STADS
NIEUWS
27ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VRIJDAG 17 JANUARI 1936
3)e £cidóehe6oti/&Mit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Vooi Leiden 19 cent per week S 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week S 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllusti eerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT i
Gewone Advertentiën SO cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Naar Amsterdam
Wat wil de R.-K. Staatspartij in dezen
tijd?
Waarom zal ik lid zijn, lid blijven of lid
worden van de R.-K. Staatspartij?
Waarom zal ik bij verkiezingen mijn stem
uitbrengen op de R.-K. Staatspartij?
Het antwoord op deze vragen zal gege
ven worden door een viertal sprekers op
den as. LANDDAG DER R.-K. STAATS
PARTIJ te AMSTERDAM.
Deze landdag wordt gehouden ZÓNDAG
2 FEBRUARI in de Apollo-hal, te 3 uur.
Een deelnemers-kaart kost slechts 25 cent.
Aan deze kaart is een strook, op vertoon
waarvan men aan het station van vertrek
AANZIENLIJKE REDUCTIE krijgt op de
reiskosten. Voor een dagretour betalen de
landdag-deelnemers slechts den prijs van
een enkele reis.
De kaarten moeten echter besteld zijn
VóóR 21 l ?ciL"lUARI, dus voor Dinsdag a.s.
Bestelt dus ONMIDDELLIJK ter voorko
ming van teleurstelling.
De deelnemers-kaarten zijn verkrijgbaar
aan het secretariaat der R.-K. Staatspartij,
na toezending van 25 cents voor porto en
administratie (Mauritskade 25, Den Haag,
Postrekening No. 692).
Wij willen het den deelnemers echter ge
makkelijker maken. Men kan ook aan
ons bestuurslid den heer H. Lombert,
Stationsweg 8a, Leiden, een kwartje toe
zenden. Deze zorgt dan voor bestelling en
u krijgt een deelnemerskaart toegezonden.
Maar nogmaals: BESTELT SPOEDIG.
Op den Landdag zijn allen welkom. Maar
zij, die zich kunnen beschouwen als behoo-
rend tot de kern der R.-K. Staatspartij, mo
gen er zeker niet ontbreken.
De landdag zal, hoewel er vier sprekers
zijn, een vlot verloop hebben, zoodat de
heen- en terugreis niet gehaast behoeft te
schieden.
De vergadering wordt om half zes geslo
ten.
Op den Landdag zal het woord worden
gevoerd door:
Mr. C. J. M. F. Goseling, voorzitter der
R.-K. Staatspartij, die een openingswoord
zal spreken, getiteld: „Van onze taak be
wust". Daarna zal jhr. mr. Ch. J. M. Ruys
de Beerenbrouok, Minister van Staat en
oud-voorzitter van de R.-K. Staatspartij een
redevoering uitspreken, getiteld „Vader
landsliefde". Mgr. dr. H. A. Poels, hoofd
aalmoezenier van den arbeid, zal spreken
over: „Katholieke actie en politieke een
heid" en mr. M. P. L. Steenberghe, oud
minister van. Economische Zaken zal daar
na een rede houden ever: „Arbeid voor ons
Volk".
De partijvoorzitter, mr. Goseling zal een
samenvattende slotrede houden onder den
titel: „Ons Werk".
De Landdag vangt aan precies om 15
uur en hij zal circa 17.30 uur worden geslo
ten. Met het oog op de groote belangstel
ling, zich uitende in aanvragen om plaats-
kaarten uit alle deelen des lands, moet de
termijn van inschrijving van deelnemers
op 21 Januari as. worden gesloten.
Wij zijn er zeker van, dat de betoogen
dezer kundige sprekers en voortreffelijke
redenaars, hoewel kort, niet alleen bij ve
len geestdrift zullen opwekken of verhoo-
gen, maar ook en vooral meerdere kennis
'tullen schenken.
HET BESTUUR VAN DE AFD.
LEIDEN DER R.-K. STAATS
PARTIJ.
DE VLIEGRAMP IN COLUMBIA.
BOGOTA, 17 Jan. (A.N.P.) Het is ge
bleken, dat bij de vliegramp tusschen
Puerto Boy en Tres Esquinas de Duitsche
kapitein-ter-zee Robert Staake, die in
dienst is van het Columbiaansche ministe
rie van marine, en de Engelsche kapitein
ter-zee Charles Adams ernstig gewond
zijn. Volgens de officieele mededeelingen
zijn tien menschen bij het ongeluk om het
leven gekomen; vijf inzittenden zijn ern
stig, drie licht gewond, terwijl een der in
zittenden ongedeerd is gebleven. Deze laat
ste, sergeant Pardo, volbracht na het on
geluk een zeer moeilijken tocht door het
dichte woud. Na dertig uur bereikte hij
den oever van de Micaya. waar hij er in
„Apostolaat der hereeniging"
KLEINE WAPENEN GROOTE
OVERWINNINGEN.
Dezer dagen lazen wij in de katholieke
bladen, dat 29 Hoofden der z.g. Episcopale
Kerk van Amerika in beginsel besloten, den
terugweg naar Rome te aanvaarden.
In het afgeloopen jaar zijn er door den
onlangs bekeerden Aartsbisschop van
Britsch-Indië, Z. H. Exc. Mgr. Ivanious,
niet minder dan 10.000 afgescheidenen tot
de eenheid der Kerk teruggebracht.
En in de laatste tien jaren konden er in
Wolhynië 40 nieuwe parochies worden op
gericht, alle van pas bekeerde schismatie-
ken.
Inderdaad: God is met het werk van het
„Apostolaat der Hereeniging". Dit moet te
meer en te dankbaarder worden betuigd,
omdat de wapenen zoo klein en zoo onbe
duidend zijn. In volle overtuiging geldt hier
de leus: „Onze hulp is in den naam des
Heeren".
Daar wij echter van onzen kant moeten
doen wat we kunnen, om die hulp des
Heeren over ons af te trekken, mogen wij
onze wapenen, hoe nietig ook in zich, niet
versmaden.
En nu komt zich as. Zondag 19 Januari,
den Zondag in de Bidweek, zulk een nietig
wapen in onze welwillendheid aanbevelen.
Ongeveer alle Pastoors hebben, in aanslui
ting met geheel ons Hoogwaardig Episco
paat, toegestaan, dat er vóór de kerk speld
jes voor het hereenigingswerk zullen wor
den aangeboden.
Wat een nietig, Wat een armzalig middel!
Laten wij het echter, niet versmaden. Het
gaat om een groot en heerlijk doel; het gaat
om het behoud en de terugkeer van geheel
de Oostersche Kerk, om de redding van 160
millioen zielen.
U koopt toch ook een speldje!! 't Is een
kleinigheid, maar hoe klein de wapenen
ook zijn, groot zijn de overwinningen!!!
Het versche kadetje
Een woord van hartelijken dank aan den
Oegstgeestschen bakker, die ons vanmor
gen op ons bureau vier kadetjes, twee
versche en twee oudbakken toezond, met
het vriendelijk verzoek, nu 'ns goed het
verschil te willen proeven.
De kadetjes hebben hun weg gevonden
zij 't dan niet in den maag van den drie
star-schrijver, zooals de toezender wensch-
te, aangezien deze tot zijn spijt reeds had
ontbeten!
Intusschen wy weten heel goed, dat
versche kadetjes lekkerder zijn, dan oud
bakken. Maar wij hebben ze niet noodig
om.gezond en gelukkig te leven. En wij
moeten er voor passen, om ons een aange
naam ding voor onzen smaak te koopen
ten koste van nachtarbeid van vele
menschen. Er staat in de maatschappij al
meer dan genoeg op z"n kop!
Maar, zoo schrijft ons de geachte Oegst-
geestsche bakker, er is geen nachtar
beid noodig, om 's morgens versch brood
te hebben. Ja, dan wordt 't een andere
zaak! Wij hebben reeds gisteren een
uitvoerig stuk opgenomen, waarin hetzel-
de wordt betoogd.
Als dat in de practijk bij de huidige
technische ontwikkeling in het bakkersbe
drijf inderdaad mogelijk is, d a n wen-
schen wij publiek en bakkers (die daardoor
him afzet meenen te kunnen vergrooten)
het versche brood aan het ontbijt van har
te toe! Natuurlijk. Waarom dan niet?
slaagde, de aandacht der bemanning van
eenige motorbarkassen te trekken.
De reddingsexpeditie, die naar de plaats
i des onheils was vertrokken, wordt van
avond te Puerto Boy verwacht met de ge
wonden. De expeditie voerde ook kisten
voor het stoffelijke overschot der slachtof
fers mede, doch personen, die het oerwoud
kennen, zijn van meening, dat de licha
men, nadat zij sedert Dinsdag den ontbin
denden invloed van het heete klimaat
hebben ondergaan, niet meer vervoerd
kunnen worden, zoodat zij op de plaats
zelve zullen moeten worden begraven.
De Gemeente-begrooting
IL
B. en W. deelen mede, dat zij zullen over
wegen, of een commissie ad hoc in het le
ven dient te worden geroepen voor de be
studeering van de wenschelijkheid en nood
zakelijkheid van een verordening, houden
de vestigings-eischen voor nieuwe winkel
bedrijven. Daarbij zou dan tevens de bij
rubriek V sub c bepleitte instelling van een
distributieraad onder oogen kunnen wor
den gezien.'
Kennisneming van den inhoud van het
aangekondigde ontwerp van wet, houden
de regelen betreffende het vestigen van in
richtingen, waarin eenige tak van détail-
handel, ambacht of kleine nijverheid zal
worden uitgeoefend, zal aan een en ander
vooraf dienen te gaan, aldus B. en W.
Door zeer vele leden werd het voorgeno
men ontslag van een opzichter bij de Reini
ging ter sprake gebracht. Men vond het on
begrijpelijk, dat deze opzichter, die verle
den jaar noodzakelijk werd geacht (hij
werd toen in een reeds eenigen tijd be
staande vacature benoemd), thans gemist
kan worden, en drong aan op nadere ge
gevens daarover.
B. en W. antwoorden hierop, dat door
twee omstandigheden juist in het afgeloo
pen jaar bezuiniging bij de Reiniging is
mogelijk geworden.
In de eerste plaats de omstandigheid, dat
met de gemeente Nieuwkoop overeenstem
ming was verkregen omtrent de wijziging
van de overeenkomst inzake het afvoeren
van de Leidsche vuilnis naar Nieuwkoop
(de Raad besloot tot-deze wijziging in zijn
vergadering van 26 Augustus 1935). Deze
wijziging bracht mede, dat het door den
dienst storten van vuil op het gemeentelijke
stortterrein aan de Zijl kan worden beëin
digd. Dientengevolge werd de dagelijksche
controle op de uitvoering van de daarvoor
tot dusverre noodige werkzaamheden, waar
mede een der opzichters bij den dienst was
belast, overbodig.
In de tweede plaats moest in aanmerking
worden genomen, dat tengevolge van in den
loop van het jaar door het Rijk genomen
bezuinigingsmaatregelen, het aantal ont
smettingen door den Ontsmettingsdienst
sterk is teruggeloopen, waardoor tevens het
noodige toezicht belangrijk is verminderd.
Een overzicht van het aantal ontsmettin
gen moge zulks nader toelichten. In 1930
bedroeg dit aantal 794, in 1931 679, in 1932
800, in 1933 722, in 1934 793 en in 1935 tot
1 December 411. M.a.w. de werkzaamheden
van den Ontsmettingsdienst zijn tengevol
ge van de maatregelen van het Rijk tot on
geveer de helft teruggebracht. Daar komt
nog bij, dat, vergeleken bij vroeger, het
toezicht op deze werkzaamheden aanmer
kelijk vergemakkelijkt is, doordat de ont
smettingsinrichting is ondergebracht op het
terrein van den dienst aan de Noorder
straat.
Een en ander komt ook duidelijk hierin
uit, dat thans als ontsmetters werkzaam
zijn twee vaklieden, een timmerman en een
schilder, die het ontsmettingswerk naast
hun gewone werk verrichten, en dat de op
zichter, die op dit laatste werk het toe
zicht heeft, ook de controle op den ontsmet
tingsdienst uitoefent.
Rekening houdende met de beide hier ge
noemde omstandigheden, welk tot vermin
dering van den omvang van het uit te oefe
nen toezicht hadden geleid, bleek den Di
recteur, dat een eenigszins gewijzigde orga
nisatie mogelijk was, waarbij één opzich
ter kon worden gemist.
Een verordening, regelende den rechts-
toes.and van het personeel op burgerrech
telijke arbeidsovereenkomst in dienst der
gemeente, is nagenoeg in ontwerp gereed,
zoodat de behandeling daarvan in de daar
bij betrokken iristanties binnen korten tijd
kan worden tegemoet gezien.
In Leiden zijn 240 dienstrijwielen, naar
B. en W. mededeelen op een gestelde vraag.
81 voor de Politie, 92 voor de Lichtfabriek
en 67 voor den dienst van Gemeentewer
ken en verschillende andere diensten.
Ten aanzien van het toekennen van emo
lumenten moet, aldus B. en W., in deze
tijden ook de meest mogelijke zuinigheid
worden betracht. Niet voldoende gerecht
vaardigde emolumenten dienen daarom te
worden afgeschaft, terwijl, wanneer daartoe
niet kan worden overgegaan, moet worden
onderzocht, of niet verlaging van het emo
lument kan plaats hebben. Als gevolg van
een en ander is in de toelichting op de be
grooting medegedeeld, dat het in het voor
nemen ligt de toelagen voor de rechercheurs
en de afdeeling „Bijzondere Wetten" te ver
lagen van 75.tot 50.per jaar en de
toelage voor rijwiel- en verkeersagenten,
thans 37.50 bedragende, voor 1936 op
20.te bepalen en deze met ingang van
1 Januari 1937 te laten vervallen.
Vergrooting van de zweminrichting „de
Zyl" is in onderzoek.
B. en W. hopen binnenkort een voorstel
by den Raad te doen tot verbetering van
de Rijn- en Schiekade.
Ten aanzien van de verwijdering van de
stoepen voor de Sociëteit „Minerva" is met
het bestuur dier Sociëteit nog geen over
eenstemming bereikt.
Met het Rijk zijn nog loopende onderhan
delingen over verbetering van de Spoor-
weghavenbrug in den Haagweg.
DE STILLE OMGANG.
Jaarvergadering en rede pater
Dïsmas v. Galen.
Gisteravond hield de afdeeling Leiden van
den Stillen Omgang in het gebouw der St.
Josephgezellenvereeniging aan het Rapen
burg haar jaarvergadering. Ondanks het
minder gunstige weer was de opkomst toch
goed te noemen, vooral wijl ook verschil
lende bestuursleden uit de omgeving aan
wezig waren.
Na opening der bijeenkomst met gebed
door den geest, directeur pater Frigge,
sprak de voorz., de heer L. C. Schrijvers,
een woord van welkom, in het bijzonder
tot pater Frigge en tot den redenaar van
dezen avond pater v. Galen. Spr. uitte ver
volgens de beste wenschen voor de leden
in het nieuw begonnen jaar.
De notulen der vorige vergadering wor
den na lezing goedgekeurd.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door
den heer Th. B. van Ovost, ontleenen we in
de eerste plaats het welslagen van den in
1935 gehouden Stillen Omgang, welke voor
de veertiende maal onder deelname van
circa 2000 leden plaats vond.
Het ledental bedroeg per 31 Dec. 1935
een totaal van 2396, tegen 2498 aan het eind
van 1934. De leden zijn over stad en omge
ving als volgt verdeeld:
Leiden 614, Oegstgeest 11, Hazerswoude
Dorp 69, Hazerswoude Rijndijk 69, Katwijk
82, Koudekerk 54, Leiderdorp (Hoogmare)
42, LeidschendamVeur 229, Noordwijker-
hout 250, Sassenheim 156, Stompwijk 96,
Voorhoiit 170, Voorschoten 79, Warmond
181, Wassenaar 191, Zoeterwoude 103.
De voorzitter bracht den secretaris een
hartelijk woord van dank voor zijn keurig
verslag, waaraan hij den wensch toevoeg
de, dat de secr. nog lange jaren eendrach
tig met het bestuur moge samenwerken tot
bloei van het Genootschap.
Spr. herinnerde voorts nog aan de con
tributie-inning, welke deze dagen begint.
De voorzitter wekte allen op toch te zor
gen, dat de kwitantie tevens deelnemers
kaart bij eerste aanbieding voldaan
wordt.-
De 2e secretaris wijst er vervolgens nog
eens nadrukelijk op, dat de leden e.v. adres-
veranderingen moeten opgeven by het be
stuur. Vorige week kwamen er van de 615
convocaties ongeveer honderd als
onbestelbaar terug. Dat is niet
bevorderlijk voor den goeden gang van za
ken.
Hierna werd door den heer J. v. Rui
ten het Jubellied ter eere van het Heilig
Sacrament van Mirakel gezongen, terwijl
het refrein door alle aanwezigen werd
medegezongen.
Na een woord van dank tot den solist was
het woord aan den spreker van dezen
avond, den weleerw. pater Dismas van Ga
len, OF.M., uit Woerden, die een tref
fende rede hield over:
„Wat de Stilte van den
Omgang ons zegt".
Spr. begon met er op te wijzen, dat de
opdracht, welke hij van zijn gardiaan, pa
ter Heiling, kreeg, heel prettig was. Pret
tig. omdat hij reeds vóór zijn studenten
jaren, den Stillen Omgang vanuit Haar
lem, had meegemaakt. Daarom leefde hy
hierin ten zeerste mee.
In den titel van zijn onderwerp merkte
spr. een tegenstelling op. Het stille voort
gaan in den Mirakelnacht is zeker niet het
meest pakkende van dien tocht, doch er
gaat toch een zekere suggestie van uit.
Die stille voortgang heeft niets van het
uitdagends van een militairen marsch of
een andere optocht, maar toch dwingt hij
eerbied af voor die overtuiging van zoo
vele duizenden.
Spr. schetst den indruk, welke deze stil
le Omgang moet maken op een niet-ka-
tholiek, die het verhaal van het Mirakel
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADZN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Laval behaalde gisteren opnieuw een
meerderheid in de Kamer (2de blad).
Het eerste accoord op de Londensche
vlootconferentie zonder de Japanners (2e
blad).
Hauptmann krijgt 30 dagen uitstel van
excutie (2de blad en onder telegrammen).
Ellsworth's toestel gezien (Luchtv., 2de
blad).
van Amsterdam door spr. nogmaals
verteld had gelezen, doch het niet had
geloofd.
De stilte van dien Omgang hindert hem,
zij sprak tot hem, evenals zij spreekt tot
zoovele duizenden in den lande, die niet
gelooven in het Mirakel van Amsterdam,
omdat zij niet gelooven in het H. Sacra
ment, maar die desondanks waardeering
hebben voor de overtuiging der Katholie
ken.
Maar er zijn er zoovelen, die ook die
waardeering voor het katholiek geloof niet
kunnen of durven uiten.
Spr. haalde vervolgens een getuigenis
aan van prof. Brugmans uit Amsterdam,
die het wonder der H. Stede documentair
als vaststaand aanneemt.
Zoo zou spr. voort kunnen gaan met te
vragen wat die stilte van den Omgang zegt
tegen den communist en den vrijdenker en
zoovele anderen.
Spr. wilde daarop niet nader ingaan,
doch slechts wijzen op hetgeen deze Stilte
ons moet zeggen.
Het moet meer zijn dan 'n enkel uitgaan,
het moet zijn en blijven een beevaart. De
Omgang moet ons spreken van God's goed
heid tegenover de menschen.
Rondom het Mirakel van Amsterdam
staan tal van wonderbare feiten, die het
geloof in het wonder moeten bevestigen.
Christus zelf heeft door wonderen zyn
woorden bevestigd, daaraan kracht bijge
zet en daardoor het geloof der menschen
in zijn barmhartigheid versterkt.
En tot degenen, die hem nog niet geloof
den na de wonderen, die hij hun voor oogen
gebracht had* zegt Christus den Joden, dat
Hij is het brood des Hemels, daarmee
duidend op de instelling van het heilig
Sacrament.
Dit alles zegt de stilte van den Omgang,
maar zij zegt meer.
Zij spreekt ook van die eenheid tusschen
die duizenden, die nu telken jare den Om
ging meemaken en degenen, die voor zes
eeuwen het H. Sacrament in plechtige-pro
cessie naar de kerk terugbrachten. Zij zijn
één met een aartshertog Maximiliaan van
Oostenrijk en een Karei V, die in de H.
Stede voor het H. Sacrament neerkniel
den.
De Stille Omgang moet aanvaard worden
met dezelfde intenties als zoovele anderen,
die dezen tocht vroeger onder zooveel moei
lijker omstandigheden gemaakt hebben.
Die stilte van den Omgang moet spreken
tot de anderen, maar en vooral tot
diegenen, die zelf den Omgang meemaken.
(Applaus).
De voorz. dankte pater van Galen voor
zijn leerrijke rede en sprak den wensch
uit, dat zijn woorden vrucht moge dragen
voor de Ommegangers, maar ook voor zoo-
velen in den lande, die nog steeds zoo
verre staan van het Geloof in het H. Sa
crament.
Spr. besloot met een opwekkend woord
tot de aanwezigen om den Omgang in het
a.s. voorjaar te-doen zooals de spreker had
aangegeven.
Als zulks geschiedt zal deze rede zijn
vruchten voor de leden en voor de zoekers
niet missen.
Na een korte rondvraag werd het lied
„Aan O, o Koning der Eeuwen" gezongen,
en werd de vergadering met gebed geslo
ten.
De afd. Leiden der R.K. Staatspartij
(R.K. Kiesv.) houdt een ledenvergadering
op Maandag 27 Januari.
Behalve de gewone agenda-punten van
de jaarvergadering staat ook op de agenda
een bespreking van de gemeente-politiek in
verband met de behandeline der hevrnn-
ting.
