DONDERDAG 23 APRIL 1936
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Hoe de Eerste Kamer over de Landbouw
politiek oordeelt.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BINNENLAND
27 ste Jaargang
No. 8401
S)e £cld^clie0oii^<mt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit De wereld
vier bladen.
V Kerk en Staat
In de verwarring der geesten verlangen
zeer velen naar leiding. Véél meer, dan
men veronderstelt. Véél meer, dan er zich
zelf van bewust zijn!
Leiding in het godsdienstige, het ker
kelijke leven, allereerst.
Maar zeer velen beseffen of gevoelen,
dat die leiding in het godsdienstige, het
kerkelijke leven niet beperkt kan blijven tot
de enkelingen en de huisgezinnen; dat die
leiding ook tot op zekere hoogte,
binnen bepaalde grenzen móet
omvatten het maatschappelijke, sociale en
politieke leven. Op dat terrein verlangen
zeer velen leiding van de autoriteit, van de
gezagsdragers, van de leiders op gods
dienstig, op kerkelijk gebied, voorzoo
ver 't betreft de beginselen, de a 1-
gemeene lijnen.
En dit verlangen spruit voort uit het zoo
redelijke en gezonde inzicht, dat de Gods
dienst domineert over, beheerscht ól het
andere; dat de Godsdienst leiddraad moet
zijn voor het handelen in héél het maat
schappelijk leven, moet bezielen Alle da
den van den godsdienstigen mensch.
Uit deze overtuiging volgt logisch, dat
de katholieken de leiding van de Kerke
lijke Overheid, van Paus en Bisschoppen ook
op niet-direct godsdienstig of kerkelijk
terrein aanvaarden aanvaarden als een
vanzelf sprekend feit!
In Paus en Bisschoppen erkennen de
katholieken hun inderdaad door God ge
geven Leiders. Hen te volgen, is hun
altijd maar vooral in dezen zoo ver
warden tijd een voorrecht. En een
katholiek zal, b.v. waar het betreft de vraag,
of hij al dan niet nationaal-socialist zal
zijn, de zoo duidelijke vingerwijzingen van
onze Nederlandsche Bisschoppen verstaan
en volgen liever dan zich ten deze te
scharen achter een leiding, die zichzelf
als zoodanig heeft opgeworpen.
Het voorrecht, dat de katholieken
deze leiding bezitten, wordt hun benijd
door anderen.
In een gisteren te Utrecht gehouden ver
gadering van de Ned. Herv. Predikanten-
vereenigng hield prof. dr. Paul Scholten
een rede over Kerk en Staat en hij zeide
daarin:
Ook op het gebied van het staats
leven ligt er een taak voor de Kerk,
mèèr voor de Kerk in haar geheel, niet
een op eigen gezag handelende predi
kant moet die aanpakken.
Juist! Met deze reeds door ons ge
maakte beperking, dat alleen bedoeld wor
den de beginselen, de algemeene
1 ij n e n van de politiek, waarvan het ver
band met den Godsdienst voor hen, die
dieper zien dan de oppervlakte, duide
lijk is.
De „Kerk in haar geheel" 't zijn in
de Katholieke Kerk, wat de bestuursmacht
betreft, Paus en Bisschoppen. In de Ned.
Herv. Kerk zal 't moeilijker zijn de „Kerk
in haar geheel" concreet aan te wijzen.
Eeuwfeest Paters
Franciscanen te Weert
VIERING VAN DEN HONDERDJARIGEN
TERUGKEER.
Heden had te Weert de feestelijke herden
king plaats van het feit, dat de Paters Min
derbroeders voor honderd jaren terugkeer
den in hun aloude klooster aan de Biest
aldaar.
Volgens de laatste wilsbeschikking van
de op 2 April 1461 overleden Johanna van
Meurs, gemalin van graaf Jacob van Home,
stichtte deze laatste een klooster voor de
paters Franciscanen.
Hiervoor had graaf Jacob zijn kasteel
de Aldenborch bestemd. Op den Zondag
morgen van 1 November 1461 had deze
schenking plaats. Na het overlijden van zijn
vrouw voelde graaf Jacob zich meer tot
het kloosterleven aangetrokken en hij trad
omstreeks het jaar 1470 in de Orde der Min
derbroeders. Bij de consacreering van het
kerkje van het klooster was o.a. aanwezig
in vogelvlucht
Het werk van de Nederlandsche ambu
lance in Abessinië is afgedaan; de Hol-
landsche missie keert in Mei naar het va
derland terug. Wel is de oorlog nog niet
afgeloopen en zou er nog meer dan genoeg
werk te doen zijn, maar het geld is op en
het .materiaal is in handen gevallen van
de Italianen. Derhalve zit er niets anders
op, dan terug te keeren.
Het is ondankbaar werk geweest in
Abessinië daar de meeste tijd is heenge
gaan met trekken over onbegaanbare we
gen op zoek naar het „oorlogsterrein" en
de hulp, die gebracht kon worden bij lange
na niet evenredig is geweest aan de ge
maakte kosten. In ieder geval zijn de Hol-
landsche dokters een avontuur rijker ge
worden en zullen zij bij hun behouden te
rugkeer in het vaderland heel wat te ver
tellen hebben.
De snelle opmarsch der Italianen is ge
stuit en dank zij den tegenstand der Abes-
sijnen en het uiterst moeilijk terrein zal
het waarschijnlijk nog geruimen tijd du
ren, voordat zij de Abessijnsche hoofdstad
zullen hebben bereikt. De Keizerin heeft
blijkbaar de hoop nog niet opgegeven, dat
de Europeesche landen Abessynië te hulp
zullen komen, want zij heeft een beroep
gedaan op de wereldpers, om te trachten
een einde te maken aan deze verschrik
kelijke slachting. Zij heeft zeker de uit
slag van de jongste besprekingen te Ge-
nève nog niet gelezen. Intusschen vraagt
men zich af, waarvan Italië zijn geweldig
oorlogsapparaat in Oost-Afrika betaalt?
De kosten van de expeditie worden thans
reeds geraamd op meer dan 8H milliard
lire. 't Is geen kleinigheid voor een land,
dat door do sancties de helft van zijn han
del heeft zien inkrimpen.
DE DAGBLADRECLAME.
„Dat de dagbladreclame een groote waar
de heeft, Is volkomen bewezen door het
feit, dat op een plotseling afgebroken recla
me een INZINKING VAN DEN OMZET
volgt".
Aldus prof. dr. J. E. de Quay, hooglee
raar aan de Handelshoogeschool te Tilburg,
in een rede, die hij Dinsdagavond heeft ge
houden iin de j aarlij kséhe vergadering van
het departement Breda van de Ned. Mij.
van Nijverheid en Handel.
de beroemde redenaar en kloosterhervor
mer Jan Brugman, toen vicarius provin-
cialis dier Orde, wiens faam betreffende
welsprekendheid tot op heden nog voort
leeft.
Door de Geuzen werd in 1566 een aan
val op dit klooster gedaan, terwijl de
paters later nog enkele malen in 1572 en
1637 verjaagd en hun klooster en kerk ver
nield werden. Op 9 Februari 1797 werden
de paters, die intusschen hun klooster weer
©enigszins hadden hersteld, nogmaals uit
gedreven door den commissaris der Fran-
sche republiek.
De paters bleven toen in het geheim hun
bediening uitoefenen, zich schuil houdend
bij burgers, op de zolders van het verlaten
klooster of in de gewelven der kerk. Ein
delijk echter op Zondag 16 April 1836
werd het regelmatig kloosterleven op de
Biest hervat, welke heugelijk feit door
gansch katholiek Weert en omgeving van
daag feestelijk herdacht werd.
Om 9 uur vanmorgen verzamelde zich
een stoet van bruidjes op den huize Cha-
ritas op de Biest, waarna omstreeks kwart
over negen de paters van het klooster,
bruidjes, huldigingscomité en vele belang
stellenden onder begeleiding van de Bies-
ter harmonie naar de pastorie in de Maas
straat trok, waar men Z. H. Exc. mgr. dr. G.
Lemmens, Bisschop van Roermond afhaal
de, die in de parochiale hoofdkerk een pon
tificale Hoogmis opdroeg, onder assistentie
van de paters Minderbroeders. De gezangen
werden uit gevoerd door de schola canto
rum.
De zeer ruime St. Martinuskerk was ge
heel gevuld met geloovigen en belangstel
lenden.
Na afloop van den H. Dienst trok de
stoet wederom naar het patersklooster. De
geheele stad, de buurtschap Biest en diver
se omliggende gehuchten hadden door het
uitsteken van vlaggen hun belangstelling
voor deze feestelijke herdenking betuigd.
Van 12 tot 1 uur had de receptie plaats
in de aula van het provincialaat, welke zeer
druk bezocht was.
Vervolgens had door het comité de aan
bieding plaats van de feestgave der gan-
sche gemeente, welke bestond uit een ver
nieuwing en verfraaiing van het voorplein
voor de kloosterkerk.
crisis-
Aan het Voorloopig Verslag van de Eer
ste Kamer over de begrooting van het land
bouwcrisisfonds voor 1936 wordt het vol
gende ontleend.
Verscheidene leden verklaarden zich
slechts zeer ten deele te kunnen vereeni
gen met de door de regeering gevoerde
landbouwcrisispolitiek, die dwars ingaat te
gen het streven naar aanpassing van de
prijzen aan een lager niveau van uitgaven.
Zij duchtten dan ook, dat de door de regee
ring voorgestane politiek van aanpassing,
gelet op de wijze, waarop de landbouw
thans wordt gesteund, niet zal slagen. Zij
erkenden, dat als overgangsmaatregel die
steun niet kon uitblijven en dat men de na
doelen, daaraan verbonden, tijdelijk heeft te
aanvaarden. Daartegenover stelden zij
evenwel, dat bij het huidige stelsel van
steun verleening de crisis blijft voortwoe
keren. zonder dat eenig uitzicht wordt ge
opend op beëindiging van den daaruit ont-
stanen onbevredigenden toestand.
Sommige andere leden betreurden even
eens, dat in de landbouwcrisispolitiek van
de regeering de vaste lijn ontbreekt, en wa
ren van meening, dat de minister meer
moet streven naar ordening in productie
en distributie.
Meerdere leden betoogden, dat de land
bouwcrisispolitiek in haar huiddgen vorm
een gevolg is van onze onjuiste handelspo
litiek.
Aan verhoog ing van de invoerrechten
gaven zij verre de voorkeur boven het in
gewikkelde stelsel, dat wij thans op het
gebied van den landbouwsteun hébben.
Weder andere leden verklaarden zich met
de tegenwoordige landfoouwcrisdspolitiek
wel te kunnen vereenigen. Zij spraken als
hunne overtuiging uit, dat een regelend op
treden van overheidswege ten aanzien van
de prijzen der landbouwproducten en in
verband daarmede verleening van steun
aan land- en tuinbouwbedrijven vooralsnog,
in het algemeen landsbelang, niet kan wor
den gemist.
Eenige leden opperden bezwaren tegen
de huns inziens te streng toegepaste cen
tralisatie bij de landbouwcrisispolitiek, wel
ke belemmerend werkt op de vrijheid van
de betrokkenen.
Sommige leden herinnerden aan de be
narde positie, waarin de landarbeiders ver-
keeren en het feit, dat de werkloosheid stij
gende is, mede, doordat steeds meer land
arbeid door machines wordt verricht.
Verscheidene leden verzochten den mi
nister met den meesten spoed te bevorde
ren, dat voor de kleine boeren eene rege
ling tot stand komt voor de z.g. tewerkstel
ling op eigen bedrijf met toekenning van
2/3 van het loon in werkverschaffing.
Eenige leden betreurden, dat de richt
prijs van tarwe van 10 tot 9
Opnieuw wezen verschillende leden op
de hooge distributiekoeten van groenten en
fruitten op de wenschelijkhedd, dat in het
bestaande stelsel spoedig wijziging wordt
gebracht.
Sommige leden vroegen of de minister
van ptlan is eene heffing voor groenten en
fruit in te voeren. Deze leden meenden,
voor het geval dit voornemen inderdaad
mocht bestaan, intijds het invoeren van
zulk eene heffing met grooten ernst te moe
ten ontraden.
Verschillende leden drongen aan op maat
regelen, om den zoo schadelijken export van
boter naar Engeland te beëindigen.
Verschillende leden spraken de hoop uit,
dat de minister niét zal toegeven aan den
drang om de bemoeiingen van de regeering
ten aanzien van de varkenshouderij geheel
of ten deele te beëindigen.
Verschillende leden achtten de verschaf
fing van eieren uit koelhuizen onvoldoen
de vervanging van de verstrekking van
vleesch.
Eenige leden meenden, dat grond bestaat
voor de vrees, dat door de bevoorrechte po
sitie, welke de bacanfabrikanten hebben
verkregen, binnen korten tijd niet alleen
tal van vleesch war enfabrikanten en gros
siers in varkensvleesch noodlijdend zullen
zijn geworden, doch dat zelfs een aantal
dezer bedrijven zal moeten worden geslo
ten.
BUITEHLAND.
De Nederlandsche ambulance keert uit
Addis Abeba naar het vaderland terug. De
geheele uitrusting in handen der Italianen
gevallen. (2de blad).
Nog steeds onrust in Palestina. (2de blad)
BINNEJILAND.
De Eerste Kamer over de begrooting van
het Landbouwcrisisfonds. (1ste blad).
Eeuwfeestviering van de Franciscanen te
Weert. (1ste blad).
DE STEUN AAN DE BLOEMENTEELT.
Wat er van verwacht mag worden.
Aan het einde van de vorige week zal
de bloemistenwereld ongetwijfeld aange
naam getroffen zijn bij het vernemen van
het besluit van den Minister van Land
bouw en Visscherij, waarbij f 300.000 be
schikbaar gesteld is van de Nederlandsche
Sierteeltcentrale, teneinde haar in staat te
stellen van georganiseerde kweekers op de
veilingen producten van de bloementeelt
aan te koopen.
Bovenstaande is voor velen een aanlei
ding geweest tot het trekken van verkeerde
conclusies. Men was n.L de meening toe
gedaan dat in den loop van het jaar voor
ƒ300.000 bloemen uit de markt genomen
zouden worden, doch dit is geenszins de
bedoeling van het ministerieele besluit,
daar met deze gelden uitsluitend op pro-
dicten, die den vastgestelden minimum
prijs niet opbrengen, gesteund zullen wor
den.
De bloem blijft een eigenaardig artikel,
dat in hooge mate afhankelijk is van de
weersgesteldheid De koude van deze maand
liet niet na haar invloed te doen gelden op
het prijsniveau zelfs zoo, dat diverse tul
pensoorten nog hooger genoteerd stonden
dan voor de Paaschdagen, hetgeen onder
staand staatje duidelijk aangeeft:
10 Apr. 13 Apr. 15 Apr.17 Apr.
Copland 6—10 5— 9 6—12 9—15
Bartigon 11—17 8—11 8—11 12—19
William Pitt 16—20 11—15 10—17 17—22
Elisabeth 19—22 8—17 9—11 16—20
Dergelijke verschijnselen doen zich voor
het geheele jaar door. Bij een plotseling
invallende hitte neemt de aanvoer der bloe
men zoo geweldig toe, dat b.v. de rozen te
Aalsmeer ver beneden den minimumprijs
blijven.
Door bovengenoemd regeeringsbesluit
wordt het overtollige thans niet meer ver
nietigd, maar krijgen de kweekers een klei
ne vergoeding.
Dit brengt nog mede dat de markt niet
meer overstroomd wordt en dus de han
delskweekers die buiten het veilingsver-
band staan, de kans op een kleine winst
behouden.
Ook de grossiers zijn hierbij gebaat,
daar een geheel ontwrichte markt groote
verliezen in zich bevat.
Wij hopen dan ook dat de hooge verwach
tingen, die de bloemisten wereld van dit be
sluit heeft, niet teleurgesteld zullen worden
doch het regeeringsbesluit ten volle aan
het gestelde doel zal beantwoorden.
ONTSLAGEN BIJ KWATTA
OPGESCHORT.
De directie der Kwatta-fabrieken te
Breda, heeft na onderhandelingen met de
drie vakbonden der werklieden de ontsla
gen, welke in verband met de vervanging
der jongeren, waren aangezegd, voorloopig
opgeschort.
Voor deze kwestie zal intusschen de be
middeling van den rij ksbemiddelaar wor
den ingeroepen.
a K de Koningin, R K. H. Prinses Juliana en de Prinses Von Vlied betreden hel paleis Voorhout te den Haag,
waar de vorstin Woensdag den Prins Von Wied en lijn geiln een noenmeol oanbood