No. 8677 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN ONTZETTENDE ONTPLOFFINGS RAMP IN TEXAS Honderden kinderen omgekomen 28ste Jaargang VRIJDAG 19 MAART 1937 DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling t Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post i 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoon: 0.50 Dit nummer bestaat uit vier bladen. Eenheid In zijn jongste encycliek dringt de Paus er bij de Katholieken wéér op aan, één te zijn. Natuurlijk is niet bedoeld, één in ge loofszaken. Deze eenheid is vanzelfspre kend. Bedoeld is één in het openbare leven, één in het maatschappelijke, sociale, politieke leven. Dit vermaan willen ook wij, Katholieken in Nederland, ieder voor one zelf ernstig ter harte nemen. 't Is zoo klaar als de klaarste dag, wij zien 't zoo duidelijk vóór ons: der katho lieke kracht wordt gebroken, als zij in het openbare leven, als zij in de politiek verdeeld, versplinterd zijn, los van en tegen elkaar optreden. En, als deze kracht, deze macht gebro ken is, den is vernield de bescher- mingsmuur voor onze rechten. Wij bou wen geen rechten op macht maar macht is er noodig, om de rechten, die op zede lijken grondslag rusten, te beschermen en te verdedigen. De Katholieken moeten één zijn. Ook in het belang van net vaderland, van héél het volk. Wij hebben 't al meermalen be toogd, dat óók de belangen van het ge- hééle volk geschaad zóudèh kunrtén Wór den, als de Katholieken in de politiek ver deeld en versplinterd zouden zijn. En nie mand heeft belang bij een politieke ver deeldheid onder de Katholieken, tenzij degenen, die op revolutie en dictatoriale macht azen, en tenzij enkele of meerdere kortzichtige anti-papisten. Wij zeggen niets nieuws, niets.... Her halen slechts. Wij moeten herhalen de op roep tot eenheid, omdat van het al dan niet behoud van die eenheid zoo ontzet tend veel afhangt.... De wereld in vogelvlucht De algemeene staking te Parijs is weer geëindigd en thans "aat men zich in ver schillende kringen zoowel in als buiten Frankrijk rekenschap geven van de betee- kenis van deze staking. De meest ontstel lende les van deze staking, in dc Fransche hoofdstad, is wel op de eerste, plaats deze, dat de communisten over de middelen be schikken, om, wanneer zij maar wenschen, het geheele bedrijfs^ven lam te slaan en de economische structuur, ook in de Fran sche hoofdstad, volkomen te ontwrichten. Het gevolg daarvan is, dat 7 de regee- ring-Blum in de macht van hun bolsje wistische zweep hebben, waarvan zij ook terdege gebruik maken, zoodra Moskou het beveelt. Wie meenen mocM, dat Blum voorzichtiger was geworden en voortaan meer rekening zal houden met de werke lijkheid, ervaart thans, dat het niet mi nister-president Blum is, die regeert, maar de communistische handlangers van Mos kou. Hoe zal Frankrijk daarop reageeren? Zal het inzien, hoe het met dit Volksfront naar den afgrond wordt gebracht? Eï zijn reeds eenige protesten gerezen tegen deze poli tieke staking, welke toch in den grond niets meer is dan een daad van terreur en willekeur. Als het zóó doorgaat, zal de ineenstorting spoedig komen en even fel zijn als in Spanje. Uit Spanje meldt de regr ring eenige successen aan de fronten rondom Madrid. Van rechtsche zijde worden d°zo overwin- ningsberichten alle prompt tegengespro ken. Generaal Quiepo de Llano noemt ze fantastisch. De regeering maakt gebruik van den tijdelijken stilstand van de recht sche opmarsch wejens den regen) om successen te melden, welke er niet zijn. Wie er staat te liegen is moeilijk uit te maken; de tijd zal het wel leeren. Een ontstellend bericht komt uit Texas waar een school in de lucht gevlogen is tengevolge van een gasontploffing. Hon derden kinderen en tientallen onderwijzers EEN SCHOOL VLIEGT IN DE LUCHT. Verbrand en uiteengereten. Door het ontploffen van een verwarmings ketel is een school te Tyler in Texas ge deeltelijk vernield. De directeur van de school, welke op een twintigtal kilometer van Tyler ligt, heeft telefonisch medegedeeld, dat het aantal slachtoffers onder de kinderen en de on derwijzers op 670 geschat worden. Ook het personeel van een petroleum- maatschappij, welke in de nabijheid van de school ligt, deelde mede, dat de kinde ren inderdaad in grooten getale om het leven waren gekomen. Naar men zegt zijn reeds driehonderd lijken geborgen. De school werd bezocht door omtsreeks vijftienhonderd leerlingen. Van de 40 onderwijzers zijn er slechts vier teruggevonden. De school bestond uit twee vleugels, waarvan er een vrijwel volkomen ver woest is, aangezien de wanden door de enorme kracht van de ontploffing naar buiten werden gedrukt, en het geheele dak van het twee verdiepingen tellende ge bouw neerkwam op de kinderen, die zich daar bevonden. De andere vleugel van het gebouw, wel ke reeds door de leerlingen was verlaten, werd slechts licht beschadigd. Door de kracht van de mtploffing, wel ke vermoedelijk is ontstaan, doordat zich gas heeft gevormd in de ketelruimte van de verwarming, werden baksteenen tot op vierhonderd meter afstand weggeslingerd. Omtrent de oorzaak van de ontploffings ramp oppert men nader de veronderstel ling, dat deze niet het gevolg is van een ketelontploffing, zooals men aanvankelijk dacht, doch van het ontploffen van een buisleiding, waardoor het gas van een nabijgelegen olieterrein naar het gebouw werd geleid. TEXAS IN ROUW. Natuurgas de schuldige. Geheel Texas is in rouw gedompeld ten gevolge van de vreeselijke ramp, die zoo veel honderden gezinnen van hun kinde ren beroofd heeft. Nog steeds is het niet mogelijk een overzicht te krijgen over den totalen omvang van de catastrophe. Het is niet mogelijk door te dringen tot de plaats des onheils, waar een strenge af zetting gehandhaafd wordt en waar koorts achtig wordt gewerkt- om de puinhoopen op te ruimen en de slachtoffers te bergen. Het schijnt thans wel vast te staan, dat de ramp veroorzaakt is, niet door een ont ploffing in de verwarmingsinstallatie, maar tengevolge van een ontploffing in een buis, welke natuurgas naar het gebouw leidde. De school ligt nl. midden in het petroleumgebied en werd hoofdzakelijk bezocht door de kinderen van employé's der olieonderneming. De overvloed van na tuurgas, die de bodem oplever wordt ge bruikt voor verwarmingsdoeleinden en te dien einde is een uitgebreid net van buis leidingen langs de verschillende gebouwen aangelegd. Langs de school liepen ook verscheidene van deze buizen en de cen trale verwarming der school werd ge stookt met het door deze buizen aange voerde natuurgas. Door onbekende oorzaak schijnt een scheur in deze gasleidingen te zijn ontsaan. Het ontsnappend gas moet door een vonk of vlam tot ontploffing zijn gekomen. Een ziedende vuurzee. De gevolgen waren verschrikkelijk. Oog getuigen vertellen, dat zij plotseling een donderende ontploffing hoorden en zagen, hoe het dak van de school „weggeblazen werd", een geheede vleugel van het ge- zijn daarbij om het leven gekomen, ver plettert onder de 'puinhoopen en onher kenbaar vérminkt. De dood spaart ook jonge levens niet, maar deze slachting op groote schaal is toch wel bijzonder afschuwelijk. bouw ineenzakte. Vrijwel tezelfdertijd laaiden felle vlammentongen hoog de lucht in en hulden den jammerlijken puin hoop, die van de school was overgebleven, in een ziedende vuurzee, zoodat in het eerst het zelfs niet mogelijk was nabij te komen. De omgeving van de school biedt een troosteloos schouwspel. Het terrein ligt bezaaid met brokken ijzer en steen, waar- tusschen de eerst aangekomenen de droe vig verminkte en verkoolde lijkjes der kinderen verspreid vonden liggen. Het is niet mogelijk een beschrijving te geven van de tooneelen, die zich al spoedig nabij de plaats des onheils afspeelden. In stomme verslagenheid staan de ouders roerloos te staren naar de puinhoopen, waaruit de vlammen nog steeds opstijgen. Van tijd tot tijd moeten volwassenen weg gedragen worden, wien de smart te hevig is geworden.... In het licht der schijnwerpers. Bij het vallen van het donker was het nog niet mogelijk geweest een overzicht te krijgen van het aantal.slachtoffers. Met koortsachtigen haast, maar in een vreese- lijk, beklemmend zwijgen, werken de red- dingsmanschappen voort. Toen de nacht was ingetreden, en Werd het bergingswerk voortgezet met behulp van schijnwerpers, wier felle lichtschijn scherpe schaduwen trok, waartusschende snelle en gerucht- looze figuren der bergingsmanschappen zich voortbewegen in een bijna ondragelij ke spanning. Buiten de afzetting staan de honderden ouders, die niet te bewegen zijn zich huiswaarts te begeven en af te wach ten tot zij bericht krijgen, dat hun kind gevonden is. Hopen zij het onmogelijke? De gouverneur van Texas heeft alle be schikbare troepen hierheen gezonden. Ook een vliegtuig is aangekomen met dokters, verpleegsters en geneesmiddelen. Alle auto's uit de omgeving zijn gerequireerd, maar het Iz bijna niet mogelijk bij het ter rein van de ramp te komen. De wegen zijn versperd door de duizenden auto's van belangstellenden en hulpbiedenden, die zich terstond op weg begeven hebben. Ondanks de groote hulpvaardigheid en de snelle hulpmaatregelenheerscht dus op het terrein zelf gebrek aan bevoegd me disch personeel aangezien dokters noch verpleegsters snel genoeg" nabij kunnen komen. Tot laat in den nacht had men van de veertig vermiste onderwijzers eerst tien kunnen bergen, verminkt, onherkenbaar. Het staat wel vast, dat het grootste aan tal slachtoffers vrijwel terstond bij de ont ploffing door het neerstortend gesteente gedood is, sommigen echter zijn door de steekvlammen, die ontstonden, getroffen en totaal verkoold. Veel slachtoffers ook zullen in het geheel niet kunnen worden teruggevonden aangezien hhun lijken uit eengereten zijn door. het geweld der ex plosie. Van het stoffelijk .overschot van elk slachtoffer, dat geborgen is, worden vin gerafdrukken genomen, in de hoop, dat men daarmede nog tot identificatie zal kunnen komen. De meeste omgekomen kinderen waren nog geen vijftien jaar. Het schijnt echter, dat de jongste scholieren al naar huis ge zonden waren, toen het ongeluk gebeurde. Aan den anderen kant echter vertelt men, dat het aantal slachtoffers zoo groot is ge worden, doordat alle overige leerlingen opeengepakt zaten in het z g. n. auditorium dat juist gelegen is in dat gedeelte der school, waar niets van overgebleven is. Reeds 400 lijken geborgen. Tot hedenmorgen vroeg had men uit de puinen van de school in Tyler 399 lij ken geborgen. President Roosevelt heeft een beroep gedaan op het Roode Kruis, dat reeds per vliegtuig dokters en verpleeg sters naar de plaats des onheils had gezon den. Het plaatselijk ziekenhuis is overvol en de lijken worden thans gelegd in de na burige winkels en kerken, welke ook wor den gereserveerd voor het onderbrengen van de gewonden, welker totale aantal reeds 250 zou bedragen. Men wacht thans met ongeduld op de aankomst van sera aangezien zich. bij talrijke geredden reeds de kenmerkende verschijnselen van wond- starkramp hebben voorgedaan, terwijl verscheidene anderen lijden aan een ner veuze instorting. PATER HENDRICHS 75 JAAR! Op 2 April as. hoopt pater F. Hendrichs S.J. zijn 75sten verjaardag te herdenken. Niettegenstaande zijn hoogen leeftijd werkt hij nog met jeugdig enthousiasme op velerlei gebied. Op de allereerste plaats wijdt hij zijn krachten aan het bekeerings- werk; zijn conferenties trekken steeds volle kerken. Wie zijn schitterende uit eenzettingen hoorde over het Godsbestaan en de Kerk als Christus' stichting en voortleving op aarde, werd ontroerd door de duidelijkheid dier bewijzen. De meer dan 1000 bekeerlingen van den Pater blij ven hem dan ook allen dankbaar voor het vele moois, dat hij in hun leven bracht. En al senreven de kranten in October 1936, dat pater Hendrichs „devalueerde", dit was maar in zooverre juist, dat de Pa ter de vervolgcursussen niet meer gaf. Doch ito nam hij de nazorg voor zijn re kening; op de praatvonden heerscht een echte huiselijke sfeer; allen voelen zich thuis bij hun geestelijken vader die met al hun lief en leed meeleeft, voor ieder een hartelijk woord heeft en in tijden van droefheid en nood een echte „vader" voor hen is. In verschillende kerken, o.a. in de Petruskerk te Leiden, houdt pater Hen drichs dit jaar ook nog de vasten-medita- ties( zijn gehoor ontroerend door zijn schildering van het heilig lijden van Christus, dat hij zoo duidelijk laat zien als het groote Zoenoffer. En nu wordt pater Hendrichs 75 jaar; van feest met bloemen en cadeaux voor zijn persoon wil de Pater niets weten, wel wil hij gaarne met zijn bekeerlingen in Amsterdam, Rotterdam, den Haag en Lei den zijn 75sten verjaardag vieren. Velen van zijn bekeerlingen gaan ech ter onder de crisis zeer gebukt; ruim 100 zijn werkloos en zóó arm, dat het aller noodzakelijkste hun ontbreekt. Wil men pater Hendrichs op zijn 75sten verjaardag echt fêteeren, dan kan men dit niet be ter doen dan door een offertje te geven voor zijn arme bekeerlingen. En welke oprechte vereerder van pater Hendrichs' werk zou den grijzen priester, die zóó^veel goed verricht, nu niet eens echt plezier willen doen! Hij kent het leed van zijn bekeerlingen, die vaak zoo alleen staan, doordat ze katholiek werden. Het is de vurigste wensch van den Pater die arme menschen te helpen; laten de Leid- sche katholieken hun reputatie hoog hou den en allen medewerken door het mooie werk van pater Hendrichs financieel te steunen. Giften zullen gaarne in ontvangst wor den genomen aan de Pastorie Lorentz- kade 16, Leiden. DE STAKING BIJ CHRYSLER. NEW YORK, 19 Maart. (A. N. P.) De leider van het comité voor industrieele or ganisatie, John L. Lewis, heeft gisteravond verklaard bereid te zijn rechtstreeks met Walter P. Chrysler te onderhandelen. De directeur van de groote autofabrieken was gisteravond echter niet bereikbaar, zoodat men niet weet, welke houding hij zal aan nemen tegenover dit voorstel. Intusschen wordt uit Detroit gemeld, dat de rechtskundige adviseurs van de Chrys ler onderneming voornemens zijn zich van daag tot het gerechtshof te wenden, ten einde gedaan te krijgen, dat de 6000 sta kers, die de bedrijven bezet houden, daar uitgezet worden. LICHTE AARDBEVING IN CALIFORNIë. RIVERSIDE (Californië), 19 Maart, (A. N- P.). Gistermiddag om 5.21 uur is hier een lichte aardschok gevoeld. De ruiten rinkelden en vaatwerk, dat op tafel stond, trilde. Schade werd niet aangericht. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een ontzettende ontploffingsramp In Texas, waarbij ongeveer 670 schoolkinde ren en onderwijzers zijn gedood. (lste blad). Het werk in Parijs weer hervat. Protes ten tegen deze politieke staking. (2de blad). Regen belemmert weer de krijgsopera ties in Spanje. De Nederlandsche onder zeeër O. 16, naar tie Spaansche wateren. (2de blad). Weer een nieuw sabotage-proces In Rus land. (2de blad). De spanning in Palestina neemt toe. (2de blad). Miss Amelia Earhart te Honoloeloe aan gekomen. (Luchtv. 2de blad). BINNENLAND. Onderzoek van klachten inzake toewij zing van kalver-, varkens- en biggenmer- ken. (2de blad). Regeling voor consumptiemelk. (2e blad) Te Loenen (Gdl.) wordt sinds Woensdag een veehandelaar vermist; men denkt in dit verband aan een misdrijf. (4de blad). EEN INTERVIEW VAN WARD PRICE MET MUSSOLINI. Italië niet bij kroning vertegenwoordigd. LONDEN, 19 Maart (A.N.P.). Mussolini heeft een onderhoud verleend aan Ward Price van de „Daily Mail" en daarin o.a. verklaard, dat de uitnoodiging aan Haile Selassie tot gevolg zal hebben, dat bij de kroning van koning George geen Italiaan- sche delegatie aanwezig zal zijn. Mussolini voegde hieraan toe, dat Italië thans in koloniaal opzicht voldaan is en een vriendschappelijke regeling wenscht te treffen met Groot Brittannië in zake de handelsaangelegenheden in Afrika, in het bijzonder betreffende Kenya en Soedan. De Italiaanse he vrijwilligers in Spanje. Overgaande op Spanje zeide de Duce: „Ik kan u verzekeren, dat wij aan gene raal Franco niets gevraagd hebben in den vorm van een marinebasis op de Balearen of in Spaansch Marokko. De Italiaansche vrijwilligers in Spanje, wier aantal sterk is overdreven, zullen naar hun haardsteden terugkeeren, wanneer het hun goed dunkt, tenzij een algemeen accoord tot stand komt om ook de andere vrijwilligers, wier aan tal oneindig veel grooter is, terug te trek ken. Italië doet niets en zal niets doen, wat ook maar indirect.de territoriale onschend baarheid van Spanje zou raken. Italië heeft niet het voornemen zich na den burger oorlog met Spaansche aangelegenheden in te laten". Terugkomende op de handelsbetrekkin gen tusschen Italië en Engeland, zeide de Duce, dat Italië nooit vijandige bedoelingen ten opzichte van Engeland en Frankrijk heeft gekoesterd en zulks ook niet op het oogenblik doet. DE BEPERKING VAN HET GESCHUTKALIBER. TOKIO, 19 Maart (A.N.P..). Welingelichte kringen bevestigen, dat de Japansche re geering voor 1 April a.s. te Londen mede zal deelen, dat zij weigert toe te treden tot de beperking van het kaliber voor vloot- geschut tot 14 duim. De regeering zal terzelfdertijd voor het volk uiteenzetten, dat kwalitatieve ontwa pening niet billijk is, wanneer zij niet ge paard gaat met een beperking van de glo bale tonnage tot een gelijk spel voor alle landen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1