DINSDAG 2 JUNI 1936 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN VOORNAAMSTE NIEUWS 27ste Jaargang No. 8433 S)e £cid^elve6oti^<mt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 <1 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 V Naar aanleiding van een incident bij Koninklijk bezoek Tijdens het Koninklijk bezoek te Amster- dam heeft er, zooals gemeld, een incidentje plaats gehad. Een groep N.S.B.'ers heeft op de Dam voor de Koningin gemanifesteerd door „Hou-zee"-geroep en het bekende op steken van den rechterarm. Zij zijn daarop door de politie uiteengeslagen. Waarom? Omdat zoo luidt een officieus bericht een dag te voren de paarden van het Ko ninklijk rijtuig door een dergelijke betoo ging schichtig waren geworden en de hoofd commissaris een verbod van manifestaties bad uitgevaardigd. Maar al zou deze reden om een der gelijke manifestatie te verbieden niet heb ben bestaan, toch zou zij onjuist en ver keerd zijn geweest en toch had zij verhin derd moeten worden. 't Is, helaas, een feit, dat er veel partijen onder ons volk splijten en heerschen. Maar daartegenover staat gelukkig, dat, wan neer het volk manifesteeren wil zijn aan hankelijkheid aan de dynastie, het van geen partij-verdeeldheid weten wil. En terecht. Dan kan er eenheid zijn, dan móet er één heid zijn. Als de andere partijen de partij der N.S.B. gingen navolgen en politieke demonstraties gingen houden voor dg Ko ningin, wat zou 't b.v. op den Amsterdam- schen Dam bij het Koninklijk "bezoek een weinig verblijdend schouwspel worden! Wij moeten de partij en-verdeeldheid niet verder doordrijven, als zij reeds doorgedre ven is zouden wij bescheidenlijk willen voorhouden aan de N.S.B.!! Nu begeven wij ons hier niet in de vraag, of di- betooging op den Dam verhinderd had moeten worden op de wijze, waarop zij verhinderd is; of 't noodig was, de betoogers uiteen te slaan. Als 't niet noodig was o p deze wijze een betooging te verhinde ren die o.L verhinderd worden móest dan had het ook niet aldus mogen geschie den. De N.S.B. en hare leden en aanhangers moeten bejegend worden als iedere andere partij en als de andere Nederlanders. Wij zouden scherp afkeuren, wij zouden veraf schuwen iedere partijdigheid ten deze. Partijdigheid ten nadeele van de N.S.B. is in zich veroordeelenswaard. Maar zij is óók onverstandig, omdat men er in vele gevallen het tegenovergestelde mee berei ken zal van wat men beoogt. Men heeft al in Amsterdam een protestvergadering ge houden vanwege de N.S.B. tegen het ge beurde op den Dam na de huldiging van de Koningin! Van die vergadering nu vertelt de „Nieu we Rott: Crt." het volgende: De eerste spreker was mr. van der Goes van Maters. Terwijl deze spreker het woord voerde, onderbrak de voorzitter hem even om een van de aanwezigen in kennis te stellen, dat hij naar huis was ontboden. De tweede spreker, ds. van Duyl, die na de pauze aan het woord kwam, vertelde, alvorens zijn rede te beginnen, wat er eigenlijk was. Het was een zoo gruwelijk geval, dat de vele duizenden, hier aanwezig, in machtelooze woede de vuisten zouden ballen als zij het hoorden. De geestverwant was naar huis geroepen, omdat zijn doch ter, terwijl zij bij het Leidsche boschje met N.S.B.-lectuur colporteerde, door commu nisten tegen de straat geslagen en zwaar mishandeld was. Deze mededeeling deed in de vergadering een storm van verontwaardiging opgaan, aldus een verslag in de „Nieuwe Rott. Crt.". En dan gaat genoemd blad verder: „Na afloop van d« vergadering hebben wij op het politiebureau op het Leidsche- plein inlichtingen over het geval ingewon nen. Het bleek ons, dat daar den heelen avond geen enkele melding van eenige mishandeling of gewelddadig optreden te gen een N.S.B.-colporteur of -colportrice, of wie ook, was binnengekomen". Een zware mishandeling, waar van bij de politie niets bekend is, waar van bij de politie geen aangifte is gedaan. 't Valt wel héél moeilijk, om aan te ne men, dat op die vergadering van de N.S.B. waarheid is gesproken en er niet een ze kere t e n d e n z aanwezig was! Ook met die tendenz in de propaganda voor de beweging moet ieder verstandig mensch rekening houden. De wereld in vogelvlucht De Pinksterdagen hebben een vloed van berichten over ons uitgestort, welke gewa gen van spanningen in verschillende dee- len der wereld. In België is de kabinetscrisis nog steeds niet opgelost. De afgetreden premier van Zeeland heeft op een verzoek van den ko ning om een opdracht tot kabinetsformatie te aanvaarden, weigerend geantwoord. Hij meent, nu genoeg gedaan.te hebben; ande ren moeten zijn werk nu maar voortzetten. Uit Weenen komt een ietwat sensationeel bericht van een plotselinge reis van bonds kanselier Schuschnigg naar Italië, waar hij Mussolini zal ontmoeten. Men vraagt zich natuurlijk af, wat het doel van dit onver wachte bezoek is. Aan de verklaring, dat Schuschnigg uitsluitend voor ontspanning naar de Italiaansche kust gaat, hecht niemand geloof, maar naar het eigenlijke doel der reis en naar den inhoud van de bespit.. _0 met Mussolini kan men slechts gissen. Wellicht staat de reis in verband met een nieuwe koers in de Oostenrijksche politiek tegenover de nationaal-socialisten. Ook Mussolini zou probeeren tot overeen stemming te komen met Hitler over de on afhankelijkheid van Oostenrijk. De toestand in Palestina blijft gespannen. Van eenige verbetering is nog niets te be speuren. Ook in het Verre Oosten, die haard van onrust,is de spanning tusschen China en Japan weer opnieuw opgekomen. Het zal tenslotte wel weer uitdraaien op een ver dere bezetting van Noord-China door de Japanners. Wij hebben tegen deze waardeering voor mr. dr. v. d. Bergh geen enkel bezwaar. Maar wij willen er toch aan toevoegen, dat de gemeenteraad van Amsterdam ons in ziens ook met de benoeming van no. 1, prof. mr. C. W. v. d. Pot, uit Groningen, een voortreffelijke keuze zou hebben ge daan! DE ZAAK MANNHEIMER. De Gelderlander schrijft: In verband met de voorgenomen natu ralisatie van den bankier dr. Fritz Mann- t heimer, die in betrekkelijk korten tijd van i obscuur Duitsch zaakwaarnemer opge- j klommen is tot een van de meest invloed rijke figuren in de Nederlandsche haute finance; is dezer dagen een nota versche nen van den Raad der Nationale Unie, in welke nota de secretaris, jhr. Groenmx van Zoelen, de regeering ernstig waar schuwt tegen den betrokken persoon en tal van feiten aanvoert om aan te toonen, dat de heer Mannheimer allerminst in aan merking komt om tot het Nederlander schap te worden toegelaten. Het „Utrechtsch Dagblad" wijst er op, dat de mededeelingen in deze nota een zoo ernstig karakter dragen, dat de Eerste Ka mer niet mag verzuimen er de nooaige aandacht aan te besteden, en de „Morgen" is van meening, dat deze brochure niet zon der meer voor kennisgeving mag worden aangenomen. Inderdaad! We hopen, dat de Eerste Ka mer deze zaak serieuzer zal behandelen dan de Tweede, die dit naturalisatie-ont werp niet de aandacht schonk, welke het verdiende. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN BENOEMING HOOGLEERAAR TE AMSTERDAM Te Amsterdam is een nieuwe hoogleeraar in het Staats- en Administratief recht be noemd De gemeenteraad ging den eerst voorgedragene, den Groningschen docent prof. C. W. van der Pot, voorbij en be noemde het sociaal-democratische Tweede Kamerlid mr. dr. G. v. d. Bergh, die als no. 2 op de voordracht stond. Het Han- "d e 1 sb 1 a d herinnert er aan, hoe de heer Van den Bergh, vier jaar geleden genoopt werd, zijn lidmaatschap van dienzelfden Raad neer te leggen omdat hij met nog twee fractiegenooten vóór 'n loonsverla ging had gestemd, waar de verdere frac tie tegen was. De hoogleeraarsbenoemingen van den Am- sterdamschen gemeenteraad, zoo schrijft 't blad, zijn dermate beroemd geworden, dat men wel eens zegt: wie op een voor dracht voor hoogleeraar te Amsterdam staat, maakt een heel slechte kans. Wan neer het college van 45 eens bijzonder ge mutst is, kest het ook wel eens den twee den of den derden voorgedragene in plaats van den eersten, maar dan heeft het ook werkelijk een heele milde bui. En zoo is het gisteren gegaan, toen de gemeenteraad zijn oud-lid mr. dr. G. v. d. Bergh tot hoog leeraar in het Staatsrecht heeft verheven een man aan wien een deel van den gemeenteraad nog iets goed te maken had. Want toen vier jaar geledn de federatie Amsterdam der S.D.A.P. hem met twee an deren de woestijn instuurde, liet de meer derheid van de roode fractie hem maar liever rustig gaan in plaats van den vrien den te vertellen, dat niet dezen deel van het overigens souvereine kiezersvolk hadden uit te maken hoe een gemeente raadslid over een voordracht van B. en W. moest stemmen, maar dat dit uitslui tend de zaak van het gemeenteraadslid is. De meerderheid van de roode fractie was in het Staatsrecht wat zwak. Nu benoemt zij een van hen, die er toen anders over dachten (en ook meer karakter toonden), tot hoogleeraar in het Staatsrecht. Dat klopt precies. Laat ons er echter terstond aan toevoe gen, dat dit niets zegt tegen de bekwaam heid van den tweeden voorgedragene, die algemeen bekend staat als een groot ken ner van ons staatsrecht. De thans benoem de is zelfs de vraagbaak van alle patent nemers op nieuwe kiesstelsels en wat zeker evenveel zegt, hij 'toonde een man van ka rakter te zijn, die voor zijn beginselen een offer kan brengen. En daarom is hij wel kom, ongeacht de motieven, welke bij zijn benoeming den doorslag gaven". KERKNIEUWS ZALIGVERKLARING MGR. P. J. SAVELBERG. Vrijdagmorgen had in het Moederhuis der Kleine Zusters van den H. Joseph te Heerlen de plechtige sluiting plaats van het bisschoppelijk proces, dat den grondslag vormt van een mogelijke en, laten we ho pen, toekomstige zalig- en heiligverklaring van den dienaar Gods, Petrus Joseph Savel- berg, meldt het „Limb. Dagblad". Z. H. Exc. mgr. Lemmens droeg om 8 uur een Pontificale H. Mis op in de kapel der zusters, daarbij geassisteerd door de verschillende heeren, die deel hebben uit gemaakt van de kerkelijke rechtbank. Daarna had de plechtige slotzitting plaats, gepresideerd door den bisschop, waarin de akten van het proces werden verzegeld. Het origineel blijft bewaard in het archief van het bisdom: een afschrift van het proces en de Latijnsche vertaling worden naar Rome gebracht. Om eenig denkbeeld te geven van den arbeid die de kerkelijke rechtbank heeft verricht, het volgende: Voor het bisschop pelijk proces zijn opgeroepen 70 getuigen die in 151 zittingen, elk van ongeveer 3 y2 uur, de figuur van mgr. Savelberg van alle kanten hebben belicht. De Latijnsche verta ling van de getuigenverklaringen beslaat 925 folio-pagina's, terwijl het origineel, dat ook allerlei formaliteiten bevat, natuurlijk nog veel omvangrijker is. De bisschop bedankte de heeren voor het met zooveel zorg en piëteit verrichte werk en sprak de hoop uit, dat deze Limburgsche dienaar Gods, vooral in Heerlen en omstre ken, veel vereerd mag blijven en dat het door het proces beoogde doel bereikt mag worden. Naar het blad verneemt, zal over eenigen tijd pater dr. Eijkemans C.ss.R., de postu- lator in dit proces, de verzegelde acten per soonlijk naar Rome brengen en daar het verdgr verloop van het proces bij de Con gregatie der Riten ook inleiden. „Msbd." PREFECT VATICAANSCHE BIBLIOTHEEK BENOEMD. Men seint uit Rome aan de „Msbd.": De H. Vader heeft pater Anselmo Alba- reda O.S.B., uit de abdij van Monserrat be noemd tot prefect van de Vaticaansche bi bliotheek en de Belgische Premonstratenser pater Arnold van Lantschoot tot scriptor in Vaticana. OVERSTROOMING IN ITALIë. BRESCIA, 2 Juni (A.N.P.) Tenge volge van wolkbreukachtige regens is de rivier Longherone buiten haar oevers ge treden, zoodat het spoorwegstation en ver scheidene huizen in Corte Franea onder i liepen. De aangerichte schade wordt ge schat op 250.000 lire. WEER EEN BRANDSTICHTER TE EINDHOVEN GEPAKT. Deze stichtte brand in eigen zaak. In de woning met winkel van den be- nanger M. van der Linden aan het Roos- tenplein 21 te Eindhoven werd gisteravond te circa 10 uur dooh verbijgangers brand ontdekt. Toen de politie ter plaatse kwam bleek het. dat de bewoners afwezig was. Het huis was aan alle kanten gesloten, De agenten moesten een etalageruit intrappen om toegang tut de woning te krijgen. Er werd vuur ontoekt achter deze etalage en in een bovenkamer. De inmiddels gearri veerde brandweer kon het vuur met een paar emmers water blusschen. De bewoner, die bij familieleden te Woensel vertoefde, werd gewaarschuwd, doch kon geen verklaring van de oorzaak van den brand geven. De recherche had echter reeds eenige dagen van te voren ontdekt, dat van der Linden het plan had opgevat tijdens de Pinksterdagen zijn wo ning in brand te steken. Er was dan ook de laatste dagen voortdurend in de nabij heid van den woning van van der Linden gesurveilleerd. Men had echter niet ver wacht, dat de brand gisteravond zoo vroeg zou uitbreken. Onmiddellijk heeft de re cherche een onderzoek in de woning inge steld. Bij dit onderzoek bleek, dat ook in een woonkamer achter den winkel brand is gesticht. Van der Linden is in arrest gesteld. Hedenmorgen heeft hij na een lang durig verhoor bekend, op twee plaatsen met spiritus brand te hebben gesticht. VIER BERUCHTE INBREKERS OP HEETERDAAD BETRAPT. In deh afgeloopen nacht is de Haagsche politie er in geslaagd een viertal beruchte inbrekers op heeterdaad te betrappen, juist toen zij zich toegang hadden ver schaft tot een café aan het Bleyenburg al daar. Twee surveilleerende rechercheurs, die het viertal ongemerkt hadden gevolgd, wisten zich op zeker oogenblik verdekt op te stellen in de nabijheid van het bewuste perceel Een van hen zag een zekeren J. D. door een openstaand tuimelraam naar bin nen klimmen, daarbij geholpen door een van de anderen. De drie overigen verwij derden zich toen en kwamen na ongeveer 20 minuten terug, waarop zij door den- gene, die reeds binnen was, door de straat deur werden binnengelaten. Toen achtten de rechercheurs het juiste oogenblik geko men om handelend op te treden. Zij gin gen op him beurt het café binnen, waarin niemand aanwezig was. In den onder het café gelegen kelder troffen zij evenwel aan den 46-jarigen J. H., den 28-jarigen J. D., den 36-jarigen J. T. en den 47-jarigen P. J. de G., allen oude bekenden der justitie en politie. Het viertal bleek in het bezit te zijn van een volledig stel inbrekers werktui gen, waaronder een instrument om brand kasten open te scheuren. Zij hadden het blijkbaar gemunt op den in een kelder aan wezigen kluis, waarin zij vermoedden, dat geld aanwezig zou zijn. Zij waren reeds bezig hun plan ten uitvoer te brengen, toen zij door de politie werden verrast, hetgeen blijkt uit de omstandigheid, dat zij de slot- plaat van de kluisdeur hadden terugge schoven, terwijl het overige gereedschap voor de kluis op den grond klaar lag. Als voorzorgsmaatregel hadden zij het kelder raam met een overjas afgedekt. De vier mannen zijn in bewaring gesteld aan het hoofdbureau van politie. BLOEDIGE BOTSINGEN MET FANATICI BOEKAREST, 2 Juni (D. N. B.) In Bessarabië (Roemenië) is een beweging van verzet tegen invoering van den nieu wen kalender ontstaan onder de aanhan gers van de religieuze secte der „Stilisten", die vasthouden aan den ouden kalender, volgens welken zij hun feesten willen vie ren. In den loop van het jaar is het reeds herhaaldelijk tot botsingen gekomen, waar bij ook bloed heeft gevloeid. Een derge lijke botsing heeft zich thans weer voorge daan in een dorp bij Balz in Bessarabië. De Stilisten wilden, onder aanvoering van een geestelijke, de kerk bestormen, ten einde daar een godsdienst-oefening te hou den, hetgeen hun belet werd door de gen darmerie, die zich gedwongen zag een sal vo te lossen op de fanatisch opgewonden menigte. Twee der seclariërs werden ge dood, drie zwaar en verscheidene lichtge wond. Aan den kant der gendarmerie vie len één zwaar- en en één lichtgewonde. PINKSTERSLACHTOFFERS IN FRANKRIJK. PARIJS. 2 Juni. (A.N.P.) Tijdens de beide Pinksterdagen zijn in Frankrijk 15 doodelijke verkeersongelukken voorgeko men. 45 Personen werden gewond. Dit nummer bestaat uit vier bladen. BUITENLAND. De kabinetscrisis in België. Van Zeeland weigert opdracht tot kabinetsformatie. (4de blad). Een samenzwering tegen Hitier? (4de blad). Plotselinge reis van Schuschnigg naar Italië. (4de blad). De toestand in Palestina blijft gespannen. (4de blad). De Italiaansche ministerraad heeft de organisatie van Abessynië geregeld. (4de blad). BINNENLAND. Benoemirg burgemeester van Breda. (2de blad). Tal van verkeersongelukken tijdens de Pinksterdagen. (Gem. Ber. 3de blad en lste blad). De branden te Eindhoven houden aan; tweede brandstichter gearresteerd. (Gem. Ber. 3de blad en lste blad). Doodelijke val van een broeder te Stein. (Gem. Ber., 3de blad). LEIDEN. Leidsch student te Den Haag veronge lukt. (lste blad). OMGEVING. Een Encycliek meeting te Oegstgeest. (3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. GYMNASTIEK: Het 26ste Bondsfeest van K. N. G. V.—I. T. O. S. A. (2de blad). ZWEMMEN: De Indiëploeg verslaat de Hollandsche. (2de blad). ZEILEN: Holland wint den 12 Voetsjol- lenwedstrijd van België te Loosdrecht. (2de blad). VOETBAL: Voor het Kampioenschap van den I. V. C. B. won Volendam van K. K. N. A. C., terwijl Spartaan met Bra- bantia gelijk speelde. Voor den K. N. V. B. wonnen Feijenoord en Be Quick, Hermes-D.V. S. blijft lste klasser, H.F.C. degradeert, C.V.V. promoveert; Alphia blijft vierde klasser, overwinningen van A.S.C. en L.F.C. (2de blad). SCHERMEN: De Hollandsche profs win nen van de Engelsche. (3de blad). LEIDSCH STUDENT IN DEN HAAG VERONGELUKT. Met auto over den kop geslagen. Op den Bezuidenhoutscheweg te Den Haag is gisternamiddag omstreeks kwart over 5 uur een ernstig auto-ongeluk ge beurd. De 20-jarige G. W. F. Steinbuch, student aan de Universiteit hier ter stede, reed daar met zijn auto in snelle vaart. In een der bochten verloor hij de macht over zijn stuur,, waardoor de auto van den weg raakte en over den kop sloeg. De jongeman werd ernstig gewond. De geneeskundige dienst vervoerde hem naar het ziekenhuis, waar hij eenigen tijd later aan de gevolgen van het ongeluk is overle den. De overledene, die in het tweede jaar van zijn medische studie was, woonde op de Witte Singel alhier; zijn vader is woonach tig in Indië, zijn moeder is overleden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1