VRIJDAG 12 FEBRUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
BUITENLAND
VAN HET VATISAAN
'S PAUSEN GEZONDHEIDSTOESTAND.
Verzoening Kerk en Staat herdacht.
De achtste verjaardag van de verzoe
ning t.usschen kerk en staat, is gisteren in
het Vaticaan met grooten luister gevierd,
aldus de „Msb." Ook in Rome en in geheel
Italië is de dag als een nationale feestdag
gevierd.
De H. Vader heeft gisteren verscheidene
audiënties verleend. De gezondheidstoe
stand van Zijne Heiligheid was zeer goed,
ondanks het regenachtige weer.
Hij verklaarde, dat Hij zich, sedert hij
ziek is geworden, nog nooit zoo goed ge
voeld heeft als thans.
DUITSCHLAND
KERK EN STAAT IN
DUITSCHLAND
NIEUWE DWANGMAATREGELEN
TEGEN DE KATHOLIEKE KERK.
Kanselredenaar verbannen.
De nieuwste strijdmethode, die door het
Nationaal-Socialisme tegen de Katholieke
Kerk wordt toegepast, is de volgende: De
beroemde kanselredenaar Dr. Göttl van de
Sint Pieterskerk in München, de oudste
parochie van de stad) wiens preeken
vooral in den Vastentijd duizenden luis
teraars trokken is verbannen. Weliswaar
niet naar Siberië, doch hij moest binnen
tweemaal 24 uur het grondgebied van de
stad Münster en van het Aartsbisdom
München-Freysing, op bevel van de Ge
heime Staatspolitie verlaten.
PROTEST VAN DEN H. STOEL
TE BERLIJN.
Volgens een mededeeling van het Pers
bureau „Information" heeft het Vaticaan
aan de Duitsche Regeering een Memoran
dum doen toekomen waarin de H. Stoel
protesteert tegen de aanslagen die op het
Concordaat gepleegd worden door de cam
pagne ten gunste van de z.g. eenheids-
school die de Duitsche regeering wil in
voeren inplaats van de Confessioneele
school.
HERDERLIJK SCHRIJVEN IN BESLAG
GENOMEN.
Het Herderlijk Schrijven van den Bis
schop van Ermland Mgr. Dr. Maximiliaan
Kaller, en waarin de Kerkvorst een beroep
op de openbare meening deed en de vraag
stelde of de Kerkvervolging in Duitsch-
land op dezelfde wijze als tot nu toe voort
gang moest vinden is door de Geheime
Staatspolitie in beslag genomen. De Bis
schop heeft tegen deze maatregel op krach
tige wijze geprotesteerd bij het Ministerie
«van Eeredienst in Berlijn en er op gewe
zen dat deze maatregel van de Gestapo in
Oost-Pruisen de nieuwste inbreuk is op
het Concordaat die officieel kon worden
geconstateerd.
OP VERMINDERING VAN RUN
SCHEEPVAART AANGEDRONGEN.
In verband met gebrek aan deviezen.
De vermindering, die de buitenlandsche
handel van Duitschland de laatste jaren
heeft ondergaan, en het gebrek aan devie
zen in Duitschland, hebben geleid tot een
verscherping van den concurrentiestrijd
tusschen de zeehavens en de Rijnscheep
vaart.
In Hamburgsche kringen verklaart men,
dat de scheepvaart via de Nederland-
sche havens per jaar 150 millioen Mark
aan deviezen kost. Men stelt daarom voor,
het vervoer via den Rijn in te perken om
het Duitsche zeeverkeer te doen toenemen.
ENGELAND
VOOR ENGELANDS
VERDEDIGING
GROOTE DEFENSIELEENING
AANGEKONDIGD.
400 millioen pond voor 5 jaren.
Neville Chamberlain heeft in het Lager
huis aangekondigd, dat binnenkort een de-
fensieleening zal worden uitgegeven.
De regeering stelt zich voor reeds thans
een wetsontwerp in te dienen, waardoor zij
gemachtigd wordt zich kapitaal te ver
schaffen of alle begrotingsoverschotten
aan te wenden voor verdedigingsdoelein
den binnen een zekere periode.
Jaarlijks zal op de begrooting voor de
fensie een bedrag worden gereserveerd
voor den rentedienst op de nieuwe leening
cn ook na afloop van deze periode ter te
rugbetaling der leening binnendertig
jaren.
De leening zal het bedrag van 400 mil
lioen pond niet te boven gaan. De periode,
waarvoor zij zal dienen, zal niet langer
dan vijf jaren zijn. In anwoord op vragen
van majoor Attlee verklaarde Neville
Chamberlain, dat de uitgaven voor verde-
digingsdoeieinden detmate toenemen, dat
zij het onmogelijk maken er uit de gewo
ne inkomsten in te voorzien.
Een kapitaalheffing?
Voor zoover de gewone inkomsten niet
toereikend zullen zijn en hefifngen op het
kaoitaal noodig zullen blijken, aldus Cham
berlain, is het noodig het Lagerhuis te
verzoeken daartoe de statutaire machtsbe
voegdheid te geven aleer de defensiecre-
dieten kunnen worden opgenomen. Buig
zaamheid en aanpassing aan de zich steeds
wijzigende omstandigheden moeten de kern
van ons program vormen.
Een witboek.
In een Witboek, ''at het ministerie van
financiën publiceert, wordt verklaard, dat
het financieele ontwerp, waarbij de regee
ring zal worden gemaohtigd in het geheel
400 millioen pond te leenen, de regeering
'eveneens zal machtigen tijdens de periode
der leening, d.i. 5 jaar, elk overschot op
de begrooting voor de departementen der
landsverdediging ter vermindering dezer
schuld aan te wenden.
De rente op het bedrag der verstrekte
leening, zal drie procent beloopen. De ren
te zal op de begrooting voor de landsver
dediging worden verantwoord.
Bij het opnemen der leening zal reke
ning worden gehouden met de situatie op
de geldmarkt.
De leeningen zullen niet dienen om de
gewone jaarlijksche begrooting voor de
landsverdediging te verminderen.
HET BEZOEK VAN VON RIBBENTROP
AAN LORD HALIFAX.
Het onderhoud, dat de Duitsche ambas
sadeur te Londen, von Ribbentrop, giste
ren had met lord Halifax, was voorname
lijk gewijd aan een lange uiteenzetting van
de rede, welke Hitler in den Rijksdag heeft
gehouden. De eenige nauwkeurige inlich
ting, welke men in Britsche diplomatieke
kringen heeft ontvangen, is, dat von Rib
bentrop geen nieuwe bijzonderheden ter
sprake heeft gebracht en dat geen tweede
onderhoud is voorzien.
Zoowel in Britsche als Duitsche kringen
verklaart men, dat het belang van dit on
derhoud sterk overdreven is.
Het schijnt, dat het onderhoud het stand
punt van beide regeeringen zooals dit uit
een werd gezet in de reden van Hitier en
Eden, niet veel nader tot elkaar heeft ge
bracht. Naar verluidt heeft von Ribben
trop de argumenten van zijn regeering
herhaald. Ten aanzien van de koloniale
kwestie schijnt von Ribbentrop bij den lord
zegelbewaarder geen sympathie te hebben
gevonden voor de Duitsche argumentatie,
doch de ambassadeur schijnt geen nauw
keurig omschreven eischen te hebben ge
steld.
Verder wordt vernomen, dat ook het
Fransch-Russisch pact is besproken.
Tenslotte heeft von Ribbentrop lord Hali
fax gerustgesteld inzake de Duitsche min
derheden in het buitenland. De problemen,
welke hieruit voortvloeien kunnen gere
geld worden met de staten, waar deze min
derheden - vertoeven, indien hun status op
bevredigende wijze wordt geregeld en ge
garandeerd.
AFRIKA
VLIEGTUIGEN VOOR DE UNIE VAN
ZUID-AFRIKA.
Naar vernomen wordt, zal de Britsche
regeering binnen een jaar tijd de Unie van
Zuid-Afrika voorzien van honderd moder
ne Hawker-Hartbeeste gevechtsvliegtuigen.
Ondertusschen zullen honderd soortgelijke
machines worden gebouwd in de militaire
vliegtuigfabriek te Pretoria.
AMERIKA
HET EINDE DER STAKING TE FLINT.
Fabrieksgebouw der General Motors
ontruimd.
Ten gevolge van de gistermiddag door
vertegenwoordigers van de General Motors
en der United Automobile Werkers onder-
teekende overeenkomst, zijn de stakers gis
teravond laat begonnen met de ontruiming
der fabrieksgebouwen
De ontruiming geschiedde onder luid ge
toeter van clacksons en gegil van fluiten.
Zij vormden vervolgens een geweldigen
stoet met muziek, vlaggen en vaandels.
De directie van de General Motors heeft
aangekondigd, dat Maandag d.s. het werk
zal worden hervat.
Het hooge personeel van de General
Motors verklaart, dat hoewel het werk on
middellijk wordt hervat het toch nog twee
weken zal duren, eer de productie weer op
het normale peil zal zij ri gebracht. De sta
king heeft beide partijen twee millioen
dollar per dag of in totaal 84 millioen dol
lar gekost.
MEXICO
GODIENSTVRIJHEID IN
MEXICO?
AMNESTIE VOOR 10.000 PERSONEN?
De Katholieken zijn nog zeer sceptisch.
Naar het K.W.P. verneemt zou President
Cardenas van oordeel zijn, dat thans de
tijd gekomen is om een einde te maken aan
den godsdienststrijd in Mexico.
Verwacht wordt, dat amnestie zal wor
den verleend aan meer dan 10 000 personen,
die door militaire rechtbanken veroordeeld
werden, en die zich thans in de gevangenis
bevinden en weldra in vryheid worden ge
steld.
De President verklaart verder, dat de
geest van vredelievendheid, waarmede de
Mexicaansche regeering bezield is, vraagt
om de politieke gevangenen vrij te laten
en hun ontnomen burgerrechten weer terug
te schenken.
In katholieke kringen staat men nog zeer
sceptisch tegenover deze aangekondigde
maatregelen en verwacht men nog geen
gouden bergen. Reeds zoo vaak werd aan
gekondigd, dat de Kerkvervolging in
Mexico een einde zou nemen en werden de
Katholieken in hun verwachtingen teleur
gesteld. Wellicht dat ook thans de regee
ring politieke gevangenen in vrijheid stelt,
doch dat de haat tegen de Katholieken
straks weer in alle felheid losbarst.
Om de heropening der kerken.
Uit Orizaba (Veracruz) komt een geheel
ander geluid. Daar wordt gemeld, dat de
toestand op religieus gebied gecompliceerd
is geworden, doordat de autotoriteiten tal
rijke kerken hebben doen sluiten, die de
Katholieke menigte heropend had. Vijftig
duizend Katholieken hebben echter het
weer open stellen der kerken doorgedreven.
Zij luidden de klokken en brachten voet
zoekers tot ontploffing finder de oogen van
de federale troepen, die niet tusschenbeide
kwamen. De geloovige menigte hield ver
volgens een betooging voor het raadhuis,
waar de gouverneur in conferentie was met
den garnizoenscommandant. De gouverneur
ontving een delegatie der betoogers en ver
klaarde tegenover hen, dat de heropening
der kerkgebouwen niet van hem afhing,
maar van de centrale regeering en in het
bijzonder van het ministerie van financiën,
dat de gesloten kerken onder zijn hoede
heeft.
Te Villa de Rio Blanco, bij Veracruz,
hebben de Katholieken met geweld de troe
pen, die de door hen heropende kerken
weer wilden sluiten, belet dit voornemen
ten uitvoer te leggen.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
HEVIGE ONTPLOFFING TE AVIGNON.
Aantal slachtoffers onbekend.
Een zeer hevige ontploffing, waarvan de
oorzaken nog onbekend zijn, heeft gister
middag te Avignon drie etages van een huis
verwoest en schade aangericht in de be
lendende ,perceelen. Het is nog niet be
kend of er slachtoffers zijn.
Binnen een afstand van 500 meter wer
den alle ruiten vernield. De winkeluitstal
lingen hebben schade opgeloopen. Een stof
wolk verspreidde zich over het geheele
stadsdeel.
De „Intransigeant" schat het aantal per
sonen, dat door de ontploffing te Avignon
verrast en onder het puin bedolven werd,
op twaalf. Twintig minuten na de ontplof
fing had men reeds vier personen, die min
of meer ernstig gewond waren, geborgen.
LAWINE IN CANADA
Nabij Rogers Pass in Canada is een
zware sneeuwlawine langs de hellingen
van de Canadeesche Rocky Mountains neer
gestort. De locomotief van een trein en een
sneeuwploeg werden van de rails gevaagd
en meegesleurd in een ongeveer 20 meter
diep ravijn. Op zijn minst twee personen
worden gemist.
GROOTE BRAND IN BELGISCH
KLOOSTER.
In het klooster Champion nabij Namen
is gister een felle brand uitgebroken. De
kapel is in asch gelegd en het vuur tastte
ook het ziekenhuis aan, waar zieken en
ouden van dagen worden verpleegd. De
nabijgelegen school werd bedreigd. De
brandweer en militairen uit Namen waren
ter plaatse.
Nader wordt gemeld, dat de brand is
gebluscht. Slechts de kapel is verwoest.
Slachtoffers zijn niet te betreuren.
WEER EEN LIJK AANGESPOELD AAN
DE FRANSCHE KUST.
Opnieuw is aan de Westkust van Frank
rijk een lijk aangespoeld, thans aan het
strand van Lege bij Arcachon. Het lijk ver
keerde in verregaanden staat van ontbin
ding. Van het touw, waarmede het lichaam
blijkbaar gebonden is geweest, waren nog
stukken zichtbaar.
EEN FRAAI COLLEGE VAN B. EN W.
NED. OOST-INDIE
De vliegtocht van ir de Kok
VEILIG GELAND TE BATAVIA.
Uit Batavia wordt geseind, dat ir. de
Kok en de heer Schmidt Crans vei
lig op het vliegveld Tjililitan bij Ba
tavia zijn geland.
AANKOMST IN NOODWEER.
De bekende Chineesche sportvlieger
Khouw Khe Hien en Jhr. Krayenhof ste
gen te kwart voor drie op om het vliegtuig,
waarmede ir. de Kok en Schmidt Crans
zouden arriveeren, tegemoet te vliegen.
Op het vliegveld warer reeds o.a. aanwe
zig de vlootcommandant schout bij nacht
Ferwerda met zijn adjudant, de heer mr.
Sandkuyl, hoofdvertegenwoordiger van de
B. P. M. en andere chefs van de B. P. M.,
Jhr. van Karnebeek, van d* Nederlandsche
Koloniale Petroleum Maatschappij, terwijl
van de K„ N. I. L. M. Majoor Versteegh en
de oudste piloot, de heer Schott, aanwe
zig waren.
Het aanvankelijk prachtige namiddag-
Weer sloeg om in een zwaren regenbui, zoo
dat weldra een grijze lucht over het vlieg
veld Tjililitan hing.
Nadat de lucht volkomen dichtgetrokken
was en de regen nog dichter neerviel, zoo
dat van noodweer kon worden gesproken,
werden op het vliegveld Tjililitan licht-
fakkels ontstoken, teneinde alsnog de aan
dacht van den heer Khouw te trekken, die
wel een oogenblik in de buurt was gezien,
doch na een omtrekkende beweging, ge
heel uit het gezicht was verdwenen. Aan
gezien de duisternis zeer snel toenam en
van het opklaren van de lucht geen sprake
was, verwachtte men reeds, dat de landing
niet meer kon plaats vinden, zoodat infor
maties werden ingewonnen of ir. de Kok
wellicht te Serang of Bekasi was neerge
streken.
Dat was evenwel niet het geval en het
duurde niet lang of de vliegers wisten be
houden op het vliegveld te landen.
BINNENLAND
DE BROODPRIJZEN.
Ministerieel rondschrijven.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft op verzoek van zijn ambtgenoot van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart aan de
burgemeesters der verschillende gemeen
ten een circulaire doen toekomen, waarin
hii mededeelt, dat zijn circulaire van 2 Oc
tober 1936, voor zooveel betreft de verhoo
ging van de prijzen van het brooJ, als ver
vallen kan worden beschouwd.
Aangezien de stijging van den bloem-
prijs in den laatsten tijd het gevolg is
van de prijsstijging op de wereldmarkt kan
de minister van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart verder geen bemoeienis heb
ben met de broodprijzen, krachtens de wet
van 30 September 1936.
STEUN AAN DE TUINDERIJ.
Tot een bedrag van bijna 2% millioen
gulden.
De Minister van Landbouw en Visscherij
heeft bepaald, dat uit het Landbouw-Crisis-
fonds aan hen, die als teler van gewassen
van den tuinbouw zijn aangesloten by de
Stichting Nederlandsche Groenten- en
Fruitcentrale. gevestigd te 's-Gravenhage.
en op den dag der uitkeering geacht kun
nen worden hun bedrijf alsnog uit te oefe
nen, steun zal worden verleend tot een
totaal bedrag van ten hoogste f 2.400.000.
De steunbedragen voor verschillende pro
ducten alsmede de bepalingen, waaronder
zij zullen Uitgekeerd worden, zijn vermeld
in een ministerieele beschikking, welke in
St.-Ct. 27 is opgenomen.
VERGOEDING AAN VEEHOUDERS.
Voor vrijwillige inkrimping van melkvee.
De heer Van der Sluis heeft de volgende
schriftelijke vragen gesteld aan den Mi
nister van Landbouvv en Visscherij:
1. Is het juist, dat de vergoeding, toege
zegd aan de veehou 'ers, die tot vrijwil
lige inkrimping van melkvee waren overge
gaan, nog steeds niet is uitgekeerd?
2. Is het den Minister Kekend, dat een
aantal van de bedoelde veehouders uitstel
van pacht- of rentebetaling gekregen heeft,
in afwachting van een spoedige uitbetaling
wan de toegezegde vergoeding?
3. Is de Minister bereid een spoedige af
handeling te bevorderen en in verband met
het gestelde in vraag 2 mede te deelen te
gen welken uitersten datum de uitbeta
ling kan worden tegemoet gezien?
EIND JUNI GAAN WIJ TER STEMBUS.
Nu de Tweede Kamer zich in eerste in
stantie met de Grondwetsherziening heeft
vereenigd, vraagt men zich af wanneer, na
aanneming van de wetsontwerpen door de
Eerste Kamer, de tweede parlementaire be
handeling zal aanvangen.
Naar wij vernemen, zullen de verkiezin
gen voor de Tweede Kamer waarschijnlijk
in de tweede helft van Juni worden gehou
den, een „vervroeging" derhalve van ten
hoogste een of twee weken.
Evenals bij vorige gelegenheiden zullen
de Kamers op termijn ontbonden worden,
waardoor de zitting 19361937 gesloten kan
worden den dag voordat de nieuwe Kamers
bijeenkomen. Aldus is ons land in geval van
buitengewone omstandigheden niet eeni-
gen tijd zonder parlement.
Bezin Juli wordt dan waarschijnlijk de
nieuwe zitting, 1937, geopend welke dan
weer gesloten wordt op den gebruikelijken
datum, dat is de Zaterdag voor den derden
Dinsdag in September. Op Prinsjesdag
opent H.M. de Koningin vervolgens de zit
ting 19371938, waarna de parlementaire
rtiolen weer gewoon kan malen.
De zitting 1937 zal hoofdzakelijk, zoo niet
vrijwel uitsluitend, dienen voor de tweede
behandeling van de Grondwetsherziening.
De Staten-Generaal zullen dus ook in Juli
en Augustus dit jaar in volle actie zijn.
„TeL"
TOMATENSOEP VOOR YVERKLOOZEN.
Naar wij vernemen, verstrekt de laatste
dagen het departement van Sociale Zaken
aan twaalf gemeentebesturen bussen toma
tensoep, bestemd voor werkloozen en arm
lastigen. Nadat in enkele gemeenten hier
mede een geslaagde proef was genomen,
bleek de animo voor dit nieuwe distributie
artikel groot.
De prijs van een bus soep bedraagt der
tien cent. Behalve 'n flinke portie tomaa-
is er in de soep rijst, rundvet enz. ver
werkt. De gemeente Eindhoven deed reeds
een nabestelling. Onder meer hebben Rot
terdam, Dordrecht, Utrecht, Doetinchem,
Middelburg en Den Bosch een aantal bus
sen soep afgenomen.
De vorige zomer is er een belangrijke
hoeveel#2id tomaten, die onverkoopbaar
bleken, doorgedraaid. Vanwege de afdee-
ling Steunverleenlng van het departement
van Sociale Zaken, waarvan de heer G.
W. F. van Hoeven chef is, werd toen een
flink kwantum tomaten aangekocht. De to
maten werden aanvankelijk door een be
kende conservenfabriek tot tomatenpuree
verwerkt. Eenigen tijd geleden onderging
de puree een nieuwe behandeling en thans
zijn de bussen soep verkrijgbaar. De voor
raad er van is uiteraard niet onbeperkt,
maar voorloopig wel voldoende.
„Vooruit".
ONREGELMATIGHEDEN BIJ HET
CRISISCOMITE TE VENLO.
Een wethouder, die niet heen wil gaan.
In een gisteravond gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Venlo is met
op één na algemeene stemmen en één ont
houding een motie van wantrouwen aan
genomen tegen den wethouder van sociale
aangelegenheden, den heer M. V.
Het indienen van de motie vindt zyn oor
zaak in de administratieve onregelmatighe
den, welke geconstateerd werden bij het
plaatselijk crisiscomité, waarvan de wet
houder voorzitter was, en zijn weigering
om in verband daarmede zijn wethouder
schap neer te leggen.
Een daarop volgend voorstel om naast de
drie wethouders nog een vierden wethou
der te benoemen, en de op de begrooting
uitgetrokken post „salarissen", zijnde 4500
gulden, over de vier wethouders gelijk te
verdeelen, werd aangehouden, aangezien
voor deze financieele regeling nadere toe
stemming van de Kroon en van Gedepu
teerde Staten noodig is.
WERELDJAMBOREE 1937.
De propagandadienst van de Wereldjam
boree deelt mede, dat in het bestuur der
stichting Wereldpamboree 1937 alsnog zijn
opgenomen de heeren P. P. W. van Leeu
wen, majoor-intendant te 's-Gravenhage,
mr. A. Fens te Eindhoven en dr. L. Berger
te 's-Gravenhage, welke heeren deel uit
maken van het bestuur van de Vereeni-
ging de Katholieke Verkenners.
Kinderfonds P. T. T.
Heden vond ten hoofdbesture P.T.T. een
vergadering plaats van het bestuur van
het kinderfonds P.T.T. er de corresponden
ten van het fonds uit 's-Gravenhage en de
omliggende plaatsen. Ten bewyze, welk
nuttig werk door het fonds in zijn ruim ne
gen-jarig bestaan was verricht, deelde de
voorzitter, de heer G. Wolters, directeur
van het postkantoor te 's Gravenhage me
de, dat niet minder dan 65.000.aan
steun in eenigerlei vorm is verstrekt ge
worden en 787 kinderen naar een vacantie-
kolonie werden uitgezonden.
Het spoorboekje van 7 Januari!
De directie van ae Ned. Spoorwegen stelt
de leerlingen van de lagere scholen in de
gelegenheid het e-tra-spoorboekje van 7
Januari te koopen voor 3 cent per stuk.
mits er op ieder^.school ten minste twint:ri
stuks worden gekocht!
Ook al 'n zaakje!
De Mexicaansche Federale troepen heb
ben den burgemeester, drie wethouders en
een inspecteur van politie van het dorp
Valtierrilla gevangen genomen, aangezien
zij in staat van dronkenschap zich per
auto naar Viilacran hadden begeven en
daar een aanval hadden ondernomen op de
gevangenis, met het deel pogingen in het
werk te stellen de gevangenen in vrijheid
te stellen. Zij doodden twee agenten van
politie en verwondden twee andere. De
troepen moesten tusschenbeide komen om
te beletten, dat de woedende bevolking de
schuldigen zou lynchen.
CONSUMPTIEMELK REGEERINGS-
CONTRACT.
Nederlandsche Zuivelcentrale, 14 Febr.
t.m. 20 Februari '937 consumptiemelk Re-
geeringscontract, taxegedeelte -6.25 cent,
eventueel verhoogd met premie of vermin
derd met afdracht voor de kwaliteit, over-
melk regeeringsminimumprijs 5.10 cent.
Afdracht bij levering in consumptie van
andere dan taxemelk 2.50 cent.
