DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Uitvaart en begrafenis van
Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck
27 ste Jaargang
DINSDAG 21 APRIL 1936
No. 8399
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentien 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden ot gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Ruys gaf een grenslijn aan.
Da antirev. „Rotterdammer" wil in een
#rtikel, gewijd aan wijlen jhr. Ruys de Bee-
tenbrouck, twee momenten releveeren. Het
blad schrijft ojn.:
Het eerste moment was een ontmoe
ting op het Binnenhof. In de Kamer
was een beslissing gevallen, welke den
„drankbestrijder" Ruys grootelij ks te
leurstelde. En, toen hij ons na afloop
passeerde, vroegen wij, zander meer:
Wat nu? Het antwoord luidde: de pro
paganda onder het volk met ver
dubbelde kracht voortzetten.
Dat was de man, die voor het volk
werkte.
Het andere moment, waaraan we
tierinneren, is van jonger datum. Ruys
gprak als minister-president bij het ju
bileum van de Vrije Universiteit. En
het hoogtepunt van zijn rede was de
geloofsbelijdenis: Als geloovig roomsch-
katholiek sta ik met u, mannen en
vrouwen der Vrije Universiteit, aan de
zelfde zijde der grenslijn: één God en
Vader bidden wij aan in Jezus Chris
tus, onzen Koning.
Ruys gaf hier een scheidingslijn aan, die
ook wij aanvaarden, met volle overtuiging.
Aan de eene zijde staan zij, die werke
lijk erkennen Christus' Godheid, Christus'
Koningschap aan de andere zijde de
niet-Christenen.
En nu zullen wij tegenover de laatsten,
die der overzijde van de scheidingslijn,
ocns zelf zeker niet verheffen; natuurlijk
niet! Veeleer moet ons bezielen het besef
van een gemeenschappelijke schuld te
genover hen, schuld van slecht voorbeeld,
schuld van nalatigheidMaar wij moe
ten toch erkennen, dat die scheiding s-
1 ij n ex is, en dat het is d e groote schei
dingslijn tusschen ons menschen!
Zeker, wij zijn wars van, wij veroordee-
len absoluut een zeker inter-confessionalis-
me, een zeker Christendom boven geloofs
verdeeldheid. Er is tusschen Protestanten
en Katholieken een beginsel-klove
helaas! Maar, deze realiteit aanvaardend,
erkennen wij daarnaast, dat, door de er
kenning van Christus' Godheid, Christus'
Koningschap, Katholieken en Protestanten
óók veel gemeenschappelijks hébben in de
practijk van het leven.
We bedoelen natuurlijk geloovige
Protestanten, zooals wij op 't oog hebben
Katholieken, die niet louter den naam „Ka
tholiek" dragen.
Tusschen hen moet zijn, vooral in dezen
tijd, het besef van saamhoorigheid,
dat gegrond is op de feitelijke eensgezind
heid: in de aanbidding van één God en Va
der in Jezus Christus, onzen Koning.
EEREDOCTORATEN.
De Senaat der Rijks-universiteit te
Utrecht heeft besloten ter gelegenheid van
haar driehonderd-jarig bestaan verschillen
de eere-doctoraten te verleenen, o.a. aan
prof. dr. Karl Barth te Bazel, den heer F.
H. Fentener van Vlissingen te Utrecht
(voorzitter internationale Kamer van Koop
handel te Parijs), prof. P. C. Flu te Lei
den, prof. dr. J. J. Baron Von Uexkuell
te Hamburg, Dom Jac. Huyben O.S.B. te
Egmond, superior van het Sint Adelbertus-
klooster aldaar.
VERJAARDAG VAN DE STICHTING
VAN ROME.
ROME, 21 April. (A.N.P.). De verjaardag
van de stichting van Rome wordt heden
met groote feestelijkheden gevierd. De
stad Rome is rijk versierd met vlaggen en
bloemen en in geheel Italië worden pu
blieke werken worden ingewijd. De duce
zelf opent te Rome een kliniek voor mala-
riologie en voor radiologie, terwijl hij de
eerste slag met de houweel zal doen voor
een nieuwen weg door het Renaissanoe-
kwartier.
Verder zullen in geheel Italië 66.400
pensioen-certificaten worden uitgereikt
aan oude arbeiders en invalieden en zul
len zij, die zich in den arbeid hebben on
derscheiden, worden gedecoreerd.
Temidden van de Geldersche bosschen in
de onmiddellijke omgeving van zijn geliefd
Suideras, is hedenochtend het stoffelijk
overschot van den Minister van Staat, Jhr.
mr. Oh. J. M. Ruys de Beerenbrouck, voor
zitter van de Tweede Kamer der Stat en-
Generaal ter ruste gelegd.
Suideras, de buitenplaats* van de familie
Ruys de Beerenbrouck ligt aan den land
weg van Zutfen naar Warnsveld, bij Vier-
akker.
Hoog opgaand geboomte onttrekt het huis
aan het gezicht der voorbijgangers.
De smalle en stille landweg gaf heden
een geheel ander beeld, dan op andere da
gen. Ontelbare auto's en vele autobussen
voerden autoriteiten en belangstellenden
van heinde en verre aan.
De politie had, van Zutphen af, bijzonde
re maatregelen genomen, waardoor het ver
keer zoo vlot mogelijk voortgang kon heb
ben.
Tegen 10 uur verzamelden zich de auto
riteiten op het Suideras.
De Kamerbewaarder van den overleden
Kamervoorzitter stond, getooid met zijn
ambtslint, aan de deur, geassisteerd door
de boden van de Tweede Kamer.
De regeling der plechtigheid bij de villa
geschiedde door mr. Kesper, griffier van
de Tweede Kamer, die de autoriteiten bij
den ingang ontving.
Het was een plechtige aanblik, het in re-
naissance-stijl opgetrokken huis, omringd
door bosschen en aan een zijde een wijd
uitzicht gevende over gazons, vijvers en
weilanden. De oprijlaan was gevuld met
een ontelbare menschenmenigte. Hier ver
zamelden zich de Kamerleden, vertegen
woordigers van corporaties, geestelijken, de
notabelen van Warnsveld en omliggende
Aan de overzijde van de groote vijver
stond het muziekcorps der mijnwerkers uit
Limburg opgesteld, in him typische donker
blauwe kleedij met groote witte pluimen.
Ook was er de harmonie uit Holthem (Lim
burg), welke met vaandels en banieren
langs den weg geschaard stond. Voorts de
putaties van Sobriëtas, van de Roomsch-
Katholieke Studentenorganisaties, van het
Hoofdbestuur van den Roomsch-Katholie-
ken Mijnwerkersbond, van het Roomsch-
Katholieke Werkliedenverbond, alsmede
van bestuursleden van vereenigingen, die
steeds de belangstelling van Jhr. Ruys had
den mogen ondervinden.
Tusschen 10 en half 11 kwamen de
meeste autoriteiten op Suideras aan. De
leden der regeering hadden voor het
meerendeel in Apeldoorn overnacht en
kwamen per auto uit Warnsveld. Het eerst
kwamen de ministers de Graeff en van
Lidth de Jeude, daarna de minister-presi
dent, dr. H. Colijn, met minister Slingen-
berg, vervolgens minister de Wilde met den
directeur-generaal der P.T.T., ir. Damme,
en daarna de overige leden van het Kabi
net.
Enkele minuten voor half elf arriveerde
de vertegenwoordiger van H. M. de Konin
gin, J. H. F. Graaf du Monoeau, oppercere-
moniemeester en grootmeester van het ci
viele huis van H. M. de Koningin.
Nadat vele autoriteiten in Suideras wa
ren ontvangen, kwam het plechtig moment,
dat het stoffelijk hulsel van Jhr. Ruys de
Beerenbrouck uit zijn woning zou worden
gedragen naar de R.K. kerk van Vierakker.
Twaalf pachters van den ontslapene, allen
in zwaren rouw, droegen de draagbaar tot
voor de hoofdingang. Enkele oogenblikken
later werd de eikenhouten kist met zilve
ren kruis bij de deuropening zichtbaar. De
pachters namen de kist over en plaatsten
deze op de baar. Geen bloemen werden er
op gelegd. Slechts een eenvoudig zwart
kleed dekte de kist. De pachters namen de
baar op hun schouders en langzaam droe
gen zij hun droeve last enkele passen. Toen
werd de baar op den grond geplaatst en
stelde de stoet zich op.
Voorop ging de Kamerbewaarder van den
ontslapene. Daarop volgden twee pachters,
dragende een groote krans met witte linten
van H. M. de Koningin. Dan de eigenlijke
lijkstoet met de boden der Tweede Kamer,
gaande terzijde van de kist. Dadelijk daarop
ging de vertegenwoordiger der Koningin
Graaf du Monceau met de weduwe en ver
dere familieleden.
Hierna volgden de beide waarnemende
Kamervoorzitters, 'de heeren van Dijk en
Vliegen. Onmiddellijk hierna kwamen alle
leden der regeering, gevolgd door de Com
missarissen der Koningin in Zuid-Holland,
Groningen, Utrecht, Gelderland en den
nieuw benoemden Commissaris in Limburg.
Voorts zeer vele Kamerleden, de oud-mi
nisters de Geer, Aalberse," Rutgers, Reijmer,
Donner, Marchant, de Graaff, Steenberghe,
de vice-president van den Raad van State,
Jhr. Beelaerts van Blokland, staatsraad
Rambonnet, leden van Gedeputeerde Staten
en de griffier dier Staten in Limburg.
Van het Bureau der Tweede Kamer wa
ren voorts aanwezig de heeren J. J. Pippel,
directeur der griffie, en T. K. van Iter-
son, bibliothecaris der Tweede Kamer, met
alle ambtenaren van de Griffie en de bi
bliotheek.
De eerste Kamer was vertegenwoordigd
door den president, mr. W. L. baron de
Vos van Steenwijk, den griffier, mr. de
Block en den referendaris Kiewit.
De Roomsch-Katholieke Staatspartij was
vertegenwoordigd door mr. Goseling en mr.
Kolfschoten, voorzitter en tweede secreta
ris van het dagelij ksch bestuur.
Er waren ook zeer vele geestelijke hoog
waardigheids bekleeders. Z. H. Exc. mgr.
dr. Lemmens, bisschop van Roermond, mgr.
J. G. van Schaik, proost van het metropoli-
taan kapittel als vertegenwoordiger van den
Aartsbisschop, mgr. dr. Poels.
Zij allen schaarden zioh achter het stof
felijk overschot van Jhr. Ruys de Beeren
brouck op den korten weg naar de be
graafplaats.
Zachte treurmuziek van de beide harmo-
niën klonk, zich mengende met het klok
gebeier der kerk.
Langs de lanen van het buitengoed ston
den de belangstellenden dicht opeen ge
drongen, eerbiedig een laatste groet bren
gende, toen de kist voorbij gedragen werd.
Op het kerkplein had zich de mijnwer
kersharmonie opgesteld, die, terwijl de
kist naar binnen gedragen werd, de treur-
marsch van Chopin ten gehoore bracht.
Recht tegenover Suideras ligt de kerk van
den H. Willibrordus omgeven door de
dorpsbegraafplaats. Daar werd een plech
tige H. Mis van Requiem gecelebreerd door
den parochie-pastoor dr. J. ter Heerdt, ge
assisteerd door pastoor Ingendaal uit Maas-
stricht als diaken en Dom. Huibens, prior
van Egmond, als subdiaken.
Op het priesterkoor hadden plaats geno
men de vertegenwoordiger van den Aarts
bisschop, de Bisschop van Roermond en
mgr. dr. Poels.
Plechtig werd de Gregoriaansche Mis ge
zongen door het parochiale zangkoor, ter
wijl het orgel voor deze gelegenheid be
speeld werd door den heer W. van Brugge,
organist der St. Lebuinuskerk in Deventer.
Na den uitvaartdienst werd de absoute
verricht door den bisschop van Roermond
mgr. dr. Lemmens.
Bij het verlaten van de kerk speelde de
Holthumsche Harmonie eveneens de treur-
maisch van Chopin.
Omstreeks half twaalf werd de kist, voor
afgegaan door de geestelijkheid en gevolgd
door een onafzienbare schare, uit het dorps
kerkje naar het graf gedragen.
De beaarding geschiedde hier door pas
toor ter Heerdt.
Er waren slechts enkele kransen. Behalve
die van H. M. de Koningin was er een van
Commissarissen en oud-Commissarissen der
Koningin en een van het diplomatieke
oorps.
Onder de aanwezigen werden, behalve
de reeds boven genoemden, nog opge
merkt de oud-ministers mr. Kan, Koenig,
de secretaris-generaal van het Departe
ment van Binnenlandsche Zaken mr. dr.
Fr ederiks, de algemeen voorzitter van het
verbond van Nederlandsche Werkgevers,
de heer Gelderman, alsmede verscheidene
leden der Eerste Kamer der Staten-Gene-
Onder de vertegenwoordigers der organi
saties kunnen nog genoemd worden het
Egmond-comité, de St.Adelbert-vereeniging
de dx. Ariëns-vereeniging, de Nederland
sche Journalistenkring, de Katholieke Jour-
nalisten-vereeniging en de Haagsche Jour-
nalisten-vereeniging. Ook werden nog opge
merkt de oud-gezant in Brussel, Jhr. van
Nispen tot Sevenaer, het oud-Tweede Ka
merlid Baron van Wijnbergen, vele hoog
leeraren en vele burgemeesters van ge
meenten in Limburg.
Nadat op de begraafplaats de kist in
de familie grafkelder was geplaatst en de
beaarding had plaats gehad, speelde de
mijnwerkersharmonie, die zich inmiddels
op de begraafplaats had opgesteld, Ases
Tod.
De zoon van den overledene bracht ver
volgens namens zijn moeder en de kinde
ren in de eerste plaats eerbiedigen dank
aan den vertegenwoordiger van de Konin
gin voor zijn aanwezigheid en verzocht
hem aan de Koningin zijn dank over te
brengen voor de vele blijken van deelne
ming, welke de familie in deze droeve da
gen van Haar had mogen ondervinden. In
de tweede plaats dankte hij allen, van
hoog tot laag, van eiken rang en stand,
die door hun belangstelling de smart van
de familie hadden helpen lenigen. Maar
niet alleen aan de menschen wilde hij
dank brengen, doch ook, en allereerst, den
Schepper wilde hij danken, voor al dat
gene, wat Hij in den persoon van den over
ledene had geschonken. Thans is hij van
ons heengegaan, maar met christelijke be
rusting kunnen wij zeggen: de Heer heeft
gegeven, de Heer heeft genomen, de Naam
des Heeren zij geprezen
Omstreeks 12 uur was de indrukwekken
de plechtigheid ten einde.
De ministers, Kamerleden en verdere
autoriteiten begaven zich vervolgens naar
Suideras om de familie Ruys de Beeren
brouck persoonlijk te condoleer en.
IN MEMORIAM.
In de „Maasbode" wijdt prof. mr. Aal
berse het volgend in-memoriam aan jhr.
mr. Ruijs de Beerenbrouck:
Vrijdagavond.... telefoon.... wat? het
kan niet zijn!Ruijs dood....
Nooit greep een doodstijding mij zóó
zeer aan. Wel hadden wij er de laatste we
ken van Maart onder elkaar over gefluis
terd: wat ziet Ruijs er toch slecht uit. Wel
was in de vorige week het krantenbericht
verontrustend: de Voorzitter der Tweede
Kamer moet enkele weken rust houden.
Rust houden, hij, de rustelooze
Maar nu eensklaps dat somber bericht
uit die zwarte telefoon: Ruijs is dood.
Van 1893 af zyn onze levens evenwijdig
Dit nummer bestaat uk
drie bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Begin Mei 1893 spraken wij elkaar voor
het eerst. We hadden in Leiden de R.K.
Studentenvereeniging opgericht, op 3 Mei.
Ruijs was daar niet bij tegenwoordig. Ik
stelde voor, hem tot voorzitter te kiezen.
Daaiom trok ik enkele dagen later naar
Den Haag. waar hij bij zijn vader, den
Minister van Justitie, inwoonde. Zoo ont
moetten wij elkaar voor 't eerst. Wij vón
den elkaar. Hij nam aan, en we werkten
tot in '95 samen als voorzitter en secre
taris. >4
In 1905 ontmoetten we elkaar weer in
de Tweede Kamer, en werkten, met van
Wijnbergen, samen vooral op het gebied
der sociale wetgeving. Op het ontwerp-
wet Arbeidsovereenkomst dienden wij ge
drieën een heel reeks amendementen in.
In IE 16 ging ik de Kamer uit wegens mijn
professoraat in Delft, en Ruijs anderhalf
jaar later wegens zijn benoeming tot Com
missaris der Koningin in Limburg. Maar
reeds in 1918 bracht Nolens ons weer bij
elkaar in het Ministerie, dat tenslotte niet
door hem, maar door Ruijs geformeerd
werd. Een samenwerking van zeven lan
ge, zware jaren. Op van het werk, snakte
ik naar het einde, maar Ruijs en Heems
kerk hadden nog wel willen blijven.
Weer vonden wij elkaar terug in de
Tweede Kamer, tot aan zijn dood, al on
derbrak hij zijn Kamerlidmaatschap nog
eens voor het Ministerambt.
Drie en veertig jaren lang liepen onze
levens parallel. En nu heeft de dood ons
gescheiden, juist nu, nu ons beider taak
zwaarder was dan wellicht ooit tevoren.
Ruijs was een en al levendige opgewekt
heid. Maar hij was een rustige geest, kalm
wikkend en wegend, met klaar inzicht,
met dóórzicht, met lange ervaring op
practisch staatkundig terrein. In de Katho
lieke Kamerfactie, welker vergadering htf
tijdens zijn Kamervoorzitterschap als re
gel niet bezocht, was hij steeds aanwezig
als moeilijke vraagstukken moesten be
sproken of verdragende beslissingen ge
nomen worden. En zijn woord woog daar
zwaar.
En nu zullen wij hem missen
Welk een vol, rijk leven heeft de dood
in hem afgesneden. Want ook buiten zijn
staatkundigen arbeid heeft hij vooral op
sociaal, charitatief en godsdienstig gebied
gewerkt zijn leven lang. Hij was een ini
tiatiefnemer, een opstuwer, een organisator
Zijn kracht lag in het leiding geven aan
anderer werk.
Hij overschatte zichzelf niet. Hij wist
wat hij kon, en hij deed het met al de
kracht van zijn geestdrift. En het werk,
dat hem minder goed afging, liet hij aan
anderen over.
Zoo heeft hij, van zijn studententijd af
tot vlak voor zijn dood, gewerkt en met
de gaven, die God hem geschonken had,
gewoekerd. Hij komt niet met leege han
den voor den Troon Gods. Zijn levensboek
is op zijn bladen vol van zijn daden, ver
richt voor het heil van ons volk, en ter
eere Gods. Hij was de trouwe knecht, die
nu tot intreden wordt genood.
Maar wij zullen hem missen, missen om
zijn Roomsche blijmoedigheid, steunend
op zijn krachtig Godsvertrouwen.
BUITENLAND.
De Volkenbondsraad heeft gisteren een
slappe resolutie aangenomen en is zonder
verder Mm te doen uiteengegaan. (2de
blad).
Hevige gevechten In Noord- en Zuid-
Abessynië. (2de blad).
Mexico wil den Volkenbond verlaten.
(2de blad).
De verjaardag van Hitter. (2de blad).
Nog steeds onlusten in Palestina. (2de
blad).
BINNENLAND.
De Ned. Verkennersver. en de Graal btf
Z. H. den Paus. (2de blad).
Noodlanding van Tsjechisch verkeers
vliegtuig bij Eelde. (Luchtv., 3de blad).
Uitvaart en begrafenis van Jhr. mr. Ch,
J. AL Ruys de Beerenbrouck. (1ste blad).
Overleden is pater dr. C. Wilde 8.J.
(Kerkn„ 2de blad).
De wereld
in vogelvlucht
Wat wij gisteren verwachtten, is gebeurd.
De bijeenkomst van den Volkenbondsraad
heeft inderdaad al heel weinig nieuws ge
bracht. De Raad is uiteengegaan na aan
vaarding van een resolutie, waarin nog
maals een beroep wordt gedaan op Italië.
Overigens is de zaak gelaten zooals ze was.
De met algemeene stemmen (behalve van
Italië natuurlijk) aanvaarde resolutie be
treurt, dat de verzoeningspogingen van de
Commissie van Dertien geen resultaat héb
ben gehad. Eveneens betreurt de Raad. dat
onder deze omstandigheden de vijandelijk
heden niet konden worden gestaakt en dat
de oorlog wordt voortgezet in strijd met het
Volkenbondsverdrag en de verplichtingen
der Volkenbondsstaten.
De Raad richt nogmaals tot Italië een
plechtige oproep by de oplossing van zijn
conflict met Abessynië den geest te doen
heerschen, die den Volkenbond mag ver
wachten van een zijner oprichters en van
een lid, dat in den Volkenbondsraad een
vaste zetel heeft.
Ziezoo, denkt Mussolini, wij gaan weer
verder.
In Rome verwacht men vandaag, bij de
viering van den verjaardag van de stich
ting van Rome, groot nieuws. Naar het
schijnt, wordt aan dat „nieuws" in Abes
synië hard gewerkt, want er worden van
Abessijnsche zijde hevige gevechten gemeld
in het Noorden zoowel als in het Zuiden.
De slappe houding van den Volkenbond
heeft in Mexico reeds een stemming doen
ontstaan om uit te treden uit deze „dure
en nuttelooze organisatie". Ook in Zweden
heeft een blad een enquête ingesteld onder
zijn lezers om te vernemen, of men uittre
ding uit den Bond verlangde. Niet minder
dan 95 pet. der lezers verklaarde zich vóór
uittreding. Nu zegt dat niet veel, omdat het
blad reeds langen tijd een campagne tegen
den Volkenbond gevoerd had. Maar door
de houding van den Bond in de jongste
conflicten is het prestige van den Bond er
waarlijk niet grooter op geworden.
