STADS
NIEUWS
DONDERDAG 29 APRIL 1937
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
RUPWETERING.
KENT GIJ MOOIER LIEFDEWERK?...
Als een druppel, die den steen uitholt,
zoo feilloos en manend komt tot ons de
klacht der Stille Armen.
De aandrang is zacht, doch de uitwer
king is van een geweldige kracht.
De kennis hunner nooden toch dwingt
ons om voor hen op de bres te staan, nog
zoovelen in getal en zoo zwaar beproefd.
Aan hen, die ons reeds hielpen onzen
oprechten dank, bijzonder aan den onbe
kende, die ons voor eenigen tijd met een
milden gift van f 100.— bedacht heeft.
De druppel echter wist ook onze kas af
doende uit te hollen!
Mochten de harten der vele anderen, die
tot hulp in staat zijn, door dit schrijven be
wogen worden hunne beurzen voor ons te
openen, want mooier liefdewerk is moeilijk
te vinden en een ieder, die de zorgen,
smarten en onmacht der Stille Armen ook
maar even wil overwegen, zal er vreugde
en voldoening in vinden dit liefdewerk al
thans eeniger mate te hebben gesteund.
Laat de hoogste Liefdewet U dringen!
God zal het U honderdvoudig loonen.
De Commissie voor de Stille Armen der
St. Vincentius-Vereeniging. Gironummer
131200 ten name van het St. Vincentiushuis
te Leiden. Postadres Lorentzkade 32.
NED. MIJ. VOOR NIJVERHEID EN
HANDEL.
Voordracht dr. W. van der Sleen.
Suriname is een heel ongelukkig land,
zoo ving dr. W. G. N. van der Sleen zijn
voordracht aan over Suriname, die hij gis
teravond in „Amicitia" voor de leden van
de Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel hield.
Te voren was een kort inleidend woord
gesproken door den voorzitter der Leid-
sche afdeeling, den heer N. C. F. van
Ginkel.
Doch aan den anderen kant, zoo ver
volgde dr. v. d. Sleen, is Suriname een
zeer rijk land met een plantengroei zoo
fraai als nergens ter wereld wordt aange
troffen en niettegenstaande deze groote
rijkdommen heerscht er toch de bitterste
armoede. De reden hiervan is niet ver te
zoeken. Java en Suriname zijn in opper
vlakte even groot. - Het Oost-Indische
eiland telt een bevolking van 40 millioen
zielen, de West-Indische kolonie heeft
slechts 150.000 inwoners. Van deze 150.000
inwoners heeft het grootste deel voor de
kolonie niet de minste beteekenis. In de
allereerste plaats zijn er de Indianen, de
oorspronkelijke bewoners die op zoo'n laag
beschavingspeil staan, dat zij eerder tot
last dan tot voordeel zijn.
Na de afschaffing der slavernij kwamen
de voor dien tijd uit Afrika ingevoerde
negers vrij. Zij trokken zich terug in de
bosschen en tot op den huidigen dag wei
geren zij om regelmatig arbeid te verrich
ten. Toen dus de slaven in vrijheid wa
ren gesteld, moesten nieuwe arbeidskrach
ten worden aangevoerd en de regeering
liet Javanen naar West-Indië komen. Zij
zijn het met een 30.000 Hindoes uit Britsch
Indië, die feitelijk al het werk verrichten.
Nut voor de kolonie hebben zij echter niet,
want zoodra zij tot eenigen rijkdom zijn
gekomen, keeren zij naar hun vaderland
terug. Tenslotte zijn er dan nog 50.000
Kreolen, die grootendeels in Paramaribo
wonen. De armoede onder deze bevolkings
groep is buitengewoon groot; zij zien kans
om met 10 personen een week lang van
0.25 te leven.
Na deze inleiding vertoonde dr. v. d.
Sleen een groot aantal lantaarnplaatjes en
enkele films, waarin het' geheele leven in
deze ver afgelegen kolonie aan het oog
voorbij trok.
De uit zoo talrijke elementen samenge
stelde. bevolking draagt nog altijd haar
oorspronkelijke kleederdracht en het is te
begrijpen, dat dit aan de enkele steden,
die Suriname telt een zeer bijzonder ca
chet geeft. Veel, aldus dr. v. d. Sleen,
wordt er de laatste jaren over kolonisatie
voor Suriname gesproken, doch volgens
hem, zal het voor Nederlanders buitenge
woon moeilijk zijn om er als landbouwer
of boer een bestaan te vinden.
Met een kort wnord dankte d^ heer Van
Ginkel dr. v. d. Sleen voor zijn interes
sante causerie.
„DOOR EENDRACHT VERBONDEN."
Gisteravond hield de Leidsche Tuinier
en Bloemistenvereeniging „Door Eendracht
Verbonden" haar maandelijksche vergade
ring in Café Royal.
Deze vergadering was hoofdzakelijk be
legd voor het uitreiken der prijzen, in
dezen winter behaald met het kweeken
van tulpen in pot door de leden, en welke
moesten worden ingeleverd in de maanden
Januari, Februari en Maart. De resultaten
waren zeer goed. Prijswinners werden H.
T. Kok le prijs met wisselplaquette met
69.5 p., J. Stokkermans, le prijs met 68.5
p., A. Wenust 2e prijs met 62 5 p.; 2e prijs
Th. Buys met 62 p.. 3e prijs P. W. Schenke-
veld 60.5 p., 3e prijs W. van Oosten 57.5
p., 3e prijs H. Roman met 56 p.. J. J. Keu-
ning eveneens met 56 p., A. Klinkhamer
en J. Ponstein, 4e prijs met beiden 54 p.
Troostprijzen verwierven mej. Versprille,
H. Lens en J. v. d. Zeeuw. t
Tenslotte werd nog gesproken over de
houden Tuin- en Kweek wedstrijden.
AFDEELING JONGEREN R.K. STAATS
PARTIJ.
„Als de golven dreigen."
De jongerenafdeeling der R.K. Staats
partij hield gisterenavond in de groote zaal
van het St. Antonius Clubhuis een verga
dering, waarin als spreker optrad de heer
Steph. Menken met als onderwerp: „Als
de golven dreigen."
Nadat de voorzitter, de heer W. v. Noort,
de bijeenkomst op de gebruikelijke manier
had geopend en allen een welkomstwoord
had toegeroepen gaf hij dadelijk het woord
aan den heer Menken.
Spr. ving zijn rede aan met er op te wij
zen, dat deze lezing vooral in verband met
de aanstaande verKiezingen voor de jon
geren van veel belang is. Wie het voor
recht heeft om Katholiek te zijn en Katho
liek te denken kan niet anders dan ver
heugd zijn over het feit, dat God hem een
plaats en een roeping heeft gegeven in de
zen tijd. Zien wij dat wel in? Zien wij wel
in onze gemeenschappelijke- en individu-
eele taak? Hebben wij, jongere Katholie
ken, wel eens ingedacht en zijn wel goed
doordrongen van het feit, dat wij, juist wij
Katholieke jongeren stand moeten houden
en iets bijdragen voor het rijk van Chistus.
Spr. wilde dan iets zeggen over een drie
tal stroomingen, welke ook den jongeren
Katholieken raken en waar zij dagelijks
mee in aanraking komen en welke zeer ge
vaarlijk zijn voor alle Katholieken in Ne
derland.
Allereerst iets over het communisme.
Toen voor luttele jaren Rusland toegela
ten werd tot den Volkenbond waren er
maar eenigen, die zacht protesteerden.
Maar later gingen, toen het te laat was, de
oogen open. De regeeringen wilden niets
doen maar zeiden alleen en dat durven
thans nog vele menschen zeggen, dat Rome
het communisme nog niet veroordeeld
heeft. Maar Rome en de Paus hebben 90
jaar geleden al gewaarschuwd voor dit
groote gevaar. En steeds heeft Rome de
goede strijdwijze gevolgd; men leze maar
eens aandachtig de vijf encyclieken welke
met een tijdsverloop van enkele jaren ver
schenen zijn. Maar omdat de regeeringen
niets anders gedaan hebben dan de Katho
lieken verwijten, dat zij er niets aan „ge
daan" hebben, zijn de golven gestegen om j
den Steenrots van Petrus. Daarom komen
thans waarheid en leugen tegen over el
kaar te staan. Het is de verpestende pro
paganda van en voor het communisme, die
het doet. Een der ernstigste omstandighe
den is wel het feite dat de wereldpers (niet
de Katholieke) schrijft over alle dingen,
welke er gebeuren, uitgezonderd één en dat
is: als Katholieken vervolgd worden. Wij
gruwen als wij lezen en hooren wat er in
Spanje gebeurt, maar het is niet de wreed
heid, welke den mensch beheerscht maar
de propaganda van het barbaarsche Rus
land. De strijd tegen God en zijn natuur
wetten.
Kijkt men slechts naar het ontwrichte
gezinsleven in Rusland, waar millioenen
kinderen zijn voortgebracht, waarmede de
Russische regeering thans geen raad
weet.
Hoe staat het met dit gevaarlijk stelsel
in Nederland? De minister president heeft
gezegd dat het in Holland zulk een vaart
niet zal loopen, maar laten wij ons niet
vergissen en denken wij er vooral om: het
is de geest, welke in de menschen leeft. De
menschen zijn rijp gemaakt voor het com
munisme.
Laten wij eerlijk zijn en de verschillende
mistoestanden onder de oogen durven zien.
Laten wij onze ooren eens te luisteren leg
gen bij de-jongere werkloozen en eens af
dwalen naar de minder bedeelden in de
achterbuurten onzer steden. Daar worden
de menschen rijp gemaakt voor het commu
nisme. Met recht kunnen wij dan spreken
van golven, welke dreigend zijn. Dreigen
de golven ten opzichte van Christus en Zijn
kerk. Daar moeten wij dan tegenover stel
len onze Christelijke beginselen. Tijd en
eeuwigheid moeten door ons Katholieken
aaneengeregen worden, dan moeten wij
ondanks alles erkennen, dat de Katholieke
gemeenschap zich veel te weinig opofferin
gen heeft getroost. Laten wij Katholieke
jongeren dat begrijpen en eens aandachtig
lezen wat de Paus er over gezegd heeft.
Over het tweede gevaar, dat ons bedreigt,
wil spr. niet veel zeggen. Dit gevaar is het
in het begin heel schuchtere Nationaal So
cialisme. De N.S.B. moge nog zooveel zeg
gen en ons nog zoo veel trachten wijs te
maken, een treffend feit is toch, dat de
Paus een aparte encycliek juist tegen het
N .S. heeft gesteld, welke begint met de
woorden „brandende bezorgdheid". Op alle
mogelijke manieren heeft Duitschland het
concordaat geschonden. Zeker, de Katho
lieken in Duitschland hebben ook schuld,
er waren zwakke plekken in het Cen
trum. Immers de Duitsche jeugd wilde
niet. Als er over politiek gesproken moest
worden ging de Duitsche jeugd slapen,
maar zij zijn wakker geworden naast en in
de concentratiekampen. Dat ie jeugd niet
mee wilde werken was fnuikend voor het
Centrum.
Tot slot van zijn lezing wilde spr. het
nog even hebben over de K.D.P.
Zij zijn wel niet zoo erg tegen Rome en
de Kath. Kerk. Maar waarom, zoo vraagt
spr. zich af, moet het in dezen tijd zoover
komen, dat het R.K. Werkliedenverbond
paal en perk moest stellen aan het te ver
gaande. Men heeft in de K.D.P. in het be
gin gezegd, dat er in de Staatspartij sullen
zaten. Maar nadien ir men een klein beetje
bijgedraaid en heeft Peeters op een pas
gehouden bijeenkomst gezegd, dat in de
Staatspartij het intellect zit. En nu is de
K.D.P. boos op het Werkliedenverbond. De
EEN GOUDEN ECHTPAAR.
Dinsdag 11 Mei as. herdenken B. van den
Kerkhof en A. van den Kerkhof-Zoetemelk
te Rijpwètering hun gouden huwelijksfeest.
De bruidegom is 86, de bruid 78 jaar oud.
hoofdschuldige moet men echter in den
Haag zoeken: Wesseling met zijn Vaan. Als
er door de maatregelen van het Werklie
denverbond slachtoffers zijn gevallen, dan
moeten deze eerlijk zijn en de hand in
eigen boezem steken en zeggen: wij heb
ben het verdiend.
Waarom toch die scheuring onder de Ka
tholieken van Nederland? Waarom haat in
het hart voor hen, die in de Staatspartij ge
organiseerd zfjn? Wat met zooveel moeite
en opofferingen door onze voorouders is
opgebouwd wordt door hen wee' afgebro
ken. Ons voorgeslacht heeft gebouwd en
offers gebracht, veel meer dan in onzen
tijd.
Zien wij dan eens naar de hoogte, dan
zien wij heel hoog Christus' Kerk staan,
op een steenrots, belaagd door vele golven.
Maar daar staat tevens een machtige golf
breker: onze R.K. beweging, onze R.K.
Staatspartij.
Laat het ons, Katholieken, ernst zijn en
in onzen tijd vasthouden aan onze Kath.
beginselen. De vijanden zijn talrijk en ge
slepen, maar laat ons vasthouden aan Chris
tus en Zijn Kerk. Een groote eenheid. En
gij, Kath. jongeren, aldus besluit spr. zijn
rede, houdt vast aan die eenheid, houdt
voor oogen hetgeen Paus en Bisschoppen
u leeren en voorhouden. Dan zullen wij,
jongeren, handhaven het geloof onzer va
deren en blijven zien naar den Rots van
Petrus, welke thans door vele golven om
spoeld wordt.
Na woorden van dank te hebben gespro
ken voor zijn leerzame rede, sloot de voor
zitter de vergadering met den christelijken
groet.
SPORT
WATERPOLO
De Zijl I—D.Z.V. I 5—1.
De Zijl I won haar laatsten wedstrijd
voor de wintercompetitie van D.Z.V. I te
Delft.
Het besluit van deze competitie is veel
beter geweest dan de aanvang deed ver
moeden. De eerste twee wedstrijden wer-
de nni. verloren, daarna volgde een ge
lijk spel, terwijl de laatste drie alle in een
overwinning werden omgezet.
De wedstrijd begon direct met een
Leidsch overwicht, hetgeen echter niet door
doelpunten kon worden uitgedrukt.
In het laatste gedeelte der eerste helft
kwam deze meerderheid evenwel gedeci
deerd tot uiting door een drietal goede
doelpunten, zoodat de rust met een 30
voorsprong aanbrak.
Na de rust werd direct nummer vier in het
Deltsche net gedeponeerd. Dit had tot ge
volg, dat D.Z.V. krachtiger ging spelen,
waardoor zij een fraaien tegen-goal wisten
te scoren.
De strijd ging hierna gelijk op. waarbij
de Zijl nog eenmaal wist te doelpunten,
zoodat het einde kwam men een verdien
de 51 overwinning van de Zijl.
Begrafenisstoeten hebben nu officieel
voorrang, 't Getuigt van weinig
bied bij sommige weggebruikers voor
's menschen liitsten gang, dat dit
voorschrift In de wet moest komen!
En omdat samenwerking en beleefd
heid langs den weg voor veilig ver
keer onmisbaar zijn, rekent de
A. N. W. B. op iiw medewerking
op üw goede voorbeeld!
HET VERDEELEN VAN ZETELS BIJ
EVENREDIGE VERTEGENWOORDIGING
NAAR GEMIDDELDEN.
Een nieuw systeem.
Door den heer J. Westra, ingenieur bij
gemeentewerken te Leiden, is naar wij ver
nemen, een nieuwe berekeningswijze uitge
dacht, waardoor de uitslag van gehouden
verkiezingen bij evenredige vertegenwoor
diging nagenoeg terstond is te bepalen.
Naar wy bekend mogen veronderstellen,
is sedert de wijziging der kieswet in 1935
het stelsel van de grootste gemiddelden
voor de uitslagen van verkiezingen van
kracht geworden.
Geheel in het kader van dit stelsel deelt
ir. Westra, om tot een juiste zetelverdeeling
te komen, de stemcijfers door een anderen
dan den wettelijken kiesdeeler, n.i. door de
gereduceerde waarde: nJ. het totaal aantal
aan de verdeeling medewerkende stemmen,
gedeeld door het aantal beschikbare zetels
-f de helft van het aantal partyen.
Zijn er dus bijvoorbeeld 8 partijen, 10 be
schikbare zetels en 5600 uitgebrachte stem
men, dan wordt zijn reduceerde kiesdeeler:
5600
De stemcijfers der partijen worden door
dit gereduceerd kiesquotient gedeeld. Dit
voorbeeld uitgewerkt:
Lijst
Stemmen
Zetels
Rest
A.
1240
3
40
B
1160
2
360
C
850
2
50
D
750
1
350
E
450
1
50
F
430
1
30
G
370
0
370
H
350
0
350
5600
10
levert dus onmiddellijk 10 zetels, terwijl de
wettelijker kiesdeeler 5600
560 op dit
10
voorbeeld toegepast, slechts 6 zetels zou
verdeelen en dus niet minder dan 4 restze
tels ter verdeeling over zou laten.
Bij dit systeem is het echter niet onmo
gelijk, dat er 9 of 11 zetels ,dus 1 restzetel
of 1 overtollige zetel te voorschijn komen.
Dit vloeit voort uit de wiskundige basis,
(de waarschijnlijkheidsrekening), waarop
het stelsel-Westra berust.
De heer Westra heeft echter een eenvou
dige correctie uitgedacht, waardoor ter
stond weer de juiste zetelverdeeling wordt
verkregen door een methodische verklei
ning of vergrooting van het kiesquotient.
Uit de toepassingen die wij hiervan onder
de oogen mochten hebben, blijkt met hoe
veel meer gemak overtollige zetels worden
geëlimineerd dan de restzetels.
Ir. Westra veroordeelt sterk het voorko
men en verdeelen van restzetels, een ge
volg van de veel te groote wettelijke kies
deeler.
Volgens hem is de huidige kiesdeeler
dientengevolge juist de bron geweest van
veel moeilijkheden en misvattingen op dit
gebied.
De verhandeling van den heer Westra
bevat een aantal voorbeelden van toepas
sing van zijn berekeningssysteem op ge
houden Tweede Kamerverkiezingen sedert
1918.
De toepassing van zijn systeem levert
voor deze 3 achtereenvolgende verkiezin
gen terstond 100 zetels, 3 maal 101 zetels
en 1 maal 99 zetels.
Door correcties worden de juiste uitkom
sten spoedig gevonden op beduidend korte
re wijze dan d.m.v. het systeem van prof.
d'Hondt, alleen reeds omdat hoogstens
slechts 1 overtollige- of 1 restzetel behoeft
te worden weggewerkt.
De verhandeling bevat tevens nog een
origineele wijze om de kleine, niet aan de
zetelverdeeling meedoende partijen ter
stond uit te schakelen van de berekening,
welke eliminatie echter i.v.m. het thans gel
dend wettelijk minimum van 100 pet. van
de kiesdeeler (voor een partij om in aan
merking te komen voor een zetel) niet be
hoeft te worden toegepast.
Voorts geeft de verhandeling, die inte
ressant en uiterst geschikt is om in een ru
briek „hersengymnastiek" te worden opge
nomen, een helder inzicht in het stelsel der
evenredige vertegenwoordiging, en lost zij
diverse problemen waarmede in het verle
den, maar ook thans nog bij de zetelverdee
ling werd en wordt geschipperd, duide
lijk op.
EEN DIERENPARK IN
WASSENAAR
Openstelling binnen enkele
weken
Er bestaan plannen in Wassenaar een
wandel-, vogel- en dierenpark te stichten.
Daartoe is een stuk boschgrónd aange
kocht van circa 10 H.A. aan de Laan van
Cud-Clingendaal, met twee toegangen aan
den Rijksstraatweg, even voorbij de gara
ge van den heer Jansen.
De initiatiefnemer, de heer P. W. Louw
man bezit een vrij uitgebreide vermaard
heid als ornitholoog, hetgeen hij te dan
ken heeft aan zijn zeer bijzondere vogel-
verzameling, welke wat haar zeldzaam
heid betreft, vrijwel uniek in Europa is.
Deze collectie is thans ondergebracht op
het buiten van den heer Louwman, „De
Heydehorst" in Wassenaar. De ruimte voor
de zeer groote verzameling werd daar sch-
tei te klein en op initiatief van den heer
Louwman ontstond de Stichting Wandel-,
Vogel- en Dierenpark „Wassenaar". De
eerste daad van deze stichting is geweest,
de aankoop van het stuk boschgrond.
Dit terrein was zoodanig, dat het slechts
wat opgeknapt behoefde te worden, om
geschikt te zijn voor wandelpark. Met dat
werk is men thans bezig.
Behalve de bovengenoemde vogelverza
meling, waarover straks nog nadere bij
zonderheden, komen er o.a. ook herten en
antilopen, terwijl voorts onderweg is een
zending Panda's, een soort kat-beren uit
den Himalaya. Deze behooren tot de fami
lie van de waschberen en komen alleen
voor in het hooggebergte van den Hima
laya. Zij zijn ongeveer zoo groot als een
flinke kater; het haarkleed is lang en
dicht, donkerrood met gouden glans van
boven, van onderen zwart. De panda is een
boschbewoner, die vooral plantaardigen
kost gebruikt, maar ook insecten en vogels
eet. Er zijn voorts nog verschillende ande
re dieren-transporten onderweg. Roofdie
ren komen er echter niet. De grootste at
tractie van het nieuwe park blijft de
vogel verzameling. Hierbij bevinden zich
o.m. een zeer groot aantal Lori's, w.o. zelfs
een lori van Tahiti, die voor het eerst le
vend in Europa is geimporteerd. Verder
zijn er Spix-ara's, een papegaaiensoort uit
Zuid-Amerika, alsmede vele colibri's.
Het is des bedoeling het park tegen een
geringen entrééeprijs of tegen lage lid-
maatschapskosten toegankelijk te stellen.
Er komt een theeschenkerij, een afzon
derlijke kinderspeelplaats, alsmede een
groot parkeerterrein.
Reeds thans, nu men er nog druk aan
het werk is, valt reeds de schoonheid van
het geheel op, vooral ook door het fraaie
opgaand geboomte. De dieren zullen er
zooveel mogelijk ondergebracht worden in
open perken, waardoor men ze in hun na
tuurstaat zal kunnen bewonderen.
Er wordt reeds druk gewerkt aan het
overbrengen van de vogelverzameling, ter
wijl de verschillende dierentransporten
binnen enkele dagen verwacht worden.
Men heeft het plan, het park zoo spoedig
mogelijk voor het publiek open te stellen,
en waarschijnlijk zal dit reeds over een
dag of veertien het geval kunnen zijn.
Van den heer Louwman is het stellig een
loffelijk streven, zijn unieke verzameling,
waarvoor reeds velen uit binnen- en bui
tenland naar De Heydehorst zijn gekomen,
grooter bekendheid te geven en er ook
leeken van te laten genieten.
WILT U IETS WETEN?
Vraag: Mijn moeder is gestorven.
Heeft mijn vader het recht al het over
blijvende te houden?
Antwoord: Neen, wanneer er althans
geen testament is gemaakt. Indien een
vader en moeder in huwelijksgemeenschap
getrouwd zijn geweest, heeft uw vader
slechts recht op de helft plus een kinds
gedeelte.
Vraag: J. v. d. W. te L. inzake de na
latenschap van een overleden zwager.
Antwoord: De broers en zusters van
uw overleden zuster hebben geen recht op
de nalatenschap.
Vraag: inzake schriftelijke cursus
Staatsexamen.
Antwoord: Wij meenen, dat de A.S.
S.O. Ernst Casimirlaan 26, Amsterdam,
zoo'n cursus organiseert.
PROFESSOR SUM EN ZOON.
297. Ziezoo, zei de professor, hier zullen ze je wel eens
leeren om medailles te stelen. Pietje vond, dat.de directeur
van de kostschool er heelemaal niet gemakkelijk uitzag.
Dan had hij liever met zijn vader te doen.
298. Drie maanden bleef Pietje op de koctschool, maar toen
kwam zijn vader hem halen. Je kon duidelijk zien, dat Pietje
op de kostschool had geleerd een flinke jongen te zijn. De
professor keek met welgevallen op zijn zoon neer, en Pietje
vond het jammer, dat hij mee moest, want hij vond het op
de kostschool wat fijn.
