DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Verwarde berichtgeving uitAbessynië
27ste Jaargang
MAANDAG 13 JANUARI 1936
No. 8315
3)e CcidaeheGoii/fca/iit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllusti eerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
Het dienstboden-vraagstuk.
In Nederland werken op het oogenblik
40.000 buitenlandsche dienstmeisjes, waar
onder ruim 30.000 Duitsche.
Dat is een verbazend groot aantal!
Hoe moet dit verschijnsel worden ver
klaard?
Niet uit het feit, dat onze Nederïandsche
meisjes zoo veel loonend en goed werk
vinden, dat er daardoor een tekort aan
sollicitanten naar de functie van dienstbode
zou zijn ontstaan! Iedereen weet, dat ook
vele meisjes in alle standen, uit alle maat
schappelijke kringen snakken en hunkeren
naar werk.
De oorzaak van genoemd verschijnsel is
zooals van alle dergelijke maatschappe
lijke verschijnselen gecompliceerd, veel
kantig.
Maar in die gecompliceerde oorzaak zien
wij toch heel duidelijk dit feit: onze Ne
derïandsche meisjes gevoelen heel weinig
voor de functie van dienstbode, worden er
veel te weinig op voorbereid en voor op
geleid.
Waar zijn hier gelegenheden, .om meisjes
op te leiden voor dienstbode? Om deze
functie in alle gevallen goed, met p 1 e i-
z i e r, te kunnen uitoefenen, is toch wel
een opleiding noodig!
Gelukkig van katholieke zijde is men
in het zuiden van ons land reeds eenigen
tijd met dit zeer nuttige werk bezig. Maar
hier, in onze streken, bemerken wij daar
weinig of niets van. En voor vele onzer
meisjes hier zou zulk een opleiding zeer
goede resultaten kunnen opleveren! Zou
het niet heel nuttig zijn, als er ten deze
samenwerking werd gezocht met het Zui
den?
Aan onze sympathieke, actieve organi
satie voor de vrouwalijke jeugd, de Graal
die, wij weten het, niet alles tegelijk
heeft kunnen aanpakken! durven wij
dit denkbeeld met aandrang aanbevelen.
Onze Vrouwenbond kan misschien op
dit terrein ook zijn medewerking, zijn in
vloed ten goede uitoefenen.
Hij kan dat zeker ten opzichte van de
mevrouwen van de mevrouwen, onder
wie er nog te veel zijn, die niet de dienst
bode behandelen, zooals zij zichzelf of
haar dochter zouden wenschen behandeld
te zien, zoo zij in de plaats van de dienst
bode waren! Ook helaas! onder overi
gens brave katholieke mevrouwen! Wij
zullen hierop nu niet verder ingaan. Wij
willen hier alleen oproepen de ernstige
aandacht van alle belanghebbenden en be
langstellenden voor het vraagstuk van de
opleiding tot dienstbode!
MOORD TE EINDHOVEN
Man door zijn Vrouw met
revolverschoten gedood
De politie te Eindhoven heeft gisteren
in arrest gesteld de vrouw van een zekeren
van B., die na een langdurig verhoor be
kend heeft haar man door een schot uit een
revolver te hebben vermoord.
Gisterochtend omstreeks half 11 werd
nabij de tweede kanaalbrug te Eindhoven
het lyk gevonden van van B., die na een
onderzoek door dr. Spoorenburg vermoord
bleek te zijn door een schot in het hart. Op
de plek waar het lijk werd gevonden, ont
dekte de politie indrukken van damesschoe
nen. De politie ging toen over tot de ar
restatie van de vrouw van B., die bekende
haar man van betrekkelijk verren afstand
te hebben neergeschoten, omdat hij een ver
houding had met een andere vrouw.
Nog een arrestatie.
Naar wij nader vernemen, heeft de vrouw
bij haar verhoor aan den commissaris van
politie verklaard, dat het slachtoffer zelf
haar de revolver heeft gegeven, welke zij
na het plegen van de daad in het kanaal
heeft geworpen.
Deze verklaring komt de politie wat zon
derling voor, daar inmiddels bekend was
Bezit-neming van het
Bisdom Haarlem.
Door Z.H.Ex. Mgr.
J. P. Huibers.
Hedenmorgen heeft in de Kathedraal te
Haarlem de plechtigheid plaats gehad,
waarbij de nieuw benoemde Bisschop van
Haarlem, Mgr. J. P. Huibers bezit heeft
genomen van den zetel van het Bisdom
Haarlem.
Toen om kwart over tien de H. Mis aan
ving, was de kathedraal met een groote
menigte gevuld. De kanunniken, en tal
van geestelijken hadden op het priester
koor plaats genomen. In de werk was o.a.
aanwezig oud-Minister Mr. H. Marchant.
Even voor half elf begaven de kanun
niken, vergezeld van de geestelijkheid
zich naar den hoofdingang van de Kathe
draal om den Bisschop te ontvangen.
Mgr. Huibers, die om half elf precies
arriveerde was gekleed in manteletta.
Door het middenpad begaf de bisschop
zich naar het Sacramentsaltaar, waar hij
een korte adoratie hield. Vervolgens nam
hij op een bidstoel voor het bisschoppe
lijk altaar plaats.
Toen de kanunnjken en geestelijken hun
plaatsen wederom hadden ingenomen werd
de officieele benoemingsbrief aan het ka
pittel overgereikt.
Door deze overreiking neemt de Bis
schop officieel bezit van zijn bisschoppe-
lijken zetel.
Nadat de Bisschop bekleed was met de
paarse mozetta, begaf Mgr. zich naar het
bisschops-altaar, waar hij, staande voor
het faldistorium, de huldiging in ont
vangst nam van de kanunniken, die in een
kring rond het altaar geschaard stonden.
De Proost can het Kathedraal Kapittel,
Mgr. H. J. M. Taskin nam nu het woord
en zeide, dat het Bisdom met groote
vreugde den nieuwen herder begroet.
Z. D. H. nam op dezen Octaafdag van
Driekoningen de woorden uit de Introïtus
in den mond: „Ecce adveniet dominator
dominus". Zie, uw heerscher komt, de
heer". De macht van het bisschopsambt
is groot en verheven, maar zwaar ook de
Jast welke op de Bisschop rust. Namens
de geheele geestelijkheid van het Bisdom
vernieuwde Z. D. H. de plechtige belofte
van gehoorzaamheid, die de priesters bij
hun priesterwijding aan de voorgangers
van den nieuwen Bisschop hadden afge
legd.
De Bisschop uitte zijn bijzonderen dank
aan Mgr. Taskin, voor de wyze, waarop
deze tijdens het Interregnum het Bisdom
had bestuurd. Mgr. vroeg den steun van
de leden van het Hoogwaardig Kapittel,
en beval vóór alles zijn Bisdom aan de
Altijddurende Bijstand van Maria aan.
Aan het einde van zijn toespraak ver
zocht de Bisschop aan de geestelijkheid
de antiphoon „Sub tuum praesidum" aan
te heffen.
Terwijl de Bisschop op een hulp-troon
plaats nam, begon de H. Mis, welke werd
opgedragen door den Deken van Rot
terdam, den hoogeerw. heer J. W. van
Heeswijk, daarbij geassisteerd door 4e
kapelaans der Kathedraal.
Na de H. Mis verliet Mgr. Huibers, be
kleed met de „Cappa magna" de kathe
draal.
Tijdens de plechtigheid werden van alle
kerken der bisschops-stad de klokken ge
luid om uiting te geven aan de vreugde,
dat de nieuwe Bisschop bezit genomen
had van zijn zetel.
geworden, dat de gearresteerde, de 23-jari-
ge Duitsche Anna Szabo, afkomstig uit Es
sen, reeds germmen tijd een verhouding
had met zekeren A. van Kerkhof. Hierin
heeft de politie aanleiding gevonden, ook
dezen man, als verdacht van medeplichtig
heid te arresteeren. Zijn verhoor heeft ech
ter niet tot nadere aanwijzing geleid.
Beiden zijn ter beschikking van de justi
tie gesteld.
Geruchten over herovering van Makalie tegengesproken
FELLE STRIJD RONDOM MA KALLE
Omtrent de bewegingen van de strijd
krachten aan weerszijden van de fronten
in Abessynië bestaat groote onzekerheid,
waardoor het mogelijk is® dat de meest
tegenstrijdige, geruchten de ronde doen.
Zoo wordt eenerzij ds door den Reuter-
correspondent uit Asmara (Eritrea) ge
meld, dat de Italianen, speciaal in het ge
bied ten Zuidwesten van Makalie en op
de hoogvlakte van Tembien een grootere
activiteit hebben ontplooid, vooral de
vliegers. Abessijnsche troepen, die voor
een gedeelte ver naar .het Noorden waren
gedrongen, zouden de laatste dagen naar
het Zuiden zijn teruggedreven. Dit zal
blijken uit Italiaansche berichten, die van
gevechten ten Zuiden van de Takazzee
spreken, welke rivier de Abessijnen, vol
gens hun zeggen, reeds lang zouden zijn
overgestoken.
Anderzijds vermelden berichten uit Des-
sie, welke uit inheemsche Abessijnsche
bron afkomstig zijn, dat de Abessijnen
twee dagen geleden Makalie zouden heb
ben heroverd.
Dit gerucht wordt evenwel van Italiaan
sche zijde tegengesproken. Wel schijnt er
geducht gevochten te worden in de omge
ving van Makalie. Bijzonder fel schijnt de
strijd op 20 K.M. ten Westen van Makalie
te zijn. De Abessijnsche opmarsch wordt
thans gericht op Abaro, dat ongeveer 25
K.M. ten Noorden van Makalie ligt. De
toestand wordt daar uiterst gevaarlijk
voor de Italianen gu3v>omd. Tengevolge
van den bijna 14 dagen durenden regen
zijn alle oude en nieuwe wegen voor den
Italiaanschen trein volkomen onbruikbaar
geworden. De Abessyniërs blijven dezen
toestand uitbuiten.
Berichten van het Zuidelijk front doen
concludeeren, dat de staf van het Italiaan
sche Somalileger groote hergroepeeringen
ten uitvoer legt. De meeste strijdkrachten
worden uit Ogaden teruggetrokken en ge
dirigeerd naar Oddoer en Lugh Ferrandi.
EEN VERZWEGEN CATASTROPHE
OP 14 DECEMBER?
800 Italianen zouden daarbij gedood zijn.
Te Addis Abeba verluidt bij geruchte,
dat in Dessie vier Italiaansche krijgsge
vangenen zijn aangekomen, die o.m. ver
teld hebben, dat op 14 December een fas
cistische colonne bij Endosjek aan de Ta-
kazze in een Abessynische hinderlaag is
gevallen. Deze colonne bestond uit 1600
man. Ongeveer de helft van deze colonne
zou in den bloedigen strijd, die zich toen
ontwikkelde het leven hebben verloren.
BUIT GEMAAKTE TANKS
Medegedeeld wordt, dat de Abessijnen
thans in totaal 24 tanks hebben buitge
maakt, waarvan 23 zich nog in goede staat
bevinden. Tezamen met de tanks, welke
Abessynië reeds bezat heeft Abessynië
thans een sectie tanks, welke meer dan 30
eenheden omvat.
De Negus is voornemens personeel voor
deze vechtwagens te doen opleiden, het
geen een goede invloed heeft op het mo
reel van de troepen.
HET ITALIAANSCHE LEGERBERICHT
Het 94ste legerbericht luidt als volgt:
„Maarschalk Badoglio telegrafeert: Vrij
dag hebben onze Italiaansche en Inland-
sche detachementen sterke vijandelijke
benden aangevallen, die zich genesteld
hadden aan de samenvloeiing van de Ga-
bat en de Cheva. De actie, welke werd
gesteund door artillerie en luchtmacht,
eindigde met een vlucht van den tegen
stander, achtervolgd door de onzen.
De Abessyniërs leden zware verliezen,
aan onze zijde sneuvelden een gegradueer
de Erytreeër en twee Askari's; drie offi
cieren, twee gegradueerde Erytreeërs en
drie Askaris werden gewond.
Aan het geheele front was de lucht
macht zeer actief.
Dedzjas Hailé Selassié Koeksa heeft in
samenwerking met de politieke autoritei
ten van Tigré de encadreering van zijn
legermacht voltooid; dit bestaat thans uit
detachementen infanterie, die reeds aan
het front worden gebruikt en detachemen
ten politie, welke in het bezette gebied
zijn gestationneerd.
DE MOGELIJKHEID VAN NIEUWE
VREDESVOORSTELLEN
De Geneefsche correspondent van Reu
ter meldt, dat er tal van aanwijzingen zijn
volgens welke Italië hoe langer hoe meer
geneigd is, in te gaan op redelijke vredes
voorstellen. Men heeft den indruk, dat in
dien er te Rome vredesvoorstellen werden
ingediend, deze geheel anders opgenomen
zouden worden dan eenigen tijd geleden.
Het is alleen maar de vraag, wie het
initiatief tot dergelijke voorstellen zal ne
men. Noch Engeland, noch Frankrijk heb
ben veel lust dit opnieuw te doen, Italië
zelf kan het moeilijk doen èn Abessynië
is al evenmin geneigd dergelijke voorstel
len uit te werken. Het zou dus aan den
Volkenbond zijn, om voorstellen te doen,
doch men is te Genève van meening, dat
de Volkenbondsraad in zijn vergaderig
van 20 Januari nog niet op deze kwestie
zal ingaan. Gezien de stemming van de
meerderheid der leden van den Raad, ver
wacht men eerder een uitbreiding van de
sanctiemaatregelen dan vredesvoorstellen.
Overigens acht men het te Genève de
vraag of er daar een beslissing genomen
zal worden inzake een petroleumembargo,
alvorens het Amerikaansche standpunt be
kend is.
Later meldde Reuter, zoowel uit Londen
als uit Parijs, dat men daar in officieele
kringen met nadruk de geruchten tegen
sprak, als zou men hier nieuwe vredes
onderhandelingen voorbereiden.
Wederom geruchten over bemiddeling
van het Vaticaan
Wederom is eenige hoop gewekt op
nieuwe vredesvoorstellen in het conflict
tusschen Italië en Abessynië, op grond
van geruchte, volgens welke het Vaticaan
heimelijk het initiatief zou hebben geno
men zich daarbij bedienende van. de
tusschenkomst van België om tot een
regeling te komen.
De correspondent te Rome van het in
vloedrijke dagblad ,Le Temps" schrijft
aan zijn blad, dat België, op inspiratie van
het Vaticaan 20 Januari wellicht aan den
Volkenbond zal voorstellen een commissie
van onderzoek naar Abessynië te zenden
Gasverstikking te Gouda.
Bejaarde man omgekomen,
meisje gered.
Een ernstig geval van gasvergitiging
heeft zich Zaterdagavond voorgedaan in
het pand Lethmaetstraat 40, op den hoek
van de Prinses Julianastraat in het stads
deel Korte Akkeren te Gouda. Een 63-jari-
ge man, de melkhandelaar A. Vreeswijk, is
daarbij om het leven gekomen, terwijl een
6-jarig meisje, dat bewusteloos werd aan
getroffen, kon worden gered.
Het gezin, dat door het ongeluk getrof
fen is, bestond uit vier personen, n.l. de
bejaarde Vreeswijk, diens echtgenoote en
de bij hen inwonende dochter mej. Gou-
driaanVreeswijk met haar 6-jarig meisje
Geertruida.
Om kwart over 8 Zaterdagavond waren
de beide vrouwen de stad ingegaan ten
einde inkoopen te doen en de man en het
kind bleven in het huis. In den loop van
den avond op welk tijdstip kon niet wor
den bepaald is door verzakking van de
straat de van de hoofdbuis komende ijze
ren gasleiding onder den vloer in de keu
ken der woning gebroken, waardoor het
gas met volle kracht uit het ontstane lek
stroomde en zich door het huis verspreid
de. De man moet zich, naar uit het onder
zoek was op te maken, na de gaslucht te
hebben waargenomen, naar het meter
kastje hebben begeven, vermoedelijk met
de bedoeling de hoofdkraan af te sluiten,
hetgeen hem in dit geval echter niet zou
geholpen hebben, omdat het lek zich voor
den meter be zond. Door het gas is hy be-
dwelrhd geraakt en dientengevolge voor
over op den grond gevallen.
Na het gebeurde schijnt niemand meer
in de melkzaak te zijn geweest, want eerst
om kwart over tien, toen de vrouwen weer
thuis kwamen, werd de tragedie ontdekt. Bij
het openen van de winkeldeur sloeg een
zware gaslucnt beiden tegemoet. Op haar
angstig gillen kwamen omwonenden toe
snellen. Met zette vlug alle ramen en deu-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Felle strijd rondom Makalie. De Italia
nen zouden thans geneigd zijn, redelijke
vredesvoorstellen te overwegen. (Ie blad)
De vlootconferentie opnieuw een dag
uitgesteld. (1ste blad).
Zweden versterkt zijn weermacht. (1ste
blad).
BINNENLAND.
Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers heeft he
denmorgen in de Kathedraal te Haarlem
bezit genomen van zijn Bisdom. (1ste
blad).
Bejaarde man te Gouda door gasverstik
king om het leven gekomen. (1ste blad).
Man te Eindhoven door zijn vrouw ver
moord. (1ste blad).
Vronw te Rotterdam met een scheermes
gedood. (Gem. Ber., 3de blad).
De storm bracht verscheidene schepen
weer ?n nood. (Gem. Ber., 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL: Nieuwe glorieuze dag voor
het Ned. voetbal door een 61 overwinning
op het Fransche prof.-elftal. (2de blad).
ZWEMMEN: Rie Mastenbroek herovert
haar wereldrecord op de 400 M. rugslag.
(2de blad).
DAMMEN: Raichenbach .behaalt een
voorsprong van zes punten op Vos. (2de
blad).
SCHERMEN: E. C. de Jager opnieuw de-
genkampioen van Leiden en Omstreken.
(2de blad).
SCHAATSENRIJDEN: Nederlanders in
het buitenland. (2de blad).
ren open, terwijl anderen zich over den
man en het kind ontfermden. Het meisje
lag bewusteloos in de slaapkamer in haar
bedje; dit vertrek en de keuken worden
gescheiden door een smalle gang. De slacht
offers werden uit het huis gedragen en bij
buren ingebracht. Eenige in de nabijheid
wonende E. H. B. O.'ers vingen direct aan
met het toepassen van kunstmatige adem
haling en bij de kleine hadden zij hiermede
dadelijk resultaat. Zij was er spoedig weer
goed aan toe en voor ernstige gevolgen be
hoefde niet te worden gevreesd. Op dok
ters advies is het kind evenwel toch naar
het Van Iterson Ziekenhuis vervoerd.
Inmiddels was de Geneeskudige Dienst
ter plaatse verschenen, die het werk van
de H. B. O.'ers overnam en met een
zuurstof-apparaat aan den slag ging om te
trachten de levensgeesten bij den man weer
op te wekken. Dit gelukte helaas niet meer
en na een uur hebben de doktoren verdere
moeite gestaakt. De dood was ingetreden
en het stoffelijk overschot werd eenigen tyd
later per auto eveneens naar het Zieken
huis gebracht.
Het drama veroorzaakte in de volkrijke
buurt consternatie en de deelneming bleek
algemeen groot. De vrouw en dochter van
den ongelukkigen Vreeswijk waren zeer
overspannen., bij kennissen hebben zij
voor den nacht onderdak gevonden.
ZILVEREN JUBILEUM
J. B. SOMERS.
Woensdag a.s. 15 Januari is het vijf
en twintig jaar geleden, dat de heer J. B.
Somers, procuratiehouder van de N.V. „De
Leidsche Courant", bij onze courant in
functie kwam.
De heer Somers heeft zijn taak als boek
houder en procuratiehouder zoodanig ver
vuld, met nauwgezetheid en toewijding, dat
dit jubileum een graag benutte aanleiding
zal zijn, om uiting te geven aan de oprech
te waardeering voor diens veel-jarigen ar
beid. Wij volstaan heden met deze me-
dedeeling voor vrienden en bekenden bui
ten den kring van het eigen huis onzer
courant.
