A
A
M
1523
No. 8602
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Oomaniale Anthraciet
N00RDEINDE 34
28ste Jaargang
J
VRIJDAG 18 DECEMBER 1936
3)e £cid<^elie0oii^mt
DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leider) 19 cent pel week i 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeel in gen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V Ter overweging
In de December-aflevering van „Stu
diën" schrijft dr. J. Beuns S.J. een artikel,
waaraan de volgende zinnen zijn ontleend:
„Is de Katholieke Staatsparty zich
volkomen bewust, dat haar roep om
vertrouwen niet alleen gedragen mag
worden door de verzekering, dat in
haar handen de hoogere belangen vei
lig zijn, maar dat zij tegelijk den vas
ten wil moet toonen, om met fierheid
op elk maatschappelijk terrein haar
eischen te stellen?"
„Er zijn onder de breede schare
velen, die op de fabriek, waar zij wer
ken, in den winkel, waar zij achter de
toonbank staan, op den akker, waar zij
ploeteren, moedig, zonder aarzelen,
heldhaftig uitkomen voor God en de
Kerk; deze kleinen mogen vragen, dat
hun vertegenwoordigers zich niet min
der moedig en eerlijk gedragen, dat
zij zich zelf ook niet sparen".
Deze wenken mogen alle Katholieken
ter harte nemen, die volksvertegenwoor
digers zijn, in welken zin dan ook; mogen
ook alle Katholieken ter harte nemen,
die in een of ander maatschappelijk voor
aanstaande positie staan!
Daar zijn er nog té veel, die niet met
fierheid stellen de eischen, welke zij moeten
stellen; die zich niet in voldoende mate
moedig en eerlijk gedragen, zichzelf te veel
sparend
Wie dit beaamt denke hierbij niet uit
sluitend aan anderen hoe verleidelijk
dit ook zij maar allereerst aan zichzelf!
Er zijn menschen, die voor de goede zaak
werken, als deze samenvalt met de zaak
van hun portemonnaie; als zij daarbij op
een hoog voetstuk komen te staan; als zij
daarin de behartiging van eigen belangen,
hoe dan ook, vinden.
Het volk in breede lage ziet dat en
trekt er zijn conclusie uit. Helaas vaak
een conclusie, welke niet die huichelende
werkers voor de goede zaak treft, maar de
goede zaak zelf. Dat is zoo verschrikkelijk
droevig! Het is héél erg dom „geredeneerd".
Bedoelde ergernis-gevers dragen daaraan
echter heel veel mede schuld!
Jeugd-werkloosheid
De R. K. Werkgeversver. geeft eenige
uitstekende richtlijnen aan voor de bestrij
ding van de jeugd-werkloosheid (Men leze
deze in de kolom hiernaast).
De redelijkheid en wenschelijkheid er
van spreekt voor zichzelf wij behoeven
er niets aan toe te voegen.
Maarnu in de practijk brengen!
Ja, wij weten heel goed, dat een indi
vidueel werkgever dat niet op z'n
eentje kan klaar spelen.
Daarvoor is noodig gezamenlijk optreden;
daarvoor is noodig drang en dwang van
den wetgever.
Maar wij weten ook, dat er individueel
in vele gevallen toch wel iets bereikt kan
worden.
Verwacht mag worden, dat de R. K.
werkgevers, die collectief sociale maat
regelen eischen, ook individueel zooveel mo
gelijk in eigen bedrijf, in eigen onderne
ming sociaal zullen optreden en hande
len. Dat mag op de eerste plaats al ver
wacht worden van het Katholiek-zijn, van
welks practische beleving rechtvaardigheid
en naastenliefde onder alle o m-
standigheden als de prond-peilers
moeten worden beschouwd.
R.K. Werkgevers en
jeugdwerkloosheid
Herscholing van de arbeidskrachten.
VERVANVING VAN VROUWELIJKE
WERKKRACHTEN DOOR
MANNELIJKE.
In de Maandag te 's-Gravenhage gehou
den gecombineerde vergadering van de A.
R. K. W. V.-federatie en van het R.-K. Ver
bond van werkgeversvakvereenigingen,
werden resoluties aangenomen inzake be
strijding der jeugdwerkloosheid.
De vergadering vereenigde zich met een
rapport eener commissie, die dit onder
werp had ingeleid.
De commissie is van oordeel, dat ook na
de wijziging der muntpolitiek maatregelen
tot opname van het surplus aan jonge
werkkrachten in het bedrijfsleven noodig
zullen zijn. Vrees wordt uitgedrukt, dat bij
wederopleving van het bedrijfsleven jonge
re krachten tewerk zullen worden gesteld
en jongelieden tusschen 20 en 30 jaar zul
len worden overgeslagen.
Rekening houdende met de betreurens
waardige waarschijnlijkheid, dat geduren
de vele jaren een deel der arbeiders werk
loos zal blijven, zelfs bij toepassing van
een actieve conjunctuurpolitiek, dienen
maatregelen te worden getroffen om het
voorhanden werk dusdanig onder de ar
beiders te verdeelen, dat de moreele en ma-
terieele nadeelen der werkloosheid tot de
kleinste afmetingen worden teruggebracht.
Hierbij dient er tegen te worden ge
waakt, zoowel dat jongeren ongemotiveerd
de plaats gaan innemen van volkomen va
lide gezinshoofden, als dat jongeren blijven
uitgeschakeld.
Aan te wenden middelen.
De vergadering aanvaardde de volgende
middelen om het doel te bereiken:
lo. Stelselmatige door de wet bevor
derde vervanging van vrouwelijke ar
beidskrachten door mannelijke bij het ver
richten van werkzaamheden, die niet spe
cifiek als vrouwenarbeid zijn aangewe
zen.
2o. Wettelijk verbod van het verrichten
van arbeid in het bedrijfsleven door de
gehuwde vrouw-niet-kostwinster.
Ook al is het totale aantal der gehuwde
vrouwen in de Nederlandsche bedryven
verblijdend klein, in sommige bedrijfstak
ken en in sommige streken des lands komt
deze arbeid nog zeer veelvuldig voor.
3o. Vervanging van oudere door jonge
re arbeidskrachten met behoorlijke verzor
ging van de belangen der ouderen in den
vorm van een regeling, analoog aan de hui
dige wachtgeldregeling.
Gezien de enorme bedragen, 'die aan
werkloosheidsuitkeering worden besteed,
zal de Overheid niet verleenen van ver
vroegd pensioen op ruime wijze moeten
stimuleeren
4o. De Overheid zal op ruimer schaal
dan thans geschiedt en met voldoende gel
delijke bijdragen de herscholing van ar
beidskrachten moeten bevorderen. Gezien
het feit, dat aan geschoolden arbeid steeds
hooger eischen worden gesteld en er, bij
eenige opleving hier en daar een tekort
aan geschoolde arbeiders kan gaan drei
gen, moet alles in het werk worden gesteld
om in deze leemte te voorzien. Nu de wet
telijke bepalingen van de nij verheidson
derwijswet inzake het leerling-wezen nog
niet zijn ingevoerd, zal een noodoplossing
gezocht moeten worden, die werklooze ar
beiders in staat stelt, zonder dat hun werk-
loozenuitkeeringen in gevaar komen, weer
den arbeid op te nemen en de verloren be
kwaamheid te herwinnen.
Geschiedt zulks niet, dan zal binnen lan
gen of korten tijd niet voorkomen kunnen
worden, dat overwerkvergunningen dienen
te worden gegeven en dat buitenlandsche
arbeidskrachten moeten worden aangeno
men.
Bij dit alles zag de vergadering niet over
het hoofd, dat een constructieve welvaarts-
politiek nog steeds het beste middel is om
het vraagstuk der werkloosheid dus ook
dat der jeugdwerkloosheid tot een
goede oplossing te brengen.
In dit verband werd het levendig be
treurd, dat het ontwerp van wet, houdende
regeling betreffende het beperken van de
vestiging van bedrijven, waarin eenige tak
van nijverheid of handel (met uitzondering
van detailhandel) wordt uitgeoefend en
van de uitbreiding van de capaciteit dier
bedrijven nog niet bij de Tweede Kamer
is ingediend.
Aanvullende maatregelen.
Naast deze groote middelen om het voor
handen werk onder de arbeiders te verdee
len, heeft de vergadering zich uitgespro
ken voor een drietal aanvullende maatre
gelen:
lo. Het 2 op 1-stelsel, hierop neerko
mend, dat de arbeid van jonge mannen van
14 tot en met 24 jaar niet door één wordt
verricht, maar door twee.
2o. Medewerking aan het door den mi
nister van Sociale Zaken rondgezonden
plan tot het tewerkstellen van z.g. comi
té-jongens voor het verrichten van onbe-
nutten arbeid van kleinen omvang.
3o. Het doen verrichten van onbenutten
arbeid van grooten omvang in den vorm
van open en gesloten werkkampen.
De radio-uitrusting der
K.L.M. viiegtuigen
NIEUWE INTERNATIONALE
LUCHTVAART-NAVIGATIEMIDDELEN.
Korte golf-zenders en aanvliegpeilers aan
boord.
Als in Juni 1937 van de elf bestelde
D C 2-vliegtuigen de eerste acht door de
Douglas-fabrieken aan de K.L.M. zijn afge
leverd, zal de AmsterdamBatavialijn ge
heel met deze toestellen gevlogen worden
en zullen waarschijnlijk de Douglassen van
het type D C 2 geheel van de Indië-lijn ver
dwijnen.
De D C 3-machines, die voorzien zijn van
de nieuwste navigatie-middelen, zullen te
vens worden uitgerust met de modernste en
meest-volledige radio-installatie, die men
tot nu toe aan boord van vliegtuigen kent,
n.l. een lange golf-zender en -ontvanger,
zooals vrijwel alle moderne verkeersvlieg
tuigen tegenwoordig aan boord hebben, een
korte golf-zender en -ontvanger en verder
een aanvliegpeiler ,een installatie, die den
boord- telegrafist in staat stelt, door radio
peilingen zelf de positie van het vliegtuig
te bepalen, zoodat hij daarvoor niet de hulp
van de landstations behoeft in te roepen.
Slechts zeer weinig vliegtuigen zijn voor
zien van korte golf-zenders en dat zooals
de K.L.M. doet, een geheele vloot van een
bepaald type vliegtuigen naast de lange
golf-installatie een volledige korte golf-uit-
rusting krijgt, is tot nog toe een unicum.
De korte golf-zenders, die in de K. L.
M.-vliegtuigen zullen komen, werken met
een energie van 40 Watt in den antenne
kring. Proefnemingen op de Indië-route
hebben een uiterst bevredigend verloop ge
had en zelfs met geringe energie bleek het
onder bepaalde omstandigheden en onder
bepaalde perioden van het etmaal, waaron
der uren, dat het geheele traject in daglicht
lag, mogelijk, den geheelen afstand Am
sterdamBatavia te overbruggen.
De groote voordeelen hiervan springen
in het oog: le is voortaan onderling con
tact tusschen de machines op de route mo
gelijk, waardoor technische en andere me-
dedeelingen betreffende den dienst kun
nen worden uitgewisseld; 2e. is daardoor
ook contact mogelijk met alle grondstations
tusschen Karachi en Australië, die behalve
op lange ook op kortegolf uitzenden,
omdat in den moussontijd de lange golf te
zeer aan storingen onderhevig is; 3e. kan
het vliegtuig gedurende de geheele vlucht
zoowel met Amsterdam als met Batavia in
verbinding blijven, zoodat het voortaan zelf
vertrek- en aankomstberichten kan geven.
De aanvliegpeilers aan boord.
Een der belangrijkste radio-instrumen
ten, waarmee de nieuwe Douglassen zullen
worden uitgerust, zijn de aanvliegpeilei's.
Volgens het oude systeem van radiopeiling
vraagt de marconist van een vliegtuig een
der grondstations, in welke nabijheid het
toestel zich bevindt, om positie-opgave. Het
grondstation bepaalt de richting, vanwaar
de ontvangen radiosignalen komen en ver
zoekt een tweetal andere grondstations
draadloos hetzelfde te willen doen. Waar
de drie lijnen, die de gevonden richtingen
aanduiden, elkaar snijden, bevindt zich het
vliegtuig, dat de peiling heeft aangevraagd
en draadloos wordt dat van zijn positie op
de hoogte gesteld.
De aanvliegpeiler stelt thans evenwel den
boordmarconist in staat, zelf de richting te
bepalen van de grondstations, die hij kan
hooren en aldus zelf zijn positie vast te stel
len. Het groote voordeel hiervan is, dat de
hulp van de grondstations niet meer be
hoeft te worden ingeroepen, waardoor deze
aanzienlijk ontlast worden.
Een tweede groot voordeel is, dat de
boordmarconist veel eerder dan een grond
station bemerkt, of zijn peiling beïnvloed
wordt door het z.g. kust- of bergeffect, een
verschijnsel, dat zich in kustgebieden van
ethergolven voordoet en peilingen vaak
hoogst onbetrouwbaar maken. De marco
nist, die zelf peilt, merkt al dra, dat de drie
gevonden peilrichtingen elkaar niet in één
punt snijden, is gewaarschuwd, dat de pei
lingen niet zuiver zijn en kan na eenigen
tijd opnieuw zijn positie probeeren vast te
stellen.
Internationale gTondorganisatie.
Teneinde de peilingen te vergemakkelij
ken, is men in Duitschland en in Italië in
den laatsten tijd overgegaan tot het oprich
ten op enkele plaatsen van z.g. radio-navi-
gatiebakens. Dat zijn zenders, die elke twee
minuten een vast signaal uitzenden en
waarop de boordmarconisten dus vast kun
nen rekenen voor hun peilingen. Men hoopt
dit systeem, dat van grooter beteekenis
wordt naarmate het aantal vliegtuigen met
aanvliegpeilers toeneemt, te kunnen orga-
niseeren ten behoeve van het geheele Euro-
peesche luchtverkeer.
In April 1937 wordt ni. te Cairo een
internationale conferentie gehouden onder
auspiciën van de Service Internationale des
Telecommunications d'Aeronautique, waar
van vrij wel alle regeeringen van luchtva
rende landen deel uitmaken en die zich o.a.
bezighoudt met den internationalen weer-
berichtendienst.
Het ligt nu in de bedoeling, op de con
ferentie voor te stellen in Europa op te
richten 42 a 45 van deze navigatiebakens,
die verdeeld zullen worden in 14 of 15 groe
pen van drie, welke een driehoek vormen.
Elke driehoek zal zijn eigen golflengte heb
ben en elk baken ervan zijn eigen vastge
steld signaal, dat om de twee minuten wordt
uitgezonden en wel zoodanig, dat het twee
de baken zijn signaal uitzendt als het eerste
ophoudt en het derde baken zendt onmid
dellijk na het tweede en de uitzending
staakt als na twee minuten het eerste baken
weer zendt.
Van de ontworpen navigatiebakens zul
len die te Amsterdam, Parijs en Londen
zoo'n driehoek met gelyke golflengte moe
ten vormen, de bakens te München, Berlijn
en Keulen een andere driehoek enz.
Als de conferentie te Cairo het ontwor
pen plan aanvaardt en de regeeringen me
dewerken aan een spoedige uitvoering er
van, zal dat van zeer groote beteekenis voor
het Europeesche luchtverkeer zijn en een
belangrijke vereenvoudiging van de navi
gatie beteekenen.
De moderne aanvliegpeiler maakt het
niet noodig, dat de radiotelegrafist voortdu
rend naar de signalen van het te peilen sta
tion luistert. Een wijzer toont de juiste rich
ting aan,, en daardoor wordt het aanvlie
gen van een bepaald punt ontzaglijk ver
gemakkelijkt.
Een Indië-vliegtuig op de thuisreis bijv.
zoekt ter hoogte van Marseille een in de
nabijheid van Schiphol gelegen zendsta
tion, dat den geheelen dag zendt, een der
omroepstations dus, bijv. Kootwijk. De wij
zer op het instrumentenbord toont den pi
loot de juiste richting waarin hij te vliegen
heeft en slechts van tijd tot tijd neemt de
marconist een dwarspeiling op een buiten
de rechte vlieglijn gelegen station, om na
te gaan, waar deze peilrichting de vlieg
lijn snijdt, dus hoever men reeds is op
geschoten.
NederI. product
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Blum over de stallingen in Frankrijk.
(2de blad).
Ras Imroe geeft zich over. (2de blad).
De opstandige Chineesche maarschalk
Tsjang Sjoe Liang verzoekt staking der
militaire operaties. (2de blad).
Gisteren heerschte er rust aan het Ma-
drileensche front. De Spaansche regeering
verwerpt het bemiddelingsvoorstel, maar
aanvaardt controle onder voorbehoud.
(2de blad).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft gisteren ver
scheidene wetsontwerpen behandeld w.o.
eontingenteeringen, termijnen betreffende
het lager onderwijs en het vaccinatiewetje.
(3de en 1ste blad).
De wereld
in vogelvlucht
De toestand in China blijft verward
Men krijgt den indruk, dat de Nanking-
troepen een zoodanigen militairen druk op
Sianfoe, de hoofdstad van Sjensi, waar de
opstandige maarschalk zich bevindt, uit
oefenen, dat deze, beangst voor de gevol
gen, om onderhandelingen heeft gevraagd
Wat er intusschen met maarschalk Tsjang
Kai Sjek is gebeurd, is niet duidelijk. Men
spreekt van een particulier vliegtuig van
den maarschalk, dat in Sjansi is aangeko
men, en waarin de maarschalk gezeten
zou zijn. Hij zou dan vry gelaten zijn. In
ieder geval schijnt het conflict zich te ont
wikkelen in de richting van een overwin
ning van de centrale Nankings-regeering
In Spanje heerscht rust. De Spaansche
regeering heeft het FranschEngelsche
bemiddelingsvoorstel verworpen. De strijd
is er een op leven en dood, zegt men, en
moet uitgevochten worden tot het bittere
eind. Een compromis is niet mogelijk, één
van beide partijen moet definitief overwin
nen. Wel heeft de Spaansche regeering de
controle van de non-interventie-commissie
aanvaard, maar onder voorbehoud. Het
blijft dus een wanhopig geval.
DE PORTRETTEN VAN DRIE DER BRUIDSJONKERS BIJ HET HUWELIJK VAN H. K. H. PRINSES JULIANA
EN Z. D. H. PRINS BERNARD. V. 1. n. r. FENTON MORAN; ASCHWIN FREIHERR VON CRAMM; PRINZ VON
WINDISCHGRaTZ.
