WOENSDAG 27 MEI 1936
No. 8429
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27 ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij rooroitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 A
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
V Het Bisschoppelijk schrijven
over het Nat. Socialisme.
De socialistische pers heeft na de publi
catie van het jongste Bisschoppelijk Schrij
ven onmiddellijk geconstateerd, dat de
Bisschoppelijke verklaring tegen het Na
tionaal-Socialisme „nog altijd aarzelend"
is. En gisteravond schreef diezelfde pers:
Het nog altijd aarzelende van de
bisschoppelijke verklaring tegen het
nationaal-socialisme valt ook anderen
op. De liberale „Avondpost" vraagt,
waarom slechts het „in belangrijke
mate" steun verleenen aan Mussert's
party wordt verboden en meent, dat
de uitdrukking, waarvan het blad de
inlassching niet begrijpt, de beslissing
„onduidelijk en vaag" maakt en daar
om een oxficeele interpretatie behoeft.
De redactie merkt op, dat in de regee-
ringsvoorschriften, die sommige par
tijen voor militaire ambtenaren ver
boden, alleen steun zonder meer ver
oordeeld wordt.
Afgezien van de vraag of regeerings-
voorschriften zonder meer voor een
kerkgenootschap over te nemen zijn,
heeft de opvallende invoeging der
woorden „in belangrijke mate" zeker
haar beteekenis en geen geruststel
lende.
In de laatste alinea toont de schrijver
van de socialistische pers iets te begrij
pen van de positie, die de Bisschoppen in
nemen naast de hun onderworpen geloo-
vigen, priesters en leeken, iets, hij
ziet er een glimp van. En dat verheugt
ons al, omdat 't de verwachting wekt, dat
hij het heelemaal zal gaan begrijpen.
En dan zal hem ook duidelijk zijn, dat
er in het Bisschoppelijk Schrijven geen
sprake is van aarzeling.
Dat zal ook tenslotte de „Avondpost"
moeten toegeven, indien de hoofdredacteur
het volgende wil overwegen.
De Bisschoppen zijn geestelijke Leiders,
die gewetens binden. De Bisschoppen zijn
geestelijke Vaders, Wien het geestelijk
welzijn van elk der hun toevertrouwde
zonen en dochters iederen dag en ieder uur
op het hart ligt.
Welnu, indien iedere steun aan het
Nationaal-Socialisme door de Bisschoppen
zou worden verboden zóó, dat degenen,
die dezen steun verleenen, niet meer tot
de Heilige Sacramenten kunnen worden
toegelaten iedere steun, ook een onbe
langrijke steun, een zeèr geringe steun -
zouden dan de gewetens niet te strak ge
bonden worden, zou er dan niet te streng
worden opgetreden door Vaders tegen
over hun kinderen, die zij lief hebben?..,
Want men bedenke toch wel: het niet
kunnen worden toegelaten tot de Heilige
Sacramenten is het ergste, wat een Ka
tholiek kan treffen. En met dat ergste
treft geen geestelijke Leider, treft geen
geestelijke Vader, als 't niet noodzakelijk
is en er niet, effectief, ernstig wordt inge
gaan tegen Zijn wil en wet, groot
kwaad wordt gedaan.
Noemt men de houding van een vader
aarzelend, als hij voor zijn kind, dat niet
„in belangrijke mate" verkeerd doet, nog
niet het vaderhuis wil sluiten? Zeker, hij
keurt af, hij betreurt ook dat
niet in belangrijke mate verkeerde. Maar
hij wil er zijn kind niet zóó ernstig om
straffen. Begrijp men nu in dit beeld
de houding en het optreden onzer Bis
schoppen?
Er gaan in enkele bladen tegenstrijdige
mededeelingen over de vraag, wat nu Ka
tholieken, die deelnemen in de beweging
van het Nationaal-Socialisme, zullen
doen.
Wij meenen, dat hierover in deze da
gen maar niet geschreven moet worden, al
gaat ook van ieder Katholiek een bran
dende belangstelling uit naar het antwoord
op deze, voor de betrokkenen zelf aller
eerst, zoo uiterst gewichtige vraag.
VROUWENARBEID ZAL
BEPERKT WORDEN
Leeftijd waarop meisjes in industrie zullen
worden toegelaten zal worden verhoogd.
Naar de „Tel." verneemt, kan waar
schijnlijk binnenkort indiening tegemoet
worden gezien van het wetsontwerp in
zake de beperking van vrouwelijke ar
beidskrachten door verhooging van den
leeftijd waarop zij tot arbeid in de in
dustrie en in kantoren kan worden toege
laten, en door het aanwijzen van soorten
van arbeid welke een meisje of een vrouw
niet of slechts onder bepaalde voorwaar
den verrichten mag.
De Hooge Raad van Arbeid heeft on
langs over het voorontwerp advies uitge
bracht aan minister Slingenberg, doch is
niet tot een bepaalde aanbeveling kunnen
kamen, aangezien de stemmen gestaakt
hebben. Wij vernemen nu, dat de minister
van Sociale Zaken nog eenige kleine wij
zigingen in overweging heeft, na het aan
brengen waarvan het wetsontwerp waar
schijnlijk wel eind Juni zal worden inge
diend.
Melkwagen op onbewaakten
overweg door trein gegrepen
Bestuurder gedood, zijn
zoontje gewond
Hedenmorgen wilde de melkknecht, P.
Peters, uit Weert, met zijn met kannen
beladen melkkar den onbewaakten over
weg aan den Moesdijk onder de gemeente
Weert passeeren. De melkknecht en zijn
zoontje, dat op den wagen meereed, be
merkten niet, dat trein 1714, die te 6 uur
25 uit Roermond vertrekt, den spoorweg
overgang naderde. De melkkar werd
een:ge meters door den trein meegesleurd,
de melkboer Peters werd bij de botsing
tusscLen trein en kar gedood, terwijl diens
zoontje er met lichte verwondingen nog
vrij goed af kwam.
De kar met inhoud werd vernield, het
paard gedood. Daar het uitzicht ter plaat
se goed is, begrijpt men niet hoe dit nood
lot! ig ongeval heeft kunnen plaats vinden.
Het slachtoffer was 38 jaar, gehuwd en
laat zeven kmdern achter.
Smokkeldrama bij
Maastricht
Smokkelaar doodgeschoten
Hedenmorgen vroeg is nabij de Belgi
sche grens te Maastricht de 26-jarige on
gehuwde Bierman, wonende te Maastricht
door ambtenaren doodgeschoten.
Bierman kwam met een auto, geladen
met suiker en margarine, uit Klein-Ter-
naaien en weigerde op sommatie van de
ambtenaren te stoppen. Ook na het lossen
van eenige waarschuwende schoten reed
B. met onverminderde vaart door. De
ambtenaren achtervolgden B. in een ande
ren wagen en lostten daarbij nog een aan
tal schoten. Hierbij heeft een der kogels
B. in het achterhoofd geraakt. De auto
van B. reed twintig meter verder tegen de
leuning van een der bruggen over het Ka
naal Luik-Maastricht. B. werd uit den wa
gen geslingerd. Hij bleek door den kogel
gedood te zijn. Het lijk is naar het zieken
huis te Maastricht overgebracht. De auto
met smokkelwaar is in beslag genomen.
ONDER VALLENDE MUUR BEDOLVEN.
Knaapje gedood.
Vanmorgen waren twee jongens, de
twaalfjarige J. H. G. M. en J. K., te Nij
megen van denzelfden leeftijd aan het spe
len bij een in afbraak zijnd huis in de oude
stad. Plotseling stortte een groot stuk
muur in met het gevolg, dat J. K. onder de
resten van de muur terecht kwam. Zijn
vriendje ha'd eerst gekraak gehoord en
war daarop weggevlucht. Het lijkje van J.
K. werd onder de puinhoopen vandaan ge
haald, het knaapje moet vrijwel onmiddel
lijk na de instorting zijn overleden.
Een reeks van rampen.
Tragisch ongeluk in Tsjecho-
Slowakije.
EEN-EN-DERTIG KINDEREN
VERMIST
Slachtoffers van woesten stroom
Zooals gisteren in 't kort gemeld, zijn
schoolkinderen, die in Zuid-Moravië een
uitstapje maakten, bij Neumühl per pont
Ce sterk gezwollen Thaya overstaken, door
het omslaan van de pont in het water ge
stort, waarbij minstens 17 kinderen zijn
verdronken.
Over het tragisch ongeluk bij Neumühl
worden nog de volgende nadere bijzon
derheden gemeld:
Honderd drie scholieren van het dorp
Rakwitz waren er gisterochtend op uit
getrokken, onder leiding van hun onder
wijzers, in vijf met paarden bespannen
wagens, om een uitstapje te maken.
Bij de veerpont werd het gezelschap
overgezet, zóó nochtans, dat maar één rij
tuig tegelijk naar den anderen oever werd
vervoerd. Het overzetten der twee eerste
wagens verliep zonder ongelukken. De
derde wagen was volbeladen met kinde
ren, terwijl een aantal scholieren met hun
onderwijzer rondom den wagen op de
veerpont hadden plaats genomen. Nauwe
lijks was de pont vier meter van den
otver, of zij brak doormidden.
De onderwijzer, de eigenaar van de veer
pont en zijn vrouw wisten zich te redden.
Degenen, die van den oever af de ont-
zetende catastrofe zagen gebeuren, deden
al hel mogelijke om de kinderen te red
den. Een der onderwijzers slaagde erin,
middels een bootje negen kinderen te red
den.
Toen hij daarcp naar den kant roeide,
kantelde de boot. zoodat de geredden an-
derma-1 dreigden om te komen. Met bo-
venmenschelijke inspanning wist de on
derwijzer echter de kinderen opnieuw te
redden en in veiligheid te brengen.
Verscheidene kinderen kwamen door
den stroom onder de balken van de veer
boot terecht, of onder de pooten der paar
den. die zwemmen en oever trachten te
her eiken, en werden verpletterd.
Het ongeluk vond plaats even boven den
stuwdam op een plek, waar veel riet in
het water staat, hetgeen het reddingswerk
nog aanmerkelijk bemoeilijkte.
De bevolking is doep onder den indruk
van deze tragische gebeurtenis.
De 31 vermisten
De 31 scholieren, die nog worden ver
mist, 22 meisjes en 9 jongens, zijn nog
steeds niet teruggevonden.
Wel hoopt men nog, dat een aantal kin
deren, in hun angst te midden van de al-
gemeene verwarring, in de bosschen aan
den Thaya-oever is gevlucht en daar ver
dwaald is geraakt, maar die hoop is he
laas zeer gering.
Te vreezen va.u, dat ook zij in den woes
ten stroom, die ter plaatse, waar het on
geluk gebeurde; ongeveer acht meter diep
is, hun blijden vacantie-dag in den dood
hebben geëindigd.
ZEVEN DOODEN BIJ EEN MIJN
ONGELUK
In de nabijheid van Haverfordwest in
bet graafschap Pembrokeshire is een mijn
gang, waarin 21 arbeiders werkten, onder
water geloopen. Veertien mijnwerkers
konden zich nog in veiligheid stellen.
Reeds is één lijk geborgen, terwijl zes ar
beiders ingesloten zijn. Men vreest voor
hun lot.
Nader wordt gemeld: Het staat thans
vast, dat bij het mijnongeluk in de mijn
Loveston, nabij Haverfordwest, zeven mijn
werkers om het leven gekomen zijn. Zij
zijn verdronken, nadat de gang, waarin
zij werkten, door een geweldige water-
doorbraak was overstroomd.
ZES DOODEN BIJ EEN
SCHEEPSBOTSING
Naar thans wordt bevestigd zijn bij de
botsing van de „Picador" en de „San Sal
vador" zes leden van de bemanning van
de „Picador" verdwenen.
VIJF DOODEN BIJ EEN BOSCHBRAND
Men is thans den boschbrand in New-
Jersey meester. Vijf personen zijn in de
•lammen omgekomen. Alle vermisten zijn
Leruggevonden.
VIJF DOODEN BIJ EEN
HEVIG ONWEER
Tijdens hevige onweders, die in de
streek tusschen Krakau en Thorn (Po-
De wereld
in vogelvlucht
De toestand in Palestina wordt er niet
beter op. De Arabieren zijn zóó rebelsch
dat de onlusten het karakter van een op
stand gaan aannemen. Het zijn niet langer
botsingen meer tusschen Arabieren en
Joden alleen, maar er wordt ook geschoten
op de Engelsche soldaten. Zoolang de di
verse groepen in de Engelsche kolonies en
mandaatgebieden elkander beoorlogen
(zooals bijv. de Hindoes en Mohammedanen
in Britsch-Indië) deert dat het Engelsche
gezag weinig; integendeel, des te gemak
kelijker kan het Engelsche gezag zich
handhaven. Maar hier in Palestina komt
het prestige der Engelschen zelf in het
gedrang. Zij wenschen echter niet voor ge
weld te wijken en zelfs is besloten, dat
de Joodsche immigratie in versterkte mate
voortgang zal vinden. Zooals men weet,
is de Joodsche immigratie de groote steen
des aanstoots. De Arabieren vreezen hoe
langer hoe meer in een hoek geduwd te
zuTen worden.
Het besluit van den Britschen Hoogen
Commissaris om het immigratie-quotum
te verhoogen, heeft de Arabieren natuur
lijk nog meer geprikkeld, met het gevolg,
dat zij nu ook de Engelschen als vijanden
zijn gaan beschouwen. Of het mogelijk zal
zijn, het Arabische verzet met den sterken
arm te breken, is een groote vraag, daar
de Arabische bevolking zich in haar be
staan bedreigd gevoelt. De Arabieren zijn
niet gediend van de Westersche bescha
ving. het Westersche tempo en het Wester
sche temperament. Zij kunnen niet mee
en zien zeer wel in, dat het on die manier
niet lang meer duren zal, of zij hebben het
onderspit gedolven. Een volk, dat dit in
ziet, is niet gemakkelijk meer in toom te
houden.
In Oostenrijk heeft prins Starhemberg
zich niet goedsmoeds neergelegd bij zijn
verwijdering uit de regeering. Hij heeft
zich thans openlijk in de oppositie begeven
tgen bondskanselier Schuschnigg. Met de
gewapende Heimwehren achter zich, kan
dat nog „poppenkast" geven.
len) hebben gewoed, en veel materieele
schade hebben aangericht, zijn vijf perso
nen door den bliksem gedood en acht ge
wond.
NOODLOTTIGE AFLOOP VAN
UITSTAPJE
Nabij Lodz is een autobus in een sloot
gereden, In den wagen bevonden zich
schoolkinderen en hun moeders, die een
uitstapje maakten. Zeven personen wer
den zwaar en 15 licht gewond.
ZWARE STORM IN NOORDBOHEMEN
Waarschijnlijk vele slachtoffers
In de streek van Nova en Stara in
Noord Bohemen heeft gistermiddag een
zware storm gewoed. Door de straten van
beide genoemde steden baanden zich wa
termassa's van soms vier meter hoogte
een weg. Een groot aantal huizen is inge
stort en men vreest dat er vele slacht
offers onder de puinhoopen begraven zul
len liggen. De gendarmerie heeft de hulp
van troepen moeten inroepen.
De aanslag op den taxi
chauffeur te Alphen.
De daders - twee Duitschers
te Nieuwkoop gearresteerd.
Zij waren van plan naar
Duitschland te gaan.
De politie te Alphen aan den Rijn en
omliggende plaatsen heeft gisteren den ge~
heelen dag haar onderzoek inzake den
lafhartigen aanslag op den Eltax-chauffeur
W. P. G. van Lieshout voortgezet.
In den afgeloopen nacht is het haar ten
slotte na een felle klopjacht gelukt in
den Nieuwkoopschen polder de hand op
beide daders te leggen.
Het zijn de 27-jarige metselaar W. S. en
de 22-jarige monteur E. B., wonende te Cel-
le en Hanover (Duitschland).
Omtrent hun aanhouding en hetgeen er
aan voorafging vernemen we nog het vol
gende:
Het tweetal vertoefde tijdelijk in Noord-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De regeering-v. Zeeland is gisteren af
getreden. (2de blad).
De gebeurtenissen te Rouaan. (2de blad)
Prins Starhemberg in oppositie tegen
Schuschnigg. (2de blad).
De guerilla in Palestina. (2de blad).
BINNENLAND.
Te Alkmaar is een groote orgelfabriek
door brand vernield. (Gem. Ber. 3de blad).
Oplichting voor een bedrag van 29.000
te Amsterdam? (1ste blad).
Smokkelende autobestuurder uit Maas
tricht doodgeschoten. (1ste blad).
Op een onbewaakten overweg bij Weert
is hedenmorgen een melkwagen door den
trein gegrepen; de bestuurder werd gedood,
zijn zoontje gewond. (1ste blad).
Te Nijmegen is een jongen onder een
vallenden muur bedolven en gedood. (1ste
blad).
Bij een botsing tusschen auto en tram te
R'dam werden drie personen gewond, waar
van één overleed. (Gem. Ber. 3de blad en
lste blad).
Vrouw te Amsterdam pleegt een aanslag
op een man vanwege te luide radiomuziek!
(lste blad).
LEIDEN.
De daders van den aanslag op den Eltax-
chauffeur te Nieuwkoop gearresteerd, (lste
blad).
wijk. B. was daar reeds vijf jaar woon
achtig, S. vertoefde er sinds korten tijd.
In verband met het bericht over den
overval en enkele kleine inbraken te
Noordwijk had de inspecteur van politie
te Noordwijk beide personen naar him
passen gevraagd, doch inplaats hieraan te
voldoen waren zij den anderen morgen
spoorloos verdwenen. De Noordwijksche
politie stelde haar collega's te Alphen aan
den Rijn van deze verdwijning in kennis.
Gisteravond kreeg de Alphensche politie te
lefonisch bericht van het raadslid B. Spreij
dat in de Lindenhovestraat twee personen
waren opgemerkt. Beiden droegen z.g.
schipperspetten hetgeen overeenkwam" met
het opgegeven signalement der verdach
ten, hetgeen dan ook tot hun arrestatie
heeft geleid.
De Alphensche politie stelde onmiddel
lijk een onderzoek in, doch op de aange
geven plaats gekomen waren de heeren
verdwenen en bleek, dat zij den Aarlander-
veenschen polder waren ingegaan volgens
mededeeling van een boerenknecht van
den landbouwer B., die hen had opge
merkt.
In samenwerking met de Nieuwkoopsche
politie organiseerde men toen een klop
jacht per motor, waarna de beide ver
dachten het weiland invluchtten in de
richting Nieuwkoop, waar zij echter in
handen vielen van de gemeentepolitie v.
Vuren en den rijksveldwachter v. Schaik.
Zij waren in het bezit van een fiets, welke
zij te Nieuwkoop hadden gestolen.
Het tweetal werd gearresteerd, per auto
naar Alphen overgebracht en in het arres
tantenlokaal aldaar ingesloten. Daarna zijn
zij ter beschikking van de Justitie te Den
Haag gesteld.
De daders hebben een volledige beken
tenis afgelegd. Zij verklaarden daarbij o.m.
sinds eenigen tijd werkloos te zijn en
van plan te zijn geweest met de auto de
Duitsche grens over te gaan. Daartoe had
den zij den aanslag op den chauffeur be
raamd.
Verder vernemen we nog, dat de poli
tie ter plaatse, waar men het slachtoffer
heeft neergeslagen den hamer heeft gevon
den, waarmede het misdrijf is gepleegd.
Het is een zware moker niet korten steel,
welke een der twee personen bij zich moet
hebben gedragen.
De toestand van het slachtoffer was he
den bevredigend.
