DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
In het hoofdkwartier der
Nationalisten
TELEFOONTJES
27ste Jaargang
WOENSDAG 12 AUGUSTUS 1936
No. 8494
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekt 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 J
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Negatieve en positieve
bestrijding.
Wat zoo dikwijls is voorgehouden bij de
bestrijding van Socialisme en Communis
me, moet ook helder vlammend! voor
den geest staan bij de bestrijding van het
Nationaal-Socialisme: Weest allereerst po
sitief in de bestrijding!
Positief bestrijdt Socialisme en Com
munisme allereerst door positieve toepas
sing der christelijke beginselen van recht
vaardigheid en naastenliefde in het maat
schappelijke leven. Een vlugschrift tegen
het Socialisme kan niet zooveel invloed
hebben, dat deze niet door het optreden
van eenige hartelooze katholieke werk
gevers weer teneenenmale wordt teniet ge
daan. Een brochure tegen het Communis
me zal langs veler harten heen praten,
zonder ze te raken, als in de nabijheid
eenige katholieke rijke vrekken hun
stichtend leven -leiden.
Weest allereerst positief in de bestrijding
van Socialisme en Communisme óók in
de bestrijding van het Nationaal-Socialisme.
Het Nationaal-Socialisme berijdt enkele
stokpaardjes. Zoo b.v. is er geen vergade
ring, of het publiek wordt voorgehouden,
dat zij en zij alleen de corruptie, die er in
Nederland op grooten schaal zou heerschen,
wil uitsnijden. Wij» kunnen daartegen aan
voeren, dat, ook wat die corruptie betreft,
men eerst moet kunnen bewijzen, alvorens
tete beschuldigen. (Elders in dit nummer
geven wij -een artikeltje uit de „Tijd",
waarin weer met een feit wordt bewezen,
dat „Volk en Vaderland" niet voor het
verspreiden van een lasterlijk praatje
bevreesd is)dat men onder een nationaal-
socialistisch bewind moet zwijgen,
als men gevallen van corruptie meent te
kunnen signaleeren, indien zulks door de
machthebbers wordt verlangd, enz. Men
kan aldus de N.S.B. van dat stokpaardje
afgooien, maarzij zal er wel weer on
middellijk opgekropen zijn, alsof er niets
gebeurd is. Een krachtiger en gevoeliger
stoot zal haar worden gegeven, als van
uit andere partijen, zoodra er ook maar
eenigszins ernstig sprake is van corrup
tie, een onbevooroordeeld onderzoek wordt
ingesteld, zonder aanzien des persoons!
Een dergelijke bestrijding, die po
sitief is, heeft veel grooter waarde, veel
beteekenender effect, dan een negatieve
bestrijding.
Daarom:
Wij hebben met instemming zien aange
kondigd, dat in de volgende „Opmarsch"
der R. K. Staatspartij een artikel zal
verschijnen naar aanleiding van het door
ons reeds gesignaleerde vieze geïllustreer
de brochuurtje der N.S.B. Natuurlijk heb
ben wij daartegen geen bezwaar; integen
deel. Maar liever nog hadden wij gezien de
aankondiging van een artikel, waarin be
toogd wordt, overtuigend, met kracht en
kleigi, dat er zeker voldoend-ernstige ge
ruchten zijn, om gewenscht en noodzake
lijk te maken de instelling van een com
missie, die zal onderzoeken alles wat er ge
beurd is rondom de veel-besproken bacon-
affaire, zoolang de regeerings-bemoeienis
met de bacon bestaat.
De positieve bestrijding van de N. S. B.
als men het „bestrijding noemen wil
sluit natuurlijk niet uit de negatieve. Beide
kunnen samengaan. Maar de eerste is de
beste, de doeltreffendste.
VERLOTING COMITé VOOR DE
ZOMERPOSTZEGELS.
Het comité voor de zomerpostzegels
maakt bekend, dat de verloting, verbonden
aan den verkoop der zomerpostzegels, zal
plaats hebben Donderdag a.s. 13 Augustus,
des namiddags te 2 uur ten overstaan van
notaris F. W. Ludwig te Amsterdam, ten
kantore van de Ned. Vereeniging „A.V.O.",
Overtoom 187, Amsterdam-W.
Prijswinnaars ontvangen binnen enkele
dagen bericht. Wie binnen een week geen
bericht heeft gehad, behoort dus niet tot de
gelukkigen.
,Wij willen Spanje ontrukken
lan Moskou's bloedige greep"
WAAROM DE OPERATIES DER
NATIONALEN ZOO LANG DUREN.
(Van een bijzonderen correspondent).
Met heel veel moeite en bedreigd
door allerlei gevaren heeft de
K.W.P. Correspondent de Spaan-
sche hoofdstad -verlaten en zich
naar het Hoofdkwartier der Na
tionalisten begeven, vanwaar hij
onze lezers geregeld, op de hoogte
zal houden van de gewichtige ge
beurtenissen die zich thans in
Spanje afspelen en die beslissend
zullen blijken te zijn voor het lot
van Europa.
S e v i 11 a, Augustus 1936
Het leven in Madrid was voor mij reeds
dagen lang ondragelijk geworden. Voort
durend werd ik achtervolgd door de vrees,
dat ik herkend zou worden als Katholiek
journalist want dat zou 'n zekere dood be-
teek'enen. Immers alles wat niet rood is,
wordt als fascist en 'n vijand van de hui
dige regeering gebrandmerkt, d.w.z. dat
men vogelvrij is en dat de eerste de beste
gewapende Marxist U tegen de muur kan
plaatsen om U straffeloos neer te schieten
als een hond.
Mdjn vorige brieven die ik per koerier
naar Lissabon moest verzenden, 'n gevaar
lijke en tevens kostbare liefhebberij, zullen
U intusschen hopelijk wel bereikt hebben.
Deze correspondentie post ik in Sevilla,
vanwaar ik U voortaan geregeld hoop te
schrijven.
DE TOESTAND TE MADRID.
Indien er in Madrid nog geen volslagen
chaos heerscht, dan is dat slechts bij de gra
tie van de grillen der extremistische ele
menten. Zelfs de gematigde leden in de re
geering zijn zelf het slachtoffer geworden
van de bende woestelingen, die thans het
lot van Spanje in handen hebben. Zoo wer
den b.v. het partijsecretariaat en de daar-
bijbehoorende gebouwen van de Radicale
Partij het eerst in beslag genomen en gecon-
fisceerd. Mr. Samper, de VToegere radicale
minister, is zonder vorm van proces in de
gevangenis gezet. Oud-Minister Martinez
Barillo is overhaast naar Valencia gevlucht,
waar hij volgens loopende geruchten in on
derhandeling zou zijn getreden met de Na-
tionalen.
Dit zijn feiten die toch een waarschuwing
moesten zijn voor de Fransche Radicalen en
voor iedereen die droomt van een aanslui
ting bij het Volksfront. Wat zich in Madrid
heeft afgespeeld is werkelijk zelfs voor de
gematigde socialisten en radicalen weer
zinwekkend.
Heel de Spaansche hoofdstad staat onder
zuiver Communistische terreur. 'De afge
vaardigden van Moscou hebben een lang
durige ruzie gehad over het feit of de leger
auto's moesten worden beschilderd met het
Sovjetembleem, Sikkel en Hamer, ofwel dat
de beginletters van de anarchistische vak-
vereenigingen op deze wagens moesten prij
ken. (F.A.I. Federatie van Anarchisten op
't Iberisch schiereiland). Over één punt be
reikten zij echter een wonderbaarlijke een
stemmigheid, en wel om de hotels te be
zetten, de vermogens der bezittende klasse
in beslag te nemen en om alle goederen van
kerkelijke instellingen tot staatseigendom
te verklaren.
Alle bijzondere scholen zijn in beslagge
nomen, de Zusters en Broeders zijn doodge
schoten of gevlucht, maar de scholen blij
ven voorloopig gesloten bij gebrek aan lee-
k en onderwijzers.
DE ZWARTE LAP MET DE
DOODSKOP.
Een rechtbank van de Roode Stormtroe
pen heeft thans de plaats ingenomen van
het Comité voor het Algemeen Welzijn. Ik
had een oproeping gekregen om voor deze
rechtbank te verschijnen, daar ik als reser
ve-officier stond ingeschreven. De laatste
dagen had ik steeds bij vrienden en ken
nissen overnacht, en toen ik hoorde dat ik
was opgeroepen, ben ik gaan vluchten,
want, ofwel zou ik als Katholiek journalist
worden gearresteerd, ofwel zou ik dienst
moeten nemen bij de Roode Militie. Ik ben
niet bang om mijn plicht te doen tegenover
mijn vaderland, en ik wil gaarne de Repu-
blikeinsohe vlag verdedigen, waaraan ik
trouw gezowren heb, maar niet de zwarte
*ap met de doodskop van de Anarchie. De
zelfde avond nog nadat mij de oproep be
reikte om voor de rechtbank der Storm
troepen te verschijnen heb ik Madrid ver
laten om mij naar Sevilla te begeven. Daar
ik in de omgeving der stad heel goed be
kend ben, kon ik er in slagen om in Zui
delijke richting tusschen de posten der
Roode Militie door te breken, juist op
die plaats waar de bewaking niet zoo streng
is. Twee dagen later was ik in Sévilla. Wat
een verschil met Madrid! In de Spaansche
hoofdstad heerscht wanorde, radeloosheid
en terreur; in Sevilla orde, discipline en
vastberadenheid. Men voelt hier het gezag
van den leider, waaraan iedereen gehoor
zaamt. De ruïnes in de arbeiderswijken wij
zen er op, dat er een verbitterde strijd ge
leverd is. Maar het leven heeft weer haar
gewoon aanzien herkregen. De café's zijn
stampvol en de kansen van den dag wor
den druk'besproken. De Burgerwacht en
Politietroepen patrouilleeren op vredelie
vende wijze door de straten, waar het ver
keer weer op normale wijze plaats heeft.
EEN ONDERHOUD MET GENE
RAAL QUEIPO DE LLANO.
Als er niet zoo'n ongewone drukte
heerschte voor het hotel waar Generaal
Quiepo de Llano zetelt, zou men niet weten
dat zich hier het hoofdkwartier der Na
tionalisten bevond.
Dank zij een uitstekende relatie werd ik
in het hoofdkwartier-onmiddellijk toegela
ten en ontvangen door mijn voormaligen
principaal Kolonel Robez, van oudsher een
vurig republikein, 'n persoonlijke vriend
van Miguel de Unanumo, die onmiddellijk
openlijk partij koos voor Generaal Franco.
Nog den zelfden avond heeft kolonel Ro
bez mij aan Generaal Queipo de Llano voor-
gesteld, welke mij vriendelijk verzocht mijn
werk als journalist voort te zetten.
„Soldaten hebben wij genoeg", vertelde
de generaal. „Maar zorg er voor dat gij uw
taak in de internationale Katholieke pers
zoo goed mogelijk vervult. Blijf de pleitbe
zorger van Spanje in het buitenland. Want
wij vertegenwoordigen Spanje, het waar
achtige Spanje, dat trouw blijft aan haar
roemruchtig en eervol verleden. Juist om
dat wij ons land liefhebben kunnen wij niet
dulden dat ons vaderland in handen ge
speeld wordt van de handlangers van Mos
cou. Wat daar in Madrid zetelt is geen re
geering meer, dat is een bende moordenaars,
gewapend rapalje dat onze haardsteden en
onze gezinnen wil vervreemden; dat zijn
brute materialisten die in ons ieder Gods
geloof willen vernietigen.
„Onder onze vlag hebben zich menschen
geschaard van allen rang en stand, armen,
rijken, soldaten, officieren, arbeiders, Guar-
dia Civil, republikeinen, monarchisten, die
allen met denzelfden wil bezield zijn: Span
je te ontrukken aan de bloedige greep van
Moskou.
„Laat dit vooral goed uitkomen: wij heb
ben een zeer vooruitstrevend sociaal pro
gramma voor het volk en door het volk.
En dat programma zullen wij ten uitvoer
brengen volgens de begrippen van orde
lijkheid, gerechtigheid en eerbied voor het
menschelijk leven".
Bij het einde van dit onderhoud kreeg ik
van Kolonel Robez een verblijfvergunning
in alle linies, terwijl mij de verzekering
werd gegeven dat mijn artikelen zoo spoe
dig mogelijk zouden worden verzonden. Ik
heb dus goede hoop dat ik U eindelijk vrij
moedig mijn bevindingen kan schrijven,
zonder telkens te moeten vreezen dat ik
mijn journalistieke arbeid eens met den
dood zou moeten bekoopen.
IN AFWACHTING VAN
NIEUWE TROEPEN.
Er liggen maar weinig soldaten in Sevilla.
Maar men verwacht dat er morgen weer
4000 man nieuwe troepen uit Marokko zul
len landen. Morgen verwacht men ook drie
esquadrilles vliegtuigen uit Marokko. Een
van deze esquadrilles bestaat uit zware
Caproni-bommen werpers.
Toen ik tegenover kolonel Robez mijn
verwondering te kennen gaf, dat de krijgs
verrichtingen s'leóhts zoo langzaam vorder
den, zeide hij mij dat dit juist het bewijs
was van de strenge discipline en van het
menschelijk medelijden der generaals van
de regeering te Burgos: „U moet niet ver
geten dat bij ons werkelijke militairen het
bevel voeren, die te werk gaan volgens de
beste regels der krijgskunde: zoo weinig mo
gelijk verliezen lijden en een zoo groot
mogelijk resultaat bereiken.
^IIIIIIVIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII^
Olympisch Nieuws
1 NEDERLAND IN DEN
EINDSTRIJD 4X100 M.
ESTAFETTE DAMES.
E Van de gisteren gehouden roei-
E wedstrijden valt als het voornaam- E
E ste te vermelden de prachtige race E
E van de Amsterdamsche studenten, E
5 de Nereus-vier, die in de vier met E
E stuurman onbedreigd als eerste ein- S
E digden. De andere Hollandsche
E roeiploegen plaatsten zich niet. E
E In het voetbaltournooi won Oos- E
E tenrijk van Polen, zoodat nu Oos- E
S tenrijk met Italië in de finale komt E
E Hedenmorgen vestigde de Ameri- E
E kaan Kiefer een nieuw Olympisch E
E record op de 100 M. rugslag.
E De Nederlander Metman plaatste E
E zich, door in zijn serie als derde E
E aan te komen, in de kwartfinale E
E 100 M. rugslag. E
De Italiaan Riccardo Olympisch E
E degenkampioen.
E In de halve eindstrijden 4 x 100 E
E M. estafette dames kwam Neder- E
E land als eerste aan. Voor deze finale E
E plaatste zich nog Duitse hl and, De- E
nemarken, Ver. Staten, Engeland, E
S Canada en Hongarije. E
"iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiminimiiiiiiiiiiiiir
Wij zullen zoo weinig mogelijk bloed ver
gieten: wij zijn. géén Moscovitische bèést-
menschen, die de troepen beschouwen als
een kudde die ter slachtbank wordt geleid.
Wij willen Madrid veroveren volgens de
regelen der strategie en niet met bruut ge
weld".
NAAR HET FRONT!
Ik zal in Sevilla de aankomst der nieuwe
troepen afwachten; deze zullen hier en
kele dagen blijven om dan in nieuwe for
maties, versterkt met artillerie en vlieg
tuigen naar Madrid op te rukken.
Generaal Queipo de Llano heeft me ver
lof gegeven de troepen te volgen. Ik zal U
zoo spoedig mogelijk nadere berichten zen
den
De wereld
in vogelvlucht
Generaal Franco heeft de wereld niet
in het onzekere gelaten, welk bestuurs
systeem in Spanje zal worden ingevoerd,
wanneer de opstandelingen de macht in
handen krijgen. Er zal komen een dicta
toriale regeering. Een andere staatsvorm
is trouwens in het woelige, heetgebakerde
en ongeletterde Spanje niet wel mogelijk.
Ieder volk krijgt de regeering, die het
verdient.
Het is in elk geval beter, dat de opstan
delingen de baas worden, dan dat het ka
tholieke Spanje wordt overgeleverd aan
de Communisten. De burgeroorlog, is uit
gegroeid tot een godsdienstoorlog. De bis
schoppen van Vittoria en Pamplona heb
ben een proclamatie gericht, waarin zij
alle Katholieken van de Baskische pro
vincie (die, hoewel niet-communistisch
de opstandelingen bestrijden om voor hun
(Kleine advertenties)
Zaterdag 15 Augustus, feestdag
van Maria ten Hemelopneming, zal
„De Leidsche Courant" niet ver
schijnen.
„Telefoontjes" worden Vrijdag
14 Augustus geplaatst.
DE ADMINISTRATIE
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Spaansche opstandelingen hebben de
stad Tolosa bezet; nieuwe troepen versche
ping uit Marokko; de buitenlandsche mo
gendheden verklaren neutraal te blijven.
(lste blad).
BINNENLAND.
Benoemingen paters Franciscanen. (4de
blad).
Zwaar noodweer woedde gisteren weer
boven ons land. Twee personen door den
bliksem gedood. (3de blad).
LEIDEN.
Overleden is notaris M. G. Bon. (lste
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
OLYMPISCHE SPELEN: De Ned. athle-
ten hartelijk gehuldigd bij him terugkeer in
het vaderland. Oostenrijk en Italië in
de finale van het voetbaltournooi. (2de
blad). De zwemnummers voortgezet en
het ruitertournooi begonnen, (lste blad).
SCHAKEN: Euwe wint zijn tweede partij
te Nottingham. (3de blad).
gewest zelf-bestuur te verkrijgen), onder
oplegging van de zwaarste kerkelijke straf
fen, sommeeren op te houden met het
stéunen van de anti-christelijke macht.
Volgens de telegrammen hebben de.
opstandelingen wind in de zeilen. Zoowel
uit het Westen als uit het Oosten worden
successen van Franco's troepen gemeld.
ToloSa in Noord-Spanje heeft zich overge
geven, doch Badajoz is nog steeds niet
bezet.
Alle buitenlandsche mogendheden blij
ken genegen wapen-uitvoer naar Spanje
te verbieden; ook Nederland. Als het maar
niet bij genegenheid blijft.De berichten
uit Frankrijk, indien zij juist zijn, geven
een vreemde kijk op de houding der Pa-
rijsche regeering.
Ietwat vermakelijk doet ook de houding
der Duitsche regeering aan. Inziende, dat
het bezoek van Duitsche officieren aan
Franco niet goed overeen te brengen viel
met de houding van strikte neutraliteit,
heeft de Duitsche regeering thans het even
wicht hersteld door een admiraal, verge
zeld van den Duitschen consul een bezoek
te laten afleggen aan Companys te Bar
celona.
LEIDEN.
Deze film, de nieuw
ste en misschien wel
de best geslaagde
van Shirley Temple,
zal vanaf Vrijdag
a.s. in het Lido-thea-
ter worden vertoond.
Shirley Temple f
i Bill Robinson in de 20th Century-Fox film
„De kl(4r.ste Rebel"