DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27 ste Jaargang
VRIJDAG 20 MAART 1930
No. 8373
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Indische Conferentie
Van 2023 Maart zal dan wederom een
Indische Conferentie georganiseerd worden I
in het gastvrije Woudschoten bij Zeist.
De eerste conferentie, die het vorige jaar
gehouden werd, werd aldus ongeveer aan
gekondigd: „Over de verschillende Neder-
„landsche Universiteiten en Hoogescholen is
„een groot aantal studenten van velerlei
„studie, landaard en herkomst verspreid,
„die later hun werkkring in Indië hopen te
„vinden; en anderen, die ook zonder dat
„vooruitzicht, zich voor de ontwikkeling van
„Indië interesseeren. Voor hen allen zou
„het ongetwijfeld van groote waarde kun-
„nen zijn, de gelegenheid te hebben, om
„tezamen, voorgelicht door enkele ouderen,
„zich rekenschap te geven van de vragen,
„waarvoor de koloniale maatschappij ons
„stelt en te trachten door onderlinge vrije
„en openhartige gedachtenwisselimg tot hel-
„dere inzicht te geraken".
Er zijn in dit citaat eenige punten naar
voren gebracht, die ons tot nadenken stem
men. 't Blijkt duidelijk en de hemel zij
ervoor gedankt dat in verschillende mi
lieu's de door een eerlijk man wel eens ge
noemde „kruideniers-interesse" vari ons
volk voor Indië plaats moet maken voor
een belangstelling, die op hoogere dingen
dan aandeelen, dividenten en wat dies meer
zij, gericht ia.
De vorige conferentie was een succes en
ook deze conferentie zal een succes wor
den; wij zijn er van overtuigd. Immers wij
mochten meemaken de voorbereidende
werkzaamheden van deze conferentie en het
was een genot te zien hoe alle groepen zich
inspanden, eensgezind te komen tot een
program, dat aan aller wenschen en recht
matige verlangens voldeed.
Daar het bevolkingsvraagstuk een der
meest acute problemen in Indië is, zal dit
besproken worden, door Dr. J. W. de Stop
pelaar en Professor G. Gonrijp met resp.
als onderwerp: Kolonisatie en Transmigra
tie; Industrialisatie.
Opmerkelijk was de unanieme wensch
dat de Industrialisatie niet ter sprake zou
komen in dezen vorm: „hoe leeren wy de
koe het meest melk geven!" maar: „gegeven
t feit van Industrialisatie, hoe zal dan de
schok opgevangen en gemitigeerd kunnen
-worden in deze, in hoofdzaak, agrarische
maatschappij!"
De opvoedkundige taak, die Nederland te
verrichten heeft in Indonesië, wordt ten uit
voer gelegd hoofdzakelijk langs en door het
onderwijs. Dat het onvoorzichtig propagee-
ren van Westersch onderwijs in deze Oos-
tersche samenleving de meest ingewikkelde
gevolgen kan hebben men dient eerlijk
heidshalve wel degelijk óók de bezwaren
van een door de crisis finantieel getroffen
moederland te hooren spreekt vanzelf;
vandaar dat besproken zal worden plaats en
taak van het Westersch onderwas in Indië,
in H bijzonder in de tegenwoordige crisis,
door H. Meijerink.
Het onderwerp: Ned. Indië en de Pacific
vindt in Prof. Mr. H. Westra een alleszins
bevoegd spreker, die ons uiteen zal zetten,
hoe Indië's plaats is in de internationale
betrekkingen.
Spreekt dit alles reeds voldoende om dui
delijk te laten zien dat men komen wil tot
een beter begrijpen van elkaar, tot een
betere waardeering van ieders levenshou
ding, de volgende punten van het program
mogen alle twijfel daarover wegruimen. De
Zaterdagmiddag zal gewijd zijn aan een
causerie met inheemsche dans, te verzor
gen door leden van de studentenvereeni-
ging tot bevordering van de Indische kunst;
en op Zondagavond zal de geleerde, emi
nente zendeling Dr. H. Kraemer, het woord
voeren over de Omgang en waardeering
tusschen de verschillende bevolkingsgroe
pen.
Wij hopen van deze' conferentie eenige
mededeelingen te kunnen geven; vertrou
wende dat ons Katholieke volksdeel in zijn
geheel door deze studentenconferentie weer
eens herinnerd worde aan zijn taak in In
dië. Het voorbeeld door anderen gegeven,
zij ons een aanleiding tot 'n hernieuwde
streving om het schoonste te brengen, dat
wij aan andere volkeren künnen geven: de
kennis van Christus. G.
Sublieme heldenmoed
Naar aanleiding van het overbrengen der
stoffelijke resten van Pater Damiaan van
de Hawaiï-eilanden naar België, schrijft de
„Telegraaf" een artikel, waarin ook dit blad
erkent den nederigen heldenmoed van
dien apostel onder de melaatschen:
„Er bestaan vele vormen van heldhaf
tigheid en men moet zeker de dapperheid
niet kleineeren van wie, op een brandend
oogenblik, den dood durft trotseeren. Maar
hoe den moed, het zichwegschenken, te
waardeeren van hem, die de heldhaftig
heid als zijn gewone, dagelij ksche taak aan
vaardt, een taak van langen adem, een ein-
delooze taak? Pater Damiaan? Op 33-jari-
gen leeftijd biedt hy zich aan om op het
Molokai-eiland, het z.g.n. gevloekte eiland,
de melaatschen naar ziel en lichaam te ver
zorgen. Voorstellen, om op tijd en stond te
worden vervangen, wijst hij van de hand.
In de 16 jaren, dat hij het leven der me
laatschen deelt, wordt het decreet, waarbij
het aan zieken wordt verboden, het eiland
te verlaten, ook op hem toepasselijk. Hy
sterft zelf melaatsch, glorieus verlamd en
bijna blind. Na een leven van nederige
zelfverloochening en eenvoud. Zyn rappor
ten aan zijn superieuren placht hy met de
grootste natuurlijkheid, maar subliem, te
beginnen: „Wij, melaatschen...."
Van zyn tiende jaar af maakte hy iedere
lente de kaarskens-processie naar Scher-
penheuvel mee. De godsvrucht was als de
atmosfeer der streek. Hij groeide op als een
dienstvaardige, meegaande jongen, die met
de studie nogal last had. Naar het woord
van Pascal zou de caritas hem echter altijd
verheffen boven de intellectueele hoogten.
Zestien jaar was hij de steun en troost
der melaatschen, acht jaar daarvan was hij
in alle opzichten huns gelijken in de pyn
en het lijden, die hij kloekmoedig doorstond.
Stil heroïsme van langen adem. Offervaar
digheid tot het uiterste. „Eén, die grooter
was, dan de andere menschen",schreef een
van zijn biografen".
Ja daar zijn waarachtige helden in
het leven, reuzen, door hun groote gees-
tes-afmetingen
'n Pater Damiaan trekt tot zich de aan
dacht van talloozen, verspreid over landen
en werelddeelen. De grootheid en de
schoonheid van dat leven is ook zoo in
drukwekkend en zoo beminne
lijk
En dén te bedenken, dat die bron, waaruit
die grootheid en die schoonheid zijn ont
sprongen, om te stroomen door het leven
van pater Damiaan, het sterkend en stalend,
en het omstralend met gouden zonnelicht
dat diezelfde bron ook'voor ieder van ons,
Katholieken, kan open liggen. Dat te be
denken!
De liefde verheft boven de hoogten
van alle intellect.
De wereld
DE LOCARNO-BESPREKINGEN.
Tekst Locarno-voorstellen aan Duitsche
delegatie overhandigd.
LONDEN, 20 Maart. (ANP.) De tekst
der voorstellen van het Locamo-accoord is
aan de Duitsche delegatie overhandigd, die
terstond met de bestudeering hiervan is be
gonnen.
Belangrijke conferentie bij Hitier.
BERLIJN, 20 Maart. (A.NP.) De voor
naamste leden der regeering en partijlei
ders zyn gisteravond in een belangrijke
conferentie met Rijkskanselier Hitier bij
een geweest.
Het vonnis van den Volkenbondsraad
heeft in Berlijn weinig indruk gemaakt en
schijnt niet van invloed te zijn op Duitsch
land s aanbod om naar den Volkenbond te
rug te keeren.
in vogelvlucht
Te Londen zijn de vier Locarno-mogend
heden, Engeland, Frankrijk, België en Ita
lië gisteren tot overeenstemming gekomen
over een ontwerp-accoord.
De kwestie van de onvereenigbaarheid
van het Fransch-Russisch verdrag, waar
op Duitschland zijn schending van het Lo-
carno-pact gebaseerd heeft, zal worden
voorgelegd aan het Hof van Internationale
Justitie te Den Haag.
Tot het vonnis van het Hof bekend is,
zou Duitschland zich moeten verplichten
zijn troepen tot op 20 kilometer van de
Fransche grens terug te trekken. De con
trole in deze zone zou worden uitgeoefend
door een contingent internationale troe
pen.
In de rest van de vroegere gedemilitari
seerde zone zou het rijk zijn effectieven
moeten verminderen, zijn oorlogsmateriaal
beperken en zich onthouden van het aan
leggen van versterkingswerken.
Indien Duitschland dit plan aanvaardt,
zouden tusschen dit land en de vier Lo-
carno-mogendheden onderhandelingen kun
nen worden geopend teneinde de veilig
heid te herstellen.
Indien daarentegen Duitschland zou wei
geren, zou de volkenbondsraad Duitsch
land verdoordeelen wegens kwade trouw en
zouden de vier mogendheden, welke trouw
zijn gebleven aan het Locarno-pact, pressie-
maatregelen tegen Duitschland onder de
oogen hebben te zien.
Ten slotte zou deze diplomatieke actie
het resultaat kunnen hebben de bijeenroe-
ping door den volkenbond van een groote
internationale conferentie, welke voorna
melijk ten doel zou hebben een einde te
maken aan de politieke, economische en
financieele crisis, waaronder het Europee-
sche continent lijdt en welke de wereld
economie aantast.
De Engelsche en Fransche ministerraden
hebben dit ontwerp-accoord reeds goedge
keurd.
De volkenbondsraad heeft voorts gister
namiddag de Fransch-Belgische resolutie
aangenomen, waarin Duitschland wordt
aangewezen als schender van het Locarno-
pact. Dit vonnis zou geen reactie hebben
teweeg gebracht te Berlijn. Wel heeft gis
terenavond een leidersconferentie bij Hit-
Ier plaats gevonden.
Het hoogwater in de Noord-Oostelijke
staten van Amerika bedreigt thans Wash
ington zelf, waar 15.0000 werkloozen zijn
opgeroepen, ten einde een 6 meter hoogen
dijk op te werpen ter bescherming van de
regeeringsgebouwen. Het aantal dooden is
tot 163 gestegen. Volgens de jongste be
richten, (zie telegrammen) zakt het water
thans langzaam.
Noodlottig auto-ongeluk
te Geldrop
Twee jongemenschen om het
leven gekomen
In den afgeloopen nacht te half één heeft
op den Mierloschenweg te Geldrop een ern
stig auto-ongeluk plaats gehad, dat aan
twee jongemannen het leven heeft gekost.
Op genoemden weg naderde uit de rich
ting Helmond een vierpersoons Ford-wa
gen, bestuurd door den heer Meyer, ter
wijl naast hem was gezeten de heer De
Meester. Achter in de auto bevonden zich
de heeren J. Hegge en H. Verberne. Alle
vier heeren waren afkomstig uit Eindho
ven.
De wagen, welke met zeer groote snel
heid reed, botste door nog onbekende oor
zaak tegen de betonnen Dommelbrug op
den Mierlosche weg, waarbij het linker
achterwiel van en wagen werd afgeslagen
en een dertigtal meters verder terecht
kwam. De wagen sloeg hierdoor over den
kop en kwam in een langs den weg loopen
de sloot terecht. In de buurt wonende per
sonen, die den slag hadden gehoord, snel
den te hulp en wisten na veel moeite de
heeren Meyer en De Meester van onder
den wagen vandaan te halen. De achterin
zittende personen kon men niet bereiken.
De hulp van politie en brandweer werd in
geroepen. Na een half uur gelukte het de
brandweer den wagen te lichten.
Het bleek toen echter, dat de heeren
J. Hegge en H. Verberne beiden ongeveer
twintig jaar oud, reeds waren overleden.
Waarschijnlijk zijn zij in den modder ge
stikt.
De lijken wérden overgebracht naar het
St. Annaziekenhuis te Geldrop. Ook de
beide geredden, die slechts lichte verwon
dingen hadden bekomen, werden naar ge
noemd ziekenhuis vervoerd.
De overstroomingsramp
in Amerika
DE OVERSTROOMINGEN IN DE
VEREENIGDE STATEN.
Aantal dooden tot 163 gestegen.
Het water zakt langzaam.
NEW-YORK, 20 Maart. (A. N. P.). Het
water in de Oostelijke staten heeft een
hoogte bereikt als tevoren niet is geregis
treerd. Donderdag zijn verschillende nieu
we gebieden blank komen te staan, terwijl
talrijke steden door het hooge water be
dreigd worden.
Gisteren is een mededeeling gepubliceerd
volgens welke in de elf geteisterde staten
minstens 133 menschen om het leven wa
ren gekomen, van wie 90 in Pennsylvanië
en 21 in West-Virginië. Later verklaarde
men, dat het aantal dooden tot 163 was ge
stegen.
Vooxzoover men den toestand thans kan
overzien, bedraagt het aantal dakloozen
ongeveer 3000.000; alleen in het westen van
Pennsylvanië zijn al 70.000 menschen zon
der onderdak. De schade in het geheele ge-
tesiterde gebied wordt geschat op 250 mil-
lioen dollar; het grootste deel daarvan is
niet door verzekering gedekt.
Te Johnstown en in het district Pitts
burgh zakt het water, teryl de Ohio nog
stijgt. Langs deze rivier staan vele steden
blank.
In verscheidene der overstroomde steden
zijn de bewoners zonder gas, licht en drink
water. Het gevaar voor het uitbreken van
epidemies is groot.
In de zakenwijk van Wheeling in West-
Virginië staan de huizen tot 3 meter, in
andere wijken zelfs tot 5 1/2 meter in het
water. De Susquehanna heeft een hoogte
van 29 meter bereikt en stijgt nog steeds.
Ook Harrisburg, de hoofdstad van Penn-
Sylvanië, is geheel overstroomd.
In alle door den vloed bedreigde steden
werken duizenden in koortsachtige haast
aan het opwerken van dammen. In de
meeste staten is de nationale garde gere-
quireerd om hulp te verleenen en de ver
laten huizen te bewaken.
Hartford wordt bedreigd door de woeste
gevolgen van de Connecticut. Ook de vallei
van de Delaware staat geheel onder wa
ter, 200 ook verschilende wijken van Tren
ton, de hoofdstad van New-Jersey.
In verband met het groeiende overstroo-
mingsgevaar in verschillende gedeelten van
den staat New-York is de zitting van het
parlement verdaagd om de leden in de ge
legenheid te stellen, naar hun huizen terug
te keeren.
In den senaat heeft Guffey voorgesteld
den president te machtigen, het ^Roo^de
Kruis een bedrag van 10 millioen dollar
ter beschikking te stellen uit het federale
noodfonds.
Nader wordt gemeld, dat het water in
het grootste deel van het geteisterde ge
bied langzaam zakt, nu de regenval tenge
volge van de daling der temperatuur heeft
plaats gemaakt voor sneeuwval. Alleen in
Nieuw-Engeland blijft het water wassen.
In vele fabrieken zijn de werkzaamheden
gestaakt, daar de machines door het water
zeer hebben geleden; 75.000 arbeiders zijn
werkloos geworden. Hier zijn 150.000 men
schen dakloos. Meer dan honderd bruggen,
waarondei vier groote spoorbruggen, zijn
vernield. De toevoer van gas, electriciteit
en water is afgesneden. Het spoorwegver
keer ligt geheel stil.
Op order var de federale regeering wordt
aan het reddingswerk deelgenomen door
50.000 tewerkgestelden en door de kust
wacht.
NA JAREN GEPAKT
Uit Heerlen wordt ons gemeld:
In 1929 werd zekere O. S. door G. H. J.
S., die in de mijnstreek een ongunstige
reputatie genoot, met een mes gestoken
tengevolge waarvan het slachtoffer een
deel van zijn gezichtsvermogen verloor.
De verdachte nam direct na het misdrijf
de vlucht en zwierf in België en Duitsch
land rond. Ondanks alle opsporingen werd
de man niet gevonden, totdat in den loop
van Januari de Heerlensche recherche van
de Duitsche politie bericht kreeg, dat G.
H. J. S. wegens rijwieldiefstal was gear
resteerd. De Heerlensche politie stelde
zich in verbinding met de Duitsche, met
het gevolg, dat S. Donderdag werd over
gegeven. Hij staat voorts nog voor ver
schillende vonnissen gesignaleerd, terwijl
de man ook nog deserteur van het Neder-
landsche leger is. Op last van den com
missaris van politie te Heerlen zal S. mor
gen ter beschikking van den officier van
justitie te Maastricht worden gesteld.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Locarno-mogendheden zijn tot over
eenstemming gekomen over een ontwerp-
accoord. Een groote internationale confe
rentie in 't verschiet? (2de blad).
De Volkenbondsraad heeft gistermiddag
de Duitsche schending van het Locarno-
pact geconstateerd. (2de blad).
Het hooge water in Amerika bedreigt
thans Washington. (Buitenl. Ber. 2de blad).
Een bandjir op Sumatra. (Ned. O.-Indië
2de blad).
BINNENLAND.
De maatregelen inzake koffie; binnen
kort zal een crisisheffing van 12 ct. per
K.G. ongebrand op alle koffies worden in
gevoerd. (2de blad).
Wegens achteruitgaand passagiersvervoer
is een inkrimping op de binnenlandsche
lijnen van de K. L. AL noodzakelijk ge
worden. (de blad) 2.
Twee jongemannen om het leven geko
men bij auto-ongeluk te Geldrop. (1ste
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Schandelijk optreden der Urugueesche
voetballers te Parijs, in verband waarmede
de twee hier te lande te spelen wedstrijden
zijn geannuleerd. (3de en 1ste blad).
De oorlog in Abessinië.
DIRECTE ONDERHANDELINGEN MET
ADDIS ABEBA.
Zonder bemiddeling van den Volkenbond.
ROME, 20 Maart. (A.N.P.) Hoewel op
diplomatiek terrein geen onderhandelingen
in den eigenlijken zin des woords tusschen
Italië en Ethiopië hebben plaats gehad,
heeft men den toestand gepeild en zou Ita
lië, naar het schijnt, betrekkelijk binnen
kort, directe onderhandelingen met Addis
Abeba willen openen, zoodra het zeker is
van de houding van den Volkenbond.
Italië wenscht, dat deze onderhandelingen
zonder bemiddeling van den Volkenbond
geschieden, en dat Genève eenvoudig op
de hoogte wordt gehouden.
De geest van het Volkenbondspaet zou
gerespecteerd worden en de oplossing
waarnaar gestreefd wordt zou voor den
Volkenbond aanvaardbaar zijn.
Uit dien hoofde kan de bijeenkomst van
de commissie van dertien gróote beteekenis
krijgen.
De opstand in Godjam.
DJIBOUTI, 20 Maart. (A.N.P.) Het agent
schap Stefani meldt, dat volgens inlichtin
gen uit Addis Abeba de opstand in Godjam
de Abbessijnsche regeeringskringen ernstig
ongerust maakt. De werkelijke aanstichter
van de rebellie is Dedjas Ghessesse, die
zich nog steeds op vrije voeten bevindt.
De Abessijnsche regeering heeft eenigen
hooggeplaa tsten priesters in God jam opge
dragen te onderhandelen over de overgave
van den opstandigen Dedjas, maar deze po
gingen hebben geen succes gehad.
SCHUSCHNIGG EN GÖMBÖS NAAR
ROME.
ROME, 20 Maart. (A.N.P.) De Oosten-
rij ksche bondskanselier Schuschnigg, de
Oostenrijksche minister van buitenlandsche
zaken Van Berger-Waldenegg, de Hongaar-
sche premier Gömbös en zijn minister van
buitenlandsche zaken Kanya zullen van
avond te zes uur te Rome aankomen. De
besprekingen beginnen Zaterdag in het Pa
lazzo Venezia.
De geheele Italiaansche pers wijdt zeer
veel aandacht aan de aanstaande besprekin
gen. De bladen leggen er den nadi*uk op,
dat de vriendschap en de samenwerking
tusschen Italië, Oostenrijk en Hongarije
daardoor versterkt zullen worden.