KOSTELOOS PROCEDEEREN.
VRIJDAG 29 MEI 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
Nieuwe voorschriften nopens de toelating. - Ook
een procedure tegen verminderd tarief mogelijk.
Aan ieder die eischende of verwerende
in rechten wil optreden en diie onvermo
gend is om de kosten van het proces te be
talen, kan vergunning worden "verleend
kosteloos te procedeeren. Daarvoor heeft
men noodig een bewijs van onvermogen.
De praktijk heeft uitgewezen, dat het
bewijs van onvermogen in tal van gemeen
ten te gemakkelijk wordt verkregen. Een
op voldoende gegevens steunende beslis
sing ontbreekt daar geheel, een onderzoek
naar de levensomstandigheden van den
verzoeker eveneens.
Tot heden was het voldoende, indien
werd overgelegd een certificaat van het on
vermogen van den verzoeker, afgegeven
door het hoofd van het bestuur (burge
meester) zijner woonplaats, op het getui
genis van ten minste twee bekende en ge
loofwaardige personen. Wanneer twee ge
loofwaardige personen maar gevonden
werden die getuigen wilden, dat de verzoe
ker onvermogend is tot betaling van pro
ceskosten, dan is die verklaring voor den
burgemeester voldoende het bewijs van
onvermogen af te geven.
De praktijk is, dat nimmer wordt onder
zocht of de verklaringen der getuigen op
waarheid berusten.
Reeds een paar jaren geleden heeft de
Regeering een wijziging ter zake het koste
loos precdeeren by de Tweede Kamer aan
hangig gemaakt. Hoofdbeginsel van het
toen, aangeboden wetsontwerp was, dat
voortaan hy, die kosteloos procedeeren
verzocht, moet overleggen een door den
Ontvanger der directe belastingen afgege
ven duplicaat van het laatstelijk uitgereik
te aanslagbiljet der belastingen naar het in
komen en vermogen of eene door den be
voegden belastinginspecteur afgegeven ver
klaring, dat de verzoeker in deze belastin
gen niet is aangeslagen.
De afgifte van een bewijs van onvermo
gen door den burgemeester zou daardoor
komen te vervallen.
Het ontwerp maakte geen onderscheid
tussohen onvermogen en minvermogen, ter
wijl ook niet was ingegaan op het denk
beeld om bij geval van minvermogen den
betrokkene te laten procedeeren op ver
minderd tarief.
De Regeering heeft naderhand aanleiding
gevonden een gewijzigd ontwerp in te
dienen, welk ontwerp eenige dagen gele
den door de Tweede Kamer is aangenomen
en dus spoedig tot wet zal worden verhe
ven.
Volgens de nieuwe regeling kan aan
ieder, die eischende of verwerende in rech
ten wil optreden en die onvermogend of
minvermogend is om de kosten van het
proces te betalen, vergunning worden ver
leend kosteloos of tegen vermin
derd tarief te procedeeren.
In den vervolge zal dus ook aan een
minvermogende kunnen worden toegestaan
tegen verminderd tarief te procedeeren en
wel tegen een tot de helft verminderd
tarief, zoowel voor wat betreft de griffier-
rechten als de salarieering van advocaten,
procureurs en deurwaarders.
Tegen het uitstrekken der gevallen van
toelating en tegen verminderd tarief te
procedeeren ook tot het terrein der zegel
en registratierechten, bestond bezwaar.
Aangezien de zegel- en registratierechten
betrekkelyk gering zyn en slechts een on-
BINNENLAND
DE KATHOLIEKEN EN DE N. S. B.
Graaf de Mar chant et d'Ansembourg
blijft lid.
In „Volk en Vaderland", dat heden ver
schijnt, komt, volgens de „Msbd." van he
denmorgen (wij hebben het nummer nog
niet in ons bezit) de volgende verklaring
voor:
De ondergeteekenden achten zich ver
plicht mede te deelen, dat zij binnen de
gelederen der N.S.B. blijven strijden voor
het heil van Volk en Vaderland.
M. d'Ansembourg; John Boddé; Vlekke;
N. J. van Leeuwen; E. v. Bönninghausen;
Venhoven; B. van Tol; Jan de Haas en S.
van den Hoek.
Indien dit juist is, zouden deze personen
er dus meer prijs op stellen lid te zijn van
de N.S.B. dan trouw te blijven aan de Bis
schoppen. Wij hopen nog, dat verreweg de
meeste Katholieken, die tot nu toe lid wa
ren van de N.S.B., er anders over zullen
denken.
KONINKLIJK BEZOEK AAN DEN
BOSCH OP 16 EN 17 JUNL
Geen officieel karakter.
Naar de „Tel." verneemt zullen H. M. de
Koningin en H. K. H. Prinses Juliana op
16 en 17 Juni as. een bezoek aan Den
Bosch brengen. Zij zullen de gasten zijn
van den commissaris der Koningin In
Noord-Brabant, mr. dr. A. B. G. M. van
Rijckevorsel. Daar het bezoek geen offi
cieel karakter draagt, zullen de Hooge
gasten incognito reizen.
beduidend gedeelte van de totale proces
kosten uitmaken, kwam het juister voor
hier niet te differentieeren, doch het be
staande stelsel te handhaven. Gelijk tot
dusverre zullen derhalve alleen de onver-
mogenden van voldoening van zegel- en
registratierecht vrijgesteld zijn.
Bij het request om gratis of tegen ver
minderd tarief te mogen procedeeren, moet
worden overgelegd eene, door het hoofd
van het gemeentebestuur van de woon
plaats des verzoekers op te geven verkla
ring, bevattende zoo volledig mogelijke
gegevens omtrent het ambt, beroep of be
drijf in het gezin van den verzoeker en
omtrent den stand van de inkomsten en het
vermogen van dezen en zijn gezin.
De nieuwe regeling eischt derhalve geen
overlegging van belastingstukken door den
verzoeker.
Tot heden werd de veroordeeling van
den wederpartij van den prodeaan in de
proceskosten uitgesproken ten behoeve van
den prodeaan. Het is een vreemde con
structie, dat ten behoeve van den verkrijger
der toelating, die het proces gewonnen heeft,
wordt uitgesproken een veroordeeling in de
proceskosten, die deze niet heeft gemaakt.
Thans wordt de kostenveroordeeling an
ders geregeld. De rechter zal, indien daar
toe termen zijn, de wederpartij ambtshalve
Veroordeelen tot voldoening der Griffie
rechten en salarissen niet aan den prodeaan,
doch aan den Griffier, deurwaarder, ad
vocaat of procureur zelf.
De nieuwe regeling voert ook, op het
voetspoor van verschillende buienlandsche
wetgevingen, de mogelijkheid in, dat de
eenmaal verleende vergunning om gratis
of tegen verminderd tarief te procedeeren
wordt ingetrokken. De mogelijkheid is toch
niet uitgesloten, dat de financieele toe
stand van den verzoeker in den loop van
het proces zoodanig te zijnen gunste is ge
wijzigd, dat hij alsnog in staat is, de pro
ceskosten zelf betalen. Het kan ook zijn,
dat de gegevens, die verstrekt waren en
waarop het verzoek was gegrond, blijken
valsch of onjuist te zyn geweest.
Ook voorziet de nieuwe wet in de moge
lijkheid van een voorloopige vergunning
voor gevallen van onverwijlden spoed. De
bestaande wet heeft te dezen een leemte.
Het kan voorkomen, dat bij een proces zoo
groote spoed moet worden betracht, dat
met het aanvangen der rechtsvordering niet
kan worden gewacht tot men langs den ge
wonen weg de gratis toelating of de toe
lating om tegen verminderd tarief te pro
cedeeren heeft verkregen.
Bepaald is, dat in geval van onverwijl
den spoed de President van de Arrondisse-
ments Rechtbank of indien het een rechts
geding voor den Kantonrechter betreft, de
Kantonrechter een voorlopige vergunning
kan verleenen om kosteloos te procedee
ren.
De beschikking, waarby de voorloopige
vergunning wordt verleend, bepaalt den
termijn binnen welken het request om gra
tis of tegen verminderd tarief te mogen
procedeeren, moet zijn ingediend.
Ten slotte wijzen wij er nog op, dat de
vergunning niet meer wordt verleend om
te procedeeren in het algemeen, doch
alleen met het oog op een bepaalde
procedure.
RIJKSHULP VOOR ROTTERDAM'S
HAVEN.
Verlaging der tarieven met 28 pet.
De regeering heeft na kennisneming van
het eindrapport van de interdepartemen
tale commissie aan B. en W. medegedeeld,
dat zij met het oog op de zeer bijzondere
omstandigheden waarin de haven ver
keert, in beginsel niet ongenegen is de
extra bijdrage uit het werkloosheidssub-
sidiefonds aan de gemeente voor het jaar
1936 zoodanig te verhoogen, dat het ge
meentelijk budget van de vermindering der
inkomsten door een verlaging van de ge
meentelijke haventarieven met 28 pet. uit
eindelijk geen nadeelige gevolgen zal on
dervinden.
De regeering heeft aan deze principieele
toezegging echter de voorwaarde verbon
den, dat het gemeentebestuur op zich neemt
voor zoover eenigszins mogelijk te zullen
doorzetten, dat de particuliere havenkos-
ten met een gemiddelde van tenminste 15
pet. worden verlaagd.
Ten slotte heeft de regeering ook nog
medegedeeld, dat het onderzoek van de
vraag, of nog op andere wijze hulp kan
worden verleend, nog niet Is voltooid. Dit
onderzoek wordt door de regeering voort
gezet. De regeering meent echter, dat met
het oog op de urgentie der zaak de verla
ging van de havenkosten niet moet wach
ten, totdat ook over laatstgemelde vraag
een beslissing is genomen.
CONCENTRATIE VAN HET BIJZONDER
ONDERWIJS.
Werkzaamheden der Commissie hebben
geen vlot verloop.
Volgens de „Standaard" hebben de werk
zaamheden van de Staatscommissie, inge
steld na de behandeling van par. 12 van
het Bezuinigingsontwerp op het Onder
wijs in Tweede Kamer nog geen vlot ver
loop..
De tegenstellingen, die zich bij het Ka
merdebat tusschen Rechts en Links open
baarden inzake gedwongen concentratie
van bijzondere scholen, schijnen ook in de
Staatscommissie nog niet verzoend te zyn.
NIEUWE DUITSCHE DEVIEZEN-
BEPALINGEN.
De Nederlandsohe Kamer van Koophan
del voor Duitschland te 's-Gravenhage deelt
mede:
Met 27 Mei j.I. is, in verband met de uit
vaardiging van een nieuwe (vijfde) door-
voeringsverordieniing voor de wet over de
„Devisenbewirt-schaftung" en een nieuwe
(vijfde) verordening inzake verandering
der richtlijnen voor. de „Devisenbewirt-
schaftung", weder een reeks van Duitsehe
deviezenbepalingen gepubliceerd.
Van deze nieuwe bepalingen, die o.m. be
vatten nieuwe bepalingen over strafvrij-
heid, over uitvoer van gouden voorwerpen,
auteursrechten, den invoer van Duitsehe
bankbiljetten en Duitsehe pasmunt, de
maandielijksche vrij grens, enz., zijn enkele,
die ook voor Nederland van beteekenis zijn,
waarvan de kamer.de meest belangrijke in
een kort uittreksel hieronder mededeelt:
De toepassing van de zgn. vrij grerus van
rm. 10 per maand wordt zeer beperkt. Zij
mag niet meer worden gebruikt o.m. voor
betaling van goederen. Dit sluit in, dat byv.
een enkel boek of tijdschrift abonnement
niet meer met gebruikmaking van de vrij-
grens zonder speciale toestemming mag
worden verrekend (behoudens postabonne
menten); voor ondersteuningsdoeleinden,
behalve aan de allernaaste familieleden
(ouders, kinderen, broeders en zusters,
echtgenoot (e), enz.); voor reisdoeleinden.
Dat beteekent, dat men niet meer reiskos
ten mag betalen door van te voren of na
derhand aan iemand in het buitenland
maandelijks rm. 10 te zenden, het zelf
medenemen van rm. 10 per maand blijft ge
oorloofd.
Aan juridische personen wordt de vrij-
grens volledig ontzegd.
Belangrijk is ook het nieuwe algemeene
verbod van invoer van' Reichsbankbiljetten
en Duitsehe pasmunt in Duitschland. De
uitvaardiging van het verbod gaat gepaard
met die van een nieuwe formuleering van
het verbod van het in ontvangst nemen van
door buitenlanders toegezonden Reichs
bankbil jetten en in Duitsehe pasmunt aan
de viezen-binnen la nders. Uitzonderingen
zyn gemaakt voor het reisverkeer en wel:
a) voor buitenlanders die Reichsbank
bil jetten tot een bedrag van rm. 30 en/of
Duitsehe pasmunt tot een bedrag van rm.
60 in het reisverkeer naar Duitschland per
soonlijk kunnen invoeren. (Reichsbantkbil-
jetten slechts in stukken van ten hoogste
rm. 20).
b) voor crediet ins tellingen en reisbu-
reaux in het buitenland, die een vergun
ning kunnen verkrijgen om Duitsehe pas
munt aan een Duitsehe eredietinstelling, of
op „Postsoheckkonto" ter crediteering op
een vrij Reichsmark-oonto in te zenden,
voor zoover zij met een bijzondere verkla
ring van de betr. personen kunnen aan-
toonen, dat het hier om pasmunt gaat, die
zij hebben verkregen van Duitschers, die
op grond van „Dringlichkeits-bescheini-
gung" of derg. dit bedrag naar het buiten
land mochten medenemen, tot ten hoogste
rm. 50 ieder.
Nadere de tails over deze nieuwe Duit
sehe deviezenbepalingen kunnen belang
hebbenden bij de Nederlandische Kamer
van Koophandel voor Duitschland te 's-Gra
venhage verkrijgen,
GEMEENTERAAD VAN GOUDA
In de gemeenteraad van Gouda kwam
het voorstel om eenige onderhoudswerken
in werkverschaffing te doen uitvoeren en
daarvoor met het Werkfonds een overeen
komst aan te gaan tot verleening van een
crediet ad 29.650. Van de Commissie in
zake werkverschaffing, gevormd door
eenige organisaties van werkgevers en
werknemers in het bouwbedrijf, was een
adres ingekomen, waarin bezwaren tegen
uitvoering van deze werken in werkver
schaffing werden geopperd. De Goudsche
bestuurdersbond betuigde aan dit adres
zijn adhaesie. Breedvoerig werd over dit
voorstel gesproken. Van verschillende zij
den werden bezwaren geuit tegen het doen
verrichten van de werken in werkverschaf
fing, omdat het onderhoudt van gemeente
lijke eigendommen als zuiver productie
ven arbeid valt te beschouwen. Door de
meerderheid van B. en W. werd er op ge
wezen, dat zonder steun uit het Werkfonds
de herstellingswerkzaamheden niet moge
lijk zouden zijn en zelfs kan de gemeente
het onderhoud der voorgestelde objecten
niet betalen. Indien het voorstel wordt ver
worpen heeft niemand profijt van hetgeen
dan niet gebeuren zal, geen arbeider en
geen patroon. Het werk zal worden aan
besteed, zoodat ook de patroons er van
kunnen profiteeren.
Het voorstel van B. en W. werd ten
slotte met 11 tegen 10 stemmen aanvaard.
Tegen stemden de S.D.A.P.-fractie en de
heeren Middelweerd en Dessing (beiden
R.K.).
Besloten werd tot aanleg van de Emma-
straat In de K. Akkeren (kosten 133.220)
en tot rioleering van den bouwgrond tus
schen de Emmastraat en van Lennepkade,
eveneens in het stadsdeel de Korte Akke
ren (kosten 17.160).
Bij het voorstel van B. en W. om de
werkloozen niet meer gratis gebruik te
doen maken van het Volksbad, doch voor
hen en hun niet-verdienende gezinsleden
een tarief van 5 cent per bad vast te stel
len, deed wethouder Sanders (S.D.A.P.) 't
voortsel om gezinskaarten ad 10 cent per
week voor werkloozen in te voeren. Deze
idee zal door B .en W. worden overwogen.
Voorloopig zal hettarief van 5 cent
evenwel gelden.
Naar aanleiding van een gestelde vraag
deelde de voorz. mede, dat zoo mogelijk
op 1 Juni a.s. de huren wederom zullen
worden verlaagd van met rijksvoorschot
gebouwde woningen.
BQTER-NOTEERING.
De commissie-noteer ing voor Nederland-
sche boter is voor de week van 26 Juni
vastgesteld op 0.51 per kilogram.
VOOR- EN NAZORG VOOR KRANK
ZINNIGEN IN ZUID-HOLLAND.
Een belangrijk voorstel.
Zooals wij dezer dagen reeds meldden,
hebben Gedep. Staten van Zuid-Holland
aan de Staten een voorstel gedaan, om een
betere organisatie van de voor- en nazorg
voor krankzirinigen in die provincie te ver
krijgen.
Wij zijn thans in de gelegenheid, hierom
trent eenige bijzonderheden mede te deelen.
De voorzorg voor krankzinnigen heeft
ten doel, zooveel mogelijk te voorkomen,
dat personen in een krankzinnigengesticht
moeten worden opgenomen. Helaas is het
niet mogelijk, iedere opneming te voorko
men. Er zijn altijd gevallen, waarin alleen
gestichtsverpleging uitkomst kan brengen.
Maar een goede voorzorg kan het aantal
opnemingen toch belangrijk beperken.
Een doelmatige nazorg is een bruikbaar
middel om patiënten, die reeds in een ge
sticht moesten worden geplaatst, zoo moge
lijk in de maatschappij terug te brengen.
Het behoort tot de taak van de nazorg, het
ontslag voor te bereiden en een regelmatig
toezicht te houden op den patiënt, teneinde
te doen wat mogelijk is, om deze voor we-
derinstorting te behoeden.
Er is dus alle aanleiding voor- en nazorg
op zoo ruim mogelijke schaal toe te passen.
Het levensgeluk van tal van patiënten is
ben deze zaak betrokken, want, hoe goed
in de gestichten ook voor hen wordt ge
zorgd, het verblijf in de vrije maatschappij
gaat toch boven al. Ook het financieel be
lang van de openbare lichamen vraagt een
ruime toepassing van de voor- en nazorg.
De verpleging van een krankzinnige in een
gesticht kost over het algemeen 650.
a 750.per jaar, een bedrag, dat per
centsgewijze slechts weinig menschen kun
nen opbrengen, zoodat de overheid in de
meeste gevallen moet bijspringen.
Op 1 Juli 1935 werden niet minder dan
6160 krankzinnigen en zwakzinnigen ge
heel of gedeeltelijk voor rekening van de
gemeenten in Zuid-Holland verpleegd.
Jaarlijks neemt dit aantal met ongeveer 150
toe. Welk een offers deze krankzinnigen-
zorg vraagt van de gemeente en ook van
de provincie, die daarin een bijdrage ver
leent laat zich berekenen. Iedere voor
koming van opneming en ieder ontslag be
teekent voor de gemeente en provinciale
financiën een besparing, die in den tegen-
woordigen tijd dubbel welkom is.
Vandaar dat Ged. Staten voor eenigen
tijd, onder voorzitterschap van het lid mr.
E. J. M. H. Bolsius, een commissie hebben
ingesteld, om voorstellen te doen ten einde
te komen tot een ruimere toepassing van
deze voor- en nazorg.
De commissie heeft thans haar verslag
uitgebracht. Zij is van oordeel, dat de te
genwoordige organisatie van de voor- en
nazorg in Zuid-Holland inderdaad verbete
ring behoeft. De in de provincie op dit ge
bied reeds bestaande vereenigingen en ge
meentelijke diensten kunnen blijven be
staan, maar zij omvatten niet de geheele
provincie, en bovendien voldoet de inrich
ting van de bestaande diensten niet overal
aan de te stellen eischen.
Om aan het eerste bezwaar tegemoet te
komen, stelt de commissie voor, de pro
vincie voor de toepassing van de voor- en
nazorg te verdeelen in een achttal distric
ten. De drie grootste gemeenten, Rotter
dam, den Haag en Leiden, vormen ieder
een district. De vijf overige districten om
vatten tezamen het platteland en de mid-
delgemeenten.
De organisatie in de drie grootste ge
meenten, Rotterdam, den Haag en Lei
den, verdient de hoofdbelangstelling, om
dat uit deze gemeenten verreweg de
meeste patiënten afkomstig zijn, t.w. 70
pet., terwijl dezelfde gemeenten ook het
grootste aandeel hebben in de toeneming
van het aantal patiënten (70 a 80 pet.).
De commissie acht het van het hoogste
belang, dat de organisatie van de voor- en
nazorg in de grootste gemeenten door het
gemeentebestuur zelf ter hand wordt ge
nomen. Voordat het gemeentebestuur er
toe overgaat, een patiënt in een inrichting
te plaatsen, moet nauwkeurig worden na
gegaan, of niet op andere wijze hulp kan
worden verschaft, b.v. door het zoeken van
een andere woning, de voorziening in werk
gelegenheid, enz. Deze controle moet, wil
zij het gewenschte gevolg kunnen hebben,
door een psychiater geschieden. Wanneer
deze tevens aan het hoofd van den voor-
en nazorgdienst staat, zal, naar de commis
sie meent, een niet onbelangrijk deel van
de personen, voor-wie opneming wegens
geestesziekte wordt gevraagd, buiten de
verplegingsinrichting kunnen worden ge
houden.
De organisatie op het platteland en de
middelgemeenten kan naar het oordeel der
commissie aan particuliere instellingen
worden overgelaten. De accomodate is
daar gunstiger dan in de groote gemeenten
en het aantal gevallen, ook naar verhouding,
geringer.
Met de belangen van de onderscheidene
richtingen wil de commissie rekening hou
den, door deze samen te brengen in een
algemeene provinciale commissie van toe-
zich op de voor- en nazorg, onder leiding
van het provinciaal bestuur, terwijl in de
dagelij ksche werkzaamheden de voor- en
nazorgorganisaties op confession eelen
grondslag kunnen worden ingeschakeld.
Met de voorstellen van de commissie
hebben Ged. Staten zich vereenigd. Alleen
stellen zij een eenigszins andere wijze van
subsidieeren voor, waarbij de kosten van
het levensonderhoud der patiënten geheel
voor rekening der gemeenten blijven. In
de overige kosten willen Ged. Staten een
hoogere bijdragen geven dan de commissie
voorstelt. 'De uitgaven, die aan de nieuw
voorgestelde subsidieering verbonden zijn,
bedragen per jaar ongeveer ƒ9000 meer
dan het bedrag dat gemoeid is met het te
genwoordige subsidie der provincie in de
hierbedoelde kosten. Met de commissie
achten Ged. Staten echter deze hoogere uit
gave alleszins' verantwoord met het oog
op de beperking van het accres in het aan
tal gestiohtspatiënten, dat van de nieuwe
organisatie mag worden verwacht.
In de a.8. Statenzitting zal het voorstel
van Gedep. Staten in behandeling komen.
COÖPERATIEVE CENTR. RAIFFEISEN-
BANK.
De algemeene ledenvergadering.
De Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank
heeft gisteren te Utrecht haar jaarlijksche
algemeene ledenvergadering gehouden,
welke druk bezocht was.
De heer G. W. Stroink te Steenwijker-
wold, voorzitter, heeft haar geopend met
een rede, waarin hij allereerst een harte
lijk woord van welkom sprak tot den di
recteur-generaal van den landbouw, in
wiens belangstelling hy de organisatie bij
voortduring aanbeval. Hy wees er verder
op, dat de boerenleenbanken ten zeerste
gebaat zijn bij een goeden gang van za
ken, zoowel in den land- als in den tuin
bouw. De regeering volgt een politiek van
aanpassing. Had in andere bedrijven, met
name in de beschutte, een zelfde aanpas
sing plaats gevonden als in den land- en
tuinbouw, dan zou het er in ons land an
ders hebben uitgezien.
Spr. zeide verder, dat de liquiditeitspo
sitie van de centrale organisatie volgens
het accountantsrapport zeer goed is en dat
men over de resultaten vaii 1935 tevreden
mag zijn. Wij doen, zeide hij, in het volle
besef van onze verantwoordelijkheid ons
best zoo goed mogelijk door de moeilijkhe
den heen te komen. Is het dan een over
dreven eisch als wij aan de regeering vra
gen ons dit niet door wettelijke maatrege
len onmogelijk te maken.
Spr. bracht verder dank aan allen, die
aan de instelling hun krachten geven en
wijdde woorden van dankbaarheid aan de
nagedachtenis van jhr. W. E. Bosch van
Oud-Amelisweerd, in leven eere-voonzitter
der organisatie.
De vergadering keurde vervolgens goed
de reeds gepubliceerde financieele beschei
den en voorstellen van het bestuur met
betrekking tot de balans, en hechtte haar
goedkeuring aan een voorschrift van het
bestuur der Centrale Bank aan de boeren
leenbanken betreffende goedkeuring van
de wyziging van statuten van vereenigin
gen, welke crediet genieten en aan voor
schriften betreffende de controle van die
vereenigingen.
Als bestuurslid werd herkozen de heer
A. A. Nengeman te Doorn, terwijl als
plaatsvervangende bestuursleden werden
gekozen de heeren C. S. van Beuningen te
Maarsbergen en K. Eriks Azn. te Leeuwar
den.
De aftredende leden van den raad van
toezicht werden allen herkozen.
Vervolgens heeft mr. C. Weststrate een
lezing gehouden over „Wettelijke maatrege
len ten opzichte van het landbouwcrediet".
JUBILEUMCONGRES VAN HET
GROENE KRUIS.
Secretaris Koninklijk onderscheiden.
Ter gedegenheid van het zilveren jubi
leum der Algemeene Nederlandsche Ver-
eeniging „Het Groene Kruis" wordit in het
Jaarbeursrestauranit te Utrecht een drie-
daagsch jubileumcongres gehouden, het
welk Donderdagmiddag officieel werd ge
opend.
In zijn openingswoord heette die voor
zitter, dr. H. G. Hamaker o.a. welkom den
commissaris der Koningin in de provincie
Utrecht, jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch Ridder
van Rosenthal.
Aangezien mr. M. Singenberg, minister
van Sociale Zaken, wegens ambtsbezig
heden verhinderd was, verrichtte de com
missaris der Koningin in Utrecht, jhr. mr.
dr. L. H. N. Bosch Ridder van Rosenthal,
de opening.
De commissaris richtte zich speciaal tot
den secretaris-generaal van het Groene
Kruis, den heer J. Beyermam. Spr. noemde
het een voorrecht te mogen mededeelen, dat
het H. M. de Koningin behaagd heeft den
secretaris-,generaal te benoemen tot officier
in de Orde v. Oranje-Nassau.
Toen het applaus verstorven was, werd
aan de afgevaardigden van zusterorganisa
ties gedegenheid gegeven het woord te voe
ren. Hiervan werd een zeer druk gebruik
gemaakt. Uit het gesprokene bleek de hech
te band die er bestaat tusschen de weder-
zijdsohe genegenheid van de organisaties.
De geneeskundige hoofdinspecteur van de
Volksgezondheid, dr. R. N. M. Eykel, hield
vervolgens een inleiding over de vraag,
waarom de overheid het Groene Kruiswerk
bevordert en gaarne samenwerkt met het
particulier initiatief.
Vervolgens sprak prof. Da els uit Gent
over bescherming van het moederschap en
prof. dr. Bela Johan, staatssecretaris uit
Boedapest, over gezondheidscentra in Hon
garije.
De eerste congresdag werd besloten met
een groot avondfeest op het bekende slot
Nijenrode te Breukelen.
Het congres werd heden voortgezet De
morgenzitting werd thans voorgezeten door
dr. J. E. Feisser, directeur van den ge
meentelijken en gezondheidsdienst te Rot
terdam. Verschillende inleidingen werden
gehouden.
NEDERLANDERS TE ROME.
Door den H. Vader in audiëntie ontvangen.
Men seint uit Rome aan de „Msbd.":
Z. H. de Paus heeft Donderdagmorgen in
audiëntie ontvangen een groep katholieke
Nederlandsche post- en telefoon-beambten.
Ze werden door dr. P. Rutten, procurator-
generaal der Kruisheeren aan den H. Va
der voorgesteld.
