Spaansche burgerkrijg.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BUD - PAG. 6
Rebellen zetten hun opmarsch naar Madrid
voort. Een admiraal te Cartagena naar de
nationalisten overgeloopen.
Dominicanen te Barcelona vermoord.
HET INTREKKEN VAN DEN HUURBUSLAG VOOR WERKLOOZEN.
WETHOUDER ONTRAADT AANVAARDING VAN EEN MOTIE.
STEMT DESNIETEMIN ZELF VOOR. MOTIE-SNEL VERWORPEN.
DE OPMARSCH UIT BADAJOZ WORDT l
HERVAT.
De radiozender van het Zuidelijk hoofd
kwartier der nationalistische troepen te Se-
villa heeft gistermiddag het volgende over
zicht van den toestand in Spanje bekend
gemaakt: „De nationale beweging omvat
thans de gebieden Gallicië. Asturië, Leon,
Castilië, Aragon behoudens enkele centra
van verzet, Estremadura, Andalusië behal
ve de omgeving van Malaga en een deel
van Jean. De omsingeling van Madrid, wel
ke op het oogenblik nog niet voltooid is,
wordt steeds nauwer."
Naar Reuter uit Hendayè verneemt, zou
den verscheidene leden der Spaansche re
geering Madrid verlaten hebben om zich
naar Valencia te begeven. De verbindingen
tusschen deze steden zouden elk oogenblik
verbroken kunnen worden.
Admiraal naar opstandelingen overge
loopen.
De nationalistische generaal Queipo de
Ilano heeft via het radiostation Sevilla me
degedeeld, dat de admiraal, die het bevel
voerde over de regeeringsstrijdkrachten in
de Spaansche oorlogshaven Cartagena, naai
de nationalisten is overgeloopen.
De 'admiraal heeft reeds de in de omge
ving der stad liggende forten doen bezetten,
en beheerscht daarmede de dokken en het
scheepsverkeer.
GRUWELDADEN AAN BEIDE ZIJDEN.
De speciale correspondent van de „Jour
nal" aan de Baskische kust meldt, dat ma
trozen van het Duitsche oorlogsschip „See-
adler" hebben verklaard, dat de opstand e-
lingente Porto Galete de tanks met stook
olie in brand hebben gestoken, zoodat 300
gijzelaars, die in de nabijheid waren ge
plaatst, levend verbrand zijn. Bovendien
zouden eenige honderden personen gewond
zijn. Het Duitsche schip heeft al zijn ver
bandmiddelen ter beschikking van de ste
delijke autoriteiten gesteld, doch hiermede
kan slechts een klein gedeelte worden ge
holpen.
Volgens de „Echo de Paris", aldus meldt
het Duitsche Nieuwsbureau, hebben de re-
geeringstroepen 1500 gijzelaars, waaronder
800 vrouwen en kinderen van de Madri-
leensche society, die hun vacantie in het
Baskenland plegen door te brengen, in het
munitiedepot van Fontarabie opgesloten.
Deze menschen zullen naar de meening
van het blad, ingeval van een overwinning
der nationalisten door de linkschen ver
moord worden of bij een treffer met de
munitie in de lucht vliegen.
DOMINICANEN VERMOORD TE
BARCELONA.
Twee professoren van het Angelicum
onder de slachtoffers.
Men meldt aan de „Msb.":
Een te Rome dezer dagen uit Barcelona
aangekomen Pater Dominicaan deelde me
de, dat van het Dominicanenklooster in de
Catalaansche hoofdstad vijf paters door het
volksfront-gepeupel zijn gedood; de ande
ren zijn verspreid.
Onder de vijf slachtoffers bevonden zich
twee professoren van het Angelicum te Ro
me, die eenige dagen vóór de Spaansche re
volutie uitbrak, naar Barcelona gereisd wa
ren, om er wat vacantie te nemen.
De namen dezer beide professoren zijn:
pater Candido Fernandez en pater Joseph
Garcia Diaz.
REGEERINGSVLEGTUIGEN MAKEN
GEBRUIK VAN GASBOMMEN
In een bericht, afkomstig van het hoofd
kwartier der nationalisten te Burgos, wordt
verklaard, dat __£e regeeringsvliegtuigen
thans gebruik maken van gasbommen.
De correspondent van Havas heeft het
eerste bombardement met traangas bommen
aan het Guadarramafront door de regee-
ringstroepen medegemaakt. De comman
dant van de artillerie verklaarde tegenover
den correspondent, dat slechts voor de
verdediging van gifgas gebruik gemaakt
werd.
DE STRIJD OM MAJORCA
Volgens een communiqué van den com
mandant der op Majorca aan land gezette
troepen is het luchtbombardement van de
stad St. Maria gisteren voortgezet, met het
doel de verbindingen tusschen Palma de
Majorca en de rest van het eiland af te
snijden. Het debarkeeren van regeerings-
troepen aan de Oostzijde van het eiland
nabij Porto Cristo gaat voort. Men ver
wacht, dat de stad Manacor spoedig zal
worden aangevallen.
HET OFFENSIEF TEGEN HUESCA
De speciale correspondent van Havas
meldt, dat gisteren in het Noordelijke en
centrale gedeelte van het front van Ara
gon het offensief der republikeinsche troe
pen tegen Huesca en de stellingen der op
standelingen langs de spoorlijn naar Sara
gossa verscherpt werd. Aan het front van
Tardianta, van waaruit een sterke aanval
tegen de stad Almudevar werd op touw
gezet, waren de gevechten zeer zwaar.
Almeduvar werd gedurende verscheide
ne uren gebombardeerd en zou tot een
ruïne geworden zijn. Deze aanval zou tot
voornaamste doel hebben de verbindingen
tusschen Huesca en Saragossa af te snij-
nen. Aan het front loopen geruchten, als
zou generaal Mola in eigen persoon de ver
dediging der opstandelingen hebben ge
leid. De laatste dagen droeg de verdedi
ging der opstandelingen een wanhopig ka
rakter. De luchtmacht heeft in deze ge
vechten een groote rol gespeeld en de op
standelingen moesten groote hoeveelheden
materiaal achterlaten. De vooruitgescho
ven troepen der regeeringscolonnes zijn te
Alfajarin, een klem stadje op 18 K.M. van
de hoofdstad van Aragon. aangekomen..
Aan den Zuidkant wordt de inneming ge
meld van Belchitte, een belangrijke plaats
in de provincie- Teruel, die een vliegveld
en een spoorlijn bezit, welke de opstan
delingen gebruikten voor het vervoer der
steenkool voor de electrische centrale, die
Saragossa van stroom voorziet.
DE TOESTAND BIJ MALAGA
In den toestandte Malaga is geen en
kele wijziging ingetreden. Alles is kalm.
De partijen maken den indruk zich op een
langdurigen corlof vcor te bereiden. De
regeeriagsmilities worden georganiseerd.
Zij worden aan een intensieve oefening
oefening onderworpen. Een comité voor
openbaar welzijn is geformeerd, terwijl
den milities verboden is huiszoekingen te
verrichten. De meeste vreemdelingen zijn
uit de stad vertrokken.
VAN DE NOORDELIJKE KUST
De opstandelingenkruiser „Espana" heeft
gisteravond het vuren op de hoogten van
Fontarabie voortgezet. De artillerie van het
fort Guadalupe, die gisteren gezwegen had,
heeft tegen het einde van den middag het
vuur van den kruiser beantwoord. Het
voornaamste doel van den kruiser is dus
blijkbaar niet getroffen. Aan de Fransche
grens wordt gesproken over een bombar
dement van Pasaies, maar van dit bericht
is geen enkele bevestiging ontvangen.
GAAT DF KEGEE1HNG NAAR
VALENCIA?
Naar te Hendaye vernomen wordt zou
den reeds verscheidene leden van het ka
binet Madrid hebben verlaten en naar Va
lencia zijn gegaan. De verbindingen tus
schen Madrid en Valencia kunnen elk
oogenblik verbroken worden.
Naar vernomen wordt, hadden de over
winningen van de regeering in de Gua-
darrama-bergen meest het volgend ver
loop: zoodra de opstandelingen het niets
doen begon te vervelen, trokken zij eenige
mijlen terug. De Volksfronters, die wel
erg dapper zyn, doch geen ervaring heb
ben. renden vooruit, alleen om gedeci
meerd te worden in de hinderlagen, wel
ke de opstandelingen met zorg hadden
voorbereid. Bij een gelegenheid verloren
de Volksfronters hierbij 600 man binnen
10 minuten.
Uit voorzorg tegen luchtaanvallen is
Madrid tegenwoordig eiken nacht in duis
ter gehuld vanaf 11 uur. De trams rijden
dan niet meer. De beweringen van de re
geering, dat de opstandelingen gebrek aan
munitie krijgen, wordt onzin genoemd,
aangezien de opstandelingen thans mees
ter zijn in de voornaamste wapenfabrie
ken van Spanje.
DE KWESTIE DER NEUTRALITEIT.
Maatregelen van de Britsche regeering.
De Britsche regeering heeft maatrege
len genomen tot handhaven van een strik
te neutraliteit inzake Spanje. Toezicht zal
worden uitgeoefend op vliegtuigen, welke
het land willen verlaten. Verder wordt
alle mogelijke persoonlijke pressie uitge
oefend door de departementen op de be
volking, om niet door spreken of daden
de toestand in Spanje nog gevaarlijker te
maken.
Weinig enthousiasme vow bemiddelings
voorstel van Uruguay.
Het Amerikaansche ministerie van bui-
tenlandsche zaken heeft het voorstel van
Uruguay tot pan-Amerikaansche bemid
deling in den Spaanschen burgeroorlog
met weinig enthousiasme begroet.
De Havilland fabrieken weigeren vlieg
tuigen voor Spanje te leveren.
De Havilland vliegtuigfabrieken heb
ben een communiqué uitgegeven, waarin
verklaard wordt, dat zij weigeren vlieg
tuigen te leveren aan alle koopers, van
wie zij vermoeden voor Spaansche reke
ning op te treden, om op deze wijze de
niet-inmenging tot zijn recht te doen ko
men.
Duitseh antwoord betreffende niet-
inmenging.
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt,
dat de rijksregeering gisteren den Fran-
schen ambassadeur te Berlijn haar ant
woord op het Fransche ontwerp ten aan
zien van een niet-inmengings-verklaring
betreffende de Spaansche aangelegenhe
den schriftelijk heeft doen toekomen.
Men meent te weten, dat de Duitsche
regeering het Fransche voorstel goed
keurt, onder voorbehoud, dat het vlieg
tuig, dat in de omgeving van Badajoz in
de handen der Spaansche militie is ge
vallen, aan Duitschland zal worden te
ruggegeven en dat het verdrag tot niet-
inmenging onderteekend en toegepast zal
De heer v. Weizen (C.P.) heeft even
eens een motie ingediend, van dezelfde
strekking.
De heer Wilmer (R.K.) heeft ook ern
stige bezwaren tegen de ministerieele maat
regelen. Spr. is echter tevreden met het
antwoord van B. en W. Wanneer men de
belangen der ingezetenen in het oog houdt
en niet uitsluitend die van de eigen partij,
dan kan men op het oogenblik van het
woord afzien, daar minister Colijn heeft
toegezegd ernstig te overwegen of aan de
ingebrachte bezwaren tegemoet kan wor
den gekomen en dientengevolge de maat
regelen 14 dagen heeft opgeschort.
De heer v. Eek (S.D.A.P.) is van mee
ning, dat niet volstaan kan worden met de
stappen van het college. De maatregelen
zijn thans opgeschort en nu is het nog tijd
om uit het volk een massale kreet te doen
hooren om de voorgenomen maatregelen
in te trekken. Hier komt weer het verschil
in standpunt tot uiting tusschen den minis
ter, die een maatregel neemt krachtens eco
nomische principen, en den raad, die de
gevolgen in de practijk ziet van aangezicht
tot aangezicht. Spr. acht een uitspraak van
den raad van meer waarde dan eventueele
stappen van B. en W. Dat is geen partij-be
lang, maar het belang van het geheele Ne
derlandsche volk.
De heer Eikerbout (A.R.) merkt op,
dat de stem van het Nederlandsche volk
reeds tot den minister is doorgedrongen.
Het is niet noodig, dat de raad als raad er
een schepje op doet. Wij moeten genoegen
nemen met de plannen van B. en W. en
.niet verder gaan.
De heer Wilbrink (C.H.) zegt dat de
ministerieele plannen ook de instemming
der C.H. niet hebben. Maar moet dit thans
aanleiding zijn voor den raad om te gaan
adresseeren? Was het antwoord van B. en
W. onbevredigend geweest, dan zou spr.
steun hebben verleend aan de ingediende
moties. Thans heeft het antwoord van B. en
W. spr. bevredigd, zoodat er z.i. geen reden
is voor adresseeren.
De heer v. W e 1 z e n (C.P.) is bereid zijn
motie in te trekken, omdat deze overeen
komt met die van den heer Snel. Spr. be
grijpt, dat de rechterzijde de gelegenheid
aangrijpt, geboden door het uitstel van 14
dagen. Doch dat geschiedt slechts om even
tueele wijzigingen aan te brengen, terwijl
de maatregelengeheel moeten worden in
getrokken. De raad draagt z.i. ook de ver
antwoordelijkheid in deze kwestie en niet
alleen de regeering. De raad moet er inder
daad nog een schepje op doen.
De heer Schüller (S.D.A.P.) heeft niet
vernomen, wat B. en W. denken van het
adres van de Federatie van Bouwvereeni-
gingen, speciaal wat betreft om eventueele
plannen voor huurverlaging der gemeente
woningen.
worden door alle mogendheden, die wa
pens vervaardigen of uitvoeren.
MILITAIRE ATTACHé DER SPAAN
SCHE AMBASSADE UIT FRANKRIJK
VERBANNEN.
De „Echo de Paris" meldt, dat de Fran
sche minister van binnenlandsohe zaken,
Salengro, op verzoek van den Spaanschen
ambassadeur de Albornoz, den militairen
attaché bij de Spaansche ambassade, ma
joor Antonio Barroso, die onlangs zijn
ontslag heeft genomen, uit Frankrijk
heeft uitgewezen.
EEN BESCHOUWING VAN DEN
„ANGRIFF".
De „Angriff" schrijft onder het opschrift
„Hebben moordenaars asylrecht?" o.m.
het volgende:
„Het internationale gebruik behandelt
iedere bepaling van een standpunt voor
of tegen als inmenging. De Spaansche
burgeroorlog toont echter situaties, waar
in een schematische opstelling van derge
lijke begrippen kan worden tot een mis
daad jegens menschelijke opvattingen.
Er zijn burgeroorlogen, waarin gestreden
wordt om politieke waarden, er zijn er
eohter ook, waarin een ontketende onder
wereld opstaat. Een zoodanig geval doet
zich thans in Spanje voor. Wanneer de
leiders van een front op beestachtige wijze
gijzelaars afslachten en zich vervolgens
in veiligheid brengen over de grens van
een naburig land, dan behoort geen spra
ke meer te zyn van toepassing van inter
nationale begrippen. Hier staat veeleer
eenvoudige, simpele toepassing van men
schelijke beginselen op den voorgrond.
Beginselen, die dergelijke ruwheden
brandmerken en de daders daarvan hun
verdiende straf doen ondergaan. Politieke
vluchtelingen hebben altijd asylrecht,
moordenaars, massa-afslachters, moet ook
dan een toegrijpende gerechtigheid aan
pakken, wanneer, zooals op het oogenblik
in Spanje, zij kans zien hun moorddadig
heden te vernissen met de kleur van twij
felachtige politieke opvattingen".
COMMUNIQUE VAN HET MINISTERIE
VAN OORLOG.
Het Spaansche ministerie van oorlog
deelt officieel mede, dat de regeerings-
troepen aan het front van Estremadura
een op Puente Malledim en Santa Amalia
gerichten aanval der rebellen hebben af
geslagen. De regeeringstroepen hébben
300 krijgsgevangenen gemaakt en 30
vrachtauto's veroverd. De colonne der re
bellen bestond uit meer dan 300 automo
bielen. Aan het front van Andalusië gaan
de regeeringstroepen voort met het ver
sterken hunner stellingen.
Het ministerie van oorlog verklaart, dat
aan de rest van het front niets nieuws is
te melden
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.) is het
persoonlijk met verschillende sprekers eens,
doch het antwoord van B. en W. berust op
een compromis. In een zoo ernstige zaak
behoort unanimiteit. Bij alle sprekers is
ernstige bezorgdheid omtrent de regeering
ringsmaatregelen tot uiting gekomen. La
ten wij die eenstemmigheid handhaven en
daarom raadt spr. den heer Snel aan, zijn
motie in te trekken, hoewel spr. persoon
lijk instemt met haar inhoud. Adresseeren
zonder meer heeft z.i. weinig nut. Beter is
het als B. en W. eens een onderzoek instel
len of er een noodtoestand ontstaat. Met
cijfers en gegevens in de hand staan wij
veel vaster bij den minister.
(De heer Wilmer (R.K.): Zeer juist).
Wat het adres der Federatie betreft
meent spr. dat dit het best om praeadvies
kan gezonden worden. (Daartoe wordt be
sloten).
Spr. doet een beroep op den raad om
vertrouwen in spr. te stellen.
D§ heer Snel (S.D.A.P.) twijfelt niet
aan den goeden wil van B. en W. noch min
der van den wethouder van Soc. Zaken.
De steun is reeds zoo laag, dat er geen cent
van af kan; waarom is er dan bezwaar om
spr.'s motie aan te nemen, daar het hier
toch een groote steunverlaging betreft. Spr.
is niet bereid zijn motie in te trekken.
De heer Wilmer (R.K.) zegt, dat de
Katholieke fractie in deze kwestie ver
trouwen stelt in B. en W. en in den wet
houder persoonlijk.
De heer Wilbrink (C.H.) meent, dat
een gedocumenteerd protest meer zal uit
werken, dan het aannemen van een motie.
Spr. zal tegen de motie stemmen.
De heer v. E c k (S.D.A.P.) wil den schijn
wegnemen alsof de S.D.A.P. geen vertrou
wen stelt in het college en in den wethou
der. Maar de raad vertegenwoordigt de in
gezetenen en onder de ingezetenen leeft een
bepaalde stemming. De raad moet die stem
ming tot uitdrukking brengen. Een onder
zoek is een dwaasheid.
De heer Wilmer (R.K.): En toch ver
trouwen in den wethouder.
De heer Beekenkamp (A.R.): U
praat u vast.
De heer v. Eek (S.D.A.P.) spyt het, dat
de raad niet eenstemmig is. De heer v. Stra
len heeft moeten bukken voor de opposi
tie. Onder deze omstandigheden kan spr's
fractie de motie niet intrekken.
De heer Bergers (R.K.) verklaart nog
eens, dat hij vertrouwen stelt in B. en W.
De heer Elk er bout (A.R.) herinnert
den heer v. Eek eraan, dat de raad de bur
gerij vertegenwoordigt, maar dat B. en W.
de vertrouwensmannen van den raad zijn.
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.) ver
klaart thans, dat hij meent, dat de raad het
recht en de plicht heeft om in dergelijke
aangelegenheden bij de regeering te adres
seeren. Waarom adviseert spr. dan intrek
king van de motie? Omdat er een onzuive
re stemming zou ontstaan, terwijl de ge
heele raad de plannen der regeering af
keurt. De motie zou met een kleine meer
derheid worden aangenomen en dat zou
voor de regeering aanleiding zijn om wei
nig waarde aan de motie te hechten. Als
de motie in stemming komt, zal spr. vóór
stemmen.
Wethouder Splinter (C.H.) bevestigt,
dat het college eenstemmigheid heeft ge-
wenscht, doch dat de. heer v. Stralen niet
heeft hoeven te bukken voor de oppositie.
De heer Wilmer (R.K.) constateert,
dat hier een politieke zaak gemaakt wordt
van den nood van de werkloozen. Eerst
heeft wethouder v. Stralen geadviseerd om
de motie in te trekken en subsidiair om de
motie niet te aanvaarden en thans zegt hij
te willen voorstemmen.
(Uitroepen en protesten aan alle kanten,
begeleid door hamerslagen van den voor
zitter).
Wethouder v. Stralen (S.D.A.P.) pro
testeert daartegen. Spr. heeft in het college
toegezegd, dat hij zou trachten de motie in
getrokken te krijgen; doch dat hij vóór zou
stemmen als de motie toch in stemming
kwam.
(Wethouder Tepe (R.K.) schudt van
„neen").
De heer Wilmer (R.K.) herhaalt, nog
eens, dat er z.i. van den nood der werkloo
zen een politieke zaak wordt gemaakt. De
heer v. Stralen heeft zoo juist gezegd, dat
hij als lid van het college de motie afwijst,
maar dat hij als sociaal-democraat er vóór
zou stemmen.
Is dat geen politieke zaak.maken van den
nood van de werkloozen?
De heer v. Eek (SD.A.P.) protesteert
ertegen, dat de heer Wilmer optreedt als
censor van den raad. De heer Wilmer wordt
geleid door zijn politieke beginselen en dat
doet spr's fractie ook, ook wethouder v.
Stralen.
De heer v. Welz e n (C.P.) zegt, dat er
thans een nieuwe situatie ontstaan is, nu
het niet gelukt is om de motie ingetrokken
te krijgen. Wethouder v. Stralen is weer ge
heel vrij om opnieuw zijn standpunt te be
palen.
De motie-S nel wordt in stemming ge
bracht en wordt verworpen met 1814
stemmen.
Vóór: de S.D.A.P. en de communist.
Rondvraag.
De heer Coster (R.K.) maakt eenige
opmerkingen omtrent bestratingswerk
zaamheden in den zomer en de parkeer
gelegenheid aan den Stationsweg.
De heer Bergers (R.K.) vestigt de
aandacht op den gevaarlijken toestand van
de Heerenstraat ter hoogte van de Lelie
straat.
UIT OEN LEIDSCHEN RAAD.
Politiek is de kunst om te bereiken wat
mogelijk is; maar het schijnt speciaal so
cialistische politiek te zijn om zelfs het mo
gelijke te verprutsen. Tenzij men zoo snood
mocht zijn, om te veronderstellen, dat de
Leidsche S. D. A. P. sommige verliezen
eerder winst acht, partij-winst dan natuur
lijk.
Het was Maandagmiddag een hoogst
merkwaardige situatie, welke in de broei
hitte van den warmen Augustus-dag werd
uitgebroeid in den Leidschen Raad. De
agenda had totaal geen stof tot bespre
king gegeven en de zitting zou in een goed
half uur beëindigd zijn, als een tweetal in
terpellaties niet een kwestie naar voren
had geworpen, welke de gemoederen iet
wat warm deed loopen, het plan n.l. der
regeering om den huurtoeslag aan werk
loozen te verminderen resp. op te heffen.
De socialistische raadsfracie wilde den
raad weer eens voor miniatuur-Tweede
Kamertje laten spelen en diende door mid
del van den heer Snel een motie in, waar
bij de Raad zich tegen de regeeringsplan-
nen verklaarde en den minister verzocht
zijn voorgenomen maatregelen in te trek
ken. Ook de Communist had een dergelijke
motie ingediend, doch trok haar in ten
gunst van de gelijk gestemd motie-Snel.
Een dergelijk geval heeft zich reeds
meermalen voorgedaan, omdat de S. D. A.
P. zich op het standpunt gesteld heeft, dat
het op den weg van de gemeenteraden ligt
om tegen regeeringsmaatregelen te protes
teeren. Zij doet dat speciaal wanneer het
onpopulaire maatregelen betreft, welke de
positie der werkloozen verslechteren, maar
gezien de motiveering, welke de heer v.
Eek Maandagmiddag aanvoerde, is er prin
cipieel geen enkele reden, waarom de-Leid-
sche Raad net zou protesteeren tegen de
a.s. reisbelasting bijv. of zou adresseeren
ten gunste van het versche kadetje. Ook
hieromtrent bestaan stemmingen onder de
bevolking, welke de raad als vertegen
woordigend orgaan van de burgerij tot
uiting kan brengen.
Ook het argument, dat de raad zooveel
dichter bij de bevolking staat en dus be
ter op de hoogte is van de gevolgen der re
geeringsmaatregelen geeft een vrijbrief om
in alle mogelijke kwesties, die niet alleen
Leiden maar het geheele Nederlandsche
volk aangaan, bij de regeering te interve-
nieeren. Wij achten het principieel ver
keerd, dat lagere organen, zooals de ge
meenten, zich met staatszaken inlaten,
waarvan zij de draagwijdte niet kunnen
overzien Zij staan inderdaad te dicht bij
de plaatselijke bevolking om hel geheel
te kunnen overzien.
Van den anderen kant is het ook juist,
dat de lagere overheidsorganen beter de
nooden der plaatselijke bevolking kennen
en hyn dus het recht niet ontzegd kan wor
den om te waarschuwen, dat bepaalde re
geeringsmaatregelen de toestand elders
terzijde gelaten althans hier een funes
te uitwerking zullen hebben.
Maarmet dergelijke waarschuwin
gen zij men uiterst spaarzaam, omdat het
slechts een uitzondering op den regel
moet blijven, en ten tweede geve men asm,
dat deze waarschuwing van de zijde van
de gemeente wel degelijk gefundeerd is.
Ons komt het voor, dat B. en W. in
deze moeilijke kwestie de oplossing niet
onaardig hebben gevonden. De voorgeno
men regeeringsmaatregelen zijn inderdaad
zóó ingrijpend, dat men zich met angst af
vraagt, waar dat naar toe moet. Ongetwij
feld weet de regeering wat zij wil en
neemt deze maatregelen niet onverant
woord en daarom kome men met gegevens
bij den minister, die onweerlegbaar aan-
toonen, dat de regeeringsplannen speciaal
voor Leiden's werkloozen funest moeten
zijn. Een algemeene terminologie van:
„zooiets gaat niet, minister, je moest beter
weten", haalt niets uit.
Ofschoon wij dus in 't algemeen gekant
blijven tegen het Tweede Kamertje spe
len door gemeenteraden en tegen geadres-
seer in zake landelijke maatregelen, kun
nen wij thans, gezien den ernst van de
voorgenomen maatregelen, vrede hebben
met stappen bij de regeering van gemeen-
tewege, maar dan in den geesit van B.
en W.
Het eigenaardige van de situatie van
Maandagmiddag was, dat ook de socialis
tische wethouder v. Stralen tegen de mo
tie van zijn fractie was, niet wat den in
houd betreft, maar wat betreft het feit van
het indienen zelf. Hij ontraadde de motie,
maar zeide er toch vóór te zullen stemmen
als zij tegen zijn advies niet werd inge
trokken. Hij deed een beroep op zijn frac
tie om vertrouwen te hebben in B. en W.
en in zijn eigen persoon. Waarop de S. D.
A. P. prompt antwoordde: Wij vertrou
wen u volledig, maar weigeren toch uw
advies te volgen.
En zoodoende beleefden wfj den staats-
rechtelija ailerdwaasten toestand, dat al
le niet-Marxisten in vertrouwen op den
socialistischen wethouder zijn advies volg
den, maar dat socialisten en communist
hun eigen wethouder in den steek lieten,
terwijl deze laatste ook stemde in tegen
stelling tot degenen, die hun vertrouwen
in hem hadden uitgesproken. Het resultaat
van deze inderdaad wel zeer „onzuivere"
stemming was, dat de motie-Snel verwor
pen werd. Men had eenstemmigheid kun
nen bereiken, een eenstemmige afkeuring
zelfs van de regeeringsmaatregelen en
door halsstarrigheid werd een verworpen
motie bereikt.
Of het college van B. en W. nu nog be
reid is om de voorgenomen stappen bij de
regeering te doen? Wij hopen van wel.
Mr. H. G.
De heer G os ling a (A.R.) verzoekt
de gemeentereiniging om de opschriften te
verwijderen op de muren van het door de
gemeente aangekochte fabrieksgebouw van
de Leidsche Katoen-Mij.
Wethouder Splinter (C.H.)Afbreken
is het beste.
Daarna sluiting.
