DE SPAANSCHE
WORSTELING
DONDERDAG 18 FEBRUARI 19„.
DE LEIDSCHE COURAN1
TWEEDE BLAD - PAG. 5
laatste in het Lagerhuis gisteren krachtige
critiek op de extremistische militairen heeft
uitgeoefend, leterlijk omsingeld zijn door
gendarmes.
In sommige politieke kringen geeft men
dan ook openlijk toe, dat de nieuwe regee
ring voor een ernstigen toestand staat,
waaruit mogelijkeen nieuwe regeerings-
crisis zal kunnen ontstaan.
Zelfs wordt over de mogelijkheid ge
sproken, dat Hajasji het ontslag van het
geheele kabinet zal indienen, wanneer het
parlement voortgaan met zijn critiek. De
spanning in de openbare meening is dan
ook groot geworden, waartoe niet weinig
is bijgedragen door de poging van een aan
tal jonge mannen om voor regeeringsge-
bouwen Harakiri te plegen.
MEXICO
UIT HET RECHTSCHE KAiMP.
Officieel legerbericht.
Het officieele legerbericht der rechtsche
troepen meldt het volgende: In den sector
der vijfde en der Soria-divisie is de toe
stand ongewijzigd. Bij de zesde divisie, aan
het front van Santander, heeft de vijand
getracht een aanval te ondernemen, welke
echter werd afgeslagen. Hetzelfde geschied
de aan het front van Asturië nabij Escam-
plero, waarbij de vijand sterke verliezen
leed. Ook bij Madrid werd in de buurt van
het Oostelijke park een vijandelijke aanval
afgeslagen. Bij een mislukten stormloop op
het plaatsje la Mananosa in het gebied der
Jarama vielen twee tanks dei internatio
nale brigade in onze handen. Onze troepen
zetten hun opmarsch langzaam voort, en
vernielden nog drie andere vijandelijke
tanks. Gisteravond zijn twee vrachtauto's
met soldaten der internationale brigade,
welke verdwaald waren, in onze gelederen
terecht gekomen. In het hieruit ontstane
gevecht verloor de vijand tien dooden en
een krijgsgevangene. Bij de zuivering van
het gisteren veroverde gebied in het Zuiden
werden 65 dooden aangetroffen. Steeds
melden zich overloopers in de rijen der
rechtschen aan. Zoo verschenen de laatste
dagen een kapitein van het roode leger,
een majoor der roode militie, drie andere
officieren, zes onderofficieren, 64 gendar
men, tien militiesoldaten, alsmede vele bur
gergezinnen.
Een zeegevecht in de Middellandsche Zee.
De radiozender der regeering te Madrid
meldt, dat ter hoogte van de kust bij Tar
ragona een zeegevecht is ontstaan. Aange
zien de rechtsche strijdkrachten verre in de
meerderheid waren, moesten de regeerings-
schepen volgens D.N.B. met aanzien
lijke averij de vlucht nemen. Hierbij kwam
de Fransche communistische afgevaardigde,
Massell, om het leven. Hij bevond zich sinds
eenigen tijd in de gelederen der Spaansehe
regeeringstroepen.
Vliegtuigen boven Madrid.
Gisteravond tegen acht uur hebben "tien
rechtsche vliegtuigen de omgeving van de
'hoofdstad gebombardeerd. Men weet nog
niet, welke uitwerking dit bombardement
heeft gehad.
Te middernacht hebben luchtstrijdkrach
ten der nationalisten nog een overval op
Madrid gepleegd, waarbij vooral de ver
keersaders nabij het centrum -der- stad- be
stookt werden. In de buitenwijken-werden
verscheidene gebouwen getroffen, zoodat
zijin brand vlogen, o.m. het gebouw van
Pacifico. Volgens de eerste gegevens zijn
elf personen gedood en zestig gewond. Het
gebouw der Belgische ambassade is door
een granaat getroffen. De granaat kwam
echter niet tot ontploffing.
REGEERINGSOFFENSIEF AAN DE
JARAMA.
Gisterochtend vroeg zijn de regeerings
troepen aan de Jarama overgegaan tot den
aanval en de berichten, welke in den loop
van den middag van het front werden ont
vangen luidden gunstig De opstandelingen
moesten terugtrekken, vooral bij San Mar
tin de la Vega.
VIJF LICHTINGEN ONDER DE
WAPENEN GEROEPEN.
Volgens een telegram uit Valencia aan
het Spaansehe persagentschap te Londen
heeft de Spaansehe regeering de mobilisatie
bevolen van de vijf lichtingen van 1932 tot
1936.
IERLAND GAAT HET VERTREK VAN
VRIJWILLIGERS VERBIEDEN.
Uit Dublin wordt vernomen, dat de
Valera gistermiddag in den Dail een wets
ontwerp heeft ingediend, strekkende tot het
verbieden aan burgers van den Ierschen
Vrijstaat deel te nemen aan den strijd in
Spanje.
LUCHTVAART
LINDBERGH IN EEN STORM.
Hij moet te Roetba landen.
Nadat men eenigen tijd in ongerustheid
verkeerd had omtrent Lindbergh, die gis
teren om drie uur van Cairo was vertrok
ken in de richting van Iran, waarna men
niets meer van hem had vernomen, is
thans bericht ontvangen, dat hij kort na
zijn vertrek in zeer stormachtig weer te
recht was gekomen, zoodat hij zijn reis
naar Bagdad moest onderbreken en te
Roetba landde.
Hij heeft thans van zijn oorspronkelijk
reisplan afgezien en is vanmorgen gestart
in de richting van Pasrah.
Te Bagdad meent men te weten, dat
Lindbergh naar Indië zal gaan.
1 =3
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN U W DAGBLAD
ADVERTEEREN
BUITENLAND
VAN HETmiCAAN
DE TOESTAND VAN DEN
H. VADER.
Men seint uit Rome d.d. gisteren aan de
„Msbd.":
De H. Vader heeft vandaag bijzonder
lang gearbeid. Bovendien deed Zijne Hei
ligheid verscheidene malen pogingen, om
zich in het gaan te oefenen, zonder dat Hij
daarvan eenige nadeelige gevolgen onder
vond.
BELGIE
DE TRAGISCHE DOOD VAN KONING
ALBERT.
Gisteren in België herdacht.
Het was gisteren drie jaar geleden, dat
koning Albert te Marche les Dames om het
leven is gekomen. ~Mjna alle Belgische bla
den wijden een In Memoriam aan den
overleden vorst, wiens ontijdig heengaan
door allen wordt betreurd.
Gistermorgen werd in de crypte van
Laeken, waar het stoffelijk overschot van
koning Albert rust, gedefileerd door de le
den van de regeering, de leden van de ko
ninklijke hofhouding, het corps diploma
tique, de hooge magistratuur en tal van
officieele en officieuss personahteiten.
Hierna had ir. de O. L. Vrouwekerk van
Laeken, waartoe de koninklijke crypte be
hoort, een plechtige lijkdienst plaats.
Alle katholieke, socialistische en liberale
ministers der regeering, benevens de voor
zitters van kamer en senaat, tal van staats
ministers, de gouverneur van Brabant, de
burgemeester van Brussel en de reeds ge
noemde andere autoriteiten, woonden dezen
dienst bij.
Door de troepen van het garnizoen werd
een eerewacht gevormd. Een militaire ka
pel liet in de kerk bij deze plechtigheid pas
sende muziek hooren.
Op al de graven van de in de crypte rus
tende leden van de koninklijke familie
brandden kaarsen Bij het graf van koning
Albert werd een eerewacht gevormd door
zes officieren.
Op het graf van den koning en ook op
dat van koningin Astrid bevonden zich
prachtige kransen o.m. twee kransen van
witte bloemen, afkomstig van de kinderen
van koning Leopold, verder een krans van
koning Leopold zelf en midden op het graf
van koning Albert een groot, uit witte bloe
men vervaardigd kruis, dat daar namens de
koningin-moeder Elisabeth was neergelegd.
Er werd eveneens een plechtige lijk
dienst opgedragen in de hofkerk van St.
Jacobus op den Koudenberg, die aan het
koninklijk paleis van Brussel grenst. Deze
dienst werd bijgewoond door koning Leo
pold, leden van zijn hofhouding, leden van
de regeering, van het corps diplomatique
en .van andere officieele lichamen.
Aan den voet van de rots van Marche les
Dames, waar koning Albert is verongelukt,
droeg de wijbischop van Namen aan het
zich daar bevindende altaar in de open
lucht een H. Mis op, welke werd bijgewoond
door personen, die in den nacht van 17 Fe
bruari drie jaar geleden het lijk van den
koning hadden gevonden. „Msb."
DUITSSHLAND
GEEN JODEN IN HET DUITSCHE
LEGER.
De Duitsche rijksminister voor binnen-
landsche zaken heeft in overeenstemming
met den rijksminister van oorlog een nieu
we verordening uitgevaardigd inzake
dienstplicht, volgens welke Joden niet meer
wordert toegelaten tot den militairen
dienst. Ieder dienstplichtige moet door de
militaire autoriteiten worden onderricht,
over het begrip „Jood" en moet een ver
klaring afleggen, dat hem, na zorgvuldig
onderzoek, geen omstandigheden bekend
zijn, die de opvatting rechtvaardigen, dat
hy Jood zou zijn. Mocht deze verklaring
met overeenstemmen met de waarheid, dan
wordt de betrokken persoon onmiddellijk
uit den dienst ontslagen.
In geval van twijfel, of wanneer de ver
klaring niet wordt afgelegd, moet de
dienstplichtige een bewijs van afstamming
overleggen.
Volgens een Havas-telegram zou de
nieuwe order echter inhouden, dat „halve"
en „kwart-Joden" tot den dienst verplicht
zullen zijn, zoowel in het leger als in den
arbeidsdienst. Degenen,"die niet meer dan
twee Joodsche grootoudérs heeft en niet
tot de Joodsche godsdienst behoort, wordt
volgens de nieuwe order niet als Jood be
schouwd.
ONDERZOEK NAAR DE GEZINDHEID
VAN DUITSCHERS IN HET
BUITENLAND.
Alle Duitsche onderdanen, die in het
buitenland vertoeven en in het bijzonder
zij, die een Duittsche firma vertegenwoor
digen, zullen binnenkort onderworpen wor
den aan een soort examen om te onderzoe
ken of zij lid zijn van de nationaal socialis
tische partij of sympathiseeren met de po
litiek van de nationaal socialisten. Indien
dit niet het geval is, zal hun pas worden
ingetrokken.
Het „Neue Wiener Tageblatt" bericht ten
aanzien hiervan, dat de voornaamste re
den van dit onderzoek is om de Joodsche
Duitschers in het buitenland hun burger
recht te ontnemen.
EINDE VAN DE DUITSCH-NATIONALE
PARTIJ IN DANZIG.
De Duitsch-nationale partij in Danzig
heeft practisch opgehouden te bestaan. De I
leider wan deze partij Blavier, heeft kort
geleden zijn mandaat als afgevaardigde
neergelegd en teekende in de gevangenis
een verklaring, waarbij hij beloofde zich
niet meer met politiek te zullen bemoeien,
waarna hij werd vrijgelaten. Een ander
Duitsch-nationaal afgevaardigde, de advo
caat Weise, is thans naar Duitschland ver
trokken om hier een cursus voor nationaal-
socialistische rechtsgeleerden te volgen. In
oppositiekringen verwacht men, dat twee
andere Duitsch-nationale" afgevaardigden,
Gamm en SteinbrUch, in het vervolg de
nationaal-socialisteó zullen volgen, zoodat
de geheele Duitsch-nationale fractie door
de nationaal-socialisten is geabsorbeerd.
Het orgaan van de partij, de „Natonal Zei-
tung" die na zes maanden verboden te zijn
geweest, weer verschenen is, onthoudt zich
van elke oppositie.
ENGELAND
DE DEFENSIE~LEENING
Uiteenzetting van Neville Chamberlain
De Engelsche minister van Financiën,
Neville Chamberlain, heeft gisteren bij het
Lagerhuis het ontwerp voor de defensie-
leening ingediend.
De rechtvaardiging voor de leenings-
plannen der regeering, die zonder prece
dent zijn, is te vinden _in.de omstandighe
den van het oogenblik, die eveneens zon
der precedent zijn en ons aldus Cham
berlain tot deze groote uitgaven hebben
genoopt en het tevens noodzakelijk hebben
gemaakt deze uitgaven te financieren in
een betrekkelijk korte periode.
Indien de oppositie verrast is over het
bedrag van 400 milHoen pond, dan is dat,
omdat zij zich geen rekenschap geeft van
den ontzaglijken omvang van de taak,
waarvoor de regeering geplaatst is.
Indien deze leening niet door zou kun
ne gaan, zou elk jaar 112 millioen pond
aan extra belastingen moeten worden op
gebracht. Volgens zijn- meening zou eén
dergelijke verzwaring .van dtn belasting-
rduk leidén tot het uitdrogen der belas
tingbronnen, terwijl het economisch her
stel er door belemmerd zou worden. On
danks de leening kan drie kwart van de
financiering der defensieuitgaven toch nog
voor rekening van den belastingbetaler
komen.
De plannen der regeering zijn niet ge
richt tegen eenige mogendheid of groep
van mogendheden, maar het is de plicht
der regeering een program voor te stellen,
dat noodig wordt, geacht voor onze veilig
heid en voor de verwezenlijking van onze
politiek.
De geheele wereld weet, dat het Brit-
sche Rijk zijn geheelen invloed zal aan
wenden om voor zich en allen den vrede
te handhaven.-
Onze toenemende kracht is waarschijn
lijk het machtigste bolwerk in dienst van
den vrede.
Neville Chamberlain betreurt ten zeer
ste, dat de beschaving-er de voorkeur aan_
geeft gebukt te gaan onder de voortdurend
toenemende lasten in plaats van te pro-
beeren door wederzij dsche concessies de
geschillen tusschen de landen te regelen.
Doch voor het oogenblik, aldus de mi
nister, kunnen wij niets anders doen dan
noodzakelijke maatregelen nemen. De vre
de en de ontwapeningspolitiek kunnen niet
door een enkele mogendheid worden na
gestreefd, doch overal en steeds zullen wij
anderen moeten zoeken en vinden, die
onze zienswijze deelen. Wij zullen ons in
hun gezelschap verheugen en trachten een
waardiger oplossing te vinden.
LABOUR TEGEN DE DEFENSIE-
VOORSTELLEN
De parlementaire frgetie der Labourpar-
tij heeft besloten zich tegen de defensie-
voorstellen der regeering te verzetten. Zij is
in de eerste plaats van meening, dat de
benoodigde bedragen voor de bewapening
in de opbrengst der belastingen moeten
worden gevonden. Bovendien staat de
fractie op het standpünt, dat de regeering
bij het ontwerpen der plannen geen scherp
omlijnd vredesplan heeft gehad.
CHINA
TSJANG SJOE LIANG IN ZIJN
BURGERLIJKE RECHTEN HERSTELD
Uit Nanking wordt gemeld, dat de cen
trale regeering op worstel van Tsjang
Kai Sjek maarschalk - Tsjang Sjoe Liang
zijn burgerrecht heeft teruggeschonken.
Men verwacht, dat- hierdoor de opstande
lingen in Sjensi en Kansoe bevredigd zul
len zijn.
JAPAN
MIKADO ONTVANGT
KARDINAAL DOUGHERTY
Kardinaal Denis Dougherty, de Pause
lijke legaat op het Internationale Eucha
ristische Congres te Manilla, is hedenmor
gen door den keizer in audiëntie ontvan
gen. Des middags vertrok de kardinaal
naar Yokohama.
GESPANNEN BINNENLANDSCHE
TOESTAND
In verband met het [feit, dat door de le
den van het parlemérit"opnieuw critiek is
uitgeoefend, op de door het leger gevoer
de politiek, vreest hïeii, dat uiterst recht
sche elementen daarvoor tot uitspattingen
tegen de parlementsleden zouden kunnen
worden gebracht. Men. heeft dan ook uit
voorzorg bewakingSpp$tën geplaatst bij de
woningen der parlementsleden, terwijl de
I woning van den oudsten staatsman, prins
Sajonji en die van Joekio Ozaki, welke
DE STRIJD OM DE KERKEN
De president zal de zaak regelen
Men verzekert, dat de president der re
publiek, Cardenas, persoonlijk de „Katho
liekenkwestie" zal regelen.
De Katholieken, aldus verluidt, zouden
strikt de rechten krijgen, vastgelegd in de
wet op de eerediensten van den staat Ve
racruz, welke zij weigerden te aanvaarden,
toen de wet in 1927 werd afgekondigd,
waarmede zij toen den radicalen een
voorwendsel aan de hand deden, hun alle
rechten te weigeren.
Zij zouden de heropening verkrijgen vgn
de kerken, die overgedragen zullen wor
den aan commissies van verantwoordelijke
gelcovigen, benevens veertien priesters, d.
w.z. één priester voor honderduizend in
woners.
De regeering zou clandestienen eere-
dienst door de vingers zien, op voorwaar
de, dat deze niet te zeer om zich heen
grijpt.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
STEIGER VAN DE BRUG OVER DE
„GOUDEN POORT" INGESTORT.
Arbeiders meegesleurd.
De bouwsteiger van de brug, welke te
San Francisco over de „Gouden Poort"
wordt gebouwd, is gisteren ingestort.
De brokstukken braken door het veilig
heidsnet, dat onder den steiger was gespan
nen en een aantal werklieden is van 70
meter hoogte omlaag gestort.
Het aantal verongelukten kon nog niet
worden vastgesteld.
De nieuwe brug_qyer de Gouden Poort,
de., natuurlijke haven van San Francisco,
zal de langste hangbrug ter wereld wor
den.
Nader wordt gemeld: Van de arbeiders,-
die-met -brokstukken van den steiger vaft
de brug over de „Gouden Poort" zijn ge
stort, heeft men er twee levend en één dood
uit het water gehaald. Negen arbeiders
worden nog vermist.
DYNAMIET-ONTPLOFFING E1SCHT
ZES DOODEN.
In de omgeving van Ontafagasta, nabij
het dorp Calama (Chili), is in een kruit
fabriek een dynamiet-ontploffing ontstaan,
tengevolge waarvan zes personen werden
gedood.
VIER DAGEN LANG ZWARE ZAND
STORM.
Groote schade aan den oogst.
De staten Oklahoma, Texas, Kansas en
Colorado zijn vier dagen lang door een
hevigen zandstorm geteisterd, welke het
hevigst woedde in Texas, waar men let
terlijk geen hand voor oogen kon zien en
het geheele verkeer was gestagneerd.' Te
Hugoton in Kansas veroorzaakte de storm
een zware griepepidemie. De kerk moest
als ziekenhuis gebruikt worden. Wegens de
groote schade, toegebracht aan de akkers
en den oogst, eischen-de boeren dringend
hulp van de regeering.
SNEEUWSTORM OP NIEUW
SCHOTLAND.
Gisteren heeft een sneeuwstorm zooals
die dit seizoen nog niet is voorgekomen,
Nieuw Schotland geteisterd. Een zware
Noordwester dreef de sneeuw op tot on-
overkomenlijke hinderpalen voor het ver
keer, zoodat dit op tal van plaatsen geheel
gestremd werd. Huizenhooge golven beu
ken de kusten. De nog op zee varende sche
pen haasten zich een veilige haven te zoe
ken.
WETENSCHAPPELIJKE EXPEDITIE
DOOR SNEEUWSTORM OVERVALLEN.
De wetenschappelijke expeditie, die on
der leiding van den Duitscher Link het
bergmassief Aconcasna van de Cordilelras
de los Andes in Chili tracht te beklimmen,
is door een sneeuwstorm overvallen op een
hoogte van 6300 meter. Twee leden der
expeditie verdwaalden tijdens den storm.
De overige leden der expeditie hebben
draadloos S.O.S.-signalen uitgezonden. Een
hulpcolonne is naar hen toegezonden.
DUITSCHE KOTTER VERGAAN.
Tusschen Danzig en het schiereiland Hel
is een Duitsche vischkotter vergaan. De
bemanning werd doorheen ander visschers-
vaartuig gered.
BERGVERSCHUIVING IN CANADA.
Britsch Columbia is practisch geïsoleerd
van de rest van het Dominion ten gevolge
van het feit, dat een geweldige berg bezig
is te verschuiven. De verbindingen zijn
verbroken, de spoorlijnen gestremd. Ploe
gen arbeiders zijn koortsachtig aan het
werk om de verkeersmogelijkheden te her
etellen.
SCHEPEN IN NOOD.
Uit Halifax (Nw. Schotland) wordt ge
meld: Het Duitsche s.s. „Bremerhaven",
groot 1617 ton, heeft draadloos gemeld, dat
het tengevolge van het ruwe weer op 320
mijl ten Z.O. van het vuurschip Nantucket
in moeilijkheden verkeert. Het heeft de
schepen, die zich in de buurt bevinden,
verzocht, hun positie op te geven, voor het
geval het hulp noodig mocht hebben.
Uit Boston meldt Reuter, dat de kust
wacht aldaar een draadloos verzoek om as
sistentie heeft opgevangen van het 5.843
ton groote Italiaansche s.s. „Dora", dat op
210 mijl ten Z.O. van Nantucket in moei
lijkheden verkeert.
MEXICAANSCHE BANDIETEN.
Op grond van de weigering een hunner
aan te stellen tot burgemeester van Nau-
pal heeft een bende bandieten gisteren een
overval gepleegd op het naburige dorp
Amaluca. Zij doodden den burgemeester
van Naupal, staken de kerk van Amaluca
in brand, hingen den onderwijzer op het
dorpslein op en plunderden de huizen. Op
het lijk van den opgehangen onderwijzer
bevestigden zij een papier, waarop zij
schreven: „Gedood wegens het geven van
socialistisch onderwijs".
Federale troepen zijn uit Huachinnango
vertrokken om de bandieten te achtervol
gen.
HARRY BAUR IS ZIEK.
De bekende Fransche filmacteur Harry
Baur is tijdens een tournée door België
ernstig ziek geworden. Sinds een week
trad hij als gast op in het Brusselsche
Théatre des Galeries Saint-Hubert. Hoe
wel zijn gezondheidstoestand reeds toen te
wenschen overliet, teekende hij een con
tract voor een maand. Het publiek be
merkte echter sinds enkele dagen, dat de
acteur uitermate vermoeid was, al deed hij
ook zijn best dit te verbergen. Gisteravond
kon Bauer zijn kamer niet verlaten; hij
moest met zware koorts het bed houden.
Al spoedig deed het gerucht van Baur's
ziekte de ronde door de Brusselsche hoofd-
stad, en talrijke bezoekers meldden zich
aan in het hotel waar de zieke vertoeft.
Niemand werd echter toegelaten.
Hedenmorgen is Baur onderzocht door
dr. Sluys, een hartspecialist, en door dr.
Van der Eist, specialist op het gebied van
rheumatische aandoeningen. Zij hebben
een ernstigen aanval van rheumatiek ge
constateerd en, aldus verneemt de „Petit
Soir", een algeheele rust van een maand
voorgeschreven. De tournée door verschil
lende Belgische steden, die reeds was aan
gekondigd, moest worden afgezegd.' Men
overweegt den zieke naar Parijs over te
brengen, maar dit zal eerst mogelijk zijn
wanneer de koorts, die hedenmorgen nog
40 graden bedroeg, geweken zal zijn. De
huidige toestand van den acteur boezemt
zijn omgeving eenige bezorgdheid in.
„Tel."
Professor: „Waar kom ik, als ik hier
doorheen steek?"
Student: „In de gevangenis, professor!"