DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
EEN GOEDE RAAD
27ste Jaargang
DINSDAG 26 NOVEMBER 1935
No. 8277
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornitbeh'ing:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 pei Kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ls voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V Wat kunnen wij doen voor
de jeugdige werkloozen.
De ramp der werkloosheid is verschrik
kelijk voor allen, die er door getroffen
worden.
Nóg verschrikkelijker voor de jongeren,
dan voor de ouderen.
De jeugd-werkloosheid ontneemt aan de
volksgemeenschap haar vitaliteit en schept
toekomstige wanorde en steeds toenemen
de decadentie als wij niet alles doen,
wat mogelijk, om die jeugd op te heffen
uit haar moedeloosheid, onverschilligheid,
zwaarmoedigheid.
De jeugd-werkloosheid is een gevaar,
grooter dan menigeen vermoedt. Met volle
waardeering voor hetgeen tot op heden
door organisaties of van particuliere zyde
werd verricht om den nood van deze tal-
looze jongeren te lenigen, mag niet wor
den verheeld, dat radicale maatregelen
moeten worden getroffen om de jonge
ren in het beroepsleven in te
schakelen, minstens hutn ar
beid te geven.
Werd op het jongste Nationale Katholie
ke Congres i.z. jeugdwerkloosheid het aan
tal jeugd werkloozen van 1424 jaar ge
schat op 140.000, Zijne Excellentie de Mi
nister van Sociale Zaken gewaagde in zijn
rede op de bijeenkomst van Gedeputeerde
Staten te spreken van 160.000.
Voor vele duizenden, zonder arbeid of
bezigheid in hun leven, brengt de ledig
heid het groote gevaar mede, dat ze drei
gen godsdienstig, zedelijk en maatschap
pelijk verloren mehschen te worden.
Allerwege groeide bij alle richtingen het
besef dat hier geholpen moest worden zoo
ook in eigen katholiéke kringen, wat o.a.
blijkt uit de stichting en de werkzaamheid
van de Nationale R.K. Commissie voor
J eugd werkloozenzorg.
Gesticht in 1932 te Nijmegen, bestaat de
Commissie uit vertegenwoordigers van de
Interdiocesane Jeugdcommissie, het R.K.
Werkliedenverbond, de St. Josephgezellen-
vereeniging, De Jonge Werkman, de K.J.
V. en het Centraal Com. voor Jongens
patronaten.
Als taak van de Commissie werd vast
gesteld:
1. stuwend en voorlichtend in deze zaak
optreden langs de banden en vereenigin-
gen, die zich met dit werk bezig houden;
2. gegevens verzamelen en publiceeren
over deze aangelegenheid;
3. de katholieke werkzaamheid in deze
vertegenwoordigen bij de overheid en bij
andere organisaties;
4. bemiddelend optreden bij aanvragen
om financieelen steun;
5. oorzaken van de werkloosheid opspo
ren en zoo mogelijk middelen daartegen
aangeven.
In de jaren 1932, 1933, 1934 en 1935 heeft
de Commissie zeer zegenrijk werk ver
richt.
Naast het houden van een enquête om
den omvang van de jeugdwerkloqsheid vast
te stellen, werd op vele plaatsen in het
land door voorlichting en propageering het
cursuswerk voor de werkloozen ter hand
genomen. In het bijzonder werd de aan
dacht besteed aan het kamp- en inter
na a ts werk voor jonge werkloozen.
Als wjj nagaan, wat voor de jeugdige
werkloozen kan worden gedaan, dan zou
den wij de volgende punten kunnen op
noemen:
Oprichten van gelegenheden voor ont
spanning en ontwikkeling;
cursussen voor ontwikkeling;
vakopleidingscursussen;
uitvoeren van werken in werkverschaf
fing (b.v. aanleggen van sportvelden, zoo
als in Leiden van gemeentewege is ge
schied);
oprichten van gemeentelijke centrale
werkplaatsen (zulke werkplaatsen voor de
jeugd zijn er o.a. te Dordecht, Nijmegen,
Deventer),
terwijl wij tenslotte noemen de z.g.
leer- en werkkampen. Wij vestigen
heel bijzonder hierop de aandacht. Van
katholieke zijde is voor de totstandkoming
van deze kampen gewerkt met een voort
varendheid en een kracht, die bewondering
wekt. Onder leiding der katholieke Com
missie voor Jeugdwerkloozenzorg, is .van
af 1933 met alle energie gewerkt en niet
minder dan 7 internaten in verschillende
deelen des lands kwamen tot stand, die
in 1933 reeds werk- en leerkampen orga
niseerden.
Deze internaten waren de volgende.
1. Ons Jeugdhuis De Steeg van de Jon
ge Werkman, Aartsbisdom.
2. Huize Gerra te Haaren. Dioc. Comm.
voor Werkloozenzorg te Den Bosch.
3. K.J.V.-centrale jongens te Ginneken.
4. De Liebaard, Baarn. St. Josephsgezel-
lenvereeniging,
5. De Bosch te Goirle. Decanale Jeugd
raad van Rotterdam.
6. K.J.V.-centrale, meisjes te Bouvigne.
7. Groenewold te Venlo van De Jonge
Werkman, Roermond.
Wat zijn dat nu: deze kampen of inter
naten?
Het zijn huizen in verschillende deelen
van het land, gesticht door de katholieke
jeugdorganisaties en St. Josephsgezellen-
vereeniging en De Jonge Werkman, waar
de jeugdige werkloozen geheel gratis 14
dagen aan een stuk kunnen verblijven, in
een prettige, gezonde omgeving, waar zij
een goede voeding, goede ligging, zinvollen
arbeid en passende ontspanning en ont-.;
wikkeling kunnen vinden.
In twee jaar tijds heeft dit kampwerk j
een groote vlucht genomen. Het eerste
jaar in 1933 organiseerden de Katho-
lieken 103 kampen met 2305 deelnemers j
met 11525 mankampdagen. Het tweede j
jaar in 1934 155 kampen met 2053 j
deelnemers met 20912 mankampdagen, ter
wijl voor dit jaar 1935 99 kampen
met 2806 deelnemers met 40280 mankamp
dagen werden georganiseerd.
Dit werk heeft vooral zijn succes te
danken aan den financieelen steun van het
R.K. Werkliedenverbond, dat 'sjaars
34.800 daarvoor beschikbaar stelde en den
grooten steun van het Natonaal Crisis-
comité, dat de belangrijke som geld van
niet minder dan 50.000 's jaars bijdroeg.
De kampen, die wij hierboven noemden,
zij de z.g. kleine kampen. Voor 1936 zijn in
voorbereiding een 7- of 8-tal groote kam
pen, waar de jeugdige werkloozen, als zij
dat wenschen, wel meerdere maanden ach
tereen zullen kunen verblijven.
Voor dit alles is naast de subsidies van
regeering en officieele instanties noodig de
geldelijke steun van de Katholieken in
Nederland.
Daarop wordt een dringend beroep ge
daan In Leiden wordt door ijverige
propagandisten deze week een inzameling
gehouden voor het werk van de Nationale
R.K. Commissie voör de Jeugdwerkloozen
zorg. Wij hopen, dat deze inzameling suc
ces zal hebben!
Vanzelf sprekend staat voor en boven
alle andere middelen ter bestrijding van
de jeugd-werkloosheid de inschake
ling der jeugdige werkloozen in het nor
male bedrijfsleven. Dit is verreweg
het beste middel ter bestrijding van de
jeugd werklooqsheid, maar, helaas, óók
verreweg het moeilijkste.
j Gisteravond is te Leiden opgericht een
plaatselijke R.K. Commissie voar de j
Jeugdwerkloozenzorg. Hierop komen wij
nog nader terug.
RAADPLEEG VOORDAT U UW
INKOOPEN DOET VANDAAG
EN VOLGENDE DAGEN tytyf
DAGBLAD
DE LEIDSCHE COURANT.
V De chauffeurs.
Eindelijk een regeling van den arbeids
tijd voor chauffeurs!
Zij was al herhaaldelijk aan de regee
ring gevraagd. En nu is deze er tenlange-
leste mee gekomen.
Wij achten zulk een regeling dringend
noodzakelijk, in het belang der betrokke
nen en in het belang van de openbare
veiligheid.
Er is een schaduw-zijde aan; misschien
kunnen er wel meer schaduwzijden wor
den ontdekt, maar op één willen wij nu
wijzen: de inkomsten van vele chauffeurs
zullen verminderen, terwijl ze toch al
reeds niet hoog zijn!
Wij denken hier in hst bijzonder aan de
elkaar beconcuireerende taxi-ondernemin
gen, waarin vaak de chauffeurs alleen tot
'n „fatsoenlijk" bedrag aan inkomsten kun
nen komen, als zij extra lange werktijden
maken. Ten koste van hun gezondheid
misschien, in ieder geval van hun aan
spraak op vrijen'tijd, met risico voor de
gezondheid en het leven van. anderen.
Maar aan dien wantoestand moet dan óók
een einde komen. De taxi-ondernemin
gen moeten over het algemeen hun perso
neel beter betalen. Het zou een ideaal zijn,
als het publiek bij het uitkiezen van z'n
taxi rekening hield met den socialen toe
stand in de betrokken onderneming; aan
diè onderneming zijn voorkeur gaf, waarin
de arbeidsvoorwaarden het best zijn. Maar
zoover is het publiek nog niet opgevoed.
Zelfs arbeiders koopen bijv. zonder
schroom in bedrijven, waarin hun standge-
nooten, die er werken, sociaal slecht be
handeld worden.
Doch ten slotte: dat er een regeling van
den arbeidstijd voor chauffeurs komt, moet
in ieder geval worden toegejuicht, 't Werd
tijd!
Instelling van een weerfonds
Verbetering der materieele uitrusting van
de landmacht en van de zeemacht in
zooverre het de knstdefensie van
Nederland betreft.
Thans is ingediend het reeds aangekon
digde wetsontwerp tot instelling van een
Weerfonds: het Fonds tot verbetering van
de materieele uitrusting van de landmacht
en van de zeemacht, in zooverre het de
kustdefensie van Nederland betreft.
De Regeering heeft, zich de financiering
van het fonds als volgt gedacht:
Aanvangende met het jaar 1936 wordt
tenzij bijzondere omstandigheden tot
grooteren spoed mochten nopen gedu
rende vier jaren uit het fonds een bedrag
van totaal 53.400.0000 verwerkt. Dit be
drag wordt verkregen door voorschotten
uit 's Rijks Schatkist, die tegen 4 pet. aan
het fonds worden geleend.
Aanvangende met het jaar 1936 wordt
ter aflossing defensie in ongeveer 20 ja
ren van deze schuld een jaarlijksch bedrag
als annuiteit op de-defensie-begrooting ge
bracht.
De regeering acht urgent:
1. Aanschaffing van luchtdoelbestrij
dingsmiddelen.
2. Aanschaffing van vliegtuigen.
3. Aanschaffing van infanterie-geschut.
4. Aanschaffing van munitie en verdere
uitrusting.
5. Versterking van het artilleristisch
vermogen.
6. Inrichting van kleine versterkingen
bij de overwegen der groote rivieren en
op enkele andere voor de verdediging van
ons land van bijzonder belang zijnde pun
ten (kazematten).
Naast deze voorzieningen voor de land
macht zijn soortgelijke maatregelen noodig
voor de Zeemacht.
Onvermijdelijk .worden geacht gelden
voor mijnen, mijnenleggers, mijnenvegers,
alsmede de bouw van een algemeen oefen
schip, de bouw van twee onderzeebooten,
benevens het afbouwen van den flottielje
leider 1931. 1
Werktijd voor chauffeurs
TIEN UREN PER DAG IS RICHTSNOER.
Bij de Staten Generaal is ingediend een
wetsontwerp, houdende bepalingen tot het
tegengaan /an oververmoeidheid bij de be
stuurders /an motorrijtuigen. Het ont
werp is onderteekend door de ministers van
Sociale Zaker en van Waterstaat.
In de Memorie van Toelichting zeggen de
beide ministers, dat aanvankelijk een op-,
lossing van deze quaestie gezocht is op
den grondslag der Arbeidswet, doch dat
een nadere uit wering van dit denkbeeld
geleerd heeft, dat aldus niét de aangewe
zen weg gevolgd werd om het beoogde
doel te bereiken. De geheele opzet van de
Arbeidswet vormt een belemmering om
een goed sluitende voorziening ter zake
daarop te bouwen.
Daar de overtuiging bestond, dal een
voorziening m deze niet langer achterwege
mag blijven, is bij de beide departemen
ten naar een oplossing gezocht, waarbij
in een regeling zoowel de bescherming van
de autobestuurders tegen overmatige lange
werktijden als de veiligheid op den weg
gediend wordt. Het resultaat van die sa
menwerking is in het onderhavige wets
ontwerp neergelegd. Dat deze regeling bij
kan dragen tot datgeen, wat men verstaat
onder coördinatie van het verkeer, is een
bijkomstig voordeel.
Het is niet mogelijk, in de wet zelf vol
ledig te regelen, waarnaar alle verschil-
j lende groepen van autobestuurders zich te
j gedragen zullen hebben. De aard der groe-
pen loopt daarvoor te zeer uiteen. Het ont-
werp laat daarom aan de Kroon over, het
i vaststellen van regelen omtrent de tijden,
j waarop en gedurende welke alle of be
paalde groepen van personen geen motor
rijtuigen mogen besturen, alsmede omtrent
de werk- en rusttijden van alle of bepaalde
groepen van personen, die indienstbe trek
king al dan niet uitsluitend als bestuur
der van een motorrijtuig werkzaam zijn.
Met het oog op de congruentie met de
Arbeidswet wordt bepaald dat de werk
tijd van de chauffeurs in dienstbetrekking
op ten hoogste tien uur per dag en 55 uur
per week mag worden vastgesteld, behou
dens een uitzonderingsgeval. Voor autobe
stuurders, die als zoodanig niet bij anderen
in dienst zijn, kunnen alleen omtrent de
tijden waarop en gedurende welke zy mo
torrijtuigen besturen mogen, voorschriften
gegeven worden. Ook hier zal tien uren
per dag en 55 uur per week richtsnoer zijn.
Voor de groep van autobestuurders, die
veelal wordt aangeduid als „heer-rijders"
ligt het voorshands niet in de bedoeling
regelen inzake de rijtijden vast te stellen,
behoudens wellicht een verbod om langer
dan een bepaald aantal uren zonder on
derbreking een auto te besturen. Ook be-
,vat het ontwerp een voorziening omtrent
het voeren van een bepaalde administratie
ter controleering van de naleving van de
wet.
Wat de regeling der aansprakelijkheid
betreft, staat de aansprakelijkheid van den
werkgever voorop. In bepaalde gevallen
kan echter ook de ondergeschikte aanspra
kelijk zijn.
BINNENLAND
EEN AFSCHEIDING IN DE A.R. PARTIJ.
Ontevreden hervormden stichten een
nieuwe organisatie.
Reeds geruim en tijd bestand er in de
kringen der hervormde anti-revolution-
nairen ontevredenheid over den gang van
zaken in de a.r. partij. In een Zaterdag te
Utrecht gehouden vergadering, waarbij ook
het Tweede Kamerlid, prof. dr. H. Visscher
het woord heeft gevoerd, is besloten tot af
scheiding van de anti-revolutionnaire
partij.
Besloten is een uit acht personen bestaan
de commissie te benoemen, die tot taak zal
hebben: le. binnen 2 maanden een partij-
I program op te stellen en 2e. na te gaan
met welke der bestaande politieke partijen
contact zal gezocht worden. Voorgesteld
werd prof. Visscher te verzoeken, het voor
zitterschap dezer commissie op zich te wil
len nemen.
Op voorstel van prof. Visscher zal de
nieuwe organisatie als naam dragen Chris
telijke Nationale Partij
MINISTER GELISSEN VOOR DEN
MICROFOON.
Hedenavond, van 9.05 tot 9.15 zal minis
ter Gelissen voor den K.R.O.-microfoon een
toespraak houden over „de kunst in nood".
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Rusland en Roemenië zijn bereid hun
petroleum-uitvoer naar Italië stop te zetten.
Uit Abessynië worden aan beide zijden
overwinningen gemeld. (2de blad).
Dr. Sahm, de burgemeester van Berlijn
uit de nat.-soc. partij gestooten. (2de blad).
Een boodschap van koning George van
Griekenland tot zijn volk. (2de blad).
De autonome beweging in Noord-China
zou mislukt zijn. (2de blad).
Muiterij in Brazilië. (2de blad).
BINNENLAND.
Instelling van een Weerfonds; wetsont
werp ingediend. (1ste blad).
Wetsontwerp ingediend inzake het te
gengaan van overmoeidheid bij bestuur
ders van motorrijtuigen (1ste: blad).
Een groep hervormde anti-revolutionai
ren, o. w. prof. dr. H. Visscher, heeft be
sloten tot uittreding uit de A.R.-partij en
tot stichting van een „Chr. Nationale
Partij". (1ste blad).
De Ned. R. K. tabaksbewerkersbond
heeft thans de loonsvoorsteHen der werk
gevers-organisaties aanvaard. (1ste blad).
PLAN VAN DEN ARBEID.
Radiorede verboden.
De Radio-Centrale-Commissie heeft be
zwaar gemaakt tegen de rede van ir. Albar-
da voor de VARA-microfoon over het z.g.n.
Plan'van den Arbeid.
De rede is Zaterdagavond dan ook niet
gehouden.
SIGARENINDUSTRIE.
De gewijzigde loonvoorstellen door de
katholieke werknemers aanvaard.
Maandag werd in „Unitas" te Nijmegen
het tweede congres gehouden van de afge
vaardigden van den Nederlandschen R.K.
Tabakbewerkersbond, in verband met de
voorstellen der werkgeversorganisaties in
de sigaren-industrie inzake de loonsverla
ging.
Het congres, dat wederom huishoudelijk
was, werd bijgewoond door den heer A. C.
de Bruin, voorzitter van het R.K. Werklie
denverbond.
Na langdurige beraadslaging werd beslo
ten de nader gewijzigde voorstellen der
j beide werkgevers-organisaties te aanvaar
den, waardoor van Katholieke zijde een sta
king in de tabaksindustrie wordt voorko-
De voorstellen van de werkgevers houden
een loonsverlaging tot een maximum van 5
pet. in. Voor sommige groepen is deze ver
laging nog minder, terwyl voor sommige
groepen zelfs eenige loonsverhooging in het
vooruitzicht is gesteld.
De Christelijke bond van tabakbewerkers
heeft reeds eerder de voorstellen der werk
gevers aanvaard.
De Nederlandsche Bond van tabakbewer
kers met 4000 leden en de Federatie van
tabakbewerkers met rond 1500 leden heb
ben nog geen beslissing inzake de loonvoor
stellen der patroons genomen.
De Nederlandsche R.K. Bond van tabak
bewerkers telt 8000 leden en overtreft in
ledental de drie genoemde werknemers
organisaties.
WELDADIGHEID WORDT
GECONTROLEERD.
Gedeputeerde Staten voor Noord-Holland
eischen driemaandelijksche controle.
Naar wy vernemen hebben Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland aan de gemeen
tebesturen in die provincie een rondschrij
ven gericht, waarin de wenschelijkheid uit
gesproken wordt, dat in de in art. 20 der
Armenwet bedoelde reglementen der bur
gerlijke instellingen van weldadigheid voor
geschreven wordt, dat B. en W. verplicht
zijn, tenminste éénmaal in elk kwartaal, ten
kantore van den penningmeester, de boeken
en de kas op te nemen, zonder voorafgaan
de aankondiging van hun komst.
Voorts moet in deze reglementen een be
paling voorkomen, krachtens welke de boe
ken en kas ten allen tijd door of vanwege
Gedeputeerde Staten kunnen worden opge
nomen.
