Driehonderd-jarig jubileum van den
Tulpenhandel
DONDERDAG 28 JANUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD-PAG. 11
1637 FEBRUARI 1937
tweede kamer
Vergadering van heden.
GRONDWETSHERZIENING.
Voortgezet wordt de behandeling van de
wetsontwerpen betreffende de Grondwets
herziening.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer DE WILDE, is verheugd dat deze
ontwerpen hier in zoo rustige sfeer kun
nen worden besproken. Van den aanvang
af heeft de Regeering zich op het stand
punt gesteld dat met deze herziening aller
minst kan worden gewaagd van een we
reldschokkende gebeurtenis. Doch niet te
voren is te zeggen, hoe de ontwikkeling van
schijnbaar kleine aangelegenheden zal
kunnen zijn.
Terecht is opgemerkt door den heer Go-
seling dat, ware er in 1933 een staatscom
missie benoemd voor onderzoek eener ra
dicale grondwetsherziening, het resultaat
niet anders zou zijn geweest, dan het nu is
t.a.v. de partieele herziening. Er valt fun
damenteel thans in onze Grondwet niet
veel te veranderen. Ook daarop wees de
heer Goseling. Ons volk b.v. is vrij om de
genen te kiezen waardoor het zich in deze
vergadering wil doen vertegenwoordigen.
Dit berust op de Grondwet in harmonie
met de gevoelens van de groote meerder
heid van ons volk.
Doch we leven snel, en de Regeering
heeft getracht, daarmede rekening te hou
den. De heer Westerman bleek weinig in
genomen met het parlementaire stelsel.
Ons volk is echter zeer gesteld op ons par
lementaire stelsel, met zijn vrijheid van
godsdienst, onderwijs, enz. Aan elk stel
sel echter kleven gebreken; aan Regee
ring en Staten-Generaal de taak, die ge
breken zooveel mogelijk te herstellen. Het
gaat om het belang van ons volk, zijn ze
delijken en stoffelijken vooruitgang. En
het volk is er niet voor den vorst, de vorst
is er voor het volk. Dit woord van den
Zwijger geldt ook nu, en ook voor het par
lement. Ook is de bedoeling van het moge
lijk maken, dat bepaalde leden van het
parlementaire stelsel te verzwakken. Als er
parlementaire stelsel te verzwaken. Als er
sprake is van reactie waarover de heer
De Visser het had dan van reactie tegen
dreigende verwording van het parlemen
taire stelsel. Zoo is het ook met de vrijheid
van drukpers; haar grootste vijanden zijn
zij die er misbruik van maken. Tegenwoor
dig zijn daarbij de excessen talrijker dan
vroeger en meer systematisch. De Regee
ring echter heeft art. 7 niet aangetast, om
dat ze de tegenstellingen niet wil toespit
sen en omdat er voldoende kan worden op
getreden. De heer Albarda wilde een
„droit de reponse".
Het droit de réponse.
Spr. vraagt zich af, of dit in staat is, mis
bruiken voldoende te keeren.
Het is de vraag of het altijd in vollen
omvang kan worden toegepast. Hoe het
zij, art. 7 der Grondwet verzet zich tegen
het „droit de réponse" niet. Dat er een wet
mogelijk is, een verschijningsverbod in
houdend, achten sommigen, met name de
heer Albarda, verontrustend. Het verbie
den van een dagblad is geen censuur. We
kennen in ons land in den bedoelden vorm
geen censuur. Wel ten aanzien van de ra
dio is er een voorafgaande keuring van
wat er gesproken zou worden; de heer Al
barda heeft dit aan den lijve ondervon
den. Ten aanzien van de drukpers bestaat
geen voorafgaande keuring; daar is er al
leen de verantwoordelijkheid volgens de
strafwet. Een wet, houdende de mogelijk
heid van een verschijningsverbod, zou met
de noodige waarborgen omringd moeten
zijn. Het gevaar voor iets anders ware in
ons land eenvoudig niet te duchten. Ware
het theoretisch mogelijk dat iemand, die
critiek op een kamerlid uitoefent, twintig
jaar gevangenisstraf zou krijgen, in de
praktijk is dit in ons land toch absoluut
ondenkbaar. De vrijheid van drukpers ligt
ten slotte in de rechtsopvatting en de ze
den van ons volk. Aan ons allen dus de
taak, die goede zeden te propageeren.
Is de Eerste Kamer overbodig.
De argumenten van den heer Albarda
tegen de Eerste Kamer die enkele oogen-
blikken soms zou bijeenkomen om de le
den het presentiegeld te doen toucheeren,
kan spr. niet deelen. Ten eerste is zoo een
korte vergadering gewoonlijk de aanlei
ding van een afdeelingsvergadering.
Bovendien is het karakter der Eerste
Kamer geheel anders dan dat der Tweede.
Er kunnen personen lid van zijn, die uit
hoofde van hun ambt niet lid der Tweede
Kamer kunnen zijn. Het verwijt van cu
mulatie wordt er ook grootendeels door
voorkomen, wijl er geen jaarlijksche vaste
toelage wordt toegekend. Om die redenen
wenscht de Regeering geen verandering
L o. v. de Eerste Kamer.
Een van de bedoelingen van vertegen
woordigende organen is, te komen tot de
centralisatie der wetgeving. Ten dezen
wordt tegemoetgekomen aan de wenschen
van den heer Joekes wat betreft het meer
tot zich trekken van deskundige elemen
ten.
De wijze van benoeming van den voor
zitter der Eerste Kamer heeft nog nooit
eenige moeilijkheid opgeleverd.
In den oorlogstijd en de crisisjaren zijn
er steeds meer wetten gekomen met over
dracht van bevoegdheden aan de over
heid. Bovendien is deze overdracht een
deel van de materie der sociale wetge-
ving. Die overdracht is inhaerent aan de
materie zelve: het uitvoeren van allerlei
aangelegenheden bij algemeene maatrege
len van bestuur.
Intusschen acht spr. het duidelijk dat
het zeer moeilijk is, normen te stellen, hoe
ver de delegatie mag gaan. Aan de wen-
ben van den heer Goseling te dezer zake
zal spr. gaarne zijn aandacht wijden.
Overigens komen verschillende punten
vanzelf bij de afzonderlijke wetsontwer
pen aan de orde.
De heer Lingbeek had eenige desiderata.
O.m. dat de koning den Ned. Herv. gods
dienst zoun moeten zijn toegedaan, de voor
gang worden gegeven aan de Herv. Kerk;
gewaakt moet worden tegen roomsche
o verheerschin g.
Spr. vreest dat als de heer Lingbeek
hier de baas ware, het met de ware vrij
heid gedaan zou zijn. Wat de heer Lingbeek
wil, zou alleen .te verwezenlijken zijn door
tyrannie.
Spr. bestrijdt het beroep dat de heer
Lingbeek deed op Groen van Prinsterer te
dezer zake, door andere citaten uit wat
Groen van Prinsterer heeft geschreven,
voor te lezen. De heer Groen van Prinste
rer heeft niet aan een of andere Kerk de
voorkeur willen geven. Principieel is ver
keerd, wat de heer Linkbeek wil en de
histcrie heeft geleerd dat een Kerk met
de macht, zoqals de heer Lingbeek di wil,
tot verval komt. De her Lingbeek wil
staatsvoogdij van de verkeerde soort, daar
tegen moet de regeering zich met alle
kracht verzetten.
De algemeene beschouwingen woren ge
sloten.
De VOORZITTER deelt mede dat het de
bedoeling is, de eindsemming over de wets
ontwerpen te houden zoodra ze alle zijn af
gehandeld.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen be
treffende het inkomen der kroon, en be
treffende de schadeloosstelling en het pen
sioen van de leden der Tweede Kamer.
Deze worden gezamenlijk behandeld.
De heer GOSELING (R.K.) heeft eenige
nauwkeurige berekeningen betreffende de
koojkracht van het geld gemist. De sala
rissen der ambtenaren kunnen soepeler ge
regeld worden, de hier bedoelde geldbe
dragen echter worden vastgelegd in de
grondwet. Als men rekening houdt met
1000 onkosten, dan wordt de vergoeding
der Kamerleden feitelijk teruggebracht niet
tot 4000.maar tot ƒ3000.Om veel
demagogie te voorkomen, ware het beter
geweest, als deze bedragen ongenoemd wa
ren gebleven. De mogelijkheid bestaat toch
ook dat de kosten van levensonderhoud
weer zullen stijgen, beter ware het, de des
betreffende bedragen niet te doen regelen
bij de grondwet maar door den wetgever.
Ook aan het voorstel om het inkomen der
kroon van 1,2 millioen op 1 millioen
te brengen, kan spr. zijn stem niet geven.
UIT DE OMGEVING
LELVIUIDEN
Tooneeluitvoering. Gisteravond gaf de
R.K. Tooneelvereeniging „St. Genesius"
haar tweede winteruitvoering in de zaal
van mejuffrouw wed. Sneeboer. Opgevoerd
werd hel stuk „Sam en Moot doen aan
bok?en", in drie bedrijven, waarvan het
eerste speelt in een park, het tweede en
derde in het kantoqr van een variété-thea
ter. Personen, die in het stuk voorkomen,
zijn: Samson, Moot, Knuppel, leeraar in
schermen en boksen, Hirrenman, variété-
direcieur, Jackson, neger-bokser, Stevens,
portier, een garderobe- en programma
juffrouw, de directeur eener film-maat
schappij, een oud heertje, een persfotograaf
en een politie-agent. De costuums en de
tooneeldécors waren fijn, ook de zaal was
aardig versierd.
Even over achten opende de kapelaan
deze tweede uitvoering. Hij sprak de hoop
uit, na eerst allen een hartelijk welkom
te hebben toegeroepen, dat ook deze avond
weer allen zouden medewerken om zooveel
mogelijk stoornis te voorkomen, opdat
iedereen volop zou kunnen genieten van het
vroolïjke spel. De pauzen zouden aange
vuld door 't hier zoo gunstig bekend The
Marinucci's Accordeon Ensemble. Verder
wenschte spreker allen een prettigen, ge-
zelligen avond en gaf het woord aan de
spelers tot het afwerken van het schitte
rend programma. Na een paar vroolijke
stukjes muziek door het ensemble, die de
stemming er in brachten, ging het scherm
op, en konden we genieten van het mooie
spel. Er werd goed en vlot gespeeld. De
verschillende rollen waren in goede handen
en goed ingestudeerd. De spelers leefden in
hun rol mee, zoodat alles goed van stapel
liep( vooral Samson en Moot hadden een
zware rol, waar zij van het begin tot het
eind goed inbleven. Ook de wed. Radder
speelde haar rol voortreffelijk. Kwamen
in het eerste bedrijen de lachspieren nog
al in werking, in het tweede en derde be
drijf werd er heel wat van deze gevor
derd. Dat het stuk in den smaak was ge
vallen en allen zich goed hadden geamu
seerd, bleek wel op het einde van het laat
ste bedrijf. Aan het daverend applaus, dat
de spelers voor hun werk beloonde, kwam
bijna geen einde. Dezen avond toonde Ge
nesius, dat de vereeniging goede krachten
bezit, maar geen te zware stukken onder
handen moet nemen. Gedurende de pauze
had nog een kleine verloting plaats.
Na het afwerken van het programma
dankte de kapelaan de aanwezigen voor
het aandachtig volgen van het spel en al
ler medewerking. In het bijzonder dankte
hij de spelers, die gedurende zes weken
weer alles in 't werk gesteld hadden om de
zen avond zoo gezellig mogelijk te maken,
en niet te vergeten het Accordeon-ensem
ble, die er nog een poos den moed moesten
inhouden. Tevens wenschte hij allen verder
nog een gezelligen avond, maar sprak de
hoop en den werisch uit het was een uit
voering van een katholieke vereeniging
dat de naam dezer vereeniging zal worden
hoog gehouden. Tenslotte beval hij de ver
eeniging nogmaals aan in een voortduren
de belangstelling van allen.
Hierna gingen de beenen nog eens van
den vloer en bleef men nog een poos ge
zellig bij elkaar
De speculatiekoorts der Nederlan
ders van vóór drie eeuwen, welke
I eindigde in een oplichterij op groo-
ten schaal!
Het zal binnenkort juist driehonderd jaar
geleden zijn, dat Nederland een einde
maakte aan den windhandel in tulpen en
zich eerst ernstig ging toeleggenop den
normalen handel in alle soorten van tul
penbollen, waarmee 'n bloeiend bedrijf be
gon tusschen ons kleine land en het bui
tenland.
De tulpenkoorts begon einde 1934; zij
ving aan te Haarlem, waaruit de specula
tiekoorts over geheel Nederland volgde.
Het was Duitschland, die ons voorging in
de tulpenteelt. Toch heeft de opkomst der
tulpenteelt aanvankelijk lang niet zoo'n
groote vlucht genomen, zooals dat bij onze
Oosterburen het geval was. Maar toen de
tuip eenmaal burgerrecht had verkregen,
was het moeilijk te zeggen, in welk land
de aftrek van tulpen grooter was, dan bij
ons. De bollenhandel werd een handelsarti
kel op zich en werd vaak gebruikt als voor
werp voor zware en dikwijls niet minder
bedrieglijke speculaties.
In de 17e eeuw nam de tulpenhandel
zulk een fabelachtige afmetingen aan, dat
schatten gelds aan de bloemen werden be
steed en niet alleen door de welgestelden,
maar ook en vooral door de kleine bur
gers, die in den bloemenhandel een groote
toekomst zagen en door de geraffineerde
handelslui werden bedrogen. Heele tuinen
en hoveps kocht men af, enkel en alleen
om de bloemen te bezitten, welke men
soms niet eens had gezien, of waarvan de
stelen niet eens boven den grond uitsta
ken.
Het duurde ook niet lang, of de herber
gen werden omgeschapen in een soort van
tulpenoeurzen, waar zwaar werd gehan
deld, of liever gegokt. De tulpenkoorts
werkte zóó aanstekelijk, dat velen hun ge
regeld werk in den steek lieten om hun
geluk in den tulpenhandel te gaan beproe
ven.
Om een handel in tulpen te beginnen,
had men niet veel geld noodig. De ge
kochte tulpen werden immers niet gele
verd, daar de bollen zich nog in den grond
bevonden. Zooals men dat kan noemen,
kocht en verkocht men dus „op termijn".
AI vrij spoedig ontaarde deze speculatie
in een oplichterij op grooten sch?al. Tenge
volge van de enorme vraag naar zeldzame
soorten bood menig koopman iets aan, dat
slechts in zijn verbeelding bestond, terwijl
het ook niet zelden voorkwam, dat een
zelfde partij tweemaal werd verkocht, om
dat men den eersten kooper had vergeten!
Zooals gezegd, iedereen begon tulpen te
kweeken en ieder kweeker trachtte door
het uitvinden van een nieuwe soort op een
gemakkelijker wijze rijk te worden. Alle
mogelijke ambachtslieden werden door de
speculatiekoorts aangegrepen. Te Haarlem,
het middelpunt van den bollenhandel, gok
ten de bakkers, de wevers, de spinners, de
LAATSTE BERICHTEN
HET ISOLEMENT VAN AMELAND.
MOTORTJALKSCHIP IN HET IJS.
Ook de postboot zit nog vast.
Het motor-tjalkschip „Onderneming5
schipper Hofker te Nes, dat Dinsdag van
Amsterdam naar Nes vertrok, is gisteren
op de Waddenzee in het ijs vastgeraakt.
Door het slippen van het anker is het
schip door den ijsgang duizend meter in
westelijke richting teruggezet. Het zit thans
ten zuiden van Ballum door het ijs inge
sloten. Van den wal af heeft men met het
schip verbinding kunnen krijgen. De schip
per en zijn knecht blijven aan boord.
De postboot „Waddenzee" zit nog steeds
onwrikbaar vast voor de Friesche kust op
vijftig meter afstand van de pier van Hol-
werd. Ameland is hierdoor nu reeds vijf da
gen van de buitenwereld afgesloten. De post
is inmiddels van Holwerd naar den Helder
vervoerd. Het lag in de bedoeling haar van
middag per autogiro-vliegtuig naar Ame
land te brengen.
Hoewel de toestand op Ameland voor
de bewoners uiterst onaangenaam is, gaat
het leven op het eiland zijn gewonen gang.
De levensmiddelenvoorraad is voorloopig
voldoende en ook is er geen gebrek aan
medicamenten. Juist één dag voor het ver
breken der verbinding was een zending
geneesmiddelen op het eiland aangekomen.
Indien er echter binnenkort geen veran
dering in de situatie komt, zal het er echter
ernstiger gaan uitzien, doch op het oogen-
blik bestaat er geen enkele reden voor on
gerustheid.
DE VEERBOOT VAN
SCHIERMONNIKOOG AAN DEN GROND.
Een speciale vlucht van de K.L.M. naar de
Waddeneilanden?
Ook Schiermonnikoog was vandaag ge-
isoleerd van het vasteland, aangezien de
postboot vanochtend te Oostmahorn aan
den grond raakte tengevolge van den la
gen waterstand.
Ook de motorreddingboot „Insulinde" van
de Noord- en Zuid-Hollandscha Redding
maatschappij zit in de haven van Oost
mahorn vast.
Naar wij vernemen, worden op het oogen-
blik onderhandelingen gevoerd om de K.L.
M. een speciale vlucht naar de eilanden
Ameland en Schiermonnikoog te laten ma
ken voor het overbrengen van post en goe
deren. De hardgevroren stranden vormen
schoenlappers, kooplieden, enz. op een dik
wijs schandelijke en onverantwoordelijke
manier.
In zijn „Economisch Historisch Jaar
boek" van 19261927 wijdt prof. dr. mr.
N. V. Posthumus een tweetal artikelen aan
dezen abnormalen windhandel en vertelt,
hoe de verkoop der bollen oorspronkelijk
„per aas" geschiedde. Een aas was onge
veer 1/20 gram. Allengs werd de trans
actie uitgevoerd per duizend aas tegelijk,
terwijl de gewone soorten per pond, mand
of per tuin werden verhandeld.
De prijsschommelingen in den tulpen
handel waren ongelooflijk; meermalen
kwafti het voor, dat de bollenkweeker den
eenen dag een veld tulpen had gekocht
voor en het veld den daaropvolgenden dag
weer kon verkoopen voor een prijs van
500. Met opzet werden de prijzen de
hcogte in gejaagd en voor werkelijk bijzon
dere soorten van tulpen betaalde men onge
hoorde sommen. Zoo bracht b.v. één en
kele bol van de soort „Semper Augustus 5
14.600 gulden op, terwijl ïn 1637 te Alk
maar 120 stuks tulpen werden verkocht
tegen den prijs van 80.000 gulden!
Te Amsterdam bedroeg de omzet in één
week met minder dan 10 milioen gulden.
Een zinking kón natuurlijk niet uitblijven.
Drie jaar had deze krankzinnige handel
voortgeduurd, drie jaar lang had men for
tuinen gemaakt en weer verloren. Er werd
geld verdiend, maar even hard werd het
weer verloren. Toen echter kwam de on
vermijdelijke inzinking, die de menschen
tevens tot betere inzichten zou brengen.
Veel koopers bleken niet in staat hun
schulden te voldoen. Wettelijke maatrege
len moesten worden genomen. Als uit den
hemel kwam het moment, waarop niet
meer werd geleverd en niets meer werd
geaccepteerd, terwijl daardoor tevens aan
het licht kwam, dat geheele partijen, welke
meermalen waren verhandeld, eenvoudig
niet bestonden!
Een groote paniek was hiervan het ge
volg en zelfs de Staten van Holland wer
den verzocht er tusschenbeide te komen,
om de zaak te regelen. En om aan dezen
cnhoudbaren toestand een einde te ma
ken, kwam op 24 Februari 1637 de geza
menlijke groote bloemisten uit de Hol-
landsche steden te Amsterdam bijeen. Op
deze belangrijke vergadering werd beslo
ten alle koopers van tulpen, die een koop
hadden gesloten vóór het einde van No
vember 1936, te bedienen. Alle koopen,
welke hierna waren gesloten, dienden te
worden vervallen. Van de lagere transac
ties zou eveneens afstand mogen worden
gedaan, echter op voorwaarde, dat men 10
procent van de koopsom zou geven aan den
verkooper, zulks bij wijze van schadever
goeding.
Het gevolg van een en ander was, dat
de waarde van de bollen geweldig daalde
en de handel tot meer normale afmetingen
werd teruggebracht en Holland met
een bij de buitenlanders had naam ge
maakt als „bollenland".
thans een uitnemende gelegenheid tot lan
den.
Zooals men weet bestaat omtrent derge
lijke vluchten een regeling tusschen K.Li
M. en de posterijen, welke laatste een op
dracht daartoe kunnen verstrekken. Een
beslissing is evenwel nog niet genomen.
De toestand op de overige Waddeneilan
den is nog normaal.
MOTORSCHIP IN DE GOUWZEE IN
MOEILIJKHEDEN.
Hedenmiddag te een urn? is de motor
sleepboot „Geesje" onder kapitein Hart
man naar de Gouwzee bij Marken vertrok
ken om een motorschip, dat in het ijs be
kneld zit, hulp te gaan verleenen. Dit schip,
waarvan de heer Steenberg kapitein is,
was gisteern in de Oranjesluizen geschut. In
de Gouwzee hebben de motoren den dienst
geweigerd, daar de leiding van het koelwa
ter bevroren is. Het schip heeft hedenmor
gen om hulp gevraagd.
De vrouw van den schipper is reeds van
boord gehaald. De „Geesje" zal trachten
het motorschip te Amsterdam of te Volen-
dam binnen te brengen.
OOK MARKEN GEÏSOLEERD.
Het Buiten IJ is thans geheel bedekt met
een dikke ijslaag, waardoor het scheep
vaartverkeer door de Oranje-sluizen vrij
wel stilgelegd is. Er komt geen schip meer
binnen. Alleen voor stoomschepen met
zeer krachtige machines is de vaart nog
mogelijk. Voor zeil- en motorvaartuigen
is dit echter uitgesloten.
Tengevolge van den zwaren ijsgang is
het niet meer mogelijk het eiland Marken
per vaartuig te bereiken. De N. Z. H. T.
M heeft haar bootdienst naar het eiland
vanmorgen gestaakt, waardoor het geheel
geisoleerd is. Het is nog niet mogelijk het
vasteland van het eiland af loopend over
het ijs te bereiken.
VEERBOOTEN VAN DEN DIENST
ENKHUIZEN—STAVOREN TERUG
IN ENKHUIZEN.
De beide veerbooten van den veerdienst
EnkhuizenStavoren zijn hedenmiddag uit
het ijs bevrijd en in de haven te Enkhuizen
binnengeloopen. De passagiers kunnen zich
met den eerstvolgender trein naar hun
woonplaats begeven. Twee booten van den
Urker stoombootdienst zitten nog in het ijs
bekneld. Zij trachten zich zonder hulp uit
het ijs te bevrijden. Dit was hun heden
middag twee uur nog niet gelukt.
DOOR DE KOUDE BEVANGEN EN
OVERLEDEN.
Vanmorgen is de 83-jarige heer B. Bouw
man te Angeren tijdens de vroegmis door
de koude bevangen. De man werd van de
H.H. Sacramenten voorzien. Even later is
hij in de kerk overleden.
SPORT
AUTOMOBILISME
DE STERRIT NAAR SIONTE CARLO.
Men nadert het eigen land.
De Nederlandsche deelnemers aan den
sterrit naar Monte Carlo naderen het eigen
land. Wie gedacht mocht hebben dat dege
nen, die Stavanger, Tallinn en Umea tot
startplaats hadden gekozen, op het tweede
gedeelte van hun tocht het gemakkelijker
zouden krijgen, heeft het volkomen mis
gehad. Zoo maakt een telegram uit Ber-
iijn melding van het feit, dat de Ford
équipe van van Strien wel op tijd aan de
controle aldaar is gearriveerd, doch men
had vele lekke banden gehad op 't traject
WarschauBerlijn t en gevolge van het
feit, dat de wegen in erbarmelyken toestand
waren. De M.G.-èquipe van Oosten en van
der Mark was hedenmorgen zeven uur nog
niet te Berlijn gearriveerd.
Uit Padua ontvingen wij, door bemidde
ling van de K.N.A.C. oericht, dat de Neder
landsche équipes van dr. Sprenger van Eyk
met Lincoln Zephyr, van der Hoek met
Packard en Zeehuisen met B.M.W. op tijd
aan de controle aldaar zijn aangekomen.
De tocht ging verder naar Ljubljana, op
ruim 300 K.M. van Padua gelegen.
De Umea-rijders en Stavanger-deelne
mers bevinden zich momenteel op weg naar
Hamburg, welke stad zij in de middaguren
zullen bereiken.
WILT U IETS WETEN
Vraag J. J. Z. inzake obligatie R'dam-
sche Schouwburg.
Antwoord: Wend u tot een bankin
stelling.
Vraag inzake cursus vliegtuig-meca
nicien.
Antwoord: Wij kunnen u omtrent
dezen cursus geen inlichtingen geven. Wend
u tot den commandant van de militaire
luchtvaart-afd. te Soesterberg.
STOOMVAARTBERICHTEN
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
TAJANDOEN (thuisr.) vertr. 27 Jan.
van Batavia.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
OBERON, Amsterdam naar Malta v. o.,
vertr. 27 Jan. van Gibraltar.
SIMON BOLIVAR (uitr.) an-. 24 Jan.
te CristoDal.
VAN RENSSELAER (thuisr.) vertr. 27
Jan. van Paramaribo naar Madera.
KON. HOLL. LLOYD.
ZAANLAND (uitr.) vertr. 23 Januari
van Santos.
KON. PAKETV. MIJ.
BONTEKOE arr. 23 Jan. van Batavia te
Hongkong.
LEMATANG arr. 26 Jan. van Singapore
te Saigon.
RANTAUPANDJANG vertr. 26 Jan. v.
Port Louis (Maur.) naar Rèunion.
ROGGEVEEN van Lourenzo Marques n.
Batavia vertr. 23 Jan. van Sabang.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
LEERDAM Rotterdam naar New Orleans
vertr. 23 Jan. van Galveston.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
ALCYONE (thuisr.) vertr. 26 Jan. van
Rio Janeiro.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
INDRAPOERA (uitr.) arr. 27 Jan. te
Singapore.
SLAMAT (thuisr-.) vertr. 27 Januari van
Colombo.
SOEKABOEMI vertr. 27 Jan. van Rot
terdam naar Batavia via Antwerpen.
STOOMVAART MU. OCEAAN.
AENEAS van Dairen naar Rotterdam,
arr. 25 Jan. te Yokohama.
CYCLOPS. Rotterdam-Japan vertr. 25
Jan. van Algiers.
DOLIUS. Ja va-Amsterdam vertr. 25 Jan.
var^Port Said.
EURYLOCHUS, Batavia naar Amster
dam, vertr. 26 Jan. van Marseille.
LAOMEDON, van Batavia naar Londen-
Amsterdam, 26 Jan. 2.50 uur nam. 250 mijl
Z. van Lands End.
MENESTHEUS. Japan-Rotterdam, arr. 26
Jan. te Hongkong.
PROMETHEUS, van Liverpool naar Ba
tavia, rr. 26 Jan. te Aden
VEREEN. NEDERL. SCHEEPV. MU.
HollandAfrika Lijn.).
HEEMSKERK (uitr.) pass. 26 Januari te
Gibraltar.