t NIEUWS
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1936
DE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
KOUDER.
DE BILT SEINT:
Zwakke tot matige Noordelijke tot Wes
telijke wind, gedeeltelijk bewolkt, waar
schijnlijk weinig of geen regen in het Zui
den, in het Noorden wellicht eenige regen,
kouder des nacht, overdag iets kouder.
Hoogste barometerst.: 769.5 te Stornoway.
Laagste barometerst.: 741.8 te Helsingfors.
De depressiekernen, welke gistermorgen
over de Noordzee en omgeving waren ge
legen, verplaatsten zich Noord-Oostwaarts.
Een diep minimum ligt thans over Finland.
Het veroorzaakt krachtigen Noorden wind
ontwikkeling over Scandinavië, de Noord
zee en ons land een koude-inval tengevol
ge. De warme lucht is naar het Zuiden 'ge
drongen en ligt nu nog over Zuid- en Oost-
Duitschland en over Frankrijk. Langs de
baan, welke de depressie gisteren koos, is
zware neerslag gevallen, Calais had 13,
Brussel 11, Maastricht 7, Hannover 11,
Stettin 13, Hamburg 13, Karlstadt 29 en
Stockholm 25 m.m. Het IJslandsche hooge-
drukgebied heeft zich naar het Zuiden uit
gebreid en strekt zich thans over de Brit-
sche Eilanden uit. Over IJsland passeert
een daalgebied, dat Zuid-Oostwaarts schijnt
te trekken. De Oceaan-depressie is naar
het Westen teruggeweken. Ten ontzent mag,
onder invloed van het daalgebied, krim
pende wind worden verwacht. Aanvanke
lijke opklaring zal een kouden nacht met
nachtvorst medebrengen. Voor het Noor
den bestaat eenige kans op regen. Voor het
Zuiden zijn de regenkansen klein.
LUCHTTEMPERATUUR.
14.4 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e. a.
Van Zaterdagnamiddag 7.18 uur tot
Zondagmorgen 6.24 uur; van Zondagna
middag 7.16 uur tot Maandagmorgen 6.25
uur.
HOOGWATERSTAND.
Te Katwijk aan Zee op Zondag 27 Sept.:
nam. 12.53 uur en op Maandag 28 Sept.:
voorm. 1.20 en nam. 1.47 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl" 15.5 gr. C.
OP DE AMSTERDAMSCHE WISSEL
MARKT.
Zooals te verwachten was, deed de deva
luatie van den Franschen franc hedenmor
gen op /ie Amsterdamsche wisselmarkt haar
invloed gevoelen en bleek het op de vrije
markt zeer moeilijk' tot vaststelling van
koersen te komen.
Te half elf hedenmorgen werden voor
het Engelsche pond sterling een koers van
7.44}^7.45 en voor den Amerikaanschen
dollar een koers van 1.48 1/43/8 ge
noemd.
Voor de overige valuta konden nog geen
noteeringen worden genoemd.
MORGENTHAU OVER DE BETEEKENIS
VAN DEN MAATREGEL.
,,Ik ben van meening, dat dit het beslis
sende oogenblik zal zijn voor den wereld
vrede", verklaarde Morgenthau, de presi
dent van de Amerikaansche Bank, met een
toespeling op de devaluatie van den franc.
„De internationale monetaire stabilisatie is
het fundament, dat gelegd moet worden al
vorens wjj een duurzame vrede en een
werkelijk herstel kunnen verwachten. Ik
voorzie geen enkele wezenlijke wijziging
in verband met den dollar en het pond ster
ling en men spreke niet van een neo-deva-
luatie van den dollar".
Morgenthau antwoordde bevestigend op
de vraag, of de Vereenigde Staten gebruik
zouden maken van het stabilisatiefonds.
DUITSCHLAND EN DE FRAN SC HE
FRANC.
De Duitsche ochtendbladen, die melding
maken van de maatregelen der Fransche
regeering ten aanzien van den franc, hech
ten zeer groote be teekenis aan do interna
tionale monetaire overeenkomst, gesloten
tusschen Frankrijk, Groot-Brittannië en de
Vereenigde Staten. Zij schrijven, dat de
Fransche regeering tot energieke maatre
gelen is overgegaan ter controleering van
de deviezenpositie en tegen de ongeoorloof
de kapitaal vlucht.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
schrijft: „Het feit alleen, dat een verbond
tot stand is gekomen tusschen de verdedi
gers van twee monetaire systemen zal een
beslissenden invloed hebben op de komen
de evolutie der wereldeconomie. Tot nu toe
heeft de Bank van Engeland het principe
van „de vrijheid van het pond" gehand
haafd tegen elke officieele stabilisatie. De
nieuwe houding van de Bank van Engeland
heeft een politieke kant, want houdt reke
ning met den binnenlandschen politieken
toestand van Frankrijk. In den loop van
het laatste onderhoud van Eden met Blum
heeft Eden verklaard, dat Engeland ten
zeerste geïnteresseerd is bij stabiliteit in de
binnenlandsche politiek van Frankrijk".
Het Duitsche blad herinnert eraan, hoe
omgekeerd in 1931 de Bank van Frankrijk
Engeland heeft geholpen.
PROTEST DER DUITSCHE
BISSCHOPPEN.
Tegen de opheffing der katholieke
arbeidsbureau*.
Naar eerst thans bekend wordt, heeft de
bisschoppenconferentie van Fulda een ern
stig protest aan de Duitsche regeering ge
zonden tegen de opheffing der z.g. katho
lieke arbeidsbureaux, welke zich ermede
belasten, voor katholieke vrouwen en meis
jes betrekkingen bij goede familie's te vin
den. De bisschoppenconferentie verklaart
naar aanleiding van dezen maatregel:
„Wij, Duitsche bisschoppen, behoeven het
katholieke volk niet te zeggen, hoe smar
telijk wij dit optreden betreuren en dat
wij ons ten heftigste verweren tegen dit
onrecht.
Wij behoeven niet te verzekeren, dat al
les gedaan is en gedaan wordt, om de op
heffing van dit verbod te bewerkstelligen.
Millioenen katholieke meisjes hebben van
de goede zorgen van deze bemiddelings-
bureaux geprofiteerd.
Wij weten, dat deze arbeid in de harten
van ons katholieke volk is gegrift. Wij
weten, dat ons katholieke volk nooit be
grijpen zal, waarom dit kerkelijk-charitatief
werk is verboden, terwijl ieder dagblad voor
personeelaanbod of aanvrage open blijft
als voorheen.
Wij hebben de rijksregeering derhalve
dringend verzocht, bij deze beslissing recht
en gerechtigheid ten volle te laten gelden
en het uitgevaardigd verbod te niet te
doen". „Msb."
DE GEVOLGEN VOOR ZWITSERLAND.
De Zwitsersche bondsraad is hedenmor
gen bijeengekomen om te beraadslagen
over den toestand, die is geschapen door de
devaluatie van den Franschen franc. Het
Zwitsersche Telegraaf Agentschap meent
te weten, dat de Zwitsersche regeering de
zelfde beslissing zal nemen als de Ne-
derlandsc'he, d.w.z. den gouden stan
daard zal handhaven.
GUNSTIGE INDRUK BIJ CANADEESCHE
REGEERING.
De leden der Canadeesche regeering ver
klaren, dat zij de maatregelen tot aanpas
sing van den Franschen franc als zeer con
structief beschouwen en dat deze ertoe zul
len strekken, de valuta's te stabiliseeren
en den internationalen handel te bevorde
ren.
ENGELSCHE PERSSTEMMEN.
De Engelsche bladen juichen alle de
Fransche monetaire maatregelen toe en be
groeten deze als het begin van de ople
ving van den internationalen handel.
De „Times" constateert, dat Frankrijk
in technisch en zin den gouden standaard
heeft losgelaten en voortaan een gecontro
leerde valuta heeft.
„Financial News' acht het weinig waar
schijnlijk, dat de Fransche regeering het
Belgische voorbeeld volgt en den franc
onmiddellijk revaloriseert op een lager ni
veau.
De „Daily Express" verwacht, dat groote
hoeveelheden Fransch zilver uit Londen
naar Frankrijk zullen terugvloeien.
DE GEVOLGEN VAN DE FRANC- -
DEVALUATIE.
President Nederlandsche Handel Mij.
vreest geen nadeel voor Nederland.
Een redacteur van het A. N. P. heeft
den president der Nederlandsche Handel
Maatschappij, den heer mr. D. Créna de
Iongh, de vraag voorgelegd, welke naar
zijn oordeel de gevolgen zouden kun
nen zijn van de devaluatie van den Fran
schen franc ten aanizen van de Neder
landsche monetaire politiek.
De heer Crena de Iongh deelde als zijn
opinie mede, dat hij vooral in verband met
het feit, dat de Nederlandsche handel met
Frankrijk verhoudingsgewijs gering is, de
meening is toegedaan, dat de tot stand
gekomen wijziging ten aanzien van het
Fransche betaalmiddel, niet van grooten
invloed zal zijn op den toestand ten on
zent.
Waar bovendien aldus de zegsman
de Nederlandsche regeering en de Neder
landsche Bank reeds herhaalde malen van
him standpunt tot handhaving van de thans
in Nederland gevolgde monetaire politiek
hebben blijk gegeven, zoomede gezien de
voorbeelden, welke als gevolg daarvan de
practijk hier te lande te zien heeft gegeven,
geloof ik met deze feiten voor oogen
niet, dat ernstige gevolgen voor ons land
behoeven te worden gevreesd.
LAATSTE BERICHTEN
DANKWOORD VAN DE PRINSES.
Uitgezonden door de radio.
Het ligt in het voornemen, van de Prin
ses, Dinsdag 29 dezer des namiddags te
12.45 uur voor de radio een kort woord te
spreken, ten einde dank te betuigen voor de
véle blijken van belangstelling, btf haar ver
loving met Prins Bernard.
Dit dankwoord zal over beide zenders en
naar Lndië worden uitgezonden.
VERDRONKEN.
Hedenmorgen is in de Voorhaven te
Rotterdam ter hoogte van de Rotterdam -
sche kolencentrale, een werkman in het
water gevallen en verdronken.
STADS
DISPENSATIE ONTHOUDINGSWET
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
in de Onthoudingswet gedispenseerd op
Vrijdag 2 October, te beginnen van 12 uur
's middags af, voor al degenen, die zich op
het grondgebied van Leiden bevinden.
Deken A. H. J. M. HOMULLE.
PATER P. FRIGGE, O.F.M.
Den 3den October is het 40 jaar gele
den, dat de weleerw. pater Frigge, kape
laan aan de Hartebrug-parochie, in de
Orde der Minderbroeders is getreden.
Pater Frigge zal op 2 October dezen dag
herdenken door het opdragen van een
plechtige H. Mis van dankbaarheid te
kwartier voor acht uur.
Dien dag is er van 12 tot 1 gelegenheid
aan de Pastorie om den Pater geluk te
wenschen.
HET 3 OCTOBER-FËEST.
De fe«slwy,er verschenen.
Edward IJdo^hiS^e'rXe^e"?^
zer voor de 47ste fe,«+ de ^eestwij-
3 October^%ÏT™Tmg g°Uden
Bwrhet
3m^E-tettu"nboPOrtretêaIer«
teSer^ ÏT
»=«««=-=
he. prosr
M"? 3 °Ct0berd^ hetbe~„w:
hetf. Wne' g0Cie L^''
korte trekken ia
t(hc
dagmorgen eerste porttaSuïïJ Wie
ml inschreven, doe het dus spoedii g
aan de 3 Ootober-feJte^dÏd geweest
aal.
heuvel uit HillegersbJe wu*ÜiMoes"
per rijwiel naar Berlijn *°mer
pische Spelen bii °m 0Iym-
Duitschland echter wert"™"' 6rgenS 1,1
ao« juist op tjjd m Berlnn afn8ereden en
«eaiuitmgderweda^rr^
Hoe men den optocht het beot kan rien.
desSS^wme!: <Ut
50-jarig bes taaiwier 3Tlaken' Het
brengt mede, dat aan Sf??7"^ereeniginS
stad, 2 w^egttrdeV°i°ng
men van buiten de stad ÏÏll8™'® drom"
tram, auto of rhVteitif8' per
nog grooteren getale dan v**' weU'cb' m
ren, naar Leiden komen V°°rgaand* ia
de den'^p^T^
tober hetzelfde bZTl""^ °p 3 °<=-
schenmassa Komt dp f° en<*e men
door tevoorSL^^' dan
wigde mpn 6 P°htaeruiters een
Rechts en links wordfhm^'^f gedreven-
geduwd omTir f W ter^d»
door moet, vrij baan te m die a toch
"kar vaak ten koste van h?t1L2fthgelUkt•
van velen. goede humeur
^Derf^t^Zht T" den oP'onht te
tocht, als het kaïTeenZ°nder den °P'
voorbijtrekken te hebben"^"131™' by he'
zou Zijn te Rome kom^n ^8eslaëen, dat
hebben gezien Maar wa e° n Paus niet
de optocht passeeren zal^n d voordat
heen en weer loopen' Het if" r,iweg dat
cifieks Leidsch Tz«n rLf1,"lt iets spe~
d* opstellen fë' tij-
°P zoodanig nunt d=. den weg
OP den rijweg^^ ™W^de
optocht. En laten and*™ V00r den
deze het eerst aan pp,k nie* v°°r
ordelievende bescheiden publiek ziet zich
danzooals ook in „Ingezonden" terecht
werd opgemerkt op de 10e rij geplaatst.
Degenen, die niet ter plaatse den optocht
wenschen te zien, behooren evenmin mid
den op den weg te loopen, als de optocht
in aantocht is. Laten zij achter het wach
tende publiek omgaan of een zijstraat in
slaan, zy zijn dan minstens even vlug, waar
zij wezen moeten.
Waar kan men den optocht het beste
zien? Zeker niet in de smalle straten in
het centrum der stad. Ook niet op kruis
punten van wegen' of nabij hoeken van
straten. Waarom concentreert zich zooveel
belangstelling op en nabij de Hoogewoerds-
brug? Laat dergelijke knooppunten vrij.
De Hooigracht leent er zich wel bijzonder
toe den optocht uitstekend te zien. De Kai-
serstraat kan ook veel publiek achter de
boomenrij een goede plaats geven, waar
door de rijweg vrijblijft. Het breede ge
deelte van den Morschsingel, de Gerrit
Doustraat, Jan van Goyenkade, Botermarkt,
Korevaarstraat tusschen Levendaal en
Plantsoen, vooral Jan van Houtkade en
Doezastraat zijn zeker straten, waar men
op een goede plaats kan rekenen. De op
tocht is daar, waar men zich kan opstellen
behoorlijk terzijde van den weg, veel en
veel beter waar te nemen dan b.v. op
Prinsessekade, waar de hoeven der politie-
paarden nog maar juist op enkele centime
ters van uw teenen het plaveisel raakten,
wat u toen niet meer kon voorkomen van
wege de groote menschenmenigte achter u.
Gaat niet op het laatste oogenblik voor
anderen staan. Dat geeft terecht ontevre
denheid en gemopper van de menschen
achter u. En u ziet op een feest toch ook
graag overal vroolijke en tevreden gezich
ten. Het is voor de politie bovendien een
zeer onaangename taak het publiek met
krachtigen drang achteruit te moeten zet
ten. De optocht moet er toch door.
Ge zult allen ongetwijfeld willen mede
werken aan een ordelijk verloop van de
feestelijkheden en daarmede het algemeen
belang dienen. Ik reken op de medewer
king van allen.
DE ARBEID IN BROODBAKKERIJEN
OP 3 OCTOBER.
De min. van soc. zaken heeft bepaald, dat
in verband met de viering van Leidens ont
zet, in broodbakkerijen in de gemeenten
Leiden, Oegstgeest en Leiderdorp door
hoofden of bestuurders en door bakkers
gezellen op Vrijdag 2 October om 12 uur
des nachts met den bakkersarbeid mag wor
den aangevangen. Bovendien mag voor
zoover betreft broodbakkerijen, voor welke
een vergunning, als bedoeld in artikel 37,
eerste lid, der Arbeidswet is verleend
reeds op Donderdag 1 October te 10 uur
des namiddags met arbeid, bestaande in het
gereedmaken van deeg en ovens, worden
aangevangen.
Bakkersgezellen mogen op Vrijdag 2
October gedurende ten hoogste 10 uren ar
beid verrichten, tenzij een kennisgeving
(coupon), als bedoeld in artike" 35, tweede
lid, onder b, dier wet, tijdig is ingezonden
aan het districtshoofd der arbeidsinspectie,
in welk geval de werktijd ten hoogste 11
uren mag bedragen: een en ander onder
voorwaarde, dat in de ondernemingen, waar
van deze vergunning gebruik wordt ge
maakt, op Zaterdag 3 October geen arbeid
wordt verricht.
TENTOONSTELLING VAN KERK
SIERADEN.
Wederom houdt de Ver. voor het Allerh.
Sacrament het Liefdewerk voor arme Ker
ken hare jaarlijksche tentoonstelling van
Kasuifels, Alben, Superpli's enz., vervaar
digd door de dames der Vereeniging voor
verschillende kerken in Nederland en in de
Missiën. Deze tentoonstelling wordt gehou
den in de Pietersk.koorsteeg 15 „Huize Ma
ria" op Zondag 27, Maandag 28 en Dinsdag
29 September van twee tot zes uur. Het
bestuur noodigt allen uit, die belangstellen
in het mooie werk der Vereeniging: de be
vordering van de Godsvrucht tot het Allerh.
Sacrament. Dit is het eerste doel der Ver.,
en geschiedt o.a. door de H. Mis, die op de
eerste Vrijdagen in de Hartebrugskerk
wordt opgedragen voor de werkende en
bijdragende leden en door de uitstelling van
het Allerh. Sacrament op eiken eersten
Vrijdag van 8 tot 12 uur v.m. Men wordt
1M van de Vereeniging door eens per
maand een uur (of tweemaal een half uur)
het Allerh. Sacrament te aanbidden en een
jaarlyksche bijdrage voor het „Liefdewerk
voor Arme Kerken", die de Vereeniging
in staat stelt de eer en luister van de H.
Diensten in menige kerk mogelijk te ma
ken of te verhoogen.
Moge God allen, die ons door hun bij
drage steunen in ruime mate zegenen. Het
bestuur zal uw bezoek zeer op prijs stel
len.
VOLKSBOND-NIEUWS.
Buitengewone Bestuursraadvergadering.
De aanvankelijk vastgestelde Bestuurs
vergadering van den Ned. R. K. Volksbond,
afd. Leiden, vastgesteld om 8 uur vangt nu
te half acht aan. De bestuursleden worden
verzocht tijdig aanwezig te zijn.
Daarna vindt te 9 uur een buitengewone
Bestuursraad plaats, voor de resp. Vakaf-
deelingen van den Ned. R. K. Volksbond. De
convocaties zijn thans in het bezit van de
afd.-secretarissen en beleefd verzoeken wij
voor doorzending zorg te dragen.
Alle afdeelingen worden verzocht hun
vertegenwoordigers te zenden. De opkomst
is dringend gewenscht!
GEMEENTEL AANKONDIGINGEN.
SCHOUW VAN WEGEN, LANEN ENZ.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat te
beginnen Maandag 5 October 1936, krach
tens het bepaalde bij artikel 17 der veror
dening van den 6en Juli 1899 (Gemeente
blad No. 15), laatstelijk gewijzigd bij de
verordening van den 9en Juli 1928 (Ge-
men teblad No. 22) op wegen, lanen, straten
enz. en wateringen en slooten, schouw zal
worden gedreven over alle wegen, lanen,
paden, straten, kaden, pleinen, hofjes, ste
gen, sloppen of poorten en gangen, bene
vens de daarin gelegen of daartoe behoo-
rende bruggen en indere kunstwerken,
voor zoover die bijzonder eigendom zijn,
en, zonder verhindering, door of vanwege
rechthebbenden, voor het publiek verkeer
open staan, alsmede over alle wateringen
en slooten, en de riolen ter vervanging
daarvan gemaakt, bei.evens de daartoe be-
hoorende sluizen, duikers, buizen, toe
gangskokers en dergelijke werken, voor
zoover die bijzonder eigendom zijn.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 26 September 1936.
6055
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag. Openingslof voor leden van
den R. K. Vrouwenbond, kapel St.
Elisabethsgesticht, te half 9.
Zondag, Maandag, Dinsdag, Tentoonstelling
van Misgewaden, enz. „Huize Ma
ria", Pieterskerkkoorsteeg 15, van
26 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de dokters:
v. Bockel, v. Driesum, v. Leeuwen, Nieuw-
zwaag en Bertel.
De Zondagsdienst der huisartsen te
Oegstgeest wordt waargenomen door dok
ter Varekamp, Tel. 1916.
De avond-, nacht- en Zondagdïenst der
apotheken wordt van Maandag 21 tot
en met Zondag 27 Sept. a. s. waarge
nomen door de apotheken: G. F. Reijst,
Steenstraat 35, telefoon 136 en A. J. Donk
Doezastraat 31, telef. 1313 en J. Doedens,
Wilhelminapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
NIEUWE R. K. SPORTVEREENIGING.
Gymnastiekgroepeering voor Dames
en Meisjes.
In de gisterenavond gehouden vergade
ring hebben de volgende Dames zich ver-
eenigd tot een voorloopig bestuur van de
nieuwe Gymnastiekvereeniging voor Dames
en Meisjes:
Presidente: Mevr. M. A. v. d. Linden-
Schalks; secretaresse: Mej. G. Sluis; pen-
ningm.: Mej. A. Bergers; Commissaresse:
Mej. M. Vorst en Mej. J. Spronck.
De oefenavond van deze vereeniging zal
zijn de Vrijdagavond; indien het aantal
leden het noodzakelijk zal maken, zal een
tweede oefen avond worden ingelegd. We
gens de voorbereidingen van het Drie Octo-
berfeest zal de eerste oefenavond gehouden
worden Vrijdag 9 October.
De groepeeringen, lesuren, contributie is
als volgt geregeld:
Kleuters van 4 tot 8 jaar van half vijf tot
half zes, contributie 12 cents;
adspiranten van 8 tot 12 van half zes tot
half zeven, contributie 15 cents;
adspiranten van 12 tot 16 van zeven tot
acht uur, contributie 18 cents;
leden boven de zestien van kwart na acht
tot kwart over negen, contributie 20 cents.
Als oefenzaal is aangewezen de gymnas
tiekzaal van de Gemeentelijke Kweekschool
op de Oude Vest.
De nieuwe vereeniging zal ook deelnemen
aan de taptoe van a.s. Vrijdag.
Nieuwe leden kunnen zich mélden a s.
Maandagavond tusschen 6 eij 8 uur bij de
secretaresse Mej. G. Sluis, Utrechtsche
Jaagpad 1.
Ook deze hernieuwde sportvereeniging
moge een schoone toekomst tegemoet gaan!
L. BEUNE pr.
Zilveren jubileum A. LangeveM.
Op 1 October a.s. zal de heer A. Lange-
veld, assistent le klasse op het postkantoor
alhier, den dienst met pensioen verlaten.
Dientengevolge zal hij binnen enkele
weken de functie van voorzitter van de afd.
Leiden en Omstreken van den Ned. R. K.
Bond van P.T.T.-personeel „St. Jan", neer
leggen.
Hem komt de eer toe, tot de oprichters
van de afdeeling te behooren. Hij was de
eerste voorzitter en heeft deze functie 18
jaar lang en tot op den dag van heden met
veel ijver en toewijding vervuld.
Moge hij nog zeer veel jaren in goede ge
zondheid) van een welverdiende rust ge
nieten.
Op het bedryf teruggekomen volgde een
bezichtiging ervan, waarbij vooral de dui
delijke toelichting van den directeur er zeer
toe mocht bijdragen de bezoekers een dui
delijk beeld te geven van dezen voor de
watervoorziening vooral van onze gemeen
te belangrijk,en tak van dienst, waarna de
thee werd geserveerd.
Namens de deelnemers dankte het oudste
raadslid, de heer v. Eek, voor hetgeen dezen
middag te zien was gegeven.
De Zweminrichting De Zijl wordt heden
gesloten.
