LICHT m DUIITfDMI) VRIJDAG 30 APRIL 1937 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD - PAG. 13 VQAGEM OVEQ OHJ GELOOF Vraag 167: Toen God de tien geboden afkondigde, sprak Hij: „Wees gedachtig, dat gij den Sabbatdag heiligt. Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werken doen. Maar op den zevenden dag is het de Sabbat van den Heer uw God." 1. Kan de Kerk zoo maar het goddelijk gebod veranderen, door den eersten dag der week, den Zondag als dag des Heeren vast te stellen in plaats van den laatsten, den Zaterdag? 2. Bij welke gelegenheid en om welke reden is dit dan gebeurd? Antwoord: Om een duidelijk antwoord te geven op de eerste vraag, moeten we eerst precies vaststellen, wat we verstaan onder „goddelijke wgt". Die is tweevoudig. Ten eerste: de onveranderlijke goddelijke wet of natuurwet, waaraan God zelf niets kan veranderen, omdat dit in strijd is met Zijn eigen Wezen. Ten tweede: de positieve wet van God, welke God naar eigen goeddunken kan ver anderen of afschaffen, een wet, welke Hij kan geven aan bepaalde menschen en voor een bepaalden tijd. Welnu: Het derde gebod van den deca loog of Tien geboden Gods, „Wees indach tig, dat gij den Sabbatdag heiligt", is ge deeltelijk natuurwet, gedeeltelijk positieve, veranderlijke wet. De natuurwet, geschreven in de harten der menschen, gebiedt aan God eeredienst te bewijzen. De stem van het geweten ge biedt den mensch een gedeelte van den tijd te besteden aan de geestelijke belan gen van zijn ziel en de vereering van zijn Schepper, evengoed als hij een gedeelte van den tijd afzondert voor de zorgen van zijn lichamelijk leven, om te werken, te eten, te slapen, enz. De openbare Godsvereering, ook door de natuurwet vereischt, is bovendien niet mo gelijk zonder dat er bepaalde dagen voor die vereering worden vastgesteld. De na tuurwet bepaalt echter niet welke dagen dat moet geschieden; uiteraard is iedere dag ervoor geschikt. Als-God dus zelf zulk een dag niet bepaalt, is de keuze er van geheel aan de menschen of de wettige over heid overgelaten. In de wetgeving van den Sinaï nu heeft God dien dag voor de bijzondere Godsver eering vastgesteld, n.l. den zevendag dag. In zooverre is de wet der Sabbat-viering geen onderdeel der natuurwet, maar een voorschrift dat aan de natuurwet werd toe gevoegd. Die wet van de Sabbat werd alleen ge geven aan de Joden, en was een cere monieel voorschrift tot regeling der godsdienstige plechtigheden van het Oude Verbond. Met alle andere voorschrif ten voor het Oude Verbond zou dus ook die wet der Sabbat-viering worden op geheven zoodra het Nieuwe Verbond was begonnen. En dit gebeurde bij Chris tus' kruisdood. Dus: Niet de Kerk heeft de Sabbat ver anderd in den Zondag. De wet der Sab bat is vanzelf door het einde van het Oude Verbond komen te vervallen. 2. De verandering van den Sabbat in den Zondag is echter niet eensklaps maar langzamerhand geschied. In de eerste ja ren van het Christendom vierden de Apos telen ook den Sabbat in de Synagogen, zoo als op meerdere plaatsgen van de Handelin gen der Apostelen staat beschreven. Om dat zij echter van den beginne af andere plaatsen moesten kiezen voor de viering der christelijke geheimen, verschijnt reeds vroeg de eerste dag der week als de ver gaderdag der christenen. Sint Lucas schrijft: „Op den eersten dag der week nu, als wij bijeenkwamen om brood te breken (d.i. het H. Misoffer op te dragen)"(Act. XX, 7). Door de bekeering der heidenen raakte de Sabbat steeds meer op den achtergrond en werd gaandeweg door de volksgewoonte de Sabbat in den Zondag veranderd. En deze verandering werd door de Kerk be krachtigd. Waarom nu juist den Zondag als dag des Heeren is gekozen: dit is, omdat op dien dag Christus is verrezen en ook op dien dag de H. Geest over de Apostelen is ne dergedaald, de twee grootste gebeurtenis sen in de geschiedenis der Verlossing. Vraag 168: a) Doet men zonde, wan neer men een dier mishandelt? b) Mag men lid zijn van de vereeniging tot bescherming van dieren? Antwoord: a) De dieren zijn door God geschapen voor de menschen. Zij hebben noch rechten noch plichten. Van mensche- lijke plichten jegens de dieren kan dus geen sprake zijn. Maar al hebben de dieren geen eigenlijk gezegde rechten, toch moet de mensch de dieren behandelen overeenkom stig de natuurlijke ordening Gods, welke door het natuurlijk verstand gekend wordt. Nu leert dit verstand, dat God den mensch de heerschappij over de dieren gegeven heeft, om ze volgens hun natuurlijke be stemming te gebruiken, voor den arbeid van den mensch, zijn ontspanning, zijn voedsel en kleeding, maar niet om ze zonder redenen af te beulen, te mar telen en te dooden. Wreedheid tegenover de dieren is derhalve zonde, op zich een dagelijksche zonde, omdat zij in strijd is met de orde van den Schepper. Die wreedheid ver stompt ook het menschelijk gevoel en kan van een dierenbeur een menschenbeul ma ken. b) Uit het voorgaande volgt, dat een- verstandelij ke dierenbesc h e r- m i n g tegenover de menschelijke wreed heid een zedelijke beteekenis heeft. Pausen en Bisschoppen hebben de dierenbescher ming aangemoedigd. Men wachte zich ech ter wel voor di e moderne beweging van dierenbescherming, die aan de dieren de zelfde rechten toekent als aan den mensch, en die, met de dwaling van het Darwinisme als grondslag, de dieren beschouwen als hun achterlijke broeders en zusters. Daarbij komt nog, dat een verstandelijk medelijden niet zelden is ontaard in een ziekelijke sentimentaliteit; de wijze, waar op (vooral in de ongeloovige vrouwenwe reld) honden en katten worden behandeld, verdient niet anders dan de spot van ver standige menschen. Vraag 169: Welke beteekenis hebben de woorden van het Evangelie: „Drie zijn er, die getuigenis geven op de aarde; de Geest, het water en het bloed; en deze drie zijn één"? Antwoord: Deze woorden vindt u niet in het Evangelie, maar in den Brief van den Apostel Joannes. U hebt ze hooren voorlezen in het Epistel op Beloken Pa- schen. De beteekenis: Joannes wil duidelijk ver klaren, dat Jezus van Nazereth waarlijk de Zoon Gods is, de Christus, de Messias, de waarheid is. Hij haalt daarvoor drie getuigen op aarde aan: door het doopsel met water (in den Jordaan door Joannes den Dooper) werd een duidelijk getuige nis gegeven van Jezus' godheid, doordat een stem uit den Hemel klonk van den Vader: Deze is mijn welbeminde Zoon, en doordat de Heilige Geest in de gedachte van een duif neerdaalde. Maar ook door Zijn Bloed, Zijn bloedigen kruisdood heeft Jezus zich doen kennen als den Zoon Gods, niet alleen door de wonderen, die de kruis dood vergezellen, en de vervulling van vele profetieën over de lijdenden en ster venden Verlosser, maar vooral ook door de Verrijzenis, die de onfeilbare bevestiging was van den kruisdood van den Messias. Wij kunnen dus deze tekst aldus om schrijven: „Door drie getuigenissen blijkt duidelijk, dat Jezus de Zoon Gods, de Mes sias is: door het water van Zijn doopsel, door het getuigenis van den Heilgen Geest, en door het bloed des kruises; en deze drie getuigenissen zijn één, d.w.z. komen op het zelfde neer, komen overeen. Vraag 170: De twaalf artikelen des ge- loofs geven ons de voornaamste waarhe den van het geloof. Waarom vinden we daarin niets over het H. Sacrament des Altaars? Of behoort dit geheim niet tot de voornaamste waarheden? Maar de H. Eucharistie wordt toch dikwijls genoemd: het middelpunt van ons leven? Antwoord: De geloofsbelijdenis der Apostelen bevat in twaalf artikelen de voornaamste geloofswaarheden. Zij bevat niet de opsomming der geboden, ook niet der genademiddelen. Als u vraagt: „waa bevat ze niets over de H. Eucharistie dan zou met evenveel recht gevraagd kunnen worden: „waarom bevat zij niets over het Doopsel?" Evenmin vinden we iets over de andere Sacramenten. De Sacramenten zijn instellingen voor de practijk der christe nen; het zijn op zich geen geloofsgehei men maar genademiddelen, ofschoon na tuurlijk het geloof de grondslag is. Zoo is het ook met de H. Eucharistie, ook al is dit Sacrament het waardigste en voor ons da- gelijksch bovennatuurlijk leven het voor naamste. Vraag 171: Na het breken van de H. Hos tie in de Mis laat de priester een gedeelte in de Kelk vallen. Welke is de beteekenis van deze ceremonie? En wat beteekent het gebed dat de priester daarbij uitspreekt? Antwoord: De vermenging van het Lichaam en Bloed des Heeren is hier, vol gens de verklaring van de Liturgisten, het beeld van Christus' Verrijzenis, waardoor het werkelijk gescheiden Bloed weer met het Lichaam werd vereenigd. Volgens an deren geschiedt deze vermenging om er op te duiden, dat in de H. Mis het Lichaam en Bloed alleen sacramenteel, op een voor ons verborgen wijze, niet werkelijk ge scheiden zijn. Het gebed, dat de priester hierbij uit spreekt, luidt: „Deze vereeniging en wij ding van het Lichaam en Bloed van onzen Heer Jezus Christus mogen ons en, die het ontvangen, strekken ten eeuwigen levn.' De verklaring van dit gebed is niet zoo heel gemakelijk te geven. De meest voor de hand liggende zin is wellicht: „Moge het vereenigde en geconsecreerde Lichaam en Bloed.enz. Correspondentie-adres: Mr. A. Diepen brock, Pr. Seminarie Hageveld, Heemstede. BINNENLAND HET PRINSELIJK PAAR NAAR DEN HAAG De Prins en Prinses zullen Zondag a.s. het paleis Soestdijk verlaten en zich naar Den Haag begeven. Prinses en Prins naar Haarlem. Naar wij vernemen, is te Haarlem het officieuze bericht ontvangen, dat Prinses Juliana en Prins Bernhard het voornemen hebben dezen zomer èen bezoek aan Haar lem te brengen, mede in verband met de Frans Hals-tentoonstelling. „Tel." WERKTIJDENBESLUIT VOOR KANTOREN. Inwerkingtreding op 1 Juni. Naar wij vernemen, ligt het in de bedoe ling de bepalingen der Arbeidswet 1919 be treffende arbeid van mannen en vrouwen in kantonren in het algemeen op 1 Juni a.s. in werking te doen treden. Met ingang van dien datum zal dan een werktijdenbesluit voor kantoren worden ingevoerd. Voor bank- en effectenkantonren zal de invoe ring verschoven worden tot 1 September a.s. Buiten de regeling zal voorshands blijven de arbeid van mannen en vrouwen in eeni- ge groepen van kantoren, waar de arbeid afhankelijk is van de onzekere tijdstippen van aankomst van zeeschepen; voorts de arbeid in kantoren van tabakshandela ren en -makelaars, van groenten-, fruit- en aardappelenexporteurs en van reisbureaux Overwogen wordt namelijk een eventuee- le wijziging van de Arbeidswet, welker bepalingen op sommige punten voor de genoemde categorieën van kantoren te weinig rekening houden met de eischen der practijk. Ook de Hooge Raad van Arbeid drong in zijn desbetreffende rapport op wetswijzi ging aan. Contact tusschen de regeering en den handeL Naar het Nederlandsch weekblad voor Kruidenierswaren meldt, zal het departe ment van sociale zaken met betrekking tot den steun in natura en de distributie van goedkooper levensmiddeeln aan werkloo- zen contact en voorlichting gaan zoeken bij de organisaties. Het blad meldt,, dat over de samenstelling van een commisise thans overleg plaats heeft met de middenstands organisaties en de Kamer van Koophandel. Reeds zijn verschillende personen uit de levensmiddelenbranche verzocht en voor gedragen in de commissie zitting te nemen. Het Nederlandsch weekblad voor Krui denierswaren meldt o.m.: Teneinde in de zachte-zeepindustrie her stel van normale toestanden te bevorderen, hebben dertien fabrieken gemeenschappe lijke verkoopcondities geredigeerd. Krach tens deze nieuwe overeenkomst, die giste ren in zee is gegaan, en waarvan het con cept reeds in principe is aanvaard, verbin den de grossiers zich uitsluitend zachte zeep te betrekken van de dertien aange sloten fabrikanten. De grossiers ontvangen voor hun medewerking over de afneming van 1 Januari tot 1 April 1937 een extra bonus van ƒ1.per 120 K.G.; voor de ko mende leveranties wordt een minimum bonus van 0.50 gegarandeerd. Deze laat ste premie zal worden verhoogd wanneer de ontworpen ordening dit mogelijk blijkt te maken. De regeling bedoeld om zoowel de indus trie als de grossierderij in zachte zeep te ordenen. Voor het bepalen en uitbetalen van de bonussen zal een centraal vereeni- gingskantoor worden opgericht, zoodat dit niet zal geschieden door de aangesloten fa brikanten individueel. Een van de jongste fabrikanten in de branche heeft men bui ten de combinatie gehouden en men zal eventueel nog te stichten industrieën niet opnemen. De combinatie is begonnen met ingang van 29 dezer den prijs voor zachte zeep in drums met 1., en in blik verpakt met ƒ0.50 per ton van 120 K.G. te verla gen. VACANTIE GESUBSIDIEERDE NIJVERHEIDSSCHOLEN De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft het navolgende ter kennis gebracht van de besturen der ge- subsideerde nijverheidscholen: „Het is mij gebleken, dat een uniforme toepassing van de vacantieregeling in bij lage B van het rechtspositiebesluit N. O. 1935 in sommige gevallen practische bezwa ren met zich kan brengen. Zoolang door een wijziging van dit koninklijk besluit hierin niet is voorzien, zal ik er geen be zwaar tegen maken, dat voor scholen met een cursusduur van twaalf maanden de in de voormelde bijlage aangegeven som der vacanties wordt overschreden: a. op de verjaardagen van de leden van het Koninklijk Huis, indien en voor zoover het gemeentebestuur ook aan de onder zijn beheer staande onderwijsinstellingen vrij geeft; b. in bijzondere gevallen, behoudens goedkeuring van den minister van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen". VERGROOTING VAN DE SNELHEID OP DE LIJN AMSTERDAM- ROTTERDAM. Het traject in 56 minuten afgelegd, tegen tot dusver 70. Tusschen Amsterdam en Rotterdam heb ben de spoorwegen proefritten gehouden met electrische treinstellen, teneinde de snelheid op te voeren tot 120 K.M. per uur. Daartoe onderzoekt men wat er aan het bestaande materiaal dat op die snelheid niet berekend is, verbouwd en gewijzigd moet worden, zoo wat de wagens als wat de motoren betreft. Hiertoe behoort ook het aanbrengen van stroomlijnen, door de ruimte tusschen twee wagens te bekleeden. De resultaten van de proefritten schijnen bevredigend te zijn. AmsterdamRotter dam werd in 56 minuten gemaakt tegen tot dusver 70 minuten. NIEUWE SPOORWEGRIJTUIGEN. Zooals bekend is, hebben de Ned. spoor wegen, voor eenigen tijd, bij Werkspoor een twaalftal stalen derdeklas rijtuigen besteld. Eenige hiervan zullen eerstdaags worden afgeleverd, terwijl ook de afleve ring der overige spoedig zal volgen. Deze CD (derdeklas doorgangsrijtuigen) in hoofdzaak dienende om in doorgaande treinen te loopen, zijn geheel van metaal, de verbindingen electrisch gelascht. Zij hebben een lengte van ongeveer 22 meter en bevatten 10 coupé's met plaats voor 8 personen ieder. Zij kunnen dus in totaal 80 personen vervoeren. Het interieur is met het meest mogelijke comfort, dat voor de derde klasse verlangd kan worden, toegerust. Zoo zijn tusschen de coupé's en de zijgang dubbele schuifdeuren, de zit plaatsen met leerdoek overtrokken, op- klepbare armleuningen en betimmering van teakhout. In elk rijtuig bevinden zich twee W.C.'s. De rijtuigen zijn voorts voor zien van automatische luchtdrukrem (systeem Knorr), terwijl zij verwarmd worden door ingeblazen lucht, die met behulp van stoom of electriciteit, door middel van een electromotor op tempera tuur gebracht wordt. Door een ventilator op het dak wordt de warme lucht weder afgevoerd. Bij hooge buiten-temperatuur kan op dezelfde wijze koele lucht inge blazen en afgevoerd worden. De verlich ting der rijtuigen geschiedt electrisch door eigen dynamo's. Deze rijtuigen kunnen gerust beschouwd worden als een aanwinst, zoowel voor het publiek als voor het rijtuigpark van de Nederlandsche Spoorwegen. NIEUW ZIEKENHUIS TE MAASTRICHT Het steun van het Werkfonds Naar wij vernemen, zal de bouw van het nieuwe katholieke ziekenhuis „Calvariën- berg,, te Maastricht met een aanzienlijk bedrag uit het Werkfonds mogelijk wor den. Het ziekenhuis zal dus als object van werkverruiming worden uitgevoerd. OVERWERK IN SLAGERIJEN Met het oog op Hemelvaartsdag De minister van Sociale Zaken heeft aan hoofden en bestuurders van slagerijen in alle gemeenten des rijks onder bepaalde voorwaarden een overwerkvergunning ver leend voor het tijdvak van 3 tot en met 8 Mei. Men schrijft ons: De drie ondernemers organisaties «in het kappersb.edrijf hier te lande n.l. de „Nederlandsche Kappers- bond", de R.K. Bond „St. Franciscus van Assisië" en de „Federatie van Kappers- patroonsvereenigingen" hebben in een ge meenschappelijk request aan den Minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart verzocht een vergunningstelsel, als bedoeld in artikel 1, eerste lid Vestigingswet- Kleinbedrijf, voor hun bedrijf in te voe ren. Zijn wij juist ingelicht', dan zijn de kappers de eersten die om toepassing van de Vestigingswet-Kleinbedrijf, hebben ge vraagd. Sanatoria „Dekkerswald" en „Heliomare". Gisteren heeft de Algemeene Jaarver gadering van bovengenoemde vereeniging plaats gevonden, onder leiding van den voorziter, dr. N. P. van Spanje. Balans en verlies en winstrekening werden goedge keurd. Dank zij een zuinig beheer kon worden gesloten met een basig overschot, welk bedrag kan worden besteed voor een kleine uitbreiding van „Dekkerswald" met zes kamers voor patiënten eerste en tweede klasse. Reeds lang openbaarde zich een te kort aan klasse-kamers, zoo dat jammer genoeg aan meerdere aanvra gen niet kon worden voldaan. Besloten werd het klooster op Heliomare met een 10-tal kamers uit te breiden. Steeds zijn in dit sanatorium meer dan 150 patiënten ter verpleging opgenomen, waardoor het aantal pleegzusters moet worden uitgebreid. Het Moederhuis van de Zusters van den H. Carolus Borromeus uit Maastricht is bereid, de Eerwaarde Zusters voor „Heliomare" aan te wijzen, zoodra de behuizing is vergroot. Door uitbreiding van het klooster zal niet alleen dit plaatsgebrek zijn opgehe ven, doch dan komen tevens meerdere patiëntenkamers beschikbaar. In beide Sa natoria worden thans 386 patiënten ver pleegd. Als leden van den Raad van Be stuur werden herkozen: Pastoor W. van Berkel, dr. P. W. C. M. Busch, rector C. Corsmit, notaris B. H. Grijseels, prof. dr. A. K. M. Noyons. DE NEDERLANDSCHE KATHOLIEKENDAG 2e PINKSTERDAG TE UTRECHT Achtduizend Nederlandsche Katholieken hebben zich zich opgegeven voor het bij wonen van den 7den Ned. Katholiekendag te Utrecht. De 7e Ned. Katholiekendag te Utrecht stelt ons in staat te toonen, dat wij er zijn; openlijk eerherstel willen bieden; waardig willen demonstreeren; fier en dapper voor onze overtuiging willen uitkomen en stand vastig willen volharden in de belofte van ons H. Doopsel. Geeft u op als lid van den Ned. Katho liekendag. U ontvangt dan een doorloo- pende toegangskaart voor alle plechtighe den, alsmede het programmaboek, het vol ledig verslagboek van den Katholieken dag, een gereserveerde plaats op de over dekte tribune ter bijwoning van de H. Mis in de open lucht, de openingsvergadering op 17 Mei en voorts de vergaderingen in „Tivoli" en in de kerk op 17 en 18 Mei a.s. Ter bestrijding van de zware financieele lasten gelieve u te storten een bedrag ad 3 op gironummer 297113 ten name van H. L. Boerrigter, penningmeester van den 7en Ned. Katholiekendag te Utrecht. U is door deze geringe jaarlijksche bijdrage tevens lid van de Ver. Ned. Katholiekendagen, met alle voordeelen daaraan verbonden. WERKLOOSHEID GEDAALD Eind Maart 25.681 minder ingeschreven dan in 1936 Terwijl tot October van het vorige jaar de werkloosheid in Nederland, in ver gelijking met 1935 toenam, is na de waar devermindering een verbetering op de ar beidsmarkt ingetreden. Deze verruiming van de werkgelegenheid, hoewel nog van bescheiden omvang, kon ook na de jaar wisseling worden waargenomen. Thans zijn de werkloosheidscijfers be kend over Maart 1937. Blijkens een mede- deeling van het Centraal Bureau voor de Statistiek waren op het einde van Maart in totaal 403.365 geheel werkloozen bij alle organen der openbare arbeidsbemiddeling als werkzoekende ingeschreven, In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar is het aantal ingeschreven werkloozen met 25.681 gedaald, terwijl de vermindering ten opzichte van Februari 1937 26.188 bedraagt. STEUN AAN DEN TUINBOUW De minister van Landbouw en Vis- scherij heeft bepaald, dat uit het landbouw crisisfonds aan hen, die als teler van ge wassen van den tuinbouw zijn aangeslo ten bij de stichting Nederlandsche groen ten- en fruitcentrale, steun zal worden verleend tot een bedrag van ten hoogste 347.750 over periodes gelegen tusschen 1 Januari en 28 Maart, voor eenige soorten kool. Voor bijzonderheden zie men Staats courant no. 31. Een gift van vijf ton! In een gisterenmiddag gehouden raads vergadering van Utrecht, heeft de Raad zich uitgesproken over een nieuw te bouwen schouwburg op het Lucas Bol werk. Met algemeene stemmen nam de Raad de beslissing, om in dank een vorste lijke gift te aanvaarden van 500.000 en in principe te besluiten tot het doen vervaar digen van een schetsplan, geprojecteerd op het Lucas Bolwerk. Tevens heeft de voor zitter, daartoe min of meer gedwongen door een ontijdige publicatie, bekend gemaakt, dat de milde gever is dr. Fentener van Vlissingen tezamen met eenige vrienden. 3 PCT. LEENING PROV. GELDERLAND GESLAAGD Naar wij vernemen is deze leening ruim overteekend, zoodat op de vrije inschrij vingen een belangrijke reductie zal moeten worden toegepast. TAXEGEDEELTE CONSUMPTIE- MELK Nederlandsche zuivelcentrale, 2 Mei tm. 8 Mei 1937 consumptiemelk regeeringscon- tract, taxegedeelte 5,25 cent, eventueel ver hoogd met premie of verminderd met kwa liteitsafdracht. Overmelk regeeringsmini- mumprijs 4,10 cent. Afdracht bij levering in consumptie van andere dan taxemelk 2,50 cent. Notariaat Bij Kon. besluit van 27 April is op zijn verzoek met ingang van 30 April 1937 eer vol ontslag verleend aan A. J. L. E. Fock als notaris te Vught. Een 90-jarige wethouder. De heer J. Gijzen, wethouder der ge meente Nunhem, vierde gisteren zijn 90en verjaardag. Na in 1915, op 68-jarigen leef tijd, tot raadslid te zijn gekozen volgde in 1921 zijn benoeming tot wethouder. De gemeenteraad zal een speciale zit ting houden, waarin de jubilaris zal wor den gehuldigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 13