BOSKOOP ROEPT Ui
NA DE RAMP VAN DE HINDENBURG
28ste Jaargang
ZATERDAG 8 MEI 1937
No. 8718
£cidóeli£(Boti/tci/rtt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
V Twee encyclieken
Wij willen vandaag onzen lezers advi-
seeren, om te lezen de twee onlangs ver
schenen pauselijke encyclieken: die over
den toestand der Katholieke Kerk in het
Duitsche Rijk en die tegen het Atheïs
tisch Communisme voorzoover men
deze pauselijke stukken nog niet gelezen
heeft.
Geen lectuur voor U?
Waarom niet?
Interesseert u zich niet voor de vraag,
hoe de Paus oordeelt over het Commu
nisme; hoe de Paus oordeelt over den
toestand der Katholieke Xerk in het Duit
sche Rijk onder de ove-rheersching van
het stelsel, dat nationaal-socialisme heet?
Dat moet zeker iederen katholiek inte
resseeren terwijl het de belangstel
ling van duizenden niet-katholieken heeft!
U heeft geen tijd, om zoo veel te lezen,
of, beter en eerlijker gezegd: geen lust.
Dat kunnen wij van velen volkomen
begrijpen. M a a r 't is ook niet noodig, om
die encyclieken in-eens door te lezen, op
één avond! U koopt ze en leest er 'ns in,
vandaag en morgen, en u bewaart ze, om
ze later weer 'ns te kunnen inzien.
De prijs, om u de beide encyclieken aan
te schaffen, behoeft u geen bezwaar te
zijn. U kunt ze krijgen in één boekje voor
den prijs van 10 cent aan het bureau van
de Leidsche Courant en bij de agent
schappen van de L. Crt. In dat boekje
worden u geboden uitnemende vertalin
gen van beide encyclieken door den War-
mondschen hoogleeraar prof. Greiteman.
Wij schrijven dit nu niet, opdatde
N.V. de Leidsche Courant een aantal van
die boekjes meer zal kwijt raken! De uit
gave is gedaan, om het groote geestelijk
goed, dat inderdaad bereikt wordt door
genoemde encyclieken te brengen zooveel
mogelijk in handen van alle katholieken.
Wie die encyclieken heeft gelezen en dan
•ns inzichzelf keert en nadenkt zal zoo
mogelijk nog'klaarder beseffen, nog hel
derder begrijpen, dan voorheen, waarom
de Paus, die deze encyclieken heeft uit
gevaardigd, de katholieken zoo herhaal
delijk aanspoort oméén te zijn.
Te midden van de bedreigingen eener-
zföds van communisme, anderzijds van na
tionaal-socialisme is eenheid der katholie
ken gebiedende eisch.
Deze eisch zal des te dieper doordrin
gen in het bewustzijn, in het plichtsbesef
van iederen katholiek naar de mate hij de
stelsels van communisme en nationaal-
socialisme beter kent in hun wezen en in
hun practijken.
En die kennis wordt ons geschonken,
breed en diep, in genoemde encyclieken,
waarin de Paus spreekt tot de katholieken
over heel de wereld, zooals alleen de
Paus spreken kan....
Hij, het Hoofd van Christus' Kerk,
plaatst de lichtende waarheid te midden
van de dwalingen van dezen duisteren
tijd; Hij, de door Christus geroepen en
aangestelde Herder en Leider der zielen,
de groote wereld-Leider, wijst aan en
waarschuwt voor de verschrikkelijke ge
varen, waarmede de menschen op heden
worden bedreigd....
Ondanks de beangstigende oppervlak
kigheid, waarmede maar al te velen zich
gauw en gemakkelijk overgeven aan nieu
we denkbeelden, die moderne dwalingen
zijn, om dan niet verder meer te den
ken willen wy vertrouwen, dat óók
dezulken, wier mentaliteit ons hier voor
den geest staat, deze encyclieken zullen
lezen. En zij zullen er nut uittrekken, al
lerbelangrijkst nut.
V Benoemingen
De achterstand van Katholieken in Over
heidsdienst is bekend en staat vast als een
onweersproken feit.
Er worden vele verklaringen van ge
geven.
Wij hebben uit den mond van een niet-
katholiek ambtenaar 'ns deze verklaring
gehoord: Wij, niet-Katholieken, maken in
overwegend katholieke gemeenten geen
kans; laat óns nu het terrein in de over
wegend niet-katholieke gemeenten!
Al meermalen is geconstateerd, dat het
nietwaar is, dat niet-Katholieken in
overwegend katholieke gemeenten niet
worden benoemd.
Gisteren gaf de „Gelderlander" weer 'ns
bewijzen van het tegendeel.
Nijmegen is een gemeente, waarvan
75,25 pet. Katholiek is, terwijl de rest der
bevolking over 13 groepen is verdeeld. Er
zijn in deze gemeente 152 katholieke amb
tenaren en 73 andersdenkenden. Anders
gezegd, 9 pet. andersdenkenden meer dan
het percentage niet-katholieke inwoners.
In vooraanstaande functies in Nijmegen
zijn 18 titularissen Katholiek en 16 niet-
Katholiek.
Als we hetgeen in Nijmegen op het punt
van benoemingen geschiedt eens vergelij
ken met de bekende er zijn ook zoo
vele minder bekende en onbekende voor
beelden! voorbeelden van het passeeren
in Amsterdam van eminente figuren als een
prof. van Ginneken en een prof. Brom,
dan spreken de cijfers in Nijmegen boek-
deelen ten gunste van de breedheid van
opvatting van de katholieke meerderheid
in den Nijmeegschen Raad-
Groote meeting
Nog even ook op deze plaats een her
innering aan de groote meeting morgen-
Zondag-middag te 3 uur op het R. K.
Sportpark aan den Haagweg te Leiden.
Zeer vele katholieken zullen van deze
groote en grootsch opgezette meeting ge
tuigen willen zijn! Een schoone en leven
de uiting van den wil, om den socialen
arbeid te stellen in het licht van. en in de
kracht van het geloof, van den godsdienst.
Wie kennis neemt van het program
moét sympathiseeren met dezen opzet, die
de organisatoren eert.
't Is verblijdend, dat in dezen tijd,
waarin van alle zijden stroomingen en
bewegingen zich opdringen, die de we
reld willen verbeteren en willen redden
zonder den godsdienst dat in dezen
tijd onze katholieke sociale organisaties
heel haar actie doelbewust en consequent
blijven stellen op den grondslag van den
godsdienst.
En daarom is deze meeting, georgani
seerd door den kring Leiden van den
Ned. R. K. Volksbond, een daad, die niet
anders, dan de dankbare sympathie aller
katholieken moét trekken.
De wereld
in vogelvlucht
Men is thans in staat, om de balans op te
maken van de ramp met de „Hindenburg".
Gisteravond is kapitein Lehmann, wiens
toestand ernstig was, aan zijn verwondin
gen bezweken. Het totaal aantal dooden
bedraagt nu 33, n.l. 11 passagiers, 21 leden
der bemanning, waaronder kapitein Leh
mann, en één man, die bij het landen be
hulpzaam zou zijn.
Van het ongeluk is dank zy de filmopera
teurs een volledige film samen te stellen,
waarop men precies kan zien, waar het
eerste rookwolkje ontstond. Wellicht geeft
dit eenige opheldering over de oorzaak van
de ontploffing. Over het algemeen is men
wel geneigd om de electrische lading de
schuld te geven, ofschoon men met het
trekken der conclusies niet te voorbarig
moet zijn en het onderzoek, dat zal worden
ingesteld, zal moeten afwachten. In elk ge
val staat vast, dat een electrische ontlading
een dergelijke uitwerking niet zou hebben
gehad, als de ballon niet met waterstofgas,
maar met helium was gevuld. Onder den
indruk van de ramp heeft men in Amerika
DE BLOEMENTENTOONSTELLING
VERLENGD
tot en met DINSDAG 18 Mei
De lijst der R.K. Staatsparty in geheel
het land bij de a.s. verkiezing op
26 MEI
is LIJST 1.
De eerste candidaat op deze lijst in den
Kieskring Leiden is
PATER MR. BEAUFORT O.F.M.
LEIDSCH -
GLAS IN LOOD BEDRIJF
Goed - Goedkoop en Vlug
ALLEEN
Hooigracht 42, Leiden, Tel. 3671
Ook levering van alle soorten Glas
Het aantal slachtoffers thans vastgesteld
op drie-en-dertig
DE DOODENLIJST VAN DE
„HINDENBURG".
Kapitein Lehmann aan zijn verwondingen
bezweken.
Het Amerikaansche kantoor der Zeppe-
linreederij heeft de volgende gegevens ver
strekt aangaande de „Hindenburg": Aan
boord bevonden zich 36 passagiers en een
uit 61 koppen bestaande bemanning. Voor
zoover bekend hebben 25 passagiers en 41
leden der bemanning de ramp overleefd.
Dood of vermist worden elf passagiers en
een-en-twintig leden der bemanning. Ook
een lid van de landingsploeg is overleden.
Tot nu toe zijn slechts twee lijken van
passagiers en 14 lijken van leden der be
manning geïndentificeerd.
Het totaal aantal slachtoffers bedraagt
derhalve drie-en-dertig personen.
Kapitein Ernst Lehmann, die bij de ramp
van de „Hindenburg" zwaar gewond werd,
Ls gisteren te 18.05 plaatselijken tijd over
leden.
De aan zijn wonden bezweken kapitein
Ernst Lehmann, werd op 12 Maart 1886 te
Lud wigshaf en geboren. Zijn vader was che
micus. Lehmann was tijdens den oorlog
luitenant ter zee tweede klasse. Vóór den
oorlog had hij scheepsbouw gestudeerd.
Bij het begin van den oorlog was hy
luchtschipbestuurder. Hij maakte vele suc
cesrijke tochten en was tijdens den oorlog
eenmaal 105 uur in de lucht.
Na den oorlog bekleedde Lehmann hoo-
ge functies bij de Zeppelinreederij. Van
1928 af heeft hij bijna alle tochten van de
„Graf Zeppelin" als verantwoordelijk com
mandant geleid. Van zijn hand zijn ver
schillende studies verschenen.
De toestand van kapitein Pruss iets
verbeterd.
De gezondheidstoestand van kapitein
Pruss en van den radiotelegrafist Speek,
alsook van kapitein Sammt is in zooverre
verbeterd, dat zij naar het Medical Center
Hospital in New York konden worden over
gebracht.
De commandant van het marine-vlieg
veld kapitein luitenant Rosendahl heeft ge
last, dat alle foto's en films, welke van het
thans besloten, om het kostbare gas, dat in
Amerika in natuurlijken toestand voor
komt en niet uitgevoerc mag worden, thans
beschikbaar le stellen voor de Duitsche
luchtschepenbouw. Maai met of zonder he
lium, de Zeppelinbouw zal voortgaan en
zelfs in versneld tempo, zooals Goering
heeft verordineerd.
Te Barcelona schijnt de rust te zijn weer
gekeerd, maar de politiek toestand moet, in
weerwil van de optimistische berichten van
regeeringszijde, toch nog vrij onbehaaglijk
zijn. Er zou weliswaai een oplossing van
het conflict zijn gevonden, maa». of deze op
lossing aan beide zijden zoo hartelijk is ont
vangen, is aan twijfel onderhevig. De span
ning blyft bestaan, er heerscht op het
oogenblik een toestand van gewapenden
vrede in Catalonië.
ongeluk van de „Hindenburg" zijn gemaakt,
moeten worden voorgelegd aan de commis
sie van onderzoek. Aangezien de vijf groot
ste filmmaatschappijen van de Vereenigde
Staten bij iedere landing van een luchtschip
filmoperateurs zenden, is het zeer wel mo
gelijk, dat het ongeluk in alle phasen te
volgen zal zyn, temeer daar de operateurs
reeds hun toestellen in werking hadden ge
steld voor het luchtschip de landingsmast
naderde.
Toen in een bioscoop op de Times Square
te New York een film vertoond werd, die
van de ramp opgenomen was, werden door
enkele vrouwen kreten van ontzetting ge
slaakt, sommigen verloren het bewustzijn.
Uit de film blijkt, dat het eerste teeken van
brand was een kleine bolle rookwolk on
der het luchtschip, ongeveer op de plaats
waar de ailerons bij het omhulsel komen.
De film zou een zoo volledig beeld gever»
van de ramp, dat zij waarschijnlijk gebruikt
zal worden bij het officieele onderzoek.
Steun voor de slachtoffers.
De Duitsch Amerikaansche Kamer van
Koophandel te New York heeft 5000 dollar
ter beschikking gesteld voor de gewonde
leden van de bemanning van de „Hinden
burg". Bovendien besloot de Kamer een
Amerikaansch Zeppelin-fonds in het leven
te roepen tot steun aan de slachtoffers en
het voortzetten van de wetenschappelijke
onderzoekingen inzake den bouw van
luchtschepen.
Deelneming van het Vaticaan.
De kardinaal-staatssecretaris heeft Hitier
een telegram gezonden, waarin hij namens
den Paus deelneming betuigt met de ramp
van de „Hindenburg".
DE OORZAAK VAN DE RAMP.
De uitvoer van helium.
Bij de besprekingen in de militaire se
naatscommissie te Washington heeft de
senator Thomas verklaard, dat naar zijn
meening de uitvoer van helium moet kun
nen voorzien in de behoefte der Duitsche
luchtschepen, „want - aldus zeide hij
het vasthouden van helium voor ons eigen
gebruik zou gelijk staan met het weigeren
van den verkoop van tenzine. Wij kunnen
den vooruitgang der wereld niet aan mili
taire overwegingen opofferen".
Radiorede van dr. Eckener.
Dr. Eckener heeft gisteravond te Berlijn
een radiorede gehouden, waarin hij onder
meer zei, dat men pas na een uitvoerig on
derzoek zal kunnen vaststellen, welke oor
zaken tot den ondergang van het luchtschip
„Hindenburg" hebben geleid. Het spreekt
van zelf, dat ook de kwestie van een moge
lijke sabotage, waaraan hij in de eerste
oogenblikken zelfs niet gedacht had, ernstig
moet worden onderzocht. Met het oog op de
uitstekende organisatiemaatregelen der
Amerikaansche regeering is sabotage ech
ter weinig waarschijnlijk. Meer grond is
er voor het vermoeden, dat electrische ver
schijnselen, wellicht een rol hebben ge
speeld. Vandaag zal een Duitsche technische
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kapitein Lehmann aan zijn wonden be
zweken. Het aantal slachtoffers van de
Hindenburg-ramp bedraagt 33 (1ste blad).
De rust te Barcelona weergekeerd (2a
blad).
Een nieuwe pauselijke encycliek te
wachten? (2e blad).
Blum doet weer een beroep op werkge
vers en arbeiders (2de blad).
Défilé voor Jeanne d'Arc-feest te Parijs
verboden (2de blad).
De valsche toegangsbewijzen bij den
wedstrijd HollandBelgië blijken uit Ant
werpen te zijn gekomen (3de blad).
BINNENLAND.
De Prinses en de Prins vertrekken mor
gen naar Londen. (2de blad).
Een commissie is ingesteld, aan welke
is opgedragen aan de regeering voorstel
len te doen inzake plaatsing als ambte
naar van onderwijzers zonder vaste aan
stelling. (2de blad).
LEIDEN.
De weleerw. pater P. Frigge gaat naar
het Klooster te Nieuwe Niedorp. (1ste bl.)
WIJ SCHRIJVEN OVER:
Wat in de afgeloopen week in het bui
tenland is geschied. (4de blad).
Twee encyclieken van Z. H. den Paus.
(lste blad).
Benoemingen in overwegend katholieke
gemeenten, (lste blad).
commissie zich aan boord van de „Europa"
naar de Vereenigde Staten begeven. Ecke
ner zeide er van overtuigd te zijn, dat deze
commissie den grootst mogelijken steun der
Amerikaansche autorKeiten zal genieten.
Duitschland houdt vast aan den bouw van
luchtschepen en aan de gedachte van het
luchtscheepvaartverkeei
MET NIEUWEN MOED VOORUIT.
Verklaring van Goering.
De Duitsche rijksminister van luchtvaart,
Goering, heeft naar aanleiding van de
ramp van het luchtschip „Hindenburg" een
proclamatie uitgevaardigd, waarin hij ver
klaart:
„Het vertrouwen in de zoo tallooze malen
beproefde luchtverbinding tusschen het
Amerikaansche en het Duitsche volk is on
geschokt.
Thans pas recht zullen wij met gebruik
making der laatste ondervindingen er alles
aan te geven om het luchtverkeer tusschen
Duitschland en de Vereenigde Staten voor
altijd en veilig tot werkelijkhed te maken.
Daarbij zijn wij er zeker van, dat ook de
Vereenigde Staten ons zullen steunen bij
de veilige voltooiing van het aangevangen
werk".
Generaal Goering heeft bepaald, dat de
bouw van het op de werf te Friedrichhafen
op stapel staande luchtschip zoo spoedig
mogelijk moet worden voltooid.
HET WONDER VAN DEN H. JANUARIUS
Bij gelegenheid van het overbrengen van
de Reliquien van den H. Januarius heeft
ook dit jaar het Bloedwonder weer plaats
gehad. Gewoonlijk wordt het bloed dat zich
in vasten vorm in twee glazen ampullen
bevindt eerst vloeibaar na de gebruikelijke
gebeden. Dit jaar werd het bloed reeds
plotseling vloeibaar juist toen de proces
sie, waarin de reliquien vanuit de kapel van
den H. Januarius naar de kathedraal wer
den overgebracht, begonnen was.
Het nieuws dat het wonder weer had
plaats gehad is door de Napolitanen met
buitengewone vreugde en uitgelatenheid
ontvangen.