DINSDAG 28 APRIL 1936 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD - PAG. 11 Het surplus aan Neder- landsche boter. Uit een anderen hoek bezien. In het vorige artikel zijn enkele zaken ter sprake gebracht, welke in het uitgege ven communique van hét A.N.P. (dat rechtsreeksoh uit den Margarinekoker had kunnen voortkomen) niet besproken zijn. N.l. de positie Van ons land bij blok kade of oorlog en de tegengestelde flnan- cieéle resultaten van de margarine-produc tie in de veehouderij. Wij zullen nu de argumenten, in het communiqué- genoemd, nagaan om te zien of deze steek houden. Allereerst wordt dan een beschouwing gehouden, over de stijgende boterproductie en de teeltregeling van rundvee. „Dat de teeltregeling van rundvee nog geen resultaat heeft gehad, is een gevolg van het feit, dat de teeltbeperking van rundvee in tegenstelling b.v. met die van pluimvee en varkens veel langza mer doorwerkt, omdat het rundvee een langere levensduur heeft". Met de varkens is het dus blijkbaar in orde, dank zij de teeltregeling. Zonder in details te treden, moeten we echter vast stellen, helaas, dat de p r ij sregeling van varkens op een groote mislukking is uitge- loopen, die slechts wordt overtroffen door de vrijpostigheid, waarmede de betrokken Regeeringscommissarisi. desondanks deze maatregelen, in een lezing, door hem te Parijs gehouden, durft prijzen. De varkensregeling heeft slechts bereikt, dat direct belanghebbenden, baconfabrikan- ten, zich op niet te kwalificeer en wijze hebben kunnen verrijken, terwijl de mes ter in de misère bleef, langer dan zonder welke maatregelen ook het geval zou zijn Indien beperking inderdaad noodig is voor zuivelproducten, dan mag niemand zich daartegen verzetten, maar dan dient ook vast te staan, dat het niet anders kan en dat niet anderen met de resultaten gaan strijken. Boter naar Engeland. Hoe staat de situatie nu met de verhoog de boterproductie? Deze heeft in 1935 be dragen 98 mülioen K.G., tegen 85 en 87 normaal. De consumptie van boter Bedroeg 48 mill. K.G. plus 8 y2 mill. K.G. in de mar garine, samen dus 56 y. millioen K.G. Van die 98 millioen K.G. werd uitgevoerd 42 millioen K.G. De margarineconsumptie heeft bedragen 50 y. millioen K.G. mengproduct, waarin 81/» mill. K.G. boter, dus 42 millioen K.G. zuivere margarine, benevens 6 millioen volksmargarine (ongemengde en onbelast). Verbruik 1935 is dus als volgt: Boter in nat. boter 48 millioen K.G., Boter in marga rine Sy millioen K.G., Zuivere margarine 42 millioen K.G., Volksmargarine 6 mil lioen K.G. Aangezien de boterexpoat netto 42 mill. K.G. bedroeg, is slechts 57 y7 pet., der boter productie in eigen land geconsumeerd. Van die 42 mill. K.G. exportboter zijn er 23 naar Engeland en 3 naar Amerika gefor ceerd geëxporteerd voor 47 ets. en 36 ets. per K.G. Van die 26 millioen K.G. was ongeveer 20 millioen K.G. abnormaal (6 mill, was de normale uitvoer). Die 20 mill. K.G. had men dus, in plaats van haar te exportee ren, voor circa 70 ct. per K.G. kunnen ge bruiken, om het mengper cent age op 50 pet. te brengen, waardoor de dure margarine, althans wat smakelijker en voedzamer ge weest zou zijn. Nu is dit mengpercentage 10 pet. (het is al eens 40 pet. geweest). Wat wordt op deze redeneering nu geant woord? „Dan moet de margarineindus trie worden ingekrompen en worden de kosten per eenheid hooger". Dit argument geldt zéker niet voor den zuivelproducent en de loonarbeiders, die him brood in dit bedrijf verdienen? In al de margarinef abrieken samen wer ken (inclusief de producten voor het bui tenland) 1503 arbeiders. He zou wel eens willen vragen, hoeveel arbeiders direct en indirect werkeloos worden, indien deze ge forceerde 20 millioen K.G. boter (1/5 dus van de geheele boterproductie) aan den kant van den veehouder beperkt moesten worden. Direct, doordat nog grooter aantal veehouders, dan nu reeds het geval is, het alleen met vrouw en kinderen zouden trach ten te stellen, noodgedwongen voor een deel, voor een ander deel, omdat het niet veel meer uitmaakte of 't land in wat min dere conditie zou komen, omdat toch maar een beperkte productie mocht geleverd worden. Anderzijds zou het gevolg zijn, dat vee houders met groote kinderen deze minder aan tot nog toe op eigen bedrijf houden kunnen en deze dan als dienstbode of knecht op andere bedrijven komen, met als gevolg nog verdere uitschakeling van bona fide arbeiders. Hiermede is n i e t gezegd, dat een beper king onder èlie omstandigheden afgewezen moet worden, maar wèl, dat het vraagstuk der werkgelegenheid bij de veehouderij heel wat sterker spreekt, dan aan de andere zijde. 1500 werkmensohen bij de Margarinein dustrie, plus een zeker aantal voor het vervoer van de grondstoffen. Daarnaast 1.400.000 H.A. grasland. Rekenen we op elk bedrijf van 20 H.A., naast de bedrijfleider één volwassen arbeidskracht voor manne lijk en vrouwelijk personeel samen, dan geeft dit bedrijf' (behalve aan den boer) aan 70.000 personen, inwonende kinderen en arbeiders werk. Ik laat nu maar buiten beschouwing nog de middenstand op 't plat teland, die indirect voor verreweg het grootste deel van dit bedrijf moet bestaan en die ook als gevolg van de slechte uit komsten in erbarmelijken toestand ver keert. Commentaar verder overbodig! Zonderling is het bovendien, dat de mar- garinefaibrikanten bezwaar hebben tegen inkrimping van de binnênlandsche produc tie, als men regelmatig in de jaarverslagen leest, dat de winst niet uit het binnenland komt, maar van de voor het buitenland ge produceerde margarine. Dat weerhoudt de Unilever echter niet, om contingenten mar garine van kleinere fabrieken over te ne men, voor 6 ets. per pond netto, niet blijk baar om daarboven er nog aan te verdienen, maar voor haar gezondheid. Een ander argument vo'or de geforceerde uitvoer is, dat de Margarine heffing betaalt voor het landbouwcrisis^onds Men heeft werkelijk moeite zijn veront waardiging te bedwingen, als men leest wat daarover ten beste wordt gegeven. Het jaarverslag van Anton Jurgens Ver een igde fabrieken, die een winst boekten in het afgeloopen jaar van 12.290.529, zegt daarover het volgende: „Hier te lande heeft het niet ontbroken aan aanvallen op het bestaanreoht van onze industrie. Dat deze toeleg, die zoowel betreurens waardige kortzichtigheid als ondankbaar heid verraadt jegens een industrie, die jaarlijks tientallen millioenen moet op brengen voor de landbouw en veeteelt, tot mislukking is en blijft gedoemd, daarvoor staan ons het inzicht en het beleid der in- stantie's waartegen deze tegenstanders ap peleeren voldoende borg. Treurig maar waar!" Inderdaad: de Mangarin ©industrie betaalt 16 H millioen gulden aan heffing voor het Landbouwcrisisfonds, maar men vergeet heel laconiek erbij te voegen, dat de uit voer van boter naar Engeland en Amerika, die moet plaats hebben, omdat de Margari ne hier te lande een zeer loonend en ge garandeerd afzet gebied heeft, gekre gen op de binnenla-ndsche markt, aan ex portpremies precies hetzelfde bedrag aan het Landibouwcrisisfonds kost, om de prijs van de Margarine (1.20 K.G.) voor die boter te bereiken. Een ander argument voor deze geforceer de boteruitvoer is, dat wij op deze wijze bij een eventueele botercontingenteering in gunstige positie zouden komen. De les met de geforceerde baconuitvoer naar Engeland, die niets wijzigde aan het bescheiden con tingent, dat ons uiteindelijk voor dit artikel werd toegewezen, heeft nog niet afdoende geholpen. Denemarken, dat valuta-parasiet genoemd wordt in het Sterling blok, en daardoor reeds alleen, in landsvaluta gerekend, de helft meer voor de boter ontvangt dan wij en bovendien, zooals gezegd wordt, ook nog betere boter levert dan Nederland en daar door ook nog meer ontvangt, heeft zich door dit argument niet laten leiden. Het leverde het afgeloopen jaar 16 pet. minder dan voorheen, terwijl wij de export bijna verviervoudigden. Is niet veeleer de verwachting gewettigd, dat een zóó geforceerd aanbod de prijs drukt, meer dan bij normaal aanlbod het ge val is. Nederland kan slechts leveren voor behoorlijke prijzen, volgens het verdrag van Ottawa, als Engeland te kort komt uit eigen Dominions. De Regeering zelf is blijkbaar overtuigd van de urgentie van grooter botergebruik in het binnenland. De orisiszuivelcentrale heeft immers een mill, gulden beschikbaar gesteld voor de propaganda van zuivel; dat zal wel bedoeld zijn voor hen, die tot nog toe geen natuurboter gebruikten. Als men echter vraagt, het leger en de vloot natuurboter te laten gebruiken, dan krijgt men allerlei sofismen te hooren. „Men moet menschen, die in het gewone leven margarine gebruiken, in den dienst tijd niet wennen aan de natuurboter". Als of het niet veel erger is, hen, die in het ge wone leven het nationale product ge bruiken, in den diensttijd aan de margarine te wennen. Zelfs voor de kleine boeren en minder kapitaalkrachtige boeren is het een geluk, dat zij margarine koopen kunnen volgens den minister. Zeker, maar als men deze boeren eerst zoo arm maakt, dat zij hun eigen boter ver- koopen moeten om daarvoor margarine in de plaats te koopen en men ziet d a t als een geluk, dan zijn er nog heel wat geluk ken te ontdekken in de wereld Maar dan is dit geluk toch niet grooter, dan van iemand, wiens salaris met de helft gekoi-t is en die dan verblijd is, dat hem niet alles ontnomen is. De nationaal-economische kant. Noodzakelijk is allereerst, dat wij ons eigen productie-apparaat in stand en zoo goed mogelijk intact houden. Nu heeft de Minister gezegd: Verbruik ik in Nederland een kilo margarine, dan koop ik een waarde van 20 ets. per K.G. en ik krijg voor de boter in Engeland 50 ets. per K.G., dus krijg ik nog altijd 30 ets. aan vreemd geld toegezonden. Nu zou volgens deze redeneering de voor- deeligste oplossing zijn, de geheele veehou derij maar uit te schakelen. Men ontvangt dan zooveel malen meer 30 ets. uit het buitenland. Maar waarom dat ook niet toe gepast op de Japansehe goederen, die men veel goedkooper verkrijgen kan dan de in- heemsche? Waarom maar niet op elk ge bied, minderwaardige artikelen invoeren en betere uitvoeren, zoolang men daarvoor nog meer ontvangt dan het gekochte minder waardige kost. Nationale winst. Nu geef ik toe, dat deze redeneering niet de moeilijkste is, maar de gedachtegang van den Minister is reeds feitelijk onjuist, om dat de boter eerstens niet heeft opge bracht 50 ct. per K.G., maar de twee laat ste jaren circa 40 ct. per K.G. naar Enge land én Amerika. Voorts vergelijkt de Minister natuurbo ter, gereed voor het gebruik endegrond- stoffen voor de margarinebereiding, waaraan alle bewerking, vervoer en distrie- butie nog moet plaats hebben. Voorts is het in betrekking tot de natio naal-economische verhoudingen bij dezen boteruitvoer die heeft opgebracht voor de veehouderij 0.77 ct. dus yK cent de L. melk, maar uiteindelijk toch nog 10 mill, gulden, voor de industrie wel prettig te vernemen, dat Engeland verstoord Is over deze „dum ping" en nu den eisch stelt, in verband met de handelsbalans, dat Nederland voor de 10 millioen gulden industrieele producten van Engeland zal afnemen. Over de prijzen voor de consumenten heb ik niet gesproken. Ik weet maar al te goed, dat zorg en leed rondwaren, bij groote groe pen van ons volk en dat het daarom steeds moeilijker wordt loonende prijzen voor bo demproducten te bepleiten. De oorzaken, waarom groote groepen van ons volk niet meer in staat zijn, loonende prijzen te be talen voor het op eigen bodem geprodu ceerde, liggen dieper Waar het-hier in eer ste instantie om gaat is, dat voor een schil derij steeds de omlijsting noodig is, om de beelden op de juiste wijze te doen uitko men. De schilderij van de veehouderij ligt voor ons in de uitkomsten der landbouwboek- houdsbureaux die aangeven een belooning van 29 en 67 ct. per dag over 1935. De omlijsting vormen de jaarverslagen van de Margarinefabrieken en de gefor ceerde boteruitvoer tot het viervoudige van normaal voor afbraakprijzen die een prijs van ct. voor de melk wettigen. Er is voor dit alles voor deze belee- digende aantasting van de rechtspositie van den melkveehouder, slechts een veront schuldiging. Het is deze, dat men in Den Haag inder daad met de zaak is vastgeloopen als ge volg van de dualistische politiek. Men kan of men wil geen andere wegen inslaan en de oude wegen zijn onbegaan baar. Het faillissement kan worden uitgespro ken. Zoolang men niet inziet, dat wij met onze geheele economische en financieele politiek op den verkeerden weg zijn, zooals mr. Goseling op den Partijdag con stateerde, zal ook de gang van zaken voor den land- en tuinbouw deze zijn, dat door het wegvallen van de concurrentie en ruil- kracht van het grootste deel van ons be drijfsleven het aantal werkeloozen onrust barend blijft stijgen, 'een steeds grooter aantal kleine zelfstandigen op directe steun van de Overheid wordt aangewezen. Ge volg: steeds grooter groep, wien goedkoo- pe zuivel, vleesch en groente zal moeten worden toegewezen, waarvan geen heffing in het Fonds komt. De tekorten zullen steeds grooter wor den, zoodat het fonds steeds meer tot distri butie van armoede zal moeten overgaan. Het zou voor mij veel aantrekkelijks heb ben, om eens uitvoerig aan te toonen. waarom de bevoorrechting van het leen- kapitaal, welke bevoorrechting door heffin gen op de consumenten ten bate van de producenten (al is het steeds onvoldoende) gecompenseerd moet worden, speciaal het groote gezin, zoo als de voorzitter van den bond voor groote gezinnen schrift, in druk doet komen. Dit zou echter te veel gevergd zijn van de redactie en het valt ook, al is het er niet van los te maken, buiten het be stek van dit artikel, waarvan het doel was aan te toonen, dat de huidige boterpolitiek een dwaasheid is voor producent en con sument. M. P. v. d. WEYDEN. KERKNIEUWS „Heilig uur" voor Seminaristen. Donderdag 30 April van 34 uur wordt voor alle seminaristen, ook in de omtrek, het H. Uur gehouden in de kapel van het St. Elisabethsgesticht te Leiden. WILT U IETS WETEN? Vraag: Betreffende gelegenheid tot Mis- hooren te Brussel op Zondag a.s. Antwoord: Wij hebben geen kerklijst van Brussel, doch men zal u bij aankomst aldaar zeker nog een kerk kunnen aan wijzen, waar te half twaalf of twaalf uur nog een H. Mis is. Vertrouwt u zulks niet, dan kunt u toch ook met den gewonen trein van 7.33 uit Leiden, aankomst Brus sel 11.44. Dan kunt u om 6 uur naar de H. Mis gaan. VERKEERSONGEVALLEN IN ONZE DRIE GROOTSTE STEDEN. 's-Gravenhage maakt de minst slechte beurt. Nu de gemeentelijke statistische bureaux ven Amsterdam, Rotterdam en 's-Graven hage de gegevens hebben gepubliceerd over het aantal verkeersongevallen in 1935 en de daarbij betrokken slachtoffers, is het belangwekkend dit cijfermateriaal in on derling verband te bezien, ook in vergelij king met Vórige jaren, aldus schrijft de K.N.A.C. Aantal Aantal Motor- Verkeers ledsre automobilist kan u dadelijk vertellen, hoeveel kilomeier per uur zijn wagen haait, maar slechts weinigen weten, hoeveel meier ze wel, noodig hebben om met die vaart te stoppen I - die ln het belang van orde en veiligheid zijn gegeven, strikt óp te volgen en voorts op straat en weg hun volle aandacht con- centreeren op het verkeer en geen „risico nemen". Aantal slachtoffers bij verkeersongevallen rijtuigen bevolking ongevallen dooden ernstig licht totaal gewond gewond Amsterdam 1933 19364 772.364 9033 49 551 1388 1988 1934 20188 778.442 9228 46 679 1444 2169 1935 19387 781.060 8559 51 572 1361 1982 Rotterdam 1933 9706 580.804 5631 27 350 1260 1647 1934 10194 594.828 0064 23 384 1295 1702 1935 9843 594.951 5836 27 351 1289 1667 's-Gravenhage 1933 13240 459.885 3978 25 215 715 955 1934 14033 469.168 4843 25 299 801 1155 1935 13898 477.472 4324 26 285 832 1143 t „Meneer Jan^n, Let is n_gen u^i en ik zou U toch om zes uur wekken!" „En waarom heeft U dat dan niet ge daan?" „Omdat U om zes uur nog niet thuis was." (Lustige Koellner) De hierbij overgelegde tabel en het gra fiekje zullen weinig toelichting behoeven. Zoowel in Amsterdam als in Rotterdam en 's-Gravenhage is het aantal verkeersonge vallen in 1935 gelukkig afgenomen verge leken met het vorige jaar. Per 1000 inwo ners is het aantal verkeersongevallen het geringst in de gemeente 's-Gravenhage. Hetzelfde is het geval met het aantal doo- den en gewonden bij verkeersongevallen per 1000 inwoners. In alle drie steden is het aantal motorrijtuigen in 1935 verge leken met 1934 eenigszins afgenomen. Toch is het waarschijnlijk, dat in 1935 niet min der is gereden, maai dat van het beschik bare materiaal een intensiever gebruik is gemaakt. Amsterdam en Rotterdam kennen een maximum snelheidsbeperking voor motor.- rijtuigen. 's-Gravenhage sedert begin 1933 niet meer. Toen werd deze bepaling door het gemeentebestuur afgeschaft, omdat zij voor het normale automobielverkeer een be lemmering vormt en de practijk van zeven jaren afdoende had uitgewezen, dat zij niet aan de bedoeling had beantwoord en boven dien géén invloeo had kunnen uitoefenen op het aantal verkeersongevallen. Zooals reeds meermalen uitvoerig en gemotiveerd betoogd, deelt de K.N.A.C. deze meening. Er zijn overigens tal van factoren, welke met de verkeersveüigheid in deze steden wèl verband houden; hierop kan in dit korte bestek niet worden ingegaan. Stellig zullen in de groote steden even als overal elders in het land de verkeers- ongevallencijfers belangrijk kunnen ver minderen, indien alle categorieën van weg gebruikers, automobilisten en motorrijders, fietsers en wandelaars, ruiters en bestuur ders van bespannen voertuigen, zich onaf gebroken beijveren de regels van den weg, AANTAL VERKEERSONGEVALLEN PER 1000 INWONERS A'DAM 1Ï.6 u r - HAAG 3.6 AANTAL DOODEN EN GEWONDEN PER ÏOOO INWONERS 2.8 R'DAM 2 co CSC CT r.jj £i*DCN HAA& ff _2.£ iq.33 '55 TR IS „GROOT NIEUWS" ADVERTENTIES. Meer dan eens ontdekt men uit een ad vertentie nieuwe gebruiksmogelijkheden voor een artikel, dat men vroeger slechts voor één bepaald geval gebruikte. Denk b.v. eens aan de vele uitstekende recepten in de advertenties voor eetwaren, waarbij dan nog de opgave van zekere nuttige voe dingsstoffen komt. Tezamen vormen zij een groote hulp voor de huisvrouw, wanneer zij een zoo afwis selend mogelijk menu voor de maaltijden wil samenstellen. Worden wij niet iederen dag door de ad vertenties op de hoogte gehouden van de belangrijke technische vorderingen? Zelfs een leek kan daardoor tegenwoordig mee praten over de speciale voordeelen van allerlei automerken. Vraagt u maar eens den eersten den besten gymnasiast of H.B.S.-er naar de verbeteringen in de nieuwste modellen van de meest bekende automerken. Alleen door adverteeren was het mogelijk dat artikelen, die zooveel bijdragen om het leven te veraangenamen, algemeen in ge bruik kwamen Denkt u eens aan de radio, den stofzuiger, sanitaire installaties en wat al niet meer. Hoe het echtei was toen men nog niet zoo veelvuldig gebruik maakte van de ad vertenties, ziet men aan de schrijfmachine. Deze was al languitgevonden, maar nog altijd weinig in gebruik. Eerst als gevolg van adverteeren werd zij algemeen bekend en tot één der onmisbare werktuigen der moderne samenleving. Wij noemden slechts enkele voorbeelden. Maar zij zijn voor het grijpen! U kent zelf wel al die kleine, maar zoo uiterst practi- sche uitvindingen die de drukke werk zaamheden van de huisvrouw verrichten. U zult wel eens de opmerking gehoord hebben: „Advertenties?, neen, die lees ik nooit". Is het u toen ook opgevallen dat dit meestal menschen waren die zelf weinig inkochten? Een goede huisvrouw zult u dit nooit hooren zeggen. Die raadpleegt wel degelijk elhen dag de advertenties. Voor een zuinig beheer van het huishouden is het immers noodzakelijk dat zij weet wat er te koop is, en waar dat met de meeste garantie ge kocht kan worden. Voor haar is er eiken dag „Groot Nieuws" in de advertenties. Velen doen maai alsof zij nooit adverten ties, lezen, maar laten wij er rond voor uit komen: wij lezen ze meer dan wij zelf wil len weten en dan sommigen willen beken nen. Waarom toch? Omdat wij ze noodig hebben! STOOMVAARTBERICHTEN STOOMV. MAATSCH. NEDERLAND. POELAU BRAS (uitr.) pass. 25 April Perim. POELAU ROEBIAH (thuisr.) vertr. 27 April van Port Said. TARAKAN (uitr.) arr. 24 April te Belawan. KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIJ ALKMAAR uitr.) vertr, 24 April van Oallao. AMAZONE vertr. 24 April van New York naar West-Indië. BOSKOOP (thuisr.) vertr. 24 April van Corral. CLIO (uitr.) arr. 23 April te Curagao. ORPHEUS, Lissabon naar Amsterdam, pass. 27 April van 8.40 Bevezier. PLUTO arr. 27 April van Amsterdam te Odense. TELAMON vertr. 23 April van Manaos naar Iquitos. KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ BARENTSZ arr. 24 April van Mauritius te Hongkong. LE MAIRE vertr. 25 April van Sandakan naar Noenoekan. KON. HOLL. LLOYD. WATERLAND uitr.) arr. 27 April te Rio Janeiro. HOLLAND—AMERIKA LIJN. BOSCHDIJK, Rotterdam naar Havana, 26 April 9.50 v.m. 50 m. N. v. Land's End. DELFTDIJK, Rotterdam-Vancouver 26 April 1.30 nam. 200 m. Z. v. Valentia. MAASDAM arr. 24 April van Rotter dam te Houston. ROTTERDAMSCHE LLOYD SIBAJAK (thuisr.) 27 April 11.45 v.m. van Southampton vertr. ROTTERDAM—ZUID AMERIKA LIJN. ALPHACCA (thuisr.) vertr. 24 April van Bahia. STOOMVAART MIJ. OCEAAN. ALCINOUS van Liverpool naar Batavia pass. 24 April Perim. EMZETCO LIJN. JONGE ANTHONY arr. 25 April v. d. Tyne te Algiers. VEREENIGDE NED. SCHEEPV. MIJ. (Holland-Afrika Lijn) SPRINGFONTEIN (uitr.) vertr. 25 Aprli van Zanzibar. (HollandAustralië Lijn) NIJKERK (uitr.) pass. 26 April Oues- sant

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 11