WIJ VERKOOPEN ONZE VOORRADEN
BERLITZ SCHOOL
DANSSCHOOL ANTON DE GROOT
I
row in t
irijzen
De waarde-vermindering
van den gulden-
0. BAYER, Steenstr. 21, Tel. 1713 dukihoii^'koicure
Trots deze verhooging, handhaven
wij nog steeds onze oude lage prijzen
Woning-inrichling A. DREEF - Burgstecg
Magazijn St. Jozef
Religieuze Melen
RekenÜnialen, Passerdoozen,
WILLY KANBIER
P.J.VAN KAMPENHOUT
KLOKKEN
Het hedendaags
DONDERDAG 8 OCTOBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG.
DE GOUDCLAUSULES OPGEHEVEN?
Departementen van Justitie en Financiën
stéllen een onderzoek in.
Naar ons wordt medegedeeld, wordt bij
de departementen van Justitie en van Fi
nanciën nader onderzocht in hoeverre,
naar aanleiding van de door dé regeering
getroffen monetaire maaregelen, buiten
werking Stellen der goud-clausules geboden
zal zijn.
Echter ligt het niet in het voornemen
der regeering in een eventueel© opheffing
hjer te lande der goudelausules ook de ter
beurze te Amsterdam officieel genoteerde
fondsen in vreemde valuta, versterkt door
een goudclausule, te betrekken.
De officieel© mededeeling, dat door de
departementen van Justitie en Financiën
wordt onderzocht in hoeverre, door de jong,
ste monetaire maatregelen, het buiten wer
king stellen der goudelausules geboden zal
zijn zal niemand verbazen, schrijft de „Te
legraaf". Immers het lag voor de hand te
■veronderstellen, dat door de nieuw gescha
pen toestand ook dit probleem aan de orde
moest komen en bovendien heeft minister
Oud in zijn rede in de Kamei op Dinsdag
29 September reeds verklaard:
„dat het vraagstuk der goudclausule een
voorwerp is van nauwkeurig onderzoek bij
de regeering maar dat de "êggering eerst
moet nagaan wat de bet eekenis is van de
goudclausule, die in allerlei Nederlandsche
contracten is opgenomen, en eerst moet
zien, ook in verband met do verdere ont
wikkeling van den toestapd, of hier maat
regelen noodig zijn. Wanneer der regeering
zal blijken, dat in hét belang van het land
maatregelen noodig zijn, geef ik dt veiv
zekering, dat de regeering niet zaj aart-
zelen deze maatregelen te nemen".
De kans is dus aanwezig, dat de goud
clausule in het blnnenlandsehe verkeer zal
worden opgeheven. Het schijnt voorbarig,
uit deze aankondiging reeds iets meer te
willen lezen, speciaal daarurt reeds te wil
len concludeeren, dat de goudclausule, al
thans wat het binnenlandsche verkeer be
treft, feitelijk reeds tot het verleden be
hoort.
De regeering ziet zich hier voor een zeer
moeilijke keuze gesteld tusschen de hand
having van een -rechtsprincipe en ander
zijds de onaangename economische conse
quentie vopr de debiteuren. Wat d-it laat
ste betreft, kan men de opmerking maken,
dat degene, die in de laaiste jaren een
goudclausule in zijn contract heeft opge
nomen, ten volle heeft geweten, wat hü
deed. Was vroeger, in de tijden, dat de
gouden standaard overal ter wereld als iets
vanzelfsprekends werd gehandhaafd, het
beding wellicht een formule, die zonder
veel nadenken werd opgenomen, de ge-
beurtenissen van de laatste jaren hebben de
gevolgen van dit beding aan den debiteur
met een duidelijkheid, welke niets te wen-
eehen overlaat voor ©ogen gesteld. De de-
tbiteuy, die na 1931 een goudclausule in zyn
contract heeft aanvaard, zal dus niet kun
nen tegenwerpen, dat hij een voorwaarde
heeft aanvaard, waarvan de strekking hem
ten tijde van het afsluiten der overeen
komst piet duidelijk vpor den geest heeft
gestaan, Dat zijn lasten, indien de clau
sule ook m het binnenlandsche verkeer
[mocht worden gehandhaafd, aanmerkelijk
verzwaard zullen worden, staat buiten kijf.
De waag rijst, of de goudclausule Jn het
binnenlandsche verkeer een groete toepas?
sing gevonden heeft. De meeningen hierover
zijn zeer verdeeld. Dat zij in ©enigszins be
langrijke mate zou zijn opgenomen irj bin?,
menland&che huur- en pachtcontracten
schijnt niet waarschijnlijk.
Haar voornaamste gebied is ongetwijfeld
geweest de hypothecaire lesping. Het feit,
dat. de vraag of het wenschelijk moest worg
den geacht om de goudclausule lp deze eop?
tract en op te nemen, indertijd een pupt van
bespreking van de Broederschap van Nota?
rissen heeft uitgemaakt, wijst er wel op,
dat er heel wat geldgevers getracht moeten
hebben, dit beding in hun contracten op
te nemen. Een feit is echter, dat vele no
tarissen geweigerd hebben in hypotheek
akten goudciausules in te lasscben, Daarbij
(komt, dat de hypotheekmarkt de laats.e
jaren, zooals bekend, vrijwel tot stilstand
gekomen was; ook uit dien hoofde, zou men
dus wellicht kunnen verwachten, dat het
aaptal akten met goudclausule niet zoo groot
kan zijn.
Voorshands zal mep niets anders kunnen
doen, dan het resultaat van het onderzoek
der regeering kalm afwachten.
Overigens ligt het niet in het voornemen
der regeering een eventueels opheffing ook
uit te strekken tot de ter beurze van Am»
sterdam officieel genoteerde foudsen in
vreemde valuta, welke de goudclausule be
vatten. Door deze m©dedeeling werden ge
troffen de 4% leening der Koninklijke en
■de 6% dollarleening Rotterdam. Ten aan
zien van de dollarleening der Bataafsehe
is het pleit, zooals bekend, inmiddels reeds
■beslecht. De beide genoemde debiteuren,
zullen van .de mededeeling der regeering
wel met gemengde gevoelens misschien
■ook onvermengde kennis nemen ep men
kan aannemen, dat dc positie der houders
van deze stukken door deze mededeeling j§
versterkt.
Ten aanzien van fondsen ip vreeipde va*
luta met goudclausule blijft deze gehand
haafd. De Nederlandsche debiteuren, 4e Ko
ninklijke Petroleum Mij. en de Gemeente
Botterdam, zien zleti door d© eventueel tg
nemen regeeringsmaatregelen dus niet di
rect ontheven van de goudclausule, zoodat
een beroep van buitenlandeche crediteuren,
die in ons land leeningen lp vreemde valuta
met goudclausule hebben opgenomen, bij
voorbaat de pas wordt afgesneden, O.i. im
pliceert de mededeeling echter nog niets ten
aanzien van de aanhangige goudclausule-
processen, welker uitspraak thans zelfs nog
aan belangrijkheid wint.
LIQUIDATIE VAN DE LANDBOUW-
CRIBISPOLITIEK.
Nog niet spoedig te verwachten!
In breede kringen bestaat de verwachting,
dat, na de depreciatie var) dep gulden en
de uitbreiding van onze exportmogelijk
heden, het complex van steunmaatregelen
voor den landbouw binnen niet te langen
tijd afgeschaft zou kunnen worden en wij
een geleidelijke liquidatie van onze land
bouwer isiepolitiek zouden kunnen verwach
ten.
Ter bevotgder plaatse wees men ons er
echter op, dat de mogelijkheid van export
van Nederlandsche landbouwproducten af
hangt van twee factoren, n.l- de wereld
marktprijs en de contingenteiringen welke
het buitenland op den ipivoer van onze
producten toepast.
Ten aanzien van den eersten factor de
wereldmarktprijs is Nederland wellicht
in een iets gunstiger positie gekomen, Maar
toch moet niet uit het oog werden verloren,
dat de wereldmarktPrijs nog steeds beneden
den binnenlandsehep productieprijs ligt.
Wat opheff:ng van eontingenteeringen van
onze producten betreft, hier is voorloopig
nog geen sprake van.
Zoolang Nederland zijn landbouwproduc
ten grootendeels in het binnenland moet
verkoopen en de wereldmarktprijs daarbij
beneden de productiekosten blijft, zal steun
uit het Landbouwerisisfonds onontbeerlijk
zijn.
De Regeering is echter ten dezen opzichte
uiterst diligent; zij houdt elke mogelijkheid
om tot verlaging van den steun te gera-
ken, nauwlettend in het oog. Tal van maar
regelen, welke in den loop der laatste dagen
genomen zijn wijzen hierop. Ook de zuivel-
export staat er iets gunstiger voor. Enkele
export-premies konden worden verminderd,
andere zelfs geheel afgeschaft.
DREIGENDE GEVAREN VOQR LAND
EN TUINBOUW.
Een ander geluid, dan dat van degenen»
die de gevolgen der devaluatie toejuichen!
Men zepdt ons het volgende communique:
In verband met de door de regeering ge
nomen maatreelen als gevolg van den nieuw
geschapen toestand op monetair gebied,
kwamen de dagelijksche besturen der drie
centrale landbouworganisaties een dezer
dagen wederom in vergadering bijeen, om
zieh omtrent een en ander nader te beraden.
Algemeen was men van oordeel dat voor
onzen land? en tuinbouw groote gevaren
dreigen.
Nu ©enerzijds de productiekosten zullen
stijgen (kunstmeststoffen, machineriën) en
ander-zijds de regeering de eerste levens?
behoeften niet in prijs wenseht verhoogd
te zien, al het gevolg zijn dat de wan
verhouding, welke reeds voor de loslating
van den gouden standaard tusschen de be-
loening van den arbeid ten plattelande en
in andere groepen van onze bevolking be
stond, wordt verscherpt.
In den breede werden de verschillende
genomen en te nemen maatregelen bespro?
ken,
Voorts werd besloten .zich te wenden tot
den minister van landbouw en visscherij
en het college van regeeringseommissaris-
sen, teneinde in de gelegenheid gesteld te
worden, de ir4 den land- en tuinbouw ge
voelde bezwaren en gevaren mondeling te
kunnen toelichten.
VERLENGING CONTINGENTEERINGEN.
Bij de Tweede Kamer zijn ingediend een
aantal wetsontwerpen, strekkende tot be
krachtiging van de in de tweede helft van
Augustus j.t afgekondigde koninklijke be
sluiten tot contingenteering van: manufac
turen, stoffen en weefsels van echte zijde
en vap echte zijde met kunstzijde; tapijten;
niet houtyorrnende siergewassen, alsmede
van azalea's en hortensia's; manufacturen,
stoffen en weefsels van vlas, hennep en
halflinnen ©n van manufacturen, stoffen en
weefsels en ongebleekte en geverfde, be
drukte en buntgeweven katoen,
Allo contiiigenteeringen zijn voor den
tijd van een jaar verlengd- Wijzigingen in
percentages pf in basisperioden werden niet
aangebracht.
Ten aanzien van de contingenteering van
katoenen manufacturen en stoffen deelt mi?
nister Gelissen mede, dat m de afgeloopen
periode in de algemeen© toestand' van de
katoenindustrie een lichte verbetering was
te bespeuren Dit blijkt, aldus de minister,
0,m, vit het aantal arbeiders, dat ip 74 fa
brieken in qe eerste week van de maand
Mei van de jaren 1935 ep 1936 resp. 25.563
27.267 bedroeg. Hoewel deze vermeerdering
van het aantal te werk gestelde arbeiders
in belangrijke mate is toe te schrijven aan
een vergrooting van de export, is de mi
nister yan oordeel, dat zonder <de basis,
welke de industrie tengevolge van de in
voerbeperking heeft verkregen, deze ver
betering niet mogelijk zou zijn geweest. Öp
grond hiervan en omdat bij opheffing der
invoerbeperkijiig ongetwijfeld opnieuw een
overmatige import zou optreden, achtte de
minister voortzetting van de contingen
teering noodzakelijk.
OPHEFFING VAN
CONTINGENTEERINGEN
Van offieieele zijde bereikt ons de mede- j
deeling, dat. naar mag worden verwacht,
deze dagen pok de contingenteering van j
bladzink zal worden opgeheven.
Bij Kon. besluit zijn thans met ingang van j
8 October opgeheven de tijdelijke invoer-
beperkingen van meubelen van hout, al of j
niet bekleed en onderdeelen van deze meu-
beien, van zooileder, drijfriemleer, tuig- en
zaalleder en van wollen en halfwollen
dekens.
In ons blad vam heden wordt meege
deeld, dat invoer van meubelen, hout en
wollen dekens wordt vrijgegeven. j
We vestigen er de aandacht op, dat niet
bedoeld is meubelen en hout, maar meu
belen van hout, in tegenstelling met
stalen meubelen.
Invoer van hout als zoodanig blijft der- j
halve gecontingenteerd.
DE INTREKKING VAN DE HEFFING OP
VARKENSVLEESCH.
Zooals men weet, is met ingang van 7 j
October de heffing op varkensvleescH buit
ten werking gesteld.
Ip overeenstemming daarmede heeft de
minister van landbouw en visscherij thans
algemeen© ontheffing verleend van die ar
tikelen van het crisis-varkensbesluit 1936,
waarin bepalingen zijn vervat omtrent het
wegen van varkens, welke weging diende
tot vaststelling van het bedrag der heffing.
Door het verleen en van deze ontheffing
is buiten werking gesteld de crisis-varkens
beschikking 1936 2, welke nadere voor
schriften behelst omtrent het betalen van
de heffing en het wegen van varkens, als
mede een regeling van de vergoeding voor
de aan de gemeentebesturen opgedragen
werkzaamheden ter innig van de heffing
Tevens is daardoor buiten werking ge
steld de crisis-huisslachttngsbeschikking
1936, waarbij in bepaalde gevallen onder
de daarin genoemde voorwaarden onthef
fing wordt verleend van hgt betalen yan
heffing op vark-ensvleesch.
DE DEKENINDUSTRIE.
De „N< Boft- Gri." wfjat er ©p, dat de ep?
heffing van de contingent©ering van de
dekeninduëtrie niet meer beteekent dap
het wegbreken van een steiger nadat hef
gebouw voltooid is. Het blad schrijft dan
verder:
„De eontingenteering Had ook voor deze
branche haar beteeken is verloren door de
inmiddels reeds bereikte aanpassing. In de
onlangs gehouden vergadering vgn oblige-
tiehouders der Kon. Nederl. fabriek van
wollen dekens v/h. H. J. Z. Zaalberg en
Zoon te Leiden, deelde do directie bijv.
mede, dat de omzet den laatsten tijd
zoodanige mute kon worden verhoogd, dat
rpen gedurende het geheele jaar 1936 ruina
van orders was voorzien. Zelfs bij de tegen
woordige lage prijzen en bij normale finan
ciering, aldus werd opgemerkt, was het be
drijf in staat een behoorlijk© winst pp te
leveren.
Wij mogen hieruit afleiden, dat ook de
Nederlandsche dekenindustr'e zich ten voile
had aangepast, zelfs in zoodanige mate, dat
naar men ©ns mededeelt, dat de concurren
tie V§n Engeland en T« j ec'hosl©wakfj die
bovendien oen deken maken, welke op onze
markt niet zoo gangbaar is, niet meer
wordt gevreesd.
Van sommige zijden werd er een jaar ge
leden dan ook reeds op afschaffing van de
contingenteering aangedrongen en dit be
trof waarschijnlijk niet alleen de deken-
udustrie, In verschillende andere in-
dwetrieën werd er eveneens geklaagd, dat
de contingenteering zoovel© nadeelen
bracht, dat zij de voordeel en dreigden te
overvleugelen, Men yerget© niet, dat juist
als gevolg van de eontingenteering er hier
nieuwe industrieën werden gevestigd, die
zich dikwijls bazig hielden met het maken
van minderwaardig© producten. Vooral in
de deken industrie heeft men van deze con
currentie veel hinder gehad, omdat wellicht
geen artikel zich zoozeer voor vervalsching
leent aLs wol waarvan de naam hier te lan
de niet beschermd is.
Wat de aanpassing betreft, zij hier nog
opgemerkt, dat bovengenoemde fabriek ook
haar ejeport in belangrijke mate heeft kun
nen uitbreiden, ja zelfs verdrievoudigen,
een prestatie, welke ongetwijfeld alle aan
dacht verdient- Voprdaf de gulden depre-
cieerde, kon Engeland met zijn pry zen hier
nauwelijks meer een voet aan den grond
zetten, De Nederlandsche industrie was al
gcedkooper",
PLANTAGE 2 LEIDEN
Volledige danscursus vanaf f8.— Privé les f 1.50 per uur
ul.xli.__hui Inschrijving van 2 tot 10 uur n.m.
Zondag en Woensdag van 8—11 uur oefenavonden dansclub „Quick". Kosten f 0.25 per avond
Nog voor oudé prijzep. Wij slaan de boel toeh niet op De 3 Eenen verkoopt nog
steeds zijn 2-pers. Wollen Dekens voor 2.43, 3.50, 3.80, 4.30, 4.80, de groote maten
190-—230 nog steeds voor 5.80, 6,40, 6.80; iets heel moois onze zware nu nog voor
7.90. Koopt nu Dekens, maar in de 3 Eenen, dat is geen Bazar, geen paleis. U kunt
bij ons niet verdwalen, maar u betaalt er ook niet voor; dus bespaar geld en koopt
in de 3 Eenen. 111 HAARLEMMERSTRAAT 111. Telefoon 3867. 6161
UW ADRES VOOR ALGEHELE VOETVERZORGING IS:
Speciaal adres voor Steunzolen naar maat.
OUD-MINISTER §TEENBERGHE EN
DE „N. ROTT. CRT."
Oud-minister Steenberghe, die als deva?
luïst uit het kabinet-Golijn trad, deelt in
de „Groene Amsterdammer" zijn inzichten
mede omtrent wat er nu na devaluatie ge
beuren moet Hij acht noodjg: lo. een radi-
kaal breken mot de tot dusver gevoerde
economische politiek en haar vervanging
doop actieve can junctuur-stimuleer ing; 2o.
een aan de verhooging der levenskosten
evenredige verhooginig van steun en loon;
3o. werkverruiming door koopkrachtverhoo-
gipg en industrialisatie, benevens 4o. orde
ning in het bedrijfsleven.
Mr. Steenberghe acht dus onder bepaalde
omstandigheden en tot op zekere hoogte
loonsverhooging noodzakelij k.
De „N. Rott. Crt." van, gisteravond con
stateert, dat onder de huidige omstandig
heden m de eerste plaats gewaakt moet
worden tegen loonsverhooging.
Een typeerend verschil van inzicht!
Na een door den Alg. Meubelbond gehouden bespreking op het
Departement van Handel en Nijverheid hebben fabrikanten besloten
de prijzen voorloopig met 15% te verhoogen.
Toortaan leren Katholieke
Jongelui dansen ip eigen milieu.
Op onze Glublessen toch hebbep
uitsluitend Katholieken toe
gang waarom dan nog talmen.
Rezwaren bestaan er nn niet
meer. Qok onze tarieven vallen
Aanvang der jessen Zondag
18 Oct, 5.45 ep \Yogn§d&g
n Oct.
Mjdden8'andclub Maandag
19 Oct. lnscjir dag. 6-=-10 ijur
aan de school 6313
Verzendt dan per
VAN PUUREN
Eiken dag 2 maal van en naar
Amsterdam, in directe verbinding
met het geheele Gooi, enz.
VOOR INLICHTiNGEN:
Kantoer Cude Rijn 96, Tei. 2001
LEIDEN. ca*»
VJLLEDIG
MISSAAL
vanat
1.50
HOflSSTRAAT 3, LEIDEN
ZONDAG
MISSAAI
vaoat
65 et.
Ook rijke keuze in:
LEDERWAREN BYOUTERIEEN
SCHOOL
- en SCHRIJFBEHOEFTEN
BRID3E ARTIKELEN
LIJSTEN EN SCHILDERIJTJES.
LEEST DE ADVERTENTIES
IN ÜW DAGBLAD.
LEIDEN - TURFMARKT 3
De lessen ztjn begonnen
op Dinsdag 1 September
Onderwas in MODERNE talen voor
negmnenden en gevorderden, door
NATIONALE Leeraren. 6i3i
PROSPECTUS EN ALl( INLICHTINGEN GRATIS
TEEKENPAPlEhEN.TEEKENPOTLQODEN
Zandvliet's Boekhandel
TEL i042, HAARLEMMERSTRAAT 117
MZUBELIilAS AZIJN
HAARLEMMERSTRAAT 52a
V GEEN FILIALEN
LET OP 52a - NAAST DE BIOSCOOP
Geen Telefoon
Alle soorten Meubelen
Edelsmid Juwelier Horioger - Opticien
HAARLEMMERSTRAAT 125-127
HORLOGES - WEKKERS
idV Reparatie-inrichting voor alle voor
komende uurwerken. 7280
Voetkundig Amateurisme
is voor vele voetlijders een gevaar!
Wendt U bij voetlijden tot den vakman
met 20-jarige practjjk, het behoedt U
voor schadelijke experimenten. 6286
J. A. SCHRAM A, Mauritsstraat 59
Telef. 1509
Voetkundig Maatschoenmaker - Steunzolen naar
maat. Pjjnlops Pedicure - Bezoekt aan huis.
Levert aan Ziekenlnrichtingen en H H. Doktoren
-WIJ HEBBEN NOG ENORMEN
VOORRAAD
WOLLEN, ZIJDEN, SATINET en
MOLTON DEKENS koopt U altijd
nog 't voordee.igst In het
vh. KUIJPERS BEDDENMAGAZIJN
BREESTRA AT 138 - TEL. 1586
LEIOEN
Woliep dekens, I000/Owol, 3.75, 4 50.
tfiptra groute pjaton 4 90 - Zijden
Wolsa-dekens. moderne kleuren b.90.
(Satinet dekens 3.50, 4 50
Me! ((ju dekens 59 - 89
WOLLEN DEKEN GRATIS!
Bij aankoop van een 2-pers. 6-deelig
matrasstel geven wij een 2-persoons
WOLLEN DEKEN CADEAU!
Extra zwaar gevulde 2-persoons
6-deelige matrasstellen, eigen hand
werk 18.75 - 22 50 - 24.50
Keuze uit 40 verschillende damasten.
Speciaal ingericht tot het opmaken,
overtrekken en bijvullen van al Uw
beddegoederen. Wij maken van Uw
zware veeren bedden luchtige 3-deelige
matrassen.