Zraivelgerëchten zijn z®o gemakkelijk
MAANDAG 8 JUNI 1936
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BUD - PAG. 11
BUITENLAND
BELGIE.
ZAL VANDERVELDE HET KLAAR
SPELEN?
Men verwacht van niet.
De berichten van verschillende zijden
wijzen er op, dat de socialistische leider
Vandervelde slechts weinig kansen heeft
om een regeering te vormen op nationalen
grondslag.
Zoowel van katholieke als van liberale
zijde wordt hem geen onverdeelde mede
werking toegezegd: hetgeen voor de wer
king van een grondwfetelijke regeering
noodig zou zijn.
Vandaag zal de heer Vander Velde dan
ook een definitief besluit kunnen over
maken aan den koning, en naar het zich
laat aanzien zal hij van de opdracht moe
ten afzien.
De vraag rijst natuurlijk, wat er alsdan
zal gebeuren.
Zal een leider van een der andere twee
grondwettelijke partijen, een liberaal dus
of een katholiek, door den koning verzocht
worden een nieuwe poging te doen, of zal
men onmiddellijk bij den heer Van Zee
land nogmaals aandringen, opdat hij als
kabinetsvormer zou optreden?
Deze laatste kans zal wel toenemen naar
gelang het moeilijker blijkt voor een partij
leider om een regeering te vormen.
PROVINCIALE VERKIEZINGEN.
Hetzelfde beeld als de Kamer
verkiezingen.
Gisteren hebben in België de provincia
le verkiezingen plaats gehad. Zij hadden
een kalm verloop.
De uitslag is als volgt:
Het aantal te verdeelen zetels bedraagt
696.
Socialisten: 221 (verlies 20).
Katholieken: 224 (verlies 94).
Liberalen: 89 (verlies 6).
Rexisten: 78 (winst 78).
Frontisten: 50 (winst 2).
Communisten: 27 (winst 20).
Eupensche Volkspartij: 8 (winst 1).
„Voor België" (arrondissement Verviers
2 (winst 2).
Afzonderlijke Katholieken (provincie
Limburg) 2 (winst 2).
Landbouw (provincie Luxemburg) 0
(verlies 2).
De stem-cijfers der provinciale verkie-
zinen in vergelijking tot die van de Kamer
verkiezingen van de vorige maand zijn als
volgt;
Liberalen 322.841 (292.9777)
Katholieken 688.278 (675.941)
Rexisten 280.625 (271.491)
Vlaamsche nationalisten 176.869 (166.737)
Socialisten 750.289 (767.522)
Communisten138.791 (143.223)
Hieruit blijkt, dat er geen groote wijzi
ging gekomen is in de krachten der par
tijen in verhouding tot de op 27 Mei j.l.
gehouden Kamerverkiezingen. De Socialis
ten vertoonen een lichten achteruitgang in
het geheele land. De Katholieken en Libe
ralen handhaven hun posities en vertoonen
hier en daar een lichten vooruitgang. De
rexisten boeken verliezen in de provincies
Namen en Luxemburg, maar zijn vooruit
gegaan in Brabant, Luik en Henegouwen.
De Frontisten zijn vooruitgegaan in West-
Vla anderen.
FRANKRIJK.
De stakingsbeweging
ten einde
EEN OVEREENSTEMMING BEREIKT.
In het kabinet van den premier.
De vertegenwoordigers van de arbeiders
(Algemeen Verbond van den Arbeid) en
van de werkgevers (Algemeen Verbond van
de Fransche producenten) kwamen gister
middag in overeenstemming met een op
hen door minister-president Blum gedaan
•beroep in het kabinet van den premier bij
een ter bespreking van de voorwaarden,
waaronder de werkzaamheden zonder ver
wijl zouden kunnen worden hervat. Het
resultaat der besprekingen is nog niet be
kend.
De minister van binnenlandsche zaken,
Sallengro, deelde echter aan journalisten
tijdens het verloop der besprekingen mede,
dat de onderhandelingen goed verliepen
en dat in beginsel een accoord was bereikt
over de loonen, de erkenning van het
recht op organisatie en van de arbeidsge-
delegeerde. Blijft nog slechts te bespre
ken de kwestie van arbeidshervatting en
de voorwaarden waarop dit kan geschie
den.
Nader wordt gemeld:
Behalve de reeds bekende punten van de
overeenkomst, die tusschen werkgevers en
werknemersgedelegeerden tot stand is ge
komen, zijn in de overeenkomst nog de vol
gende drie punten opgenomen:
lo. invoering van arbeidsraden in alle
bedrijven met meer dan 10 arbeiders;
2o. geen represaille-maatregelen tegen
de stakers;
3o. oproep van den kant der arbeiders
organisaties tot onmiddellijke hervatting
van het werk in de bedrijven, waar ge
staakt wordt, zoodra de werkgevers de
principieele overeenkomst hebben aan
vaard en onderhandelingen aangevangen
zijn over de uitvoering daarvan.
Voorts hebben de werkgevers bij de on
derhandelingen bij den minister-president
reeds te kennen gegeven de wetten ten uit
voer te zullen leggen,' die binnenkort in de
Kamer zullen worden ingediend en die
in het bijzonder betrekking hebben op de
arbeidscontracten, de 40-prenweek en de
vacantie met behoud van loon. Deze toe
zegging is echter slechts door aandringen
van de regeering verkregen. De werkge
vers hebben zich echter vrijheid van mee
ning voorbehouden over het principe van
deze wetten en zij hebben eveneens alle
reserves gemaakt over de economische ge
volgen van deze wetten.
In regeeringskringen wordt vernomen,
dat de principieele overeenkomst over de
beëindiging van de staking nog niet tot
een hervattin gvan het werk in den loop
van heden zal kunnen leiden. Men gelooft
echter, dat Dinsdag de meeste der thans
stakende bedrijven weer aan den gang zul
len gaan.
De banken en de groote Parijsche waren
huizen zijn bij de principieele regeling niet
betrokken. In den loop van den dag zullen
onder voorzitterschap van Blum onderhan
delingen gevoerd worden over bijlegging
van de staking in de warenhuizen, terwijl
de vertegenwoordigers der banken en der
bankbedienden, na een eerste contact gis
teravond, vanmiddag opnieuw in het mini
sterie van financiën bijeen zullen komen
voor het voeren van onderhandelingen. Het
ministerie van financiën verklaart met be
slistheid dat de geruchten over een sta
king bij de banken onjuist zijn. De banken
zullen vandaag als gebruikelijk hun loket
ten openen.
Vandaag wordt de levering van benzine
aan de pompstations hervat. Aangezien ook
in de centrale markthallen de stakingsbe
weging ten einde is en de vrachtauto's
weer benzine kunnen krijgen is de levens
middelen voorziening vandaag weer in orde.
Er kan echter nog niet worden bepaald of
de- staking in de Parijsche bouwbedrijven
en in de mijnen in Noord-Frankrijk onder
den indruk van de bereikte overeenstem
mingen toch nog zal doorgaan. In deze be
drijven zou de staking vandaag beginnen.
Rumoer tijdens de Kamerzitting
In de zitting van de Kamer hebben de
communisten Zaterdagmiddag een zooda
nig tumult ontketend, dat de zitting eeni-
gen tijd moest worden geschorst. Toen de
rechtsche afgevaardigde Xavier Vallat be
zwaar maakte tegen de aanwezigheid van
Pierre Cot, in het ministerie, zulks naar
aanleiding van diens houding tijdens de
bloedige gebeurtenissen te Parijs op 7 Fe
bruari 1934, begonnen de communistische
afgevaardigden den naam van den vroe-
geren prefect van politie Chiappe te roe
pen. Zij maakten zich gereed om Chiappe,
die als afgevaardigde voor Corcisa in de
Kamer zitting heeft, te lijf te gaan, doch
dit werd door de ordebewakers verhinderd
De Kamervoorzitter, Herriot slaagde er
niet in de orde te herstellen, zoodat de zit
ting voor 10 minuten werd geschorst.
Na de hervatting veroorzaakte Vallat
een incident door te verklaren, dat Frank
rijk thans voor het eerst door een Jood
wordt geregeerd. Herriot protesteerde te
gen deze uitlating en riep Vallat tot de orde
„Ik ken, aldus Herriot, in dit land noch
Joden, noch Katholieken, noch Protestan
ten, Ik ken slechts Franschen".
Motie van vertrouwen
Aan het slot van de zitting nam de Ka
mer een motie van vertrouwen in de re
geering Blum aan met 384 tegen 210 stem
men.
ENGE Um
EDEN HOUDT PLEIDOOI VOOR DEN
VOLKENBOND
In een te Leekwoottön, nabij Warwick
gehouden rede zeide de Britsche minister
van buitenlandsche zaken, Eden, o.a.: „Wij
die ten doel hebben een eventueele vertrek
van Rome uit den Volkbond te compen-
seeren door Berlijns wedertoetreding.
Behalve deze hoofdpunten zou het ver
drag nog een aantal aanvurende bepalin
gen en technische clausu^ bevatten, die
echter pas in details opge zouden wor
den, als het pact inderdaad van kracht zou
worden.
SPANJE.
POLITIEKE BOTSINGEN.
Weer verschillende dooden.
Zondag hebben in Spanje weer verschil
lende politieke botsingen plaats gehad. In
Orense werd iemand gedood, terwijl twee
personen levensgevaarlijk gewond werden.
Aanleiding tot het gevecht was het feit, dat
fascisten „Leve Spanje" hadden geroepen,
hetgeen door communisten met revolution-
naire leuzen was beantwoord.
Te Malaga is een beambte der civiele
garde doodgeschoten. Te la Coruna zijn de
de anti-Japansche politiek volgde, nu in de
regeering van Zuid-China de portefeuille
van buitenlandsche zaken bekleedt. Als
handlanger van Groot Brittannië zal hij
zich tegen Japan verzetten. De Hotsji Sjim-
boen verzekert, dat Groot Brittannië op
deze wijze handig zoowel Nanking als
Kanton beheerscht en den Japanschen in
vloed wil fnuiken.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
FELLE KOUDE IN SPANJE
In heel Spanje is de temperatuur ge
daald. De toppen van het Cabrera-geberg-
te zijn met sneeuw bedekt. In verscheide
ne provincies heeft de oogst onder nacht
vorst geleden. Te Madrid moest een ver
gadering worden afgebroken, omdat de
vergaderzaal te koud voor de aanwezigen
was.
OVERSTROOMINGEN IN BEIEREN
Hevige regenval heeft op vele plaatsen
in Beieren overstroomingen verwekt, voor
al in het Beiersche Woud. Evenals bij de
catastrophe van 1932 staat het dal van
Cham onder water en gelijkt een meer. De
straatweg ChamStrubing is overstroomd.
Ook de Isar en de Donau zijn aanzienlijk
gestegen.
GEWELDIGE BRAND IN JAPANSCHE
PROVINCIE VAMAGATA
Meer dan 120 huizen, o.m. de school- en
bankgebouwen zijn gistermiddag te Aora-
zama, een stad in de Japansche provincie
Yamagata, tengevolge van een brand ver
woest. Na drie uren was de brandweer 't
vuur meester. De schade bedraagt meer
dan een millioen yen.
NEERLANDS ZUIVEL VOED1 U GOEDIl
DE REGEERINGSVERKLARING
Behoud der democratische vrijheden
De regeeringsverklaring is Zaterdag door
Daladier voorgelezen in den Senaat en
door Blum in de Kamer. In de verklaring
wordt o.m. het volgende uiteengezet:
De taak der regeering is van den aan
vang af door de uitspraak van het volk
bepaald, n.l. 't behoud van de democratische
vrijheden tegen alle pogingen tot geweld,
het behoud van den vrede. Het regeerings-
program zal bestaan in het verwezenlijken
van het program van het volksfront.
De volgende week zullen reeds voorstel
len worden ingediend betreffende amnes
tie, 40-urige werkweek, collectieve ar
beidsovereenkomsten, vacantie met behoud
van loon, een plan voor groote openbare
werken, nationalisatie der wapenfabricage,
een graanbureau, dat tot voorbeeld zal
dienen voor de revalorisatie van de an
dere landbouwproducten, zooals wijn,
vleesch, melk, verhooging van den leer
plichtigen leeftijd, hervorming van het sta
tuut van de Bank van Frankrijk, waardoor
overwicht van de nationale belangen wordt
gewaarborgd, een eerste herziening van de
wetsdecreten.
Wanneer deze maatregelen zullen zijn
aangenomen, zal de regeering een tweede
reeds voorstellen indienen, met name be
trekking hebbend op een nationaal werk
loosheidsfonds, pensioenregeling voor oude
arbeiders, en tenslotte een breedvoerig
systeem van voorstellen strekkende tot het
doen herleven van de algemeene bedrij
vigheid met name door een fiscale ont
spanning en een onderdrukking van fraude.
Voortgaande zet de regeeringsverklaring
uiteen, dat aanvallen op de democratische
instellingen met kracht zullen worden af
geslagen en dat openlijk een balans zal
worden opgemaakt van den economischen
financieelen toestand, daar openhartigheid
heta vertrouwen van de natie in zich zelf
zal versterken.
De buitenlandsche politiek
Ten opzichte van de internationale poli
tiek wordt gezegd, dat de klaarblijkelijke
wil van het land uitgaat naar behoud van
den ondeelbaren vrede met alle naties ter
wereld en voor alle naties. De vrede is
identiek met eerbiediging van de interna
tionale wet en de internationale overeen
komsten zijn identiek met de trouw aan
de aangegane verplichtingen en het gege
ven woord. Frankrijk wenscht vurig een
organisatie van de collectieve veiligheid,
welke in staat zal stellen tot het stuiten
van den1- waanzinnigen bewapeningswed
loop, waarin geheel Europa vastzit en wel
ke zal leiden tot een internationale over
eenkomst betreffende publiciteit en voort
schrijdende vermindering van en controle
over de nationale bewapeningen.
De regeering zal dezen algemeenen wil
van het Fransche volk tot gedragslijn ne
men, hetgeen geenszins een teeken is van
laten begaan of een bewijs van zwakheid.
Ter uitvoering van deze binnen- en bui
tenlandsche richtlijnen heeft de regeering
geen ander dan het met de democratie
overeen te brengen gezag noodig, maar dat
dan ook in zijn geheel. Het gezag in de de
mocratie wordt gevormd door de snelheid
en de energie van een methodisch over
legde actie en de overeenstemming van
die actie met de beslissingen van het al
gemeen kiesrecht, voorts door de trouw
aan de gegeven beloften aan de kiezers en
de vastbeslotenheid een einde te maken
aan alle vormen van corruptie.
Deze taak kan slechts ten uitvoer wor
den gelegd, wanneer de regeering de vrije
leiding er over behoudt, en wanneer al
len medewerken. „Trouw aan onze ver
plichtingen zal onze stelregel zijn, Het
openbaar welzijn zal ons doel vormen".
moeten vastbesloten blijven, den Volken
bond te laten voortbestaan. Het feit, dat
de Volkenbond zijn gezag verzwakt ziet,
brengt voor al zijn leden de verplichting
mede, te trachten, in een geest van open
hartige werkelijkheidszin de fouten te
verbeteren, die de jongste gebeurtenissen
aan het licht hebben gebracht. Dit is de
taak, waaraan de Britsche regeering zich
thans zet. De regeering behoudt haar ver
trouwen in den Volkenbond als het beste
instrument, dat voor de handhaving van
den vrede beschikbaar is".
Na te hebben herinnerd aan de herbe
zetting van het Rijngebied en de Britsche
nota aan Duitschland, zeide Eden: Ik
moet er nogmaals op wijzen, dat wij be
reid zijn te onderhandelen over een pact
van non-agressie en wederzijdschen bij
stand in West-Europa, dat nog meer van
harte welkom zal zijn, indien er het denk
beeld van een luchtpact in is verwerkt en
indien het vergezeld gaat van accoorden
inzake beperking der strijdkrachten.
ITALIË.
Mussolini wendt zich
tot Berlijn
EEN NIEUWE ORIENTEERING?
Non-agressie-pact zou in voorbereiding zijn
„Uit de meest betrouwbare bron" ver
klaart de Romeinsche correspondent van
de „Matin" een aantal bijzonderheden te
kunnen geven over de gemeenschappelijke
Duitsch-Italiaansche politiek, waartoe het
zou kunnen komen, „indien de gebeurtenis
sen te Genève Italië buiten de Europee-
sche gemeenschap zouden stooten".
Tusschen Duitschland en Italië aldus
de correspondent van het genoemd blad
wordt een non-agressiepact voorbereid van
onbeperkten duur en betrekking hebbende
op alle eventualiteiten, die mogelijk zijn.
Men dient evenwel te herhalen, dat men
met een strikt voorwaardelijke politiek te
doen heeft, dat wil zeggen met een daad,
die afhankelijk is van de besluiten, welke
Genève einde dezer maand zal nemen.
Voor het geval echter de sancties ge
handhaafd zouden blijven, zou het pact
geteekend worden, in verband waarmede
Mussolini den 30sten Juni als den uiter
sten datum zou hebben bepaald, tot wel
ken hij geduld zal oefenen.
De kanselarijen te Rome en Berlijn, al
dus het relaas in de „Matin" hebben haar
maatregelen reeds genomen; in het diepste
geheim hebben de ambassadeus der beide
landen hun instructies ontvangen; alles is
gereed.
Wat de draagwijdte van het eventueelë
accoord betreft, verneemt de correspondent
dat beiderzijds volstrekt gelijkwaardige
concessies gedaan zouden worden. Van Ita-
liaansche zijde komen deze op de vol
gende punten neer:
1 Italië zou met alle politieke, diplo
matieke en economische middelen, waar
over het beschikt, Duitschland's koloniale
eischen steunen.
2 Italië zou zich niet verzetten tegen
de nazi-expansie op den Balkan. In deze
richting zou op de kaart van Europa een
nauwkeurig omlijnde invloedssfeer aangg-
geven worden.
De Duitsche concessies zouden zijn:
1 Duitschland zou zich formbeel ver
plichten, zoowel metterdaad als moreel de
onafhankelijkheid van Oostenrijk te eer
biedigen.
2 Duitschland zou zich verplichten,
geen wedertoelating tot den Volkenbond te
vragen. Deze verplichting beoogt, zekere
diplomatieke manoeuvres te doen falen,
gemeentelijke arbeiders en beambten in
staking gegaan. Te Malaga staakt een deel
van het spoorwegpersoneel, zoodat verschei
dene treinen niet konden vertrekken.
ROEMENIE.
CONFERENTIE DER KLEINE ENTENTE.
De regent van Joego-Slavië, prins Paul,
en de president van de Tsjecho-Slowaak-
sche republiek, dr. Eduard Benes, zijn Za
terdag in de Roemeensche hoofdstad gear
riveerd, waar zij deelnamen aan een be
langrijke conferentie, die op het slot Scro-
viste nabij Boekarest werd gehouden.
PALESTINA.
VERIJDELDE SPOORWEGAANSLAG.
Nieuwe onlusten.
Naar uit Palestina gemeldt wordt, heb
ben gisteren opstandelingen getracht een
spoorbrug in de nabijheid van Jerusalem
in de lucht te doen vliegen, toen een per
sonentrein naderde. Toevallig werd de
aanslag echter verijdeld. De machinist had
argwaan gekregen en bracht den trein vlak
voor de brug tot staan, waarna hij een
mederijdenden agent van politie een onder
zoek op de brug deed instellen. Daarbij
bleek, dat drie groote gaten in het metsel
werk waren geboord, welke gevuld waren
met dynamiet.
In het geheele land kon Zondag een ver
hevigd opleven der onlusten geconstateerd
worden. Er werden bomaanslagen gepleegd
in Haifa, Jaffa, Nazareth en Beisan, terwijl
bij de Egyptische grens op verschillende
plaatsen vernielingen zijn aangericht aan
de spoorlijnen. Zeven Arabische stakings
leiders zijn gisteren gearresteerd en in
een concentratiekamp nabij de Egyptische
grens ondergebracht.
De burgemeester van Jaffa is er opmerk
zaam op gemaakt, dat de mandaatregeering
een nieuwen gemeenteraad zou benoemen,
wanneer de huidige raad niet onmiddellijk
zijn werkzaamhedén zou hervatten.
In Jeruzalem hebben Arabische kooplie
den een centrale verkoop instantie inge
richt voor de belangrijkste levensmiddelen.
Uit Egypte is nog een bataillon infanterie
aangekomen.
CHINA.
DE TOESTAND IN ZUID-CHINA.
Een bericht van den correspondent van
het Japansche blad Hotsji Sjimboen te
Jjanhai, dat melding maakt van het recen
te conflict tusschen Nanking en Kanton,
heeft groote beroering in Japan gewekt.
De correspondent schrijft, dat de uitda
ging der partij van het Z.W. wordt onthuld
als een openlijke poging China te bevrijden
door verzet te plegen tegen Japan en niets
meer is dan een poppenkast, welke wordt
opgevoerd door Kanton na overleg met de
regeering van Nanking met Groot Brittan
nië op den achtergrond.
De correspondent van de Hotsjo Sjim
boen verzekert, dat degene die aan de
touwtjes trekt, blijkbaar Groot Brittannië
is, waarbij zijn vertegenwoordigers te Nan
king en Hongkong een belangrijke rol spe
len. In dit verband wijst de correspondent
erop, dat Lo Wenkan, de bekende pro-En-
gelsche diplomaat, die als minister van bui
tenlandsche zaken der Nanking-regeering
ZEVENTIEN VERSCHILLENDE
VRUCHTEN AAN ééN BOOM
„Vruchtensalade"
Het kleine stadje Orlando in Florida
kan er zich op beroemen, dat het de
meest zeldzame boom ter wereld bezit,
waaraan n.l. niet minder dan 17 verschil
lende soorten vruchten groeien. Een ze
kere M. E. J. Ard is er tenslotte in ge
slaagd om aan een fruitboom nog 16 an
dere verschillende vruchtsoorten te kwee
ken. Hij heeft zijn boom thans den naam
gegeven van „Vruchtensalade!"
LUCHTVAART
MILITAIR TOESTEL OMLAAG
GESTORT.
Twee dooden.
Tijdens dichten mist is nabij het vlieg
veld Paran in Argentinië een militair
vliegtuig omlaag gestort. De beide inzitten
den, sergeant-vliegers, waren op slag dood.
PER BALLON OVER DEN ZUIDELIJKEN
ATLANTISCHE OCEAAN.
De Hamburger ballonvaarder dr. Zin-
ner heeft tegenover een vertegenwoordi
ger van het „Hamburger Tageblatt", het
stoutmoedige plan te kennen gegeven den
Zuidelijke Atlantischen Oceaan tusschen
Afrika en Zuid-Amerika met een ballon
te overvliegen. Hij wil daarbij gebruik ma
ken van den gunstigen Noord- Oostpas
saat, een bestendige wind, die den ballon in
5 tot 8 dagen over den Zuidelijken Atlan
tischen Oceaan kan voeren. Deze wind
maakt het noodzakelijk niet het kortste
traject tusschen Bathurst en Pernambuco
te volgen, doch het aanzienlijk langere tra
ject Casablanca en de monding van de
Amazonerivier. Voor de 60000 km. lange
tocht zou naar de meening van dr. Zinner
een ballon van 5000 kub. meter voldoende
zijn. Het is voldoende wanneer opblaas
bare gummivesten, die den gondel drijvend
moeten houden en een radio-ontvanger
voor de weerberichten worden meegege-
ven.
2600 METER HOOG MET WATER-
ZWEEFVLIEGTUIG.
De Russische zweefvlieger Korotow heeft
een oefenvlucht verricht met een water
zweeftoestel en een 'hoogte bereikt van
2600 meter. Na in rechte lijn 175 km. te
hebben gevlogen, kwam hij op het water
neer.
WILT U IETS WETEN?
Vraag inzake recht op het volle week
loon, wanneer er een algemeen erkende
christelijke feestdag in valt.
Antwoord: Wanneer er op zoo'ndag
niet gewerkt wordt, mag zonder vooraf
gaande afspraak, niets van het volle week
loon worden afgetrokken. Moet er echter
wel gewerkt worden, dan is geen loon
voor overwerk verschuldigd.
Vraag inzake IJsco-venten en steun-
trekken.
Antwoord: U moet dit van te voren
opgeven.
Vraag inzake afhouden van huur en
waterleiding van steungeld.
Antwoord: Ja, dat kan.
Vraag inzake het invorderen van een
oude schuld van f 40.
Antwoord: Daaraan zal wel weinig
te doen zijn, daar alles berust op een mon
delinge afspraak.
