DINSDAG 1 SEPTEMBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. V
POLITIEKE ONTAARDING.
Over een schunnig
schotschrift.
In „De R.K. Staatspartij" schrijft K.t
Er is in de laatste weken over Nederland
een vloed van verontwaardiging gegaan
over de verspreiding door de N.S.B. van een
onguur pamflet, dat den huichelachtigen ti
tel draagt: „Wordt ook Uw Kerk een paar
denstal?
Tijdens enkele weken verlof waren wij
niet in de gelegenheid van den inhoud van
deze brochure kennis te nemen, vóórdat wij
de daarop verschenen reacties lazen. Wij
hebben ons zelf daarom gemaand tot extra-
onbevooroordeeldheid en objectiviteit bij de
beoordeeling van een brochure, waarop het
publieke geweten zoo heftig had gereageerd.
Wanneer wij op deze plaats een enkel
woord aan dit geschrift wijden, is daarbij
onze bedoeling om een verschijnsel te signa-
leeren, welks ontleding van beteekenis kan
zijn voor een juisten kijk op de actueele
politieke ontwikkeling in ons vaderland.
Daarbij willen wij ons van wei-overwogen,
dus niet door politiek strijdgewoel aange
hitste termen, bedienen.
De brochure „Wordt ook Uw Kerk een
paardenstal?" is een quasi-politiek werk
stukje van typisch ontaard gehalte, Zij is
gemeen in den zin van gering, slecht,
laag naar alle kanten. Zij is gemeen in
haar samenstelling en opzet, zij is vooral
gemeen in haar bedoeling en strekking. Zui
ver politiek gesproken is zij door haar grof
heid dom. Menschkundig en zielkundig ge
sproken is zij in haar plompheid bijzonder
tactloos en onhandig. Aan alle kanten ver
raadt zij, dat haar samenstelling niet de ge
ringste geestelijke inspanning heeft gekost.
Zij is niet het product van geest of bescha
ving, zij is niet de vrucht van een welover
wogen gedachte of van een verzorgde rede
neering, neen, zij is als de reflex van
iemand, die zich het spuwen tot een ver
keerde gewoonte heeft gemaakt. In de derde
klasse van onze openbare middelen van ver
voer is een herinnering aan het ongepaste
van de hierbedoelde onbeschaafde gewoonte
vrijwel overbodig geworden.
Wij moeten vaststellen, dat hetzelfde ver
trouwen in de innerlijke beschaving van on
ze Nederlandsche Nationaal-Socialisten mis
plaatst is. Doch laat ons niet ontijdig alge-
meeniseeren. Wij willen het zelfs als eei
voorrecht beschouwen verschillende „wel
denkende" Nationaal-Socialisten in ons va
derland tegen hun eigen beweging, in be
scherming te nemen. Wij weten, dat de er
gernis en verontwaardiging onder niet wei
nigen van hen de onze evenaart, zoo niet
overtreft. Wij weten, dat zij zich kortweg
geneeren, dat deze bedorven lucht uit de
door hen gesteunde beweging is losgekomen.
Wij weten niet, of zij den zedelijken moed
zullen vinden om zich zelf in dit opzicht te
b 1 ij v e n respecteeren.
Wij weten wèl, dat zij een verwijzing naar
de, foto-technisch niet ongeslaagde, fotogra
fie van den verantwoordelijken Algemeen en
Leider, A. A. Mussert, met een schouder
ophalen beantwoorden: „Die ijdele man is
allang niet meer de onbetwiste leider". Ga
la- en uniformkleedij wordt het eerst ge
dragen door hout en was, geduldig materiaal
om „een goed figuur" te.imiteeren.
Deze brochure is niet van Mussert. Mis
schien is het onderschrift onder de lef-foto
van hem. Want ijdele menschen zien gaarne
'nog eens gedrukt, dat zij „cum laude" ge
promoveerd zijn. Daarom zijn ijdele men
schen zoo gauw belachelijk. Op deze foto is
de algemeen leider wel in het oog vallend
belachelijk!
Er is geen enkel voorbehoud noodig voor
de bewering, dat de redevoeringen van Mus
sert textueel geleverd worden door kame
raad van Vessem, N.S.B.-sch lid der Eerste
Kamer. Er is maar een gering voorbehoud
noodig voor de bewering, dat deze ongure
brochure komt uit den koker van kameraad
van Geelkerken.
De naam van dezen algemeen secretaris
van de Beweging herinnert aan een tot voor
kort onopgemerkte middelmatigheid ter
Provinciale Griffie van Utrecht met den
rang van commies.
Hetgeen wij in beheerschte bewoordingen
over de brochure gezegd hebben, maakt een
nadere kennismaking met den auteur vrij
wel overbodig. Wij hebbben het land aan
den term ..bons". Gedefinieerd werd hij nog
nimmer. Van Geelkerken's carrière geeft
wellicht een aanwijzing voor een passende
omschrijving: Wie het als griffieklerk altijd
stilletjes heeft moeten doen en als „Bewe-
gings"-secretaris voor „modes" niet in
Utrecht terecht kan maar naar Den Haag
komt, zoo iemand lijkt ons het begin van
een échte bons.
Wij hebben dit alles kort en concreet aan
geduid ter nadere bepaling van hetgeen wij
wilden signaleeren als een verwordingsver
schijnsel in de politieke methoden in ons va
derland. Wij hebben daarmede niet te veel
gezegd, indien wij nog eens vaststellen:
dat de verantwoordelijke samensteller
van dit schunnige schotschriftje schuil
gaat achter een onpersoonlijke, min of
meer politieke beweging, altijd wederom
aangenomen, dat de Algemeene Leider
het te druk heeftmet zich zelf;
dat dit schunnige schotschrifje aan hui
chelachtigheid en leugenachtigheid te
veel heeft, wat het aan geestelijken in
houd en aan schijn van eenige oorspron
kelijkheid opvallend te kort heeft;
dat dit schunnige schotschriftje kennelijk
komt uit den koker van een mediocriteit,
wiens innerlijke beschaving en goede
smaak in ontwikkeling zijn achtergeble
ven bij de ontwikkeling der politieke
carrière, omgerekend in het thans ver
diende aantal guldens;
dat het daarom best te verklaren is, dat
de geest in dat ontwikkelingsstadium
zich gemakkelijker laat leiden en aan
spreken door plaatjes zelfs door
schunnig plaatjes dan door gedachten
en redeneeringen;
dat derhalve in dit- schunnige schot
schrifje dat in sómmige plaatsen des
nachts werd verspreid een auteur aan
BINNENLAND
DE VOORGENOMEN INTREKKING VAN
HUURTOESLAG.
Adres van den nationalen woningTaad aan
den minister van sociale zaken.
Het bestuur van den nationalen woning
raad, algemeene bond van woningbouw
verenigingen te Amsterdam, heeft zich
naar aanleiding van den voorgenomen in
trekking van den huurtoeslag in een adres
tot den minister van sociale zaken gewend,
waarin verzocht wordt, tot terugname van
het besluit tot intrekking van den huurtoe
slag subsidiair, dat de beslissing in deze
wordt aangehouden tot aan de hand van de
te verzamelen gegevens een nauwkeuriger
overzicht zal zijn verkregen van de directe
gevolgen van de intrekking van den huur
toeslag, dat afgescheiden van de kwestie
van den huurtoeslag, de huurverlagiiig voor
zonder rijkssteun ingevolge de woningwet
gebouwde vereenigings- en gemeentewo
ningen alsnog door bijdragsverleening van
rijkswege wordt mogelijk gemaakt en dat
de rente van door rijksfondsen verstrekte
leeningen voor regeerings- en gemeente-
bouw, ten spoedigste wordt verlaagd. Het
adres wordt zeer uitvoerig toegelicht.
R.K. WERKLOOZEN NAAR „DE BONTE
TOCHT".
De heer A. C. de Bruyn over de wijziging
in de steunregeling.
Zondag vond te Nijmegen een extra uit
voering plaats van het openluchtspel „De
Bonte Tocht", speciaal voor de werkloozen
der Katholieke Arbeidersbeweging, van wie
er 5000 uit 55 gemeenten naar de H. Land
stichting waren opgekomen. Zij weiden
vanwege het R.K. Werkliedenverbond be
groet door den voorzitter, den heer. A. C.
de Bruyn, die deze gelegenheid benutte om
te spreken over de aangekondigde wijziging
in do steunregeling.
Spr. verzekerde, dat de Katholieke arbei
dersbeweging geen middelen onbeproefd
zal laten, om de verslechteringen, die de
werkloozen bedreigen, te keeren. Daar
naast echter waarschuwde spr. tegen na-
maakcritici, opdat zijn toehoorders zich niet
zouden laten losmaken van hun zelf geko
zen leiders.
EERHERSTEL VOOR SPANJE.
Centraal-Praeses Drost spreekt op den
Rotterdamschen Gezel lendag.
Zondag hebben 1700 St. Josephsgezellen
te Rotterdam een dag van eerherstel ge
houden voor de huidige kerkvervolging in
Spanje.
Nadat des morgens in de verschillende
parochiekerken, waar gezellen vereen igin-
gen haar zetel hebben, een H. Mis met al
gemeene H. Communie was opgedragen,
kwam men des middags om half één bijeen
in de groote zaal van het Gezellengebouw
aan het Stationsplein.
Allereerst werd de nieuwe Centraal-
Praeses, de Z. E. heer H. A. J. Drost, plech
tig ontvangen. De Centraal-Praeses dankte
hartelijk voor deze ontvangst en hield
daarop een rede over de vervolging, die de
Kerk in Spanje moet verduren. Spr. zei-
de o.m.:
Wat in Spanje geschiedt, is alleen moge
lijk door de verbreiding van de maatschap
pij-verwoestende leer van het Communis
me. Hoe echter was het mogelijk, dat die
daar kon doordringen? Door de laksheid
van het Christenvolk. Wanneer wij werke
lijk eerherstel willen brengen, dan moet
deze beantwoorden aan hetgeen er innerlijk
in ons omgaat.
Wat in Spanje mogelijk bleek, is ook
hier mogelijk.
Sociale gerechtigheid en sociale liefde
het woord is, die, uitgerekend, elk gezag
mist om met zijn viezen vinger zelfs
maar naar den naam Aalberse te wijzen,
laat staan om met een verknipte foto en
met een gemeene in den zin van ge
ring, laag. slecht insinuatie dezen,
door vriend en tegenstander ge waardeer
den leider der katholieken te beleedigen
en in hem het katholieke volksdeel te
grieven.
Neen, wij zullen ons niet laten verleiden
om bij het signaleeren van deze brochure
als een verschijnsel van politieke verwor
ding en ontaarding, den documentairen toon
te verliezen, die zich bedient van wel-over
wogen, dus niet door het politiek strijdge
woel aangehitste termen. Dat is ook over
bodig, zoolang wij den eigenlijken inhoud
van het pamflet nog niet hebben besproken.
En daaraan hebben wij eigenlijk het minste
behoefte! Hierop komt de gedrukte plomp
heid in het kort neer: Onze niet al te onfat
soenlijke middelen om de katholieken met
onze praatjes te bepraten, baten niet meer.
De belegering der Katholieke Staatspartij
bleek een hopelooze zaak. Hun sterke staat
kundige positie wordt een dagelijksche her
innering aan onze onmacht. Een laatste mid
del rest ons nog. Wij moeten ze verdacht
maken, ze compromitteeren in opgedrongen,
valsche bedoelingen. Allicht blijft er aan
den zelfkant wat hangen. Let op, burgers
en buitenlui, jullie Aalberse maakt, vie Al-
baxda, gemeene zaak met Lenin en Stalin!
En wat daarvan terecht komt, leeren de
ploertige plaatjes uit de Russische godde-
looze litteratuur!
Zoo bedient de machteloosheid zich van
de grofheid. Zoo wordt de domheid frech.
Zoo ontkleedt zich de geestelijke armoede.
Zoo zet anno 1936 de Nationaal Socialisti
sche Beweging in Nederland, Algemeen Lei
der A. A. Mussert, den politieken strijd in!
De Heeren zijn bedankt!
De katholieke Nederlanders hebben het
drommels goed begrepen. Over dat vieze ge
wriemel kijken zij heen. Op dat niveau „be
wegen" zij zich niet!
zijn sterker dan Burgerwacht of B.V.L.
Waarachtige beleving van het Christen
dom zal verhinderen, dat men de gerechtig
heid gaat zoeken buiten de Kerk en Chris
tus en Zijn Kerk de schuld krijgen van de
maatschappelijke misstanden.
Zoo moeten wij allereerst den strijd voe
ren tegen het Communisme, dat ons Euro-"
pa dreigt met den ondergang. Katholieke
actie en nog eens Katholieke actie, waar
mede Z. H. de Paus de maatschappij wil
hervormen.
STAKING IN DE GOUDSCHE
WASSCHERIJEN.
In zeven Goudsche wasscherijen dreigt
het a.s. Maandag tot een staking te komen.
De Ned. Vereeniging van Fabrieksarbei-
ders(sters), de Ned. R.-K. Rabrieksarbei-
ders(sters)bond en de Ned. Bond van Chr.
Fabrieks- en Transportarbeiders hebben
een ultimatum gesteld en zich daarin het
recht voorbehouden om met ingang van 7
September a.s. den arbeid bij de betreffen
de firma's te onderbreken.
De directie der wasscherij „De Drie No-
tenboomen" (L. Jasiers en Zonen), Nieu
we Rotterdamsche Si com Wasch-, Mangel
en Strijkinrichting (.H. Schrave en Zoon),
„Het Wapen van Amsterdam" (M. Pee-
ters), N.V. Stoomwasscherij „De Blauwe
Duof", N.V. Stoom Wasch- en Strijkinrich
ting „De Nieuwe Haan" (v.h. H. A. Jas
pers), Stoomwasscherij „De Hoop" (fa. A.
GroosNichting) en de Stoom- en Che
mische Wasscherij „De Groote Zwaan" (fa.
H. H. van Straaten) hebben het contract
met de werknemersorganisaties dat 1 Juli
afliep, opgezegd, over het algemeen zon
der nadere motiveering, doch sommige
met de mededeeling, dat in de huidige om
standigheden verlenging absoluut niet ge-
wenscht wordt.
De besturen der orgmisaties van de ar
beiders hebben na ontvangst van deze
kennisgeving een or.deihcud met de di
recties der wassch rijen aangevraagd,
waarop van den Bond van Waschindustriee-
Icn in Nederland het antwoord werd ont
vangen, dat de patroon:', de aangelegen
heid ter afdoening in handen hadden ge
steld van de nootdoestui en van den R.-K.
Nat. Bond van Waschincustrieelen en van
den Bond van Waschindustrieelen ir. Ne
derland, in samenwerking met eer. com
missie had hoe voor de wasscherijbedrij-
ven te Gouda, Rotterr*cm, Den Haag en
tusschengelegen plaatsen.
Tusschen de besturen der samenwerken
de arbeidersorganisaties en de besturen
van de beide bonden van Waschindustriee-
len vond een bespreking plaats en is een
uitgebreide correspondentie gevoerd. Het
standpunt der werkgeversverenigingen is,
dat zij de voorkeur geven aan landelijke
collectieve arbeidsovereenkomsten boven
partieele, tegenover welke laatste zij vol
komen afwijzend staan, het uitzondering
van die gevallen, waarin de afsluiting van
dergelijke overeenkomsten ook van de zij
de der werkgevers geheel vrijwillig ge
schiedt.
De zeven betrokken Goudsche werkge
vers richten zich geheel naar de opvatting
van de patroonsorganisaties, die elke ge
dachte van onvrijwillige overeenkomst ver
werpen en daarom de bestaande contracten
niet wenschen te verlengen.
De vereenigingen van arbeiders zijn
evenwel van oordeel, dat juist met ener
gie naar een zoo groot mogelijk aantal par
ticuliere of plaatselijke contracten moet
worden gestreefd, omdat door uitbreiding
dezer overeenkomsten de grondslagen voor
een landelijk collemtief contract wordt ge
legd en de totstandkoming er van wordt
bespoedigd. Om deze reden kunnen zij dan
ook van het afsluiten van collectieve ar
beidsovereenkomsten met de oudsche werk
gevers niet afzien.
Opnieuw stelden de werknemersvereni
gingen voor besprekingen te openen over
wederom af te sluiten colectieve contrac
ten voor de Goudsche wasscherijen.
In een circulaire, welke aan het perso
neel werd uitgereikt, duidden de Goud
sche wasscherij-patroons him standpunt
vervolgens nader aan. Daaruit bleek, dat
aan een nieuwe verbintenis voor één jaar
slechts zou kunnen worden gedacht bij
aanvaarding van een aanmerkelijk lagere
loonbasis. Dit gold echter niet alle zeven
werkgevers, daar enkele van hen volko
men afwijzend staan tegenover het afslui
ten van een nieuwe overeenkomst.
Inmiddels ia tusschen de organisaties van
werkgevers en werknemers tot dusver in
geen enkel opzicht eenig accoord bereikt.
De fabrieksarbeidersbonden verklaren in
het ultimatum-schrijven, dat de personee-
len in een contractloozen toestand, die di
rect en verder geleidelijk tot aanmerke
lijke verslechteringen van de arbeidsvoor
waarden moet leiden, niet te kunnen be
rusten. Evenmin wenschen zij gevolg te ge
ven aan den aandrang der werkgeversorga
nisaties om nu voorstellen te doen, die, ten
einde tot afsluiting van een contract bij
slechts eenige werkgevers te komen, tot
ingrijpende verlaging der loonen over de
geheele linie zouden moeten leiden. Bij
het peilen van de stemming der perso-
nelen is den besturen gebleken, dat men in
het algemeen op het standpunt staat, dat
het beëindigde contract ongewijzigd dient
te worden verlengd. Na de commissie der
werkgevers op deze basis geen gedachten-
wisseling wil voeren, zien de besturen der
vakvereenigingen zich genoodzaakt om
met ingang van 7 September a.s., indien
intusschen geen bevredigende oplossing
is verkregen, den arbeid in de zeven Goud
sche wasscherijen te doen staken.
Ten einde een ernstig en langdurig con
flict te vermijden blijven zij evenwel steeds
tot overleg bereid.
De rijksbemiddelaar prof. mr. Josephus
Jitta heeft inlichtingen gevraagd aan par
tijen, betrokken bij een dreigend conflict
bij een aantal waschindustrieele bedrijven
te Gouda.
OVERZICHT VAN HET WEER IN DE
MAAND AUGUSTUS 1936.
Gemiddeld over de vijf hoofdstations was
de ochtendtemperatuur een halve graad bo
ven normaal. In de eerste decade was de
temperatuur een graad beneden, in de
tweede en derde een graad boven normaal,
de grootste afwijkingen kwamen voor op
den zesden en den achttienden, resp. twee
en een halve graad beneden en drie gra
den boven normaal.
De gemiddelde maximum-temperatuur
was een haive graad, het gemiddelde mi
nimum een graad boven normaal.
Het aantal dagen met een maximum
temperatuur boven 25 graden bedroeg te
De Bilt 5 tegen 4 normaal.
De neerslag was in Groningen, Drente,
Overijssel, Utrecht, Gelderland, Oost-Bra
bant en Noord-Limburg 10 tot 30 procent,
in het overige deel van het land 40 tot 65
procent beneoen normaal.
Te de Bilt wercen 192 uren zonneschijn
waargenomen, tegen 190 uren normaal.
DE HEER P. J. SCHMIDT TREEDT AF
ALS VOORZITTER DER R.S.A.P.
Hij verklaart zich tegenstander van eiken
vorm van dictatuur.
De heer P. J. Schmidt, lid van den ge
meenteraad van Amsterdam en van de
prov. Staten van Noord-Holland heeft zijn
functie van voorzitter van de Rev. Socia
listische Arbeiderspartij neergelegd.
De doodvonnissen en de terreur in Rus
land waren aanleiding voor den heer
Schmidt een verklaring aan zijn partijbe
stuur te zenden, waarin hij constateert o.m.
dat openlijk dient te worden uitgesproken,
dat er geen enkel wezenlijk verschil meer
bestaat tusschen het regime van Stalin en
dat van Hitier.
De heer Schmidt wees er daarbij op, dat
de verdediging ook zelfs van de gebrek
kigste vormen van democratie een levens
belang vcor het proletariaat is geworden,
dat elke dictatuur-gedachte moet worden
bestreden en dat dientengevolge de clau
sules die betrekking hebben op de aan
vaarding van de „dictatuur van het prole
tariaat" uit de programma's van de R. S.
A. P. dienon le worden geschrapt. Hij acht
te deze afzwering en bestrijding van de
dictatuur-gedachte tevens noodzakelijk om
effect te geven aan het protest tegen de
gruwelen in Rusland.
Aangezien den heer Schmidt bleek, dat
hieromtrent geen overeenstemming in de
partijleiding bestond, heeft hij zijn func
tie al3 voorzitter van de partij en als re
dactie-lid van „De nieuwe Fakel" neerge
legd.
Wij vernemen, naar aanleiding van bo
venstaande mededeeling, dat binnenkort
in het bestuur der R. S. A. P. ernstig zal
worden overwogen of de heer P. J.
Schmidt, die de programma's van die par
tij niet meer onderschrijft, de R.S.A.P. in
den gemeenteraad van Amsterdam en in
de provinciale staten van Noord-Holland
zal kunnen blijven vertegenwoordigen.
„Handelsblad".
GERARD, GERRITS, t
Op de H. Landstichting bij Nijmegen is
Maandag op 86-jarigen leeftend overleden
een der laatste oud-zouaven, Gerard Ger-
rits, vader van den bekenden schilder Piet
Gerrits.
LETTEREN EN KUNST
Huldiging Rosa Spier.
Rosa Spier, de bekende Nederlandsche
artiste, die thans deel uitmaakt van het
Concertgebouw-orkest te Amsterdam, is
Maandagavond in het Kurhaus te Scheve-
ningen, waar zij als soliste medewerkte aan
een concert onder leiding van Karl Schu-
richt, op hartelijke wijze gehuldigd. Het
was toch juist 25 jaar geleden, dat zij als
soliste in de Kurzaal optrad, terwijl zij ook
haar dertigjarig jubileum als harpsoliste
viert.
Een uitgebreid eere-comité had zich ge
vormd, benevens een uitvoerend comité,
onder voorzitterschap van den Haagschen
wethouder van onderwijs, prof. ir C. L. van
der Bilt, om de jubilaresse te huldigen voor
hetgeen zij voor de Nederlandsche muziek
wereld, ook als paedagoge, gepresteerd
heeft en voor hetgeen zij bijgedragen heeft,
om de eervolle plaats, die Nederland in
neemt op muziekgebied, in het buitenland
hoog te houden.
Bij het aanbreken van de pauze, toen het
optreden van R.osa Spier geëindigd was,
bracht de stampvolle zaal haar een langdu
rige ovatie.
Vervolgens trad het huldigingscomité
naar voren, namens hetwelk prof. Van der
Bilt wees op het gedenkwaardige van de
zen dag, en op het feit, dat men de jubila
resse oprecht hulde heeft willen brengen
voor hetgeen zij in al die jaren voor het
Nedèrlandsche muziekleven is geweest. Hij
wees daarbij op het aangeboren talent, het
groote doorzettingsvermogen en den zin
voor studie van de jubilaresse, zonder wel
ke hoedanigheden zij het nimmer gebracht
zou hebben tot zulk een groote hoogte, een
der grootste harpsolisten van onzen tijd.
Behalve een groote lauwerkrans bood spr.
als aandenken een geschenk in enveloppe
aan.
MeVrouw Spier heeft in een aardige
speech bedankt voor de haar gebrachte
hulde.
RECHTZAKEN
MOORDAANSLAG TE 's-GRAVENHAGE
De Haagsche rechtbank heeft heden uit-
_spraak gedaan in de zaak van den 36-ja
rigen P. E. van G. uit Voorburg, die in
April j.l. als gevolg van een ouden twist
op J. C. van K. uit de Pieter Bothstraat
te 's-Gravenhage eenige revolverschoten
loste op den hoek van de Tulpenboom
straat en de Hanenburglaan, waarna de
dader de schietpartij herhaalde op den
hoek van de Sportlaan en het Meezen-
plein.
De rechtbank heeft hem heden veroor
deeld wegens poging tot doodslag tot een
gevangenisstraf van 1 jaar met aftrek van
4 maanden voorarrest.
OVERTREDING LOTERIJWET.
Voor den Haagschen kantonrechter, mr.
Ferguson waren heden gedagvaard C. A.
A., assuradeur, en H. C. H. G., zonder be
roep, beiden uit Den Haag, aan wie over
treding van art. 2, sub 3 der Loterijwet was
ten laste gelegd.
Verdachten zouden de deelneming heb
ben opengesteld in een premieleening:
„Emprunt lots 1932 d'un milliard de francs
du royaume de Belgique", in hun hoeda
nigheid van beheerende vennooten van de
commanditaire vennootschap Algemeen Ne*
derlandsch Kantoor voor Administratie
„Anka".
Het publiek zou van een door verdach
ten geformeerde club lid kunnen worden
ad /1.75 'sjaars. De club (dus alle leden
tezamen) kocht dan een obligatje in boven
genoemde leening, van welke obligatie al
le leden tezamen met eigendom hadden.
Elk lid kreeg van verdachten een bewijs
van deelname in de obligatie, welk stuk,
blijkens de tenlastelegging, als een certifi
caat van een aandeel in een premie-lee
ning is te beschouwen.
Voor verdachte trad als gemachtigde op
mr. J. W. M. Aarts, uit Den Haag.
De ambtenaar van het O. M., mr. van der
Kun, meende, dat de verdachten hier de
feitelijke macht over de stukken uitoefen
den. De eisch luidde 1000 boete.
Gemachtigde was van oordeel, dat ver
dachten niet de beschikking over de stuk
ken hadden, maar de club. Zoodra een
club gevormd was, ging de beschikking van
verdachten over op de leden van de club.
De kantonrechter zal over 14 dagen in
deze zaak schriftelijk vonnis wijzen.
ONBEVOEGD UITOEFENEN DER
GENEESKUNDE.
Wat beteekent „buiten noodzaak"?
Voor den plaatsvervangend kantonrech
ter te Den Haag, mr. Reyers stond op 18
Augustus jl. zekere P. van S., magnetiseur
in Den Haag, terecht, wegens het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunst.
Aan verdachte waren vier feiten ten laste
gelegd. Hij zou „buiten noodzaak" vier per
sonen behandeld hebben.
Het O. M., waargenomen door mr. van
der Kun, had: tegen verdachte 1000 boete
geëischt.
In deze zaak heeft Mr. Reyers hedenmor
gen uitspraak gedaan.
Ten aanzien van twee feiten, overweegt
de kantonrechter, dat deze niet bewezen
zijn, zoodat verdachte hiervan wordt vrij
gesproken.
Wat de twee andere feiten betreft, behan
delde de kantonrechter in zijn vonnis de
vraag, of verdachte „buiten noodzaak" zijn
beroep heeft uitgeoefend.
Deze beide patiënten hebben verklaard,
bij doktoren geen baat te hebben gevonden
en één van hen heeft zich zelfs op medisch
advies tot verdachte gewend.
De kantonrechter overweegt nu in zijn
vonnis:
„Dat noodzaak, iutte zien naar iets anders
er is, zoodar de dokter een patiënt opgeeft
en den patiënt mitsdien blijkt, dat de dok
ter hem ongeneeslijk acht;
dat het toch niet in overeenstemming is
met de goede zeden, wanneer men ten op
zichte van zulk een patiënt niet zou aan
nemen, de noodzaak, naar een ander uit te
zien, vooral, nu hij weet, dat langs anderen
weg dikwijls beterschap wordt verkregen;
dat, indien iemand, zoodanige noodzaak
voelend, zich wendt tot een magnetiseur, de
ze, indien, hij kan helpen, de moreele plicht
heeft en dan ook genoodzaakt is, te helpen."
Hij acht bewezen, dat de feiten niet bui
ten noodzaak door verdachte zijn gepleegd,
weshalve mr. Reyers verdachte, wat deze
fieten betreft, van alle rechtsvervolging
ontslaat.
Naar wij vernemen, zal het o.m. in deze
zaak hooger beroep aanteekenen.
HAARLEMSCCHE RECHTBANK.
De Haarlemsche rechtbank heeft heden
den 41-jarigen A. M. uit Haarlem, die in
het begin van dit jaar tallooze pension
houdsters in vrijwel alle deelen des lands
heeft opgelicht, door zich uit te geven als
ingenieur van den Rijkswaterstaat, veroor
deeld tot een jaar gevangenisstraf De eisch
was 2 1/2 jaar gevangenisstraf.
De Haarlemsche rechtbank deed voorts
uitspraak in de zaok tegen den 40-jarigen
machinist D. de R. uit IJmuiden, die op 7
Juni j.l. in de La Reystraat aldaar revol
verschoten heeft gelost op zijn schoonzuster
en op zijn buurman.
De vrouw werd licht aan het hoofd ge
wond.
Toen de dader op zijn buurman, die de
de vrouw beschermde, wilde schieten, ket
ste het wapen.
De rechtbank veroordeelde den machinist
wegens poging tot doodslag tweemaal ge
pleegd, tot vijf jaren gevangenisstraf.
Het O.M. had 4 1/2 jaar geëischt.
