MINISTER EDEN OVER DE LOCARNO-POLITIEK. Engeland zal zijn verplichtingen nakomen VRIJDAG 27 MAART 1936 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Beroep op Duitschland tot tegemoetkoming Gistermiddag heeft de Britsche Minister van Buitenlandsche Zaken Eden in het La gerhuis de debatten over buitenlandsche zaken 'geopend. Eden zette den oorsprong van de gede militariseerde zone uiteen en vestigde er de aandacht op, dat deze zone Duitschland niet is „opgedrongen", maar door Duitsch land vrijwillig is aanvaard bij het verdrag van Locarno. Vervolgens wees hij er op dat het verdrag van Locarno de richting aanwees, hoe gehandeld moest worden in geval van een geschil. Daaraan heeft Duitschland zich niet gehouden. Sprekende over de positie van Groot- Brittannië en zijn verplichtingen als ga rant, zeide Eden: Wij hebben bepaalde ver plichtingen en deze zijn scherp omschreven in het bijzonder krachtens artikel 4 van den tekst. Ik wil in alle openhartigheid duide lijk doen uitkomen, dat ik niet de eerste Britsche minister van buitenlandche zaken wil zijn, die van een Britsche ondertee- kening terugkomt (Levendige toejuichin gen). Verder verklaarde Eden: „Indien een in ternationale troepenmacht een moeilijkheid vormt, en Duitschland andere constructie ve voorstellen heeft, dan zijn wij bereid te trachten op deze basis een accoord tot stand te brengen, zonder constructieve mede werking van Duitschland is dit evenwel zoo goed als onmogelijk. Eden zeide vervolgens, dat Frankrijk en België eerst eischten, dat de Duitsche troe pen zouden worden teruggetrokken uit het Rijnland en dreigden met sancties. De mi nister wees vervolgens op de constructie ve taak van Engeland om de internatio nale wet te doen zegevieren. Ten aanzien van de voorstellen van de Locarno-mogendheden zeide Eden: „De voorstellen zijn alléén voorstellen, zij zijn geen ultimatum". Ten aanzien van paragraaf 3 van het Witboek verklaarde Eden: „De verplichtingen zijn streng beperkt en nauwkeurig omschreven. De besprekingen van de generale staven worden gevoerd in het kader van de verplichtingen van Lo carno en hebben een zuiver technisch ka rakter. Zij zullen in niets onze politieke verplichtingen vermeerderen." De gevolgen samenvattend van de verze keringen, aan Frankrijk en België gege ven in geval van mislukking van de ver zoeningspogingen, zeide Eden dat met uit zondering van de deelen van Europa, val lende onder de verplichtingen van Locar no, de Britsche verplichtingen precies de zelfde waren als die van ieder ander lid van den Volkenbond en met betrekking tot het gebied, dat wordt bestreken door het verdrag van Locarno, er geen nieuwe ver plichtingen waren, behalve slechts de rege lingen voor een doeltreffender nakoming van de verplichtingen, die reeds bestaan. De regeering had een drievoedig doel: le. het gevaar van oorlog te voorkomen; 2e de voorwaarden te scheppen, waarin on derhandelingen konden plaats hébben, en 3e deze onderhandelingen met succes te voeren, zoodat zij de collectieve veiligheid zouden kunnen versterken en den terug keer van Duitschland tot den Volkenbond vergemakkelijken en in een gunstiger sfeer onderhandeling zouden kunnen plaats heb ben over economische zaken en bewapenings beperking, die onontbeerlijk waren voor de rust van Europa. De kansen voor de vervulling van dit program hingen duidelijk af van Hitler's voorstellen de volgende week. „Wij weten" zeide Eden „dat de kanselier, die naar ik geloof de pogingen heeft gewaardeerd, die de Britsche regee ring heeft gedaan, zal begrijpen hoe ver langend Europa naar deze voorstellen uit ziet. Hij kan voorzoover ons belangt er van verzekerd zijn, dat zij met een open oog zullen worden ontvangen en den hartstoch- telijken wensch er het beste gebruik van te maken om de permanente pacificatie van Europa tot stand te brengen." Een andere voorkaarde voor succes was een kalmer en rustiger atmosfeer. Eden zeide, met een toespeling op de con ferentie der mogendheden te Parijs: De Fransche regeering zeide ons, dat Duitsch land zijn troepen moest terugtrekken uit de Rijnzone. Wij vroegen, hoe dit zou moe ten worden afgedwongen, als de Duitschers mochten weigeren en kregen tot ant woord, dat dan progressief pressie moest worden uitgeoefend, beginnende met finan- cieele en econmische sancties. Wij ver- eenigden ons niet met dit standpunt (ap plaus). Ook wij onderschatten den ernst van de schending van het verdrag niet en zagen de gevaren voor Europa, maar wij waren van oordeel, dat het onze plicht was door onderhandelingen te trachten eenig vertrouwen te doen terug keer en; dit is van het eerste uur af doel geweest in deze critieke periode. Eden verklaarde, dat totnogtoe in weer wil van al zijn pogingen geen enkele bij drage van Duitschen kant scheen te ko men buiten de verplichtingen waartoe de rijkskanselier bereid was, om het aantal troepen, die de Rijnzone waren binnenge trokken, niet te vergrooten. Onder erken ning van de belangrijkheid van deze ver plichting, zeide Eden dat bij den tegen- woordigen internationalen toestand dit niet voldoende is. Indien de Duiteche re geering ook nog de verplichting zou willen aanvaarden, dat zij gedurende de periode van onderhandelen de zone niet zal versterken, zou dit ons werk verlich ten, maar ik verneem, dat het de Duitsche regeering niet mogelijk is, zelfs deze ver plichting op zich te nemen. De tijd vereischt, dat de pogingen, die worden aangewend, succes hebben. Ik heb niet het voornemen mij bezig te houden met de problemen van de naaste toekomst, met de gedachte te worden verbonden aan de poKtiek van Frankrijk of die van Duitschland. Onze politiek, zeide Eden, is die van het convenant en onze verknocht heid aan den Volkenbond als lid daarvan. (Applaus). Ik zou het Frankrijk willen zeggen, dat wij den vrede niet kunnen ver zekeren, tenzij de Fransche regeering be reid is met open oog de problemen te ver wijderen die Frankrijk nog van Duitschland scheiden (applaus), en ik zou tot Duitsch land willen zeggen: hoe kunnen wij hopen onderhandelingen mqt kans op succes te beginnen, tenzij gij bereid zijt iets te doen om de ongerustheid van Europa te verkleinen, die gij hebt verwikt? (Ap plaus). Ik geloof dat wij zullen bijdragen tot het oplossen van onze moeilijkheden door er naar te streven de moeilijkheden te be grijpen, die in ieder land bestaan, en door te trachten een gemeenschappelijk terrein te vinden. Dit is ons uitgesproken doel. BUITENLAND VOLKENBOND. RADIO IN DIENST VAN DEN VREDE. Het secretariaat-generaal van den Vol kenbond heeft aan de staten-leden en aan Duitschland en de Vereenigde Staten het ontwerp doen toekomen van de conventie, welke ten doel heeft het in gevaar brengen van den vrede, door middel van de radio te beletten. Bij deze conventie worden de regeerin gen verplicht elke uitzending te verbieden of te doen staken, waarbij de bewoners van een ander land worden aangespoord tot daden, welke in strijd zijn met den binnen- landschen vrede, of de veiligheid van him land. Voorts moeten de regeeringen er voor zorgen, dat rfiet aangespoord wordt tot oor lof, of tot provoceerende daden, welke tot een oorlog kunnen leiden; elke radio-uit zending moet worden verboden, welke de goede internationale verstandhouding kan schaden; heeft een dergelijke uitzending toch plaats gehad, dan moet de uitwerking daarvan op doeltreffende wijze ongedaan worden gemaakt. De Volkenbondsraad had op 20 Januari jJL besloten, dat op 3 September van dit jaar een conferentie zal bijeenkomen, welke dit vraagstuk zal behandelen; ter voorbe reiding dezer conferentie is thans boven staande conventie opgesteld, welke de ver schillende regeeringen moeten bestudeeren en eventueel ven opmerkingen voorzien. ITALIË, ITALIë EN HET LOCARNO-CONFLICT. Terwijl de buitenlandsche pers in haar correspondentie het probleem der sancties naar voren brengt ter verklaring van de Italiaansche houding in de Locarno-zaak, ontkennen officieuze en gezaghebbende kringen vandaag het twee dagen geleden gepubliceerde buitenlandsche bericht, vol gens hetwelk Mussolini langs diplomatieken weg zou hebben doen weten, dat Itelië de op 19 Maart te Londen uitgewerkte voor stellen niet zou onderteekenen, zoolang de sancties niet zouden zijn opgeheven. De zelfde gezaghebbende kringen preciseeren verder, dat het positieve antwoord van Italië op de oproep van de commissie van dertien betreffende regeling der Aessijnsche kwestie geformuleerd is zonder voorwaar den. Hieraan wordt toegevoegd, dat Italië zich niet zal verschuilen achter het sanctie systeem om zyn medewerking te weigeren aan de poging, die de Madariaga belast is te stimuleeren uit naam van de commissie van dertien. SPANJE. NIEUWE DADEN VAN GEWELD. Arbeiders belegcreh stadhuis. Eenige duizenden werklieden hebben verscheidene uren het gemeentehuis van Puerto Llano belegerd, waar drie Fransche mijningenieurs van de „Penarroya'-mijnen een toevlucht hadden gezocht. Zij hadden opdracht in contact te treden met de afge vaardigden van de mijnwerkers, die sedert eenige weken weigeren de mijnen van Puerto llano te verlaten en het werk te her vatten. Eerst gistermorgen 3 uur konden de inge nieurs het gemeentehuis verlaten, nadat in- stucties waren gezonden uit Ciudad Real, en konden zij tezamen met afgevaardigden van de werklieden, die voor hun veiligheid borg stonden, in een auto plaats nemen. De directeur-generaal van den Veilig heidsdienst heeft verklaard dat hij op be vel der regeering een politiemacht naar de provcncie Badajoz heeft gezonden, waar een paar duizend landbouwarbeiders de parti culiere eigendommen zijn binnengedrongen, teneinde ze te verdrijven. PRINSES MARIE JOSE NAAR AFRIKA VERTROKKEN. De prinses van Piemont, Marie José, is gisteren als Roode Kruis-verpleegster naar Oost-Afrika vertrokken aan boord van het hospitaalschip „CesaTea". Zij werd naar de haven begeleid door de koningin, den prins van Piemont en de her togin van Aosta, de moeder van de alge- meene inspec trice der vrijwillige zieken ver plegingen, benevens door tal van hoogge plaatste autoriteiten. De prinses zal te Massoea aan land gaan. Daar zal zij eenige dagen blijven en ver volgens de hospitalen bezoeken te Asmara en in de zones der operaties aan het noor delijk front. Vervolgens zal zij weer in Mas- saoea scheep gaan naar Mogadiscio. c I k BUITENLANDSCHE BERICHTEN SEVILLA DEELS ONDER WATER. Reeds 3500 dakloozen. De was van de Guadalquiver geeft re den tot groote ongerustheid. Het water is reeds 9 meter boven het normale peil ge stegen. De lager gelegen wijken van de stad Sevilla staan onder water, als gevolg waarvan 3500 menschen hun huizen hebben moeten ontruimen. PESTGEVALLEN IN GOUDMIJN IN ZUID-AFRIKA. In de „Great Western"-goudmijn te Reitz- burg (Oranje-Vrijstaat) hebben zich geval len van pest voorgedaan, waaraan zes in landers zijn gestorven, terwijl 14 anderen in het ziekenhuis zijn opgenomen. De werk zaamheden in de mijn zijn gestaakt, en men heeft strenge quarantaine-maatrege len getroffen. De oorlog In Abessinië. DE AANVAL OP DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE. Dr. van Schelven door de long geschoten. Inzake de aanval op de Nederlandsche ambulance wordt nog nader vernomen, dat dr. van Schelven het bevel voerde over de reserve-eenheid van de ambiance wordt nog nader vernomen, dat dr. van Schelven het bevel voerde over de reser ve-eenheid van de ambulance bij Dessie, op weg naar Waldia. Gedurende dezen tocht werd de ambulance hevig door vlieg tuigen bestookt. In den nacht, welke hierop volgde, werd dr. van Schelven gewekt door de kreet „Zarraf", de oorlogskreet van de Abessijn- sche bandieten. Door zijn bedienden verlaten, wachtte de geneesheer alleen de bandieten af. Hij zeide hen, dat hij tot het Roode Kruis be hoorde, doch de bandieten sloegen hier geen acht op en begonnen te plunderen. Dr. van Schelven werd kwaad en waar schuwde de bandieten, een /an hen beant woordde dit door van dichtbij den dokter door de long te schieten. Den volgenden dag keerden de bedien den terug en droegen dr. van Schelven naar het naastbij gelegen dorp, vanwaar hij per muildier naar Dessie werd vervoerd. Per vliegtuig ging de gewonde verder naar Addis Abeba. Na geneeskundige hulp is de dokter gisterochtend naar Nederland vèr- trokken. Zijn toestand is niet ernstig. De Negus heeft een strafexpeditie ge zonden, welke de bandieten gevangen heeft genomen; de leiders zijn opgehangen. SASA BANEH INDERDAAD BEZET. Strategische terugtocht van Ras Nasiboe In het Zuiden verwacht. De voorbereidende bewegingen voor het groote offensief, waarmede de Italianen hopen een einde te kunnen maken aan den oorlog in Oost-Afrika, schijnen te zijn in gezet. Abessijnsche kringen te Addis Abeba geven toe, dat Italiaansches inheemsche troepen Sasa Baneh hebben bezet, dat op slechts 30 kilometer afstand van de voor naamste vooruitgeschoven Abessijnsche stellingen is gelegen. De Abessijnen bezetten, naar men meent te weten, een front van meer dan 60 kilo meter van Dagaboer tot Dagamode, dat Ras Nasiboe in de laatste maanden krach tig heeft versterkt, ondanks de veelvuldige luchtbombardementen. Een tweede Italiaansche colonne zou op den linkervleugel optrekken via Iddidole- Sagcig-Dagamodo ten einde de hoofdmacht op de flank te beschermen. De Italianen verwachten geen grooten te genstand voor Dagaboer en 'het wordt zelfs mogelijk geacht, dat de troepen van Ras Nasiboe zullen terugtrekken, zonder veel strijd, op verdedigende stellingen van de route Harrar-Jijiga-Berbera. Met is van meening, dat een dergelijke strategische terugtocht de taak der Italia nen ernstig zal bemoeilijken, aangezien het terrein tusschen Dagaboer en Jijiga, een afstand van ongeveer 150 kilometer, zeer LUCHTVAART Vliegramp in Mexico VEERTIEN DOODEN. De passagiers waren allen Duitschers. Naar de „Pan-American Airways" mede deelt heeft op 10 kilometer afstand van Amecameca een ernstig vliegongeval plaats gehad, waarbij veertien personen om het leven zijn gekomen. Het vliegtuig bracht Duitsche toeristên uit Hamburg naar Guatamala. Tusschen de bergen Popocatepetl en de Iztlacihuatl kwam het vliegtuig met den •bodem in aanraking en vloog in brand. Behalve tien Duitsche toeristen zijn de piloot kapitein Barchers en de radio-tele grafist Speward om het leven gekomen. Beide laatstgenoemden zijn Amerikanen. Onder de slachtoffers bevonden zich Prins Adolf en Prinses Elizabeth von SchaumburgLippe, alsmede Baron Sieg- mund voor Stieber. Het ongeval had plaats met een driemo- torig Ford-toestel. Volgens een nader bericht zouden nog een tweede piloot en een technisch advi seur bij de ramp het leven hebben moeten laten. Nader wordt gemeld, dat het gezelschap een vliegtocht maakte van Mexico-City naar Guatemala. Het ongeluk geschiedde tusschen de vul kanen Popocatepetl en Ientaccihuatl. De namen der om het leven gekomen Duitschers zijn, behalve prins Adolf en prinses Elisabeth zu Schaumburg Lippe, baron von Stieber, mevr. Thein én haar dochter, Dr. von Rohenezy, de heer Siegler en drie ongehuwde dames. Het vliegtuig was om half elf uit Mexico vertrekken. Het laatste bericht heeft men van het vliegtuig ontvangen, toen het zich boven Amecameca bevond. Toen men hierna geen verder bericht ontving, is een toestel van de Pan Ame rican Airways opgestegen om het toestel van de Mexicaansche maatschappij te zoe ken. Het werd tegen 2 uur in een bergpas teruggevonden. Uit Mexico werden direct twee auto's met reddingspersoneel uitgezonden om de verongelukten te bergen. VLIEGVELD-TEMPELHOF WORDT UITGEBREID. Tot grootste luchthaven ter wereld. Begin Februari is men op het Tempelho- ferfeld bij Berlijn begonnen met de uit breiding van het vliegveld. Indien deze uitbreiding gereed is, zal Berlijn in het bezit zijn van de grootste vlieghaven ter wereld. De werkzaamheden hebben ten doel de oppervlakte van het vliegveld, die op het oogenblik 600 morgen omvat, te vergrooten tot rond 1600 morgen. Ten slotte zullen in vijftien omvangrijke en ongeveer twaalf meter hooge hangars, die met hun ovaalvormig front van 1500 meter langte een gesloten geheel vormen, niet minder dan 120 groote verkeersvlieg tuigen, benevens talrijke sport- en andere toestellen, een onderdak kunnen vinden. DE GROOTE EN DE KLEINE ZEPP. Zooals gemeld zijn gistermorgen de twee Zeppelins „Hindenburg" en „Graf Zeppe lin" te Friedrichshafen opgestegen voor een vlucht over Duitschland. De nieuwe „Hindenburg" moest weldra zijn reis onderbreken wegens eenige tegen slag bij den start, aangezien het gevaarte bij het verlaten van den grond door een windstoot gegrepen en neergedrukt werd Verschillende onderdeelen werden ver bogen en het luchtschip moest al zijn wa- terballast weg laten loopen. Bovendien was een gat ontstaan in de bekleeding. Nadat het gat voorloopig ge dicht was met linnen, is het luchtschip gis termiddag om 15 uur 23 wederom gestart voor zijn tocht over Duitschland. Er werd koers gezet naar Saksen, teneinde aldaar den kleineren „Graf Zeppelin" te ontmoe ten en dan gezamenlijk den tocht voort te zetten. Door zijn sterkere motoren was de L.Z. 129 gemakkelijk in staat den „Graf Zeppe lin", die inmiddels reeds München en Neurenberg gepasseerd was, in te halen. geaccidenteerd is en zich bijzonder leent voor tegenaanvallen uit hinderlagen en voor guerrilla-strijd. Graziani hoopt op een herhaling van een snelle overwinning, zooals hij op de leger corpsen van Ras Desta heeft bevochten, maar neutrale waarnemers doen opmerken, dat Graziani in Nasiboe, die bijgestaan wordt door den Turkschen strateeg Wahib Pasja, een geduchter vijand zal hebben dan in Desta. Bovendien zijn de troepen van Ras Nasiboe beter geoefend. EERSTE KAMER EEN STRIJDER VOOR.... DUITSCHLAND. (Vergadering van gisteren). Na de rede van Minister Colijn, gisteren in de Eerste Kamer gehouden, volgden, de replieken. De heer De Savornin Lohman (C. H.) aarzelt, in debat te treden met den heer d'Ansembourg, omdat er van uitingen van die zijde wel eens wat te veel notitie wordt genomen en spr. er niet toe wil mee werken, dat de indruk wordt bevestigd, alsof er in de Kamer een front zou zijn van 48 tegen 2. Onder die 48 zyn uiterst linksche socialisten en mannen van uw en mijn gezindheid, mijnheer de voorzitter. De Voorzitter: Laat mij er buiten. (Gelach). De heer De Savornin Lohman (C. H.)Maar de heer d'Ansembourg heeft spr.'s partij in haar eer getast, door te verklaren, dat, als spr. vroeger de weer macht onvoldoende vond, zijn partij haar mannen uit de regeering had moeten te rugnemen. Spr.'s partij wenschte steeds een sterkere weermacht, maar had niet genoeg medestanders. Zij riep haar man nen niet terug uit de kabinetten, omdat haar beginselen haar dit verboden. Niet de politieke partijen regeeren het land. De heer d'Ansembourg zou dit weten, als hij de allereerste beginselen van ons staatsrecht kende. Nam spr.'s partij een motie tegen een partijgenoot-minister aan om hem tot aftreden te bewegen, dan lag spr. er onmiddellijk uit. Maar de heer d'Ansembourg moet het volk wijsmaken, dat de andere politieke partijen de weer macht hebben verwaarloosd. Was het wel gelukkig, dat de heer d'Ansembourg zich een ancien combattant noemde in één adem met den minister-president? De heer d'An sembourg heeft gestreden onder de Duit sche vlag, maar de minister-president on der de Nederlandsche vlag. Spr. zou liever den heer d'Ansembourg het Nederland sche mobilisatiekruis zien dragen, dan te weten dat deze onder de Duitsche ving heeft gestreden op een oogenblik, dat het Duitsche leger tegen het Nederlandsche leger had kunnen komen te staan. (Bravo's en andere uitingen van instemming. Ap plaus op de publieke tribune). De heer Van Rappard (Lib.) repli ceert. H(j verdedigt tegenover den heer Briët het stemmen van den Vrijheidsbond tegen de Vlootwet. De heer Briëet ver weet spris partij, tegei/het gezantschap bij den paus gestemd, en daardoor het kabi- net-Colijn ten val gebracht te hebben. Maar de christelijk-historischen hebben ook tegen dat gezantschap gestemd. De heer Briët doet beter, geen gevoeligheden te wekken, stekeligheden te vermijden en naar versterking van het saamhoorigheids- gevoel te streven. De heer De Marchant et d'An sembourg (Nat. Soc.) vraagt., of de lichamelijke opvoeding het percentage voor den militairen dienst physiek onge- schikten niet kan verminderen. De heer Lohman heeft gezegd, dat spr. onder de Duitsche vlag heeft gestreden, maar Hare Majesteit heeft hierin geen bezwaar ge zien, hem tot burgemeester van een Ne derlandsche gemeente te benoemen. De heer Lohman heeft spr. voorts op één lijn met de Marxisten gesteld en het voorge steld, alsof spr. even onnationaal zou zijn als zij. De heer De Savornin Lohman: Dat heb ik niet bedoeld of gezegd. De heer d'Ansembourg handhaaft zijn verwijt aan de regeeringspartijen, dat zij de weermacht hebben verwaarloosd, en stelt vast, dat de heer Lohman applaus heeft ontvangen van de S.D.A.P. en in dienst staat van het anti-nationaal-socia- listische front onder leiding van den heer Dimitrof (vroolijkheid). De Kamer keurt de begrooting van de fensie goed met 26 tegen 9 stemmen. Te gen: S.D.A.P. en de heer Van Embden (V. D.). De Kamer neemt zonder debat en zon der hoofdelijke stemming de begrootingen van het vestingstelsel en van de artillerie inrichtingen aan. Zij keurt met 28 tegen 9 stemmen het wetsontwerp tot instelling van een defen sief onds goed. Tegen: S.D.A.P. en de heer Van Embden (V. D.). Zij neemt zonder hoofdelijke stemming de begrooting van het Defensiefonds aan, met aanteekening, dat de sociaal-democra ten en de heer Van Embden tegen zijn. Om kwart voor twee wordt de vergade ring gesloten. Bij den postzegel handelaar. Helaas juffrouw Wittebrood.... aan *n postzegel kan ik u niet helpen!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 6