NA DEN DOOD VAN KONING GEORGE
VRIJDAG 24 JANUARI 1936 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5
Een boodschap van Koning Eduard
REDE VAN MINISTER PRESIDENT BALDWIN
TWEE MOTIES AANGENOMEN.
In het lagerhuis heeft de Speaker gister
middag de volgende boodschap van koning
Eduard VIII voorgelezen:
„Ik ben er zeker van, dat het lagerhuis
den dood van mijn geliefden vader diep be
treurt. Hij heeft zijn leven gewijd aan den
dienst van zijn volk en het behoud van de
grondwettige regeering. Hij was steeds be
zield van zijn diep plichtsgevoel. Ik ben
vastbesloten, hem te volgen op den weg,
dien hij mij getoond heeft"..
Minister-president Baldwin diende daar
op bij het huis twpe moties in, waarvan de
eene een betuiging van deelneming is aan
den nieuwen koning bij het overlijden van
koning Georg V. In deze betuiging wordt
gezegd, dat het onzelfzuchtige dienen van
den overleden monarch ten behoeve van
het openbaar welzijn, voor altijd in harte
lijke en dankbare herinnering zal blijven.
Tegelijkertijd vormt deze betuiging een
demonstratie van trouw aan den nieuwen
vorst, van wien het lagerhuis overtuigd is,
dat hij uit naam van de Goddelijke Voor
zienigheid tijdens zijn geheele regeering de
vrijheden van geheel zijn volk zal steunen.
De tweede motie bevat een betuiging van
deelneming aan koningin Mary, die steeds
verzekerd kan zijn van de aanhankelijkheid
en toegenegenheid van het lagerhuis.
In een vervolgens door hem gehouden
redevoering prees Baldwin de voordeelen
van de Engelsche grondwet. De geestelijke
macht van de kroon van Engeland is thans
grooter dan in eenigen tijd van het ver
leden. De kroon houdt het geheele rijk van
het Engelsch sprekende volk bijeen en haar
verantwoordelijkheid is oneindig grooter
dan in vroeger tijden. De macht van de
kroon is heden ten dage niet de macht van
geweld, het is een groote moreele macht,
die afhankelijk is van het karakter-en de
kwaliteiten van den regeerenden monarch.
De eigenschappen die hiervoor noodzake
lijk zijn, zijn ook de eigenschappen geweest
van den overleden koning.
Minister-president Baldwin besprak hier
op de persoonlijkheid van den nieuwen ko
ning, die een nauwkeuriger kennis heeft van
alle klassen zijner onderdanen, dan een
zijner voorgangers. Hij heeft een rijke er
varing in de zaken des lands, bezit een uit
gebreide bereidheid tot verzoening en kërit
het geheim van de jeugd in de rijpheid van
jaren.
Nadat Baldwin zijn rede onder het ap
plaus van het lagerhuis beëindigd had,
steunde majoor Attlee, uit naam van de la
bour-oppositie, de beide moties van den pre
mier.
„Vandaag", zoo zeide hij, „zijn er in het
lagerhuis geen meeningsverschillen, want
allen zijn vereenigd in het leed, om het ver
lies van den grooten en zoozeer beminden
souverein. Geen vroegere koning heeft zoo
de algemeene waardeering bezeten als
koning George". Attlee eindigde zijn rede
voering met hartelijke welkomstwoorden
voor den nieuwen koning, van wien allen
wenschen, dat zijn heerschappij langdurig,
zegenrijk en vreedzaam moge zijn.
Aan het slot van de zitting werd het lager
huis tot 4 Februari verdaagd.
HET VOLK DEFILEERT LANGS
DE BAAR.
De aankomst te Londen.
Om half drie hield, zooals reeds gemeld,
de trein met het stoffelijk overschot van
koning George in het Kings Cross-Station te
Londen stil.
Onder doodsche stilte van een reusachtige
menigte, die met ontblood hoofd eerbiedig
toezag, werd de kist, waarop de kroon was
geplaatst, naar buiten gedragen en weder
om op een affuit geplaatst.
De affuit werd geflankeerd door detache
menten van de grenadier-guards en voor
afgegaan door bereden politie.
Ook thans weer volgden de koning, de
prinsen en lord Harewood te voet het stof
felijk overschot. Leden van de hofhouding
schreden daarachter, terwijl de stoet ge
sloten werd door een afdeeling bereden
politie. Behalve de batterij der artillerie en
de grenadier-guaros namen geen militaire
afdeelingen aan den stoet deel. Ook de af
zetting werd geheel door de politie ver
zorgd.
Langs den geheelen weg, die door den
stoet werd gevolgd, had zich een enorme
menschenmassa verzameld, die in eerbiedig
zwijgen wachtte, en bij het voorbijgaan van
het stoffelijk overschot groette door het
hoofd te ontblooten.
Koningin Mary wachtte de aankomst van
den stoet af te Westminster.
Nadat de kist met het stoffelijk overschot
op de katafalk was geplaatst, schaarden ko
ning Edward en de overige leden van de
koninklijke familie zich hiervoor, terwijl de
herauten en edellieden naast de katafalk
plaats namen.
De aartsbisschop van Canterbury besteeg
vervolgens den kansel en sprak een gebed
voor de zielerust van den overleden mo
narch. Zich vervolgens naar de katafalk
keerend, gaf de kerkvorst den zegen.
De koninklijke familie verliet langzaam
het gebouw, terwijl de leden van hooger-
en lagerhuis voorbij het stoffelijke over
schot defileerden.
Koning Edward vergezelde zijn moeder
naar Buckingham Palace, waar hij eenigen
tijd bij haar bleef, teneinde haar te troos
ten.
Vervolgens keerde hij terug naar St.
James Palace, dat hij tot zijn residentie
heeft gekozen.
Officieel is medegedeeld, dat overeen
komstig den wensch van den overleden
koning de dag der begrafenis niet tot een
dag van nationalen rouw zal worden gepro
clameerd, aangezien het sluiten van win
kels, zaken en kantoren waarschijnlijk voor
talrijke personen verliezen met zich zou
brengen.
De ministers stellen thans voor, dat in het
geheele land op een nader te bepalen uur
twee minuten stilte in acht zullen worden
genomen tijdens de uitvaart van den ko
ning.
Het kruis van de kroon.
Toen de kist met het stoffelijk overschot
van den koning Westminster Hall werd
binnengedragen, merkten sommige op, dat
het Malthezer kruis op den top van de
kroon, welke op de kist was geplaatst, ver
dwenen was.
Later bleek, dat het kruis, hetwelk ver
sierd is met een kostbaren steen uit Indië,
tijdens den tocht van Kings Cross station
naar Westminster was losgeraakt en op
straat gevallen was. Een officier raapte het
kruis op, doch slaagde er niet in, het weer
op de kroon te bevestigen, voordat de kist
Westminster Hall was binnengedragen.
De noodige herstellingen werden verricht,
na afloop van de plechtigheid en het kruis
prijkt thans weer op de kroon.
DE LAATSTE HANDTEEKENING
VAN GEORGE V.
Bij de huldiging van Koning George V
in het Hoogerhuis sprak o.a. ook de aarts
bisschop van Canterbury in lovende woor
den over den overleden koning. Hij prees
zijn onzelfzuchtigheid, zijn bestendigheid
en zijn trouwe plichtsvervulling.
Spr. heeft de eer gehad daarvan een bij
zonder voorbeeld te mogen beleven in de
laatste uren van den koning, toen hij den
laatst en kroonraad hield. De koning had
den kroonraad, gesteund door kussens,
moeilijk in zijn stoel zittende, ontvangen.
Na voorlezing van het decreet, waarbij een
staatsraad werd ingesteld, heeft hij de ge
bruikelijke formule: „goedgekeurd", helder
en duidelijk kunnen uitspreken. Toen heeft
hij getracht dit laatste staatsdocument met
eigen hand te onderteekenen. Toen hij ech
ter zag, dat deze inspanning te groot voor
hem was, kon hij zijn kroonraad nog slechts
vriendelijk toelachen. Het was een tooneel,
dat geen der aanwezigen ooit vergeten zal.
Naar verluidt bevat het laatste door den
koning onderteekende staatsdocument als
handteekening slechts een onleesbaar tee-
ken.
EDWARD IN IERLAND NIET TOT
KONING GEPROCLAMEERD.
„United Press" meldt uit Dublin aan de
„Msb." De nieuwe Engelsche koning Ed
ward Vni, is tot dusver nog ndet in den
Ierschen Vrijstaat tot koning geproclameerd
en naar alle waarschijnlijkheid zal dit ook
niet geschieden.
Reeds Dinsdag viel het in Londen op,
dat de vertegenwoordiger van Ierland, Du-
lanty, niet deelnam aan de bijeenkomst van
den kroonraad in het St. James Palace. Bij
navraag op het Iersche commissariaat werd
medegedeeld, dat dit' geschiedde op aan
wijzing van Dublin.
In welingelichte politieke kringen te Du
blin concludeert men uit dit voorval, dat in
den Ierschen Vrijstaat geen plechtige ko
ningsproclamatie zal plaats vinden. Boven
dien zal noch door de ambtenaren, noch
door het leger de eed van trouw aan den
nieuwen koning worden gezworen.
Volgens de meendng der juristen zou dit
echter niet beteekenen, dat de Iersche Vrij
staat zich van het Empire afscheidt. Ierland
blijft binnen het kader van het gemeene-
best en het zal den nieuwen koning wel als
hoofd van het Bxitsche wereldrijk erkennen,
doch niet als eigenlijken monarch van Ier
land.
Een dergelijke houding zou voor alle
leden van het Britsche rijk een precedent
scheppen
Als in tegenspraak met dit feit kan de
door den gouverneur-generaal van den Ier
schen Vrijstaat, Buckle, destijds aan koning
George V gezworen eed van trouw worden
beschouwd, welke volgens de meening van
deskundigen inhoudt, dat hij tevens betrek
king heeft op alle erfgenamen en opvolgers
van wijlen koning George..
De regeering van den Ierschen Vrijstaat
schijnt de door den gouverneur-generaal op
zich genomen verplichting niet als binden
de voor haarzelf te beschouwen en daarom
wil zij, en zij is het eerste lid van het
Britsche wereldrijk, dat zulks doet de
bovengeschetste verhouding tot den Engel-
schen koning nastreven.
LONDEN ONTVANGT ZIJN OVERLEDEN KONING. EEN OVERZICHT VAN DEN ROUWSTOET OP WEG DOOR DE
STRATEN DER ENGELSCHE HOOFDSTAD NAAR WESTMINSTER KAPEL, WAAR HET STOFFELIJK OVERSCHOT
VAN WIJLEN KONING GEORGE V WERD OPGEBAARD.
Warsavalli, op 25 km. afstand van Neghelli
aangekomen en des nachts werd de op-
marsch hervat.
Maandagochtend om halfnegefci waren
de aanvallers nog slechts 10 km. van Neg
helli verwijderd. De verdedigingswerken
van deze plaats werden door de luchtmacht
gedurende een half uur met succes ge
bombardeerd, de bezetting, voorzoover
niet gedood of zwaar gewond, is in het
kreupelbosch van de omringende bergen
gevlucht.
AMERIKA EN EEN EVENTUEEL
PETROLEUM-EMBARGO.
Een verklaring van Huil.
Met betrekking tot de besluiten van
Genève heeft staatssecretaris Huil ver
klaard, dat de Amerikaansche regeering
ten opzichte van den oorlog van Italië te
gen Abessinië een eigen onafhankelijke
politiek blijft voeren en niet voornemens
is, deze politiek naar andere mogendheden
te orienteeren of in te gaan op vragen
betreffende hulp bij het onderdrukken
van petroleumtransporten naar Italië.
De normale petroleum-uitvoer van Ame
rika naar Italië is bovendien zeer gering
en bedraagt ten hoogste 10 pet. van den
Italiaanschen olie-import. Voor de toe
komst kan de regeering zich niet vastleg
gen; haar besluiten hangen zoowel van
de besluiten van het congres als van de
verdere ontwikkeling af.
Huil hoopt, dat het congres niet, zooals
vele kringen van dit congres wenschen, de
bestaande neutraliteitswetgeving ongewij
zigd zal verlengen, maar in overeenstem
ming met het wetsontwerp van de regee
ring volmacht zal geven den uitvoer van
voor oorlog belangrijke grondstoffen te
beperken tot de normale gemiddelde hoog
te in tijd van vrede. Zoolang het lot van
dit wetsontwerp niet vaststaat, zijn de
handen van de regeering gebonden en
iedere uitlating, die ook slechts een indi
recte samenwerking met den Volkenbond
aanduidt, zou een versterkte oppositie van
de senatoren tengevolge hebben, die voor
een strikte isolatie van Amerika zijn, be
nevens van de politici, die den druk van
groepen kiezers volgen en een petroleum-
embargo tegen Italië zouden willen ver
hinderen.
HET MEMORANDUM VAN EDEN.
De houding van Italië.
Ten opzichte van de houding welke door
Italië ten aanzien van het memorandum
van Eden zal worden aangenomen seint
Stefani: In politieke kringen te Rome ver
klaart men, dat Italië op dit memorandum
zeker zal antwoorden, het is alleen nog
niet bekend, of dit zal geschieden door een
memorandum dan wel door een schrijven
en men gelooft, dat de inhoud van ,dit
antwoord als volgt zal zijn:
Italië zal doen uitkomen, dat de Brit
sche démarche bij Frankrijk, Zuid-Slavië,
Griekenland en Turkije, teneinde zich te
verzekeren van hun bijstand, in het ge
heel niet gerechtvaardigd wordt door de
zeer duidelijke en loyale houding van de
fascistische regeering. Londen vraagt toe
passing van paragraaf 3, artikel 16 van het
handvest, vreezende, dat Italië het voorne
men heeft Groot-Brittannië aan te vallen.
In werkelijkheid heeft Italië nooit gedacht
aan een aanval op Engeland, hetgeen bewe
zen wordt door de verklaringen van den
Duce. Bijgevolg is het optreden van Enge
land, dat zich geheel buiten den Volken
bond om heeft afgespeeld, volkomen on
gerechtvaardigd. Aan den anderen kant is
ook bekend, dat verantwoordelijke kringen
in Italië verscheidene malen verklaard
hebben het Italiaansch-Abessijnsche ge
schil, dat van uitsluitend kolonialen aard
is niet te willen uitbreiden.
BUITENLAND
VOLKENBOND.
HET GESCHIL URUGUAY—RUSLAND.
De Volkenbondsraad heeft zich gisteren
bezig gehouden met de behandeling van het
memorandum van de Sovjet-Russische re
geering, waarin de verbreking door Uru
guay van de diplomatieke betrekkingen met
Moskou gekenmerkt wordt als een schen
ding van het Volkenbondspact.
Litwinoff wees op het eenzijdige karakter
van dezen stap, die zonder geldige redenen
is gedaan. Deze maatregel, zeide hij, is
door geen enkel schrijven, door geen enke
len stap, en door geen enkele klacht vooraf
gegaan, en had kunnen worden voorkomen
door, zooals voorgeschreven is, een beroep
te doen op, hetzij een scheidsgerecht, hetzij
den Volkenbondsraad. Litwinoff ontkende,
dat de regeering te Moskou zich had ge
mengd in de binnenlandsche aangelegenhe
den van Uruguay of eenigen anderen staat.
Deze beschuldiging was meer dan eens ge
uit, doch nimmer was het bewijs geleverd.
„Uruguay", zoo verklaarde hij, „specu
leert, evenals bepaalde Europeesche staten,
zooals Italië, op de reactionnaire vooroor-
deelen in bepaalde landen. Hierin schuilt
een gevaar, dat den Volkenbondsraad niet
onverschillig kan laten".
Guani, de gezant van Uruguay te Parijs,
die daarop uit naam van zijn land 't woord
nam, bestreed, dat de maatregel, dien zijn
regeering had genomen, een internationaal
karakter droeg. Uruguay maakte slechts ge
bruik van zijn wettig recht tot verdediging
en hield zich aan zijn plicht van solidari
teit met zijn naburen. Hij herinnerde aan de
diplomatieke incidenten, waartoe in de laat
ste jaren de inmenging van de regeering te
Moskou in de binnenlandsche politiek van
sommige landen had geleid. Aij betoogde,
dat art. 12 van het Volkenbondspact niet
van toepassing is, want het pact houdt zich
niet bezig met burgeroorlog, en burger-oor
logsgevaren. Hij weigerde eenig verschil te
zien tusschen de Derde Internationale en
de regeering te Moskou. Tenslotte eischte
hij voor de Zuid-Amerikaansche staten het
recht op, zich te verdedigen tegen de theo
rieën, die het gezinsleven, den godsdienst
en den vrede bedreigen, en him oorsprong
in Moskou vinden.
Op den wensch van Litwinoff naar bewij
zen, antwoordde de vertegenwoordiger van
Uruguay met te wijzen op het vertrouwe
lijke karakter van de politierapporten, de
bankinformaties en de correspondentie met
buitenlandsche regeeringen. Dit materiaal
behoort tot de interne documenten zijner
regeering. De inhoud is bedenkelijk genoeg.
Spr. herhaalde, dat het voor zijn regeering
ging om een daad van rechtmatige zelfver
dediging, over de voorwaarden waarvan het
land uitsluitend en alleen te oordeelen had.
Litwinoff verklaarde, dat hij onder deze
omstandigheden het oordeel aan de open
bare meening wilde overlaten en liever af
zag van een beslissing van den raad.
Nadat de beide partijen al hun motieven
naar voren hadden gebracht werd besloten
den Roemeenschen minister van Buiten
landsche Zaken te benoemen tot rapporteur
in deze aangelegenheid, waarbij echter niet
bepaald werd of het rapport in de tegen
woordige zitting dan wel eerst in de volgen
de zal moeten worden ingediend.
DUITSCHLAND.
TORGLER SCHRIJFT ZIJN MEMOIRES.
Thans met zijn gezin in Zuid-Duitschland
gevestigd.
De vroegere communistenleider Ernst
Torgler die onlangs door de communisti
sche Internationale in den ban werd ge-
De oorlog in Oost Afrika
GROOTE SLAG AAN HET
NOORDELIJK FRONT.
De Abessijnen melden successen.
Volgens berichten van het Noordelijk
front woedt sedert 20 Januari een groote
veldslag ten Noorden van Makalle. De
Abessijnsche troepen vallen, volgens deze
berichten, de Italianen dag en nacht aan,
nadat zij eerst een Italiaansche aanval af
geslagen hadden. Afzonderlijke Abessijn
sche detachementen hebben verscheidene
Italiaansche steunpunten stormenderhand
ingenomen, terwijl zij ook tank in open
gevecht hebben aangevallen. In den slag
hebben ook Italiaansche vliegtuigen inge
grepen. Een groote driemotorige Caproni-
bommenwerper is, naar verluidt, door den
Abessijnschen commandant Dagne Wodad-
jo neergeschoten. Volgens Abessijnsche
opgaven zouden de Italianen eenige dui
zenden dooden te betreuren hebben. Ook
hebben de Abessijnen een groote buit ge
maakt, waaronder zich eenige veldbatte-
rijen bevinden met de daarbij behoorende
munitie. In hoeverre de stad Makalle zelf
binnen het gebied van den strijd ligt, kan
nog niet worden vastgesteld.
De Italianen melden ook successen.
Stefani seint: De eergisteren in Tem-
bien ontbrandde gevechten, die zich over
het geheele Noordelijke front hebben uit
gebreid, verloopen met volledig succes
voor de Italiaansche wapenen. In eenige
sectoren hebben onze troepen reeds nieuwe
belangrijke stellingen ingenomen en iede-
ren tegenaanval van den vijand afgesla
gen. De verliezen van den vijand bedra
gen verscheidene duizenden manschappen
Het Italiaansche legerbericht no. 104
luidt als volgt:
„Maarschalk Badoglio telegrafeert: Se
dert gisteren worden aan het Eritrea-front
hevige gevechten geleverd, waaraan vooral
een divisie zwarthemden deelneemt.
Te Gheralta hebben zich eenige stam
hoofden met 114 soldaten bij onze politieke
autoriteiten gemeld en hun wapens inge
leverd.
Aan het Somali-front heeft generaal Gra-
ziani te Neghelli de eerste maatregelen ge
nomen voor de politieke en militaire or
ganisatie van het gebied van de Gallas
Borana.
Uit de berichten van het front in de Ita
liaansche bladen blijkt, dat Graziani zelf
de verovering van Neghelli heeft geleid.
Zondagavond waren de escadrons cava
lerie, de lichte tanks en pantserauto's te
ALS GRIEP
DREIGT!
Neem reeds
WYBERT, als
Uw buurman
griep heeft.
WYBERT-
TABLETTEN
6 50,35 en 20 ct.
WYBERT-SIROOP
f 1.50 en 90 ct.
WYBERT
