0
i
e 9
P
H m
i e
1f
i H
3
9 i
m
u
m
ZATERDAG 2 JANUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 14
RAYMOND BRAINE IN MOEILIJK
HEDEN
Sparta eischt hem op
Raymond Braine, de bekende Belgische
midvoor van internationale klasse, jaren
lend, is in groote moeilijkheden gekomen,
lend, is ing roote moeilijkheden gekomen.
Men kent het geval: Braine kon geen ver
gunning krijgen voor een langer verblijf
in Tsjecho-Slowakije. Dientengevolge zou
hij niet meer voor Sparta kunnen spelen
en in België vertoevend ging hij een over
eenkomst met Beerschot aan om met in
gang van half Januari voor deze Belgische
vereeniging uit te komen.
Toen het bestuur van Sparta van deze
overeenkomst hoorde, herinnerde het
Braine aan zijn contract, hetwelk tot Juni
1938 duurde. Braine was van meening, dat
hij daarvan ontslagen was omdat hij geen
vergunning voor een langer verblijf had
kunnen verkrijgen. Doch het bestuur van
de Praagsche club wendde zich dezer da
gen tot een der Tsjechische departementen
en men kreeg gedaan, dat Braine wel ver
gunning ontving. Braine is daardoor wel
in ernstige moeilijkheden gekomen, hij
heeft nu twee overeenkomsten. Vanzelf -
sprakend zal Sparta het er niet bij laten,
indien Braine mocht blijven weigeren naar
Praag te komen. Dan komt de aangelegen
heid zeker in het bestuur van de F.I.F.A.
Men mag met spanning de oplossing van
deze puzzle tegemoet zien.
DE ENGELSCHE WEDSTRIJDEN.
De uitslagen van de gisteren gespeelde
League-wedstrijden zijn:
Eerste afdeeling.
Bolton W.Arsenal 05
EvertonPreston N.E. 22
Manchester U.Sunderland 21
MiddlesbroughW. Brom. Albion 41
Tweede afdeeling.
Blackburn R.Doncaster R. 20
BurryBlackpool 23
ChesterfieldSwansea T. 40
Newcastle U.Bradford 11
Sheffield U.Leicester C. 31
De stand in de eerste afdeeling luidt
thans:
Arsenal 23 12 6 5 53—30 30
Brentford 22 12 4 6 44—35 28
Sunderland 23 13 2 8 50—40 28
Charlton A. 23 10 8 5 29—26 28
Middlesbrough 23 12 3 8 46—44 27
Derby C. 23 11 4 8 51—47 26
Huddersf. T. 23 9 7 7 43—ól 25
Portsmouth 23 9 7 7 3133 25
Everton 23 10 4 9 47—42 24
Manchester C. 22 8 7 7 4538 23
Stoke C. 23 7 9 7 35—31 23
Chelsea 23 9 5 9 31—34 23
Grimsby T. 23 9 4 10 48—49 22
Wolverh. W. 22 9 3 10 38—36 21
Bolton W. 23 6 8 9 26—39 20
Preston N. E. 23 7 6 10 33—43 20
Birmingham 23 6 7 10 3643 19
Liverpool 23 6 7 10 3946 19
Sheffield W. 22 5 8 9 33—34 18
Leeds U. 22 8 1 13 3544 17
W. Bromw. A. 22 7 3 12 37—51 17
Manchester U. 23 6 5 12 35—49 17
CRICKET
DE DERDE TOETS WEDSTRIJD
AUSTRALIë—ENGELAND
Gisteren is te Melbourne de derde toets-
wedstrijd begonnen tusschen Australië en
Engeland. Zooals bekend won Engeland
de vorige twee ontmoetingen. Australië
won ditmaal den toss en ging het eerst
batten. Bij het sluiten van den speeltijd
had Australië op dezen eersten dag 181
runs voor 6 wickets gemaakt.
De score luidde: Fingleton c. Sims. b.
Robinse 38, Brown c. Ames, b. Voce 1,
Bradman c. Robins, b. Verity 13, Rigg c.
Verity, b. Allen 16, Mc. Cabe not out 63,
Darling c. Allen, b. b. Verity 20, Sievers
St. Ames, b. Aobins 1, Oldfield not out 21.
extra's 8. totaal 181 voor 6 wiskets.
RUGBY
ITALIË—DÜITSCHLAND 3—6.
De landenwedstrijd tusschen Italië en
Duitschland, welke gisteren te Milaan
werd gespeeld, is door de gasten met 63
gewonnen. Met de rust was de stand 33.
WIELRENNEN
Morgen peleton-rit. Samenkomst clublo
kaal 8.J>. Start 9.05
PIJNENBURG—WALS WINNEN TE
BAZEL
De drie-uurs-koppelwedstrijd, welke op
Oudejaarsavond te Bazel werd verreden,
heeft een fraaie overwinning voor Pijnen
burg en Wals opgeleverd, die met niet.min-
der dan twee ronden voorspong op hun
naaste concurrenten de eerste plaats be
zetten. De uitslag luidde: 1. Pijnenburg
Wals 48 p., afgelegd 128.60 K.M. Met twee
ronden achterstand: 2. BühlerMalmesi 17
p.. Met drie ronden achterstand: 3. Zims
Küuster 29 p. Met vijf ronden achter
stand: 4. SaladinHeymann 9 p. Met zes
ronden achterstand: 5. GilgenBuchwal-
der 27 p. Met elf ronden achterstand: 6.
LemoineDayen 14 p.
ZWEMMEN
12-jarig meisje over het Kanaal?
Een 12-jarig zwemstertje uil Bengalen
komt in Mei a.s. naar Engeland, waar zij
een poging wil doen het Kanaal over te
zwemmen.
Volgens de ..Madras Mail" is zij vol ver
trouwen, dat zij in haar poging zal sla
gen.
HET DAMSPEL
Damredacteur: W. J. v. d. Voort
Rustoordstraat 3. Nieuw-Vennep.
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan bo
vengenoemd adres.
Bij de jaarwisseling.
Bij de intrede van 1937 wenschen wij al
onze damspelende lezers langs dezen weg
een alleszins gelukkig en voorspoedig
jaar toe.
Wij wenschen gaarne onze groote waar
deering uit te spreken voor de hartelijke
verstandhouding, die in het afgeloopen
jaar tusschen onze damspelende lezers en
de redactie dezer rubriek heeft bestaan en
geven onze oprechte verzekering, dat het
ons een bijzonder genoegen zal doen, wan
neer wij ook in 1937 deze aangename ver
standhouding bestendigd zullen mogen
zien. Moge gezondheid, geluk en voorspoed
uw aller deel zijn.
De Damredacteur.
WEDSTRIJD-PROBLEEM no. 327
Auteur: Th. Zonneveld, Wassenaar.
Eerste publicatie.
Stand in cijfers:
Zwart: 1 8, 12, 14, 17, 19, 20, 22, 26,
27, 35.
Wit: 23, 28, 29, 31, 33, 36, 37, 39, 40,
42. 50.
Wit speelt en wint.
WEDSTRIJD-PROBLEEM no. 328.
Auteur: Jac. v. Wezel, Leiden.
Eerste publicatie.
'"-m
Stand in cijfers:
Zwart: 7/10, 12, 17, 18, 22, 40, dam 13.
Wit: 16. 19, 21, 24, 29, 37/39, '41, 42,
48, 50.
Wit speelt en wint.
Oplossingen der beide vraagstukken
worden gaarne ingewacht tot Maandag 11
Januari a.s. bij den redacteur dezer ru
briek.
Oplossingen wedstrijd-pr. 320/23.
No. 320: N. v. d. Kroft.
Zwart: 7, 8, 10/13, 20, 22, 23.
Wit: 16. 26, 31, 33, 36, 38, 39, 43, 49.
Wit forceert de winst van een schijf of
de partij door: 2621 (dreigt 2117 en
wint op 1117 door 3329 en 29x9), 13
18 (is dus gedw.), 3126 (dreigt 2117),
11—17 (of?) 36—31! (dreigt 31—27, 26x37,
37—31, 38—32, 33x11), 8—13 (of?) 49—44!
(dreigt 33—28, 43—38, 39x8, 21x1), 13—19
(of?) 31—27, 22x31, 26x37, 17x26, 37—31,
26x37, 38—32, 37x28 en 33x4. Een buiten
gewoon fraai stukje, dat voor de meeste
onzer oplossers te machtig bleek te zijn.
No. 321: J. J. Wagenaar.
Zwart: 4, 9/13, 15, 17/19, 21, 22, 25/27.
Wit: 24, 30, 32/38, 40, 42, 43, 47, 49, 50.
Wit: 3228 (1823?) nu wint wit door:
24—20. 38—32. 34x3, 50—44. 42—37, 36—
31. 44—40, 43—39, 49x9.
No. 322: W. Krom Jr.
Zwart: 7/9, 17/19, 24, 33.
Wit: 25, 27, 28, 34, 36, 41, 48, 49.
Wit wint zeer fraai door: 4842, 36
31. 27—21 en 21x1.
No. 323: H. J. N. Winter.
Zwart: 11. 13, 15, 17/19, 22, 23, 27, 35, 36.
Wit: 24/26, 29, 31, 34, 37. 39, 43, 45, 48.
Wit wint door: 3430, 3732, 4843,
25x21, 4540, 30x6 met gewonnen eind
spel voor wit.
Wijl nos. 320/23 tot 29 December inge
zonden konden worden, moeten wij de
lijst van onze lad der wedstrijd nog een
week achterwege laten.
Oplossing Eindspel (uit de partij v. d.
VoortHilders). De stand luidde:
Zwart (Hilders): schijf op 30 en dam
op 24. Wit (v. d. Voort): schijf op 11 en 40
en 2 dammen op 6 en 7.
Wit speelde in dezen stand: 72, op
2429 won wit door 2x35, (29x45), 61.
(45—50 gedw.). 11—6, (50—28 of?) 35—44
en 1—12.
Indien zwart na 72 van wit, 3025
gespeeld had, zou wit op de volgende wijze
gewonnen hebben: 2x30, (35x44 gedw.),
11—7, (33—38 gedw.). 6—33, (38x29),
7—1, (29—33 gedw.), 1—34 en 34-^8.
Correcte oplossingen ontvangen van G.
Lemmens, Voorhout; J. C. Nebbeling, Nw.
Vennep; L. B. Langelaan en A. J. Lange-
laan, beiden Sassenheim; M. J. v. d. Kwar
tel en Jac. v. Wezel, beiden Leiden en C.
J. Otte, Nw. Vennep.
EINDSPEL.
i
Vervolgens publiceeren wij voor onze
eindspel-liefhebbers deze keer een bijzon
der fraai en leerzaam eindspel, hetwelk
is ontleend aan een verhandeling van den
heer Gortmans in „Damspel Studio". Het
is van Rodiegieha en overgebracht van
het Russische naar het ..Poolsche" dam
bord. Wij willen den lezers aanraden, al
vorens zij de oplossing raadplegen, eerst
naar de oplossing te zoeken, hetgeen een
zeer nuttige oefening is.
0 i fc|
Stand in cijfers:
Zwart: 21, 36 en 41.
Wit: schijf op 42 en dam op 22 en 45.
De winst wordt als volgt verkregen:
4529! Op 4146 volgt nu verrassend
2227, 4237 en 29x47; op 4147 speelt
wit 2233 en op 2127, 36x27 kan wit
door 4237 en 2942 op tempo winnen.
Zwarts gedwongen antwoord is dus 21
26. Thans volgt 42—37, 41x32, 29—23!,
3238 (gedwongen, want op 2631, 23x
26, 3641, 2637, wint wit op tempo!),
2239!! (Een prachtige zet!) 3842 gaat
nu niet wegens 2327 en 3928. Ook
2631 leidt tot niets wegens 3948!! Het
beste lijkt nog 3641, 23x46, 2631, doch
nu volgt 4632 en 3928!
CORRESPONDENTIE.
Th. Z. te W. problemen in dank ontvan
gen. Zooals u ziet reeds een van opgeno
men. Wat pr. no. 3 betreft, zal ook t.z.t.
geplaatst worden, doch voor onze ladder
wedstrijd doe ik dit liever niet, vanwege
de aanwezige dammen van beide kleuren.
G. R. te A. 't was zoo wel in orde!
J. v. D. te H. ik weet niet of ik dat als
dan nog zal kunnen doen!
J. v. W. te L. lokzet in dank ontvangen,
zal 't nazien, en bij gebleken geschiktheid
volgt plaatsing.
J. M. te N. ja daar moet u abonné voor
zijn.
STUDIE.
Hieronder publiceeren wij een prachtige
studie van groote practische waarde, welke
het naspelen overwaard is.
Stand:
Zwart: 1/4, 6, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 17/19,
23/25.
Wit: 26, 27. 30, 31, 33, 35/40, 42/45, 48, 50
Wit aan zet en forceert de winst van een
schijf door 2722. Zwart mag nu niet
18x27 slaan, want dan volgt 31x22 en wit's
40x16 is niet te ontwijken.
Slaat zwart in antwoord op wit's 27
22 met 17x28, dan wit 33x13 (zwart 9x18
gedwongen om den slag 40x16 te voorko
men), 3732 (25x34), 40x9 en wit wint
toch een stuk.
Uit dit alles volgt, dat na wit's eersten
zet 2722. zwart tot 25x34 gedwongen is;*
nu slaat wit 40x20 en stelt zwart voor een
vierdubbele keus, waarvan echter 14x25
en 17x28 onmiddellijk zichtbaar fout zijn
wegens schijfwinst door resp. 22 en 33x24.
Kiest zwart 18x27, dan wit 31x22 en on
verschillig hoe zwart daarop slaat, dreigt
steeds 2218, de z.g. brilstand met winst
van een stuk. Na 2722 (25x34), 40x20 is
derhalve (15x24) aangewezen en hierop
voltooit wit in fraaien stijl den hoofdva
riant met 22x13, (9x18), 35—30, (44-^10.
26—21, 37—32, 33x24 en 38x16.
UIT DE PARTIJ.
Stand:
Zwart: 6, 9. 11/19, 24, 26.
Wit: 22, 25, 27, 28, 30/32, 34/38, 46.
In dezen stand had wit doorzien, dat hij
de aangeboden damzet, door 2520, 2923
enz. niet mocht nemen, hij speelde 4641,
waarna zwart de partij besliste door:
16—21. 18x27, 6x17, 13x31, 24—19 en 19x
46. „Le Jeu de Dames".
HET SCHAAKSPEL
Alle correspondentie, deze rubriek be-
betreffende, gelieve men te zenden aan den
redacteur dezer rubriek, W. H. van der Nat,
Witte Rozenstraat 40A. Leiden.
In de tot nog toe besproken openingen,
zoowel die met 1. e2e4 als met 1. d2d4
begonnen, zagen wij een directe bezetting
van het centrum. Reeos meester Zukertort
(13421388) was van meening dat niet het
zelf bezetten van de belangrijke centrum-
velden wits eerste werk moest zijn, doch
eerder het beletten, althans hinderen van
den tegenstander om dit plan uit te voeren.
Dit systeem vond echter in Zukertorts tijd
geen verdere beoefening en werd vergeten.
Maar na den wereldoorlog trad een nieuwe
schaakmeestergeneratie op den voorgrond.
Onder de hoogste-prijzen winnaars, vond
men geregeld de namen van Breyerr, Réti,
Aljechin, Bogoljubow. In de gedwongen
rustperiode van 19141919 hadden deze de
grondslagen van het schaakspel dieper on
derzocht en demonstreerden in die eerste
jaren na den oorlog hun nieuwe ideeën.
En een van deze nieuwe opvattingen was:
Laat mijn tegenstander zich een sterk, liefst
ver vooruitgeschoven centrum vormen,
om dit dan aan te vallen. Vooral Réti paste
dit syteem veel toe en daar de elementen
veel gemeen hadden met de vroeger door
Zukertort gespeelde zetten, spreekt men
van de z.g. Zukertort-Réti opening.
Als voorbeeld kies ik een kortgeleden
door mij gespeelde partij. Begrijpelijk zijn
er betere voorbeelden in de schaaklitera
tuur te vinden, maar in de onderstaande
partij komt het principe van deze opening
goed uit, n.l. het laten vormen van een sterk
centrum, om dit dan aan te vallen, en
bovendien een interessant eindspel.
5e matchpartij, gespeeld op 20 Novem
ber en voortgezet op 9 December j.l. te
Bodegraven.
Wit: T. Scheer.
Zwart: W. H. van der Nat.
1. Pgl—f3 d7d5
2. c2c4
Niet zelf, maar de tegenstander moet het
centrum bezetten.
2e7e6
Als vermoedelijk beste zet geldt hier
2 d5d4. Ik wilde echter in kalm
vaarwater blijven.
3. g2—g3 Pg8—f6
4. b2b3 g7g6
5. Lel—b2 Lf8—g7
6. d2d3 0—0
7. Lfl—g2 c7—c6
De witte loopers bestrijken de centrum-
velden. Ook de volgende zetten zijn nog
afwachtend en als 't ware uitnoodigend
voor zwart om in het centrum naar voren
te komen.
8. Pbld2 Pb8—d7
9. 0—0 Tf8e8
10. Tal—cl e6e5
De opmarsch is begonnen.
11. c4xd5 c6xd5
12. Tel—c2
Vermoedelijk was hier Ddlc2 sterker.
De 14e zet van wit leert ons echter de be
doeling van dezen torenzet.
1 2e5e4
Precies naar wits bedoeling gespeeld.
13. Pf3—el
Na dezen zet werd ik mij terdege be
wust van de zwakte véffi mijn centrum.
Positioneel staat zwart verre minder, dus.
besloot ik door tactische wendingen ver
wikkelingen te brengen.
1 3b7—b6
Deze zet ziet er naar uit, alsof zwart
door Lc8b7 zijn centrum wil gaan be-,
schermen. De bedoeling is echter een an
dere.
14. Ddl—al
Een voor zwart gevaarlijke opstelling!
1 4Lc8a6
waarmee zwart het witte, achtergebleven
centrum onder vuur neemt en 't even zoo
verzwakt als 't zwarte zelf is.
15. Pd2—bl Ta8c8
16. Tc2xc8 Dd8xc8
17. Lg2h3
Dreigt stukverlies door Lxd7.
17e4xd3
Op Ld7: volgt nu Dd7:: Lf6:Lf6:: Df6:
dxe2.
Het witte „centrum" (d3) is nu zelfs
zwakker dan d5.
18Pf6h5
19. Pbl—c3 Dc8c6
20. Lh3g2 Pd7—f6
Zwart staat weer veilig en wit moet zoe
ken naar een voortzetting van zijn aanval.
Dit doet hij ten koste van een pion.
21. Pel—f3 La6xd3
Niet zonder gevaar, maar het kan nog
net.
22. Tfl—dl Ld3e4
Thans volgt een afruil, waarna zwart met
een pion meer een heel gunstig eindspel
ingaat.
23. Pc3xe4 Pf6xe4
24. Lb2xg7 Ph5xg7
.25. Pf3d4 Dc6c3
26. Dalcl Dc3xcl
27. Tdlxcl Pe4—f6
De stelling is nü zóó, dat beiden een
koningszet moeten doen om het binnen
dringen van de toren te verhinderen.
28. Kglfl Kg8—f8
29. Tel—c7 Te8e7
A BCDEFG H
Nu komt een zeer lastige opgave voor
zwart. Hoewel zwart een pion meer heeft
en den beteren koningsstand, zal het toch
uiterst moeilijk zijn dit voordeel in winst
om te zetten. Want voortdurend moet
zwart rekening blijven houden, dat wit op
een gegeven oogenblik paard looper
ruilt tegen de zwarte pionnen, waarna de
partij toch remise zou zijn, daar 2 paarden
geen mat kunnen geven.
31. Pd4c6t Ke7d6
32. Pc6xa7 Kd6—c5
Wit heeft een pion terug (tijdelijk) maar
ten koste van een slechte stand van het
paard.
33. a2—a3 Pg7—f5
Wit moet reeds oppassen, dat zijn paard
niet verloren zal gaan. Iedere terugtocht is
hem reeds afgesneden.
34. b3b4f Kc5c4
Om het paard vrij te krijgen, geeft wit
weer een pion.
35. Pa7- -c6 Kc4—b3
36. g3g4 Pf5d6
Natuurlijk niet Pf6xg4 wegens Ld5:f en
Lf7:
37. Kfle2
38. Ke2d3
39. Lg5xd5
40. Kd3—d4
Kb3xa3
Pf6xg4
Pg4xf2t
f7—f6
Hier werd de partij afgebroken. Wit gaf
den 41st en zet in couvert af. Bij de analyses
bleek mij, dat alleen een uiterst zorgvuldig
spel de partij zou kunnen doen winnen,
ondanks de twee pionnen meer.
Wits afgegeven zet was:
41. Kd4c3
Meer kansen op remise bood Ld5g8,
maar de gespeelde zet houdt een gevaarlijke
dreiging in!
4 1Pf2—g4
42. Pc6d4
Met de dreiging Lb3 en Pc2 mat!
4 2Pg4e3
Het zeer moeilijke samenspel van de
paarden is begonnen.
43. Ld5—c6 f6—f5
Het aantal voor den looper beschikbare
velden is tot vier teruggebracht.
44. b4b5 Ka3a4
Nu zijn beide witte stukken gebonden aan
de verdediging van b5, terwijl één zwart
paard vrij is.
45. Kc3d3 Pe3—g4
46. Pd4—f3 Ka4b4
Niet direct Pb5: omdat dan dit paard
gepend blijft en er Pf3d4 op volgt.
47. Pf3g5 Pc6xb5
De voorsprong bedraagt thans drie pion
nen want Ph7: gaat niet wegens Pe5f met
verovering van den looper.
48. Pg5—f3 Kb4c5
49. Lc6—b7 Pb5d6
50. Lb7—a8 b6—b5
Het is een verloren zaak voor wit. Maar
steeds nog zou iedere onvoorzichtigheid
van zwart kans geven op ruil van paard
en looper tegen de zwarte pionnen. Bij de
beoordeeling der zetten 48 tot 54 van wit
bedenke men, dat wit zich in grooten tijd
nood bevond.
51. Kd3e2 b5—b4
52. h2h3 Pg4—f6
53. Pf3d2 Pf6—e4
54. Pd2—b3t Kc5c4
55. Pb3—a5f Kc4—c3
56. La8d5 Pe4—c5
57. Ld 5h7 h7—h6
Zonder dit zetje is de partij nog.... re
mise.
58. h3—h4 b4b3
59. Pa5xb3 Pc5xb3
60. Lg8—h7 Pb3—d4t
61. Ke2e3 Pd6—c4f
62. Ke3—f4 Pd4—e6t
63. Kf4g3 Pc4e5
Het lijkt misschien overbodig dit paar-
den-getrappel, maar men probeere zelf
maar eens dezen stand op een andere wijze
tot winst te voeren. Dat valt niet mee.
64. h4—h5 f5—f4f
Op g6xh5 of zelfs g6g5 was de remise
kans weer zeer groot.
65. Kg3—g2
66. Lh7—e4
67. Le4b7
68. Kg2—fl
g6g5
Kc3d4
Kd4e3
Pe6—g7
Deze zet is niet noodg. Ook f4f3 was
voldoende geweest.
69. Lb7—hl f4—f3
Wit geeft op.
Partijstellingen.
De onderstaande stellingen zijn eigenlijk
meer problemen. Het overwicht van wit
is immers op zich zelf al voldoende voor
winst. Toch kunnen dergelijke stellingen
zich wel in de partij voordoen en het is
daarom wel van belang ze eens te bekijken.
Silas Augas. 1842.
A BCDEEG H
Wit begint en geeft mat in drie zetten.
R. A. Brown 1844.
8
Wit begint en geeft mat in vijf zetten.
(Oplossingen worden niet ingewacht)
