27ste Jaargang DINSDAG 4 FEBRUARI 1936 No. 8334 Ste £cidóeh£(Boii/fca/ttt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week1 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 1 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. V Een onbewezen beschuldiging. De waardeering, die enkele bladen uit spreken voor de R.-K. Staatspartij naar aanleiding van den te Amsterdam gehou den Landdag, is niet geheel en al zonder een bijsmaak. De socialistische pers schrijft o.m.: Twee onderwerpen waren het, die op den landdag besproken werden en allebei even positief, n.l. het fascisme en de huidige regeeringspolitiek. Wat het eerste betreft is er na de krachtige redevoeringen van den Kamervoorzit ter en oud-minister-president Ruys de Beerenbrouck en van Mgr. Poels geen twijfel langer mogelijk. Die twijfel was er tot dusver altijd wel, jammer ge noeg. Er waren nog altijd katholieke bladen, die nu en dan min of meer in fascistische geest schreven. Na de vol strekte veroordeeling van het fascisme door twee zoo gezaghebbende rede naars, in redevoeringen uitgesproken op initiatief en verzoek van de partij leiding, mag men aannemen, dat al dit halfbakken persgeschrijf nu definitief uit zal zijn en de partijleiding daar voor energied zorg zal dragen. Dat er in de R.-K. Staatspartij en dat met name in de katholieke pers tot dusver nog altijd twijfel werd gewekt „nu en dan" wat betreft de houding tegenover het fascisme dat is een opmerking, die niet door feiten is gemotiveerd! Wij willen dit hier even constatetren, waarbij wij dan tegelijkertijd de aandacht vestigen op de laatste geciteerde regels, waarbij de hoop wordt uitgesproken, dat de partijleiding „energiek zorg zal dragen", dat het met „al dit halfbakken persge schrijf nu definitief uit zal zijn"! Hoe dik wijls moet 't toch worden gezegd, dat onze katholieke pers gehéél vry staat van de leiding der R.-K. Staatspartij; dat deze leiding niets en absoluut niets in de ka tholieke pers heeft te vertellen en: ook nooit tracht zulks te doen! DE REDEVOERINGEN OP DEN „LANDDAG" UIT DE AETHER GEWEERD! De Katholieke Radio-omroep heeft haar voornemen om in den loop van den Zon dagavond een deel der redevoeringen die op den Katholieken Landdag te Amsterdam werden uitgesproken, uit te zenden, niet ten veile kunnen uitvoeren. De Radio-con trole-commissie heeft n.l. naar de R.K. Volkskrant meldt de uitzending verbo den van de rede van oud-minister Steen- berghe en een groot deel van de rede van den R.K. partijvoorzitter Goseling. Auto te water gereden Bestuurder verdronken Hedenmorgen te half negen reed een ruto, bestuurd door den 22-jarigen I. Toncman, wonende in de Kruisstraat te Dss, in de Zuid-Willemsvaart ter hoogte van Den Dungen. Door de gladheid van den weg en ver blind door het zonlicht, verloor de bestuur der, volgens verklaringen van een oogge tuige, den klompenmaker Breudel uit Den Dungen, de macht over het stuur, reed te gen de langsNden weg staande boompjes en daarna in het water. De auto verdween geheel onder water. Plotseling zag B. den bestuurder boven water komen, die zich zwemmende trachtte te redden. Door in spanning en verstijving van zyn ledematen door het koude water, begaven hem zijn krachten en na een hulpkreet verdween hij in de diepte. De politie uit den Dungen haalde eenigen tijd daarna het lijk met een dreg op. Of zich nog meer personen in den wagen be vonden, is nog niet bekend. De jongste discontoverlaging De Pers over den „Landdag" Gouddekking thans meer dan 88% Zooals gisteren reeds in 't kort gemeld, heeft de Ned. Bank met ingang van he den, 4 Februari, haar rentetarieven verlaagd en daarbij is het wisseldisconto met een yt procprt teruggebracht van 3 tot 2 'A Toen onze circulatiebank per 16 Januari tot een reductie van haar rentetarieven overging en bet wisseldisconto eveneens met een half procent verlaagde van 3 lA tot 3 bleef nog eeh ruime marge tusschen de geldnoteeringen in de open markt en den officieelen koers over. De wijze waar op de toestand op de geldmarkt hier te lande zich sindsdien ontwikkelde, wees duidelijk in de richting van dalende geld koersen. Reeds kort na de jaarwisseling viel, zooals trouwens algemeen werd ver wacht, een ontspanning op de geldmarkt waar te nemen, en in Januari zijn de geld middelen geleidelijk aan overvloediger be schikbaar gewoi den, Bovendien bedraagt de goudvoorraad van de Nederlandsche Bank volgens den laatsten bankstaat 668.717.000 en de gouddekking van de in omloop zijnde bank biljetten beloopt niet minder dan 88,31 terwijl de metaaldekking zelfs 91.17 groot is. De technische positie van ons na tionale ruilmiddel stond dus aan een nieu we disconto-verlaging niet in den weg. Het spreeki vanzelf, dat deze jongste stap van onze circulatiebank niei alleen 't bedrijfsleven ten goede zal komen, doch ook het geloof in de credietwaardigheid van ons land onwillekeurig zal verster ken. Reactie op de rede van oud-minister Steenberghe Het „Hbld." ziet in de discontoverlaging een reactie op de rede van oud-minister Steenberghe, Zondag cp den Landdag te Amsterdam gehouden. „De rede van oud-minister Van Steen berghe heeft gisteren op de beurs in zoo verre eenige beweging veroorzaakt, dat enkele toonaangevende arbitragewaarden sterk gevraagd waren, waartegenover een aanvankelijk aanbod stond voor goud gerande obligaties. De willige stemming voor aandeelen heeft tot het slot toe aan gehouden, maar later op den middag bleek zich op het verlaagde koerspeil der obli- gatiemarkt eenige kooplust voor te doen, waardoor de koersen zich vrij snel konden herstellen. Op de wisselmarkt is er van eenige on rust niets gebleken. De gulden bleef zich in het internationale verkeer vrijwel op hetzelfde niveau bewegen en ook de geld markt heeft geen merkbaren invloed van dit „relletje" op de beurs ondervonden. De gisteren aangekondigde discontover laging van de Nederlandsche Bank, die vermoedelijk het resultaat is van overleg tusschen de circulatiebank en de regeering, beschouwen wij als een duidelijk antwoord van deze laatste op de rede van oud-minis ter Steenberghe en de reacties die daar door werden veroorzaakt. Geforceerd is deze discontoverlaging geenszins. Zij had reeds eerder kunnen geschieden, daar de geldkoersen in de open markt zich reeds vry belangrijk beneden de rentetarieven van de circulatiebank bewogen. Dit is reeds de tweede disconto-verlaging van dit De T ij d besluit een beschouwing over den te Amsterdam gehouden Landidag der R. K. Staatspartij aldus: De alomvattende indruk van dezen landdag is dat onze staatspartij paraat is voor den nieuwen tijd en dat de massa dit heeft verstaan. Er was méér dan opvlammende geestdrift, er was vertrouwen. Waarom? Omdat de menigte onder vond dat hetgeen minder-beredeneerd maar zuiver in alle rangen en standen wordt aangevoeld en begrepen, door de leidende ordenende en denkende krachten onzer partij niet alleen wordt verstaan maar wordt geformuleerd. „Onze partij heeft het recht en den plicht om actief mee te werken aan het herstel, daarbij sterk zich richtend op een duidelijk perspectief". De vergaderden hebben deze woor den van den partijvoorzitter verstaan en toegejuicht. Ze weten dat onze lei ders gereed staan. Tienduizenden en tienduizenden moet dit weten!! En daarom moet in grooten getale het ver slag dezer redevoeringen straks over heel het land worden verspreid! Aan een beschouwing in de Maasbode ontleenen wij hier wat het blad opmerkt naar aanleiding van de rede van oud-mi- nister Steenberghe: Oud-minister Steenberghe gaf, wat men van hem verwachten kon. Een kor te, maar scherpe teekening van de eco nomische moeilijkheden, speciaal voor ons eigen land, en als basis voor her stel: devaluatie, met de erkenning, her haaldelijk geuit, dat deze all een de redding niet brengen kan. Dit laatste nam echter niet weg, dat hij als be wezen scheen aan te nemen, dat met devaluatie ook meteen de rendabiliteit van ons bedrijfsleven hersteld zou zijn. Is dit niet te optimistisch? Met de de valuatie werd daarenboven op den landdag een element gebracht, waar over ook onder katholieken verschil van Lizicht bestaat. Was dit wellicht reeds gebreken uit de woorden van dr. Poels (wij citeeren uit de onverkorte gedrukte rede): „Wat devaluatie in werkelijkheid beteekent, begrijpen wij eerst voor goed, wanneer wij tevens de bedoeling en den oorsprong alsmede de gevolgen daarvan zien. Is het alleen loonsverlaging met een blinddoek of is het op dit oogenblik in ons land eén door den nood afgedwongen maatregel, om althans voorloopig en gedeeltelijk tot sen oplossing van het alles be- heervhende vraagstuk der w er k- loosheid te geraken? Alleen wie zich zoowel van het vóór als van het tegen een zuiver denkbeeld heeft ge- jaar, daar de tarieven, zooals men weet, reeds met ingang van 16 Januari met M werden verlaagd. Overigens is deze maatregel te beschouwen is een schakel in de reeks van discontoverlagingen, die in September van het vorige jaar een aan vang nam. Het is een verblijdend verschijn sel, dat de opeenvolgende discontoverla gingen konden plaats vinden onder voort durende toevloeiing van goud uit het bui tenland". vormd kan een zuiver denkbeeld heb ben van de devaluatie, die op een bepaald oogenblik in een bepaald land wordt ingevoerd". De Volkskrant constateert, dat het na den Amsterdamschen Landdag duidelijk moet worden geacht, dat de R. K. Staats partij een regeering wenscht, die tot de valuatie besluit: Na het Industrialisatie-congres kon men nog zeggen dat wel een zeer ster ke stem voor devaluatie was opgegaan, doch dat dit niet noodzakelijk politie ke gevolgen behoefde te hebben. Nu een oud-minister en de voorzit ter der Staatspartij, ondervoorzitter tevens der katholieke Kamerfractie, de thans gevolgde weg hebben afge keurd en de weg die moet worden in geslagen aangewezen, kan men niet rustig overgaan tot de orde van den dag. De bereidheid voor het. aanvaarden der verantwoordelijkheid is er ook, welnu, er mag, naar het tot tweemaal toe vernomen woord, geen tijd verlo ren worden. Er moet een definitieve keer komen in onze politiek. Ons Noorden meent evenals wy dat de wijze, waarop Zondag het de valuatie-vraagstuk in de Partij is gewor pen, niet de meest gewenschte is, verwar rend werkt, zoodat men heelemaal niet meer weet, wat men in dit opzicht aan de Partijleiding heeft: Wij moeten helaas opnieuw beken nen, dat de schijn van een zeker dua lisme onze leiding in deze niet geheel vreemd is. Men wist natuurlijk, toen men Mr. Steenberghe uitnoodigde, om op deze landelijke Kaderdag het eco nomisch' beleid te bespreken, welk pa rool deze aan het Kath. kader en over deze hoofden aan het Ned. volk zou uitgeven. Dit is dus bewust geschied. Betee kent dit nu, dat de Kath. Staatsparty vanaf heden dit parool tot het hare maakt? Indien dit niet zoo was, zou het in hooge mate bevreemdend zijn, om geen scherper woord te gebruiken, dat men Mr. Steenberghe hier had laten optre den. Maar waarom heeft Mr. Goseling, in zijn slotwoord, dan weer ietwat in raadselen gesproken? Hij zeide, dat het devaluatievraag- stuk geen probleem is, om hier bij stemming uit te maken. Inderdaad, maar het kader, hier aanwezig, is gis teravond naar huis gegaan, zonder dat men nu nog precies weet, wat de po litiek van de Staatspartij in dit zoo belangrijke probleem is. Prof. Aalberse zeide bij de jongste Staatsbegrooting, indien de Regeering niet overgaat tot een consequente deflatie-politiek, blijft niets anders over, dan een devaluatie, die ik niet wensch. Heeft prof. Aalber se thans een ander standpunt ingeno men? Wij weten het niet. Prof. Aal berse zweeg gisteren. Mr. Goseling zeide gisteren: „De regeering voert noch een deflatie, noch een devaluatie- politiek". Haar monetaire politiek is visch noch vleesch, en daarom we zijn niet op den goeden weg. Hij voor zich geloofde echter niet, dat de weg van de deflatie nog begaanbaar is. Dit na dert heel dicht het standpunt van Mr. De Leidsche K. J. M. V. herdenkt haar tweede lustrum. Gisteravond werd een welgeslaagde reünie gehouden in het „Eigen Huis". VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Te Genève beraadslagen de experts over de mogelijkheid van een petroleum-em bargo. Italië waarschuwt tegen een chaos. (2de blad). De gezondheidstoestand van den H. Va der. (2de blad). Kardinaal Sincero stervende (2de blad). Londen zonder vleesch. (2de blad). BINNENLAND. De jongste disconto-verlaging der Ne derlandsche Bank (1ste blad). Jubileum van den Katholieken Boeren bond. (2de blad). Op onbewaakten overweg te Brammen werd een auto door den trein gegrepen, de bestuurder werd gedood. (Gem. Ber. 3de blad). Autobestuurder uit Oss in de Zuid-Wil lemsvaart gereden en verdronken. (1ste blad). SPORT. EN WEDSTRIJDEN. De Olympische Winterspelen te Gar- misch Partenkirchen. (3de en 1ste blda). Nederland loot voor den Daviscup tegen Monaco. (3de blad). Het 25ste Wapenfeest van de K.O.O.S. (3de blad). Steenberghe, maar de voor de hand liggende consequenties uit zijn woor den trok hij niet. De lib. Avondpost schrijft o.m. naar aanleiding van den Landdag: Wij onderschrijven dan ook volko men het woord van jhr. Ruys de Bee renbrouck, dat in onze bewogen da gen de Nederlandsche natie een eens gezind katholiek volksdeel, een eens gezinde katholieke partij, volstrekt noodig heeft. Reeds vroeger schreven wij, dat de eenheid der tegen afbrok keling en fascistische invloeden blijk baar zoo goed als immune Katholieke Staatspartij in onze dagen een moeilijk te overschatten landsbelang is. De socialistische pers weet over den Landdag met waardeering te schrijven. Alleen over de rede van mr. Steenberghe is zij niet te spreken! De heer Steenberghe was intusschen in zijn positiekiezen minder gelukkig. Hij maakte de tegenstelling: óf deflatie, óf devaluatie en toonde zich van dit laatste een overtuigd voorstander. De partij-voorzitter Goseling echter wees voor de partij deze tegenstelling af. Hij constateerde terecht, dat het vraagstuk der devaluatie „niet door stemming uitgemaakt kan worden". Inderdaad, omtrent dit vraagstuk zijn alle partijen zonder onderscheid verdeeld. Devalua tie kan dus nimmer een partij-leuze zijn. In geen enkel land ook is de de valuatie bij partijstemming of ook door partij uitspraak ingevoerd. Zij is een feit geworden, als de deflatie niet lan ger houdbaar was. Waartoe diende dan echter dit devaluatie-pleidooi van mr. Steenberghe op den landdag, als het vraagstuk toch onmogelijk door stem ming uitgemaakt kan worden? De rede van mr. Steeniberghe was wat dit be treft een misstap. Het slot van de .socialistische beschou wing is wel merkwaardig: Dat dit alles op de katholieke Land dag uitgesproken werd, is van het hoog ste belang. Maar nu de gevolgen. De „plicht" der R. K. Staatsparty noemde mr. Goseling het, „actief aan het herstel mede te werken". Hoe dit moet ge schieden, ziedaar de boven alles klem mende vraag. Deze zomer wees kabi netsformateur Aalberse nog de op lossing af: een regeering van der R. K. Staatspartij enkel met de sociaal-deima- cratie. Hij wilde absoluut een derde partij er bij, die echter niet te vinden bleek. Staat de partij nóg op dit standpunt? Wy zouden hiertegenover de vraag kun nen stellen: op welk standpunt, wat be treft de groote vraagstukken van 's lands bestuur, staat nu eie?",;ï - •J- s r» a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1