DE REVOLUTIE IN SPANJE.
Beide partijen melden eenige successen.
BUITENLAND
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De kwestie der buitenlandsche inmenging.
NATIONALISTEN MELDEN SUCCES.
Het groote hoofdkwartier van generaal
Queipo de Llano meldt, dat de uit de pro
vincie Caseres komende witte troepen
een verwoed gevecht hebben geleverd
met de socialistische en communistische
milities, die van Oiudad Real waren ver
trokken. De regeeringscolonne werd te
ruggedrongen, met achterlating van 200
dooden.
Om 3 uur protesteerde het hoofdkwar
tier van genera^ad de Llano via de radio
tegen de bombardementen der historische
monumenten te Saragossa door de Cata-
laansche luchtmacht. Tevens werd ont
kend, dat regeeringstroepen van Badajoz
vertrokken, in de richting van Sevilla.
Verklaard werd, dat de Ca'talaansohe con
tingenten voor Saragossa een ernstige
nederlaag hadden geleden.
Volgens te Sevilla ontvangen berichten
zouden verschillende diplomaten hebben
verklaard, dat de toestand te Madrid on
houdbaar werd, en dat het spoedig tot
een oplossing dient te komen.
AAN HET SOMOSIERRA-FRONT.
De Havas-correspondent aan het Somo-
sierr,a-front meldt: Gistermorgen om 5
uur zijn de rebellen overgegaan tot een
aanval op de regeeringslinies, die uitslui
tend bezet waren door miliciens, onder
bevel van Francisco GaLan. Deze laatsten
deden een verwoeden tegenaanval. Om 6
uur gistermiddag werd nog steeds fel ge
streden. Het gevecht eindigde tenslotte
met den aftocht der opstandelingen, die
300 dooden en gewonden achterlieten. De
verliezen aan regeeringszijde waren 80
dooden en gewonden.
SUCCES DER REGEERINGSTROEPEN
AAN HET GUADARRAMA-FRONT.
Naar de Havas-correspondent aan -het
Guadarrama-front meldt, hebben de op
standelingen gisteren omstreeks het mid
den van den dag een wa,nhopigen uitval
gedaan. De regeeringstroepen konden hen
echter op den linkervleugel gemakkelijk
tot staan brengen, waarbij hun aanzien
lijke verliezen werden toegebracht. De re
bellen vfraren genoodzaakt, overhaast de
vlucht te nemen, waarvan de soldaten,
die tegen den opstand gekant waren, ge
bruik maakten om naar de regeeringstroe
pen over te loopen. In den loop van den
nacht hebben de regeeringstroepen de ver
overde stellingen versterkt, hetgeen mo
gelijk was, doordat voortdurend nieuwe
troepen aankomen. De indruk schijnt zich
te bevestigen, dat de beslissende strijd in
de Leon-pas midden dezer week zal aan
vangen.
DE RING OM MADRID WORDT
NAUWER.
De zender Sevilla verspreidt het be
richt, dat de troepen van generaal Mola
den ring om Madrid steeds nauwer ma
ken. In het Guadarrama-gebergte is gene
raal Mola Zondag 10 K.M opgerukt.
De zender Tetoean, die zich in handen
der nationalisten bevindt, meldt, dat het
derde regiment van het vreemdelingenle
gioen voor den overtocht naar Spanje ge
reed staat. Het moet dienen tot verster
king van de strijdkrachten van generaal
Queipo de Llano.
DE NATIONALISTEN VOOR MALAGA.
De opmiarsch der nationalistische troe
pen naar de Zuid-Spaansche havenstad
Malaga is met succes voortgezet. De troe
pen staan volgens een mededeeling van
den zender Tetoean vlak voor de stad. De
rooide militie is bij een uit'valpoging te
ruggeslagen.
Uit Viana do Castello0 in Noord-Por-
tugal. wordt gemeld, dat in de provincie
Galioië alle reservisten van de nationa
listen onder leiding van generaal markies
de Cacalcanti tot een nieuw korps zijn
vereenigd, dat eveneens naar Madrid zal
oprukken.
DE BURGEROORLOG OP DE
BALEAREN.
Een met de Engelsche slagkruiser „Re
pulse" teruggekeerd redacteur van de
„Times", die juist zijn vacantie door
bracht op de Balearen, toen de burgeroor
log ontvlamde, verhaalt in zijn blad van
zijn wedervaren als volgt:
Op het eiland Majorca was het pleit al
spoedig ten gunste der rechtschen beslist,
zonder dat er veel werd gevochten. Zoo
vlug was alles hier in zijn werk gegaan,
dat het sterk den indruk wekte, alsof de
opstand lang van tevoren en zorgvuldig
was voorbereid, en spoedig was de stem
ming zoo rustig, dat de militaire gouver
neur, generaal Goded, naar Barcelona ver
trok om zijn rechtschen collega's behulp
zaam te zijn.
Was dus op den grond de strijd zonder
noemenwaardige incidenten verloopen, de
strijd in den aether woedde zeer fel. Het
station Barcelona kondigde elke paar mi
nuten aan, dat de regeering den toestand
meester was, waarop het plaatselijke sta
tion Radio Mallorca de eilandbevolking
geestdriftig mededeelde, dat het „red-
dingsleger" voor de poorten van Madrid
stond, en Spanje spoedig van de roode
terreur zou zijn bevrijd.
Ten slotte echter werd, daar het station
van Majorca op sommige plaatsen te zwak
was om te worden ontvangen, een radio
verbod ingesteld, waardoor het eiland vol
komen van de buitenwereld was geiso-
leerd.
De rust weid in niets gestoord, tot 22
Juli, toen Majorca voor het eerst werd
gebombardeerd. Het naburige eiland Mi
norca was een even sterke burcht voor de
linkschen als Majorca voor de rechtschen
en Mahon op Minorca werd tot basis ge
maakt, voor luchtaanvallen op het groo-
tere eiland, waarbij nu en dan het groote
tekort aan munitie bij de republikeinen
duidelijk aan het licht trad. De „bommen",
die geworpen werden, waren in hoofdzaak
handgranaten, een enkele maal zelfs ge
wone steenen, en de schade was dan ook
gering.
Met deze luchtaanvallen, die met de re
gelmaat van een klok om 12 uur en om
5 uur 's middags geschiedden, en bij de
bevolking grooten schrik verspreidden,
kwam bij de vreemdelingen op het eiland
het verlangen op het eiland te verlaten.
Ook echter speelde ongetwijfeld het feit,
dat zij dan met een slagkruiser zouden
reizen een rol. Aan boord van de „Repul
se", die ih de nabijheid gereed lag, werd
verzocht de vreemdelingen op te nemen,
en een groot aantal begaf zich aan boord,
waar een marinekapel de gasten met mu
ziek verwelkomde.
Gedurende de reis was de stemming
aan boord uitstekend, en hoewel 500 pas
sagiers opgenomen waren, terwijl er
slechts op 300 gerekend was, werd, dank
zij de voorbeeldige organisatie, geen wan
klank gehoord.
BOM IN KATHEDRAAL.
In de kathedraal van Saragiossa heeft
men achter een pilaar een bom gevonden.
..Men gelooft, dat de bom daar door een
anarchist is neergelegd. Het feit, dat de
bom niet tot ontploffing is gekomen wordt
door de bevolking der stad als een won
der beschouwd. Voor herstel heeft men
een processie gehouden.
BISSCHOP VAN JAEN GEARRESTEERD
Dè regeering deelde per radio mede,
dat de bisschop van Jaen werd gearres
teerd, tezamen met zijn familie, op het
oogenblik dat zij wilden vluchten. De
roode militie, welke den bisschop arres
teerde, heeft hem opgesloten in de ka
thedraal, welke is omgevormd in een ge
vangenis. De zuster van den bisschop,
die eveneens werd gearresteerd, zou ge
tracht hebben een millioen peseta aan
bankbiljetten en effecten mee te nemen.
STERKER GEBRUIK VAN VLIEG
TUIGEN DOOR DE REGEERINGS
TROEPEN.
Uit berichten van het Noordelijk front
blijkt, dat de regeeringstroepen de laat
ste dagen een sterker gebruik maken van
het luchtwapen. Het aantal bommen, dat
geworpen wordt is aanzienlijk grooter
dan in de eerste dagen van den opstand.
LA ZIADA GEVALLEN.
De -regeeringstroepen op het Aragon-
front hebben de stad La Ziada ingeno
men.
ROODE MILITIE BIJ CEPILLO
VERSLAGEN.
Een afdeeling opstandelingen uit Va
lencia aan de Portugeesche grens heeft
nabij Capillo tegenover de Portugeesche
grensstad Montavao een afdeeling regee
ringstroepen verslagen. 12 officieren en
25 carabiineros zijn op Portugeesch gebied
gevlucht.
DE NIET-INMENGING VAN HET
BUITENLAND.
De Italiaansche minister van buitenland
sche zaken, graaf Ciano, heeft den Fran-
schen ambassadeur de Chambrun, ontvan
gen.
In officieele Italiaansche kringen weigert
men ieder commentaar op het Fransche
voorstel betreffende niet-inmenging in de
Spaansclie binnenlandsche aangelegenheden
Men wacht het resultaat af van de demar
che van den Franschen ambassadeur in het
palazzo Chigi. Het onderhoud van de Cham
brun met Ciano was langdurig. Het schijnt
niet, dat Italië een direct antwoord heeft
gegeven op de voorstellen, die thans offi
cieel zijn voorgelegd. Mussolini bevindt zich
trouwens sinds enkele dagen in Romaga
met vacantie.
BELGIë EN DE WAPENLEVERANTIES.
Het ministerieele comité, dat door den
Belgischen ministerraad belast is met het
bestudeeren van kwesties betreffende den
handel in wapenen heeft geconstateerd, dat
er belangrijke zaken gedaan zijn in België
zoowel ten behoeve van de Spaansche re-
geeringsstrijdkrachten als ten behoeve van
de opstandelingen. De regeering heeft be
sloten, den uitvoer van wapenen aan een
uitvoerlicentie te onderwerpen in afwach
ting van dc organisatie, .volgens de minis
terieele verklaring, van de controle op de
oorlogsindustrie. De eerst volgende minis
terraad zal een koninklijk commissaris be
noemen, die belast zal worden met het uit
werken van deze belangrijke kwestie.
BELGISCHE ONDERWIJZERS STEUNEN
SPAANSCHE REGEERING.
Het nationaal onderwijzers congres waar
een duizendtal onderwijzers 85.000 collega's
in België vertegenwoordigen, allen leden
van den nationalen bond van onderwijs
personeel, heeft bij acclamatie een voorstel
van het bureau van het congres aangenomen
om 10.000 franc te zenden aan de Spaansche
rgeeering.
Op dit oogenblik verscheen op de tribune
Augusto Vidal, afgevaardigde van den
Spaanscheo onderwijzersbond. De deelne
mers aan het congres, verhieven zich van
hun zetels en zongen met opgeheven vuist
de „internationale".
120.000 ARBEIDERS TE MOSKOU
BETOOGEN.
Gisteren was het te Moskou, voor zoover
men zich kan herinneren, de warmste dag
der laatste jaren. Ondanks de warmte heb
ben 120.000 leden der vak vereen igingen op
het Roode Plein een protestbetooging ge
houden tegen inmenging in de Spaansche
democratie en hun afkeuring uitgesproken
over de Italiaansche en Duitsche fascisten.
De leden der vakvereenigingen te Moskou
en in de pruvincie worden opgewekt 1/2 tot
1% van hun maand-inkomen af te staan
voor de verdediging der Spaansche demo
cratie.
De vakvereenigingsleiders hebben den
voorbijmarsch der arbeiders gadegeslagen
van het mausoleum van Lenin af.
SPAANSCHE MILITAIRE TOESTELLEN
IN FRANKRIJK GELAND.
Twee militaire toestellen van de Spaan
sche regeeringsluchtvloot zijn, komende uit
Madrid, op het vliegveld van Bayonne ge
land. Het waren bombardementstoestellen,
die met mitrailleurs gewapend waren en'
voorzien waren van veel munitie en vlug
schriften, bestemd voor San Sebastian. De
piloten verklaarden, dat zij uit de koers
geraakt waren. Nadat zij ondervraagd wa
ren, werden zij vastgehouden tot de auto
riteiten een beslissing zullen hebben ge
nomen. De vliegtuigen zijn verzegeld.
BEMANNING EN OFFICIEREN VAN DE
„DEUTSCHLAND" TE CEUTA.
Het radiostation van Ceuta heeft mede
gedeeld, dat de officieren en de bemanning
van den Duitschen kruiser „Deutschland"
Maandagmiddag te Ceuta aan land zijn ge
gaan. De officieren hebben een bezoek ge
bracht aan generaal Franco in het paleis
van den hoogen commissaris.
Dit bericht heeft een groot enthousiasme
verwekt in de militaire kringen in de Spaan
sche zone, doch in internationale kringen te
Tanger toont men zich uiterst gereserveerd.
SPAANSCHE TROONPRETENDENT
WILDE AAN DEN BURGEROORLOG
DEELNEMEN.
Op weg van Burgos Laar het front werd
Zondagavond een auto met twee vrijwilli
gers door de wachtpost aangehouden. De
eene vrijwilliger verklaarde desgevraagd
Juan Lopez te heeten en een Spanjaard te
zijn, die uit het buitenland kwam, om aan
den strijd voor zijn vaderland deel te
nemen. Eer. toevallig aankomend officier
herkende in den zich noemenden Juan
Lopez den derden zoon van den ex-koning
van Spanje, Juan, die door afstand van den
oudsten zoon troonpretendent is geworden.
Op bevel van den opperbevelhebber der na
tionalistische troepen is de prins met dank
voor zijn offervaardigheid direct naar de
Fransche grens teruggebracht.
De rede voor dezemaatregel is gelegen
in de bezorgdheid om de kwestie der staats
hervorming reeds thans in de strijd, die ge
voerd wordt, te mengen.
HULP AAN NEDERLANDERS IN SPANJE
Het stoomschip „Ajax" van de Kon. Ned.
Stoomboot Mij. is gisteravond van Barce
lona naar Marseille vertrokken.
In het bij de reederij ontvangen bericht
van dit vertrek wordt geen melding ge
maakt van het aantal passagiers, dat zich
aan boord bevindt.
De „Venus" van dezelfde maatschappij is
gisteravond van Genua naar Barcelona ver
trokken, waai- het schip ter beschikking zal
zijn van een Nederlandschen consul.
Voorts wordt aangenomen dat de „Juno"
Ibiza heeft bereikt om daar Nederlanders en
buitenlanders, die het eiland willen verla
ten, aan boord te nemen. Elke telegrafische
gemeenschap met het eiland is verbroken,
verzonden telegrammen komen als onbestel
baar bij den afzender terug.
Het stoomschip „Perseus" van de K.N.
S.M. is in den gewonen lijndienst van San
tander naar Bilbao vertrokken.
BUITSSHLAND.
DE KATHOLIEKE JEUGD IN DANZIG.
„Staatsgevaarlijk" schrijven van
Mgr. O'Rourke.
De afgeloopen week is een nummer van
de katholieke „Danziger Volkszeitung"
door de politie in beslag genomen, omdat
het blad een herderlijk schrijven van den
bisschop van Danzig, Z.H.E. mgr. E.
O'Rouke, publiceerde, welk schrijven door
de politie als „staatsgevaarlijk" werd be
schouwd.
De „Osservatore Romano" publiceert
thans den letterlijken tekst van den be-
wusten brief. Het herderlijk schrijven stélt
op de eerste plaats vast, dat alle pogingen,
met den senaat van de Vrije Stad tot een
regeling van het jeugd vraagstuk te komen,
vruchteloos zijn gebleven. De senator voor
het onderwijs heeft onlangs in een open
bare redevoering de katholieke jeugdorga
nisaties „centrumsgroepen" genoemd en al
len scholieren verboden verder nog lid er
van te blijven.
De bisschop van Danzig proteseert in
zijn brief tegen deze eenzijdigen maatre
gel, waarmede op de meest bruuske wijze
de loopende onderhandelingen worden af
gebroken en betuigt plechtig de zuiver re
ligieus-kerkelijke basis der katholieke
jeugdorganisaties in Danzig, welke op het
oogenbilk aan een voortdurende vervol
ging bloot staan.
Ten slotte wordt in het herderlijk schrij
ven de verzekering gegeven, dat de katho
lieke kerk nooit kan afzien van haar taak
inzake de opvoeding der jeugd, hetgeen
ook den katholieken o.uders in dezen zwa
den tijd troost en hoop moet geven.
OOSTENRIJK.
HET INCIDENT VAN 29 JULI.
Bijna alle personen, die tijdens de na
tionaal socialistische relletjes gedurende
het Olympische fakkelfeest te Weenen ge
arresteerd zijn, omstreeks 200, zijn ver
oordeeld tot gevangenisstraffen van een
week tot twee maanden.
Een Duitscber, Manfred Riedinger, die
zich onder de betoogers had bevonden, is
veroordeeld tot twee weken gevangenis
straf en tot over de grens zetten.
PALESTINA.
JODEN DREIGEN MET BOYCOTT.
Het Joodsche orgaan dreigt met boycott
van de imperiale commissie, indien de
Joodsche immigratie wordt verboden, voor
de commisie aankomt, om toe te geven aan
de pressie der Arabieren.
En.beviel m'n nieuwe stuk je nogal?
Bij de eerste acte ben ik ingedut, daar
na heb ik ervan gedroomd en lang na
afloop ervan werd ik pas wakker.
AFRIKA.
DE GUERILLA IN ABESSYNIE.
Aanvallen op Addis Abeba bevestigd.
Volgens uit Addis Abeba te Djiboeti ont
vangen berichten wordt bevestigd, dat
Abessijnsche benden onder aanvoering van
dedjaz Aberra de hoofdstad hebben aan
gevallen en teruggeslagen werden. Aan
beide zijden werden verliezen geleden.
Men is van meening, dat Addis Abeba tij
dens het regenseizoen door aanhoudende
guerilla's zal worden bedreigd.
Uit Port Said wordt gemeld: Volgens
geloofwaardige berichten zijn de laatste
dagen ware veldslagen geleverd nabij Ad
dis Abeba, dat langen tijd omsingeld is
geweest. Men weet op het oogenblik niet
of de omgeving van de Abessijnsche hoofd
stad weer volkomen vrijgemaakt is. De
Italiaansche autoriteiten verklaren echter
den toestand meester te zijn. In de om
streken van den weg DessieAddis Abeba
nabij de hoofdstad, hebben sterke af dee
lingen niet-onderworpen Abessijnen onder
bevel van dedjaz Aberra Italiaansche af-
deelingen aangevallen.
Zij zijn teruggeslagen en hebben vol
gens Italiaansche kringen een duizendtal
dooden op het terrein achtergelaten. Aan
den anderen kant verluidt, dat in de afge
loopen week 60 vrachtwagens door de
Abessijnen zijn vernield, terwijl 200 doe-
bats werden gedood. De troepen van Mod-
jo heben een aanval van 2000 niet-onder-
worpenen tegengehouden, die op de spoor
lijn aftrokken.
Het spoorwegverkeer is normaal geble
ven. Uit Addis Abeba wordt vernomen,
dat het hevige offensief voorafgegaan werd
door een langzaam binnendringen van niet-
onderworpenen in zekere voorsteden en
ontketend werd ter gelegenheid van den
feestdag van St. George, den schutsheilige
der Abessijnsche krijgslieden.
De Abessijnsche bisschop Petros, die
beschuldigd werd van medeplichtigheid
met de aanvallers, is midden op straat
doodgeschoten na een sommair proces.
Deze gebeurtenis heeft naar het schijnt
de opwinding buitengewoon vergroot. Op
bevel van de Italiaansche autoriteiten moet
de bevolking in huis blijven, teneinde
mogelijke botsingen met de rebellen te
voorkomen. De winkels zijn gesloten. De
hoofdstad verkeert in staat van oorlog en
Italiaansche patrouilles doorkruisen voort
durend de straten. Addis Abeba werd op
drie punten aangevallen door duizenden
niet-onderworpenen. De slag duurde ruim
36 uur en had plaats op 28 en 29 Juli. Het
geweer- en kanonvuur duurde zelfs nog
voort, nadat de niet-onderworpeenn reeds
waren afgeslagen. De stad bleef omsingeld.
Het geheelé garnizoen had zijn gevechts-
posten ingenomen. 'Bombardementsvlieg
tuigen uit Diredaoua kwamen de actie der
te Addis Abeba gestationneerde verken
ningstoestellen versterken.
Een dezer driemotorige bombardements
toestellen werd door de opstandelingen
neergehaald. Het offensief der niet-onder
worpenen werd afgeslagen, maar te Port
Said vreest men, dat de toestand te Addis
Abeba netelig blijft.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
EPIDEMIE VAN KINDERVERLAMMING.
In Zuid-Zweden is een epidemie van kin
derverlamming uitgebroken. De autoritei
ten hebben uitgebreide maatregelen geno
men ter bestrijding van de ziekfe, die reeds
talrijke dooden heeft geëischt.
HITTEGOLF TEISTERT TURKIJE.
Turkije wordt door een hevige hittegolf
geteisterd. Verscheidene gevallen van zon
nesteek hebben zich voorgedaan.
Daarentegen heeft het gebied Sivas van
stormen te lijden gehad. De oogst werd ver
nield, een tiental huizen stortte in, waar
door 26 menschenlevens verloren gingen.
Honderden stuks vee en een aantal herders
werden door het water meegesleurd en ver
dronken.
NIEUW SOORT ONVERWOESTBAAR
PAPIER.
Het tot de bibliotheek van de academie
van wetenschappen der Sovjet Unie te Le
ningrad behoorende laboratorium voor het
bewaren en restaureeren van documenten,
•heeft een nieuwe papiersoort vervaardigd,
welke 1000 jaar kan bestaan zonder onder
hevig te zijn aan de vernielende werking
van den tand des tijds. Het recept voor de
vervaardiging van dit papier werd verkre
gen door het onderzoek van Egyptische en
andere oudere papiersoorten, waarbij men
het geheim van bestendigheid van deze soor
ten heeft ontdekt. Volgens den leider van
het laboratorium, professor Tichonow, komt
de vervaardiging van het nieuwe papier niet
duurder uit dan van het gewone papier. Te
Leningrad is men met de productie van deze
nieuwe papiersoort begonnen.
ZIJN VLIEGEN BACILLENDRAGERS
VAN TYPHUS?
In verschillende streken van Hongarije
heeft men trachten vast te stellen, in hoe
verre het aantal voorkomende vliegen ver
band houdt met het aantal typhus-gevallen.
Twee assistenten van den openbaren ge
zondheidsdienst hebben daartoe in een jaar
tijds 1.115.013 vliegen gevangen. Het gemid
delde aantal vliegen per maand bleek in
Augustus het grootst te zijn, terwijl het
grootste weekcijfer in de eerste week van
October bieek te liggen. Op grond van hun
waarnemingen konden de beide geleerden
vaststellen, dat de dichtheid der vliegen
geen verband houdt met de verbreiding van
typhus, en dat dus de vliegen niet als ty-
phus-bacillendragers beschouwd kunnen
worden.
DREIGBRIEFSCHRIJVER AAN
SHIRLEY TEMPLE GEARRESTEERD.
De „New York Herald Tribune" bericht,
dat een 16-jarige jongen te Omaha is gear
resteerd, die bekend heeft de dreigbrief te
hebben geschreven aan den vader van
Shirley Temple, waarin hij een som van
25.000 dollar eischte, anders zou het film
kind worden ontvoerd. Deze som moest op
een bepaalde plaats in Nebraska uit een
vliegtuig worden geworpen.
LUCHTVAART
ZWEEFVLIEGER NEERGESTORT
EN GEDOOD.
Binnen het kader der Olympische Spelen
zullen ook zweefvliegdemonstraties gehou
den worden. Bij een oefenvlucht is gister
middag tegen 5 uur de Oostenrijker Stief-
sohn tengevolge van het breken van een
vleugel van zijn toestel, neergestort in de
nabijheid van het vliegveld Staaken. Hij
kwam daarbij om het leven.
VLEUGEL VAN DE „CLOUD OF IONA"
GEVONDEN?
Het jacht „Chantecler" van Quistrehan
heeft bij de klippen van Minquiers, op een
mijl afstand van Basse-le-Marie een deel
van een vliegtuigvleugel van 6 meter lengte
gevonden. Vermoedelijk is dit een deel van
het watervliegtuig „Cloud of Iona" dat
sedert drie dagen is verdwenen.
Iedere automobilist kan u dadelijk
vertellen, hoeveel kilometer per
uur zijn wagen haalt, maar slechts
weinigen weten, hoeveel meter
ze wel noodig hebben om met
die vaart te stoppen I
