Londens Kristal Paleis in vlammen
DINSDAG 1 DECEMBER 1936
DE LE1DSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
BINNENLAND
Officieele Crisispublicaties
Bekend gebouw
verwoest
Vuurgloed in verren
omtrek zichtbaar
In het bij velen bekende Kristallen Pa
leis te Sydenham, een der voorsteden van
Londen, is gisteravond een enorme brand
uitgebroken. De vlammen zetten een groot
deel van de zuidelijke wijken der Brit-
sche hoofdstad in een feilen lichtglans.
Duizenden toeschouwers slaan in de in
den omtrek gelegen straten den brand ga
de, die kort nadat hij was uitgebroken met
razende snelheid om zich heen greep en
reeds vrij spoedig het enorme dak van het
middengedeelte van het gebouw deed in
storten. Het springen van de glazen ruiten,
het gekraak van binten en spanten, die aan
het vernielend element ten offer vielen en
het loeien der vlammen was ook voor hen,
die op een vrij grooten afstand het schouw
spel zagen, duidelijk hoorbaar. De vlam
men bereikten nu en dan een hoogte van
ongeveer 150 meter, terwijl de vonken tot
in een omtrek van niet minder dan 3 km.
op den grond neerkwamen.
In het centrum van Londen, een afstand
van ongeveer 12 km. van de plaats des on-
heils, was de brand zichtbaar.
65 Motorspuiten in actie.
Ondanks het feit, dat niet minder dan 65
motorspuiten een zee van water op de ge
weldige vuurzee wierpen, duurcte het toch
niet lang of het heele Kristallen Paleis werd
tot een laaiende hel. De vlammen sloegen
over naar de twee torens van het gebouw,
van welke de eene met donderend geweld
ineen stortte, terwijl de andere niet lang
daarna eveneens dreigde in puin te vallen,
hetgeen een ernstig feit zou zijn, aangezien
daardoor vermoedelijk de spoorlijn zou
worden geblokkeerd. Brokstuk na brok
stuk van het middengedeelte stórtte in.
Toen de brand uitbrak, waren de leden
van het orkest juist bezig met repeteeren,
doch zij slaagden er in ongedeerd het ge
bouw te verlaten.
Op het terras van het parlementsgebouw
slaan tal van Lagerhuisleden het vuür ga
de .waarvan de gloed tot zelfs.in Brighton
zichtbaar is, welke plaats op 80 km. van
Londen ligt.
Twee torens behouden?
Nader werd hedennacht gemeld:
Terwijl de vlammen hoog blijven op
schieten uit het pracfcisch geheel verloren
Kristallen Paleis, hoopt men toch nog in
staat te zullen zijn een der twee torens
te behouden, hoewel ook deze uiteraard
zwaar beschadigd zal worden. Van den
tweeden toren, staat vrijwel niets meer
overeind, dan het geraamte, de inwendige
bouw is volkomen ingestort. Verscheidene
brandweerlieden hebben lichte kwetsuren
bekomen. Honderden gezinnen, die in de
omgeving woonden hebben hun bedreigde
woningen moeten ontruimen.
Baird's televisie-installatie
verloren.
De inrichting der Baird Television Co.
is voor 90 procent bij den brand in het
Kristallen Paleis verloren gegaan.
Naar gemeld wordt, was het gebouw ge
heel verzekerd. Er heeft nog geen officieele
schatting van de aangerichte schade plaats
gevonden.
Door den brand zullen de voorstellingen
van een beroemd circus, die kort vóór
Kerstmis zouden aanvangen, uitgesteld
moeten worden, evenals verschillende an
dere openbare gebeurtenissen, die in het
gebouw zouden worden georganiseerd.
Het Kristallen Paleis (Crystal Palace),
eens een zeer populair centrum van ver
maak, later meer bekend als tentoonstel
lingsgebouw, is gelegen juist buiten de Zui
delijke grens van het graafschap Londen,
bij Sydenham. Het gebouw, voornamelijk
samengesteld uit glas en ijzer, staat op een
hoogte en is dientengevolge op grooten af
stand reeds te zien. Het gebouw bestaat uit
en centrale hal, een schip van ruim 500
meter lengte, met een hobg koepeldak; aan
iedere zijde daarvan bevinden zich torens
van ben goede 70 meter. Van den Noorde
lijken toren uit, waarin een lift naar het
bovenste gedeelte voert, heeft men op hel
dere dagen uitzicht over acht graafschap
pen. Vermaard is nog het groote orgel, met
meer dan vierduizend pijpen. Het gebouw
werd omgeven door uitgestrekte tuinen,
welke in de .goede jaargetijden dikwijls
het tooneel waren van feesten en groote
bijeenkomsten en waar zoo nu en dan fraaie
vuurwerken werden afgestoken. In den
winter verleende het gebouw onderdak aan
tentoonstellingen, voornamelijk van die
ren.
Crystal Palece is opgebouwd uit de ma
terialen van de groote industrieele tentoon
stelling in Hyde Park van 1851 en geopend
in 1854. Na den grooten bloei van de eerste
kwarteeuw van zijn bestaan kwam het ge
bouw eenigszins uit de belangstelling en
vlak voor den oorlog heeft men het gebouw
ternauwernood uit de handen van den sloo-
per kunnen redden, dank zij den energie
ken arbeid van den toenmaligen Lord
Mayor van Londen.
LONDEN, 1 December (A.N.P.). Heden
ochtend was de brand in het Kristallen Pa-
DE HONGAARSCHE KINDEREN EN
PRINSES JULIANA.
Naar de Hongaarsche bladen berichten,
verzamelt de Hongaarsche kinderbescher
mingsliga handteekeningen van kinderen,
die ten tijde der Hongaarsch-Nec erlandsche
kinderactie in Nederland waren, voor een
adres van gelukwensch aan Prinses Julia
na bij gelegenheid van het huwelijk van
H.K.H.
WIJZIGING VERZOCHT VAN DE
GRAANRECHTEN
Graanhandelaren in district Gouda
protesteeren
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Gguda en Omstreken ontving van een
twintigtal graanhandelaren uit haar dis
trict het verzoek om er bij den minister
van landbouw op aan te dringen, dat bij
een eventueele wijziging in de heffing van
de monopolierechten op het graan, de mo-
geljke verbeteringen niet alleen ten goede
zullen komen aan de importeurs, doch dat
ook daarvan door den graanhandel zal
worden geprofiteerd.
Sinds de depreciatie van den gulden be
stond algemeen de meening, dat de hooge
monopolieheffing zou worden verlaagd. De
daaromtrent uitblijvende beslissing en de
daardoor ontstane onzekerheid heeft ten
gevolge, dat men weinig ondernemingslust
bezit om voorraden op te slaan, daar een
eventueele verlaging van deze monopolie
heffing een verliespost voor den hande
laar zou beteekenen.
De graanhandel in het district der Ka
mer, welke dit artikel per scheepsgelegen
heid vanuit Rotterdam ontvangt, en steeds
gewoon is van November af een aanvang
te maken met het vormen van voorraden,
zoowel voor het grootere voederseizoen als
met het oog op mogelijke stremming van
het vervoer te water, verkeert thans in een
zeer moeilijke omstandigheid, doordat hij
kennis heeft gekregen van een schrijven,
waarin word medegedeeld, dat ten depar-
temente een regeling in voorbereiding is,
om bij verlaging der monopolieheffing, res
titutie te verleenen alleen aan importeurs.
De graanhandelaren nu meenen, dat het
leis gebluscht. De schade wordt op onge
veer 11/2 millioen pond sterling geraamd.
Hoewel de schade volledig door verzekering
wordt gedekt, is toch veel verloren gegaan,
dat niet meer vervangen kan worden, o.a.
een orgel-partituur in manuscript van
Haendel.
Het laboratorium van de Baird Televisie
is vernield, de televisie-zender is voor een
groot deel intact gebleven.
TEELTPREMIE VLAS.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat voor vlas van den
oogst 1936, hetwelk met inachtneming van
de te dien aanzien gegeven voorschriften
is verkocht in het tijdvak van 27 Septem
ber 1936 tot en met 3 October 1936, een
teeltpremie zal worden uitgekeerd over
eenkomende met een bedrag van gemid
deld 60.— per H.A.
De teeltpremie voor het vlas, verkocht
in het tijdvak van 4 October 1936 tot en
met 25 October 1936, zal overeenkomen
met een bedrag van gemiddeld 25.
per H.A., terwijl voor vlas. verkocht in het
tijdvak van 25 October 1936 tot en met 14
November 1936, geen teeltpremie zal wor
den uitgekeerd.
billijk moet worden geacht, indien zij de
zelfde rechten zouden verkrijgen als toe
gezegd aan de importeurs en zij doen daar
toe den minister het verzoek.
De Kamer is van oordeel, dat dit verzoek
inderdaad, voor wat betreft de voorraden,
die nu noodzakelijk door de handelaren
moeten worden ingeslagen, te verdedigen
is en zij vraagt den minister zoo mogelijk
op korten termijn te willen beslissen, ten
einde den gang van zaken niet te zeer te
ontwrichten, waartoe mede het komende
winterseizoen door te duchten wintermoei-
lijkheden veel kans biedt.
DE NAVORDERING VAN OMZET
BELASTING.
Antwoord van de minister van financiën
aan den heer Westerman.
Op de schriftelijke vragen van het Twee
de Kamerlid Westerman betreffende het na
vorderen van omzetbelasting ingevolge
art. 28 van de financiën o.m. het volgen
de geantwoord.
De minister staat inderdaad op het stand
punt, dat de negenvoudige verhooging van
belasting slechts kan worden opgelegd bij
gebleken ontduiking.
Het is juist, dat de minister in de instruc
tie op artikel 28 der omzetbelastingwet be
paald heeft, dat bij dwaling of verschoon
baar verzuim geen verhooging behoort te
worden opgelegd.
Het is verder juist, dat de minister in
een brief van 6 Mei, als zijn meening heeft
te kennen gegeven, dat, als vaststaat dat
de belastingplichtige geheel te goeder
trouw eenig verzuim heeft begaan of eeni-
ge onjuistheid in zijn gegevens heeft ver
meld, er aanleiding is het opleggen van
een verhooging achterwege te laten, en
dat er slechts aanleiding is deze toe te pas
sen in gevallen, varieerende tusschen aan
merkelijke nalatigheid of slordigheid en
opzettelijke belastingontduiking.
Met het oog op het karakter van den
brief van 6 Mei 1935, welke een antwoord
bevatte op een brief, waarin bepaalde ge
vallen waren behandeld, is het voor het
verkrijgen van een juisten indruk van be
lang daarbij bovendien op te merken, dat
in genoemden brief tevens is medegedeeld,
dat in gevallen, waarin den belastingplich
tige het verwijt kan worden gemaakt van
meer of minder groote nalatigheid of slor
digheid, termen aanwezig kunnen zijn voor
het opleggen van de verhooging en dat er
slechts dan aanleiding bestaat de verhoo
ging achterwege te laten, indien vaststaat,
dat de belastingplichtige geheel te goeder
trouw eenig verzuim heeft begaan of eeni-
ge onjuistheid in zijn gegevens heeft ver
meld.
Het is den minister niet bekend, dat er
inspecties zijn, waar de hierboven genoem
de maatstaven worden ter zijde gesteld.
Ook is de minister niet gebleken, dat de
door hem gegeven maatstaven er toe lei
den, dat, in het algemeen gesproken, de
verhooging wordt opgelegd in gevallen,
waarin zij redelijkerwijze achterwege had
moeten blijven. Hij deelt voorts nog mede,
dat hij in de maand Mei van dit jaar de
aan de inspecteurs gegeven aanwijzingen
nopens het veelvoud van de op te leggen
verhooging in dien zin heeft gewijzigd,
dat thans in gevallen, waarin geen dwa
ling of verschoonbaar verzuim, dóch en
kel achteloosheid aanwezig is, zonder zich
daarbij verzachtende of verzwarende om
standigheden voordoen, slechts een enkel
voudige verhooging behoort te worden op
gelegd. Bij die wijziging is tevens bepaald,
dat in gevallen, waarin de navordering
betrekking heeft op een tijdvak van twaalf
maanden of langer, en in die, waarin de in
specteur de enkelvoudige verhooging, met
het oog op de financieele draagkracht van
den belastingplichtige, te zwaar acht, een
geringere verhooging kan worden opge
legd.
Voor het opnieuw geven van aanwijzin
gen aan de inspecteurs acht de minister dan
ook vooralsnog geen termen aanwezig.
DUITSCHLAND VRAAGT MELK
KNECHTEN EN VEENARBEIDERS.
Blijkens de dagelijksche berichten van
den rijksdienst der werkloosheidsverzeke
ring en arbeidsbemiddeling bestaat er bij
voortduring groote vraag naar ongehuwde
melkers voor Duitschland, tegen een loon
van 25 tot 50 per maand, met vrye kost
en huisvesting. Deze melkers moeten tien
of meer koeien kunnen melken. In een
dezer dagen te Assen gehouden bijeen
komst van ambtenaren der arbeidsbemid
deling, heeft een vertegenwoordiger van
den rijksdienst op deze voortdurende vraag
gewezen. In den loop van 1936 zijn 214
melkknechten in Duitschland geplaatst,
waarmede bij lange na niet in de behoefte
is voorzien. Ook kunnen wel gezinnen ge
plaatst worden, doch voorwaarde is, dat
man, vrouw en eventueel volwassen kinde
ren, goed kunnen melken. Naast melk
knechten kunnen voorts veenarbeiders in
Duitschland werk bekomen. Het loon voor
deze categorie bedraagt, 's winters 1417
gulden per week; in het voorjaar en in den
zomer hooger.
BENZINE EN BENZOL.
Verboden en verplichte vermengingen.
De minister van financiën heeft de vol
gende beschikking uitgevaardigd:
1. Ter uitvoering van artikel .2 bis, let
ter a der wet tot tijdelijke heffing van een
bijzonder invoerrecht op benzine wordt met
ingang van 1 Februari 1937 voor de aldaar
verboden vermenging met benzine mede
aangewezen benzol, waaronder, ook voor
de toepassing van de verdere voorschriften
van deze beschikking, tevens worden be
grepen andere benzolkoolwaterstoffen en
alle in hoofdzaak uit benzolkoolwaterstof
fen bestaande, met of zonder bewerking of
vermenging als motorbrandstof geschikte
voelstoffen.
2. Mede met ingang van 1 Februari 1937
en zulks zoowel wat het in het vrije ver
keer brengen, als wat het ten vervoer aan
bieden, het vervoeren en het in voorraad
hebben betreft, zal alle benzol per kilogram
aethyleendichloride, terpentijn of lijnolie
moeten bevatten en zullen deze reken-
ningsmiddelen of bestanddeelen welke
daarvan afkomstig zijn, zich niet in ben
zine mogen bevinden.
3. Het onder 1 genoemde mengverbod
en het onder 2 voor benzil ingestelde meng-
gebod gelden niet voor benzine en benzol
welke met elkander worden vermengd.
Voorts gelden nog een aantal uitzonde
ringen ten aanzien van het onder 2 be
paalde.
DE VERSTOORDE VERGADERING VAN
„DE DAGERAAD"
Minister Van Schaik over de rol van leden
der N. S. B.
Op de schriftelijke vragen van het Twee
de Kamerlid, den heer Van der Waerden,
in verband met de verstoring van een
openbare vergadering van de vereeniging
„De Dageraad" te Utrecht, heeft de minis
ter van Justitie geantwoord.
Inderdaad hebben verscheidene personen,
die de orde der vergadering verstoorden,
zulks gedaan o.m. door te werpen met al
lerlei voorwerpen en hebben deze lieden
zich met geweld verzet tegen de aanwe
zige rechercheurs van politie. Tegen een
aantal personen, die allen tot de N.S.B.
behooren, is thans nog een onderzoek gaan
de op grond van zeer ernstige verdenking,
dat zij zich aan de bovenbedoelde feiten
hebben schuldig gemaakt.
Reeds thans kan worden medegedeeld,
dat onderscheidene N.S.B.-leden, wier
identiteit is komen vast te staan, de ver
gadering hebben bezocht en dat zij van
Amsterdam naar Utrecht zijn vervoerd in
autobussen, welke door een gewestelijk or
ganisatie-inspecteur van de N.S.B. daartoe
waren besteld.
Dat tusschen hét gebeurde in de Dage
raadsvergadering te Utrecht en den over
val te Weesperkarspel in Juli 1.1. verband
zou bestaan, is tot dusver niet gebleken,
behoudens dan in dezen zin. dat tusschen
bende gebeurtenissen een zekere verwant
schap niet te miskennen valt. In beide ge
vallen toch heeft men te doen met soort
gelijke zeer laakbare handelingen, welke
door de daders blijkbaar als oirbare strijd-
methoden werden beschouwd. Eenig gege
ven, dat er op zou wijzen, dat een speciale
organisatie tot het bedrijven van terreurda
den zou bestaan, is er niet.
In gevallen, waarin de verstoring der
orde in een vergadering niet is uitgegaan
van hen, die haar hebben belegd, doch van
tegenstanders, behoort de politie van haar
bevoegdheid uit art. 22 der wet tot rege
ling en beperking der uitoefening van het
recht van vereeniging en vergadering, in
dien eenigszins mogelijk, geen gebruik te
maken. Zij is zich daarvan wel bewust. Het
kan echter voorkomen, dat de verstoring
der orde van dien aard is, dat geen an
der middel zch tot doeltreffend herstel
leent.
HET NIEUWE RAADHUIS TE
AMSTERDAM.
Achthonderd architecten vragen eischen.
Naar de „Tel." verneemt is de belang
stelling voor de Stadhuisprijsvraag zeer
groot. De termijn voor aanvrage van het
programma van de prijsvraag was gisteren
verstreken. Niet minder dan ruim acht
honderd belangstellende architecten heb
ben tot dusver het programma van eischen
voor het nieuwe rtadhuis gevraagd, terwijl
op het oogenblik ook nog verzoeken bin
nenkomen.
N.V. VERZEKERING MIJ. S. PETRUS.
Groote belangstelling bij de opening van
het nieuwe gebouw.
In tegenwoordigheid van vele autoritei
ten en zeer veel belangstellenden is het
nieuwe kantoorgebouw van de N.V. Ver
zekering Mij St. .etrus in de Maliebaan
te Utrecht Zaterdag officieel in gebruik ge
nomen.
Onder de aanwezigen waren o.m. de
burgemeester der stad met de wethouders
Bekker, mr. van Maarseveen de Haas en
Ploeg. Voorts de secretaris van de Kamer
van Koophandel, mr. Milius, de heeren Jos.
ten Berg en A. A. Frylink van de Kamer
van Koophandel en een groot aantal ver
tegenwoordigers van bevriende maat
schappijen en vereenigingen.
Na een korte begroeting door den heer
mr. dr. J. W. Schneider, hebben verschil
lende sprekers het woord gevoerd en eeni-
ge geschenken voor verfraaiing van het ge
bouw aangeboden. Het gebouw was rijke
lijk met bloemen versierd.
DE ONTZETTENDE BRAND IN CRYSTAL WALACE TE LONDEN. Boven: Een foto van het beroemde glazen tentoonstel
lingsgebouw te Londen vóór den brand. Daaronder: de geweldige vuurgloed tijdens den brand, die in de ageloopen nacht het
groote gebouw geheel verwoestte.
