STADS
NIEUWS
DONDERDAG 16 APRIL 1930
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
No. 8395
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 1 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele vao het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 1 0.50
V Een Leidsche leider
der S.D.A.P.
In de soc.-democratische „Vooruit" lezen
we volgend stukje:
In het Partijbestuur heeft ons con
gres Van Eek vervangen door v. d.
Goes van Naters. De eerste, hoe frisch
en krachtig ook nog, stelde zich niet
meer beschikbaar, nu hij sinds enkele
jaren den 65-jarigen leeftijd over
schreden heeft en een congrebesluit
met het in het algemeen stellen van
die leeftijdsgrens de bedoeling heeft
gehad ruimer baan te maken voor de
jongeren. Het congres heeft die be
doeling in toepassing gebracht; de
plaatsvervanger is 35 jaar.
Van Eek vertegenwoordigde een bij
zondere richting in de partij. Hij was
Vein een diepe ethische instelling en
pleitte er steeds voor, ook in het per
soonlijk leven zooveel mogelijk naar
de socialistische gedachten te hande
len. In Van der Goes van Naters huist
veel van diezelfde ideeënwereld. Hij
heeft er in zijn persoonlijk leven ook
getuigenis van afgelegd. Uit het zui
verste idealisme heeft hij de zekerheid
van een welbeklante Nijmeegsche ad-
vocaten-practijk vaarwel gezegd om
zich in het mijngebied geheel aan on
ze beweging te wijden.
Onze stadgenoot mr v. Eek, voorzitter
van de Leidsche S. D. A. P.'sche fractie in
den Gemeenteraad, is inderdaad nog frisch
en krachtig!
Wij willen gaarne naar aanleiding van
bovenstaand stukje een paar opmerkingen
maken.
Wij respecteeren mr. v. Eek. Maar
heel eerlijk en oprecht gezegd niet zijn
politiek over het algemeen. En, als wy dit
zeggen, dan doelen wij niet op zijn sociaal
democratisch beginselen en denkbeelden,
maar dan doelen wij op het feit, dat in
zijn politiek het partij-belang vaak te veel
op den voorgrond treedt, en dat de keuze
van de middelen, om dat partijbelang te
dienen, zijn oppositioneele politiek, vaak
wordt geleid door die laten we zeggen:
ouderwetsche partijen-politiek, wel
ke terecht weerzin heeft gewekt bij ve
len en het partijen-stelsel in miscredlet
heeft gebracht.
Wij respecteeren mr. v. Eek om het
idealisme, de belangenloosheid, waarmede
hij zich aan de zaak der S. D. A. P. geeft,
nu reeds jaren-lang. Hij streeft niet naar
eer, en, zoo mogelijk, nóg minder naar
geld. 't Is niet noodig, dat hij naar geld
streeft niet omdat hij zoo erg rijk is,
maar omdat hij zoo weinig behoeften heeft
voor zichzelf, zoo eenvoudig leeft. Dat is
voorbeeldig.Wij vonden jm het boven
staande stukje van de „Vooruit" een mooie
aanleiding, om dit van onzen beginsel-te
genstander te getuigen, naar eerlijke en
oprechte meening.
ERNSTIG ONGEVAL
IN LOCOMOTIEVENLOODS.
Buis uit elkaar gesprongen.
DRIE ARBEIDERS GEWOND.
Door het springen van een buis in een
locamotievenloods aan de Rietlanden te
Amsterdam zijn vanmorgen dóe arbeiders
verwond geraakt van wie een zoo ernstig,
dat hij in het gasthuis moest worden opge-
De arbeiders waren bezig met het door
branden van deze buis, waarvoor zij een
autogeen laschapparaat gebruikten. De buis
was, blijkbaar zonder dat dit den arbeiders
bekend was, met water gevuld. Door de
enorme hitte, die er op wend uitgeoefend,
ontstond stoom vorming, tengevolge waar
van het metaal plotseling met een hevigen
slag uiteensprong. Twee der arbeiders,
resp 50 en 38 jaar oud, werden door den
heeten stoom getroffen, de oudste liep zul
ke ernstige brandwonden op, dat hij in het
O. L. Vrouwegastbuis moest worden opge
nomen. De andere kon, na daar verbonden
te zijn, naar huis worden gebracht. De der
de arbeider werd door een der wegvliegen
de stukken aan de borst getroffen, echter
niet zoo ernstig ,dat hjj vervoerd moest
worden.
De wereld
in vogelvlucht
In Italië wordt vandaag de val van Des-
sie in het geheele land uitbundig gevierd.
Overal wordt gevlagd en de bladen schrij
ven opgetogen commentaren. Men hoopt
in Italië, dat Addis Abeba bezet zal kunnen
worden op 21 April a.s. den verjaardag
van de stichting van Rome.
Het is de gewoonte, op 'dien dag verschil
lende groote openbare werken in te wijden
en ook op andere wijzen de resultaten van
den fascistischen arbeid aan het volk te
toonen. De tijding van de inneming van
de Abessijnsche hoofdstad op dien datum
zou van de grootste propagandistische
waarde zijn.
Inmiddels begint generaal Graziani zich
aan het Zuidelijk front ook weer te roeren.
Langen tijd heeft men weinig van hem ge
hoord, en het is zelfs vrij onzeker, waar
diens leger zich eigenlijk precies ophoudt,
en tot hoever het is doorgedrongen. Thans
wordt gemeld, dat de Italianen ten Zuiden
van Sasabaneh tot den aanval zijn overge
gaan.
Baron Aloisi is te Genève aangekomen
en onderhandelt met de Madariaga en
Avenol, die in opdracht van de Commissie
van Dertien het contact tusschen de oor
logvoerenden tot stand moeten brengen.
Tot nog toe is geen resulaat bereikt.
In het Verre Oosten neemt de spanning
tusschen Rusland (dat met Buiten Mon
golië een wederzijdsch verdrag van mili
tairen bijstand heeft gesloten) en Japan,
(wiens vazal-staat Mandsjoekwo is) voort
durend toe. Op de grens van Mandsjoek
wo en Mongolië hebben telkens inciden
ten plaats, welke het gevaar met den dag
doen groeien, dat er een oorlog uit voort
spruit.
LEIMUIDEN—RIJNZATERWOUDE. -
BENOEMING GEMEENTE-SECRETARIS.
De heer J. W. de Ren.
Gisteren is in openbare raadsvergade
ring tot secretaris benoemd de heer J. W.
de Ren, gemeente-ontvanger en ambtenaar
ter secretarie van Leimuiden en Rijnsater-
woude.
Hij is 32 jaar oud en in 1923 als volontair
te Leimuiden op de secretarie gekozen.
In 1926 werd hij benoemd tot ambtenaar
ter secretaris en tevens gemeente-ontvanger
van Leimuiden. In 1928 is hij benoemd tot
ontvanger van Rijnzaterwoude en in 1920
tevens tot ambtenaar ter secretarie aldaar.
De nieuwe functionaris is in het bezit
van H.B.S.-dipl. en diploma gemeente-ad
ministratie.
De heer De Ren is tevens secretaris-
penningmeester van verschillende polder
besturen.
In de gisteravond gehouden Raadsver
gadering te Rijnsaterwoude is de heer De
Ren ook benoemd tot secretaris der ge
meente.
Beide benoemingen geschiedden met alge-
meene stemmen.
JEMEN GESLOTEN VOOR
EUROPEANEN.
JERUSALEM, 16 April. (A.N.P.) De re
geering van Jemen heeft aan alle Euro
peanen verboden het gebied van Jemen te
betreden.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
PASTOOR BOUTERS O.F.M.
In den toestand van Pater Bouters,
Pastoor te Coevorden, is nog weinig ver
andering ingetreden. Zijneerw. is nog
niet buiten levensgevaar, al zijn er enkele
teekenen die iets hoopvoller stemmen.
ST. LIDUINA-PROCESSEE
Wij verwijzen naar een aankondiging in
dit nummer betreffende de St. Liduina-
processie op Maandag 20 April naar Schie
dam.
Degenen, die wellicht kaarten voor deze
bedevaart hebben gekocht, doch er om een
of andere reden geen gebruik van kunnen
of willen maken, kunnen een goed werk
doen door deze ter beschikking te stellen
van het St. Liduina Huis aan den Zoeter-
woudschen Singel, opdat ook enkele der
kinderen kunnen deelnemen.
PATERSPRAATJE OVER DE FILM
't Is dezen keer maar een praatje in
vestjeszak-formaat. Ik wil namelijk alleen
even uw aandacht vragen voor den feest
avond van onze film „Roma" op Dinsdag
21 April a.s. in de groote zaal van de Stads
gehoorzaal. Aanvang 8 uur. Komt allen!
Zie affiches en advertenties in dit blad!
Pater AUX. VAN SCHALEN,
Voorzitter.
OPERETTE „ROZETTE".
De vasten is weer voorbij en er worden
plannen gemaakt om nog eens een avondje
uit te gaan Dat hebben we na dien stillen
tijd ook verdiend.
Maar waarheen? We zullen het u zeg
gen.
24 April a.s. komt mej. Mulder uit Den
Haag met haar ensemble op veelvuldig
verzoek andermaal in Leiden een uitvoe
ring geven in den Schouwburg.
Opgevoerd zal worden de première van
de operette „Rozette' in 3 bedrijven, tekst
van Jo Mulder, muziek Antoon Voerman.
Het belooft, een schitterende avond te
worden.
Aan allen die de „Wonderbloem" wel en
niet gezien hebben geven wij den goeden
raad om spoedig enkele kaarten te bestel
len. Vooral zij, die het zoo jammer vonden
de vorige operette niet te hebben gezien,
sporen wij aan thans er vlugger bij te zijn.
En het mooiste van alles is:
U hebt een mooie genotvolle avond.
De speelsters en hun leidster zijn vol
daan over uw opkomst enda St. Vin
centius-vereeniging is u hoogst dankbaar.
GEMEENTELIJKE GROENTEN-
DISTRIBUTIE.
Ter vorkoming van misverstand, merken
de drie Leidsche Organisaties van Groen
tehandelaren het volgende op:
Door de Rotterdamsche Kamer van
Koophandel is een antwoord gepubliceerd
van Z.Exc. Minister Deckers op de be
zwaren der Rotterdamsche Kamer van
Koophandel, tegen de Gemeentelijke groen-
tendistributie.
In het slot van dit eerst de vorige week
gepubliceerd schrijven merkt de Minister
o.a. op, dat het hem wil voorkomen,
dat tegen de wijze waarop de distributie
plaats heeft, geen gegronde bezwaren kun
nen worden ingebracht, dit te minder, waar
geen voorstellen omtrent een den handel
meer bevredigend distributiesysteem, waar
bij evenwel de vlotheid en eenvoud van
het huidige systeem niet verstoord, de con
trolemogelijkheden niet verminderd en de
kosten niet verhoogd zouden worden, tot
heden niet zijn aangeboden.
Dit antwoord van den Minister is echter
reeds van 14 Maart jl. De voorstellen op
verzoek van den leider der Gemeentelijke
Groentendistributie bij de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale en bij Zijne
Excellentie ingediend door de drie Leidsche
organisaties, dateeren van 21 en 23 Maart.
De Minister heeft derhalve bij zijn ant
woord met deze voorstellen geen rekening
kunnen houden.
Uit het antwoord van den Minister moet
daarom worden afgeleid, dat de Minister
uitdrukkelijk de mogelijkheid open laat,
dat er een voor den handel meer bevredi
gend systeem zal worden ingevoerd.
Overtuigd, dat de ingediende voorstellen
volkomen beantwoorden aan de eischen
door den Minister gesteld, zien de drie
Leidsche organisaties met vertrouwen de
beslissing van den Minister tegemoet.
FR. A.M. STRAATSBURG t VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Italië viert de bezetting van Dessie.
j (2de blad).
j Nieuw offensief van generaal GrazianL
(2de blad).
Misnoegen in Duitschland over de Lon-
densche bespreking der generale staven
van de Locarno-mogendheden. (2de blad).
Redevoering van Sarraut. (2de blad).
Het nieuwe kabinet-Axana voor het par
lement. (2de blad).
Vliegongeluk op de lijn Turijn—Milaan.
(Luchtv. 1ste blad).
Ook een vliegongeluk in Indië (Ned. O.-
Indië, 1ste blad).
Gisteravond is in het St. Elisabeth-Zie
kenhuis overleden de heer Frans Straats
burg, in den ouderdom van 74 jaar.
De heer Straatsburg is slechts een twee
tal weken ongesteld geweest. Zijn over
lijden komt voor allen, die hem kenden, on
verwacht. Tot aan den laatsten dag vóór
zijn ziekte hebben wij den heer Straatsburg
gekend, zich bewegend met vluggen, veer-
krachtigen tred, zich interesseerend en wer
kend voor zijn zaken met levendige ambi
tie, als ware 't een jonge manDe ja
ren hadden bij hem niet den minsten in-
invloed op de hem van nature geschonken
frischheid en opgewektheid en vroolijkheid.
Sedert 1923 maakte de heer Straatsburg
deel uit van het Kerkbestuur van de pa
rochie van O. L. Vr. Onbevl. Ontvangen
(Hartebrug) en als afgevaardigde van ge
noemd Kerkbestuur was hij ook mede-be
stuurder vein de R.K. Begraafplaats. In bei
de functies heeft hij zich met veel toewij
ding aan de door hem aanvaarde taak ge
geven.
De nagedachtenis van den heer Straats
burg zal bij allen, die hem hebben gekend,
in eere blijven en in een aangename herin
nering. 't Was in den omgang een hoffelijk
en eenvoudig, een levenslustig en even
wichtig mensch. Voor allen, die met hem,
min of meer van nabij, mochten omgaan,
be teekent dit overlijden een verlies, dat
hun veel leed doet.
Hij ruste in vrede.
NED. BOND VAN LEERAREN EN
LEERARESSEN BIJ HET NIJVERHEIDS.
ONDERWIJS
De jaarvergadering.
(Vervolg).
Na de pauze stelde de voorzitter een
voorstel van de afdeeling Eindhoven aan
de orde om de regeering te verzoeken het
volgende personeel te pensionneeren: 1.
zij die 60 jaar zijn en een voor pensioen
in aanmerking komenden diensttijd van 35
jaren hebben; 2. zij die een diensttijd van
35 jaren doen meetellen en jonger zijn dan
60 jaar; 3. de onder 1 en 2 genoemden,
die op 60-jarigen leeftijd 3 of meer kinde
ren te hunnen laste hebben beneden den
leeftijd van 18 jaren te pensionneeren op
een leeftijd, gelegen tusschen 60 en 65
jaar, ais het aantal kinderen in dat tijd
vak minder dan 3 beneden een leeftijd
van 18 jaren gaat bedragen. De pension
neer in g zou tijdelijk moïten zijn, b.v. voor
een tijdvak van 5 jaren, Indien tegen defi
nitieve pensionneering op dien leeftijd van
regeeringswege bezwaren mochten be
staan. De gelegenheid zou geopend moe
ten worden, dat de leerkrachten by het
nijverheidsonderwijs op 55-jarigen leeftijd
vrijwillig worden gepensionneerd, in ver
band met de reorganisatie van het nijver
heidsonderwijs.
Het hoofdbestuur adviseerde een rege
ling, zooals die bestaat voor de leerkrach
ten bij het l.o. Deze omvat o.m.: leerkrach
ten met ten minste 10 dienstjaren worden
uiterlijk 4 maanden na het bereiken van
den leeftijd van 60 jaren voorloopig ge
pensionneerd behalve wanneer a. de leer
kracht één of meer minderjarige kinderen
heeft, b. de leerkracht minder dan 36
dienstjaren voor pensioen kan doen gel
den.
De afdeeling Middelburg amendeerde het
voorstel-Eindhoven door de bepaling, dat
leerkrachten op 60-jarigen leeftijd vrij
willig kunnen worden gepensionneerd. Ook
BINNENLAND.
Een vergadering van R. K. Onderwij
zers. (2de blad).
Een vergadering van de Ned. Planten-
ziektenkondige Vereeniging (2de blad).
Verschillende ernstige verkeersongeluk
ken. (3de blad).
de afd. Leiden had een amendement inge
diend, dat het hoofdbestuur overnam en
dat luidde als volgt: leerkrachten worden
uiterlijk 4 maanden na het bereiken van
den 60-jarigen leeftijd voorloopig gepen
sionneerd, behalve wanneer de leerkracht
minder dan 36 dienstjaren voor pensioen
kan doen gelden of een of meer minderja
rige kinderen te zijnen laste heeft of eeni-
ge bijzondere lasten. Deze leerkrachten
kunnen echter op eigen verzoek wel voor
loopig gepensionneerd worden.
Het door Leiden geamendeerde voorstel
van de afdeeling Eindhoven werd na
breedvoerige discussies aangenomen.
Aan de orde was vervolgens een voorstel
van de afdeeling Deventer om aan de be
sturen van de nijverheidsscholen het recht
te verleenen buiten de gewone vacantie-
dagen om de school te sluiten, indien dit
ook plaats heeft voor andere inrichtingen
van onderwijs in de gemeente.
Na een uiteenzetting van de vacantiere-
geling bij de verschillende inrichtingen
van onderwijs wees de voorzitter er op,
dat die voor het nijverheidsonderwijs
scherp daarvan afwijkt. Het gaat niet om
verlenging van va can tie, maar het is nood
zakelijk, dat het nijverheidsonderwijs op
dezelfde wijze wordt behandeld als andere
takken van onderwijs. Besloten werd by
den minister aan te dringen op een rege
ling als door de afd. Deventer aangegeven.
Aangenomen werd een voorstel-Haar-
lem om er by den minister op aan te drin
gen een sdhoolgeldregeling vast te .stel
len gebaseerd op de rijksinkomsten- en
vermogensbelasting.
De officieele ontvangst.
Om vijf uur 's middags zijn de congres
sisten in de Groote Pers van de Lakenhal
door burgemeester mr. A. van de Sande
Bakhuyzen namens het gemeentebestuur
van Leiden ontvangen. De burgemeester
achtte het een voorrecht zulk een groote
groep van leerkrachten bij het nijver
heidsonderwijs uit alle deelen des lands
hier welkom te mogen heeten. Het gemeen
tebestuur heeft, aldus spr., groote belang
stelling voor uw onderwijs, waarmede een
algemeen volksbelang gebaat is. Spr. me
moreerde dat Leiden de moeder van alle
ambachtsscholen, nl. het 151-jarige genoot
schap Mathesis Scientiarum Genitrix be
zit. Op de Nijverheidsscholen worden de
grondslagen van de vakkennis gelegd, wel
ke vakkennis in steeds grootere mate ge
vergd wordt. In dit verband wees spr. op
de instrumentmakersschool te Leiden, een
instituut waarvan de leerlingen steeds
gaarne geplaatst worden. Spr. besloot met
de beste wenschen voor het slagen van het
congres.
De voorzitter van den Bond, de heer
Meurs, sprak hierna woorden van dank
voor de hartelijke ontvangst.