No. 8483
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De nationalisten kunnen weer
successen melden.
27ste Jaargang
DONDERDAG 30 JULI 1936
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij roonntbetaHng:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Vragen van 'n N.S.B.'schen
senator.
Het Eerste Kamerlid, de heer De Mar-
chant et d'Ansembourg, heeft een goed werk
gedaan met het stellen van eenige vragen j
aan den Minister van Justitie, welke vra- i
gen de strekking hebben, aan den Duit- 1
schen Jezuiten-Pater Fr. Mückermann te
verhinderen, op de z.g. „Sociale Week" te
Rolduc, begin Augustus, een redevoering
te houden.
Goed werk heeft genoemd Kamerlid
van de N.S.B. gedaan, met het stellen van
deze vragen, omdat hij daardoor weer
'ns duidelijk laat zien, hoe sympathiek hij
staat tegenover, hoe innig-verwant hij zich
gevoelt met de beginselen en met het sys
teem, waarop de Duitsche regeering zich
heeft gesteld en dat door haar wordt ge
volgd bij de uitvoering van haar taak.
Er is geen sprake van dat pater Mücker-
man in Duitschland het wereldlijk gezag,"
het staatsgezag, als zoodanig, heeft bestre
den en ondermijnd. Hij heeft gedaan, wat
zoovelen hier in Nederland doen: betoogd,
dat de beginselen en het systeem van de
uitvoerders van het Staatsgezag niet goed
zijn.
Wij lezen in de vragen van den N.S.B.'
schen senator o.m. dit:
Is het den Minister bekend, dat het
voornemen bestaat, om dit jaar tij
dens de „Sociale Week" o.a. ook de
Duitsche Jezuieten-Pater Fr. Mucker -
mainn te laten spreken, die eveneens
bekend staat als hevig bestrijder van
zijn eigen regeering, zóó zelfs, dat het
hem wegens zijn politieke agitatie is
verboden in Duitschland op te treden?
Pater Mückermann een „hevig bestrij
der" van zijn eigen regeering". Dat is de
heer De Marchant et d'Ansembourg heele-
maal niet van zijn eigen regeering!!....
Ja, maar er is hier een groot verschiL
Pater Mückermann bestrijdt een natio-
naal-socialistische regeering, en de beken
de graaf richt zich tegen een niet-natio-
naal-socialistische regeering!
En: pater Mückermann bestrijdt zijn
eigen regeering, „zoo zelfs, dat hem we
gens zijn politieke agitatie is verboden in
Duitschland op te treden". Hier wordt toch
door den Nederlandschen senator wel wat
erg-slaafsch Duitsch gedacht!
Zonder meer neemt hij aan, dat het
spreekverbod aan pater Mückermann te
recht is gegeven. Hij neemt dus waar
schijnlijk óók aan als vanzelfspre
kend rechtvaardig, ieder feit van
het opsluiten in concentratie-kamp of van
het doodschieten met den kogel wegens
„politieke agitatie"!.... De Duitsche re
geering heeft 't zóó geconstateerd, heeft
zóó gehandeld dus is 't zóó waar en zóó
goed. Dit schijnt de redeneering te zijn in
het brein van den Nederlandschen
senator De Marchant et d'Ansembourg!
Men stelle zich scherp voor den geest
deze tegenstelling:
De N.S.B. houdt in Nederland vrijelijk
redvoeringen, waarin de regeering „hevig"
bestreden wordt. Dit is het eene feit.
Wanneer iemand in Duitschland daar de
regeering „hevig" bestrijdt, dan acht de
N.S.B. het blijkbaar vanzelfsprekend, dat
hem een spreek-verbod wordt opgelegd,
welk verbod eigenlijk van internationale
strekking behoort te zijn!
W ij vrij spreken, Maul hallten, allen, die
het niet met ons eens zijn schijnt het
devies te zijn van den graaf, die in Lim
burg woont, welk devies by den vrijen
Nederlander bij den Nederlander, die
vrijheid wenscht voor zich èn anderen!
weerzin met wekken.
't Is een onverdraagzame en onverdrage-
lijke bruutheid, waarmede men voor zich
zelf de vrijheid opeischt en daarvan profi
teert, terwijl men die anderen wil ontne
men en stuk trappen!
De wereld
in vogelvlucht
De strijd in Spanje schiet thans weer wei
nig op. Er is een stilstand gekomen in de
gevechten. Was de dag van eergisteren geen
gelukkige voor de nationalisten, de dag van
gisteren was beter. Weliswaar worden geen
opzienbarende vorderingen gemaakt, maar
in het Zuiden breidden de nationalisten hun
gebied uit tot de Portugeesche grens en heb
ben daar dus geen regeeringstroepen meer
in den rug.
Intusschen schijnt aan het Oostelijk front
de druk der Marxistische troepen grooter
te worden, hoewel Saragossa en zelfs het
Alcazar te Toledo nog stand houden. De
voedselvoorziening van Madrid schijnt van
Valencia uit echter weer gevaar te loopen,
daar de opstandelingen verzekeren dat zij
Terual bezetten.
In den sector van Irun hebben de regee
ringstroepen de overhand behouden; wel
wordt een hernieuwde strijd om San Se-
bastiaan verwacht, waar blijkbaar nog geen
beslissende slag is gevallen, terwijl uit ver
schillende berichten blijkt dat ook ten
Noordwesten van Madrid en langs de Por
tugeesche grens de nationalisten hun posi
tie consolideeren.
De strijd tusschen nationalistische vlieg
tuigen en oorlogsbodems was levendig,
waaraan niet vreemd zal zijn de aankoop
van nieuwe vliegtuigen door de rebellpn.
Van den strijd om Malaga wordt niets
•meer vernomen.
Een vrij ernstig bericht komt uit Weenen.
Daar hebben Oostenrijksche nationaal-
socialisten een feestelijkheid, welke geor
ganiseerd was om het Olympisch vuur in
de Oostenrijksche hoofdstad plechtig te ont
vangen, in de war gestuurd door nationaal-
socialistische demonstraties. Meer dan 100
nazi's zijn gearresteerd. De Oostenrijksche
regeering is danig verbolgen, want als dit
het resultaat is van het accoord met Ber
lijn, dan ziet het ernaar uit, dat de vriend
schappelijke betrekkingen weer spoedig ver
broken zullen zijn. De regeering heeft de
zaak direct energiek aangepakt en de am
nestie voor de gearresteerde nazi's inge
trokken. Oostenrijk is niet van plan met
zich te laten sollen.
Madrid wordt met isolatie bedreigd.
ZILVEREN JUBILEUM P. RIJNARDUS.
Een hartelijke huldiging.
Heden vierde de brigadier van politie de
heer P. Rijnardus zijn zilveren jubileum
in den Leidschen Politiedienst en ter ge
legenheid daarvan heeft hij van vele zijden
een hartelijke huldiging moeten onder
gaan. In den loop van den morgen werd
de jubilaris eerst ontvangen door den loco-
burgemtester, wethouder Splinter en door
den Commissaris van Politie, die hem bei
den in hartelijke en waardeerende be
woordingen toespraken en geluk wensch-
ten.
Te ruim elf uur werd vervolgens den
jubilaris voor zijn woonhuis in de Ko-
ninginnelaan een aubade gebracht door het
Leidsche Politiemuziekgezelschap, waar
van de heer Rijnardus lid is. Een groote
menschenmenigte was op de been om van
deze aubade getuige te zijn. In de woning
werd de jubilaris in de eerste plaats geluk
gewenscht namens het muziekgezelschap
door den heer Dragt, die vele goede wen-
schen uitsprak en een fraaie klok aanbood,
terwijl vervolgens namens het corps de
heer Zwart den heer Rijnardus huldigde
als een trouwe kameraad op wien nooit
tevergeefs staat werd gemaakt. Ook na
zijn bevordering tot brigadier bleef hij de
zelfde. Mogen nog vele jaren van gezond
heid hem geschonken, zijn. Namens het
corps bood spr. twee fauteuils en vier stoe
len aan, alsmede een bloemstuk. Hij
wenschte den jubilaris ook geluk namens
„de oude commissie van veertien", namens
welke hij een palm aanbood.
Namens de familie werd de jubilaris ge-
SEVILLA SEINT: OVERAL SUCCESSEN.
De opstandelingenzender van Se villa
heeft in den afgeloopen nacht om kwart
voor twee bekend gemaakt, dat de regee
ringstroepen overal teruggeslagen worden.
Alle dorpen, tot aan de Ayamonte aan de
Portugeesche grens zijn in handen der mi
litairen gevallen. De verbindingen tusschen
Madrid en Valencia worden bedreigd, al
dus de opstandelingen, waardoor de ravi-
tailleering van de hoofdstad via de Ooste
lijke havens zou worden stopgezet. De
strijdkrachten van Mola hebben een drie-
motorig toestel ten Noorden van de hoofd
stad neergehaald.
Queipo de Ilano heeft de berichten te
gengesproken, volgens welke hij het voor
nemen zou hebben de betrekkingen met
zekere vreemde landen, met name met
Frankrijk, te verbreken.
INTERVIEW MET FRANCO.
In het Zuiden is de leider van den op
stand, generaal Franco, volgens een radio
bericht uit Sevilla, in deze stad aangeko
men en heeft hij er zijn algemeen hoofd
kwartier gevestigd.
De Reutercorrespondent te Tanger heeft
op Afrikaansche bodei£ ^og een onderhoud
met Franco gehad, waarbij deze zeide over
tuigd te zijn, dat alles goed zou verloopen.
Hij beschikt over voldoende geldmiddelen,
doch hij ziet vooral daarin gevaar, dat „de
Madrileensche regeering door Rusland en
Frankrijk geholpen wordt. Daarvan zal
het aldus Franco afhangen hoe lang
de regeering er nog in slaagt zich staande
te houden. De Rifkabylen en het Vreem
delingenlegioen staan aan zijn zijde. Te
leurstelling heeft het bij Franco gewekt,
dat de vloot zich niet achter de nationalis
ten geschaard heeft. Haar capitulatie acht
hij echter een kwestie van tijd, daar zij
gebrek heeft aan brandstof en levensmid
delen".
„Bovendien dient men de Spaansche ge
beurtenissen", ging de generaal voort, „niet
alleen in nationaal maar ook in internatio
naal licht te bezien. En zekerlijk Engeland,
Duitschland en Italië moeten onze plannen
met sympathie begroeten".
„Ik heb", aldus Franco, „absoluut geen
persoonlijke belangen. Indien de opstand
Spanje ten goede komt zal ik voldaan zijn".
QUEIPO DE ILANO RUKT OP.
Nadat Dinsdag Huelva door de opstan
delingen was ingenomen, rukt thans ge
neraal Queipo de Ilano aan het hoofd
zijn troepen op ni de richting van de Por
tugeesche grens om de stad Ayamonte, wel
ke nog door de regeeringstroepen is bezet
te veroveren.
De Portugeesche grenspolitie heeft maat
regelen genomen om te voorkomen, dat
radicale elementen naar Portugal vluchten.
Franco is naar het radiostation van Se
villa meedeelde, daar aangekomen.
Bij de gevechten om Guadalajara zijn
verscheidene gebouwen vernield, terwijl,
naar „El Socialista" meldt, de roode militie
zich meester heeft gemaakt van de palei
zen van graaf van Romanones en de herto
gin van Sevillano, alsmede van twee kloos
ters. Hierin wil men scholen en openbare
bibliotheken vestigen.
De boeken, welke in enkele paleizen zijn
gevonden, zullen de bibliotheken van het
volkshuis verrijken.
NIEUWE STRIJD OM SAN SEBASTIAN?
Zekere Spaansche elementen zijn van
meening, dat de rebellen erin geslaagd zijn
zich te hergroepeeren om de lijn Ayarsun
Astigarrara en zich thans gereed te maken
huldigd bij monde van den zoon en een
neefje en nichtje, waarna de jubilaris een
kort dankwoord sprak en men nog een
poosje gezellig bijeen bleef.
Ook van de zijde van den R K. bond van
politie-ambtenaren mocht de heer Rijnar
dus geschenken in ontvangst nemen, ter
wijl vele particulieren schriftelijk of per
soonlijk /an hun belangstelling blijk ga
ven ook door middel van bloemen en
schenken. Het was voor brigadier Rijnar
dus en de zijnen een pracht'ge dag.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
in twee colonnes op te rukken naar San
Sebastian. Het is echter zeker, dat de defi
nitieve strijd nog niet is aangebroken.
MADRID OMSINGELD?
Volgens een mededeeling uit het hoofd
kwartier van generaal Mola zou Madrid
thans omsingeld zijn. Alle verbindingen
van de hoofdstad met de plaatsen, welke in
handen der regeering zijn, zouden zijn ver
broken.
Om vijf uur gistermiddag werd door den
radiozender van Sevilla medegedeeld, dat
de aan de grens van Portugal gelegen stad
Ayamonte, om het bezit waarvan de laat
ste dagen hevig werd gestreden, door de
opstandelingen zou zijn veroverd.
Voorts wordt in dit verband medege
deeld, dat reeds sedert het middaguur geen
roode vlaggen meer te Ayamonte uithan
gen.
Nopens de bezetting van Huelva deelde
de zender van Sevilla nog mede, dat de
communisten het volkshuis hardnekkig
hebben verdedigd, maar dat het gebouw
bij de gevechten geheel werd verwoest.
De gouverneur van Huelva, die tot het
volksfront behoort, is gevlucht.
TE BARCELONA WORDEN
ONGEREGELDHEDEN VERWACHT.
De Fransche consul te Barcelona, die
tweemaal daags via den radiozender van
Barcelona tot de in Spanje verblijf hou
dende Franschen het woord richt, heeft
zijn landgenooten thans de dringende op
dracht gegeven Catalonië te verlaten. Hij
heeft hun bevolen zich voor vertrek ge
reed te maken. Zij, die aan zijn dringend
verzoek geen gevolg geven, doen zulks op
eigen risico. Dezen maatregel acht men
een aanwijzing, dat in Catalonië nieuwe on
geregeldheden worden verwacht.
GOEDE VERZORGING DER
BUITENLANDERS.
Van. den bijzonderen correspondent van
het Duitsche nieuwsbureau:
Twee reizigers die gisteravond uit Ma
drid zijn aangekomen, hebben verteld, dat
het te Madrid, na de verwoede schietpar
tijen van Maandag, Dinsdag en Woensdag
van de vorige week, volkomen rustig is ge
weest. De behandeling der buitenlanders
was zeer welwillend. De koffiehuizen, bios
cooptheaters zijn geopend, mam: het is er
niet druk.
De voedselvoorziening in de stad zelf is
voldoende, maar het schijnt dat de strijd
krachten te kort komen.
De reis had een tamelijk vlot verloop.
Alleen te Taragona hebben de reizigers een
oponthoud gehad, daar zij er formaliteiten
moesten vervullen in verband met de om
standigheid, dat de Catalanen een grens
hebben getrokken tusschen Catalonië en
het overige Spanje.
Te Barcelona heerschte volgens de reizi
gers een anarchie.
De eenige te Barcelona nog bestaande
kerk is de kathedraal.
Het gebouw, waarin het consulaat-gene
raal van Italië gevestigd was, is verwoest.
Volgens te Lissabon ontvangen berichten
uit Granada, maken de aldaar verblijf
houdende vreemdelingen het goed. Zij staan
onder bescherming der opstandige militai
ren, die heer en meester der stad zijn. Het
hoofdkwartier te Sevilla meldt, dat de stad
Terual, welke gelegen is tusschen Sara
gossa en Valencia, in handen der militairen
is, al beweert de regeering het tegendeel.
BERICHTEN UIT MADRILEENSCHE
BLADEN.
Het blad „El Socialista" meldt, dat lui
tenant kolonel Valespin, de leider der re
bellen in San Sebastian, die zich gisteren
aan de regeeringstroepen had overgegeven,
er in geslaagd is te ontvluchten. Voorts
meldt het blad, dat trouw gebleven avia-
teurs bij het vliegveld Barajas zes of ze
ven toestellen der opstandelingen hebben
neergeschoten. Tenslotte verneemt het blad
dat Madrileensche militiemannen, die Si-
guenza waren binnengedrongen, daar het
bisschoppelijk paleis hebben doorzocht. In
de brandkast vonden zij 1.200.000 pesetas,
die zij aan den gouverneur van Guadala
jara ter hand hebben gesteld.
De Spaansche nationalisten melden
weer successen. De verbinding van Madrid
met Valencia weer bedreigd. (1ste blad).
Commissie van onderzoek voor Palestina
benoemd. (2de blad).
Nationaal-socialistische demonstraties te
Weenen. (2de blad).
BINNENLAND.
Onbewaakte overweg eischt een doode
(3de blad).
Jongeman door den bliksem gedood
(3de blad).
Slachtoffers van het verkeer. Enkel doo-
den (3e en le blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Olympische Spelen: De Hollan
ders in Berlijn (2e blad).
Schaken: Het tournooi te Zandvoort.
gende ronde (2e blad).
Wielrennen: Tour de France. Kalme
étappe naar Bordeaux (2e blad).
£iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiir,mi£
Olympisch Nieuws
Gisteren is te Berlijn de plechtige
S openingszitting van het Internatio- 5
S naai Olympisch Comité gehouden. De
5 Nederlandsche athleten zijn te Ber- S
S lijn aangekomen, de Nederlandsche
S wielrenners zijn reeds druk aan het
trainen. De organisatie te Berlijn en j5
S te. Kiel is overweldigind.
niliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiJiiiiiiiiiiimiiiliK
STRIJD TUSSCHEN WATERVLIEGTUIG
EN ONDERZEEëR.
Honderden personen, die te Gibraltar
aan het baden waren, waren gistermiddag
getuige van een opwindend gevecht, tus
schen een watervliegtuig en twee duik-
booten. Het watervliegtuig wierp bommen
neer, die voor en achter de duikboot ont
ploften. De onderzeeër antwoordde met
luchtafweergeschut. Een der duikbooten
dook op een gegeven oogenblik onder wa
ter, daar hij klaarblijkeilijk moeilijkheden
had gekregen, de tweede verwijderde
zich in snelle vaart in de richting van
Estepona.
400 VAGEBONDEN VRAGEN VOOR DE
REGEERING TE STRIJDEN.
400 landloopers en vagebonden, die in
de gevangenis van Madrid opgesloten zijn,
hebben de regeering verzocht, in vrijheid
te worden gesteld, om in de eerste rijen
voor de democratische republiek te strijden
Naar vernomen wordt, loopen zelfs kin
deren van 10 tot 12 jaar van hun ouders
weg om deel te nemen aan de gevechten
in het Guadarama-gebergte.
RECRUTEERING LICHTINGEN '34 EN '35
GESCHORST.
De minister van oorlog heeft door de
radio bekend gemaakt, dat hij de recru-
teering van de lichtingen 1934 en 1935 op
schortte, aangezien deze maatregel op dit
oogenblik onnoodig is.
DE ENGELSCHE REGEERING EN DE
LEVERINGEN AAN DE SPAANSCHE
REGEERING.
In het Lagerhuis heeft Eden verklaard,
dat, wanneer de Spaansche regeering ge
wone transacties aanging met Britsche
handelsfirma's de Britsche regeering zich
bij die transacties niet geïnteresseerd zor
achten en haar invloed niet zou kunrr
aanwenden in een of anderen zin.