DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het wegverkeer eischte op de
Kerstdagen in ruime mate zijn tol
28ste Jaargang
MAANDAG 28 DECEMBER 1936
No. 8608
3k £ekJ6eh£(3oii/fca/nt
9F ABONNEMENTSPRIJS bedri> bij Tooraitbetafing:
Voor Leiden 19 cent pei week t 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeeiingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.E0
Kerstfeest niet gevierd.
„Het Kerstfeest werd dit jaar niet gevierd
te Barcelona, iedereen heeft gewerkt".
Een klein berichtje in de bladen, maar
met een verschrikkelijke strekking.
Wat 'n beklagenswaardige toestand on
der het volk, als het Kerstfeest niet ge
vierd wordt....
Zeker ook ten onzent zijn er duizenden
en duizenden, die het Kerstfeest niet vie
ren, al werken ze niet en al dragen ze Zon-
dagsche kleeren. Maar, gelukkig, zijn er toch
méér, die het Kerstfeest wél vieren, willen
vieren.E n de uiterlijke omstandigheden:
de Zondagsrust met de gewijde atmosfeer
zijn ten onzent over het algemeen zóó, dat
een ware Kerstfeest-viering niet belem
merd maar bevorderd wordt.
Ondanks alle stoffelijke èn geestelijke èn
zedelijke miserie leven wij toch betrekke
lijk in een gelukkig land. Weten wij het wel
te waardeeren?
Het ongeloof en het socialisme
Ieder, die, al is 't maar héél even, kan
nadenken, begrijpt en ziet zonneklaar vóór
zich, dat een katholiek in het Communisme
een allergevaarlijksten vijand moet vree
zen.
De tegenstelling Katholicisme en Com
munisme is allerduidelijkst.
De tegenstelling Katholicisme en Socia
lisme is .helaas, niet iedereen zóó dui
delijk.
Paus en Bisschoppen hebben ze echter
herhaaldelijk aangewezen en aangetoond,
zoodat ieder, die wil zien, ook hier de
waarheid kan vinden.
En de socialistische pers in ons land komt
vaak zelf bewijzen, hoe waar zijn de be
doelde uitspraken van het Kerkelijk Gezeg,
hoe juist is geweest de leiding onzer Bis
schoppen.
Zoo b.v. nu weer in een Kerstartikel in
de „Voorwaarts". De heer Vliegen schrijft
daar, dat „wij, socialisten, gesteld, dat wij
de Messias-gedachte huldigden, ze toch niet
zouden belichamen in een persoon", en ver
der, dat „wij gelooven niet in een verlos
ser, maar in een verlossing1'.
Wij zijn van meening, dat de onge-
loovige Vliegen eigenlijk niet zóó voor en
uit naam van al zijn partijgenooten mag en
kan spreken. Doch: 't gebeurt toch
maar in een officieel orgaan
vandeS. D. A. P.!-
De heer Vliegen gelooft, dat de mensch in
zichzelf de kracht kan vinden, om het
„vrede op aarde" te verwezenlijken!....
Dit verklaart hij in bedoeld KerstartikeL
De „Volkskrant" merkt bij deze verkla
ring op:
„Grijpt ons niet een innig medelijden aan
met dezen verdoolde, die de anderen op
zijn doolweg wil verlokken, hun een ideaal
voorspiegelt, dat nooit verwezenlijkt kan
worden?
En levendiger wordt van den anderen
kant in ons de blijdschap dat wij, niet uit
ons zelf maar door Góds genade en met
die genade meewerkend, een ander iaeaal
nastreven: de menschheid en haar lot te
verbeteren om daardoor haar einddoel: de
eeuwige gelukzaligheid, veiliger te berei
ken.
Vrede op aarde, ja, maar dan toch alleen
in en door het dienen van den God, die
vóór ons op de wereld is gekomen om ons
door Zijn Woord en Zijn voorbeeld den weg
naar den Hemel te toonen".
V Conductrices op de tram.
De directie van de N.Z.H.T.M. is voor
nemens op haar lijnen conductrices te
werk te stellen. Ontslag van personen in
vasten dienst zal van dezen maatregel niet
het gevolg zijn.
Aldus de samenvatting van een persbe
richt, enkële weken geleden ook in onze
courant gepubliceerd.
Wij zagen dezen zomer in Gelderland
Voor eenige millioenen aan
voedsel uit Nederland
naar Duitsehland
SIR HENRI DETERDING EN DE
NEDERLANDSCHE LANDBOUW.
Naar aanleiding van in de pers versche
nen berichten, kan worden medegedeedd,
dat Sir Henri Deterding,begaan met de
moeilijkheden, waarin de Nederlandsche
landbouw verkeert en onder den indruk
van de bezwaren, die de voedselvoorzie
ning aan Duitsehland baart, besloten heeft,
buiten de Nederlandsch-Duitsche clearing
om, middelen ten bedrage, van eenige mil
lioenen guldens beschikbaar te stellen voor
den aankoop van Nederlandsche lanbouw-
producten, die binnenkort naar Duitseh
land zullen worden geëxporteerd.
De Nederlandsche regeering heeft haar
medewerking in zooverre verleend, dat de
noodige vergunningen voor de uitvoering
van deze transacties, die een extra uitvoer
naar Duitsehland beteekent verstrekt zul
len worden
Uiteraard kan over de grootte van het
bedrag niets positiefs worden medegedeeld.
ook meisjes als conductrices dienst doen op
de autobussen. Onze indruk van de wijze,
waarop dezen haar dienst verrichtten, was
uitstekend. En deze indruk werd ons la
ter van meerdere zijden bevestigd. De ge-
uniformde meisjes kweten zich van hun
taak'zóó, dat zij noch een tekort noch een
teveel aan beleefdheid en voorkomend
heid ten opzichte van het publiek aan den
dag legden; zij waren blijkbaar behoorlijk
opgevoed en tot in de puntjes geïnstru
eerd, welke instructies zij zeer correct ten
uitvoer brachten.
't Kan zijn, dat de werkelijkheid min
der gunstig is of worden zal dan
onze indruk en onze inlichtingen zifn ge
weest.
Maar laten wij veronderstellen, dat dit
laatste niet het geval is; dat het goed gaat
en goed zal blijven gaan, dat meisjes uit
stekende conductrices kunnen zijn op
autobus of tram, zoodat de belangen van
het publiek, dat van deze vervoer-midde-
len gebruik maakt, door de vervanging
van mannelijk door vrouwelijk personeel
allerminst geschaad worden.
Maar ook dan ook dan noemen wij
een dergelijken maatregel tóch hoogst be
treurenswaardig.
Wij vragen ons zelfs af, of niet van ver
schillende zijden tegen een dergelijken
maatregel geprotesteerd moet
worden. Ons inziens moet dat beslist
gebeuren!
Zeker; er zal geen vast geen vast
personeel worden ontslagen; maar, na
tuurlijk, zal er mannelijk los personeel
worden ontslagen en, natuurlijk, zullen er
in de toekomst bij de N.Z.H.T.M. niet zoo
veel mannelijke krachten meer in dienst
gesteld worden.
Op zichzelf is dat niet zoo erg: wij zijn
niet tegen allen vrouwen-arbeid en ook
niet a priori tegen dezen vrouwen
arbeid!
Maar in dezen tijd, onder de huidige om
standigheden is het toch wel héél erg,
verschrikkelijk erg, als men de werk-ge-
legenheid voor mannelijke arbeidskrach
ten nog verder gaat inkrimpen.
Zeker, er loopen ook vele meisjes werk
loos rond, terwijl zij voor zichzelf en voor
het gezin, waartoe zij behoqren, op werk
zijn aangewezen; terwijl het voor haarzélf
en voor het gezin zoo dringend ge-
wenscht is, dat zij door arbeid in het
levensonderhoud voorzien.
En wij vinden het erg, die werkloosheid
onder de meisjes.
Maar geven alle ouders niet toe, dat
werkloosheid voor jongens nog véél en
véél erger is! En, als zij tusschen de keuze
zouden staan: jongen óf meisje aan het
werk, dan zouden zij bij hun beslissing
niet aarzelen.
Het voornemen van de N.Z.H.T.M. in
dezen tijd in dezen tijd moge
niet in werkelijkheid worden omgezet. Wij
hopen het van ganscher harte.
Auto te Schagen door
trein gegrepen.
DRIE INZITTENDEN
GEDOOD.
Zware mist belemmerde het
uitzicht.
Zaterdagmiddag is een ernstig ongeluk
gebeurd op den onbewaakten spoorweg
overgang aan de Kei.is te Schagen.
De sneltrein, welke omstreeks 12 uur
uit Den Helder vertrekt en 12.13 te Schagen
móet aankomen, Teeds op bovengenoem-
den spoorwegovergang en kwam in botsing
met een auto. Dit voertuig werd aan de
achterzijde gegrepen en ongeveer 50 Me
ter verder aan den voet van den dijk neer
geworpen. Van de drie inzittenden werden
mejuffrouw J. de Reus uit Winkel en-.me
juffrouw A. Reuvers uit Dirkshorn op slag
gedood. Mejuffrouw M. Hopman, uit War
menhuizen, werd zwaar gewond en met
den trein naar Alkmaar vervoerd, waar
zij in het Centraal ziekenhuis is opgeno
men, alwaar zij in den loop van den avond
is overleden. In den trein was toevallig
aanwezig dokter Schuringa uit Dep Hel
der, die met een even^ens in den trein
aanwezige pleegzuster de eerste hulp ver
leende.
Het ongeluk is te wijten aan den zwa-
ren mist, welke Zaterdagmorgen over
Schagen hing. De sneltrein zette met een
half uur vertraging de reis voort.
.Auto te Middelburg
te water gereden.
TWEE DAMES VER
DRONKEN.
De mist heeft in den nacht van Zater
dag op Zondag te Middelburg twee slacht
offers geëischt.
Omstreeks één uur begaven twee dames
en heeren uit Goes, die den Tweeden
Kerstdag te Middelburg hadden doorge
bracht, zich per taxi naar hun woonplaats.
Op den hoek van de Maisbaai en de Los-
kade is de auto, die bestuurd werd door
den heer J. Pantus uit Goes, in het ka
naal gereden. De bestuurder en de twee
zich in de auto bevindende heeren J.
Braam en G. de Jan, konden zich door het
verbrijzelen van de voorruit uit het voer
tuig bevrijden. Zij werden door een voor
bijganger, die op het hooren van den slag
in het water was toegesneld, door hand
reiking op den wal getrokken.
De beide dames die zich in den wagen
bevonden, de 29-jarige M. van Hoorn,
echtgenoote van den heer de Pan en haar
21-jarige zuster, C. van Hoorn, konden niet
uit de auto komen en verdronken.
Eerst toen de wagen met behulp van
een kraan tegen den wal was opgetrokken,
konden de slachtoffers worden bevrijd. De
levensgeesten waren echter reeds gewe
ken.
Mevrouw de PanVan Hoorn was moe
der van zes kinderen van drie tot twaalf
jaar. Haar zuster was ongehuwd.
Auto met vier personen
bij Stadskanaal te water
BESTUURDER VER
DRONKEN.
Gistermiddag omstreeks half een is een
personenauto, waarin vier personen geze
ten waren, bestuurd door den heer H. Ru-
bingh uit Stadskanaal, nabij den Gassel-
ternijveenschebocht in het kanaal gereden.
De bestuurder moest uitwijken voor
eenige kinderen, die op den weg aan het
spelen waren. De wagen slipte, en kwam
in het kanaal terecht. Direct was hulp ter
plaatse en men slaagde er in drie der in
zittenden, den heer Moesker, diens echt
genoote en den heer Bartels, allen uit
Stadskanaal, spoedig op het droge te bren
gen. Zij waren echter zoodanig geschrok
ken, dat zy vergaten mede te deelen, dat
de bestuurder, de heer Rubingh, nog in
den wagen zat. Deze is, ongeveer een half
uur later, toen men den wagen opgehaald
had, levenloos achter het stuur vandaan
gehaald.
Men heeft nog getracht de levensgees
ten op te wekken, doch zulks mocht niet
meer baten. Het lijk is naar Stadskanaal
overgebracht. De drie overige personen,
die geen noemenswaardig letsel hadden
bekomen, konden later huiswaarts keeren.
Auto met vijf personen
door tractor gegrepen.
TWEE INZITTENDE
ERNSTIG GEWOND
Een huurauto met vijf inzittenden is Don
derdagavond om ruim kwart over acht op
den onbewaakten spoorwerovergang van
het lijntje VolendamKwadijk, dat den
rijksweg AmsterdamHoorn kruist, gegre
pen door een passeerenden tractor met goe
derenwagen. De auto werd geheel in elkaar
gereden.
De gevolgen waren gelukkig minder
ernstig dan men aanvankelijk meende.
Drie personen onder wie de bestuurder,
waren vrijwel zonder letsel gebleven, doch
de overige twee hadden vrij ernstige ver
wondingen bekomen. Het waren de heeren
Veldman en Severijn, de laatste afkomstig
uit Harlingen.
Nadat zij in een café door dokter Van
der Steen warert geholpen, zyn zij naar het
St. Lidwuinagesticht te Purmerend over
gebracht.
De overige bij het ongeluk betrokkenen
waren de heeren S. Vellinga en zijn broe
der H. Vellinga, beiden uit Harlingen en
de heer Van der Gaast uit Edam. Het gè-
zelschap was op weg van de hoofdstad naar
Harlingen.
De auto is later weggesleept. Ook de
tractor was zwaar beschadigd.
AUTOBOTSING TE DEN HAAG.
Twee gewonden waarvan één ernstig.
Gistermorgen zijn ten gevolge van den
dikken mist twee auto's, resp. bestuurd
door de chauffeurs J. N. te Scheveningen
en W. R. uit de Appelstraat te Den Haag
met vrij groote vaart tegen elkaar gere
den.
De slag was zoo hevig, dat beide wagens
geheel in elkaar gedrukt werden.
De chauffeur J. N. was er zeer ernstig
aan toe. Met een schedelbasisfractuur en
inwendige kneuzingen is hij naar het zie
kenhuis aan dep Zuidwal overgebracht.
W. R. had slechts lichte kwetsuren opge-
loopen, o.m. een neusbeen gekneusd. Hij
kon na verbonden te zijn huiswaarts kee
ren.
ONBESUISDE JONGEMAN
VEROORZAAKT AUTO-ONGELUK.
Eén doode, één ernstig gewonde.
Gistermorgen omstreeks kwart over tien
heeft zich op den Schaesbergerweg een
ernstig auto-ongeluk voorgedaan, waarbij
een persoon den dood heeft gevonden en
een tweede vrij ernstig verwond wérd. De
toedracht was als volgt: Zaterdag had de
17-jarige jongeling S. uit Heerlen de auto
van zijn vader, welke voor een repara
tie in een garage was gebracht buiten me
deweten van zijn vader gehaald voor het
maken van een uitstapje. Onderweg kreeg
de auto een lekken band, zoodat de jon
gen haar in een garage te Sóhaesberg
achterliet. Een plotseling sterfgeval maak
te het echter noodzakelijk, dat de vadér
de beschikking kreeg over zijn auto, zoo
dat de jongeman gistermorgen vroeg in
allerijl naar Schaesberg toog om den wa
gen op te halen. Met een vaart van naar
schatting 60 tot 70 K.M. reed hij langs den
Schaesbergerweg naar Heerlén. Zijn ner
vositeit was naar het schijnt nog grooter
geworden door de omstandigheid, dat de
weg beijzeld was, althans, toen hij voor
zich uit een aantal wielrijders zag rijden,
remde hij plotseling, zonder dat daartoe
eenige noodzaak aanwezig was, met het
gevolg, dat de wagen suipte, het trottoir
op vloog en vervolgens nog driemaal heen
en weer over den weg zeulde. Een der ge
noemde wièlrijders, de heer Bührmann,
werd door de auto gegrepen en zoo ernstig
gewond, dat hij zeer spoedig daarna over
leed. Een tweede, de schoonzoon van den
heer Bührmann, bekwam een hoofdwonde
en eenige schaafwonden, terwijl een derde,
de heer Plannings, eenige kleine kneuzin
gen opliep. Van nog een vierden wielrij
der werd het rijwiel totaal vernield, doch
de man zelf bleef ongedeerd. De auto
schoot na deze verrichtingen in een heg
en bleef daar steken. De jongeman kwam
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De gezondheidstoestand van den H. Va
der. (2de blad).
Generaal von Seeckt overleden. (2de
blad).
Een Middellandsche Zee-accoord gesloten
tusschen Engeland en Italië. (2de blad).
Een Engelsch-Fransche stap ora werke
lijke non-interventie in Spanje te krijgen.
Geen Kerstvrede in Spanje. (2de blad).
Tsjang Kai Sjek in vrijheid gesteld. (2de
blad).
BINNENLAND.
Sir Henri Deterding heeft besloten eenige
millioenen guldens beschikbaar te stellen
voor den aankoop van Nederlandsche land
bouwproducten voor Duitsehland. (1ste
blad).
De Kroon heeft een raadsbesluit tot be
perking van het aantal winkels vernietigd.
(2de blad).
De spoorlijn van de voormalige Haarlem
mermeerlijn. (2de blad).
Onderwijzers-examen en de buigingsuit
gang. (2de. blad).
De Kerstdrukte óp de wégen heeft dit
jaar niet minder dan tien dooden en ver
schillende gewonden geëischt. (1ste blad).
Twee arrestaties te Leek in verband met
gepleegden moord. (3de blad).
's-Gravenhaagsche juwelier voor 20.000
aan sieraden bestolen. (3de blad).
Scheveningsche logger bij Monster ge
strand. (3de en 1ste blad).
er met den schrik af. Hij is in arrest ge
steld en zal ter beschikking van de justitie
gesteld worden.
Uiteraard had hij geen rijbewijs, noch
nummerbewijs bij zich.
VOETGANGER DOOR AUTO GEGREPEN
Op slag gedood.
Zaterdagavond omstreeks zeven uur is
op den weg tusschen Vlissingen en Kou-
dekerke de arbeider Kopejan, die daar
wandelde, door een personenauto aangere
den en op slag gedood. Het slachtoffer, dat
te Koudekerke woonde, was ongeveer 35
jaar.
WIELRIJDER DOODGEREDEN.
Autobestuurder reed door.
Commissaris van politie te Delft vraagt
inlichtingen.
Zaterdagochtend omstreeks elf uur
werd op den Delftgauwscheweg te Delft na
bij den Pauwmolen de wielrijder M. van
der Steenhoven uit Delft door een auto
aangereden.
Ofschoon de verwondingen zich aanvan
kelijk niet ernstig lieten aanzien, is het
slachtoffers gisteren in het gasthuis te
Delft aan de bekomen kwetsuren overle
den.
De bestuurder van de auto, welke de aan
rijding veroorzaakt had, is na het ongeval
doorgereden.
In verband met deze aanrijding verzoekt
de commissaris van politie te Delft den
autobestuurder, die direct na het ongeval
aan omstanders verklaard heeft, de juiste
toedracht van het gebeurde te weten, zich
zoo spoedig mogelijk aan zijn bureau, af-
deeling recherche, te vervoegen.
OUDE MAN AANGEREDEN
DOOR STOOMTRAM.
Aan de gevolgen overleden.
Woensdagavond is te Aalten de zeventig
jarige D. W., die in beschonken toestand
verkeerde, door een goederentram van de
Geldersch-Westfaalsche stoomtrammaat
schappij aangereden. Ernstig gewond en
met een gebroken been is de man naar het
ziekenhuis te Winterswijk vervoerd, waar
hij in den loop van den dag is overleden.
