28ste Jaargang
MAANDAG 12 OCTOBER 1936
No. 8544
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leideo 19 cent pei week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V Een vermaning van de
Bisschoppen.
Het is herhaaldelijk gezegd, dat de
s t r ij d tegen het communisme en andere
stelsels van ongeloof en vijandschap tegen
de Kerk allereerst moet zijn positief.
Die strijd moet allereerst worden ge
streden door positieve beleving
van het Christendom.
- Positieve beleving van het Christendom,
ook in den omgang met, de behandeling
van anderen; in het gehééle maatschap
pelijke leven.
In het jongste Schrijven van het
Hoogwaardig Nederlandsch Episcopaat
wordt het ons zoo krachtig voorgehouden
en op het hart gebonden:
Wee den christen, die door zijn geld
zucht, zijn weeldeleven, zijn onrecht
en harteloosheid ergernis wekt en den
vijanden van Christus' naam als het
ware wapenen in de hand geeft voor
geloofsafval en woelingen en voor
strijd tegen de Kerk.
Natuurlijk is niemand verantwoord, als
hij de Kerk verlaat, van zijn Geloof af
valt, omdat anderen, die zeggen katho
liek te zijn, een leven leiden van" zelf
zucht en liefdeloosheid; omdat er ka
tholieken zijn, die meenen, hun plichten
te volbrengen, als zij zelf betrekkelijk
overvloed hebbende anderen tevreden
willen stellen met de kruimeltjes, die van
hun welvoorziene tafels vallen, alsof
Christus niet heeft gezegd, dat men Zijn
navolgers moet kennen aan hunne
liefde.
Natuurlijk zijn degenen, die om het ver
keerde en zeer verkeerde gedrag van mede
katholieken de Kerk verlaten, geenszins
verantwoord. Dit is duidelijk en klaar als
de dag.
Maar een feit is het, helaas, dat het ge
beurt.
En, als 't gebeurt, hebben degenen, die
bedoelde ergernis geven, schuld, mede
schuld aan dien geloofsafval.... Wee
hun.... vermanen de Bisschoppen met
den grootsten ernst.
De wereld
in vogelvlucht
Wanneer wij vandaag onzen blik laten
gaan over den aardbol, kunnen wij weinig
vermeldenswaardig nieuws ontdekken.,
In Spanje is de toéstand sinds Zaterdag
volmaakt ongewijzigd, en in Oostenrijk,
waar in den nacht van Vrijdag op Zater
dag zulk een ingrijpende verandering in
de regeering heeft plaats gehad, is alles
kalm opgenomen. Prins Starhemberg heeft
toegegeven en Schuschniggs overwinning
geaccepteerd. Hij heeft een laatste procla
matie gericht tot zijn ontbonden Heim-
wehren en hun kalmte en koelbloedigheid
aangeraden. Ook majoor Fey heeft zijn
aanhangers aangemaand gehoorzaam te
zijn aan de regeering.
Men kan dus zeggen, dat Schuschnigg's
optreden volkomen geslaagd is. Met de
lastige heeren, die de machtige organisa
tie der Heimwehren achter den rug had
den, behoeft hij thans geen rekening meer
te houden.
Tenslotte is Zaterdag de Assemblée te
Genève gesloten. Dat de heeren naar huis
zijn gegaan is op zichzelf niet zoo'n belang
rijk feit, want van zooveel beteekenis zijn
hun besprekingen niet geweest. Het be
langrijke is slechts, dat de Assemblée niet
verdaagd, maar gesloten is. Was de As
semblée verdaagd, dan zouden de Abessij-
nen bij de volgende bijeenkomst automa
tisch toegelaten worden en zouden de Ita
lianen geen deel hebben genomen aan het
Volkenbondswerk. Na de sluiting vervalt
de toelating en wordt Italië gelegenheid
gegeven om weer mee te doen. Litwinof
had dat graag verhinderd, maar hij heeft
den nederlaag geleden. Bovendien is een
verdaagde Volkenbond gemakkelijker bij
een te roepen dan een gesloten dito. Zulks
met het oog op Spanje. Litwinof had een
Locarno-conferentie willen torpedeeren en
de Spaansche kwestie voor den Volken
bond brengen en dat is hem niet gelukt.
Een wereld van diplomatie kan schuilen
in een eenvoudig besluit tot sluiting of
verdaging!
BINNENLAND
PRINSES JULIANA NAAR
DUITSCHLAND.
Het ligt in het voornemen van de Prinses
in den loop dezer maand geheel incognito
eenige familiebezoeken in Duitschland te
brengen.
OOK PRINS BERNHARD OF REIS.
Ook prins Bernhard zal zich binnenkort
voor eenigen tijd voor particuliere aange
legenheden naar Duitschland begeven.
DE „NIEUWE" WERKLOOZEN
EN DE HUURTOESLAGCOMPENSATIE
Het bestuur van het R. K. Werklieden
verbond heeft zich tot den minister van
Sociale Zaken gewend met een schrijven
van den volgenden inhoud:
Begrijpen wij de betreffende regeerings-
persberichten goed, dan zal met ingang van
Maandag 4 October 1936 de huurbijslag in
de steunregeling geheel worden afgeschaft
en vervangen worden door een „overgangs
toelage", waarvan de grootte op dezelfde
wijze zal worden berekend en vastgesteld
als zulks vóór 13 September j.l. met de
huurbijslag geschiedde, echter met dien ver
stande, dat als basis voor deze berekening
de huishuur moet worden genomen, die de
betrokken werklooze arbeider op 30 Sep
tember j.l. voor zijn woning per week ver
schuldigd was.
De grootte van de „overgangstoelage" zal
dus gelijk zijn aan het bedrag, dat de be
trokkene op 30 September j.l. bij de op die
dag voor zijn woning geldende huur en be
rekend volgens de oude regeling van voor
13 September j.l. aan huurtoeslag zou heb
ben ontvangen, terwijl deze overgangs
toelage voor de toekomst geheel losgemaakt
z,al worden en losgemaakt zal blijven van
de verdere ontwikkeling van de hoogte
of laagte van de huishuren.
Met deze regeling zou ons Verbondsbe-
stuur geheel kunnen instemmen, ware het
niet, dat er twee zeer ernstige omstandig
heden zijn, die tot ongerustheid aanleiding
geven.
Want, begrijpen wij het goed, dan is Uwe
Excellentie voornemens om alle arbei
ders, die na 4 October 1936 werkloos zul
len worden en die niet in het tijdvak van
1 Maart 19364 October 1936 in de steun
regeling opgenomen zijn geweest, zonder
meer van deze overgangstoelage uit te slui
ten. Met andere woorden: Uwe Excellentie
zou dan voornemens zijn een scherpe schei
dingslijn te trekken tusschen hen die voor
4 October 1936 reeds werkloos waren of
die in het tijdvak 1 Maart 1936 tot 4 Octo
ber 1936 in de steunregeling zijn opgenomen
geweest, en hen die na 4 October werkloos
zullen worden en ook in het tijdvak 1
Maart 19364 October 1936 in het geheel
niet in de steunregeling opgenomen zijn
geweest.
Deze laatst bedoelde menschen de z.g.
nieuwe werkloozen zouden in dat geval
deze overgangstoelage niet krijgen en daar
door feitelijk in belangrijke mate in zeer
vele gevallen in steunbedrag ten achter
staan bij de z.g. „oude? werkloozen.
Tegen deze achterstelling hebben wij on
overkomelijke bezwaren. Ons ontgaat ab
soluut elk redelijk argument om de eene
groep werkloozen in zoo belangrijke mate
bij de andere groep werkloozen ten achter
te stellen.
Als we daarbij overwegen, dat ook Uwe
Excellentie blijkens uitspraken in het
Parlement gedaan van oordeel is, dat
de steunbedragen een zoodanig laag peil
hebben bereikt, dat daarvan zonder be
hoorlijke compensatie niets meer mag
worden afgenomen, dan zal het Uwe Excel
lentie duidelijk zijn, dat wij met de grootst
mogelijke kracht opkomen tegen zulk een
ontzaglijke steunverlaging als waardoor de
„hieuwe" werkloozen straks dreigen te wor
den getroffen.
Hierbij komt en dit is de tweede door
ons bedoelde omstandigheid de zeker
heid, dat straks tengevolge van de ge
wijzigde monetaire politiek van de regee
ring een aantal levensbenoodigdheden
ongetwijfeld min of meer in prijs zullen
stijgen, waardoor de onbillijkheid en de
onhoudbaarheid van de tenachterstelling
der z.g. „nieuwe" werkloozen in nog schril
lere kleuren komt te staan.
Wij verzoeken Uwe Excellentie dan ook
allerdringendst om het hierboven gesig
naleerde onderscheid niet te maken en
voor alle werklooze arbeiders „nieuwe"
zoowel als „oude" gevallen dezelfde
maatstaven voor steunverleening te blij
ven aanleggen.
Voorts verzoeken wij Uwe Excellentie
dringend om bij het beoordeelen van de
vraag, welke arbeiders in de toekomst be
schouwd zullen moeten worden in aanmer- I
kisg te komen voor de door u bedoelde j
standaard- of uitzonderingsloonen, zoowel
plaatselijk als nationaal, de vakbeweging
te willen inschakelen, opdat op dit terrein
gezorgd worde, dat zoo weinig mogelijk
vergissingen en ongelukken zullen worden
gemaakt. „Volkskrant".
PRIJS VAN BRUINBROOD
Maatregelen ter voorkoming
van stijging.
Ter voorkoming van een verhooging van
den prijs van bruin brood is in overeen
stemming met de maalbedrijven een rege
ling getroffen, waardoor een stijging van
den prijs van het ongebuilde meel wordt
voorkomen.
Te dien einde zal de Tarwecentrale met
ingang van Maandag 12 October a.s. T.C.-
tarwe voor dit doel beschikbaar stellen te
gen een prijs van ƒ7.60, zijnde de prijs,
die vóór 27 September gold.
Voor een goed verloop van zaken is aan
deze beschikbaarstelling de voordaarde
verbonden, dat de kleine molenaars deze
tarwe uitsluitend kunnen verkrijgen in hoe
veelheden, correspondeerende met hun vi-
tatarwe-bestellingen. De Vita zal daardoor
bij afsluiting van deze vita-aankoopen bon
nen beschikbaar stellen, welke recht ge
ven een overeenkomstige hoeveelheid T.
G.-tarwe bij de Tarwe-Centrale te betrek
ken.
Voor de grootere vlakmolens en hoogmo-
lens, die tevens ongebuild meel maken, is
een regeling getroffen, overeenkomstig aan
die, welke voor tarwebloem geldt.
INTREKKING LANDBOUW-CRISIS-
MAATREGELEN GEVRAAGD.
Instanties in het graanbedrijf hebben in
aansluiting op het eerbce adres van 5 Octo
ber 1.1. een tweede adres gericht aan den
minister van Landbouw en Visscherij.
Toen de regeering, aldus het adres, be-'
sloot tot het loslaten van den gouden stan
daard en ten gevolge van de daardoor ver
oorzaakte wijzigingen in de wisselkoersen
en de Nederl. prijzen van granen, die aan
de internationale markt op natuurlijke
gronden toch reeds aanmerkelijk waren
gestegen, verder nog sterk omhoog liepen,
meende de graanhandel, dat thans het mo
ment zou zijn gekomen, waarop tot aan
merkelijke vereenvoudiging van de land-
bouw-crisis-maatregelen zou worden over
gegaan en dat onder meer aanmerkelijke
verlaging der monopolie-heffingen daarvan
een onderdeel zou uitmaken.
Het zou thans het psychologische mo
ment zijn, waarop de regeering vele der
bestaande landbouw-crisis-maatregelen zou
kunnen laten vervallen omdat verschillen
de der aan den landbouw toegezegde richt
prijzen ook dan nog zouden worden be
reikt.
Handhaving van de thans geldende mo
nopolie-heffingen zou leiden tot steeds ver
dere ontwikkeling in de richting der ook
door de regeering ongewenscht geachte
agrarische autarkie.
DE VERLAGING DER GRAANRECHTEN
EN DE EIERPRIJS.
Het landelijk comité van actie tegen
den nadeeligen invloed der graanrechten
op de pluimveehouderij heeft zich in ver
band met de ongunstige gevolgen van de
monetaire regeeringsmaatregelen voor de
pluimveehouders thans ook met een tele
gram tot de interdepartementale commis
sie tegen prijsopdrijving te 's Gravenhage
gewend.
Het telegram is van gelijke strekking
als het in ons vorig nummer vermelde
telegram van het comité aan den minister
van landbouw en visscherij.
DENATURATIE FABRIEKS
AARDAPPELEN.
Van bevoegde zijde vernemen wij, in te
genstelling met een vroeegr bericht, dat
met ingang van 1 April 1937 ook voor de
consumptie geschikte fabrieksaardappelen,
voor zoover zij voldoen aan door de Ne-
derlandsche Akkerbouw-centrale nader te
stellen eischen, ter denaturatie kunnen
worden aangeboden met een vergoeding
van 1 per 100 kg.
DISTRIBUTIE VAN ONVERMENGDE
MARGARINE.
Bij zijn beschikking van 9 Oct. heeft de
minister van landbouw en visscherij be
paald, dat de'distributie van onvermengde
margarine aan werkloozen en armlastigen
voortaan ook zal geschieden aan hen wier
gezin uit minder dan 4 kinderen bestaat.
R. K. WASCHINDUSTRIEELEN.
Vijftiende congres te Gouda gehouden.
Zaterdagmiddag is te Gouda het 15e Con
gres van den Ned. R. K. Bond van Wasch-
industrieelen gehouden.
Vooraf werden de ongeveer 100 deelne
mers met him dames officieel ontvangen op
het stadhuis
De deelnemers begaven zich vervolgens
naar de Sociëteit Ons Genoegen, waar de
voorzitter het congres opende met een wel
komstwoord, waarin hij krachtig aanbeval
het volgen van een cursus in de wasch-
industrie.
De weleerw. heer Henri de Greeve hield
een rede, welke de volgende gedachten ont
wikkelden: De rechtvaardigheid alleen, al
wordt zij nog zoo trouw beoefend, kan wel
de oorzaken der sociale conflicten wegne
men, maar nooit een goede verstandhouding
en een gevoei van saamhoorigheid scheppen.
De rechtvaardigheid is een van de vier
kardinale deugden. De voorzichtigheid,
sterkte en matigheid betreffen den mensch
op zich zelf, doch de rechtvaardigheid be-
heerscht de relatie met anderen.
Het kenmerk van de rechtvaardigheid is
aan iedereen geven wat men hem schul
dig is.
De rechtvaardigheid is de noodzakelijke
voorwaarde voor den vrede, maar ndet de
vrede zelf. Rechtvaardigheid in den werk
gever is tevens de bescherming van den
werknemer. De daad van rechtvaardigheid
schenkt adeidom, doch de daad van liefde
geeft edelmoedigheid.
Vanwaar komt het verplichtend karakter
van de naastenliefde? Voor met-Christenen
kan spr. geen antwoord vinden. Maar voor
katholieken geldt 't liefde-gebod van Chris
tus. De liefde tot den mensch is immers een
noodzakelijk verlengstuk van de liefde tot
God.
Dr. L. G. Korteithorst, lid van de Tweede
Kamer, sprak vervolgens over het onder
werp: De richtlijnen eener nationale wel-
vaartspolitiek Hij memoreerde hoe het ver
laten van den gouden standaard een tame
lijk groote opluchting gaf op politiek en
economisch gebied.
Het beleven van onze hoogste beginselen
is nu meer dan ooit noodig. Ongebonden
vrijheid, te groote democratie, technocratie
en staatsabsolutisme zijn voor ons gevaar
lijke vluchtheuvels. Wij moeten terug naar
een sterk ontwikkeld gemeenschapsgevoel.
Als laatste spreker trad op de heer Kar-
nerbeek met het onderwerp: De saneering
eener industrie is behalve op sociale recht
vaardigheid ook op sociale naastenliefde
aangewezen.
HET GEMEENSCHAPSOORD.
Te Utrecht is, naar de „Volkskrant" meldt,
een buitengewone vergadering gehouden
van het R. K. Werkliedenverbond. Mede
gedeeld werd o.a. dat het Verbondsbestuur
het ontwerp tot wijziging van de Onge
vallenwet bestudeert.
Het Verbond gaat in principe met de wij
ziging accoord, doch onderzoekt of de be
langen der arbeiders in een overeenkom
stig het wetsontwerp gereorganiseerde On
gevallenwet even veilig zijn als onder vi-
gueur der huidige wet.
In besloten kring werd een zeer interes
sante en uitstekend gedocumenteerde inlei
ding gehouden door den heer Aug. Cool,
secretaris van het Algemeen Christelijk
Vakverbond in België over wat in België
rond de devaluatie in sociaal-economisch
politieke zin geschiedde, hoe de gevolgen
dezer devaluatie zijn opgevangen en benut
en wat van dat alles voor België in het bin
nenland en in verhouding tot het buitenland
het gevolg is geweest.
In de Vakbondsvergadering werd het in
haar vorige bijeenkomst genomen besluit
om 83.000 ter beschikking te stellen voor
den bouw van een Gemeenschapsoord mede
ter bestrijding der jeugdwerkloosheid en
onder de toenmaals bepaalde voorwaarden,
als rechtsgeldig erkend.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
WOERDEN.
Begrafenis van den heer J. P. Muylwijk.
Onder groote belangstelling vond Zater
dagmiddag in Gouda de teraardebestelling
plaats van den heer J. P. Muylwijk, die
bij het spoorwegongeluk te Woerden op
zoo'n noodlottige wijze om het leven is ge
komen. Onder de aanwezigen merkten wij
o.m. de heer mr. G. M. Bierman, vèrtegen-
woordiger van de directie der Ned. Spoor
wegen op. Er waren bloemen van de ver
loofde, den patroon en Ned. Spoorwegen.
Toen de kist boven de geopende groeve was
geplaatst nam ds. J. ten Brink, het woord
tot het uitspreken van een wijdingswoord.
Nadat de vader van den overledene voor
de belangstelling had bedankt verlieten de
aanwezigen onder den indruk van deze
droeve plechtigheid den doodenakker.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Weinig nieuws van de fronten in Spanje.
(4de blad).
Zaterdagavond
V olkenbondsassemblée
gesloten. (4de blad).
Starhemberg geeft toe in de kwestie der
ontbinding der Heimwehren. (4de blad).
BINNENLAND.
Vergadering R.-K. Kamer-Centrale te
Leiden. (3de blad).
Ter voorkoming van een verhooging van
den prijs van bruinbrood is in overeen
stemming met de maalbedrijven een rege
ling getroffen waardoor een stijging van
den prijs van het ongebuilde meel wordt
voorkomen.
Overleden is de heer H. Stulemeyer, oud-
burgemeester van Bergen op Zoom en
Schiedam. (1ste blad).
Hedenmorgen reed weer een auto in bet
Winschoterdiep. Alle vier inzittenden wer
den gered, doch een hunner overleed aan
de gevolgen. (Gem. Ber., 3de blad en 1ste
blad).
Meerdere ernstige verkeersongelukken.
(Gem. Ber., 3de blad en 1ste blad).
Huisgezin te Delft den gasverstikkinj^-
dood ontkomen. (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
ZEILEN: De Na-Kaag bracht een troos
teloos einde van het Kaagseizoen wegens
het uitblijven van wind. (2de blad).
VOETBAL: Nederlagen van de clubs uit
het Leidsche District, spelend in den I. V.
C. B.; alleen Blauw Zwart won. Voor
den K. N. V. B. wonnen Ajax en Feyen-
oord resp. van Blauw Wit en Sparta; U. V.
S. en A. S. C. wonnen, Alphen speelde ge
lijk, Lugdunum verloor. (2de blad).
ROEIEN: De wedstrijden van den Wes
telijken Roeibond. (2de blad).
ZWEMMEN: Nieuw Ned. record van D.
J. K. op de 4 maal 200 M. estafette. (2die
blad).
DE BESCHERMING TEGEN
LUCHTAANVALLEN.
Gemeenten ingedeeld in drie
gevarensklassen.
In Staatsblad 386 is opgenomen een Kon.
besluit ter uitvoering van de wet van 23
April 1936, betreffende bescherming te
gen luchtaanvallen.
Bij dit besluit is een lijst gevoegd, vol
gens welke de gemeenten gerangschikt zijn
in drie gevarensklassen.
In de eerste gevarenklasse zijn gerang
schikt de navolgende gemeenten: Amster
dam, den Helder, Dordrecht, Gorinchem,
's-Gravenhage, Haarlemmermeer, Muiden,
Naarden, Papendrecht, Rotterdam (behal
ve Hoek van Holland), Soest, Utrecht, Vee-
re, Velsen, Vlissingen, Weesp, IJsselmonde,
Zaandam en Zwijndrecht.
In de tweede gevarenklasse zijn de vol
gende gemeenten gerangschikt: Alkmaar,
Almelo, Amersfoort, Anna Paulowna, Apel
doorn, Arnhem, Assen, Bergen op Zoom,
Bodegraven, Boxtel, Bheda, Brielle, Bruns-
sum, Buurmalsen, Culemborg, Delft, De
venter, Doesburg, Ede, Eindhoven, Ensche
de, Eijgelshoven, Geertruidenberg, Gelder-
malsen, Geleen, Gouda, Grave, Groningen,
Haarlem, Harderwijk, Hattem, Hedel,
Heerlen, Hellevoetsluis, Hengelo, 's-Herto-
genbosch, Kerkrade, Kesteren, Leeuwar
den, Leiden, Maastricht, Meppel, Middel
burg, Nijmegen, Oldenzaal, Oost- en West-
Souburg, Ravenstein, Rhenen, Roermond,
Roosendaal en Nispen, Rotterdam, (Hoek
van Holland), Schaesberg, Schiedam, Sit-
tard, Sliedrecht, Tilburg, Venlo, Vianen,
Vlaardingen, Vreeswijk, Weert, Wieringen,
Willemstad, Woerden, Zalt-Bommel, Zeist,
Zevenbergen, Zutphen, Zwolle, Zwoller-
In de derde gevarenklasse zijn de overige
gemeenten gerangschikt.
