ook niet waar. De Katholieke bisschoppen zullen dan ook degenen, die een misstap hebben be gaan veroordeelen en hen uit de kerk ver wijderen. De bisschoppen keuren de beschuldigin gen van de burgelijke rechters goed, indien zij gegronc zijn. De Duitsche bisschoppen geloovigen hun vertrouwen in hun geeste lijkheid te behouden. In Duitschland leven 25.000 priesters en 90.000 leden van kerkelijke orden. Het aantal schuldigen is uiterst gering en op zich zelf staande feiten mogen niet van invloed zijn op de gehet-ntheid van het Ka tholieke volk jegens zyn priesters en de leden der kerkelijke congregaties. „MEIN KAMPF" OP DEN INDEX? Het Katholieke orgaan der Duitsche min derheid in Polen „Der Deutsche in Polen", dat over het algemeen goed geïnformeerd is ten aanzien van de betrekkingen tusschen het Vaticaan en het Duitsche Rijk, meldt, dat binnenkort de eisch zou worden ge steld tot op den index plaatsen van Hitiers boek „Mein Kampf". De eisch zou ingediend worden bij dezelfde instantie, die in 1934 het op den Index plaatsen tot stand bracht van het boek van Rosenberg „De Mythe van de twintigste eeuw". FRANKRIJK DE JEANNE D'ARC-FEESTEN. Botsingen op drie plaatsen te Toulouse. Achtereenvolgens op drie plaatsen heb ben zich te Toulouse tijdens de Jeanne d'Arc-feesten gisteren lelletjes voorgedaan, waarbij een twintigtal gewonden is geval len. Er was een optocht gevormd, gedeel telijk bestaande uit aanhangers van de Action Frangaise, gedeeltelijk uit leden van de Parti Social Frangais. De betoogers raakten in botsing met tegenbetoogers. Ten slotte slaagde de politie er in een einde te maken aan de vechtpartijen. Tegen 12 uur was de rust weergekeerd. Eenige arrestaties zijn verricht. ENGELAND OPTOCHT VAN STAKEND AUTOBUSPERSONEEL. Duizenden stakende autobuschauffeurs en conducteurs en personen, die mét hen sym- phatiseeren, hebben gistermiddag te Lon den een optocht gehouden, welke werd voorafgegaan door eer. doodkist, waarop een pet en een wit hemd, zooals door het autobuspersoneel wordt gedragen. Zij trok ken naar Trafalgar Square, waar een bij eenkomst werd gehouden, met het doel de grieven der stakers aan het publiek uiteen te zetten. ITALIË Italië is boos op Engeland ALLE ITALIAANSCHE JOURNALISTEN TERUGGEROEPEN. Engelsche bladen verboden. Officieel wordt medegedeeld, dat alle Italiaansche journalisten uit Engeland zijn teruggeroepen. Het agegntschap Stefani deelt verder mede, dat in verband met de houding, wel ke bijna de geheele Britsche pers heeft aan genomen ten aanzien van Italië en het Ita liaansche leger, alle Engelsche bladen in Italië zijn verboden, behalve de „Daily Mail", de „Evening News" en de „Obser ver". Zaterdagavond werden te Rome geruch ten verspreid, dat het tegen de Britsche pers gerichte besluit gevolgd zou worden door de uitzetting der correspondenten van Engelsche bladen in Italië, maar in gezag hebbende kringen acht men deze moge lijkheid voorshands uitgesloten. De Italiaan sche avondbladen publiceeren het besluit der terugroeping van de Italiaansche jour nalisten uit Engeland zonder veel ophef. Men wacht in Italië thans af, of de Brit sche regeering wellicht tegenmaatregelen Commentaar van Stefani. De diplomatieke redacteur van het agentschap Stefani schrijft: De z.g.n. democratische pers had onder andere minderwaardige onjuistheden be kend gemaakt, dat Italiaansche vrijwilli gers bij Bermeo teruggeslagen waren en in zee waren gedreven door visschersvrou- wen. Volgens onweerlegbare documenta- ties en internationale getuigenissen zijn de feiten als volgt: 1. Bermeo is veroverd door vrijwilligers in hoofdzaak Italianen en is nooit door rooden heroverd. 2. be halve Bermeo hebben Italiaansche vrij willigers over het bergmassief Solluve in de richting Bilbao veroverd. 3. de buiten- landsche journalisten, met inbegrip van de Engelsche, hebben te Bermeo de over winning der Italiaansche vrijwilligers kun nen constateeren. 4. Dezelfde journalisten, met inbegrip van de Engelsche, zijn getui ge geweest van de dankbaarheid, die be toond is door de bevolking van mannen en vrouwen te Bermeo jegens de Italiaan sche vrijwilligers, die haar hebben bevrijd van de roode terreur. Wij gelooven, aldus besluit de diploma tieke redacteur van het agentschap Ste fani, dat de laagheden van de democrati sche pers langen tijd niet vergeten zullen worden in Italië. Aanvallen op Engeland in de Duitsche pers. De terugroeping der Italiaansche journa listen uit Engeland is voor de Duitsche pers aanleiding geworden haar aanvallen op Engeland te hervatten. De bladen ver klaren, dat het besluit van Italië in Duitsch land warm begroet zal wox-den. De „Völki- scher Beobachter" noemt de houding van de Engelsche pers onwaardig en schrijft, dat zich in sommige landen onder den dek mantel van de persvrijheid een interna tionaal leugenstelsel heeft gevormd, dat een bedreiging beteeken4 voor de vreed zame samenwerking der volkeren. De „Berliner Zeitung" schrijft, dat Duitschland, dat zich in een gelijke positie bevindt als Italië, er toe gebracht zou kun nen worden een overeenkomstige beslis sing te nemen. In antwoord op een hem Zaterdagavond gestelde desbetreffende vraag heeft de Duitsche minister voor pers en propaganda, dr. Goebbels, ontkend, dat te Berlijn een analoge maatregel zou worden overwogen. EERSTE VERJAARDAG VAN HET KEIZERRIJK. De eerste verjaardag van de stichting van het keizerrijk werd gisteren te Rome gevierd met een imposant défilé, waaraan 40.000 man deelnamen, behoorende tot de verschillende wapens. Er waren o.m. kolo niale troepen, oud-strijders en jonge fas cisten' ingedeeld. PALESTINA GESPANNEN TOESTAND IN TULKARAM In de streek van Tulkaram heerscht een sfeer van onveiligheid, die wanordelijkhe den doet vreezen. De bewoners hebben een algemeene staking afgekondigd ui' protest tegen een boete van 150 pond, die hun is opgelegd door den gouverneur in verband met de recente wanordelijkheden. De Joden, die de streek passeeren reizen onder politie-escorte in karavanen. AMERIKA DE STAKING IN HET FILMBEDRIJF. In de werkplaatsen der filmondernemin- gen te Hollywood, wordt thans door 6000 personen gestaakt. Men verwacht, dat van daag overal in de Vereenigde Staten door een millioen mannen en vrouwen bij de bioscooptheaters in de groote steden gepost zal worden. Joseph Schenck, de president van de or ganisatie van filmproducten, heeft mede gedeeld, dat de meeste producenten zich bereid hebben verklaard, de belangrijkste eischen der filmartisten ten gunste van hun slechtbetaalde collega's in te willigen. Deze verklaring doet verwachten, dat het niet tot een solidariteitsstaking zal komen. BERICHTEN OVER OPSTANDIGE BEWEGING IN BRAZILIë. Het blad „El piario" meent te weten, dat vandaag een opstandige beweging zou uit breken in de Braziliaansche staten Sao Paulo, Rio Grande en Bahia. De opstande lingen zouden 50.000 man sterk zijn, de be weging zou te Montevideo zijn voorbereid. Dit bericht is niet bevestigd en lijkt zeer overdreven. De Bisschop is trotsch op de K J.M.V'ers De natuurvriend: „Ja, baas, dat kon ik niet over miin hart verkwijn. BONDSDAG KATHOLIEKE JONGE MIDDENSTANDSVEREENIGING. De bondsdag van de Katholieke Jonge Middenstandsvereenigingen van het bisdom Haarlem werd gisteren te Haarlem gehou den. Ruim 500 leden van de verschillende afdeelingen waren te gast bij de K.J.M. Augustinus, Haarlem. Om half elf werd in de St. Josephkerk aan de Jansstraat, de vroegere hulp kathedraal, een hoogmis opgedragen door den diocesanen Bondsmoderator, rector L. J. Beune, met assistentie van den wel- eerw. heer v. Dael, moderator van Amster dam, diaken, en den moderator van den Haag, kap. A. J. v. d. Oudenhoven als sub diaken. In de kerk waren buiten de jonge middenstanders nog aanwezig o.a.: Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huiberg bisschop van Haar lem, Mgr. M. P. J. Möllmann oud-vicaris Gen. van het bisdom, Mgr. Th. Picot, de tegenwoordige vicaris en vele moderatoren. Rector Beune hield een predikatie over: Het gebruik der genadegaven tot elkanders nut. Na de H. Mis, die door allen werd ge zongen, werd in de zaaen van het concert gebouw op gezellige, ongedwongen wijze gekoffietafeld. De groote concertzaal, waar het verdere programma werd afgewerkt, was op toepasselijke wijze met emblemen en vaandels van de diverse afdeelingen ver- hierd, terwijl door plaatsing van tafeltjes in de zaal de intieme stemming verhoogd werd. Van de zeer vele aanwezige autori teiten noemen wij: rector A. Mol, direc teur van het Mannelijk Jeugdwerk in het bisdom Haarlem, pater Alexander, leider van de kernbeweging in den Middenstand, den hoogeerw heer H. O. J. Sondaal, deken van Haarlem, mgr. M. P. J. Möll mann, pater H. Domicie, van het retraite huis Noord wij kerhout, notaris Ant. Loman, oud-Verbondsvoorzitter, den heer G. Peet, Verbondsvoorzitter, den heer W. J. B. v. Liemt, wethouder van Haarlem, den heer J. Bakker, directeur van het Hanzebureau, verschillende vertegenwoordigers van de Hanze, afgevaardigden van de jeugdver- eenigingen, zooals de Graal, de St. Joseph- gezellen, de Studentenvereeniging, en vele moderatoren. De voorzitter van het bondsbestuur, drs. W. Dysselbloem, heette allen van harte wel kom, waarna hij een, door den K.R.O. uit gezonden rede hield over: De taak van de moderne jeugd. Het valt niet te ontkennen, aldus spr., dat iedere jonge kerel, elk jong meisje, om te slagen in het leven, volgens een begin sel, een principe moet leven. Wij nu strij den voor het principieele Katholicisme. K.J.M.V.-er zijn, wil zeggen: vorming ont vangen en vorming aanvaarden. De tegenwoordige, moderne maatschappij is stijlloos, en nu dreigt het gevaar dat de jonge menschen even stijlloos worden als de maatschappij. Een kerel van stijl heeft in de gerationaliseerde maatschappij geen kans meer. b De moderne jeugd leeft ruimer maar ze heeft geen diepgang meer. Zeker, ze zal haar plichten als Katholiek blijven ver vullen, maar zij zal zoo ver mogelijk door voeren de moderne idee dat het geloof een pnivé-zaak is, omdat ze anders misschien voor ouderwetsch versleten zal worden. Ongewild en onbewust gaat de Katholieke jeugd zich in dienst stellen van een mo derne beschaving, ten koste van een 20 eeuwen bestaand geloof. Katholiek zijn, wat is het anders dan zijn in het bezit van de waarheid. En als dat gene modern is wat past in een bepaalde cultuur, dan is de Kerk modern, want zij stelt zich in dienst van de waarheid. Het Katholicisme staat boven ieder cultuur ontwikkeling, en het is de plicht van iedere cultuurphase om het Katholicisme te die nen. Ieder moderne strooming, die het Ka tholicisme uitsluit vergrijpt zich aan de waarheid en verliest daardoor haar be staansrecht. Indien de Katholieke jongeren zich niet willen organiseeren in Katholiek verband, omdat ze modern willen zijn, geven ze de baan vrij aan de bestrijders van de waar heid. En dat is juist de taak van den Katho lieken jongen man: hjj moet zijn een strij der voor de waarheid. Wij Katholieke jon geren moeten ons aaneenscharen om ge hoor te geven aan den oproep van den Paus: De waarheid zal de vrijheid schen ken. Na een langdurig applaus nam de Cen- traal-praeses der St. Josephgezellenver- eeniging, rector H. A. J. Drost het woord. Rede rector H. A. J. Drost. Op ieder van ons drukt een ontzettende verantwoordelijkheid, aldus begon de zeer- eerw. heer Drost z-n toespraak, omdat in onzen tijd alles op ades wordt gezet om al hetgeen maar aan het bestaan van God kan doen denken van de wereld te verban nen. De internationale bond van Godloozen heeft als eerste punt op het programma: Het rijk van God moet worden vernietigd. Nationaal-socialisme en bolsjewisme gaan hand in hand om het Christendom weg te vagen. Paus Pius XI heeft in een zijner encyclieken verklaard: De moderne mensch pleegt een sociale Godsmoord. En nu is het onze taak om God voor de wereld te herwinnen. Daarvoor is het noo- dig dat wij een groot vertrouwen op God en een groot geloof in Cn-d hebben, De oorzaak van den huidigen toestand is geen plotselinge catastrophe, maar een reeds honderden jaren slepende ziekte. En de grondoorzaak ervan is dat de menschen den band, die ze met God verbond, hebben losgescheurd; ze hebben gebroken met de Kerk. Want in Christus had God, na den zondenval van Adam, de menschheid ge steld, en slechts door het mystieke lichaam van Christus, door de kerk, kon de mensch verbonden zijn met God. Nu moet dat mystieke lichaam tot nieuwe vitaliteit worden gebracht, en aan ons, de leden van dat mystieke lichaam is die taak. Een van de belangrijkste lidmaten van de Kerk is de middenstand, die dikwijls wordt voorgesteld als haar ruggegraat, omdat daar het gezondste gezinsleven voorkomt. Het gezin en het priesterschap zijn immers de voornaamste peilers van de Kathcfeeke Kerk. Daarom is het noodig dat iedere jonge Katholieke middenstander doordrongen is van zijn taak als toekomstig gezinshoofd. Doordat de laatste 20 jaren zooveel in de wereld veranderd is, ligt er tusschen de jeugd van de tegenwoordige ouders en die van hun kinderen een hemelsbreed ver schil. Daardoor ontstond een kloof, en die wordt door de Katholieke jeugdbewegingen overbrugd. Gezin en Kerk werken in de jeugdvereenigingen het mooiste samen. Het is noodig dat de Jonge Middenstand in de goede richting wordt gestuwd, ook al om als voorbeeld te dienen voor de andere organisaties. Nu heerscht er in den mid denstand een bepaalde mentaliteit, die ze weinig enthousiast doet zijn. Maar in de strijd tusschen God en de duivel mogen we geen middenstander zijn. K.J.M.V.-ers begrijpt uw verantwoording, tracht het offer te durven zien en te aanvaarden dat van u wordt gevraagd, om zoodoende een van de sterkste krachten te zijn in den strijd voor God. Een enthousiast applaus bewees de in stemming van de aanwezigen met de bezie lende, woorden van den eerw. spreker. Door de K.J.M.V. „St. Frans" Amsterdam, die het geheele programma verzorgde, werd daarna op lofwaardige wijze twee fragmenten opgevoerd uit Vondel's Sam son, waarna allen ons nationale volkslied zongen. Na de pauze deed Z. H. Exc. Mgr. Hui- bers, bisschop van Haarlem, zijn intrede in de zaal, waar hij met luid applaus werd begroet. Door den Bondsvoorzitter werd hij verwelkomd, waarbij deze verklaarde dat alle jonge middenstanders beloven zich on der zijn gelederen te scharen. „St. Frans" zorgde daarna voor een af wisselend programma van zang, declamatie en vertelling terwijl tot slot door hen werd opgevoerd een kluchtig leekenspel „St. Franciscus eet pasteien", van Henri Brochet. REDE MGR. HUIBERS. Dan nam de bisschop het woord. Met heel veel blijdschap, aldus de mgr., heb ik vandaag een gedeelte van uw feestviering meegemaakt, eerst vanochtend bij het H. Misoffer, waarbij zoovele K.J.M.V.-ers aanwezig waren en meeleefden en meeof- ferden. Gij hebt daardoor getoond te be grijpen dat ge daaraan werkelijk deel moet nemen. Uw bisschip, die in uw midden was, heeft meegebeden om den zegen van God over uw werk af te smeeken. De middenstand is door alle eeuwen heen de krachtigste steun geweest voor de Kerk, maar daar staat tegenover dat de Kerk ook de steun is voor den middenstand. Door de Kerk is in de' middeleeuwen de midden stand ontstaan. Hij is het product van de waarlijk Christelijke gedacht. Het is noo dig dat wij ons vereenigen op maatschap pelijk en sociaal gebied. De middenstand heeft daaraan nog weinig medegewerkt. Het verheugt mij dat daar nu een kentering ten goede in begint te komen. Het doel van de K.J.M.V. is het vormen van uw karakter, zoodat ge gereed zult zijn voor den komenden strijd; mannen van den daad moet gij worden en daarvoor is ernstige voorlichting noodig. Het verheugt me dat ik u, de baanbrekers, hier voor me zie en ook dat de afdeelingen in de verschillende plaatsen steeds meer aangroeien. Een wóórd van hulde voor de moderatoren wier ijver en toewijding met groote blijdschap door mij werden gecon stateerd. Uit uw rijen, jonge middenstanders, zul len eens de leiders worden gekozen van de Katholieke Actie. Door de opvoering van de tooneelstukken heb ik gemerkt dat uw vereenigingsleven op hoog peil staat. Met groote blijdschap zie ik uw bloei en wees er van overtuigd, middenstanders: uw bis schop leeft met u mee. Zorg dat ge zelf propagandist zijt door woord en daad. Gij moet zijn mannen die het voorbeeld geven, die de steun zijn van de Kerk, en die ook steunen op de Kerk. Gods beste zegen over u en uw werk en moge ik met vreugde zeggen: UW BIS SCHOP IS TROTSCH OP DE K.J.M.V. Na een daverend applaus, hield rector L. Beune, de Bondsmoderator een kort slot woord, waarin hij uiteenzette dat de Ka tholieke overheid door middel van priesters voor een goede vorming zorg draagt, maar dat het beleven van de Katholieke ge dachte van de jonge middenstanders zelf afhangt. Dan sprak hij nog een woord van dank aan de gastvrouw, K.J.M.V. „Augus tinus en aan de afdeeling die het pro gramma had verzorgd, „St. Frans". Met den Chr. groet en het zingen van het bondslied werd dezen schitterend geslaag den bondsdag besloten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 6