MAANDAG 9 NOVEMBER 1936
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
FRANCO'S MANNEN IN DE
STRATEN VAN MADRID.
Het Westelijk deel reeds in hun handen.
28ste Jaargang
No. 8568
DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leideo 19 cent pei week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 1 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
JohannesPetrusHuibers
DOOR DE GENADE GODS EN DE GUNST
VAN DEN APOSTOLISCHEN STOEL
BISSCHOP VAN HAARLEM
Aan de Geestelijkheid en de Geloovigen
van Ons Bisdom.
ZALIGHEID IN DEN HEER!
Beminde geloovigen,
Met groot vertrouwen komt uw Bisschop
wederom tot U om bij gelegenheid van de
halfjaarlijksche collecte, welke a.s. Zondag
15 November in alle H.H. Missen zal ge
houden worden tot aflossing van de schuld
der noodlijdende Kerken, Uw onmisbaren,
milden steun te vragen.
Met groot vertrouwen.
Want, ofschoon Wij het zeer goed weten
en met groote deernis moeten erkennen,
dat voor de meesten Uwer de tijden bij
zonder moeiiijk zijn, Wij weten het toch
ook en Wij hebben het zoo dikwerf onder
vonden, dat gij een bewonderenswaardig
en Godbehagelijk volk zijt, levend door
het geloof en ijverig in goede .werken 1).
Wat de H. Paulus tot zijn beminde Phi-
lipiërs zeide in de epistel van den dag,
dat mogen Wij met evenveel recht zeggen
van U: „Gij zijt mijne vreugde en mijne
kroon, gij mijne dierbare en welbeminde
broeders" 2).
Immers gij gaat voort Uwe liefdewerken
te verrichten en houdt niet op „de voeten
der heiligen te wasschen"3), zooals de
Apostel de zorg noemt voor de armen en
de ongelukkigen.
En waar het geloof bidt en werkt, daar
is de liefde en de zegen Gods. Gij ziet het
in de beide voorbeelden, heden in het
Evangelie verhaald 4), van de vrouw die
aan bloedvloeiing leed, en van den hoofd
man Jaïrus, wat God doet voor degenen,
die hun geloof werkelijk beleven.
En, wat Wij U thans vragen, is wel bij
uitstek een werk van geloof. Want, wat
gij doet is aan niemand bekend dan aan
God alleen en geen andere voldoening
kunt gij daarin zoeken dan de wetenschap,
dat Hij het ziet, dat Hij U liefheeft en
dat Hij het U eens zal vergelden.
Wij vieren vandaag het Octaaf van Al
lerheiligen. Wat zal het een onvergelijke
lijke vreugde zijn, indien gij eens opgeno
men wordt onder die verheerlijkte schare
van Gods vrienden en gij dan zult zien
hoe ge door uw stoffelijke gaven zelf
hebt medegewerkt aan den opbouw van
Gods heiligen tempel in den hemel, aan
uw eigen onmetelijk geluk, maar ook aan
dat van anderen, die door uw goedheid in
staat werden gesteld God meer te ver
heerlijken en trouwer te dienen. Wat een
blijdschap zal uwe ziel doortintelen, als
ge ziet, dat ge niet een nutteloos lidmaat
zijt geweest van het geheimzinnig lichaam
des Heeren, maar dat ge echt hebt mede
gewerkt, althans iets hebt mogen doen tot
grootere glorie van God en van alle Gods
Heiligen.
Dan zult ge uw moeite gering en uw of
fer klein achten, niet te vergelijken met
de glorie die u daarvoor wordt geschon
ken 5).
Nog treffender zal ons geloof tot ons
spreken in deze Novembermaand, die ge
heel gewijd is aan de hulp voor de zielen
in het Vagevuur.
Gij weet het, mijne dierbare geloovigen,
wat het gebed vermag, dat met versterving
en met de aalmoes verbonden is.
Die aalmoes reinigt van zonden en doet
barmhartigheid en het eeuwig leven vin
den 6).
Eindelijk, hoe zult ge ook velen van
uwe geloofsgenooten, die nog in deze we
reld als uwe medeleden van de strij
dende Kerk op aarde in moeilijke om
standigheden leven hoe zult gij ze ge
lukkig maken, indien uw Bisschop weer
een flinke som van de ongedekte schuld
kan aflossen en velen het volle bedrag
van hun geld terugontvangen.
Daarom, mijne dierbare geloovigen, ko- j
men Wij tot u met groot vertrouwen. Uw
groote milddadigheid, geheel ingegeven
door uw Heilig Geloof is werkelijk een
uitbreiding van het Rijk van Koning
Christus, die gezegd heeft: „Het is zaliger
te geven dan te ontvangen" 7), en dit an
dere woord: „Daaraan zullen allen erken
nen, dat gij Mijne leerlingen zijt, als gij el
kander hartelijk liefhebt"8).
Tegenover de haat tegen God en de uit
breiding van het rijk van den duivel en
van de ongebreidelde hebzucht stellen wij
ip stilte een daad van liefde, die het he-
melsche rijk van Christus, het rijk van
onbaatzuchtige liefde en onthechting aan
het aardsche, werkelijk over de wereld
verbreidt.
Wy willen eindigen met den oproep van
S. Paulus aan Evodia 9) en aan Syntiche
en aan de medearbeiders van Clemens,
dat is hier aan alle godvruchtige vrouwen
en alle godvruchtige mannen, om een
drachtig mede te helpen in den arbeid voor
het Evangelie, zoodat ook uwe namen zul
len staan opgeteekend in het Boek des
Levens.
Als onderpand hiervan schenken Wij u
van ganscher harte onzen Bisschoppelijken
zegen.
Gegeven te Haarlem, Allerheiligen 1936.
t JOANNES PETRUS,
Bisschop van Haarlem.
Op last van Z.H. Excellentie:
H. W. AGTEROF, Secretaris.
1) Tit. n. 14; 2) Phil. IV. 1); 3) I Tim. V
10; 4) Mt. IX. 18—26; 5) Rom. Vm. 18;
6) Tob. XII. 8—9); 7) Act. XX. 35; 8)
8) Jo. Xin. 35; 9) Phil. IV. 2.
V België en Nederland.
Wij doelen niet op de staatkundige ver
houdingen tusschen België en Nederland.
't Is de bedoeling van dit opschrift, dat
de volkeren van België en Nederland veel
gemeenschappelijks hebben in aanleg en in
streven; endat een rede, Zaterdag door
den Koning van België gehouden tot het
Belgische volk, even goed gericht had kun
nen zijn tot het Nederlandsche.
Koning Leopold heeft nJ. Zaterdag in
een rede, gehouden ter herdenking van het
feit, dat een eeuw geleden de wetten in
zake het provinciaal bestuur werden afge
kondigd, aangespoord tot eenheid en ge
matigdheid:
Het politieke klimaat van België, al
dus de koning, is niet geschikt voor
hevige wijzigingen. Niet dat België af-
keerig is van evolutie in de ideeën en
instellingen, verre vandaar, maar het
wenscht die evolutie slechts na wijs
beraad te doen voltrekken.
De koning vestigde verder de aandacht
der Belgen op de gevaren, die kunnen
voortvloeien uit een voortdurende geeste
lijke wanorde.
Het is tijd terug te keeren tot tolerantie
en gematigdheid.
In het vet gedrukte kunt ge België ver
anderen in Nederland.
Ook wij, Nederlanders, zijn geenzins
afkeerig van ontwikkeling in de denk
beelden en instellingen; maar óók het poli
tieke klimaat van Nederland is niet ge
schikt voor hevige wijzigingen!
En.... ook in Nederland willen wij zoo
gaarne in de politiek de „tolerantie en ver
draagzaamheid" hoog houden. De echte
Nederlander, van vreemden politieken in
vloed vrij, verafschuwt het gemis aan „to
lerantie en verdraagzaamheid" in de poli
tiek. Te velen echter zijn er in onze dagen,
ook in Nederland, van afgeweken; zijn niet
tolerant en onverdraagzaam. Helaas!
DE NIEUWE STORM
IJmuiden in den storm.
De Zuidwesterstorm, die Zondagmorgen
bij een barometerstand van 739 opstak,
heeft weer tal van bezoekers van buiten
naar IJmuiden getrokken. Heel wat auto
mobilisten zijn naar de Semaphore gereden
en hebben van een van de mooiste zeege
zichten, die ons land biedt kunnen genieten.
Zware brekers bogen hun kruin weer over
de Zuiderpier en de lichtopstand op het eind
van deze pier werd onophoudelijk door de
golven bestookt. Een bijzondere attractie
was het bezoek van de Canbia, die om
streeks half twee, na passagiers te hebben
ingenomen, de haven verliet. En om half
vier kwam de Columbia van Hamburg
binnen. De haven bood daardoor een leven
dig schouwspel, dat vooral op de menschen
uit de provincie een grooten indruk
maakte.
Loodsdienst te IJmuiden gestaakt.
In verband met den hevigen storm is de
loodsdienst te IJmudien sinds hedennacht
weer" geweest. De wind was Z.Z.W. en is
nu meer naar het Zuidwesten geloopen.
Er zijn thans omstreeks honderd schepen,
die in Scheveningen thuis behooren, op zee.
Uit opgevangen radioberichten is op te
maken, dat men vannacht door dien storm
niet heeft kunnen „halen". (Inhalen van
netten).
Grieksch stoomschip in nood.
Uit Hoek van Holland wordt gemeld:
Het Grieksche stoomschip „Aglio Ni
colas" bevindt zich bij het vuurschip
„Maas" in nood.
De sleepboot „Humber" van L. Smit en
Co. en de reddingsboot „President Leis"
zijn, voor het verleenen van hulp, uitge
varen.
Nader wordt gemeld: Het schip is door
de sleepboot „Humber" den Waterweg bin
nengesleept. Het heeft machineschade en
gebroken stuurgerei.
De reddingboot is weer in de haven van
Hoek van Holland teruggekeerd.
Schipper verdronken.
Hedenmorgen te omstreeks half negen is
in den IJssel te Ouderkerk aan de IJssel
verdronken de 33-jarige schipper A. Blonk.
Schipper Elonk, die met zijn boot „de
Zes Gebroeders" te Ouderkerk a. d. IJssel
thuisbehoort,e wilde het anker lichten en
had zich daartoe in de roeiboot begeven.
Tengevolge van het stormachtige weer is
de roeiboot omgeslagen. De schipper ver
dween vrijwel onmiddellijk in de diepte.
Het lijk is nog niet geborgen
De verdronkene was gehuwd en vader
van drie kinderen.
Schip op drift geraakt.
Uit Schellingwoude wordt gemeld:
Het motorschip „Trois Frères", schipper
Lugthart, liggende in het binnen-IJ, is ten
gevolge van den storm op drift geraakt en
omhoogigevaren. Nadat door de sleepbooten
Spes en Alva accoord gemaakt was met den
schipper van de „Trois Frères"is verbin
ding tot stand gebracht en is het mogen
gelukken het motorschip vlot te sleepen en
naar veiliger plaats te brengen.
Boot omhoog gevaren.
Tengevolge van den storm is het water
in het buiten-IJ tot 1.50 M. beneden A.N.
gedaald. Dit is ongeveer 1.35 M. beneden
het normale peil. Ter hoogte van den vuur
toren van Burgerdam zit tengevolge van
den storm en lagen waterstand de Hoorn-
sche boot „Baron van Dedum" omhoog.
De Scheveningsche visscherij en de storm.
Opnieuw heeft een stormweer zich sinds
gisteren doen gelden. Vooral vannacht is
het wat men in Scheveningen noemt „stug
De wereld
in vogelvlucht
Het feit van den dag is de althans ge
deeltelijke bezetting van Madrid door
de nationale troepen van Franco. Dat de
Spaansche hoofdstad binnen niet al te lan
gen tijd moest vallen, was voor iederen
onbevooróordeelden toeschouwer duidelijk.
De opmarsch der rechtschen was niet teggen
te houden. Maar zij gaan behoedzaam en
strategisch te werk en daarom viel niet te
voorspellen, wanneer de beslisende aanval
op de stad zelf zou worden ondernomen.
De stad was trouwens behoorlijk versterkt
met loopgraven, zoodat de felheid der ver
dediging ook een woordje meesprak.
De eerste telegrammen waren Zaterdag
avond nog vrij onzeker, doch thans staat
het vast, dat de witte troepen vasten voet
gekregen hebben in de stad, waar zij de
rivier de Mauzanares, zijn overgestoken,
welke rivier door het Westelijk deel van
de stad loopt.
De regeering had de hoofdstad reeds bij
tijds verlaten en bevindt zich op het. oogen-
blik te Valencia. De verovering van de
hoofdstad heeft voor de nationalisten enor
me waarde, vooral moreele waarde. De in
druk van de val van Madrid moet reus
achtig zijn. Tot nu toe hadden de regee-
ringsgetrouwen nog altijd de voornaamste
stad van Spanje in hun bezit en het ver
lies daarvan moet den indruk maken van
een grooten nederlaag. Bovendien komt
nu de kwestie der erkenning door de mo
gendheden naar voren. Weliswaar hebben
Engeland en Frankrijk afgesproken dat zij
voorloopig geen wijziging zullen brengen
in hun houding tegenover de Burgos-re-
geering, maar als Italië, Duitschland en
Portugal voorgaan, zullen zij ongetwijfeld
zij het wat aarzelend en schoorvoetend
volgen: Slechts landen als Rusland en
Mexico zullen een de facto-erkenning zoo
lang mogelijk uitstellen. Moge de val van
Madrid het einde van den bloedigen en
onheil vollen burgerkrijg verhaasten.
Er wordt verwoed gevochten,
OVER DE MANZANARES.
Volgens berichten uit Talavera zijn
de Mooren en de manschappen van
het vreemdelingenlegioen Madrid van
uit Noord-Westelijke richting binnen
gedrongen. Na een hevig gevecht,
waaraan verscheidene tanks deelna
men, bezetten zij de universiteitswijk
en het hospitaal.
De nationalisten declen mede, tus
schen Toledo en Segovia de Manza-
nares te zijn overgestoken, waarna zij
verscheidene straten in het district
ieseria bezetten. De troepen rukten
met groote voorzichtigheid op, aange
zien zij vreezen voor hinderlagen.
Op het hoofdkwartier van generaal Va
lera wordt medegedeeld, dat gisteren 200
personen, militairen en burgers naar de
nationalisten zijn overgeloopen.
Te Avila werd vernomen, dat de cen
suur nog geen toestemming heeft verleend
om bijzonderheden te publiceeren over de
wapenfeiten der nationalisten te Madrid.
Wel deelde gisteravond om 11 uur het
hoofdkwartier der nationalisten o.a. het
volgende mede: Aan het front van Madrid
was onze activiteit zeer groot. Onze troe
pen zijn met zeer veel enthousiasme opge
rukt tot de rivier de Manzanares, na eerst
alle voorsteden van de hoofdstad te heb
ben bezet.
Een ander communiqué meldt: In den
sector ten Noorden van Madrid hebben
wij Colmenas bezet. In den sector ten Zui
den van de hoofdstad zijn wij thans mees
ter over de bruggen over de Manzanares.
Deze stellingen vormen het punt van uit
gang voor den intocht onze troepen in de
hoofdstad.
Een omtrekkende beweging.
De radioclub van Teneriffe deelt nadere
bijzonderheden mede omtrent den strijd
om de voorsteden van Madrid. De regee-
ringstroepen verwachtten, dat de aanval
op Madrid van het Zuid-Westen uit zou
geschieden, doch de colonne-Yague voerde
een omtrekkende beweging uit en begon
den aanval op de hoofdstad van het Noord-
Westen uit.
Het objectief was een blok huizen ten
Zuiden van de Manzanares, waar de mo
delgevangenis gelegen is, waarin tal van
gijzelaars zijn opgesloten. Tegen het ein
de van den middag waren Zaterdag alle
objectieven bereikt. In den sector ten Z.
W. van Madrid werd de voorstad Valletas
bezet, waardoor de verbinding tusschen
Madrid en Valencia werd verbroken.
Radio-Sevilla meldt nog de volgende
bijzonderheden van de actie der opstande
lingen tegen Madrid. De opmarsch der
colonnes van Valera en Saliquet werd
vooral bemoeilijkt door het slechte weer,
dat de actie van luchtmacht, tanks en in
fanterie belemmerde. Niettemin bezette de
colonne van Castejon Casa del Campo,
waarbij den regeeringstroepen zware ver
liezen werden toegebracht. De universi
teitswijk werd geheel bezet. De afdeeling
van Ascensio maakte zich meester van de
brug op den weg naar Estramadura, de
colonne van Sarron nam de Segovia-brug,
die van Telia de Toledo-brug. De rechter
vleugel werd gedekt door de colonne van
Monasterio, die langs den weg naar Va
lencia vluchtelingen opving. Franco heeft
een laatste proclamatie ter kennis van de
bevolking gebracht, waarin hij zegt, dat de
stad als militair doel beschouwd wordt. Hij
raadt de bevolking, in het bijzonder vrou
wen, kinderen en ouden van dagen aan,
zich van de strategische punten te verwij
deren; hij heeft hun wijken aangewezen,
waar zy veilig zullen zijn voor den aanval
der rechtschen.
HEVIGE TEGENAANVALLEN DER
REGEERINGSTROEPEN.
De regeeringstroepen hebben hevige te
genaanvallen ondernomen op den vleugel
der colonne van Castejon en Asensio. De
regeeringstroepen schijnen ten Noordwes
ten van Madrid al hun beschikbare man
schappen en materiaal te hebben gecon
centreerd.
De nationalisten hebben in dezen sector
de beschikking over 25.000 man.
DE BEVOLKING BEWAART
KOELBLOEDIGHEID.
Volgens telegrammen uit Madrid zou de
bevolking haar koelbloedigheid bewaren,
niettegenstaande de bommen en granaten,
de gewonden, die in de ziekenhuizen zuch
ten, en de duisternis in de straten, want
de regeeringtroepen zijn erin geslaagd in
een bijna bovenmenschelijke poging hun
stellingen bij Carabanchel Alto en voor
Villaverde te handhaven.
