No. 8585
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
28ste Jaargang
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1936
OF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruit!:eh'ing:
Voor Leiden 19 cent pei week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
De wereld
Het geneesmiddel van onzen
tijd
„Want de wereld kan niet door haat,
ook niet door strijd en bloedbad vernieuwd
en op een hooger gelukkiger plan ge
bracht worden, maar alleen slechts door
het vuur der Goddelijke Liefde, door so
ciale rechtvaardigheid en door de gemeen?
schapszin van alle menschen zonder uit
zondering".
Het bovenstaande is ontleend aan een
schrijven van den Bisschop van Katto-
witz, Polen, dat morgen in de kerken van
genoemd Bisdom zal worden voorgelezen.
Deze woorden wijzen zoo kernachtig
aan, waar alléén kan worden gevonden de
genezing van de samenleving.
Meer sociale rechtvaardigheid, meer ge
meenschapszin en deze deugden kun
nen slechts worden verkregen door het
vuur der Goddelijke Liefde.
Niet door den arbeid van een politieke
partij, welke dan ook. Een politieke partij
kan de uiterlijke omstandigheden gunstig
maken voor den groei van sociale recht
vaardigheid en gemeenschapszin. Een po
litieke partij kan, als sociale "rechtvaardig
heid en gemeenschapszin leeft onder het
volk, er naar streven, deze in wetgeving
en bestuur te consolideeren, vast te leg
gen. Maar die sociale rechtvaardigheid en
gemeenschapszin zelf kunnen slechts wor
den verkregen door het vuur der Godde
lijke Liefde-in de individueele zielen!
De Bisschop van Kattowitz herinnert ver
der in zijn schrijven aan de christelijke
opvatting omtrent het gebruik van het
eigendomsrecht in deze woorden:
„Men kan het met het christelijk gewe
ten niet in overeenstemming brengen, dat
een mensch, die in overvloed aardsche
goederen bezit, het recht zou hebben, deze
ook dan voor zich alleen te gebruiken,
wanneer zijn evennaaste in nood verkeert
of bijna van honger sterft. Want dan moet
het recht op privaat bezit wijken voor het
primaire recht van dén naaste op zijn le
ven. Derhalve heeft ook de Staat absoluut
ongetwijfeld het recht om ten dienste van
de behoeftige menschen een rechtvaardig
offer te vragen, om den Staat te behoeden
voor een oproer der vertwijfeling onder
de armen. Ook Christus beschouwt het of
fer voor de naasten als een plicht en niet
als 'n dienst, die men iemand bewijst. Meer
nog, Christus verlangt dat wij niet slechts
van onzen overvloed geven, maar zelfs van
onze eigene noodzakelijke bestaansmogelijk
heid, opdat wij het offer als een werkelijk
verlies zouden kunnen ondervinden. Eerst
dan wanneer wij zelf het offer voor den
naasten pijnlijk gevoelen, wanneer wij
zooveel weggeven, dat wij onze eigene be
hoefte tastbaar móeten beperken, eerst
dan hebben wij het gebod der naastenliefde
zoo vervuld, als de Zoon Gods van ons ver
langt. Hij zelf kwam in armoede ter we
reld en heeft ons bevolen de armen te be
minnen als Hemzelf".
H. PRIESTERWIJDING
FRATER DOMINICUS GODDIJN.
Zondag 6 Dec. 1936 hoopt Frater Domi-
nicus Goddijn, O.-Carm. te Sao Paulo (Bra
zilië) zijn H. Priesterwijding te ontvangen.
Als jongen van 14 jaar vertrok hij 15
Dec. 1926 uit het R.-K. Weeshuis aan de
St. Jacobsgracht onder leiding van Pater
Lans, O.Carm. naar Brazilië, waar hij zijn
eerste studies begon in het klein-semina-
rie te Itü. Na een jaar noviciaat in het
klooster te Mogy Das Cruzer begon hy zijn
hoogere studies in het groot-seminarie de
Convento De Carmo.
In 1937 hoopt de jonge priester zyn Eer
ste Plechtige H. Mis op te dragen in de
St. Petruskerk alhier.
in vogelvlucht
De Spaansche regeering heeft een nota
gericht tot het secretariaat van den Vol
kenbond en bijeenroeping gevraagd van
den Volken bondsraad. Dui^schiand en Ita
lië woraen hiermede voor het forum van
de wereid gedaagd en beschuldigd van
„gewapende interventie in den Spaanschen
burgeroorlog ten gunste van de opstande
lingen, weiKe haar hoogtepunt heeft ge
vonden in de erkenning van den leider der
opstandelingen, die zich als regeering
heeft opgeworpen". De Engelsche regee
ring is er niets mee in haar schik, dat
daarvoor nu weer de Volkenbondsraad
moet worden bijeengeroepen. Zy heeft
gelijk: dergelijke dingen Drengen deining
en een hoop narigheid op internationaal
gebied en men schiet er niets mee op.
Wanneer de erkenning van Franco het
hoogtepunt is van de Spaansche beschul
digingen, dan heeft de zaak heeiemaal niets
om het lijf. Want tot die erkenning waren
Berlijn en Rome volmaakt gerechtigd en
daar kan geen Volkenbondsraad wat tegen
doen. De andere beschuldigingen van wa
penleveranties e.d. zijn reeds vroeger door
de non-interventie-commissie onderzocht
en afgewezen als zijnde niet voldoende ge
fundeerd. Het wordt dus weer een storm
in een glas water.
Overigens geen nieuws van het front
van Madrid, slechts bombardementen te
Carthagena en Malaga.
Te Londen hebben ,v. Zeeland en Eden
elkander eeuwige trouw gezworen, wat
heel vriendelijk en geruststellend is, maar
voor ons weinig nieuws beteekent.
Een zeer invloedrijk en tevens een zeer
geheimzinnig Engelsohman is gisteren te
Monte Carlo overleden, n.l. sir Basil Za-
haroff. Hij was een der rijkste mannen ter
wereld en beïnvloedde met zijn geld en
zijn wapenleveranties de groote politiek
der mogendheden. De wereld hoorde wei
nig van hem, hij zat altijd achter de scher
men. Zijn geheimzinnigheid heeft waar
schijnlijk zijn invloed grooter doen schij
nen dan zij feitelijk was, maar een ge
vaarlijk man was hij zeker. Hij was wel
een internationaal type, want zijn vader
was een Rus, zijn moeder een Grieksche;
hij werd in Turkije geboren, werd En-
gelschman en kreeg een Engelschen adel
lijken titel; hij woonde in Frankrijk en hij
stierf in Monaco.
BINNENLAND
TE VORMEN EEREFRONT VAN
RES.-OFFICIEREN BIJ HET
VORSTELIJK HUWELIJK.
De Gouverneur der Residentie brengt
ter kennis van alle reserve-officieren der
Koninklijke Landmacht, niet geboren in
de jaren 1909 of 1911, dat het in het voor
nemen ligt, om ter gelegenheid van het
huwelijk van H. K. H. Prinses Juliana en
Z. D. H. Prins Bernhard op 7 Januari een
eerefront te doen vormen door officieren,
dat zal worden opgesteld in de omgeving
van de Groote Kerk.
Zij, die hiervoor in aanmerking wen-
schen te komen, worden verzocht daarvan
schriftelijk kennis te geven vóór 9 De
cember a.s. aan den korpscommandant of
chef van het dienstvak waartoe zij behoo-
ren.
Rekening houdende met de bepaalde
plaatsruimte waarover zal kunnen worden
beschikt, zal t.z.t. worden bericht, wie van
de officieren, die zich voor deelnemen
hebben aangemeld, in aanmerking komen.
Het deelnemen aan het eerefront wordt
niet als dienstreis aangemerkt.
De tenue is ceremonieele tenue met
grijze overjas aan.
HET HUWELIJK VAN PRINSES
JULIANA.
De tribunes langs den bruidsweg.
Er bestond gistermiddag in de oude
raadszaal van het stadhuis te 's-Graven-
hage groote belangstelling voor het openen
van de oiljetten, waarop vermeld waren
de namen van de inschrijvers voor het
pachten van grond langs den weg, die de
koninklijke stoet op 7 Januari zal volgen.
De bedragen van inschrijving waren
zeer hoog.
Er was gelegenheid tot inschrijven voor
7 kavels.
Het hoogste aanbod was 82.000 voor
het totaal aantal kavels ten name van den
Handel-maatschappij C de Ruyter te Am
sterdam. Voor 75.000 schreef A. Tailleur
te Amsterdam in. Vermelding verdient nog
dat de K.N.A.C. voor de 60 meter Toren
straatNoordwal voor 10.500.— in
schreef. Binnen enkele dagen zullen B. en
W. de gunning bekend maken. Naar men
weet zal het gunningsbedrag door B. en W.
worden afgestaan aan liefdadige instellin
gen, waaraan de naam van Prinses Ju
liana verbonden is.
HET JONGGEHUWDE VORSTELIJK
PAAR EN INDIë.
Uit Bandoeng wordt gemeld:
Aan de officieele instanties zal mede-
merking worden verzocht voor de bewe
ging, die beoogt het jonggehuwde vorste
lijk paar uit te noodigen voor een reis
naar Ned. Indië. Het ligt in de bedoeling
dat voor dit doel een buitenhuis zal wor
den aangeboden nabij Nagrek, om tot
verblijf van de Prinses en den Prins te
dienen.
Dr. COLIJN BIJ DE KONINGIN.
H. M. de Koningin heeft gistermorgen
minister-president H. Colijn in gehoor
ontvangen. „Hbld."
Mr. C. RIDDER VAN RAPPARD WORDT
NEDERLANDSCHE GEZANT TE
BERLUN.
Naar gemeld wordt, is dezer dagen de
benoeming te verwachten van mr. C. rid
der van Rappard, Hr. Ms. gezant te Bern,
tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister te Berlijn.
Mr. P. H. M. HILDEBRAND.
Benoemd tot burgemeester van
Buitenzorg.
De heer mr. P. H. M. Hildebrand uit
Utrecht, welbekend bij het R. K. Onder
wijs, thans werkzaam bij het Departement
van financiën te Batavia, is benoemd tot
burgemeester van Buitenzorg, de residen
tie van den Gouverneur-Generaal.
De heer Hildebrand was eenige jaren
wethouder der gemeente Batavia en een
vooraanstaand lid van de Indische Katho
lieke Partij. Sedert het vorig jaar, na zijn
terugkomst van verlof naar het moeder
land, was de heer Hildebrand lid van den
Ned.-Indischen Volksraad.
AANKOOP VAN BOOMKWEEKERIJ-
PRODUCTEN.
De minister van Landbouw en Visscherij
stelt 270.000 beschikbaar.
Bij beschikking van den minister van
Landbouw en Visscherij is ter beschikking
van de Nederlandsche Sierteeltcentrale een
bedrag van ten hoogte ƒ270.000 gesteld.
Van dit bedrag zal 27.500 worden bestemd
voor den aankoop van rozen; het restant
ad ƒ242.500 zal worden gebruikt voor den
aankoop van andere boomkweekerijproduc-
ten, met uitzondering van vruchtboomen en
Picca Excelsa.
DE STADHUISBOUW TE DEN HAAG.
Een mil Li oen besparing op den steun.
De burgemeester van den Haag heeft
gisteren in de gemeenteraadsvergadering
medegedeeld, dat over enkele weken het
ontwerp Luthmann (Stadhuisbouw) nader
zal zijn uitgewerkt en door de betrokken
diensten en de dagelijksche commissie
voor het stadhuis zal zijn bestudeerd. Het
zal dan in de groote stadhuiscommissie
kunnen worden behandeld. Wanneer er
dan geen belangrijke veranderingen in
het plan komen, kan het in April van het
volgend jaar gereed zijn voor een behan
deling door- den gemeenteraad.
Intusschen wordt een globale begrooting
gemaakt van de kosten van verzwaring,
verlichting en luchtverversohing, wordt
nagegaan wat gebeuren moet met de ge
bouwen, die na het gereedkomen van het
nieuwe stadhuis zullen vrijkomen, worden
stappen gedaan om voor den bouw steun
van het Werkfonds te verkrijgen en wordt
overlegd gepleegd met het rijk om reeds
vóór het einde van 1938 de beschikking te
krijgen over het Alexanderveld. Als dat
laatste punt bevredigend wordt opgelost,
waarop de burgemeester meende te mogen
vertrouwen en de gemeenteraad in Mei
een beslissing zal hebben genomen, dan
zou in de laatste maanden van 1937 met
den bouw kunnen worden begonnen.
Wat de steunbesparing door den bouw
van bet stadhuis betreft deelde de burge
meester nog mede, dat op het werk 1
millioen verloond-zal worden, waardoor
1 millioen aan steun zal worden be
spaard. Daarnaast, zal de levering van ma
teriaal een werkverruiming brengen voor
de Nederlandsche industrie in het alge
meen. Op grond daarvan wordt steun uit
het Werkfonds gevraagd.
DE PENSIOENREGELING VOOR LEDEN
VAN GED STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
In de vorige zitting van de Prov. Staten
van Zuid-Hollanr is aangenomen de over
eenkomstig de z.g. Anti-cumulatiewet door
een commissie uit de Staten voorgestelde
regeling inzake het verleenen van wacht
geld of pensioen aan hen, die ophouden lid
van Ged. Staten te zijn, nadat te voren uit
het voorstel waren gelicht de bepalingen,
welke beoogden een nieuwe cumulatie-re-
geling in het leven te roepen voor de reeds
gepensionneerde en de zittende leden.
Aan de commissie werd verzocht zich
omtrent de wenschelijkheid en billijkheid
dezer bepalingen nader te beraden, doch
ook na hernieuwde overweging meent de
commissie thans de ontworpen regeling on
gewijzigd te moeten handhaven.
Zooals men zich zal herinneren, komt die
regeling in hoofdzaak hierop neer, dat de
commissie onder de tegenwoordige om
standigheden, voor de reeds verleende
pensioenen en de pensioenaanvragen van
de zittende leden geen vrijgeviger regeling
in stand wenscht te houden ten aanzien
van cumulatie van pensioenen voor nieuwe
leden van Ged. Staten.
Voorts wenscht de commissie de wacht
geldregeling der nieuwe wet na aftre
den een in drie jaren afloopend wacht
geld en daarna op 65-jarigen leeftijd pen
sioen niet van toepassing te verklaren
op de reeds gepensionneerde en de zit
tende leden, voor wie derhalve gehand
haafd wordt de bestaande toestand, dat het
pensioen onmiddellijk na aftreding ingaat,
ongeacht den leeftijd, waarop dit geschiedt.
Tegenover het behoud van deze gunstige
regeling heeft de commissie ten slotte een
beperkende bepaling voorgesteld. v-d'ie
verder gaat dan de nieuwe wet. Hierin
worden inkomsten, uit openbare ambten
en betrekkingen alleen dan in de cumula
tieregeling betrokken, als zij tezamen met
het wachtgeld meer bedragen dan de wed
de, welke de belanghebbende laatstelijk als
Gedeputeerde genoot, terwijl voor de nieu
we Gedeputeerden na hun pensionneering
eerst op 65-jarigen leeftijd cumulatie
van hun pensioen met dergelijke inkom
sten onbeperkt wordt toegelaten. Ten aan
zien van de reeds gepensionneerde en de
zittende leden, die immers geen wachtgeld
zullen krijgen, stelt de commissie voor, dat
hun pensioen tezamen met genoemde in
komsten niet meer mag bedragen dan het
laatstelijk als Gedeputeerde genoten wed
de. De commissie wil deze bepaling voor
hen ook doen gelden na het bereiken van
den 65-jarigen leeftijd.
Voorgesteld wordt, bovenstaande bepa
lingen in werking te doen treden met in
gang van 1 Januari 1937.
NOORD EN ZUID VERBONDEN.
De wegverbinding tusschen de nieuwe
brug bij Moerdijk en Zeven bergschenhoek
gereed gekomen.
De vrees van velen, dat de wegverbin
ding tusschen de nieuwe brug by Moer
dijk en de Bredasche baan bij Zevenberg-
schenhoek niet tijdig vóór de officieele
opening van de brug, op 12 December, ge
reed zou komen, is niet gerechtvaardigd
gebleken.
Weliswaar heeft men met man en macht
en de laatste week, met het oog op de
dreigende vorstperiode, met dubbele ploe
gen moeten werken, doch daardoor ook
heeft men bereikt, dat Vrijdagmiddag, dus
veertien dagen vóór den vastgestelden tijd,
de verbindingsweg, waarover op 12 De
cember meer dan 1000 auto's hun weg van
Dordrecht naar Breda moeten vinden, ge
reed kwam.
Vrijdagmorgen omstreeks 11 uur waren
de stratenmakers, die zoowel van de zijde
van Zevenbergschenhoek als van de
nieuwe brug waren begonnen, elkaar
even noordelijk van het viaduct, waar de
weg MoerdijkLage Zwaluwe onder den
nieuwen weg doorloopt, elkaar tot op on
geveer 4 meter genaderd.
Te ongeveer 3 uur was ook de afstand
overbrugd en was de laatste 25 M2 met
klinkers belegd.
Hoewel daarmede dus feitelijk de ver
binding Noord-Zuid is tot stand gebracht,
wil dit nog geenszins zeggen dat de nieuwe
wegverbinding gereed is. Gereed is immers
slechts de afgaande baan Noord-Zuid, dus
van Holland uit het rechter-weggedeelte,
terwijl eerst later wanneer is nog niet
bekend het linker-weggedeelte zal wor
den aangelegd.
Alvorens tot dezen aanleg over te gaan,
wenscht men eerst af te wachten of zich
binnen afzienbaren tijd met het thans ge-
j reed gekomen weggedeelte nog ernstige
moeilijkheden zullen voordoen.
„NJl.Crt."
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Spaansche regeering wendt zich tot
den Volkenbond. Carthagena en Malaga
gebombardeerd. (2de blad).
Blum verdedigt zijn beleid op een ver
gadering van het Volksfront. (2de blad).
Eden verzekert van Zeeland den steun
van Engeland voor België. (2de blad).
Sir Basil Zaharoff overleden. (2de blad).
Overeenstemming tusschen Japan en
Italië. (2de blad).
BINNENLAND.
In den Haag had gisteren de inschrijving
plaats voor het pachten van den grond
langs den bruidsweg, waar tribunes zullen
worden opgeslagen voor het belangstel
lend publiek. (1ste blad).
Voor de overname van boomkweekerij
producten is 270.000 ter beschikking ge
steld van de Ned. Sierteeltcentrale. (1ste
blad).
Wie voor herhalingsoefeningen ln 1937
onder de wapenen moeten komen. (1ste
blad).
De accijns op margarine wordt met In
gang van morgen wederom verlaagd. (1ste
blad).
SCHOENFABRIEK TE BUNSCHOTEN.
Wil men deze fabriek, met steun,
exploiteeren?
Het Kamerlid Van der Putt heeft aan
de ministers van Waterstaat en van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart de volgen
de vragen gesteld:
Is het de ministers bekend dat de
schoenenfabriek te Bunschoten (Spaken
burg), waarover door steller deze vragen
op 20 November 1934 schriftelijke vragen
tot de regeering werden gericht, welke op
18 Maart 1935 werden beantwoord, in
staat van faillissement is verklaard?
Kunnen de ministers bevestigen, dat er
plannen bestaan om deze fabriek opnieuw
in exploitatie te brengen met steun van de
gemeente Bunschoten en met toepassing
der Zuiderzeesteunwet?
Zoo ja, achten de ministers deze steun
toelaatbaar en willen de ministers mee-
deelen of, voor het geval steun wordt ver
leend, tegelijkertijd afdoende waarborgen
zullen worden verkregen dat deze schoen
fabriek geen concurrentie zal aandoen aan
de reeds bestaande Nederlandsche fabrie
ken?
DE HERHALINGSOEFENINGEN IN 1937.
Voor herhalingsoefeningen zullen in
1937 voor den tijd van 17 dagen (onderof- -
ficieren 24 dagen) onder de wapenen moe
ten komen de lichtingen 1931 en 1933 van
de regimenten infanterie (hieronder be
grepen het regiment grenadiers en het re
giment jagers), het regiment wielrijders,
de regimenten huzaren (met uitzondering
van de postduivenverzorgers en van de
paardenverzorgers, die de eerste oefening
hebben vervuld bij het remontedepot), de
regimenten veldartillerie, het korps rij
dende artillerie, het regiment motorartil
lerie, het regiment kustartillerie, het korps
luchtdoelartilelrie, het regiment genietroe
pen, de schoolcompagnie pontonniers, voor
zoover betreft de dienstplichtigen, die ten
aanzien van de eerste oefening behoorden
tot de eerste en de tweede ploeg, de school
compagnie torpedisten, het korps motor-
dienst en de compagnie intendancetroepen,
de lichtingen 1930 en 1932 van de school
compagnie pontonniers, voor zoover betreft
de dienstplichtigen, die ten aanzien van
de eerste oefening behoorden tot de der
de ploeg, de lichting 1931 van de com
pagnieën geneeskundige troepen, met uit
zondering van de ziekenverplegers, en de
lichting 1933 van de compagnieën genees
kundige troepen.
Afwikkeling achterstallige handelsvorde
ringen op Duitsche debiteuren.
I In de week van 2328 November is
j door de Nederlandsche Bank in totaal een
bedrag van omstreeks Rm. 1.300.000 van
de ,op het Treuhaenderkonto Niederlande
uitstaande vorderingen met de begunstig
den afgerekend. Het hoogste afgerekende
volgordenummer vjas 33402/1059. Het to
tale bedrag van de op het Treuhaender
konto Niederlande uitstaande vorderingen
die nog niet tot uitbetaling zijn gekomen,
beloopt op het oogenblik omstreeks
Rm. 4,6 millioen.