op Dinsdag 12 Mei 1936
8 UUR, IN DE LEIDSCHE SCHOUWBURG
De Italiaansche
opmarsch naar
Addis Abeba
ZATERDAG 2 MEI 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
OPERETTE ONDER LEIDING VAN JO MULDER, DEN HAAG.
Meer dan 1000 medewerkenden
ten bate van de St. Vincentius Ver, te Leiden
Prijzen der plaatsen, belasting inbegrepen, Vestiaire vrij:
Loge-Baignoire f 1.25, Parterre f I.—, Ie Rang f 0.75, Galerij f 0 50
Kaarten verkrijgbaar bij Wed. J A. HUIBERS, Haarlemmerstr., H. J. HOEKSTRA, Botermarkt 4, Sigarenmagazijn VERBURG
Heerenstraat 2, Adm. De Leidsche Courant, Papengracht, VAN ZWICHT, Breestraat 126 en 's avonds aan de zaal.
Plaatsbespreken bij den Heer VAN ZWICHT gmr TOEGANGSBEWIJS MET DATUM 24 APRIL BLIJVEN GELDIG
Een Paterspraatje over
de film.
XIV.
Wat is de moderne mensch toch groot en
sterk! Dat is een uitroep die ons telkens
naar de lippen welt, telkens onze mond ont
vlucht! Sterk is hij wanneer hij daar zit,
zelfbewust, achter het stuur van zijn auto,
met rustige zekerheid de handles hantee
rend; sterk, wanneer hij staat achter de
stoommachine en het heiblok, sterk, wan
neer hij ingrijpt in een operatiekamer, wan
neer hij met zijn instrumenten en medicij
nen de dood, die dwingeland op een eer
biedige afstand houdt, sterk, wanneer hij in
de concertzaal met zijn stem de wanden laat
daveren van de opera's van Wagner en
Puccini.
Maar er is nog iets wat mij méér treft.
En inplaats van „Wat is de mensch toch
groot en sterk", zou ik willen zeggen: „Wat
is de mensch toch mooi"! Daarmee bedoel
ik geen uiterlijke schoonheid, maar iets wat
veel inniger is, namelijk zijn gaven en ta
lenten.
Neem bijv. eens dat menschelijke oog!
Dat is de voortreffelijkste kodak die er be
staat. Waarmee men altijd heldere, scher
pe, altijd geslaagde opnamen kan maken,
's morgens en 's middags en 's avonds, bij
regen en zonneschijn, bij licht en bij duis
ternis, van alwat er rond ons is en bestaat.
Of de mond! Een luidspreker, die dateert
van den tijd van Adam en waaraan nooit
iets verbeterd behoefde te worden, omdat
hij nu eenmaal de zuiverste weergave geeft
van 's menschen gevoelens en inwendige
roerselen. Terwijl we tijdens het korte be
staan van de radio al ik weet niet hoeveel
nieuwe en andere en geperfectioneerde mo
dellen hebben gehad van Philips-toestellen,
Telefunken-toestellen, Pan-Europa-toestel-
len enz. Neen, men behoeft heusch niet
naar een museum of een mode-show of een
schilderijen-tentoonstelling te gaan om
mooie dingen te zien. Want het kan niet
halen bij de levende mensch, wanneer hij
zijn gaven en talenten aanwendt in den
dienst van het goede en het schoone.
Ik zeg: in den dienst van het goede en
het schoone. Want doet hij dat niet, dan is
de mensch afschuwelijk. Afschuwelijk is de
mensch wanneer hij 't oog misbruikt om
daarmede de afstand van zijn vijand te
meten, om hem te kunnen treffen met een
granaat, een kogel of een dolkmes. Afschu
welijk is de mensch wanneer hij zijn hand,
die de dienst kan bewijzen van een liefde
zuster, misbruikt om ermee te kwetsen, te
rooven, te stelen of te dooden. Afschuwe
lijk is de mensch wanneer hij de luidspre
ker van zijn mond misbruikt om er grove
of lasterlijke taal mee te spreken, wanneer
hij laag-bij-de-grondsche, platte liedjes
zingt inplaats van een blij lied of een plech
tig Benedicite.
Schoon is de mensch wanneer hij zijn
vingeren laat spelen over de toetsen van
de piano, wanneer hij ze laat stoeien met
de snaren van zijn hart, wanneer hij ze krij
gertje laat spelen op die van zijn viool
of cello. Schoon, wanneer hij van zijn mond
zelf om beurten een piano, een orgel, een
viool of een cello weet te maken.
En daarom vonden de bezoekers van onze
feestavond in de Stadsgehoorzaal, dunkt
mij, de avond zoo mooi.
Er werd vooral gewerkt met monden en
handen, met loudspeakers en met levende
strijkstokken en dat alles op zulk een edele,
verheffende wijze, dat alles zóó vol ware
humor en pittigheid, dat allen 't mooi heb
ben gevonden en de wegblijvers er spijt
van gehad hebben.
Velen wisten 't niet eens, heb ik gehoord.
Zijn ze dan blind? Er is een paar weken
lang voortdurend op gezinspeeld. Er heb
ben advertenties gestaan in deze krant, die
u voor u hebt en er hingen langs de straten
affiches en aanplakbiljetten, wel niet groot,
dat geef ik toe, maar ze hingen er.
Enfin! De volgende keer in de winter
maanden moet 't stampvol zijn. Er wa
ren er nu 7 800. Maar dan rekenen we
op een volle zaal: 1200 menschen. U krijgt
een avond van genot en 't gaat ter versprei
ding van dat prachtige doel: een massale
filmactie onder de Katholieken.
Pater AUX. VAN SCHALEN,
Voorzitter Gezinsfilm „Roma",
Woerden.
BUITENLAND
DUITSGHLAND.
HITLERS VREDESWIL.
1 Mei-demonstratie in de Lustgarten.
Wegens de uitbreiding van het vlieg
veld Tempelhof, kon gisteren de groote 1
Mei-demonstratie te Berlijn niet op het
Tempelhoferfeld worden gehouden en
daarom was de Lustgarten hiertoe uitge
kozen. Duizenden waren hier bijeen geko
men om de groote rede van den Fuehrer
te hooren. In deze rede zette Hitier het hui
dige Meifeest tegenover het Meifeest van
vroeger, dat werd gevierd in wanorde en
haat, terwijl thans alle nationale krachten
één zijn. Hij wees verder op de futiliteit
van economisch oogpunt van het bouwen
van pyramides. De mannen, die verschei
dene duizenden jaren geleden de pyramid en
deden bouwen, wisten evenwel wat zij de
den, men moet een groot volk een groote
taak geven.
Hitier verklaarde verder, dat Duitsch-
larid vrede wenscht, in het binnenland om
zijn taak te volbrengen, doch ook naar bui
ten, aangezien van een door oorlog ver
scheurd Europa niets te verwachten is. Er
zijn politici in Europa, die niet gelooven
aan dezen vredeswil van Duitschland.
Duitschland wenscht evenwel niets dan
vrede en verlangt verder, dat niemand
zich in zijn zaken mengt. Hitier verklaar
de, dat hij geen millioenen mannen behoeft
te doen dooden, opdat andere millioenen in
hem gelooven.
Gedurende de laatste drie jaar heeft
Duitschland niemand kwaad gedaan en
nooit heeft het de gelegenheid laten voor
bijgaan anderen de hand te rijken. Het
wenscht dezelfde stabiliteit, welke het in
wendig heeft tot stand gebracht, ook naar
buiten tot stand te brengen en het heeft
een edelmoedig aanbod gedaan, dat geen
werk is van juristen of advocaten Het is
niets anders dan de wensch om vrede en
veiligheid te brengen, doch op hetzelfde
oogenblik valt men ons aan en beschuldigt
men ons Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije
te willen aanvallen. Een kleine internatio
nale groep knoeiers maakt deze beschul
digingen, doch des te meer is het noodig,
dat het Duitsche volk vast aaneengesloten
blijft. Dan zullen de andere volkeren de
„Hetzers" afschudden en zullen zij begrij
pen, dat de nationale gemeenschap van
het Duitsche volk ook een waarachtige
Europeesche gemeenschap is.
Deze rede van den Fuehrer werd her
haaldelijk door bijval onderbroken en de
demonstratie werd besloten met het zin
gen van het volkslied.
DE PERS IN HET DERDE RIJK.
Een herderlijk schrijven van den
Bisschop van Regensburg.
De Bisschop van Regensburg, Mgr. Buch-
berger, heeft in een herderlijk schrijven de
Katholieke pers als het meest noodzakelij
ke werk van de Katholieke Actie aanbe
volen, vooral nu er door allerlei geschrif
ten tegen het geloof, de Katholieke Kerk
en tegen den H. Stoel, zooveel verwarring
wordt gesticht in de geesten der menschen.
„Nu er in Duitschland geen Katholieke
dagbladpers meer bestaat", schrijft Mgr.
Buchberger, worden onze kerkelijke week
bladen steeds belangrijker, evenals de an
dere katholieke tijdschriften. Ook onze
Zondagsbladen hebben onlangs groote be
perkingen ondergaan, hetzij door de cen
suur van den redactioneelen inhoud, hetzij
door de stukken, die ingelascht moesten
worden; bovendien hebben zij te strijden
met verschillende financieele moeilijkhe
den. Het is des te meer noodzakelijk, dat
zij edelmoedig geholpen worden. Nu de
pers het volk slechts spreekt over onge
loof, wordt het terrein om zielen te win
nen voor Christus steeds meer en meer
onvruchtbaar.
Nu men er in de weekbladen, die voor
onze jeugd bestemd zijn, op werkt om het
godsdienstig geloof, en vooral de liefde tot
het geloof, uit te wisschen; nu men in de
jeugdkranten bijvoorbeeld schrijft, dat de
Kerk niet bovennatuurlijk is, maar tegen
strijdig aan de natuur, dat zij niet boven
de naties staat, maar dat zij anti-nationaal
is; nu men de Onbevlekte Ontvangenis van
Maria verwart met het geheim van de
mensch wording van Christus door de H.
Maagd Maria, en die geheimen beschimpt;
nu men den spot drijft met de algemeene
H. Communies van onze jongens en meis
jes, en dat alles in een enkel nummer van
de Hitlerjugend, dan zien wij duidelijk in,
hoe verderfelijk deze lectuur is voor het
godsdienstige leven van ons opgroeiend ge
slacht.
De bisschop legt er nogmaals den na
druk op, dat het verboden is bedoelde bla
den te lezen, en wijst er op, dat het wel
niet noodig, zal zijn, om gewetensvolle
ouders aan te sporen, him kinderen slechts
in het uiterste geval te doen aansluiten
bij de rijen van de Staatsjugend".
FRANKRIJK.
SARRAUT WIL NIET AFTREDEN.
Het Fransche ministerie van binnen-
landsche zaken deelt mede, dat het in de
pers gepubliceerd bericht, dat Sarraut
voornemens zou zijn na de verkiezingen
van Zondag a.s, het ontslag van zijn kabi
net in te dienen, niet in overeenstemming
is met de feiten.
ENGELAND.
WIE IS VERANTWOORDELIJK VOOR
HET „THEELEK".
Enquête-commissie waarschijnlijk.
Het wordt thans vrij waarschijnlijk ge
acht, dat de Engelsche regeering besluiten
zal tot het benoemen van een enquête
commissie, welke bij h"* instellen van een
onderzoek naar het begrootingslek, met
ruimere bevoegdheden zal worden bekleed
dan de personen, die zich tot dusver met
het onderzoek hebben beziggehouden. Ze
kere aanwijzingen, waaromtrent nu bij
zonderheden zijn verzameld, duiden in een
bepaalde richting en sommigen gaan zelfs
zoover om en enkelen naam te noemen. De
wenschelijkheid om de zaak tot volledige
opheldering te brengen, wordt hierdoor des
te grooter. ./Tel."
OOSTENRIJK.
DE FINANCIEELE TOESTAND VAN
OOSTENRIJK
De financieele commissie van den Vol
kenbond heeft zich gisteren bezig gehou
den met den financieelen toestand van
Oostenrijk. In het officieele communiqué
van het Volkenbonds-secretariaat wordt
medegedeeld, dat uit de beide laatste kwar-
taals rapporten van den Volkenbonds
commissaris blijkt, dat de positie van het
ministerie van financiën en van de staats-
begrooting beter zijn geworden, terwijl de
ontvangsten van de bondsspoorwegen niet
zelfde ontwikkeling vertoonen. De toe
stand van de Nationale Bank blijft ech
ter bevredigend. In den handel is een
hausse waar te nemen, die echter waar
schijnlijk berust op tijdelijke oorzaken.
De productie van de zware industrie neemt
toe en de beurskoersen stijgen.
REDE VAN SCHUSCHNIGG
In October komen 15.000 dienstplichtigen
onder de wapenen
In een ter gelegenheid van den 1 Mei
dag gehouden rede heeft bondskanselier
Schuschnigg verklaard, dat de regeering
krachtig blijft streven naar uitvoering
van het politieke programma van wijlen
kanselier Dollfuss.
Hij kondigde voorts aan, dat de regee
ring tegen midden Juni zal overgaan tot
inschrijving voor den militairen dienst
plicht van de lichting 1915, waarmee men
midden Juli gereed zal zijn. Op 1 October
zullen dan.de eerste 15.000 jeugdige Oos
tenrijkers moeten opkomen om hun dienst
plicht te vervullen.
EGYPTE.
DAAR KOMEN DE VERWIKKELINGEN
Een ultimatum van de Wafd
De Walfd-partij heeft besloten het voor
stel om aan de nieuwe kamer op te dra
gen kennis te nemen van den laatsten wil
van koning Foead inzake den regentschaps-
raad, te verwerpen.
De Wafd eischt bijeenroeping van het
parlement binnen 10 dagen teneinde een
regent te benoemen. Ingeval de regeering
dit weigert, zal de Wafd zelf de Kamer
bijeenroepen om een regentschapsraad te
kiezen en de regeering te ontslaan, welke
dan vervangen zou worden door een re-
geering-Nahas Pasja.
ZUID-AMERIKA
TERUGKEER VAN BOLIVIAANSCHE
KRIJGSGEVANGENEN
Vandaag zullen 500 Bolivianen, die se
dert 1932 in krijgsgevangenschap hebben
verkeerd, naar hun vaderland worden te
ruggezonden. Hiermede wordt een begin
gemaakt met de uitlevering van gevange
nen uit den oorlog in den Gran Chaco,
welke zoowel over Bolivia als over Para
guay zooveel leed heeft gebracht.
PALESTINA.
DE ONRUST IN HET H. LAND
Ernstige botsing te Haifa
Op verscheidene plaatsen hebben giste
ren ter gelegenheid van den Mohamme-
daanschen rustdag ongeregeldheden in
Pa'estina plaats gehad, welke evenwel
geen grooten omvang hadden. Alleen te
ANKOBER GEPASSEERD
De Italiaansche gemotoriseerde colonne
is Ankober, de laatste groote stad voor
Addis Abeba, gepasseerd.
Een onderbreking
De voornaamste Italiaansche colonne,
welke oprukt naar Addis Abeba, heeft den
opmarsch moeten staken, aangezien eerst
de genie en de werklieden de wegen, wel
ke van het hoogland naar de hoofdstad
leiden, moeten verbeteren. Een aantal
bruggen moeten worden geslagen en boch
ten moeten worden verbeterd.
De wegen verkeeren door de regens in
een zeer slechten staat.
De stamhoofden vein de Galla's, die de
laatste twee dagen hun onderwerping heb
ben aangeboden, deelden mede, dat de
Negus het gebied heeft geinspecteerd,
voor hij naar Addis Abeba terugkeerde.
Hij gaf hun wapenen en spoorde hen aan
de Italianen tegen te houden, indien mo
gelijk, en de wegen te vernielen.
De Galla's geven er evenwel de voor
keur aan hun wapens aan de Italianen te
verkoopen en de wegen, waaraan twee
jaar is gewerkt, te laten zooals ze zijn.
Armoe onder de inwoners
De speciale correspodenten van de Ro-
meinsche bladen, die de autocolonne, die
De speciale correspondenten van de Bo-
deelen in hün door middel van een krach-
tigen radiozender verzonden telegrammen
mede, dat zij op hun tocht het meest ge
troffen worden door het ontzettende con
trast dat er bestaat tusschen den weelde-
rigen plantengroei in het Wollo-gebied en
de primitieve leefwijze der bewoners. De
journalisten verklaren, dat zij nooit in een
zoo ontzaglijk rijk gebied zoo'n armoedige
bevolking, hebben gezien.
Langs den weg, dien de colonne volgt,
scharen zich steeds weer opnieuw groote
groepen van inboorlingen, die den solda
ten honig, eieren, melk, tabak en zelfs
kromsabels en lansen aanbieden, in ruil
waarvoor zij slechts kleeren vragen, om
de lompen, waarmede zij gekleed zijn, te
vervangen.
Overal worden de troepen door de be
volking met vreugde begroet.
DE NEGUS TE ADDIS ABEBA
Laatste pogingen
De Negus, die, naar wij reeds hebben
gemeld, Donderdag in gezelschap van ver
scheidene onderaanvoerders in de hoofd
stad is aangekomen, heeft den geheelen
nacht besprekingen gevoerd. Hij ontving
o.a. ook verschillende leden van het diplo
matieke korps.
De keizer heeft verklaard, dat de slag
van Maicea onder den druk van de ontzag
lijke hoeveelheid oorlogsmateriaal, welke
door de Italianen in het veld werd ge
bracht, afgebroken is moeten wordena
Tot den grooten terugtocht der Abessijn-
sche troepen is uit strategische overwegin
gen bevel gegeven. De keizer gelooft nog
steeds aan het welslagen van zijn zaak.
Hij wees erop, dat hij Abessynië tot den
laatsten druppel bloed zou verdedigen.
In een nieuwen oproep wordt lichame
lijk geschikten mannen dringend ver
zocht, met mondvoorraad voor vijf dagen
naar het Noorden op te marcheeren, ten
einde den Italiaanschen opmarsch naar de
hoofdstad te stuiten. Deze mannen zullen
worden aangevoerd door ras Getatsjoe.
Naar thans vernomen wordt, had de
conferentie tusschen den negus en het di
plomatieke corps ten doel, de voorzorgs
maatregelen te bespreken, noodig voor de
bescherming der buitenlandsche inwoners
van Addis Abeba, ingeval de Italianen
Addis Abeba binnen zouden rukken.
De correspondent van Reuter meent te
weten, dat de keizer nog niet besloten
heef', wat hij zal doen.
Volgens berichten uit Addis Abeba,
wordt daar alles in gereedheid gebracht
voor de ontvangst der Italianen.
De Negus heeft zijn handen in verband,
omdat hij brandwonden heeft opgeloopen
bij een aanval met gifgassen van de Ita
lianen. De Negus maakt een zeer ver
moeiden indruk en het valt hem moei
lijk besluiten te nemen. Volgens sommi
ge berichten heeft hij medegedeeld, dat de
Haifa hebben ernstiger ongeregeldheden
plaats gehad, hier werden 8 personen ge
wond en 1 gedood.
Bij een betooging van Arabieren, die
juist de Moskee hadden verlaten, werd nL
een Arabier gedood. De politie werd met
steenen bekogeld, zoodat zij gedwongen
was van de vuurwapens gebruik te ma
ken. Daarna voerde zij met den gummi
stok charges uit om de betoogers te ver
spreiden. Verscheidene politiebeambten
werden licht, een inspecteur zwaar ge
wond. Ook te Acre hadden betoogingen
plaats en hier werd de politie eveneens
met steenen bekogeld. De betoogingen
hielden geen verband met den 1 Mei-dag.
Abessijnsche legers georganiseerd worden.
Hij zou daarbij gezegd hebben, dat de
laatste Abessijnsche tegenstand niet tus
schen Addis Abeba en Debra Brehan ge
boden zou worden.
Volgens berichten uit Rome, treft men
in tal van Italiaansche steden voorberei
dingen voor georganiseerde feestelijkhe
den, zoodra de Italianen Addis Abeba bin
nenrukken.
Vertrek der regeering uit de hoofdstad
verwacht
Maatregelen worden getroffen tot slui
ting van het r^dio-station van Addis Abe
ba, hetgeen waarschijnlijk beteekent, dat
de keizer en de regeering de stad zullen
verlaten. De strijd zou echter daarom nog
niet worden opgegeven.
TOENEMENDE INVLOED DER
SANCTIES
De Volkenbond heeft gisteren nieuwe
gegevens over den internationalen handel
van Italië gepubliceerd, waaruit blijkt, dat
de uitwerking der sancties gedurende de
maand Februari veel sterker is geworden.
De cijfers voor Maart, die nog niet gepu
bliceerd zijn, zullen, naar vernomen wordt,
een nieuwe daling aantoonen. De invoer
uit Italië en de koloniën naar 43 landen
bedroeg in Februari 6.737.1000 gouden dol
lars tegen 16.336.900 gouden dollars in
Februari 1935;
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
CYCLOON TEISTERT KUST VAN BURMA
Tot dusverre honderd dooden.
De Kust van Burma is door een cycloon
geteisterd. Naar wordt gemeld, zijn tot dus
verre honderd personen om het leven ge
komen.
7 MDLLIOEN PERSONEN WORDEN DOOR
HONGERSNOOD BEDREIGD.
Zeven millioen inwoners van de Chinee-
sche provincie Anhoe'ei worden met hon
gersnood bedreigd, tengevolge van de
droogte.
AUTOBUS MET BASEBALLSPELERS
VERONGELUKT.
Vier dooden, acht gewonden.
Uit Swanboro (N. Carolina) wordt ge
meld, dat vier baseballspelers van een
hoogeschoolploeg om het leven zijn ge
komen en acht anderen gewond, toen hun
autobus in botsing kwam met een met hout
beladen wagen.
IN DE V.S. RICHT NOODWEER
MILLIOENEN SCHADE AAN.
Noord-Westelijk Iowa en het Zuidwesten
van Minnesota zijn door een cycloon ge
teisterd. Vijf personen kwamen om het
leven. Het juiste aantal slachtoffers is even
wel nog niet bekend, aangezien de verbin
dingen met enkele steden en dorpen wer
den verbroken. De materieele schade wordt
op verscheidene millioenen geschat.
In een gebied met een lengte van 60 K.M.
en een breedte van 400 meter werden alle
huizen vernield; verscheidene bruggen
stortten in.
WEGENS ONTVOERING OPGEHANGEN.
Uit Los Angelos wordt gemeld, dat Dug-
ger, de man, die in twee weken tijds te Los
Angelos drie vrouwen heeft ontvoerd en
aangerand. Vrijdag in de gevangenis van
St. Quentin is opgehangen. Hij is de eerste,
die krachtens de in Californië geldende
Lïndbergh-wet, werd terechtgesteld.
En toch valt die boeman mee! In 't
dagelijksch leven zelfs een aange
naam mensch, maar op den weg
Zoo zijn er meer! Fietsers, motor
rijders, automobilisten evengoed als
gezoolde weggebruikers, die te veel
aan zichzelf denken en te weinig
rekening houden met anderen op
den weg. En zoodoende wordt het A
verkeer stroef endnveilig! \y
