DE STRIJD OM MADRID HERVAT. BUITENLAND CAltB BINNENLAND ZATERDAG 14 NOVEMBER 1936 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 HEVIGE ARTILLERIE-ACTIE. LUCHTGEVECHT BOVEN DE HOOFDSTAD HEVIG LUCHTGEVECHT BOVEN MADRID. Gistermorgen hall negen zijn bij een hevig luchtgevecht 0 vliegtuigen der op standelingen neergeschoten, aldus meldt Madrid. Tegen 8 uur verscheen een tiental vlieg tuigen der rechtschen boven de stad, die op groote hoogte vlogen, teneinde te ontkomen aan het vuur der mitralleurs en lucht af- weerkanonnen. Daarop stegen 15 vliegtuigen der regeering op, die den vijand tot een ge vecht dwongen. Tijdens het luchtgevecht, dat zich daarop ontspon, gebruikten zoowel de opstandelingen als de regeeringsaanhan- gers al hun technische vaardigheid en ver richtten zij tal van acrobatische toeren om a&n het vuur der mitrailleurs te ontsnap pen: snelle duikvluchten, loodrechte stij gingen en snelle steile wendingen, idles uit gevoerd met een ontzaglijke snelheid en op een hoogte, varieerende van 2.000 tot 4.000 meter. Beneden in de straten volgden dui zenden personen in angstige spanning dit schouwspel. Zij zagen hoe een tweetal vlieg tuigen der opstandelingen werden neerge schoten, waarna dezen zich verwijderden, om echter onmiddellijk door de regeerings- vliegers te worden ingehaald. Een derde vliegtuig der rechtschen stortte daarop loodrecht naar beneden. Het verdere ver loop van dit gevecht speelde zich buiten de stad af, en was van daar niet meer te volgen. Om 9 uur deelde het comité van verdediging echter mede, dat 8 vijandelijke vliegtuigen waren neergeschoten, terwijl de regeeringsescadrilles geen enkel vliegtuig hadden verloren. TEGENSLAGEN VOOR DE RECHTSCHEN IN HET ZUIDEN? Regeerlngstroepen zouden beter bewapend worden. Een lid van het hoogere personeel der Rio Tinto-mijnen in Zuid-Spanje heeft Reuter medegedeeld, dat meer dan 1500 communistische mijnwerkers, onder wie een honderdtal vrouwen, zijn gefusilleerd bij de zuiveringsactie, door de opstandelin gen georganiseerd, nadat zij de mijnen had den bezet. De executies geschiedden vaak in het openbaar, jn het bijzijn van leden van het mijnpersoneel. Sedert vijf dagen wordt aan het front van Estaupona en Malaga verbitterd gevochten en volgens hier ontvangen berichten heb ben de opstandelingen zich moeten terug trekken. Gewonde opstandelingen, die verpleegd worden in het ziekenhuis te San Roque, hebben verklaard, dat de militie- troepen thans beschikken over veel veld geschut, granaten en allerhande wapenen van buitenlandsch fabrikaat. Aan beide zijden zouden de verliezen zeer zwaar zijn. De kruiser „Almirante Cervera" blijft Marokaansche troepen en munitie van Ceuta naar Algeciras overbrengen; deze troepen worden naar Madrid gediri geerd. Volgens een officier der rechtschen heeft Franco een versterking van 20.000 man noodig om Madrid te kunnen nemen. In de laatste zes dagen zijn reeds 10.000 manschappen uit Ceuta aangekomen, MONETAIRE MAATREGELEN DER RECHTSCHEN. De radiocLub van Teneriffe meldt, dat in verband met het feit, dat de regeering te Madrid het goud uit de bank van Spanje heeft doen wegvloeien, de regeering te Burgos een decreet heeft uitgevaardigd, krachtens hetwelk alle bankbiljetten in Spanje gestempeld moeten worden, om hun waarde te behouden. Een termijn van 15 dagen is toegestaan voor de biljetten, die in de Europeesche landen in omloop zijn. De raad van beheer van de bank van Spanje, die te Burgos bijeengekomen is, heeft besloten, de biljetten welke na 19 Juli door de Madrileensche regeering zijn uitgegeven, niet meer te erkennen. Voorts is de uitvoer van gouden en zil veren munten verboden. DE RECHTSCHEN KREGEN VERSTERKING. Uit Talavera de la Reina wordt gemeld, dat de slag voor Madrid thans in vollen omvang is begonnen. Aan het geheele, on geveer 10 K.M. breede front ten Zuiden en ten Westen van Madrid is sedert Donder dagmiddag de artillerie doorloopend in actie. De rechtsche troepen, die de laatste dagen versterkingen hebben ontvangen, be schieten met hun batterijen de zich aan den oever van de Manzanares bevindende verdedigingswerken der regeeringstroepen met zichtbaar succes. In het Westen van Madrid is de verbinding met El Escorial, zoowel langs den straatwég als langs den spoorlijn verbroken. DERTIEN REGEERENGSVLIEGTUIGEN NEERGESCHOTEN. In een vannacht per radio verspreid offi cieel communiqué der Noordelijke legers wordt o.a. medegedeeld, dat gisteren aan het front van Madrid 13 vliegtuigen der republikeinen zijn neergeschoten. In den sector van Guadelajara blijven de Recht sche troepen oprukken. Zij hebben thans Siruota bezet. Van de andere fronten wor den geen veranderingen gemeld. Er heerscht bijna volkomen rust. Het communiqué, dat vannacht door het hoofdkwartier te Salamanca is uitgegeven, meldt o.a. dat de vijand aan het front van de 7e divisie een aanval heeft ondernomen, doch teruggeslagen werd met achterlating van 300 docden, waaronder talrijke buiten landers. Een der vliegtuigen, die in den loop van den middag werden neergeschoten, was een Russisch bombardementstoestel. QUEIPO DE LLANO VOOR DE RADIO. Generaal Queipo de Llano heeft gister avond in zijn mededeeling voor de radio melding gemaakt van groote successen der rechtsche troepen aan het front voor Ma drid. Hoewel te Madrid alle beschikbare man schappen gemobiliseerd zijn, aldus de gene raal, hebben wij overal stand gehouden en zelfs den vijand met zware verliezen op de vlucht gedreven. Bij luchtgevechten hebben onze vlieg tuigen, aldus Queipo de Llano, de overhand behouden, en het is wel opmerkelijk, dat het door de regeering in haar communiqué vermelde aantal neergeschoten toestellen der rechtsche troepen juist overeenkomt met het aantal door de rechtsche vliegtuigen neergeschoten toestellen der regeerings- luchtmacht. Trouwens, aldus besluit Queipo de Llano, het regeeringscommuniqué bevat slechts enkele zinnen, wat het beste bewijs is, dat de successen der regeeringstroepen tot niets zijn teruggebracht. HET COMMUNIQUE DER REGEERING. Het ministerie van oorlog heeft gister avond om half tien het volgende officieele communiqué gepubliceerd: De regeeringstroepen zijn vandaag tot het offensief overgegaan aan het front van Ma drid. Op den rechtervleugel hebben zij alle doelen, welke zij zich gesteld hadden, be reikt. De opstandelingen probeerden vergeefs dezen aanval tot staan te brengen. In den loop van den middag is het boven de hoofd- j stad verscheiden malen tot luchtgevechten gekomen, waarbij onze strijdkrachten vier jachtvliegtuigen der opstandelingen heb ben omlaaggeschoten. Verscheiden andere toestellen werden getroffen. Zij moesten zich terugtrekken. Generaal Miaja, de bevelhebber der ver dedigers van Madrid, heeft den troepen, die belast zijn met de verdediging der hoofdstad, per radio laten mededeelen, dat zij met energie moeten aanvallen. Hij voeg de daaraan toe, dat de hoofdstad zich onder geen beding mag overgeven. VOLKENBOND. DE KWESTIE DER HERVORMING VAN HET COVENANT. Belgisch voorstel gepubliceerd. Het secretariaat van den Volkenbond publiceert het Belgisch antwoord op het in September J.L ingestelde onderzoek bij de staten-leden van den Volkenbond ten aanzien van een eventueele hervorming van het Volkenbondspact. Het antwoord der Belgische regeering vermeldt met name, dat men een zoodani ge herziening niet zou willen door middel van amendementen. „Beter acht men het zich zoo veel moge lijk te houden aan de in 1921 door de As- semblée gevolgde methode van het pact soepeler te maken door middel van een speciale interpretatie van de door de As- semblée aangegeven artikelen". De Belgi sche regeering is van meening, dat de Vol kenbond zoo veel mogelijk moet trachten de universaliteit te verwezenlijken. Op het gebied van het voorkomen van oorlog zouden maatregelen moeten worden aangegeven, welke door den Volkenbonds raad zouden kunnen worden genomen „om op doeltreffende wijze den vrede onder de naties te waarborgen", met terzijdestelling van oorlogsdreigingen. Ten aanzien van een repressieve actie van den Volkenbond zou de Belgische re geering het hoogst waarschijnlijk achten de thans nog bestaande ongerustheid weg te nemen aangaande de draagwijdte der ver plichtingen, welke art. 16 van het pact den leden van den Volkenbond oplegt. Het zou voorts aanbeveling verdienen, aldus de Belgische regeering, de lessen der ondervinding in overweging te nemen. Het document is geteekend door den mi nister van buitenlandse he zaken, Spaak Het bevat een veertigtal antwoorden, wel ke de speciale commissie, die op 7 Decem ber a.s. te Genève zal bijeenkomen, zal hebben te bestudeeren. FRANKRIJK. Een rumoerige Kamerzitting VIJFTIG KAMERLEDEN SLAAGS. Behandeling van de .affaire Salengro". Gistermiddag kwam in de zitting van de Fransche Kamer aan de orde de behande ling van de interpellatie van Henri Becquart over de „vreemde anomalieën, die het onderzoek van het militaire dossier van een lid der regeering aan het licht heeft gebracht en over de aanwezigheid van een man in de regeering, op wiens militair ge drag de zwaarste verdenkingen rusten". Zooals men weet betreft deze interpel latie den minister van binnenlandsohe za ken, Salengro, die ervan beschuldigd wordt, tijdens den oorlog te zijn gedeserteerd. De rede, die Becquart ter motiveering van zijn interpellatie uitsprak, had een hoogst rumoerig verloop en werd herhaal delijk door interrupties van Linksch en uiterst linksch onderbroken. Becquart zette echter zijn rede voort. Blum en Daladier gaven teekens aan de uiterst linksche afgevaardigden, die steeds meer gingen schreeuwen en schelden, rus tig te blijven. Becquart zette uiteen, dat alle getuige nissen afwijken van enkele detailpunten, maar dat zij overeenstemmen over het feit, dat op 6 October 1915 de soldaat Salengro de hoogten voor de Fransche linies is* ge passeerd Becquart zette uiteen, dat er stuk ken ontbreken in het dossier en dat het beste middel is om een einde te maken aan deze „nachtmerrie" een herstellen van het dossier is. Waarom is het eerste rapport over het verdwijnen van den soldaat Sa lengro verdwenen? Daladier interrumpeert op dit oogenblik en zet uiteen, dat dit rapport op gezag van de militaire autoriteiten van dien tijd is verdwenen, hetgeen in een kantteekening van het tweede rapport is vermeld. Dala dier vindt het vreemd, dat, terwijl de krijgsraad na het tweede rapport Salen gro heeft vrijgesproken, Bequart hardnek kig dit blijft bestrijden. Het vonnis is uit gesproken, de beklaagde, die zich niet kon verdedigen, is vrijgesproken. Ligt er, zoo vraagt Daladier, werkelijk een nationaal belang in, om een wettig uitgesproken von nis te willen verscheuren? Een geregeld gevecht Becquart herhaalt, dat hij het betreurt, dat het dossier niet volledig is, waarop Blum het spreekgestoelte betreedt, toege juicht door de linkerzijde. Het is reeds rumoerig, wanneer Blum begint te spreken. Verschillende ministers en de voorzitter van de Kamer, Herriot, manen de afge vaardigden tot rust, maar plotseling ren nen een aantal socialisten op de rechtsche afgevaardigden af en ruim vijftig leden van de Kamer worden handgemeen. Het is een geregeld gevecht, dat ontstaat, waar in het onmogelijk is de strijdenden te on derkennen. Herriot doet de tribunes ont ruimen. Blum gaat weer zitten. De strij denden worden uiteen gehaald en de rechtsche afgevaardigden en die van het midden zetten de Marseillaise in, waarbij zij den arm uitgestrekt omhoogsteken. De linksche afgevaardigden beginnen dan de Marseillaise te zingen, waarbij zij den ge- balden vuist omhoogsteken. Na een vecht partij, die nog ongeveer 10 miuuten duur de, werden de vechtenden eindelijk ge scheiden, maar de politieke tegenstanders blijven in de zaal en schelden en discutee- ren hartstochtelijk verder. Blum opnieuw aan het woord Leon Blum vervolgt dan: „Salangro is wel voor den tweeden krijgsraad versche nen, maar dat was voor den Duitschen krijgsraad, tezamen met 39 andere gevan genen. In deze affaire was Roger Salengro een leider (applaus aan de linker- en uiterste linkerzijde). Hij weigerde met zijn kameraden te werken in een Duitsche gie terij. Ondanks alle geoefende pressie zeide hij zich liever te laten fusilleeren dan te gen zijn land te werken". De afgevaardigden der linker- en uiter ste linkerzijde verheffen zich van hun plaatsen en juichen den minister van bin- nenlandsche zaken langdurig toe. Blum vervolgt dan: De tegen Roger Sa lengro op touw gezette campagne in naam van de eer-en vaderlandliefde berust op een dwaling. Dat mag niet voortduren (ap plaus). Blum wordt dan luide toegejuicht. In de bank der ministers omhelst hij Sa lengro. OOSTENRIJK. EEN INTERVIEW MET SCHUSCHNIGG De bekende Engelsche journalist Ward Price heeft een onderhoud gehad met den Oostenrijkschen bondskanselier Schusch- nigg, waarin deze verklaarde, dat hij zich weliswaar over de toekomst bezorgd maak te, doch dat hij niettemin geloofde, dat het jaar 1937 een vredesjaar zou zijn. Wat Midden-Europa betreft was hij van meening, dat het in het belang van alle landen was, oprecht te streven naar vreed zame samenwerking. Ward Price verklaart, dat aangenomen mag worden, dat Italië op de Drie-Mogendhedenconferentie te Wee- nen verklaard heeft, nooit een bqjsjewis- I tische regeering aan de Middellandsche I Zee te zullen dulden, en van alle middelen I gebruik zal maken om dit te verhinderen. Met betrekking tot dg kwestie der restau ratie van de Habsburgers had Schuschnigg verklaard, dat deze aangelegenheid niet urgent was. toont U hier de CALU.i-iiOlenkit, zeer practisch; toor kolen in papieren zakjes. Geen vuile handen, geen stof, geen gruis, geen verlies. In bruikleenInlichtingen wor den U gratis verstrekt door CALOR - H. Morschweg 148 TEL. 2760 (2 lijnen) LEIDEN RUSLAND DE TERREUR DER GEPOE De arrestaties van „fascisten" in de Sovjet-Unie Nog steeds woedt over Rusland de ter reur der Gepoe en voortdurend hebben nieuwe arrestaties plaats. Thans wordt de in hechtenisneming ge meld van een bekenden Russischen vlieger, kolonel Casimikow, die beschuldigd wordt van anti-communistische propaganda onder de luchtstrijdkrachten. De journalist Radek werd door den pro cureur-generaal aan een langdurig en fel verhoor onderworpen. Drie directeuren van een bioscoopcon sortium zijn tét dwangarbeid veroordeeld. Achttien andere employe's van bedoeld bedrijf zagen zich eveneens tot zware straffen opgelegd. Het heet, dat zij van „Trotzkistische neigingen" blijk hebben ge geven. De bekende schrijvers Selivanowski, Ta- rasav, Rodianov, Grudskaja en Trochenki zijn uit de communistische partij gestooten. De redactie-bureaux der dagbladen wor den voortdurend door de geheime sovjet- politie gecontroleerd en van journalisten, welke men van anti-communisme verdenkt gezuiverd. De onlangs gearresteerde vrouw van den schrijver Serebriakova hield, naar de Ge- poe thans ontdekt zegt te hebben, in haar woning z.g. litteraire bijeenkomsten welke in werkelijkheid vergaderingen waren van samenzweerders tegen den sovjet-staat. BUITEHLANDSCHE BERICHTEN AARDBEVING BIJ DE ZEE VAN OCHOTSK. Het seismographisch instituut van Triest deelt mede, gistermiddag om 1 uur 43 een hevige aardbeving te hebben geregistreerd, waarvan het epicentrum op 9000 K.M. N.O. moet zijn gelegen. De beving moet zich voorgedaan hebben aan de zee van Ochotsk aan de Russische kust van het Verre Oosten. ABESSIJNSCH KLOOSTER IN PALESTINA GEPLUNDERD. Een Abessijnsch klooster aan de Jordaan, dat gesticht was door de keizerin van Abea- sinië, is geplunderd door een bende gewa pende Arabieren. Al het geld en een deel van de kerkschatten, benevens de geheele voorraad levensmiddelen werden gestolen. Drie in het klooster verblijf houdende mon niken werden door de bandieten meegeno men. Later werden zij in vrijheid gesteld op den weg van Jericho naar Jeruzalem. De bandieten hadden gedreigd hun den tong uit den mond te snijden, wanneer zij de politie iets vertelden van wat gebeurd was. PICCARD WIL WEER NAAR DE STRATOSFEER. Uit St. Cloud (Minnesota) wordt gemeld, dat de bekende stratosfeerballonvaarder dr. Jean Piccard, heeft medegedeeld, dat hij vandaag of morgen hier met een ballon zal opstijgen om een tocht naar de stratos feer te maken. Hij zal op dezen tocht ver gezeld worden door prof. John Akerman, van de universiteit van Minnesota. Tusjchen 'n hall uur na zonsonder gang en 10 uur 'i avonds hebt u voor waarschuwlngsselnen de keus tus- schen den hoorn en 't knipperen met He koplampen. Tusschen 10uur'javonds en 'n halfuur vóór zonsopgang zijn geluide- signalen verboden (behalve In 'n noodgeval). Overbodige geluidssignalen zijn altijd verboden evenals 't gebruik van on redelijk sterke autohoorns I SSTSTILTE HET VORSTELIJK HUWELIJK ROUTE VAN DEN KONINKLIJKEN STOET OP 7 JANUARI 1937 Bekend wordt gemaakt, dat op 7 Januari 1937, den huwelijksdag van H.K.H. Prin ses Juliana en Z.D.H. Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld, de koninklijke stoet de onderstaande route zal volgen: Van het Paleis Noordeinde langs het Noordeinde, <ie Heulstraat, den Kneuter dijk, den Vijverdam,, het Buitenhof (rechts om), de Gravenstraat, de dagelijksche Groenmarkt, naar den hoofdingang van het stadhuis tegenover de Nieuwstraat Vervolgens van dienzelfden hoofdingang rechtstreeks naar den ingang van de groote of St. Jacobskerk, gelegen tegenover de kantoren van het dagblad „De Residentie bode" aan de Riviervischmarkt. Tenslotte van dezen ingang der kerk langs de Riviervischmarkt, de Torenstraat, de Bilderdijkstraat, de Vondelstraat de Elandstraat, het Piet Heinplein (rechts om), de Anna Paulownastraat, de Laan Copes van Cattenburch, het Nassauplein, de Javastraat, de Alexanderstraat, het Plein 1913 (rechtsom), het verdere ge deelte van de Alexanderstraat, de Park straat, de Oranjestraat en de Paleisstraat terug naar het Paleis Noordeinde. z Bij de bepaling van deze route is in het belang van het pubiek rekening gehouden met de wenschelijkheid smalle verkeers wegen en waterkanten te vermijden, ter wijl de niet-bebouwde ruimten aan de To renstraat en de Vondelstraat en ook het Alexanderveld de gelegenheid bieden tot het plaatsen van ruime tribunes, die aan het verkeer en de opstelling van het pu bliek niet in den weg staan. De totale route is ongeveer 5 km. lang. PRINS BERNHARD OP DE PARIJSCHE LUCHTVAARTSALON. Met den President de Nederlandsche Inzendingen bezocht. De Parijsche correspondent van het „Vad." telefoneert: Gisteren is Prins Bernhard, vergezeld van zyn broeder, Prins Aschwin, en een vriend, der. heer Dintelmann, tegenwoor dig geweest bij de opening van den Inter nationalen Luchtvaartsalon door den Pre sident van de Republiek en andere auto riteiten, in de eerste plaats den luchtvaart- minister Pierre Cot. Onze gezant, die werd begeleid door den heer J. Labouchère, in de uniform van re serve-officier van de Huzaren, heeft bij den stand van Fokker den heer Van Tijen, on der-directeur, en den heer Seekatz, leider van de exiportafdeeling, aan den heer Le brun voorgesteld- De President informeerde belangstellend naar de bijzonderheden van het nieuwe ge vechtstoestel, evenals minister Cot, die van groote technische bedrevenheid getuigde. Vervolgens heeft jhr Loudon den Presi dent van de Republiek met den heel Kool hoven bekend gemaakt. Ook bij diens vlieg tuig, den jager, waarvan de bouwer de kwaliteiten uitlegde, vertoefde het hoofd van den Staat verscheidene minuten. De Prins heeft de hem vergezellende heeren aan den gezant en den heer La bouchère voorgesteld en zich langen tijd met hen, evenals met de Nederlandsche vliegtuigbouwers onderhouden. Prins Bernhard, die er uitstekend uitzag, toonde vooi alles wat men hem toonde de frissche belangstelling, die men van hem kent. Tot Zondag wil de Prins hier blijven. HET MONETAIRE ACCOORD. Aansluiting inderdaad door onze Regeering overwogen. Naar aanleiding van het bericht in de „Times", dat Nederland binnen korten tijd zou toetreden tot de Fransch-Britsch-Ame- rikaansche monetaire overeenkomst, heeft het „Handelsblad" zich te bevoegder plaat se om inlichtingen gewend. Men deelde mede, dat bij de Nederland sche Regeering een dergelijke aansluiting weliswaar in overweging is, en dus uiter aard de mogelijkheid bestaat, dat practi- sche resultaten zullen worden bereikt, maar dat el!k vooruitloopen op deze resultaten praematuur zou zijn. BEDRUFSRAAD VOOR HET BLOEM- BOLLENBEDRUF. Dezer dagen kwam de bedrijfsraad voor het bloembollenbedrijf in vergadering bij een. Na breede discussie besloot de raad, ge let op het bepaalde in art. 15 van de be- drijfsradenwet en in verband met het per 1 Maart 1937 afloopen van het contract- jaar, meer speciaal nog met het oog op den in art. 18 van het huidige collectief con tract bedoelde opzeggingstermijn, aan de contracteerende patroons- en arbeidersor ganisaties in het bloem bollen bedrijf, het na volgende advies uit te brengen: 1.. .contracteerende partijen zullen, ter bevordering van de rust in het be drijf, dit jaar geen gebruik maken van de opzeggingsclausule neergelegd In art. 18, tweede alinea van het collec tief-contract. 2.. .Partijen zullen, teneinde misstan den te voorkomen, een commissie be noemen en mandateeren, om samen te stellen: a. een loonschaal naar leeftijd voor de jeugdige, niet volwassen arbeiders; b. een regeling, welke een limiet stelt voor het loon voor aangenomen werk. De raad heeft voorts een breede gedach- tenwisseling gehouden over het vraagstuk der werkverruiming in het bedrijf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 5