Verrassende wending der Locarno
besprekingen
G. H. KLEINHANS
W-cu is die niéiude HON IG'S KALFSSOE P
WOENSDAG 11 MAART 1936
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
VOORTZETTING TE LONDEN
Ook de Volkenbondsraad komt te Londen bijeen
ZITTING COMMISSIE VAN 13
UITGESTELD.
Tegen de verwachting zijn de vertegen
woordigers der Locarnostaten gisteravond
tegen ft uur nogmaals bijeengekomen.
Na deze bijeenkomst werd het volgen
de communiqué verstrekt: „Op het ministe
rie van buitenlandsche zaken is een nieu-
de bijeenkomst der Locarnomogendheden
gehouden. Eenstemmig werd besloten dat
de besprekingen na Donderdag te Londen
zullen worden voortgezet De Britsche re
geering heeft den president van den Vol
kenbondsraad uitgenoodigd, de eerstvol
gende zitting van den raad, die aansluit op
de bijeenkomst der Locarnomogendheden
eveneens te Londen te doen houden." In
verband met dit besluit is de zitting der
Commisie van Dertien uitgesteld tot na de
zitting van den Volkenbondsraad te Lon
den.
De reden van dit verrassende besluit is
niet bekend, doch men veronderstelt, dat
de vastberaden houding der Fransche re
geering een wijziging noodig maakt in de
aanvankelijk uitgestippelde Engelsche po
litiek en dat Eden, zich spiegelend aan het
waarschuwend voorbeeld van zijn voor
ganger, sir Samuel Hoare, er de voorkeur
aan geeft bij de verdere besprekingen in
nauw contact te blijven met het geheele
Engelsche kabinet. Bovendien heeft
Duitschland te kennen gegeven, onder geen
beding te willen deelnemen aan besprekin
gen over de toepassing van het Locarno-
pact te Genève; maar wellicht is het wel
bereid om onderhandelingen te Londen te
voeren.
Verondersteld wordt, dat ook deze over
weging geleid heeft tot het besluit om den
Volkensraad te Londen te doen bijeenko
men.
TEGEMOETKOMING VAN
DUITSCHLAND?
Toch nog een gedemilitariseerde zone.
Een speciale correspondent van de „Dai
ly Telegraph" seint uit Kehl, aan de Duit-
sche zijde van de Rijngrens bij Straats
burg, dat Duitschland besloten heeft een
vrijwillige gedemilitariseerde zone te hand
haven van ongeveer acht mijl langs de
geheele Rijngrens, bij wijze van vriend
schappelijk gebaar jegens het Fransche
volk
Het nieuwe Duitsche leger, dat Zaterdag
het Rijnland is binnengerukt heeft nergens
kazernes binnen een strook van acht tot
tien mijlen van de grens. Luchtbases en ar
tillerie worden eveneens buiten deze zone
gehouden, terwijl den soldaten verboden is
zich binnen die zone te begeven.
Kehl, dat slechts iets meer dan een mijl
van Straatsburg verwijderd ligt, heeft
geen Duitsche bezettingstroepen. Het
dichtstbijzijnde garnizoen Egt in Rastatt,
op een afstand van 10 mijl.
Er bevinden zich thans ongeveer 15.000
officieren en manschappen in het gebied
tusschen Karlsruhe en Straatsburg.
Groote Fransche troepenmacht aan de
grens.
Naar verluidt heeft de Fransche regee
ring zonder veel ophef de helft van de
300.000 man, die thans in actieven dienst
zijn naar de Oostgrens overgebracht.
NIET-AANVALS-PACT OOK MET
OOSTENRIJK.
Nieuw interview met Hitier.
„Mijn voorstel tot het sluiten van non
agressiepacten in het oosten en het wes
ten van Duitschland moet worden be
schouwd als een algemeen voorstel, er is
stellig geen enkele uitzondering op en het
is ook van toepassing op Tsjecho-Slowa-
kije en Oostenrijk", aldus verklaarde Hit
ter in een onderhoud, dat hij gisteravond
heeft toegestaan aan Ward Price, den spe-
cialen correspondent van de „Daily Mail".
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
Onvoorwaardelijk tot toetreding bereid.
Aan een uitvoerig verslag van de „Ti
mes" van de rede van minister Eden in
het Lagerhuis over de opzegging van het
verdrag van Locarno door Duitschland,
ontleent het „Hbld." nog de volgende be
langwekkende verklaring van den minister.
Toen de Duitsche gezant in den morgen
van 7 Maart den minister bezocht om hem
het historische memorandum te overhan
digen, deelde eerstgenoemde mede, dat het
besluit der Duitsche regeering met betrek
king tot den Volkenbond grootendeels was
ingegeven door haar wensch om tegemoet
te komen aan de opvattingen, herhaalde
lijk door den premier en Eden zelf geuit,
toen zij er den nadruk op legden dat de
politiek der Engelsche regeering geba
seerd was op den bond en op de collectie
ve veiligheid.
Volgens Eden nu zou de Duitsche gezant
hebben gezegd, dat Duitschland bereid was
deel te nemen aan zulk een politiek, en dat
er geen voorwaarden waren verbonden aan
zijn terugkeer tot den bond. Deze mede-
deeling werd door het Lagerhuis met toe
juichingen ontvangen.
RUSLAND STEUNT FRANKRIJK.
Men meent te weten, dat de ambassadeur
der Sovjet-republiek Dinsdagmiddag op
het Foreign Office te Londen het Russi
sche standpunt tegenover de nieuwe situa
tie in Europa nader omschreven heeft. De
ambassadeur werd ontvangen door Chad-
bourne, den onderstaatssecretaris. Hij
deelde dezen mede, dat de Sovjetrepubliek
zich krachtig verzet tegen iedere onder
handeling met Duitschland alvorens dit
zijn leger uit de gedemilitariseerde linie
heeft teruggetrokken.
De ambassadeur voegde daaraan toe,
dat Rusland bereid is deel te nemen aan
iedere actie, waartoe de Volkenbond mocht
besluiten tot verbetering van den tegen-
woordigen toestand.
RECHT TEGENOVER GEWELD.
Geen onderhandelingen afgewezen,
maar
In de regeeringsverklaring, die gistermid
dag door Sarraut in de Kamer, en door
Flandin in den Senaat is voorgelezen,
wordt o. a. het volgende gezegd:
„Er heeft zich een gebeurtenis voorge
daan, waarvan gij reeds den ernst uit in
ternationaal oogpunt en de gevolgen voor
de veiligheid van Frankrijk hebt kunnen
beoordeelen."
Na eraan te hebben herinnerd, dat
Duitschland als motief voor zijn geste
heeft aangevoerd, dat Frankrijk een ver
drag heeft gesloten, dat onvereenigbaar
zou zijn met het Rijnpact van Locarno,
gaat Sarraut door met nogmaals op de be
kende wijze de verschillende argumenten
te weerleggen, die door Duitschland tegen
het Fransch-Russische pact ingebracht
zijn.
Eerste Leidsche
R.K. Begrafenisonderneming
BEVESTIGD 1882
Pieter de la Courtstraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
BUITENLAND
ENGELAND.
DE BRITSCHE DEFENSIE.
Motie van vertrouwen aangenomen.
Bij de voortgezette debatten in het En
gelsche lagerhuis over het Witboek wees
Winston Churchill op het enorme tempo
waarmede Duitschland zich bewapent. Hij
meende, dat niet steeds hetzelfde aantal
arbeidskrachten in de Duitsche wapenfa
brieken gehandhaafd zou kunnen worden,
aangezien deze fabrieken dank zij een lee-
ningpolitiek op volle kracht werkten, zoo
dat binnenkort gekozen zou moeten worden
tusschen een binnenlandsche ramp en een
buitenlandsche ramp. Voor Churchill vorm
den de gebeurtenissen der laatste dagen
slechts een inleiding van hetgeen Duitsch
land zou durven „wanneer de kolossale
voorbereidingen, die het op het oogenblik
treft, op hun hoogtepunt aangeland, en de
grenzen der internationale leeningen te zien
zullen zijn".
Tenslotte werd 'n motie van vertrouwen,
waarin de in het Witboek vervatte regee-
ringsvoorstellen worden goedgekeurd, aan
genomen met 371 tegen 153 stemmen.
SPANJE.
ERNSTIGE TOESTAND TE GRANADA.
Nadat gistermorgen de algemeene staking
te Granada was afgekondigd, hebben in den
loop van den dag wederom ernstige onge
regeldheden plaats gehad.
Troepen arbeiders trokken door de 6tad
en plunderden de katholieke huizen, om
deze vervolgens in brand te steken. De fas
cisten en welgestelden hebben zich in hun
woningen moeten terugtrekken, om zich
met revolvers te verdedigen.
Een sterke politiemacht patrouilleert door
de straten. De politie schijnt echter niet in
staat te zyn, den betoogers het hoofd te bie-
De oorlog in Abessinië
DE BOMMEN VALLEN WEER.
Talrijke slachtoffers bij bombardement
in Sidamo.
Gistermorgen hebben Italiaansche vlieg
tuigen Ergaalem, de hoofdstad van Sidamo,
gebombardeerd. Er zijn talrijke slachtof
fers gevallen, onder wie minstens twintig
vrouwen.
Ergaalem was ook Maandagmorgen reeds
gebombardeerd.
Dorp in provincie Godjam gebombardeerd.
Vier Italiaansche vliegtuigen hebben het
dorp Ifaque in de provincie Godjam ge
bombardeerd. Het aantal slachtoffers is
niet bekend.
Voorzorgsmaatregelen te Addis Abeba.
Een Italiaansch bombardementseskader
heeft gisteren een vlucht over het gebied
aan de Takkaze gemaakt. Op den terug
weg werd het dorp Dekenze gebombar
deerd.
De autoriteiten van Addis Abeba heb-
bèn instructie gegeven, dat alle benzine
voorraden der hoofdstad naar buiten ge
bracht moeten worden, om het brandge
vaar bij een bombardement, dat door den
bouwtrant der stad bijzonder groot is, te
verminderen.
Nazien van
uitlotingen
TWEEDE KAMER
Het Landbouw
crisisfonds
Voortgezet wordt de behandeling van het
wetsontwerp begrooting van het landbouw
crisisfonds voor 1936.
De Minister van Landbouw en
Visschery, de heer Deckers, be
strijdt 's heeren Teulings critiek op het be
groot in gssysteem, dat thans gevolgd wordt.
Hij erkent, dat het beter ware geweest, als
hij aanstonds had geschreven, dat er een
tekort van ee-nige millioenen zou zijn, als
het oude stelsel gevolgd vas- blijven wor
den. Maar men vergete niet, dat de finan-
cieele aspecten van het fonds voortdurend
wisselen. Er is geschreven, dat er over 1936
Sarraut betoogt, dat Frankrijk ondanks
alle teleurstellingen trouw is gebleven
aan het Volkenbondspact, en dat het voorts
geen gelegenheid heeft laten voorbijgaan,
om te trachten toenadering tot Duitsch
land tot stand te brengen.
„Frankrijk", verklaart Sarraut dan,
„stelt zich niet op het standpunt van ge
kwetste eigenliefde of van waarborgen
voor eigen, veiligheid, die verloren zijn.
Het stelt het benauwende probleem van
de kracht van het recht tegen het recht
van den sterkste.
Het is duidelijk, dat de schending van
de gedemilitariseerde zóne onze eigen
veiligheid raakt, doch zij doet nog veel
ernstiger de toekomst van den Europee-
schen vrede, de organisatie van de collec
tieve veiligheid en den Volkenbond ge
vaar loopen."
Sarraut vraagt zich dan af, wie ook nog
maar het minste vertrouwen in het nut van
verdragen zou behouden, indien voor de
vernietiging hiervan de wensch van den
sterkste voldoende zou zijn. In dit geval
zou tot het systeem der militaire bondge-
nootschappan moeten worden terugge
keerd. „Wat ons betreft", verklaart Sar
raut dan verder, „zullen wij alle materiee-
le en moreele krachten ter beschikking
van den Volkenbond stellen, alleen op
voorwaarde, dat wij in den strijd voor den
vrede terzijde gestaan worden door hen,
die zich formeel krachtens het Rynpact
hebben verbonden."
Na erop te hebben gewezen, dat Frank
rijk er niet het minste voordeel bij heeft,
het Duitsche volk in de ellende te sleepen,
stelt Sarraut aan Duitschland de vraag, in
hoeverre de remilitarisatie van het Rijn
gebied bij kan dragen tot de oplossing der
problemen, waarvoor Duitschland zich ge
plaatst ziet. Hij zet uiteen, dat het ver
trouwen in Duitschland, dat voor nieuwe
onderhandelingen noodig is, verloren is
gegaan. „De Fransche regeering wijst geen
onderhandelingen van de hand, die den
toekomstigen vrede kunnen waarborgen,
en de Fransch-Duitsche betrekkingen kun
nen verbeteren, doch zij kan niet onder
handelen onder den invloed van geweld
en ongedaanmaking van vrijwillig geplaat
ste handteekeningen."
Na te hebben verklaard, lat een beroep
is gedaan op den Volkenbondsraad, en
overleg wordt gepleegd met de mogend
heden, die het Locarnopact waarborgen,
verklaart Sarraut tenslotte, dat Frankrijk
bereid blijft, met Duitschland te onder
handelen, zoodra de eerbiediging der in
ternationale wetten opnieuw zal zijn ver
zekerd.
den, en zij zijn eerder geneigd de zijde der
oproerkraaiers te kiezen.
Er zijn talrijke personen gearresteerd. Een
twintigtal betoogers zou gewond zijn.
CHINA.
DE STRIJD TEGEN DE ROODEN
IN SJANSI.
Officieel wordt uit Peking medegedeeld,
dat de regeeringstroepen van Sjansi een
overwinning hebben behaald op de commu
nisten. Naar verluidt, is de stad Fengjang
in handen van de regeeringstroepen geval
len.
JAPAN.
DE HOOFDPUNTEN VAN HIROTA'S
PROGRAM.
Japan wil onderhandeling over de
verdeeling van de grondstoffen.
Naar de „Nichi Nichi" verneemt, zal de
nieuwe Japansche regeering aan de Ver-
eenigde Staten en Engeland verzoeken, on
derhandelingen te openen over de verdee
ling van de grondstoffen en van de emigra-
tiemarkten. Japan zal hiertegenover voor
stellen, bilaterale verdragen te sluiten van
wederkeerige veiligheid.
Naar het blad verder bericht, zyn de es-
sentieele punten van de politiek van Hiro-
ta de volgende:
1. Versterking van de internationale po-
1 sitie van Mandsjoekoeo.
2. Demilitarisatie van de sovjet-Russi
sche grens.
3. De verwezenlijking van een anti
communistisch front met China.
4. Het voorkomen van een bewapenings
wedloop ter zee door bilaterale besprekin
gen met Amerika en Engeland.
AMERIKA.
UITBREIDING VAN DE STAKING
TE NEW-YORK.
De bemiddelingspogingen van burge
meester Laguardia in de staking van het
huispersoneel te New York zijn mislukt. De
leiders der vakvereenigingen hebben nu
„den bittersten strijd in de geschiedenis der
Amerikaansche industrie" aangekondigd.
Volgens mededeeling van de politie zijn
bij de staking, die thans reeds tien dagen
duurt, 2300 woonhuizen, wolkenkrabbers
en hotels betrokken. Het stakingscomité is
voornemens, de beweging te doen uit
breiden tot alle hotels, magazijnen, ban
ken en verzekerings-maatschappijen. Voor
al den banken, die een groot deel der woon
huizen van New-York bezitten en die zich
bereid hebben verklaard de loonen te ver-
hoogen, doch weigerden, vakvereenigings-
leden de voorkeur te geven boven ongeor
ganiseerde arbeiders, is een felle strijd aan
gezegd. Musici, chauffeurs en andere groe
pen hebben met een sympathiestaking ge
dreigd.
6 en over 1936 61/2 millioen tekort zou
zyn. De heer Teulings meende, dat men zoo
tot 12 millioen tekort kwam, een groot be
drag, maar te zyner geruststelling diene, dat
het tekort over 1935 in dat over 1936 be
grepen is.
Minister Deckers bespreekt vervol
gens den zuivelpot, waarin zekere heffin
gen worden gestort en waarvan de inhoud
kan worden gebruikt ten bate van den zui-
velproduceerenden landbouw. Zoo is eruit
bekostigd de propaganda voor meer zuivel-
verbruik. Toen spreker aan het bewind
kwam, trof hem de ingewikkeldheid en ook
het eenigszins bureaucratische karakter
van den landbouwcrisisdienst. De land
bouwcrisismaatregelen zijn indertijd geno
men, toen men nog hoopte, dat zij slechts
voor korten tijd, zouden behoeven te die
nen. Nu duren zij al eenige jaren. Daarom
moeten zij veranderd worden.
Ons doel zy, het landbouwbedrijf in stand
te houden, onder redelijke voorwaarden.
Wil men verder gaan en zoo steunen, dat
de landbouwers geld op zij kunnen leggen,
dan is dit niet in overeenstemming met den
geest der wetgevejs.
Men klaagt over die verlaging van den
richtprijs voor tarwe, maar spr. vertrouwt,
dat wij er met de 9 wel zullen komen. De
moeilijkheid schuilt in het vinden van een
juist gemiddelde tusschen groot- en mid-
delbedrijven.
De uitkeering aan de kleine boeren is
geheel in overeenstemming met de land-
bouwcrisiswet. Er is geen sprake van, dat
zij moest worden betaald uit de verlaging
van den tarwerichtprijs. Deze beide zaken
zijn heelemaal niet aan elkaar gekoppeld.
Er is maar één man in Nederland, die weet,
of er verband tusschen bestaat, en dit is
spr,
Binnen niet al te langen tijd zal aan spr.'s
departement in het leven worden geroepen
een dienst voor de kleine boeren, die zal
komen te ressorteeren onder de directie
van den landbouw, die bij dit crisiswerk
over de geheele lijn zal worden betrokken.
Spr. heeft op het oog de kleine zelfstandige
boeren. Helpt de landbouwdienst hen, dan
komt vanzelf te vervallen hun tewerkstel-
line op het eigen bedrijf vanwege sociale
zaken.
De heeren Krol en Hiemstra wenschten
aanstelling van een bepaald aantal land
arbeiders door de boeren als voorwaarde
voor steun, maar daaraan zit te veel con
trole vast.
Dat den consument zijn crisiswinst wordt
ontnomen of onthouden, is niet hard maar
wel is hard, dat kostelijke levensmiddelen
worden vernietigd in plaats van aan be-
hoeftigen te worden gegeven. De heer J,
ter Laan had gelijk, toen hij over dit laat
ste sprak. De moeilijkheid schuilt in de
distributie. Spr. houdt zich met de zaak
bezig.
De tegenwoordige gecentraliseerde land
bouwcrisiswetgeving kan geen jaren duren.
Vandaar de instelling van de commissie
van Loon, die spoed betracht.
Bij de replieken diende de heer W ij n-
koop (Comm.) een motie in, waarin de
Kamer uitspreekt, dat de kleine boeren en
tuinders niet naar de werkverschaffing moe
ten worden gestuurd, maar op eigen bedryf
te werk moeten worden gesteld met finan-
cieelen steun van de overheid, indien zij den
wensch hiertoe te kennen geven.
De Kamer verwerpt de motie-Wijnkoop
met 47 tegen 27 stemmen. Voor: c.p., s.d.,
v.d. en de heer Van Houten (c.d.).
Bij de afdeeling III bespreekt de heer
Louw es (lib.) de richtprijzen voor de
granen, die te laag zyn en waarbij uit het
oog wordt verloren, dat het stroo, dat vroe
ger ongeveer 25 pet. der totale opbrengst
opleverde, thans vrijwel waardeloos is. Wat
de tarwe aangaat, gelooft spr. niet, dat de
minister of één zijner ambtenaren zoo des
kundig zijn, dat zij juiste richtprijzen kun
nen vaststellen.
De heer IJsselmuiden (r.k.) be
spreekt de quaestie van het baconcontract.
Zal het in het nieuwe stelsel uitgesloten
zijn, dat belanghebbenden en hun verleng
stukken invloed zullen hebben op de maat
regelen? Niemand zal thans nog betwisten,
eenzijdig zeer groote voordeelen aan de
baconfabrikanten zijn toegevallen. En de
boer heeft, in de jaren, dat de baconfabri
kanten mililioenen kregen, geen loonenden
prijs voor zijn varkens gekregen.
Bestendiging voor de bekende extra'tjes
van de langzamerhand berucht geworden
afvallen enz. moet worden aangesneden.
De heer VanderWeijden (r.k.) ver
dedigt een stelsel van hooge invoerrechten,
dat de zoo hoog noodige structureele aan
passing mogelijk zal maken. Wij kunnen
op den duur niet doorgaan met het betrek
ken uit het buitenland van gewassen, die
wij zei ven zouden kunnen produceeren, ter
wijl wij onze eigen veredelingsproducten
met verlies moeten exporteeren. Maar de
verlaging van den tarwerichtprijs gaat
tegen dezen gedachtengang in. Zulks is des
te betreurenswaardiger, omdat van een al
gemeene vaste lasten-verlaging geen sprake
zal zijn, al wordt het geheele 1 asten-ontwerp
wet.
Spr. bespreekt voort de quaestie der var
kens, betoogende, dat de prijs zoodanig moet
worden gesteld, dat de zware varkens be
hoorlijk betaald worden. De minister heeft
dit verband een commissie van advies
ingesteld, maar het spijt spr., dat de var
kenscentrale van de diensten dezer com
missie slechts éénmaal gebruikt heeft ge
maakt.
Het doet spr. genoegen, dat de minister
het baconcontract heeft opgezegd en trach
ten zal een eerlijke regeling bij inschrij
ving tot stand te brengen.
De heer Van Voorst tot Voorst
(r.k.) bepleit dat voor de varkens, die ge
slacht in klasse A worden geplaatst, worde
twee cent per K.G. aan de mesters meer ge
geven, wat de qualiteits-verbetering zal be
vorderen.
De heer Schilthuis (v.d.) bespreekt
de tarweregeling. De winst, die op de tar-
wtetransactie wordt gemaakt, moet wor
den gestort in het landbouwcrisisfonds, dat
het geld niet kan ontberen. Anders had de
prijs der Vitatarwe en daardoor ook de
broodprijs verlaagd kunnen worden. Zoo
moet uit den broodprys worden gedekt de
steun aan verschillende artikelen, die met
brood niet in verband staan. Moge de com
missie-Van Loon een beter stelsel vinden.
Minister Deckers antwoordt den
heer Louwes op een desbetreffende vraag,
dat het vraagstuk der vervaardiging van al
cohol uit bieten en aardappelen in studie is
bij de commissie-Van Blom. Hij onderbreekt
zijn rede, waarna de vergadering om zes uur
wordt verdaagd tot vanmiddag één uur.
EERSTE KAMER
HANDEN, NIJVERHEID EN
SCHEEPVAART.
De begrooting van koloniën wordt z.hs.
aangenomen.
Aan de orde is de begrootjng van het
departement van handel, nijverheid en
scheepvaart voor 1936.
De heer De Marchant et d'Ansem-
bourg (N. S. B.) acht dezen minister van
handel, nyverheid en scheepvaart, die ge
toond heeft een bekwaam man te zijn, in
het kabinet-Colijn niet op zijn plaats. Mi
nister-president Colijn kon een krachtig
man zijn, doch hij is als een tweede Sim-
son, kaalgeschoren en verzwakt door de
partijen.
In dit kabinet kan minister Gelissen
die destijds door zich voor Nationaal Her
stel candidaat te laten stellen, getoond
heeft dichter bij de N. S. B. te staan dan
men wel vermoedt weinig goeds tot
stand brengen.
De heer Andriessen (R.-K.) komt op
tegen de aanvallen welke in het Voorloo-
pig Verslag op de vakbeweging zijn ge
daan. Hij neemt in het bijzonder de katho
lieke vakbeweging in bescherming, die veel
heeft gedaan en veel doet om het o econo
mische peil te verhoogen. Karaktervor
ming, waarheidsliefde en verantwoorde
lijkheidsgevoel zijn eigenschappen, waar
aan spreker meer waarde hecht, dan aan
de critiek der nationaal-socialisten.
Spr. beroept zich op verschillende pause
lijke uitspraken ten gunste van den arbeid.
Meent de heer d'Ansembourg wellicht, dat
de door hem voorgestane politiek zal lei
den tot een beleid, dat naar die uitspraken
is gericht?
Nadat nog verschillende leden het woord
hadden gevoerd welke opmerkingen we
zullen terugvinden in het antwoord van
den minister werd de vergadering ver
daagd tot heden.
