NOG GEEN ANTWOORD VAN BERLIJN
DINSDAG 24 MAART 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
De aartsbisschop aan zijn
geestelijkheid en geloovigen.
Z. H. Exc. mgr. Johannes de Jong, die
kort na zijn benoeming tot Aartsbisschop
van Utrecht geen Vastenbrief had geschre
ven, richt zich nu tot de geestelijkheid en
geloovigen van het Aartsbisdom.
Mgr. vangt zijn schrijven aldus aan:
„Op den feestdag van Maria Lichtmis
heeft Zijne Hoogwaardige Excellentie mgr.
Jansen den H. Vader ontheffing gevraagd
van zijn ambt als aartsbisschop van Utrecht.
Reeds maanden lang werden zijn krachten
gesloopt door een zware en pijnlijke ziekte,
die hij met volkomen overgave aan Gods
H. Wil heeft gedragen. Nog geen zes jaren
was het hem gegeven zijn pontificaat uit te
oefenen doch het is vruchtbaar geweest door
velerlei initiatief, en door de bezieling, die
van hem uitging. Onvermoeid was zijn ijver
en zijn eigen persoon heeft hij nooit ge
spaard. Met groote dankbaarheid zien wjj
terug op hetgeen hij voor het aartsbisdom
geweest is en wij zullen die dankbaarheid
blijven toonen door veel voor hem te bid
den, opdat God hem de kracht moge geven
zijn kruis te dragen, dat hij als een offer
God aanbiedt, sedert het werken hem niet
meer mogelijk is.
Nu is de zware taak, de verantwoording
voor zooveel onsterfelijke zielen op Onze
schouders gelegd. Als Wij alleen op men-
schelijke krachten vertrouwden, zou de toe
komst bijna hopeloos zijn, omdat van alle
kanten de gevaren ons omringen. Reeds
jaren lang heerscht in geheel de wereld een
crisis, die door velen niet als een voorbij
gaand verschijnsel beschouwd wordt, doch
als een geweldige omkeer in geheel het
maatschappelijk en economisch leven. Als
onmiddellijk gevolg dreigen ook in ons land
honderdduizenden de verarming ten prooi
te vallen. Nog vreeselijker is de geesel, die
zooveel jongere mannen in de beste jaren
van hun leven tot gedwongen werkloosheid
doemt en hun belet een eigen huisgezin te
stichten. Doch wat het ergste is: niet alleen
de tijdelijke, ook onze geestelijke goederen
worden bedreigd. Men tracht ons den kost
baren schat van het christelijk geloof te
ontrooven. Valsche profeten staan op met
verleidelijke leuzen, die vooral in dezen
verwarden crisistijd gehoor vinden. Zij wij
zen nieuwe wegen om de malaise te over
winnen, doch buiten het Christendom om,
dat alleen in staat is op de grondslagen der
gerechtigheid en der liefde een gezonde
maatschappelijke orde te vestigen. Zij er
kennen niet een God, die boven de wereld
staat, en haar regeert of zij maken zich
eigen goden: de staat, de menschheid, het
ras en het bloed. Zij gelooven niet in een
leven hiernamaals, doch zoeken het geluk
uitsluitend op deze aarde. Zij aanvaarden
geen zedelijke verplichtingen, die ook het
geweten binden, doch beschouwen iets al
leen als goed of kwaad, naarmate het voor
het individu of de gemeenschap voordeelig
of schadelijk is. De mensch echter leeft niet
van brood alleen (Luc. IV, 4). Als immer
vormt ook bij de oplossing der huidige we
reldcrisis de strijd om de eeuwige waar
heden den dieperen ondergrond. Twee le
vensbeschouwingen staan lijnrecht tegen
over elkander. Wij kunnen er ons dagelijks
van overtuigen: overal waar de materialis
tische, zuiver op het aardsohe gerichte
stroomingen tijdelijk zegepralen, vervolgen
zij het Christendom".
Nadat Mgr. vervolgens gewezen heeft op
de beteekenis van het lijden, gezien in het
licht der eeuwigheid, wijst Hij op enkele
plichten van de katholieken van onze da
gen:
„Op de eerste plaats moeten wij smee
kend onze harten opheffen tot God, vol ver
trouwen in zijn eindelooze liefde. Hij is im
mers onze Vader; zelf heeft Hij ons geleerd
te bidden: „Onze Vader, die in de hemelen
zijt". Hij zal zijn kinderen, die hem werke
lijk liefhebben, nooit aan hun lot overlaten.
„Uw hart worde niet bevreesd. Ge gelooft
in God; gelooft ook in Mij". (Joh. XIV. 1).
Vreezen wij ook niet voor de toekomst
der Kerk, hoe groot de gevaren ook zijn, die
haar thans bedreigen. Het woord van Chris
tus staat er borg voor: „De poorten der hel
zullen haar niet overweldigen" (Math.
XVI. 18) en de geschiedenis heeft deze
voorspelling bewaarheid. Zij kan in som
mige landen vervolgd worden; meermalen
scheen menschelijkerwijze haar ondergang
nabij, doch altijd weer is zij met hernieuw
de kracht herrezen. Bijna allee, wat de we
reld aan hoogere beschaving bezit, heeft zij
aan de Kerk te danken en de menschheid
zal ook nu tot haar en haar in naam van
Christus verkondigde wetten moeten terug-
keeren, wil zij niet in ouderlingen strijd
ten gronde gaan.
Vervolgens moeten wij trouw, ieder op
zijn eigen terrein, de plichten vervullen, die
God ons oplegt, ook om de crisis op te los
sen. Al is ons einddoel de hemel, ook het
aardsche bestaan is ons door God geschon
ken en wegens den innigen samenhang van
het natuurlijke en bovennatuurlijke, is ook
een zekere aardsche welstand noodig om
onze geestelijke roeping te volbrengen. De
crisistijd legt ons echter vooral twee bij
zondere verplichtingen op. Moedig, zonder
morren, in den geest der Kerk, die ons in
den heiligen vastentijd aanhoudend daar
op wijst, moeten wij de noodzakelijke le
vensversobering aanvaarden, die volgt op
een tijd van overmatige weelde, die velen
tot verderf heeft gestrekt.
Dan wordt meer dan ooit van ons ge
vraagd het bijzondere gebod van het Chris
tendom te beoefenen, de liefde tot den even-
mensch. „Een nieuw gebod geef Ik u: be
mant elkander. Hieraan zullen allen erken
nen, dat gy Mijn leerlingen zijt, wanneer
ge elkander lief hebt" (Joh. XIII, 34-35).
Een nieuw gebod heeft Christus gegeven,
want aan de heidenen was het niet bekend
BUITENLAND
ITALIË.
Economische reorganisatie
Von Ribbentrop zal het waarschijnlijk vandaag meebrengen
ECONOMISCHE REORGANISATIE.
ITALIë ONAFHANKELIJK VAN HET
BUITENLAND.
Redevoering van Mussolini.
In een groote rede, welke Mussolini gis
teren in de algemeene vergadering der cor
poraties heeft gehouden naar aanleiding
van den zeventienden verjaardag der stich
ting van het fascisme, heeft de duce uit
voerig zijn plannen ontvouwd in zake de
economische en politieke reorganisatie van
het land, welke ten doel heeft, Italië onaf
hankelijk te maken van het buitenland.
Onder meer deelde hij mede, dat in de
definitieve corporatieve organisatie de
groote industrie meer dan tot dusverre on
der controle van den staat zal worden ge
plaatst.
De economische en politieke hervormin
gen zijn drieledig:
lo. het tot stand brengen van economi
sche zelfstandigheid, vooral voor de pro
ductie, welke voor de nationale verdedi
ging is;
2o. een plan tot regeling van het econo
mische leven van Italië in de naaste toe
komst der fascistische periode;
3o. de vervanging van de Kamer van Af
gevaardigden door de Kamer van fascio's
en corporaties.
Ten einde volkomen zelfstandigheid op
economisch gebied voor de verdediging van
het land te verkrijgen, is een nationale raad
opgericht, welke moet nagaan over welke
hulpbronnen het land beschikt en welke
mogelijkheden de wetenschap biedt.
Wat de vloeibare brandstof betreft, wil
men in oorlogstijd bruinkool hydreeren, ge
bruikmaken van alcohol, bitumineus ge
steente distilleeren enz. Wat de vaste brand
stof betreft, zal het binnenland binnenkort
vijftig procent der behoefte kunnen dek
ken. Tal van grondstoffen, zooals kwik,
rubber en koper ontbreken echter.
Italië zal dit jaar beginnen met de cul
tuur van katoen; dank zij de wetenschap
zal de textielindustrie steeds 44 millioen
Italianen kunnen kleeden.
Wat de organisaties der corporaties be
treft, wees Mussolini er op, dat de landr
bouw geen grondige wijzigingen zal onder
gaan, doch wel door den staat zal worden
gesteund. In den bmnenlandschen handel
zal ook niet veel veranderd worden en deze
zal aan 't particulier initiatief worden over
gelaten.
Het crediet is onder directe controle van
den staat geplaatst. Het handwerk zal aan
gemoedigd worden.
De kleine en middelm atig-groote industrie
zal aan het particulier initiatief overgelaten
blijven, doch de groote industrie, of zij al
dan niet voor de nationale verdediging
werkt, zal één groote eenheid vormen. De
operaties zullen vergemakkelijkt worden,
doordat de staat reeds een groot aandeel
bezit in de voornaamste industrieën, welke
voor de defensie van belang zijn.
Laatstgenoemde categorie fabrieken zal
niet meer voor particulieren werken, waar
door een einde komt aan oorlogswinsten.
DE CONFERENTIE VAN DRIE
GEëINDIGD.
De nieuwe protocollen door Mussolini,
Gombös en Schuschnigg onderteekend.
De drie-mogendhedenconferentie te Rome
is gistermiddag om zeven uur beëindigd met
de onderteekening van drie protocollen
door Mussolini, Gömbös en Schuschnigg.
De publicatie dezer protocollen, waarvan
een betrekking heeft op politieke en twee
betrekking hebben op economische proble
men, zal volledig plaats vinden in den loop
van vandaag.
Oostenrijksche gasten bij den Paus.
Z. H. de Paus heeft Schuschnigg en Ber
ger Waldenegg ontvangen.
Voorts heeft de kardinaal-staatssecretaris
een onderhoud van drie kwartier gehad met
beide Oostenrijksche gasten.
GRIEKENLAHD.
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
VENIZELOS RECHTSTREEKS NAAR
KRETA.
In een officieel communiqué wordt me
degedeeld, dat de torpedopager, die het
stoffelijk overschot van Venizelos van
Brindisi naar Griekenland zal overbren
gen, rechtstreeks naar Kreta moet gaan
zonder Piraeus aan te doen.
Deze beslissing is genomen uit vrees,
dat 't opbaren van het stofelijk overschot
te Athene tot incidenten aanleiding zou
kunnen geven.
Wil Frankrijk geen Duitsche tegenvoorstellen overwegen?
en vol bewondering wezen zij op de Chris
tenen: ziet, hoe zij elkander liefhebben. Dit
is de groote kracht geweest, waardoor zij
de wereld hebben bekeerd. Moge de liefde
tot de meedbroeders ook thans weer het
kenteeken der Christenen zijn! En stellen
we ons niet tevreden met het schenken van
een aalmoes; trachten wij ook anderen
werk te verschaffen, als het ons mogelijk
is: beoefenen wij ook de sociale gerechtig
heid, die onafscheidbaar met de christelijke
liefde verbonden is".
BRITSCHE AANDRANG OP SPOED.
De Britsche ambassadeur te Berlijn
heeft een dringend beroep gedaan op den
rijksminister van buitenlandsche zaken,
baron von Neurath, dat Duitschland het
Londensche memorandum zal aanvaarden.
De Britsche ambassadeur had met de
Wilhelmstrasse omstreeks acht uur Zon
dagavond een langdurig telefonisch onder
houd.
Officieel is omtrent den inhoud van dit
gesprek tusschen ambassadeur en minis
ter niets bekend gemaakt, maar men meent
te weten, dat Erick Phipps er o. a. op aan
gedrongen heeft, dat Duitschland interna
tionale politie in de gedemilitariseerde zóne
zal toelaten.
VANDAAG ANTWOORD?
Von Ribbentrop heden naar Londen.
Naar het Duitsche Nieuwsbureau ver
neemt, zal ambassadeur von Ribbentrop
zich in den loop van Dinsdag weer naar
Londen begeven.
Men vermoedt, dat hij geen volstrekt
afwijzend antwoord zal medebrengen, doch
tegenvoorstellen. In verband daarmede
ziet men ook met spanning de rede tege
moet, welke Hitier vanavond te Berlijn
zal houden in de groote Deutschland-halle.
VERSCHIL VAN OPVATTING.
Het zijn maar voorstellen, zegt Eden.
In het Britsche Lagerhuis heeft Eden
gisteren, in antwoord op een vraag van een
der afgevaardigden, verklaard, dat hij er
in zijn besprekingen met von Ribbentrop
op had gewezen, dat de inhoud van het hem
ter hand gestelde document bestond uit
voorstellen. „Ik heb duidelijk gezegd", al
dus Eden, „dat de Britsche regeering hoopt
dat de Duitsche regeering in staat zal zijn,
ze te aanvaarden, doch dat de Britsche re
geering in elk geval van meening is, dat
de Duitsche regeering de mogendheden
dient te helpen bij haar taak, door een
constructieve bijdrage te leveren tot ver
betering van den toestand."
Frankrijk wil niet onderhandelen over
tegenvoorstellen.
Met betrekking tot de gisterenmiddag
door Eden in het lagerhuis afgelegde ver
klaringen, die naar het schynt, de moge
lijkheid lieten doorschemeren van onder
handelingen over Duitsche tegenvoorstel
len, werd gisterenavond in gezaghebbende
kringen te Parijs verklaard, dat, voor zoo
ver het haar betreft, de Fransche regeering
geenszins van plan is, terug te komen op
het tusschen de vier mogendheden, die
het verdrag van Locarno trouw zijn geble
ven, tot stand gekomen accqord.
Zooals Flandin in de Kamer verklaard
heeft, blijft de Fransche regeering de aan
Duitschland gedane voorstellen als een ge
heel beschouwen.
Zij is van meening, dat deze voorstellen
en bloc moeten worden aangenomen of
verworpen.
In ieder geval is Flandin vastbesloten,
niet naar Londen terug te keeren, om te
onderhandelen over tegenvoorstellen van
Duitschland, in geval dit zulke voorstellen
zou meenen te moeten doen.
ZITTING VOLKENBOND
UITGESTELD.
De zitting van den Volkenbondsraad is
gisteren tot Dinsdagmiddag 4 uur uitge
steld. De raad had gistermiddag om. half
vijf bijeen moeten komen om het debat te
beginnen over de voorstellen der Locarno-
mogendheden. Sommige leden hebben voor
gesteld om hen in de op gistermiddag be
paalde zitting de Locarno-mogendheden te
hooren over de draagwijdte en het doel
hunner voorstellen. Paul Boncour heeft dit
voorstel van de hand gewezen, aangezien
hij een dergelijk debat nutteloos achtte,
zoolang de raad zich niet had uitgesproken
over aanvaarding of verwerping van de
voorgestelde procedure. De Duitsche de
legatie, die haar standpunt over het ge
heel der onderhandelingen, die geleid
hebben tot aanbevelingen der vier Locar
no-mogendheden, niet kenbaar behoefde
te maken, achtte het doelloos gistermiddag
een zitting te houden.
DE NEUTRALEN PLEGEN
OVERLEG.
Beduchtheid voor nieuwe verplichtingen.
Zooals gewoonlijk te Genève geschiedde,
heeft ook thans de vertegenwoordigers
der neutrale mogendheden in den volken
bondsraad, de Deensche minister van bui
tenlandsche zaken, Munch, op initiatief van
zijn regeering voeling gehouden met de
andere neutrale mogendheden, met betrek
king tot het Locarno-pact.
Aan deze besprekingen, welke geduren
de het weekend gehouden werden onder
voorzitterschap van den Deenschen minis
ter Munch, namens de vertegenwoordigers
van Nederland, Spanje, Denemarken, Zwit
serland en Zweden deel.
Omtrent deze besprekingegn, die van
vertrouwelyken en informeelen aard zijn,
verneemt Reuter, dat men het er over
eens was, dat het memorandum van de
Locarno-mogendheden nieuwe verplich
tingen meebracht voor de leden van den
volkenbondsraad, met name voor de neu
trale mogendheden.
Indien de volkenbondsraad dit memo
randum zou goedkeuren, zouden zijn leden
inderdaad de verantwoordelijkheid op zich
moeten nemen, dit ook te doen eerbiedi
gen.
Hiervoor toonen de neutrale mogend^
heden eenige beduchtheid.
MEXICO.
„GEEN KERKVERVOLING" ZEGT
PRESIDENT CARDENAS.
Doch de feiten bewijzen het tegendeel.
Tijdens een congres van onderwijzers
der Staatsscholen in Guadalajara, hield
president Cardenas een redevoering, waar
in hij oun. verklaarde: „Deze regèering zal
niet dezelfde fouten begaan, die vroeger ge
maakt zijn door verschillende regeeringen,
die het godsdienstig vraagstuk als een zeer
belangrijk probleem beschouwden, en
waaraan de andere gedeelten van het re
volutionaire program ondergeschikt wer
den gemaakt.
President Cardenas verklaarde verder
dat het niet tot de bevoegdheid van de
regeering behoort, om anti-godsdienstige
strevingen te bevorderen.
Tot heden hebben verantwoordelijke
personen op deze rede nog geen commen
taar geleverd, doch dit verandert weinig
aan de zaak. In Mexico heerscht groote on
rust en er is een heftige strijd ontstaan
tusschen kapitaal en arbeid. President Car
denas heeft klaarblijkelijk er op willen zin
spelen, dat het noodzakelijk is, om de nog
bestaande religieuse instellingen wat meer
te ontzien. Het is echter nog onzeker, wat
hij hiermede bedoelt.
Wel wordt eenige beteekenis gehecht aan
het feit, dat President Cardenas, terwijl
hij enkele zijner gezichtspunten betreffen
de het godsdienstovraagstuk te kennen gaf,
eveneens te verstaan gaf, dat aanvallen op
onderwijzers, omdat zij socialistisch onder
wijs geven, niet geduld zullen worden, ter
wijl hij nogmaals de loftrompet stak op
het socialistisch systeem van opvoeding en
onderwijs.
Nog slechts enkele dagen vóór Cardenas'
redevoering, was wederom de inbeslagna
me gevolgd van een aantal kerkelijke goe
deren in Juebla.
Reeds verschil lende malen heeft de pre
sident ontkend, dat er in Mexico kerkver
volging heerscht, doch de feiten bewijzen
telkens weer het tegendeel.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
Enorme belangstelling.
Aan boord van de „Queen Mary" te Glas
gow wordt op het oogenblik in koorsachtige
haast gewerkt door de talrijke arbeiders,
die de laatste hand aan het schip leggen,
opdat dit op tijd gereed zal zijn voor de
moeilijke reis, die het heden zal moeten
maken van de scheepswerf van Brown naar
den Clydemond.
Getrokken door 8 sleepbooten zou de
„Queen Mary" om 11 uur van de werf ver
trekken, en om 14.15 wordt het schip te
Geeenock verwacht.
De operaties zullen onder leiding staan
van kapitein Cameron, den chef der Clyde-
loodsen.
Bij aankomst te Greenock zal het enorme
schip voor anker gaan tot den volgenden
morgen, om dan de reis naar Southampton
voort te zetten.
Vele zaken zijn heden te Glasgow ge
sloten.
De stad is stampvol met bezoekers uit
alle deelen der wereld. Honderdduizenden
mensohen hebben tijdens het weekeinde de
Clyde bezocht om het schip te zien en de
politie en geneeskundige dienst moesten in
verband hiermede speciaal verstrekt wor
den.
ONGEREGELDHEDEN TE KRAKAU.
Tal van dooden en gewonden.
Naar aanleiding van een algemeene de
monstratieve staking welke voor gisteren
te Krakau was afgekondigd door de vak
ver eenigingen, hebben stakers in een geslo
ten lokaal een meeting belegd, welke door
de autoriteiten werd toegestaan op voor
waarde, dat na afloop geen optocht zou
worden gevormd.
Na afloop van de meeting, toen deelne
mers het lokaal verlieten, hebben op
Straat onverantwoordelijke elementen met
De oorlog in Abessinië.
DE COMMISSIE VAN DERTIEN.
Contact tusschen Italië en Abessynië.
De Commissie van Dertien van den Vol-
kenibondsraad is gistermorgen in het St.
James Palace te Londen bijeengekomen, ter
bespreking van de Abessinische en Italiaan-
sche antwoorden op het beroep der Com
missie.
De Commissie heeft een resolutie aange
nomen, waarjn wordt verklaard, dat ken
nis genomen is van de Italiaansche en
Abessinische antwoorden op haar oproep
van 3 Maart De commissie draagt aan De
Madariaga en Avenol op, zich met Italië
en Abessinië in verbinding te stellen, op
dat de Commissie zoo spoedig mogelijk in
staat zal zijn, besprekingen met de beide
partijen te arrangeeren en het daarheen te
leiden, dat binnen het kader van den Vol
kenbond en in den geest van het pact zoo
spoedig mogelijk de vijandelijkheden ge
staakt worden en de vrede hersteld wordt.
In Britsche parlementaire kringen is men
zeer scheptisch gestemd ten aanzien van
de huidige vooruitzichten van de pogin
gen der Commissie van Dertien, een einde
te maken aan het Italiaansch-Abessinisch
conflict, doch niettemin bespreekt men de
modaliteiten eener eventueele regeling.
Men is van meening, dat het, wat het Noor
den van Abessinië betreft, onmogelijk is
te rekenen op ontruiming der gebieden, die
door de Italiaansche troepen zijn bezet.
Het kolonisatiegebied zou volgens de op
vatting waartoe men te Londen thans is
gekomen, onderworpen moeten worden aan
een regime van de „open deur", waarvan
alle buitenlandsche mogendheden zouden
kunnen profiteeren, waarbij men zich heeft
laten inspireeren door paragraaf 5 art. 22
van het Volkenbondspact, dat voorziet in
voorwaarden „die eveneens aan de andere
leden van den Volkenbond gelijke voor
waarden zullen verzekeren voor het han
delsverkeer".
Ten aanzien van Amharisch Abessinië,
blijft men in het algemeen het meeste voe
len voor de instelling van een centraal
organisme, afhankelijk van den Volken
bond, dat den keizer bij het bestuur en de
moderniseering van het land terzyde zou
staan
JUIGA VRIJWEL GEHEEL VERWOEST?
Het zware bombardement van de stad Ji-
jiga door de Italiaansche luchtstrijdkrach
ten van het Zuidelijk front, waarvan maar-
sohal Badoglio melding maakt in zijn
162ste legerbericht, heeft de stad, volgens
nadere berichten blijkt, vrijwel geheel ver
woest.
steenen gegooid naar een groep agenten, op
wie zy eveneens schoten. Verscheiden
agenten werden gewond, waarna de politie
van de wapens gebruik maakte.
De menigte werd verspreid, maar op aan
dringen van agitatoren verzamelden de be-
toogers zich opnieuw. Zij wierpen van eeni
ge winkelmagazynen de ruiten in en roof
den in de etalages tentoongestelde voor
werpen.
Een groote groep betoogers verzamelde
zich op den boulevard, waar zij met behulp
van banken een barricade probeerden op te
werpen.
Toen de politie wilde ingrijpen, werd zij
met steenen bekogeld, terwijl wederom op
haar werd geschoten. Zij zag zich ook dit
maal genoopt van de wapens gebruik te
maken om de menigte te verspreiden. Meer
dan 20 betoogers werden gewond, van wie
zes intusschen zijn bezweken. Twaalf poli
tiebeambten werden gewond. Eenige tien
tallen personen zijn gearresteerd. De orde
is geheel hersteld.
NED. OOST-INDIE
CHARLIE CHAPLIN IN INDIE.
Met een vliegmachine te Batavia
aangekomen
Aneta seint uit Batavia: Met het Quantas-
toestel „Sydney" arriveerde gistermorgen
op Tjililitan de filmspeler Charlie Chaplin.
Hij was met het toestel van Singapore ge
komen en zag er monter en opgewekt uit.
Hij was verheugd in het vooruitzicht van
een werkelijken vacantietocht voor een
periode van tien dagen over Java en Bali.
Reeds vier 'jaar geleden was hij in Ned.-
Indië. Charlie Chaplin zeide, dat hij hier
aan nog zeer prettige herinneringen be
waarde.
Het kind in den man.
In de speelgoedfabriek wordt een nieuw,
autoped-model.geprobeerd!
