PALTHE! Persen! Piekfijn! PINKSTEREN? VRIJDAG 30 APRIL 1937 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 HOE WORDT HET WEER 7 ZACHTER. DE BILT SEINT: Zwakke tot matige wind, in het Noorden meest Noordelijke, in het Zuiden meest Oostelijke wind, nevelig, half tot zwaar bewolkt, droog weer, iets zachter overdag. Hoogste barometerst.: 774.3 te Yarmouth. Laagste barometerst.: 750.7 te Seydisfjord. In de luchtdrukverdeeling kwam weinig verandering. De kern van den hoogedruk ligt nog over de Britsche Eilanden, het breidde zich nog naar het Zuid-Westen uit. Ver in het Noord-Westen en het Noor den liggen nog de depressies. Op IJsland en in Noord-Scandinavië is de lucht, als gevolg hiervan, betrokken met Westelijken wind en plaatselijk regen of sneeuw. In de omgeving van ons land was heden morgen een gebied van betrokken lucht door een enkele lage, vrij dunne wolken laag, welke in het Oosten van ons land en in West-Duitschland plaatselijk tot op den grond reikte, aldus mist veroorzaken de. Overigens is de lucht in het hoogedruk- gebied meest licht tot half bewolkt met zwakken tot matigen wind. De ochtend- temperatuur was echter nog vrij laag, al leen op IJsland en in Scandinavië is de temperatuur boven normaal, in het overige waarnemingsgebied is zij nog daaronder. De hooge Zwitsersche bergstations melden mooi mooi, helder weer met zwakken wind, Jungfraujoch op 3500 meter heeft een temperatuur van 13 graden onder het vriespunt. Er mag gerekend worden, dat de bestaande weerstoestand voorloopig nog zal aanhouden hetgeen voor ons land be- teekent zwakke tot matige wind uit het No o rd - O osfelij ke kwadraat met droog weer. Gedurende den nacht vormt zich een wolkenlaag welke overdag weer grooten- deels oplost. De temperatuur zal overdag vermoedelijk nog iets stijgen. LUCHTTEMPERATUUR. 10.8 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e. a. Van Vrijdagnamiddag 7.52 uur tot Zaterdagmorgen 4.01 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 1 Mei j voorm. 6 en nam. 6.25 uur. De conductrices der Noord Zuid Holl. Trammij TWINTIG MEISJES IN DIENST. Een uiteenzetting van directeur Burgersdijk. De dlre'cteur van de N.Z.H.T.M., de heer ir H. Burgersdijk, gaf gisteren op een pers conferentie de volgende uiteenzetting om trent de indienststelling van conductrices op eenige lijnen der N.Z.H. Door toeneming van andere vervoermid delen, door tariefsverlaging en minder ver voer op de trams en autobussen, veroor zaakt door de crisisverschijnselen: werk- ldosheid en verminderde inkomsten voor hen, die niet werkloos zijn, zijn de inkom sten van de N.Z.H. sterk achteruitgegaan. In 1929 waren de ontvangsten 4.640.000 en in 1936: ƒ3.120.000, een vermindering dus van anderhalf millioen gulden. Deze vermindering heeft men geprobeerd althans gedeeltelijk op te vangen door verlaging der uitgaven (intensievere dienstorganisa tie, niet vervanging van ontslagen perso neel, loons- en stroomprijsverlaging en derg.), zoodat het personeel, dat in 1920 nog 1170 man bedroeg, in 1936 verminderd was tot 950 man en de uitgaven gedaald waren van 3.669.135 in 1929 tot 1 2.693.000 in 1936, een vermindering van bijna een millioen gulden. Niettemin zakte het ex ploitatieoverschot van 971.000 in 1929 tot 427.000 in 1936, het meest slechte jaar. Dit overschot in 1936 was echter nog niets eens voldoende om de rente van het geleende kapitaal der N.Z.H. te betalen, want dat bedroeg ƒ428.000, al was dit bedrag dan lager dan in 1929, toen ƒ472.000 aan rente moest betaald worden. Zoo staan de zaken voor de N.Z.H. op het oogenblik. Weliswaar ziet ook de directie der Trammij. de toekomst hoopvol tege moet vermindering van werkloosheid geeft blijkens de statistieken vermeerdering van vervoer, maar het staat voor haar vast, dat de toekomst toch niet meer kan her stellen voor de trammijen, wat zij verloren hebben. Dat verlies hangt immers niet al leen met de crisis samen. Vroeger had de tram en de trein nagenoeg een monopolie voor het vervoer. Alleen de fiets was in ons land een sterke concurrent. Die con current is gebleven en zelfs nog wat ser- ker geworden, maar inmiddels heeft de tram er andere groote concurrenten bijge- kregen: taxi's, autocars en eigen wagens, die door verschillende oorzaken zeer toege nomen zijn. De wegen zijn veel verbeterd, de auto is technisch verbeterd, de aanschaf- fingskosten zijn verlaagd, de taxi's en tou ringcars zijn niet zoo gebonden aan veler lei voorschriften als de tram, de personeel- kosten konden door de crisisomstandighe den bij de taxi- en touringscarbedrijven laag gehouden blijven enz. Door dit alles heeft de tram (en de trein) haar monopo lie verloren. Ze moet er dus rekening mee houden, dat het vervoer ook in de toe komst verminderd zal blijven en om dat te compenseeren moet ze dus „aanpassen" door verlaging der exploitatiekosten. Dit kan niet zonder verlaging van de grootste post: de loonen, die zestig procent van de uitgaven vormen. Ajjs men echter de indi- vidueele loonen niet wil drukken en tegen woordig personeel werkloos maken, dan blijft er slechts één weg over om de totale loonuitgaven te kunnen verlagen, n.l. goed- koopere krachten als nieuw personeel aan nemen. Dus vrouwelijk personeel! Nog meer zou men die totale loonuitgaven kunnen drukken door geheel geen nieuw (conducteurs) personeel meer aan te ne men, dus door de herinvoering van den.... eenmanswagen. Het aanstellen van meis jes als conductrices beteekent echter, ook al is het goedkoop personeel, toch in ieder geval vermeerdering van het aantal perso nen, die een inkomen hebben, maatschap- pelijker dus een meer verkieslijker middel. Bij den eenmanswagen heeft alleen de wagenbestuurder noodig maar bij het aanstellen van conductrices zijn er toch al tijd twee personen op den motorwagen, die een salaris verdienen, al is dat voor de meisjes dan niet groot. De N.Z.H. heeft dan ook dit laatste gekozen en zij hoopt dit te kunnen blijven volhouden doordat de ge leidelijke opleving ook van de vervoers- opbrengsten voor haar een nieuwen even wichtstoestand tusschen inkomsten en uit gaven zal brengen. Zelfs is de directie be reid om, als het autobusbedrijf van de N. Z.H. zichzelf zal kunnen bedruipen, ook conductrices aan te stellen op de autobus sen, die tot heden alleen maar een chauf feur en geen conducteur hebben. De aan stelling van conductrices heeft niet veroor zaakt, dat er vast personeel van de N.Z.H. is ontslagen. Evenmin beteekent het, dat in de toekomst geen mannelijk personeel meer aangenomen zal worden, want er zijn toch altijd mannen noodig als wagenbe stuurders, chauffeurs, werkplaatspersoneel, wegwerkers enz. Toch is de indiensttreding van de 20 meisjes, die thans aangesteld zijn, nog maar een begin. De Maatschappij heeft ongeveer 200 conducteurs in dienst (d.i. bijna het vierde gedeelte van het geheele personeel) en successievelijk zullen de ko mende vacatures door meisjes worden ver vuld, tenminste als ze voldoen. De aan stelling van deze conductrices is immers geen crisisverschijnsel, zooals hierboven al uiteengezet is, maar een noodzaak, die ook in de toekomst blijft bestaan. In dat op zicht zit de Trammij in hetzelfde schuitje als zoovele andere bedrijven: winkels, fa brieken, enz., die goedkoop vrouwelijk per soneel noodig hebben om te kunnen blij ven bestaan. De aanstelling moge voor Haarlem een nieuwtje zijn, in Nederland beslaat al een trammij, die meisjes als con ductrices in dienst heeft en in het buiten land gebeurt het ook reeds lang. Verschil lende tram- en autobusmij en kijken belang stellend toe, want ze zijn eventueel van plan het voorbeeld te volgen. Over de aanstelling is hier en daar ge smaald, aldus de heer Burgersdijk. Werk- looze mannen waren verontwaardigd en boden zich aan voor het voor de conduc trices bepaalde loon 810 per week). De gemeente heeft aangeboden een toeslag te geven als mannen in dienst werden ge nomen. Dai zou voor de gemeente goedkoo- per zijn dan den werkloozensteun voor die mannen. Leeken op het gebied var. bedrijfs voering zullen het vreemd vinden, dat aan zulke verzoeken niet is voldaan, maar zij, die de practijk van het werkgeven en werk- nemen kennen, zullen begrijpen, dat deze oplossing niet gekozen kon worden De vak organisaties waren er ook tegen, alleen al omdat het gevaar heel groot is, dat andere bedrijven ook deze oplossing zouden gaan toepassen en er dan misbruik van zouden gaan maken. Van de 20 thans aangestelde conductri ces het aantal sollicitanten was heeJ groot en van zeer uiteenloopenden aard! worden er 8 te Haarlem, 8 te Leiden en 4 te Voorburg in dienst gesteld. Zij wonen in de genoemde plaatsen. Twee v/eken lang zijn ze theoretisch opgeleid en Maandag gaan ze de practijk loeren, zoodat ze over veertien dagen of korter zelfstandig zullen moeten optreden. Vanaf morgen zullen eenige conductrices in haar grijze uniform den propagandastand van de N.Z.H. op de Middenstandstentoon stelling „Opbloei" te Haarlem bedienen, speciaal voor de uitgifte van een aardige reclamefolder en voor den wedstrijd voor kinderen, die de tram ter gelegenheid van de B.E.L.-week organiseert. Tot zoover de directeur van de N.Z.H.T.M. Wij hebben ons eenige keeren verklaard tegen de aanstelling van conductrices. In het verweer van de directie, dat wij hierboven geheel geven, bevreemdt ons de opmerking, dat zij ook eenmanswagens had kunnen invoeren. Maar: waarom heeft zij dit dan niet gedaan? Om een aantal meis jes aan een betrekking te helpen? of omdat ten slotte eenmanswagens in de practijk niet behoorlijk voldoen? Wij ver onderstellen, dat dit laatste motief heeft voorgezeten! De Directie stelt het voor, dat '.v p-- 1*TTP I zij meer menschen in het bedrijf aanstelt, dan zy noodig heeft al zijn 't dan geen mannelijke arbeidskrachten terwijl zij deze bedragslijn ook in de toekomst wil volgen. Dit schijnt ons, eerlijk gezegd, zéér onwaarschijnlijk! Wy gelooven, dat deze voorstelling van de directie, zij 't ook on bedoeld, niet geheel en al volledig is ge geven. Dat voor arbeid als hier bedoeld, welke arbeid noodig is, in dezen tijd vrouwelijke arbeidskrachten worden aange steld, is en blijft een betreurenswaardig verschijnsel, ook al kunnen er redenen worden aangevoerd gelegen in de noodzaak van bezuinigen die het ver klaren. Van de inrichting Voorgeest. In een der zalen var. het recreatiegebouw van Enuegeest had gistermiddag het af scheid plaats van dei heei v. Sermondt, die vanai 1916 eerst als onderwijzer en later als Hoofd der School van Voor geest is werkzaam geweest en met 1 Mei dezen dienst gaat verlaten wegens pensioneering. Hij we^d door verheldering van den Wet- nouder, nierbij toegesproken door den Ge- r eesheer Directeur, die, in welgekozen woorden hem namens de Commissie van Be heer dank bracht vooi al het goede dat hij voor de Inrichtingen heeft gedaan. Ook was hij hierbij de tolk van het verplegend per soneel, dai van den heer v Sermondt zijn opleiding heeft genoten voor de examens. Als aandenken bood ry namens het per soneel en de patiënten van Voorgeest, den heer v. Sermondt, een fraaie leeslamp en de bekende trilogie van Gulbranssen aan; Mevrouw v. Sermondt omving bloemen. Ook de kinderen /an Voorgeest, onder leiding van Mej. de Wekker, hebben zich bij dit afsche;d niet jnbetuigd gelaten en brachten ,,ter eere var den meester" een.ge liederen ten gehoore en voerden zeer aar dige dansen uit. Ten Sx-.tte dankte Je heer v Sermondt, die zeer bewogen was den Geneesheer- Directeui voor diens toespraak en ontvan gen cadeaux en voorts hen met wien hij •vele jaren mocht samenwerken voor hun genegennaid en vriendschap; hy sprak den wensch uit, dat nog vet gedaan mocht wor den tot ïeil van Voorgeest. Hierna werden enkele ververschingen rondgedeeld. rtlJWIELDIEFSTALLP N ACHTERHAALD Het gilde der rijwitidieven zit nimmer stil. elders niet en hier ook niet. Doorelkaar genomen kan men zeggen, dal er gemid- c-eld één rijwiel per dag ontvreemd wordt, doch eenigen tijd gebeden was het aantal diefstallen plotseling wat grooter gewor den. Toen nu de politie te Rijswijk een viertal van rijwieldiefstal verdachten in arrest had genomen en deze in het Huis van Bewaring waren opgesloten, is bij het in gesteld mderzoek k.»men vast te staan, dat deze heeren, die niet hier ter stede woonachtig zijn, ook hier geopereerd heb ben. Bij hét verhoor gaven zij zeven rij wieldiefstallen toe. Zes rijwielen zijn in middels achterhaald. Op verzoek van der. burgemeester van V e u r is aangehouden de 24-jarige koop man C. M. O., verdacht van diefstal van waschgoed, in die gemeente gepleegd. PRINSESSE-VERJAARDAG. H. K. H. Prinses Juiiana viert heden haar 28sten verjaardag. Nu meer dan ooit juicht en jubelt het Nederlandsche volk om de Oranjeprinses en ae liefde voor het vorstenhuis treedt op dezen herdenkings dag nog mee dar. vroeger naar buiten. De stad is in feesttooi. Van rijks- en ge meentegebouwen zooals altijd maar van particuliere woningen overvloediger, wappert vandaag de Nederlandsche drie kleur. De jeugd hedenmiddag schoolvrij jubelt mee. Het is feest, feest vooral in de harten der Nederlanders, die bidden, dat onze toekomstige troonopvolgster een lang en gelukkig leven mag beschoren zijn. Hedenmorgen te 11 uur maakte het Leidsch Politiemuziekgezelschap onder lei ding van den heer Bolderdijk een muzikalen rondgang door de stai. Vanmiddag was er feest voor de kinderen in de Stadsgehoorzaal vanavond wordt daar een feestelijke bijeenkomst gehouden, georganiseerd door de Nationale Contact commissie. De bijeenkomst hedenmiddag in de Ge hoorzaal was-overweid.gend. Geen plaatsje was er onbezet en ta.rijk velen moesten worden afgewezen, Te ruim. 2 uur opende de heer Mulder den feestmiddag, waarna de heer v. d. Baan een uiteenzetting gaf van de beteekenis van dezer feestdag. Daarna gaf de heej Henri Nolles een poppenkast vertooning terwijl versnape ringen niet ontbraken. Het Symphoniegezelschap Frans Schweit zer luisterde de feestelijke bijeenkomst op. Beide inzittenden gered. Gisteravond te 6.50 uur is op het Rapen burg ter hoogte van de Kaiserstraat een auto, bestuuru door dei 20-jarigen H. v. O., te water gereden. Naast den chauffeur was gezeten zijn 19-jarige verloofde mej. A. E. Toen de wagen onder let water lag, slaagde de chauffeur erin het portier te openen en zijn meisje uit den wagen te halen, daarin bijgestaan door den 47 jarigen W. Bosm2p, wonend Zeegersteeg 8. Eerst werd het meisje en daarna de chauffeur op den wal gebracht. De Eerste Hulpdienst, welke onmiddellijk was gea-armeerd, kon bij de slachtoffers, die in een nabij gelegen woning waren bin nengebracht, geen ernstig uitwending let sel constateeren, hoewel mej. E eenigszins beklemd had gezeten. Zij. werd door den E.H.D. naar huis geb.ncht, terwijl ook de chauffeur zich per auto naar huis kon be geven. De poiitie-brandweei was eveneens uit gerukt, om zio noodig hulp te verleenen. De wagen is later door het Motorhuis ge licht. Hij was evenwel aan het chassis ernstig beschadigd. Omtrent de oorzaak van het ongeluk ver nemen wij nog het volgende. De chauffeur zegt, aat hij in den bocht moest uitwijken voor ten wielrijder.'Daar toe week hij rechts un en kwam in botsing met een ijzeren hek, dat wel werd ontzet, doch niet afknapte. De wagen vloog daarop weer naai links in de richting van het water en sloeg via een stoepgat voorover in de gracht. Met de achterwielen gedeeltelijk boven water bleef de wagen staan. R. K. STUDENTENVEREENIGING „SANCTUS AUGUSTINUS." Herdenking 44ste Dies Natalis. Op Maandag 3 Mei zal de R. K. Studen tenvereniging „Sanctus Augustinus", al hier haar 44sten Dies Natalis herdenken. Des middags te half drie wordt in het verenigingsgebouw, Rapenburg 24 een feestelijke bijeenkomst gehouden, alwaar als spreker zal optreden de zeereerw. hooggel. pate. B. H. Molk-mboer O. P. Mannelijke Jeugdbeweging Par. O. L. Vr. Hemelv. en St. Joseph. Wij herinneren aan onze maandelijksche H. Communie a.s. Zondag 6.45 uur tot in tentie voor het welslagen dei Kath. Actie. Laat het een grootsche oDkomst zijn! HET BESTUUR. bioscopen THEATER HOOFDFILMS INHOUD AANVANGSUUR KEURING Casino: De Graaf van Monte Cristo ^Robert Do- nat Elissa Landi) Pensiongasten (Watt en Half Watt) Roman tiscn Klucht Dag. 8 -11, Zondags bovendien 4—7 uur. Matinee Zaterd. en Woensd. 2.30 uur. Hemelvaartsdag als Zondag Volwassenen Lido: De Zigeunerprinses (Stan Laurel en Oli ver Hardy) Sutter's Goud (Ed ward Arnold Lee Tracy Binnie Barnes). Komisch Boeiend Dag. 8.-5—11.15 uur. Zondags bovendien 27 uur, Matinee Zat. en Woensd. 2.30 uur. Hemelvaartsdag als Zondag Volwassenen Luxor: Rembrandt (Charles Laughton). Dat wat je niet bent. (Gustav Fröhlich Hansi Knoteck). Historisch Komisch Dag. 811 uur. Zon dags bovendien 27 uur, Matinee, Zaterd en Dond., 2 uur. Hemel vaartsaag als Zondag Toelaatb. v. Volwassenen Trianon: De Trek naar het Westen (Gary Coo per Jean Arthur) Nederland aan den Arbeid (vervaardigd in opdracht der Ned. regeering). Tocumentah Dag. 8—11 uur. Zon dags bovendien 27 uur. Matinée Zaterd. en Woensdag 2 uur. Hemelvaartsdag als Zondag Goedgekeurd -je; ^HEERL'JK DIE LENTEGEUREN/" t/AAAR KINDLIEFJE RUIKT DE RUPE TABAK.' NIEMEUERiSTESTABAK VAN JTOT15 CESHALF ONS AGENDA LEIDEN. Vrijdag, R. K. Recidsseeringsvereeniging afd. Leiden, zitting gebouw St. Vine. Ver., Hoogl. Kerkgracht 32, 8- 9 uur. Vrijdag, R. K. Handelsreizigersvereen., „De Harmonie", 8.30 uur. De avond-, nacht en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 26 April tot en met Zondag 2 Mei a.s. waargenomen door de apotheken: J. C. Pelle, Kort Rapenburg 12, Tel. 894; J. E. M. ten Dijk. Haven 18, Tel. 85 en Mej. J. Doedens, Wilhelminapark 8, Osgstgeest, Tel. 274. Morgenochtend zal door het 6e Regi ment Veldartillerie alhier een militaire marsch worden gemaakt door de stad ter gelegenheid van het 61-jarig bestaan van het regiment. De muziek van 6e Reg. V. A. zal hierbij tegenwoordig zijn. De marschroute is als volgt: Doelenka zerne, Varkenmarkt, Noordeinde, Prinses- sekade, Morschstraat, Boerhaavestraat, Sta tionsweg, Rijnsburgerweg,. Terweeweg, Warmonderweg, Rijnsburgerweg, Stations weg, Steenstraat, Haarlemmerstraat, Hee rengracht, Kraaierstraat, Levendaal, Ko- revaarstraat, Breestraat, Noordeinde, Doe lenkazerne. Afmarsch pl.m. 10 uur. ZIE VERVOLG STADSNIEUWS PAG. 14. WAR-TAAL Wij hebben reeds verklaard, dat wij de uitlating van den voorzitter der Eerste Kamer aan het adres van een nationaal- socialistisch afgevaardigde allerminst ge lukkig vinden. Maar nu leze men 'ns, hoe over dat inci dent wordt geschreven in het „Nationale Dagblad": Veel kan zoo een volk worden ont nomen. Maar wee hem, die het durft te bestaan, een volk van edel bloed te trappen op zijn ziel. Dan worden oer krachten ontketend, die niets en nie mand temmen kan. Dan klimt de schreeuw om reent uit de diepte op tot omhoog. Dan wordt de windstilte een storm. Dan wordt o.e storm een orkaan. Een orkaan, die opkomt uit het Noor den en die verpletteren zal al wat zich, in dezen menschrnwaan, daar tegen keert. Dan breekt de ure aan, die door het geloovig volk biddend is verbeid. Dan gaat de Germaan ï.aar de grafheuvels zijner vaderen en zweert: „De stem van mijn volk is de stem van mijn God". Welk mensch is zoo van alle nuchterheid beroofd, dat hij niet schaterlacht om der- gelijken onzin. Een dioevig overspannen geest spreekt uit zulke wax taal. Zou nu werkelijk iemand er voor uit willen komen, dat hij bovenstaand woor- aen-geranimel als ernst beschouwt! LAATSTE BERICHTEN VOORZITTER MIJNRAAD Bij K.B. is met ingang van 1 Mei 1937 voor den tijd van vier jaren benoemd tot lid en voorzitter van den mijnraad prof. mr. P. J. M. Aalberse, minister van Staat, vooTzitter van de Tweede Kamer der Sta- ten-Generaal. BURGEMEESTER VAN HOOGEZAND OVERLEDEN Gisterochtend is te Hattem bij Zwolle op 53-jarigen leeftijd, na een korte ziek te, overleden de heer D. Bartels, burge meester van Hoogezand. De heer Bartels vertoefde sedert Zondag, na eerst een ver gadering te Amsterdam te hebben bezocht, len huize van zijn zoon, waar hij was achtr rgebleven omdat hij zich niet goed gevoelde De overledene, die eerst een leidende functie bij de S.D.A.P. vervulde, waarme de hij ook thans nog was verbonden, aan vaardde op 15 November 1926 het burge meesterschap van Hoogezand. Voorts was de heer Bartels lid van de Provinciale Stalen van Groningen, terwijl hy zitting had in de contactcommissie tusschen de regeering en de vereeniging van Neder landsche gemeenten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 2