DE CHAOS IN
CHINA
BUITENLAND
Kerstreizen „CEBUT0"
H. HEESTERMANS
De Spaansche
burgeroorlog
DINSDAG 15 DECEMBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
IsTsjang Kai Sjek vrijgelaten
of gedood
EEN CONTRA-REVOLUTIE?
Volgens te Peking uit gewoonlijk geloof
waardige bron ontvangen berichten zou
maarschalk Tsjang Kai Sjek op vrije voeten
zijn gesteld en op weg zijn naar Nanking.
De desbetreffende berichten voegen hier
aan toe, dat thans Tsjang Soe Liang te
Siangfoe gevangen wordt gehouden, het
geen er op zou kunnen wijzen, dat zich een
contra-revolte heeft voorgedaan.
Echter maakt ook het D. N. B. melding
van gelijksoortige geruchten, volgens welke
Tsjang Kai Sjek bij een achtergebleven
deel van de 105e divisie, buiten Siangfoe
zou zijn. Deze troepen zouden de rebellen
tot zijn uitlevering gedwongen hebben.
Door Tsjang Kai Sjek's bevrijding zou
een strafexpeditie worden voorkomen. Te
Hangkau en Foetsjang is de staat van be
leg afgekondigd.
Gisteravond is te Sjanghai het bericht
ontvangen, dat Tsjang Kai Sjek in vrij
heid is gesteld. In officieele kringen heeft
men dit bericht echter met groote reserve
opgevat, aangezien men het onwaarschijn
lijk acht.
Uit Peking wordt gemeld, da+ de mili
taire leiders in Noord-China een afwach
tende houding aannemen, teneinde zich
niet voor de toekomst te binden. De bladen
te Peking zijn voorstander van een ver
mijden van burgerooi log. In Pekingsche
politieke kringen gelooft men, dat wanneer
Tsjang Kai Sjek nog in leven is, onderhan
delingen een kans hebben het conflict tot
een vreedzaam einde te brengen.
Intusschen meldt een nader bericht uit
Peking, dat een divisie van Tsjang Sjoe
Liang genaderd is tot Toenkau op de grens
van Sjensi en Honan. Hier ligt de voor
hoede van de centrale troepen, de divisie
heeft een verdedigende positie ingenomen
langs de spoorlijn ToenkauSianfoe. De
gouverneur van Kansoe, de voornaamste
medwerker van Tsjang Sjoe Liang, is te
Sianfoe aangekomen met belangrijke ver
sterkingen. De Nankingtroepen gaan voort
zich te concentreeren in het Noorden van
Honan en volgens berichten uit Chineesche
bron zouden zy aarzelen de opstandige
troepen aan te vallen uit vrees het leven
van Tsjang Kai Sjek in gevaar te brengen.
Vliegtuigen uit Nanking hebben een vlucht
boven Sianfoe gemaakt, waar zij belang
rijke luchtafweer hebben gezien.
GROOTE BRAND IN SIANFOE?
Volgens een uit Peking ontvangen be
richt zou te Sianfoe een groote brand zijn
uitgebroken, mogelijk als gevolg van een
nieuwe muiterij.
Volgens een bericht uit Sjanghai is het
zeker, dat Tsjang Kai Sjek te Kwan Yang
op ongeveer 47 K.M. van Sianfoe wordt
vastgehouden.
De Britsche adviseur W. H. Donald is te
Sianfoe aangekomen, waar hij direct de on
derhandelingen aanving met Tsjang Sjoe
Liang, tot vrijlating van'Tsjang Kai Sjek.
Het schijnt evenwel, dat deze besprekin
gen zijn mislukt.
REGEERING VAN NANKING ONGERUST
Blijkens een later bericht uit Sjanghai
zou zijn uitgelekt, dat de regeeringsautori-
teiten van Nanking gelooven, dat Tsjang
Kai Sjek en andere leiders op 12 December
bij Sianfoe zijn gedood, toen zij werden
aangevallen door muitende troepen van
Tsjang Sjoe Liang.
Een bericht uit Nanking vermeldt, dat de
regeering van Nanking geen enkel bericht
omtrent Donald heeft ontvangen.
Een ander bericht uit Sjanghai meldt, dat
Tsjang Sjoe Liang nu zelf zou worden
vastgehouden door zijr aanhangers, die on
tevreden zouden zijn over de verzoenings
gezinde houding van Tsjang jegens de re
geering van Nanking.
Intusschen meldt men, dat Chineesche
naar Sianfoe, waar zij volgens een officieus
bericht der Nanking-regeering vandaag zou
den worden verwacht.
Uit Peiping is bericht ontvangen, dat
generaal Soeng Tsjen Wan, de president
van den politieken raad van Ho pei en
Tsjahar er in een telegram bij de regeering
van Nanking op heeft aangedrongen, direct
maatregelen te nemen tot onderdrukking
der opstandige beweging van Tsjang Sjoe
Liang. Hij biedt aan met zijn troepen aan
aeze expeditie deel te nemen, waarbij hij
mededeelt, dat zijn troepen geconcentreerd
zijn aan de grens der provincie Ho pei.
Goems v M pi—SOVIET defeusieye a
(ia provikiciemJ
GOEHZEW C
PQOVIMCIET GOEU2EU
BuiteuLahdsch BEZIT
-LAHOGOCNZEM
I OHAFUAWKEl'Jfcr VEBKLAABD &CB
i OvjcowtooLeerbare GEBiEOEU
3 OEO CeutraLE PEGEERIUG.
fcgajjAPAXScME VAZAAISTAAT.
JAPAUSCHC IWVLOEOS&Feen
PTTTTI1 OUDfQ MlUTAlQE ComtboU vjAfn
I— -| Gebied v. o.CehtraIe oegeeqiwc.
(MA1BCIHG)
Gebied v d zuid chiheescue,
yajjTOU)
ENGELAND.
BOODSCHAP VAN GEORGE VI.
In Hooger- en Lagerhuis voorgelezen.
In het Hoogerhuis heeft Lord Cromer,
opperkamerheer van den Koning, gisteren
een koninklijke Boodschap voorgelezen,
luidende:
„Ik heb den troon bestegen onder omstan
digheden zonder precedent en op een
oogenblik van groote persoonlijke droef
heid, maar ik ben vastbesloten mijn plicht
te doen en ik word daarbij gesteund door
de wetenschap, dat ik den steun van den
sterken goeden wil en de sympathie van
mijn onderdanen heb, hier en in de ge-
heele wereld. Ik zal er voortdurend naar
streven met de hulp van God en met den
steun van mijn beminde echtgenoote, de
eer van het koninkrijk te handhaven en het
geluk van mijn volken te bevorderen".
In het Lagerhuis is een gelijkluidende
Koninklijke Boodschap voorgelezen.
De Koning zal dit jaar met Kerstmis
geen redevoering voor de radio uitspreken.
In het Hoogerhuis diende Lord Halifax
den tekst in van het Adres van Antwoord
op de Boodschap des Konings. Daarin
wordt, na den Koning bedankt te hebben,
de verknochtheid aan den Koning en de
Koningin tot uiting gebracht. Voorts wordt
de overtuiging uitgesproken, dat de re
geering van George VI de vrijheden des
lands zal beschermen en de voorspoed des
volks zal bevorderen.
HET KONINKLIJK PAAR NAAR INDIE.
Het Engelsche koninklijke paar is voor
nemens einde van het volgende jaar een
bezoek aan Indië te brengen. Waarschijn
lijk zal het op 1 Januari 1938 te Delhi een
kroningsdurbar bijwonen.
Ook in de Britsche Dominions zou een
bezoek van het koninklijk paar op hoogen
prijs worden gesteld, doch tot nu toe is nog
geen enkele beslissing genomen.
DE VRIENDEN VAN DEN EX-KONING.
SCHERPE AFKEURING VAN DEN
AARTSBISSCHOP VAN CANTERBURY.
De aartsbisschop van Canterbury heeft
Zondagavond een radiorede gehouden over
„Verleden en toekomst" van den Britschen
troon. De primaat gaf uitmg aan zijn af
keuring over de redenen van Eward's abdi
catie, sprak zijn bewondering uit voor ko
ningin Mary, huldigde den nieuwen koning
en zijn gemalin en sprak voorts een woord
van dank uit jegens Baldwin.
„In den afgeloopen tien dagen, zoo begon
dr. Lang, hebben we vreemde dingen zien
gebeuren. In zijn lange geschiedenis heeft
Engeland zelden een zoo verbijsterende
week beleefd. In 24 uur is een koning ge
gaan en is er een andere koning gekomen.
Toch is er geen verwarring geweest, geen
botsing van partijen. Dit is een prachtig be
wijs geweest van de sterkte en de stabi
liteit van den troon en van de standvastig
heid van het Britsche volk.
Maar welk een tragiek, zoo ging de aarts
bisschop verder, omringt de centrale figuur
van dit snel wisselend tooneel. Op den
11 December, 248 jaar geleden, vluchtte ko
ning Jacobus II uit Whitehall. Door een
zonderlinge coïncidentie was het eveneens
op 11 December, dat koning Edward VIII,
na zijn laatste woorden tot zijn volk te
hebben gesproken, Windsor Castle verliet,
het centrum van al de mooie tradities van
zijn voorouders en zijn troon. In het duister
verliet hij deze stranden.
Zelden heeft een vorst den troon beste
gen, die zooveel aangeboren gaven voor het
koningschap bezat. Vrijwillig is hij gegaan.
Met de hem kenmerkende openhartigheid
heeft hij ons zijn motieven verteld: de hun
kering naar persoonlijk geluk.
Vreemd en droevig is het, dat hij om deze
redenen, hoe zwaar die hem ook woog, het
groote vertrouwen, dat in hem werd ge
steld, heeft teleurgesteld en zijn hooge taak
heeft opgegeven.
Nog vreemder en droeviger is het echter,
dat hij zijn geluk zocht op een wijze, die
onvereenigbaar is met de christelijke hu-
welijksbeginselen en in een kring, welks
opvattingen en levenswijze vreemd zijn
aan de beste instincten en tradities van zijn
volk.
Laten zij, die tot dezen kring behooren
weten, dat het oordeel der natie, die van
koning Edward heeft gehouden, hen heeft
gevonnist.
Ik ben er eerst voor teruggeschrokken
deze woorden te spreken, doch ter wille
van de oprechtheid en waarheid moest ik
dat doen. Doch voor iemand, die zijn char
me heeft ondergaan en zijn gaven bewon
derd, kunnen deze woorden niet de laatste
zijn. Hoe kunnen wy de hooge verwachtin
gen vergeten, de beloften van zijn jeugd,
zijn zorg voor de armen, lijdenden en werk-
loozen, zijn jaren van trouwen dienst in het
binnenland en de andere deelen van het
rijk? Deze herinnering is het, die uit onze
harten de kreet doet opstijgen: hoe jam
mer, hoe jammer".
De aartsbisschop sprak verder over ko
ningin Mary, die „gedurende al de dagen
van spanning en zorg, toen haar leed zoo
zwaar was, toch haar wonderlijke kalmte,
zelfbeheersching en vastheid van oordeel
heeft behouden". Dankbaarheid en bewon
dering verdient ook Baldwin, ging hij voort.
Met grooten moed heeft hij den geheelen
last zelf gedragen. De geschiedenis zal
boekstaven, dat hij de loods was, die met
Gods hulp het schip van staat heeft ge
stuurd door moeilijke stroomingen, langs
gevaarlijke rotsen en zandbanken, naar de
haven, waar het thans veilig is verankerd.
Dr. Lang huldigde voorts koning George
VI en zijn gemalin.
HET JAARGELD VAN DEN EX-KONING.
De volgende week zal het parlement zich
moeten bezighouden met de financieele po
sitie van den hertog van Windsor. Men ver
wacht, dat den hertog een jaargeld van
50.000 pond sterling zal worden toege
staan, of dat zijn broer hem de inkomsten
van het hertogdom Cornwall en van Wind
sor zal afstaan.
In parlementskringen is men van oor
deel, dat de hertog het in de toekomst, ook
op financieel gebied, zoo gemakelijk moge
lijk moet hebben.
KRACHTIGE REDEVOERING
VAN EDEN.
Inachtnemen van internationale
verplichtingen.
Te Bradford heeft de Britsche minister
van buitenlandsche zaken. Eden, gisteren
een groote redevoering uitgesproken over
de buitenlandsche politiek.
Er moet een grens zijn aan de eenzij
dige verdragsopzeggingen, aldus verklaar
de Eden, en verder: het is een overweging
van groot belang voor Groot-Brittannië,
dat de integriteit van Spanje en zijn bezit
tingen gehandhaafd wordt. Deze beide pun
ten, die den kern van zijn redevoering
vormden, bracht Eden met grooten nadruk
naar voren.
Wat het eerstgenoemde punt betreft, zei-
de Eden o.m.:
„Groot-Brittannië wenscht op vreedza-
men voet te leven, ja zelfs op hartelijken
voet, met hen, die in hun eigen landen de
gevaarlijke leer naleven de wereld te
willen verdeelen tusschen linksche en
rechtsche dictaturen, of die een van deze
beide doctrines aanhangen. Onze betrek
kingen met de andere naties worden ge
leid door haar bereidheid den vrede met
haar naburen in stand te houden en de
voor de handhaving van den vrede uitge
werkte verdragen in acht te nemen. Het
inachtnemen van verdragen en de bereid
heid toevlucht te nemen tot vrije onder
handelingen in gaval van oneenigheid
vormen tezamen de eenige werkelijke ba
sis van het internationale geweten. De ver
dragen zijn 'op zichzelve niet onaantastbaar,
zij kunnen verbeterd worden maar de na
koming van plechtige verplichtingen moet
eenigszins een heilig karakter dragen. Er
moet een grens zijn aan de eenzijdige op
zeggingen van verdragen, of wel wij zou
den op het punt aanlanden, dat geweld en
geweld alleen de uitsluitende arbiter moet
zijn van de internationale betrekkingen en
dat geen enkel verdrag het papier waard
zal zijn, waarop het is geschreven wan
neer Europa bestrooid moet worden met
vodjes papier in 1936 en later kan niemand
de toekomst met vertrouwen tegemoet zien.
Indien wij de wereld een durzamen vrede
willen verschaffen, moet er een einde ko
men aan bepaalde politieke strekkingen in
deze wereld, waar een te groot deel der
rijkdommen voor de bewapening wordt
gebruikt. Wij verlangen over de geheele
wereld de omstandigheden zoo te doen zijn,
dat het levenspeil van alle volken ver
hoogd zou kunnen worden. Indien een
duurzame regeling van de moeilijkheden
der wereld tot stand zou kunnen komen,
waarbij een accoord over de bewapenin
gen in ieder geval zou moeten zijn inbe
grepen, zouden wij gaarne onzen steun ge
ven, maar en dit is van het grootste
belang men kan verwachten, dat Enge- I
3d. Ousseldorf-Keulenf 22.SO
3 d.Antwerpen-Brussel f22.50
6 d. Parijs 22/27 Dec. f 50.
met Kerstdiner en attracties.
Agentschap Sigarenmagazijn
Steenstraat 24, hoek Beestenmarkt
land anderen zal helpen op economisch en
financieel gebied, als het resultaat van die
hulp een vergrooting der bewapening is.
Ten aanzien van de Spaansche kwestie
zeide Eden, dat de tragedie in dat land een
ernstige internationale ongerustheid baart,
omdat de landen noch den letter noch den
geest der niet-inmengingsovereenkomst
respecteeeren. Dit verklaart het nieuwe
Fransch-Engelsche initiatief. Onze belang
rijkste zorg van het oogenblik aldus mi
nister Eden is, dat wij moeten bewer
ken, dat het conflict binnen zoo eng moge
lijke grenzen wordt gehouden, in de hoop,
dat spoedig .een oplossing zal zijn gevon
den. Dit standpunt wordt ingegeven door
de groote belangstelling, die wij hebben
voor de handhaving van de integriteit van
Spanje en de Spaansche bezittingen. Ik be
hoef nauwelijks te zeggen, dat het voor
ons een overweging van het grootste ge
wicht is, dat die integriteit van geen en
kele zijde bedreigd wordt, wanneer Span
je de bestaande moeilijkheden te boven zal
zyn gekomen.
DUITSCHLAHD.
„GERMAANSCH CHRISTENDOM".
De extremistische elementen onder de
„Duitsche Christenen" hebben een „Bond
voor Germaansch Christendom" gesticht
onder leiding van Hossenfelder, oud-bis
schop van Berlyn.
De bond beweert het Christendom te zui
veren van de Joodsche elementen: het oude
testament en de zondeleer.
De officieele kerken van Mecklenburg en
Thüringen hebben zich bij deze nieuwe be
weging aangesloten.
De predikanten der Protestantsche Belij-
deniskerk bestrijden echter de leer. Zij
staan op het standpunt, dat „Germaansch
Christendom" geen Christendom meer is.
ZWITSERLAND.
ACHTTIEN JAAR VOOR
FRANKFURTER.
Uitspraak van rechtbank te Chur.
De Kantonnale rechtbank van Grau-
buenden heeft heden .uitspraak gedaan in
de zaak tegen Davik Frankfurter, ver
dacht van moord op Wilhelm Gustlof, den
leider van de groej-Zwitserland der Duit
sche Nat. Soc. Partij.
Frankfurteur is veroordeeld tot 18 jaar
gevangenisstraf, met aftrek van acht maan
den preventieve hechtenis. Hij verliest de
burgerlijke eererechten voor het leven; het
verblijf in Zwitserland wordt hem voor
zijn leven ontzegd; en hij is in beginsel ver
oordeeld tot vergoeding van alle door zijn
misdaad veroorbaakte schade en tot beta
ling van de proceskosten.
ITALIË.
SENAAT VIERT ALGEHEELE
BEZETTAING VAN ABESSIE.
In den Senaat heeft Mussolini gisteren in
een korte rede bekend gemaakt, dat alle
gebieden van het „Italiaansche Keizer
rijk" thans volledig bezet zijn. De Senaat
bood Mussolini een eeredegen aan.
De zitting van den Senaat was geheel
gewijd aan de viering van de stichting van
het „Italiaansche Keizerrijk".
ITALIË BETAALT ZIJN OORLOGS
SCHULDEN NIET.
De Italiaansche regeering heeft doen we
ten, dat zij niet in staat is den 15den De
cember vervallende termijn der oorlogs
schulden te voldoen.
AMERIKA.
DE ZEELIEDENSTAKING.
315 millioen schade in 46 dagen.
Volgens berichten over de zeeliedensta
king in de Vereenigde Staten schatten de
reeders de tijdens de 46 dagen, dat het con
flict reeds duurt, aan de havensteden toe
gebrachte schade op 315 milioen dollar.
In het geheel worden nog 250 schepen
door de staking opgehouden.
DE STRIJD OM MADRID.
5000 dooden en gewonden in drie weken?
Naar schatting zijn op het slagveld bij
Madrid in de laatste drie weken 5000 com
battanten gedood of gewond.
Hevige aanval der opstandelingen
afgeslagen.
Tegen tien uur hebben gisteren de op
standelingen een hevigen aanval ontke
tend op de stellingen bij Val de Morillo,
welke op 20 km. van Madrid zijn gelegen.
Het zeer verwoede gevecht duurde drie
uren. De mitrailleurs en kanonnen der
regeeringstroepen noodzaakten de opstan
delingen zich terug te trekken.
Na een nieuwe aanvalspoging der opstan
delingen zijn de regeeringstroepen met suc
ces tot een tegenaanval overgegaan.
De evacuatie van Madrid.
Het evacuatiecomité, dat onder leiding
van Jimenez staat heeft in den loop van
een week nog weer ongeveer 60.000 per
sonen, onder wie 30.000 kinderen uit Ma
drid gebracht.
COMMUNIQUE DER NOORDERLIJKE
LEGERS.
Het hoofdkwartier der Noordelijke legers
meldt, dat de vijand bij aanvallen op Quin-
tanilla de Escalona werd teruggeslagen met
achterlating van 40 dooden en 26 gevange
nen. Aan alle fronten is een verminderoe
activiteit op te merken. Aan het front van
Madrid hebben de troepen zonder tegen
stand Bohadilla bezet.
WIJST FRANCO BEMIDDELINGS
VOORSTEL AF?
De radioclub van Teneriffe deelt mede,
dat zij de regeering van Franco het voor
nemen toeschrijft het Fransch-Britsche be
middelingsvoorstel van de hand te wijzen.
COMPANYS ERKENT CRISIS.
Na afloop van een gistermiddag door den
raad der generaliteit van Catalonië gehou
den bijeenkomst heeft president Companys
tegenover journalisten verklaard, dat de
crisis officieel voor den dag is getreden.
Companys voegde hier aan toe: Ik ga
direct stappen ondernemen bij alle anti
fascistische politieke partijen en bij alle
vakvereenigingen om de beste oplossing te
vinden.
Wij zullen probeeren een kabinet te vor
men, dat beter beantwoordt aan de eischen
en mogelijkheden van het oogenblik. Wij
moeten aandringen op de problemen der
sociale discipline. Wij hebben een regeering
noodig, welke regeert, een regeering, welke
in staat is haar beslissingen te doen eer
biedigen.
--ÓEOIÊ
DE MlLlTAlPE POSITIE IU 5PAHIE
DE OUTV/IKKELING VD TQESTauD HAV'jr MAAUDEM BUPGEPSTPUP
OPSTAUDSHAARQ
FPOUT
i VEROVERD GEBIED VAUIAÜSUSTUS
i m T/*i 1 SEPTEMBER
WJ VEROVERD GEBIED YAU 2 5EPT.tAi
1 MEDIO DECEMPEP
STEDEU IU SpAAU&CW
MAROKKO WAARl8JUll
E/EU OpSTAUD UITBRAK.
SpAAUSCHE STEDE M
WAAR DE MILITAIRE OP-
STAUO 19JULI UITBRAK
STEDEH WAAR DE OP-
STAUD MISLUKTE CU
DOOR DE RE&EERIU&
WfRDEUUEROVCRD.
STEDEH VEROVERD DOOS
PE UATIOUALISTEH
STEDEU W BEZIT DER
UATIOUALISTEU.
STEDEU IU BEZIT DER
PEGEEPlUG
