stads 3
nieuws
ZATERDAG 9 JANUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
GEMENGDE BERICHTEN
OUDE MAN DOODGEREDEN.
Zijn lijk op den weg gevonden.
Tussehen Moordrecht en Nieuwerkerk op
den Rijksweg Rotterdam—Gouda, is Vrij
dagnacht onder de gemeente Nieuwerkerk
een voetganger door een auto gegrepen en
gedood.
De autobestuurder, wonende te Utrecht,
reed in de richting Gouda, toen hij ergens
mee in botsing kwam. Mij is doorgereden
naar Gouda, waar hij de politie van het
gebeurde in kennis stelde. Bij onderzoek
vond men op den weg het stoffelijk over
schot van den 68-jarigen los werkman J.
Bongers uit Moordrecht.
De auto is in beslag genomen.
GECOMPLICEERD VERKEERS
ONGELUK.
Drie gewonden.
Op den Kanaaldijk te Den Dungen is
Donderdagavond een gecompliceerd auto
ongeluk gebeurd, waarbij drie personen
zijn gewond en veel materieele schade werd
aangericht.
De heer De G. en zijn echtgenoote be
vonden zich ter plaatse toen een vracht
auto van den heer V. uit Berlicum met
groote snelheid naderde. Plotseling slipte
de auto, waardoor het fietsend echtpaar
werd gegrepen en van den dijk geslingerd.
De chauffeur trachtte door krachtig rem
men het ongeluk te voorkomen, doch de
auto begon hierdoor te slingeren en kan
telde van den dijk.
De chauffeur van den vrachtauto en
mevr. De G. bekwamen bloedende verwon
dingen aan hoofd en handen. De heer De
G. was er echter erger aan toe. Met ern
stige kwetsuren aan schouder, beenen en
armen werd hij mij den dokter binnenge
dragen.
De zwaar gehavende vrachtauto moest
per takelwagen worden gelicht. De fietsen
waren totaal vernield.
Een luxe-auto, -..elke door felle lichten
den chauffeur van den vrachtauto had ver
blind en hierdoor het ongeluk had veroor
zaakt, was doorgereden.
BRANDEN TE ENSCHEDE.
Donderdagavond hebben te Enschede
twee vrij ernstige branden gewoed. Om
streeks acht uur werd brand gemeld in het
perceel Gronauschestraat 112, hoek Has-
senweg, bewoond door het gezin S., dat
zich op dat moment buiten de stad be
vond.
De woning en de aangrenzende meubel
makerij brandden geheel uit. Er kon niets
worden gered.
Een uur later werd brand gemeld in
het perceel Gronausch Vestpad No. 23, be
woond door het gezin van L. H. H. De be
woner, die alleen thuis was. was bezig
met vet uit te bakken, toeri de vlam in de
pan sloeg. Hij trachtte het vul? met een
zak te blusschen, doch ook deze vatte vlam.
Het vuur verspreidde zich door de geheele
benedenverdieping, welke dan ook groote
schade opliep.
In beide gevallen was de brandweer spoe
dig ter plaatse en wist verdere uitbreiding
van het vuur te voorkomen.
EEN OUDE VROUW BEROOFD.
De onverlaten bonden hun slachtoffer aan
handen en voeten.
Donderdagavond hebben twee jonge man-
ne te Twijzelerheide zioh via een raam in
het achterhuis toegang verschaft tot de
woning van de weduwe Dijkstra.
Na de oude vrouw aan handen en voeten
te hebben gebonden, hebben de onverlaten
een kast opengebroken en een beurs met
het ouderdomspensioen van de weduwe er
uit genomen.
Eerst Vrijdagochtend ontdekte een ken
nis wat er gebeurd was. De vrouw had aan
hoofd en hals verwondingen opgeloopen.
De daders zijn spoorloos verdwenen.
ZIJN VROUW MISHANDELD.
Tijdens een twist heeft te Groningen de
2-jarige B. S. zijn vrouw zoodanig" toege
takeld, dat zij bloedende wonden aan het
hoofd opliep en een bloeduitstorting in den
rug bekwam. De vrouw is in het zieken
huis opgenomen.
S.. die reeds vroeger met de politie in
aanraking kwam, is aangehouden en in
verzekerde bewaring gesteld. Hij zal ter
beschikking van den Officier van justitie
worden gesteld.
MISDAAD OF ZELFMOORD?
Vrijdagmorgen is op het landgoed „Dui-
vencate" te Nijverdal het lijk gevonden
van den arbeider H. V. aldaar, met een
schotwond door het hoofd. In de nabijheid
van het lijk werd een revolver aangetrof
fen.
De politie stelt een onderzoek in of èen
misdrijf dan wel zelfmoord in het spel is.
Het slachtoffer was pl.m. 35 jaar oud en
ongehuwd.
BRUTALE BEROOVING TE
AMSTERDAM.
Winkelierster aangevallen.
Gisteravond tegen sluitingstijd heeft in
een manufacturenwinkel aan de Maas-
'li i'M1 i
DE WERKLOOSHEID.
Bij den Gemeentelijken Dienst voor So
ciale Zaken stonden gisteren de navolgen
de personen ingeschreven.
Bouwvakarbeiders: baggerlieden 3. be
hangers 29, betonvlechters 30, betonwer
kers 74, fundeeringwerkers 1, glazenmakers
2, glazen wasschers 8. graniet werkers 16,
grondwerkers 107, heiers 2 metselaars 175,
opperlieden 130, schilders 265, sloopers 10,
steenhouwers 2, straatmakers 10, hulp-
straatmakers 15, stucadoors-Wittel-s 97, tim
merlieden 312, Uitvoerders 13 voegers 31,
ongesch bóUwarb. ll. Totaal 1343.
Fabrieksarbeiders: bleekers 16, lompen-
sorteerdefs 18, vellenblootérs 5, steenfabr.
arb. 151 zeepfabr. arb. 5, ongesch. labr.
arb. 68. Totaal 263.
Kantoorpersoneel: kantoorpersoneel 99,
reizigers, colp. 47, winkelbedienden 43, eta
leurs 2, incasseerders 13, musici 7. onder
wijzers 8, overheidspersoneel 10, verple
gers 5. Totaal 234.
HoteUcafé^personeel: huispersoneel 9.
kellners 55, koks 10. Totaal 74.
Houtbewerkers: bedoenmakers 4, hout
bewerkers 96, kistenmakers 6, kuipers 9,
lijstenmakers 4, mandenmakers 2, meubel
stoffeerders 18, meubelmakers 31, politoer-
dex-s 2, ongesch. arbeidei-s 34. Totaal 200.
Kleermakers: kleermakers 78, kappers 9,
schoenmakers e.a. 13. Totaal 100.
Land- en tuinarbeiders: bloemisten 41,
landarbeiders 26, tuimieden 39, warmoe-
zier6 13, ongesch. landarb. 10. Totaal 129.
Metaalbewerkers: bankwerkers 111, blik-
bewerkers 28, burgersmeden 49, electri-
ciens 56, gasfitters 15, gasmetermakers 4,
Instrumentmakers 5, isoleerders 8, kern
makers 3, kettingsmeden 27, klinkers 10,
koperslagérs 2, lab.bedienden 2, lasschers
0. loodgieters 67, machinisten 22, metaal-
boorders 7, metaaldraaiers 12, metaalslij
pers 5, metaalzagers 1„ monteurs 20, pia
nostemmers 3, polijsters 1, ponsers 5, rij
wielherstellers 20, rijtuigschilders 4.
scheepstimmerl. 8, stokers 23, tegenhouders
18, verw. monteurs 16, voorslaanders 9,
v.iorwarmers 6, vulcaniseurs 1, vuurwer
kers 6, wagenmakers 5, ijzerwerkers 56,
zandspiters 4, zandvormers 3, ongesch. ar
beiders 41, totaal 093.
Sigarenmakers: sigarenmakers 9, siga-
rensorteerders 1, sigarenstrippers 1. tot. 11
Technici, opzichters: bedrijfsleiders 7,
ingenieurs 4, techhikers 7, teekenaars, opz.
18, werkmeesters 14, totaal 50.
Textielarbeiders: hekelaars 6, katoen
drukkers 24, kluwers e.a. 8, luikers 12,
plaatsnijders 24, schrobbelaai'S 1, spinners
43, spoelers 3, staaldraaddraaiers 3» ster
kers 2, strijkers 12, wevers 115, wolbewer
kers 39, ongesch. textielarb. 60, totaal 352.
Transportarbeiders: emballeurs 5. chauf
feurs 152, exp. knechten 19, koetsiers 17.
loopknechten 52, schippers 99, magazijn
knechten 64, spoor- en trampersoneel 9,
wakers 5, transportarbeiders 66, losse ar
beiders 549, totaal 1047.
Typografen: boekbinders 26, boekdruk
kers 14, fotografen 2, hulp-vakarbeiders 5,
letterzetters 21, steendrukkers 2, totaal 70.
Voedingsmiddelenarb.: bakkers 84, mo
lenaars 1, ovenisten 5, slagers 55, suiker
werkers 22, wijnkooperskn. 10, zoutzieders
3, zuiVelbereiders 2, ongesch. arb. fabr. 46.
totaal 228.
Vrouwen: apothekersass. 1, kapsters 2,
naaisters 16, Maasters 1, winkeljuffrou
wen 22, serveersters 3, buffetjuffrouwen 1,
strijenksters 3, linnenjuffrouwen 2, kan
toorbedienden 35, verpleegsters 2, teeke-
naressen 1, bedrijfsleidsters 1, onderwijze
ressen 5. huisel. diensten 135, fabr. ar
beidsters 5i, kinderjuffrouw 2, totaal 283.
Alg. totaal 5083, 3 Jan. 1936 4883, 3 Jan.
1D35 3482, ben. 37 ged. werkloozen.
straat te Amsterdam een brutale berooving
plaats gehad, waarvan de eigenaresse van
den winkel het slachtoffer is geworden,
meldt de „Msbd."
Het was even voor achten, toen een man
den winkel binnenkwam en enkele klei
nigheden kocht, waarvoor hij een bankbil
jet van vijf en twintig gulden op de toon
bank legde. De winkelierster boog zich
over de toonbanklade om er het Wisselgeld
uit af te tellen en daarvan maakte de man
voor de toonbank gebruik om de vrouw
plotseling op het hoofd te slaan en een
greep in de lade te doen. Behalve het bank
biljet, waarmee hij zelf betaald had, griste
hij uit de lade ruim een en twintig gulden
aan zilvergeld weg.
Nog voordat de winkelierster zich van
den schrik had weten te herstellen, was dè
aanvaller reeds uit den winkel verdwenen.
De juffrouw liep hem achterna de straat
op, doch de man had toen reeds een zoo
grooten voorsprong, dat zij hem met geen
mogelijkheid meer kon achterhalen.
Onmiddellijk deed de eigenaresse van
den winkel aangifte bij de politie van het
bureau Pieter Aértszstraat. Zij wist even
wel slechts een vaag signalement op te
geven.
HERINNERINGSBOOM BESCHADIGD.
Te Ede hebben den vorigèn nacht Vanda
len den eergisteren, ter gelegenheid van
het Vorstelijk huwelijk gêplanten herin-
neringsbööm, staande naast de Ned. Herv.
Kerk, voor een gedeelte van den bast be
roofd.
Er bestaat groote vrees, dat de boom zal
sterven. Deskundigen zullen alle middelen
te baat nemen om den herinneringsboom in
het leven te houden. De politie stelt een
Uitgebreid onderzoek in naar de bedrij
vers van deze laffe daad.
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN.
Archeologische lezingen en cursussen.
Het voorjaars-programma vermeldt de
volgende avondlezingen:
19 Januari Dr. J. Breuer, Brussel. De
Tongres a Arlon Voyage en Belgique
romaine.
2 Februari Dr. W. D. van Wijngaarden,
Doel en beteekenis der Egyptische Pyra-
miden.
16 Februari Dr. 3p. Marinatos. Kreta,
Die Schatze der heiligen Grotte Arkalochi-
ros.
2 Maart Dr. F. C. Bursch, Oud-Europee-
sche kunst.
16 Maart Dr. W. C. Braat, Een Bataaf-
sche woerd te Zetten.
Zij, die één of meer lezingen wenschen
bij te wonen, gelieven zich daartoe op te
geven vóór 14 Januari as. hetzij schrifte
lijk bij de Directie of door hun naam te
teekenen op de daartoe bij den Museum
portier gereed liggende lijst, onder bijvoe
ging of betaling van f 1 per persoon voor
onkosten. (Postrekening 171035). Zij ont
vangen dan tijdig voor elke lezing gratis
een afzonderlijke toegangskaart.
Inschrijvingen vooi de Najaars-lezingen
1936 zijn ook voor deze Voorjaars-lezingen
1937 geldig.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Sleutels, handschoenen, portemonnaies,
rljwielbelastingmerken, ceintuurs, tasch-
jes, een witte schildersoverall, armband
horloges, een zilveren vulpotlood, een
barnsleenen armband, een nummerplaat,
een pak, inh. eenige doozen, een reserve
wiel, een mes in schede, een verm. gouden
ring,' een vlag, een bruine muts, een paar
beenpijpen, een bruin dameshoedje, een
doos, inh. oude schoenen, een dameshoed,
een bankbiljet, een rieten koffer, een
zwarte vulpenhouder, 3 handwarmers, een
fietspomp, een reserve-autoband met velg,
een nikkel dameshorloge, een beleenbrief-
je, een rood dictaat cahier, een zak turf,
een bruine actetasch, een damesparapluie,
een fietsiasch, een blauw étui, een paar
zwarte gymnastiekschoenen, een gummi
regenjas, een zakmes, een sierspeld, on-
derdeelen van een motorrijwiel, twee bril
len met hoornen montuur, een handweger,
een zwarte gymnastiekschoen, een blauw
schort, een paar 2vvarte kinderkaplaarzen,
eenige loten, een blauwe overall, een
smidshamer, een vulpotlood (verm. zilver),
potlooden, een sjaal.
Gevonden in het Postkantoor: een hee-
renparapluie, een paar grijze heeren hand
schoenen.
Gevnden in het Telegraafkantoor: een
lederen boodschappentasch.
Gevonden in de electrisChe tram (stads-
lijn): vier paar handschoenen, drie hand
schoenen, drie damesparaphiies, een étui,
een sjaal.
Terug te bekomen en inlichtingen te
verkrijgen eiken werkdag van 1—3 uur
namiddag, behalve Donderdags en Vrijdags
ten Poütiebureele alhier.
Geslaagd voor het examen Boekhouden,
Handelsrekenen en Handelsrecht, afgeno
men door de Federatie van Handels- en
Kantoorbediendenvereenigingen, de heer j.
Timmermans Jr.> te Katwijk aan Zee. leer
ling van den heer J. A. Christiaanse, al
hier.
NED. R. K. VOLKSBOND, AFD. LEIDEN
CENTRALE R. K. ARBEIDERS
BEWEGING.
Secretariaat: Verl. Bloemistenlaan 45.
Zondag: Het gebouw is geopend vanaf
des nam. 7 uur.
Maandag: Rechtskundig Advies Bureau
voor de leden van de Afdeeling Leiden en
Omstreken van 6.00—8.00 uUr, Bondsge-
bouw, Sleenschuar 15.
Maandag: Repetitie R. K. Gem. Zang-
vereeniging „Pulchri Studio", 8 uur.
Maandag: Kleermakerscursus, 8 uur.
Maandag: Repetitie Tooneelvereeniging
„Vondel", 8 uur.
Dinsdag: Ontspanningsavond Voor de
vroUWén van de Werkloozen, 8 uur.
Woensdag: Kinderfeest georganiseerd
door Prop.ClUb „St. Petrus", 4.306.30
uur.
Woensdag: Bestuursraad vergadering, te
8 uur.
Woensdag: Bakkerscursus. 8 uur.
Woensdag: De Poedelaars.
Donderdag: Kinderfeest georganiseerd
door Prop.Club ,.St. Petrus", 4.30-^6.30
uur.
Donderdag: Damclub „Gezellig Samen
zijn", 8 uür.
Zaterdag: Spaarbank op het Kantoor,
7 uur.
Zaterdag: Bibliotheek, 78 uur.
N.B. De Bestuursraad welke Woensdag
a.s. wordt gehouden is zeer belangrijk,
daarom is aller opkomst dringend ge-
wenscht.
INTERPAROCHIEELE SINT JOSEPHS-
GEZELLEN-VEREENIGING.
Gelegenheid om zich als lid van de Ka
tholieke Gezellen Vereeniging te doen
inschrijven R. K. Jongemannen vanaf 17
jaren ied^ren 3den Maandag van den
maand des avonds te half 9 in de Presi
dentskamer van het Gezellenhuis, Rapen
burg 52.
Heden Zaterdag van 8—9 uur Bibliotheek
Beurtrooster: Zondag: H. Klein en F.
van Hal; Maandag: C. Bilderbeek en C.
v. d. Meel; Dinsdag: G. Bot en A. Uphoff;
Donderdag: H. Brasker en P. Reizevoort;
Zaterdag: G. Cambier en J. van Steen.
Zondag: is de zaal geopend van 12.30
2.30 uur en van 7.00—10.15 uur; verplich
te bijeenkomst van B.45^-9.45 Uur; om
10.15 uur wordt de zaal gesloten.
Van 1—2 uur Bibliotheek.
Geen zitting St. Joseph's spaarkas.
8.30 uur Prijsbiljatten.
Hoofdprijs een overhemd.
8.30 Prijssj oei bakken voor de jonggezel
len.
5 uur Paladijnen bijeenkomst Pastorie.
Maandag: Van 8 00—10.15 uur bijeen
komst voor de leden.
8.30 uur Tafeltennisclub.
Dinsdag. Bijeenkomst voor de leden van
8.00—10.15 uur.
Woensdag. 8.15 uur Repetitie Liederta-
fel „RebastUn Schat fier'.
Installatie nieuwe leden.
9.15 uur Vergadering Rempermanfónds.
Donderdag: Bijeenkomst* voor de leden
van 8 0010.15 uur.
8.30 Tafeltennisclüb.
8.30 uur Tooneelrepetitie Adolf Kol-
ping".
Vrijdag: 8.30 uur Repetitie Muziekge
zelschap „Frans Schweitzer".
Zaterdag: Bijeenkomst voor de leden
Van 8.0010.15 uur.
Van 8—9 uur Bibliotheek.
8.30 uur Kegelclub „de Poedelaars."
Mededeeling: Gezellen begint nu reeds te
sparen voor de komende Kerstretraite;-
iedere week 15 cents, dan komt men er
precies, Op iedere bijeenkomst is hier ge
legenheid voor bij den huismeester.
KRUISVAART.
Cohort: St. Petrus.
Burcht: Gareütnarkt 36.
Zondag: 4 uur, Missieclub Pater Da—
miaan.
5 uur Oranj evendel.
Maandag 7.15 uur: Don Boscoban.
Maandag: 8.30 uur Tarcisiusban.
Woensdag: 7 uür Don Boscoban.
7,15 Godfriedban.
Donderdag 7 uur K. J. G. Mis voor
Kruisvaarders der St. Joseph Parochie.
8 uur Trommelen.
Vrijdag, 7.15 uur Huisvlijt.
Zaterdag: 7 uur K. J. C. Mis voor Kruis
vaarders der St. Petrusparochie.
2.30 uur Sloyd.
5.00 uur Lodewijksban.
Cohort: St. Pancras.
Burcht: Anna Paulownastraat.
Maandag: 7.00 uur Gedialogeerde H. Mis
voor Verkenners en Kruisvaarders.
7,30 uur Servatiusban.
7.30 Uur Adspirantenban II.
Dinsdag:
7.30 uur Aspirantenban I.
8.00 uur Vendel St. Joris.
8.00 uur Vendel St. Lode wijk.
Woensdag: 7.30 uur Willibrordusban.
8 uur Vendel St. Joris.
Donderdag 7.30 uur Hubertusban.
8 uur Vendel St. Lodëwijk.
Vrijdag, 7.30 uur: Don Boscoban.
7.30 uur Aspirantenban III.
Zaterdag 56 uur Afrekenen 3 cents
fonds en Kampspaarbank.
Cohort: Aetevne Pater.
Burcht: St. Antonius-Clubhuis
Zondag, 4 uur Ontspanning.
4.10 uur Aspirantenban I en II.
7 45 uur Causerie vóór jongens boven
15 jaar.
Maandag 7.30 uur Antonius-, Hubertus-
en Arnoldusban.
Dinsdag, 7 uur: Zaagclub.
7.30 uur Vendel St. Jan, zwaarddansen.
Woensdag 7 uur Pascalisban.
Vrijdag 8.15 uur Opening der Beiersche
kermis.
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATHOLIEKE ACTIE
„DE GRAAL".
Zaterdag: 2.304.00 uur Muloclubs.
2,30 uur repetitie aspiranten sportuitvoe-
3—4 uur gym. kleuters vrije oefening.
45 uur gym. kleuters hoepeïofening.
7.30 uur cadettenclub.
6.30 uur reidansen Muloclubs.
8 uur repetitie reidansen.
8.3010 uur contributiebetalen.
Zondag: De leden, die zingen onder de
H. Mis van „Katholiek Leiden" in de R.
K. H. B. S. moeten er voor zorgen, uiter
lijk om 8.15 uur aanwezig te zijn.
De leden, die aan het ontbijt bedienen
moeten uiterlijk 9 uur in de R.K. H.B.S.
zijn.
Zondag: 121 uur contributie betalen.
3.30 uur repetitie aspiranten sportuit-
voering.
4 uur repetitie vrije oefening kleuters.
6 uur reidansen.
Maandag. 89 uur volkszang, handwer
ken, missiehandwerken, naaien. charita-
tiefnaaien.
8.309.30 uur „Actief" damesafd. I.
Dinsdag: 4—5 uür gym. kleuters St. Pe-
trüsparochie.
(In eigen zaal).
Dinsdag: 56 uur gym. kleuters Hee-
rensingelschool.
6.30 uur reidansen voor gevorderden.
7.36—9 uur vrije clubs in handwerken en
naaien.
8.00—9.45 uur Engelsch en huisvlijt voor
gevorderden.
Woensdag: 2—3 uur kruiskinderen.
8.00 uur reidansen I en III, naaien en
huisvlijt.
Donderdag: 8 uur reidansen II en alg.
öntwikkelingso] ub
8.30 uur vioolclub.
Vrijdag: 6.15—7,15 uur „Actief" meisjes-
afdeeling 1.
7.158.15 uur „Actief" meisjesafd, II.
8 30—9.30 uur: „Actief" damesafdeeling II
8 uur Tooneelclub.
LAND- EN TUINBOUW
Welke fosfoiBUUr-bemesting verdient
thans aanbeveling?
We schreven enkele weken geleden een
artikel, getiteld „Prijs Van het Slakken-
meel", waarin We o.m. waarschuwden tegen
een misleidende advèrtientie in „De Weg
wijzer". Wij hebben toen recht gezet, dat
het superfosfaat niet goedkoqper is dan
Slakken meel, ook al neemt men de laat
ste meststof alleen als fosforzuurmeststof.
Sedert dien lazen we in verschillende cou
ranten een uitgebreid artikel van den
Rijkslandbouwconsulent Ir. Cleveringa,
waarin hij de vraag stelt, welke fosforzuur-
bemesting thans aanbeveling verdient. Zeer
lezenswaard!
We moeten slechts een opmerking maken
bij de gemaakte prijsvergelijking, die on
juist Was, doordat de heer Cl. zich baseer
de op prijzen, die niet meer bestaan; na den
val van den gulden kon men van een nor
maal prijspeil eigenlijk nog niet spreken.
Overigens wijst Ir. Cl. met nadruk op een
en ander, waarop wij, als van groot belang,
ook meer dan eens het licht lieten vallen.
Dat verheugt ons, omdat thans het gevaar
bestaat dat door misleidende propaganda
de boer van de wijs zou worden gebracht
en daardoor in zijn beürs zou worden ge
troffen
Enkele door den schrijver zelf onder
streepte gedeelten willen we hier nog even
naar voren brengen:
„Behalve Algiersfosfaat 2ijn (dus) alle
gebruikelijke fosforzuurmeststoffen in
grove trekken gekenmerkt door een goede
oplosbaarheid direct na het mengen met
den grond" Langen tijd is wat anders
geleeraard (B-r.)
„Na^r onze meening is (dus) het verschil
in opneembaarheid (men leze: „polosbaar
heid" B-r./ voor de vergelijking van be
trekkelijk ondergeschikte beteekenis, hoe
wel men er in bepaalde gevallen rekening
mede knn houden".
„Groote fouten in den kalktoestand moe
ten natuurlijk door een afzonderlijke be-
kalking borden hersteld. Daar de groote
meerderheid der zandgronden neigt en
zelfs iéts moet neigen naar de kalkarme
zijde, terwijl bovendien in ons klimaat vrij
veel kalk uitspoelt (de hoeveelheid, die
voor de planten wordt gebruikt, is prak
tisch van geen beteekenis) kan slakken-
meel hier zeer nuttige diensten bewijzen
om het dalen van den kalktoestand tegen
te gaan. Men kan daardoor dus kalkmest-
stoffen helpen uitsparen".
„Hoewel het niet mogelij k is al deze bij -
bestanddeelen (kalk, kiezelzuur, magne
sium. mangaan), welke voor een niet on
belangrijk deel er mede oorzaak van zijn,
dat slakkenmeel in de praktijk van ouds
zoo hóóg staat aangeschreven, in gelds
waarde uit te drukken, dient men er zich
toch bij pi ijsver gelijkingen terdege reken
schap van te geven, dat deze in slakken
meel veel, in superfosfaat veel minder, en
in fértifos in 't geheel niet voorkomen"
De praktijk zal verstandig handelen, wan
neer zij een zoo veelzijdige meststof als
slakkenmeel niet lichtvaardig terzij zet".
De slotconclusie van den schrijver komt
overeen met ons advies:
„Laat u bij de keuze der fosforzuurmest
stof niet eenzijdig leiden door den prijs per
procent opneembaar fosforzuur, maar neem
tevens de nuttige en ongewenschte neven
werking van b'j bestanddeelen, vooral die
dus van slakkenmeel in aanmerking".
Proeven met zoete lupinen.
Wij vinden in het pas ontvangen Verslag
over 1936 van de Rijksproefvelden in het
Ambtsgebied van den* heer Brinkman,
Rijkslandbouwconsulent te Leeuwarden,
melding gemaakt van proeven genomen
met zoete lupinen. Eén proefveld was bij
den heer W. Draaijer te Minis, 't werd in
't begin van 1936 bemest met ruigen stal
mest. Den 29en April werden de lupinen
gezaaid op een afstand van 30 c.M., binnen
een week kwamen ze op. Aanvankelijk
groeiden de planten traag. Ze werden
eenige malen geschoffeld en ontwikkelden
zich verder goed. In het begin van Juli
stond het gewas dicht Den 22en Augustus
werd een gedeelte van het gewas geoogst
en ingekuild. Het gewas bloeide toen nog
iets, maar verscheidene peulen waren reeds
waar te nemen. De opbrengst bedroeg aan
groene massa 52.000 K.G. per Hectare. Een
monster van 10 K.G. is onderzocht met het
volgende resultaat:
Droge stof 13.1 pet.; Eiwitachtige stoffen
2.2 pet.: Vetachtige stoffen 0.2 pet.; Asch-
bestanddeelen 1 pet.: Ruwe celstof 5.8 pet.;
Zetmeelachtige stoffen 3.9 pet.; Werkelijk
eiwit 1.5 pet.; Verteerbare eiwitachtige
stoffen 1.8 pet.: Verteerbaar werkelijk ei
wit 1.1 ct.: Zetmeelwaarde 7.1 pet.
Een ander proefveld van den heer J. Keu
len te Oudemirdum heeft zeer goed ge
staan. Niettegenstaande het in t begin van
de ontwikkeling eenige wildschade had.
ontwikkelde het gewas zich later zeer goed.
Het gewas is aan de koeien opgevoerd met
uitzondering van een gedeelte, Waarvan
vöor eigen gebruik, zaad geWohnen is. Nog
opgemerkt kan worden, dat de heer Keu
len op zijn proefveld van verleden jaar nog
wat zaad gewonnen had. Dit heeft hij in
een stoppel van dit jaar uitgezaaid. Na
eenige dagen was het zaad reeds opge
komen. Bij drie andere landbouwers is de
proef mislukt als gevolg van fazanten-, ko
nijnen- en onkruidbeschadiging.
Snijrogge, gevolgd door lupinen, kan zeer
groote hoeveelheden groenvoeder opbren
gen. Komt er veel onkruid in het land voor,
dan is dat een bezwaar. Meerdere keeren
wieden in het eerste gedeelte van den groei
van het gewas is dan noodig.
De lupinen Worden gretig door de koeien
tot zich genomen en deze geven er flink
melk van. De zoete lupine bevat niet de
giftige stof, Welke in de gewone lupin«
voorkomt.
Het zaad moet geënt worden. B-r.
