Een Propaganda Zuivelweek te Leiden.
Van 10-15 Februari.
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1936
DE LEIDSCHL COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
HOE WORDT HET WEER?
HELDER.
DE BILT SEINT:
Zwakke tot matige Noordelijke tot Oos
telijke wind, half tot licht bewolkt, droog
weer, lichte tot matige vorst des nacht,
overdag temperatuur om het vriespunt.
Hoogste barometerst.: 774.8 te Oslo.
Laagste barometerst.: 736.3 te Reykjavik.
Het gebied van hoogen luchtdruk is nog
in beteekenis toegenomen en breidt zich
nog gestadig naar het Oosten uit. De as
loopt van Noorwegen over de Noordzee
naar Frankrijk en ligt dus nog ten Wes
ten van ons land, waardoor de wind bo
ven ons naar Noord-Oost omging. Langs
den Oostrand van het gebied van hoogen
luchtdruk beweegt zich een uiterst koude
luchtstroom over centraal Europa en de
Alpen, die de temperatuur boven 2700 me
ter tot onder minus 20 graden Celsius
deed dalen, en op 5000 meter tot minus
35 graden. Op de topstations in de Zwitser-
sche Alpen heerscht nog een storm uit
Noord, met aanhoudenden sneeuwval
(Jungfraujoch minus 24 graden, met storm
uit Noord; de Zugspitze meldt als mini
mum van den nacht 22 graden met matigen
wind uit Noord). De Oceaan-depressie is
nog zeer uitgestrekt en brengt warmte en
regen in het Westen met een secundaire
voor de kust van Portugal. Op IJsland
verdween de vorst ook in het binnenland
en viel langs de Zuidkust meer dan 30
m.m. neerslag. Er moet thans met door
gaande, zij het voorloopig nog geen stren
ge vorst, gerekend worden.
LUCHTTEMPERATUUR.
4.2 gr. C.
L1CH1 OP VOOR FIETSERS e. a.
Van Donderdagnamiddag 5.22 uur tot
Vrijdagmorgen 7.05 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee: op Vrijdag 7 Febr.
voorm. 2.52 uur en nam. 3.09 pur.
Van nationale beteekenis om volkswelvaart en volksgezondheid.
HAAGSCHE RECHTBANK.
De lcs-werkman T. van H. te R ij n -s
burg, heeft op 11 October j.l., een op den
Rijnsburgerweg onbeheerd staand rijwiel
ontvreemd. De opbrengst daarvan werd
door hem besteed aan bioscoopbezoek en
verteringen.
De rechtbank veroordeelde den verdach
te tot 12 maanden gevangenisstraf, waar
van 6 maanden voorwaardelijk met aftrek
van het voorarrest.
De bloembollenkweeker T. K. van K., te
R ij n s b u r g, tegen wien 25.subs. 25
dagen was geëischt, omdat hij van voor
noemden H. een rijwielbelastingmerk, van
diefstal afkomstig, heeft gekocht, werd vrij
gesproken.
De houtbewerker M. v. W., te Alphen
en de ijsconventer D. S. te Aarlander-
veen hebben in Maart van het vorig jaar
ingebroken ten huize van den heer P.
Vaassen te Boskoop alwaar zij twee
bankbiljetten van 20.alsmede een por-
temonnaie, inhouednde eenig zilvergeld
ontvreemdden. De rechtbank veroordeelde
van W. tot 12 maanden, waarvan zes
maanden voorwaardelijk en S. tot één jaar
gevangenisstraf.
De chauffeur G. S., uit Aalsmeer,
thans ged., heeft op 30 November j.l., inge
broken in het kantoor der firma Maarse
en Kroon te Leimuiden, alwaar hij een
bedrag van 600, benevens 204 toebehoo-
rend aan het plaatselijk crisis-comité buit-
maakte. De rechtbank veroordeelde S. tot
twee jaar gevangenisstraf.
E. A. M. v. d. P., te L e i d e n, heeft ten
nadeele van een inwonend studente een
bedrag van 50.ontvreemd. De recht
bank veroordeelde verdachte tot zes maan
den voorwaardelijk.
De landarbeider C. V. te S t o m p w ij k,
tegen wien 11/2 jaar is geëischt wegens
d.efstal van vier rijwielen, werd conform
den eisch veroordeeld. Het voorarrest komt
in mindering van de straf.
De tuinarbeider B. M. v. d. B., uit
S t o m p w ij k, tegen wien 2 1/2 jaar is ge
ëischt wegens diefstal van rijwielen, ge
pleegd te Rijswijk, Schipluiden en Veur,
v.erd veroordeeld tot twee jaar, met af
trek van het voorarrest.
Wegens diefstal met braak gepleegd op 5
Augustus p.l. in een consumptietent te
Voorschoten is door het O. M. tegen
den los-werkman P. A. V. te Stomp-
w ij k 2 jaar geëischt. De rechtbank ver
oordeelde V. tot een jaar gevangenisstraf.
Eischen.
De koopman B. van V., laatstelijk te
Amsterdam verblijvend, heeft te Leiden
var. zekeren van M. een bakfiets gehuurd
tegen 0.50 per dag. Hij maakte direct de
fiets te gelde. V. die een valsche naam had
opgegeven heeft reeds vroeger dergelijke
i. act ijken, uitgeoefend. Wegens dit feit
..oorde hij acht maanden gevangenisstraf
lagen zich eischen.
Uitspraak 20 Februari as.
Leiden zal de volgende week staan in het
teeken van de propaganda voor meerder
zuivel verbruik. Na verschillende and-ere
in ons land, is thans de Sleutelstad aan de
beurt.
Het Crisiszuivelbureau, dat deze actueele
propaganda voert, heeft voor Leiden en
Omstreken een propaganda-kernbureau in
Oegstgeest en dit heeft voor de Leidsche
Zuivelweek een propaganda-commissie hier
ter stede benoemd, waarin zitting hebben
de heeren J. P. v. d. Holst, voorzitter, P. K.
van Dorsten, secretaris, F. v. d. Kloot, di
recteur van de Melkinrichting v. d. Kloot,
en B. v. d. Burg Wzn., directeur van de
melkinrichting „De Landbouw".
't Is eigenlijk wel iets onnatuurlijks, dat
in ons land van melk, boter en kaas nog
propaganda gemaakt moet worden voor de
waarde en het gebruik der zoo overbekende
zuivelproducten als voedingsmiddel, doch
dit is ook wel eenigszins te verklaren, waar
het hier wegens den geringen tegenwoor-
digen afzet naar het buitenland voorna
melijk te doen is om meerdere waar
deering en meerder gebruik van
deze nationale producten.
WAT DEZE ZUIVELWEEK BRENGT.
Tijdens een perslunch gistermiddag in
„Zomerzorg" gehouden heeft de Prop.-
commissie voor Leiden met den heer L. J.
Liezenberg, secretaris van de Propaganda-
kern voor Zuid-Holland, een uiteenzetting
gegeven van de beteekenis dezer Leidsche
Zuivelweek.
Tegelijkertijd, d.w.z, tusschen de ver
schillende besprekingen door, werd ons een
proefje van een echt-Hollandsche zuivel-
lunch voorgezet en wij mogen reeds dade
lijk verklaren, dat deze maaltijd eenvoudig
maar bovenal voedzaam en smakelijk is ge
weest.
De voorz der propaganda-commissie, de
heer J. P. v. d. Holst, tevens natuurlijk ta
felvoorzitter, sprak bij den aanvang een
welkomstwoordje tot zijn gasten.
Daarna deelde hij in de eerste plaats
mede wat de Zuivelweek voor Leiden zal
brengen.
Maandag zal de officieele opening in de
Kleine Stadszaal plaats hebben. Wegens
verhindering van den burgemeester, mr. A.
van de Sande Bakhuyzen, zal de officieele
opening geschieden door den heer D. ten
Cate Brouwer, voorzitter der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te
Leiden. Na deze opening zal door een medi
cus-deskundige een uiteenzetting worden
gegeven over de waarde der zuivelproduc
ten als voedingsmiddel, terwijl vervolgens
de leidster van de kookdemonstraties eeni-
ge nadere verklaringen zal geven.
Deze officieele opening is alleen voor ge-
noodigden toegankelijk.
De geheele week door zullen in de Kleine
Stadszaal kook- en bak-demonstraties wor
den gehouden met verschillende zuivelpro
ducten. Op 11 Februari zal in de Stadsge
hoorzaal een Zuivel-revue worden vertoond,
welke e.v. bij voldoende belangstelling her
haald zal worden.
Tenslotte zal in de etalages van winke
liers in zuivelproducten alsmede op straat
op ruime schaal propaganda voor de zuivel
week gemaakt worden, zoodat geen Leide-
naar en niemand uit de naaste omgeving
hiervan onkundig zal blijven.
De bedoeling, welke bij deze propaganda
voorzit is niet alleen de positie van den
zuivel- en melkhandel te verbeteren, doch
om de waarde vari onze nationale producten
in het belang van de volksgezondheid meer
dan tot nu toe het geval was bekend te
maken.
De belangen der veehouders zijn hier
mede natuurlijk ten nauwste betrokken,
doch voorop staat het belang van ons land
in het algemeen, omdat de verbetering der
zuivelpositie slechts een landsbelang is.
De propaganda-actie is gisteravond reeds
ingezet met een vergadering in „Den
Burcht", waar alle belanghebbenden bij
deze zuivelweek waren uitgenoodigd en
waar de heer G. v. Ooyen, leider van den
buitendienst van het Crisis Zuivel Bureau,
een uiteenzetting heeft gegeven over de be
teekenis van het begonnen werk en aller
daadwerkelijke medewerking heeft ge
vraagd.
WAAROM EEN ZUIVELWEEK?
De heer L. J. Liezenberg heeft vervol
gens een uiteenzetting gegeven over de be
teekenis van deze zuivelpropaganda.
Spr. wees er allereerst op, dat het pro
pagandawerk door een besluit van den
Minister ter hand genomen door het Crisis-
Zuivelbureau, een veel breederen inslag
heeft dan algemeen wordt beseft.
Wie van een bloeiende zuivel
industrie profiteeren.
Nog teveel leeft bij sommigen de opvat
ting, dat dit alleen gaat om de bo.angen
van den landbouw. Natuurlijk is de grond
slag van deze propaganda de uiterst be
narde omstandige eden, waarin m.n. ons
veehoudersbedrijf ;enge/olge /an de slechte
internationale marktpositie der zuivelpro
ducten is komen te verkeeren, maar men
meene toch vooral niet, dat bij een ver
grooting van den verkoop dezer producten
alléén de Nederlandsche landbouw gebaat
zou zijn. Op het veehoudersbedrijf ;s door
de moderniseering der techniek en de uit
breiding van den handel, welke de laatste
50 jaar heeft plaats gehad, een geheele in
dustrie opgetrokken, die tot de belangrijk
ste van ons land moet worden gerekend. In
direct verband met de meer dan 150.000
landbouwbedrijven, die voor het grootste
deel hun inkomsten uit het veehoudersbe
drijf trekken, kunnen genoemd worden de
ruim 900 zuivelfabrieken en melkinrichtin
gen, die over het geheele land verspreid
zijn. Volgens de beroepstelling van 1930
waren in deze bedrijven toen 19.500 perso
nen werkzaam. Daarbij komen de bedrij
ven, die in direct verband daarmede wer
ken, zooals machinefabrieken, fabrieken
van verpakkingsmateriaal, de leveranciers
van hulpstoffen, de middelen van vervoer,
de handel, en om niet te vergeten de ver-
koopers aan het publiek, dus de winkeliers,
de melkslijters, enz.
Hierbij moet worden opgemerkt, dat de
zuivelindustrie in het algemeen een zeer
gedecentraliseerd karakter heeft, hetgeen
aan de werkgelegenheid, die zij biedt, ten
goede komt. Van welke beteekenis dit alles
is voor de bevolkingsgroepen, buiten den
landbouw, blijkt het beste, indien wij na
gaan, welke inkomsten de melkproductie
biedt en hoe dit onder de bevolkingsgroepen
verdeeld wordt. De totale melkproductie in
ons land kan per jaar gerekend worden op
4.5 milliard k.g.De bruto-waarde dezer melk,
dat is dus de prijs waarvoor deze, hetzij in
den vorm van melk, hetzij in den vorm van
zuivelproducten, aan het publiek verkocht
of uitgevoerd wordt, schat spr. gemiddeld
op 8 cent per k.g. De melk vertegenwoor
digt dus een totale bruto waarde van 360
millioen gulden per jaar. Globaal gerekend,
kunnen we zeggen, dat 50 pet. van deze
totale bruto-waarde of 180 millioen gulden
ten goede komt aan de veehouders en 180
millioen gulden aan de overige bevolkings
groepen, die bij de verwerking, den han
del en de distributie van melk en zuivel
producten betrokken zijn.
Spr. hoopte, dat het hiermede duidelijk
zal zijn, dat het niet alleen in het belang
van den landbouw is, indien men er door
de propaganda in slaagt, de veehouderij en
zuivelbereiding beter in stand te houden
en zoo weinig mogelijk behoeft in te krim
pen. i
Ook die 180 millioen gulden, die de vee
houderij zoo ongeveer voor de melk ont
vangt, bekeek spr. dan nog nader, want.ook
hierin zit nog een belangrijk bedrag, waar
bij andere bevolkingsgroepen belang heb
ben. Ook de landbouw heeft werktuigen en
gereedschappen noodig, hij is gebruiker van
den grond en een zeer belangrijk bedrag
wordt betaald voor veevoeder en kunst
mest. Hierdoor wordt aan vele handen
werk verschaft, en bij den huidigen toe
stand zal het van belang zijn, dat deze
werkgelegenheid niet wordt ingekrompen.
De zuivel-propaganda van
nationale beteekenis.
De propaganda dient echter méér dan
economische belangen, zij is ook van groo-
te nationale beteekenis. Meer ideëel bezien
gaat bevordering van den gezondheidstoe
stand van het Nederlandsche volk er mee
gepaard. Wie kennis neemt van de volks
voeding, zooals deze door bevoegde instan
ties is vastgesteld, kan niet ontkomen aan
het besef, dat de zuivelpropaganda-arbeid
niet alleen wordt gemotiveerd door verhoo
ging van den binnenlandschen afzet, maar
ook krachtig kan worden ondersteund en
gestimuleerd door hetgeen hiermede tevens
wordt bereikt voor de voeding van onze
medeburgers, voor den weerstand van ons
volk.
Krachtig kan dit doel worden bevorderd
door een dagelijksch gebruik van melk,
vooral op de scholen. Dit punt ondervindt
den laatsten tijd een groeiende belangstel
ling. OnJangs verklaarde hierovei de Mi-
van Landbouw en Visscherij: „Er wordt ge
vraagd: probeer het eens met melk, spe
ciaal melk voor schoolkinderen. Ik zal na
gaan, ik zie de moeilijkheden, maar ik
hoop ze wel te kunnen pverwinnen, of we
aan het Nederlandsche schoolkind dien
kostbaren drank, die drinken is en eten te
gelijk, kunnen verschaffen". (Begrooting
Landbouw en Visscherij Tweede Kamer
29/11/1935). Ook het eten van mèlkbrood
wordt van Regeeringswege en van weten
schappelijke zijde krachtig aanbevolen er»
ondersteund. Prof. dr. E. Gorter, hooglee
raar aan de Universiteit te Leiden verklaar
de hieromtrent, dat het van medische zijde
zeer zou worden toegejuicht, wanneer de
geheele bevolking zich voortaan met mèlk
brood zou voeden. Daardoor zou de dage-
lijksche voeding, ook van de armsten, ver
beteren. Zij krijgen dan het goede meik
ei wit, dat vooral voor de kinderen van zoo
groote beteekenis is".
Ook over de lichtverteerbaarheid van na
tuurboter, die door de zwakste magen wordt
verdragen en kaas, een ware bron van eiwit
en lichtverteerbaar melkvet, dat bovendien
in goedkoopen vorm wordt verstrekt, heb
ben geleerden van groot gezag treffende
mededeelingen gedaan, die zijn opgenomen
in het receptenboek „Van Eigen Land". Het
is daarom in het belang van talloos velen, dat
deze propaganda krachtig ingang vindt. Tot
zijn genoegen kan spr. verklaren, dat zij tot
nog toe van overheidswege, ook van de ste
delijke overheid dezer stad, de volle mede
werking met hun streven hebben mogen
ontvangen. Hij vertrouwde, dat ook de pers
aan deze propaganda, welke namens de
Propagandakern voor Noord-Holland door
de plaatselijke propagandacommissie met
veel enthousiasme is ingezet, zal willen me
dewerken. Ook tot de bevolking moge de
aanbeveling worden gericht:
Eet het product van eigen grond,
't Is geurig, smaak'lijk en gezónd;
't Zij warm of koud, pikant of zoet,
Néerlands Zuivel, voedt u goed!
NOG MEERDERI AANBEVELINGEN.
De heer F. v. d. Kloot gaf vervolgens een
aantal uitspraken weer van vooraanstaande
geleerden in buiten- en binnenland over de
beteekenis der zuivelproducten, waarover
o.m. gezegd weird, dat een volk slechts sterk
kan zijn, als het gezond is.
De groote waarde der zuivelproducten
werd hiermede voldoende aangetoond.
Spr. besloot met den wensoh uit te spre
ken, dat deze actie tot gevolg moge heb
ben een meerder gebruik van melk en
melkproducten ter verhooging van de Ne
derlandsche volksgezondheid.
De heer B. v. d. Burg sprak eveneens nog
eenige warme woorden van aanbeveling voor
het hier begonnen werk en we willen vol
staan met te zeggen: het woord is thans
aan het publiek. Dat men zich overtuige van
de waarde van onze nationale producten
en dat het resultaat ervan moge zijn: een
toenemend gebruik. Behalve dat men er
zelf voordeel van ondervindt ten aanzien
van gezondheid en beurs, verbetert men de
positie van de zuivelindustrie én de positie
van het land.
GEMEENTEL. AANKONDIGBNGEN.
UITBREIDINGSPLAN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
openbare kennis, dat Gedeputeerde Sta
ten dezer provincie bij besluit van 23
Januari 1936, G. S. No. 148, hebben goed
gekeurd het door den Raad dezer gemeen
te in zijne vergadering van 2 December
1935 vastgestelde plan tot herziening van
het uitbreidingsplan, ten aanzien van
gronden, gelegen ten Oosten van den
Lamm ens ch ans weg en dat het goedge
keurde plan met ingang van heden in uit
voerige kaart ter gemeentesecretarie afd.
Alg. Zaken voor een ieder ter inzage zal
liggen.
Leiden, 6 Februari 1936.
De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
K.J.M.V. „ST. PETER KANIS".
Sociaal-economische vraagstukken van den
Middenstand.
Onder bovenstaanden titel hield de heer
Jansen van den R.K. Middenstandsbond,
gisterenavond een voordracht voor de K.J. i
M.V. als inzet van de serie cursusavonden, I
welke door de Middenstandsbank in samen
werking met den R.K. Middenstandsbond
voor den jongen middenstand gegeven
wórdt.
In korte trekken zette de spr., na door
den voorzitter te zijn ingeleid, de bedoe
ling van den cursus uiteen.
Deze dient om onder de jongeren meer
belangstelling te wekken van de proble
men van den huidigen middenstand en hen
te waarschuwen voor de fouten, welke zijn
gemaakt en nog gemaakt worden en hen
zoodoende beter te wapenen voor de ko
mende jaren.
De middenstand moet, mede geholpen
door de overheid, ook door zelfvorming en
verbetering tot een hooger niveau komen.
Vele middenstandszaken zijn noodlijdend
geworden niet enkel door de crisis, maar
ook door gebrek aan inzicht in het eigen
vak of bedrijf en velen kunnen met crisis-
crediet niet geholpen worden, aangezien dan
ontbreken of slechts gevoerde administra
tie geen gegevens omtrent levensvatbaar
heid zijn over te leggen.
De grootbedrijven zijn, aldus spr., voor
het grootste gedeelte gegroeid uit normale
middenstandszaken door aanpassing aan de
eischen van het publiek en regelmatige ex
pansie.
In groote lijnen schetst spreker dan de
ontwikkeling van de ambachten der mid
deleeuwen, via ambachtsman-handelaar,
naar de splitsing van productie en handel,
om vervolgens tot een nadere bespreking te
komen van het in de distributie gegroeide
grootbedrijf
Spr. stipte nog even aan, dat, waar vroe
ger werd geproduceerd op bestelling, lang
zamerhand is gegroeid de productie op
marktspeculatie en hoe de handel met deze
methode is mede-gegroeid tot het huidige
stadium. Deze splitsing maakt spreker dui
delijk door enkele voorbeelden.
De handel werd overbrugd door tijd,
plaats en hoeveelheid. Men vindt deze
overbrugging terug bij de diverse schakels
als groothandel, import- en kleinhandel. De
handel heeft zich georiënteerd naar drieër
lei behoeften van den consument, n.l. de da
gelij ksche, de periodieke en plotselinge be
hoeften.
Deze physieke gesteldheden van den con
sument hebben hun stempel gedrukt op de
ontwikkeling van de distributie. Voor zijn
dagelijksche behoefte veriangt de consu
ment den zakenman naast zijn deur. Voor
zijn periodieke behoefte, waarvoor hij zich
meer moeite wil getroosten, een grootere
zaak, met sorteering en speciale collecties.
Winkels voor de plotselinge behoefte noemt
spr. o.a. een sigarenmagazijn bij 'n tram
halte. Kan de consument oogenblikkelijk
zijn verlangen niet bevredigen b.v. door
dat de winkel gesloten is op 't moment, dat
hij op het gegeven punt staat te wachten,
dan wordt zij in 't geheel niet meer bevre
digd. De kans tot verkoopen gaat dan ge
heel verloren.
De middenstandszaak voorziet in 't alge
meen in de dagelijksche behoefte. De win
kels welke in de periodieke behoefte voor
zagen en welke de veranderingen in den
consument in de laatste 30 jaren hebben be
grepen, zijn vaak uitgegroeid tot de groot
bedrijven. Voor deze is dus objectief een
ontwikkelingsreden aan te geven.
Als factoren welke tot den groei, van bui
ten af, hebben medegewerkt zijn aan te ge
ven: lo. de hooge koopkracht van den ar
beider in de achter ons liggende jaren.
2o. De betreurenswaardige terugloop van de
zucht naar individualisme bij den consu
ment en de hand in hand toenemende uni
formiteit in den smaak van den kooper.
3o. Nivelleering in levensgewoonten.
Vanuit de productie werden deze laatste
factoren gestimuleerd door de groot-produ
centen, welke hierin een mogelijkheid za
gen door vaste-lasten-omslag over de massa
productie de productiekosten te verlagen en
daardoor een grootere winstmogelijkheid te
scheppen.
Vervolgens wijdt spreker nader over het
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag. Liederenavond Jo Vincent,
Stadsgehoorzaal, 8 uur.
Donderdag, R.-K. Reclasseeringsvereeni-
ging afd. Leiden, zitting gebouw
St. Vincentiusvereeniging Hoog-
landsche Kerkgracht 32, 89 uur.
Maandag, St. Raphaël, algemeene jaar
vergadering, Bondsgebouw 8 uur.
Woensdag, R. K. Bakkerspatroonsver. „St.
Clemens", afd. Leiden en Omge
ving, Hotel „Centraal", 7 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 3 tot en
met Zondag 9 Febr. a.s. waargeno
men door de apotheken: G. F. Reijst,
Steenstraat 35, tel. 136; A. J. Donk, Doe-
zastraat 31, tel. 1313 en C. van Zijp, Wil-
helminapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
Grootbedrijf uit, hetwelk door zich in te
stellen op de hoogtepunten van seizoen-
verkoop, hooge vaste kosten op zich nam,
waardoor zij genoodzaakt was, om èn hoog
omzetcijfer te verkrijgen èn een winstmarge
te behalen, tot den verkoop van nevenpro
ducten te komen.
En hier ligt het bezwaar van het groot
bedrijf, dat zij alles annexeerde, hetgeen
haar in deze dienstig was, om de hooge
vaste kosten te dekken.
Doordat zij om de noodzakelijke winst
te behalen het peil der artikelen optrok,
ontstond, om in de behoefte van de goed-
koopere producten te voorzien, het Een
heidsprijzen-bedrijf, hetwelk spreker als
veel gevaarlijker voor den middenstand
aanmerkte, omdat dit systeem zich werpt
op de makkelijk verkoopbare en steeds ge
vraagde artikelen en deze in een prijsklasse
drukt.
De prijs past zich bij hen niet meer aan
aan het artikel, dooh het artikel wordt door
kleinere verpakking, zakken, flesschen, pot
ten of andere verpakking aangepast aan den
prijs.
Het eenheidsprijs-bedrijf prijst ook niet
haar artikelen aan per pond, kilo, liter,
maar per zak, pot of flesch en kan dan
met inhoud, gewicht enz. naar hartelust
knoeien en de consument bemerkt zulks
meestal niet, denkend, dat de verpakking
een gewicht of inhoud heeft, zooals men
elders gewend is.
Men spreekt nu steeds over ordening,
maar eigenlijk, zegt spreker, moest de klant
geordend worden, want naar hem richt zich
de handel, aan zijn zeer Wisselende eischen
moet zij voldoen.
Het gevaar van de grootbedrijven is, wan
neer men er in slaagt langs wettelijke weg
haar uitwassen van nevenbranches af te
snijden, voor het grootste gedeelte verdwe
nen. Echter waarschuwt spreker voor een
ander soort bedrijven, namelijk het groot-
kapitalistische filialen-stelsel, hetgeen alle
soorten zaken, branches enz. omvat en zich
werpt op gemakkelijk verkoopbare artike
len met behoorlijke winstmarge, deze als
het ware wegzuigt uit de middenstandszalen
en mede door haar bewegelijkheid, het me
de gaan met de consumenten naar nieuwe
woonwijken, een ernstig gevaar is voor den
middenstand.
Was voor de grootbedrijven een objectie
ve oorzaak aan te wijzen, de filiaalbedrijven
ontstonden niet uit een noodzakelijke be
hoefte, zij hebben alleen een kapitalisti
sche, alles aan zich trekkende strekking tot
winstbejag.
Vervolgens bespreekt de heer Jansen
nog even het ontoelaatbare inkoopsysteem,
dat in het grootbedrijf gebruikelijk is ge
worden en het voorschrijven van den in
koopprijs bij grootkwantum aan den pro
ducent. Men rekent eenvoudig den fabri
kant voor, en neemt dan den gunstigsten
toestand van het ruwe product, voor hoe
veel hij een product leveren kan en zegt
dan: dus je kunt mij voor dien prijs le-
De middenstand maakt echter, wanneer
hij zijn tijd weet te begrijpen nu een goe
de kans het oude terrein terug te winnen.
Men passé zich dan aan.
Dan zal met maatregelen van de over
heid mede door eigen verbetering en be
kwaming, de middenstand een beteren tijd
tegemoet gaan. Echter diene hij dan ook te
begrijpen te zijn naast een zelfstandig za
kenman een functionaris in de maatschap
pij, die er zioh voor moet hoeden door min
derwaardige praktijken zich zelf en zijn
stand te benadeelen.
Na een korte gedachtenwïsssling en een
kleine uitweiding over de coöperaties werd
de leerzame avond op de gebruikelijke wij
ze gesloten.
