Z NIEUWS
MAANDAG 25 NOVEMBER 1935
DE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
HOE WORDT HET WEER
BETROKKEN EN ZACHTER
DE BILT SEINT:
Matige, later wellicht toenemende Wes
telijke tot Zuidelijke wind, zwaarbewolkt
of betrokken, waarschijnlijk eenige regen,
zachter.
Hoogste barometerst.: 767.8 te Scilly.
Laagste barometerst.: 722.9 te Isafjord.
Sinds gisteren is de toestand geheel ge
wijzigd door de verschijning van een zeer
diepe depressie (onder 725 m.m.) over IJs
land en het verdwijnen van de hooge druk
king in het Noord-Oosten. Eenige onze
kerheid wordt nog veroorzaakt door een
nieuw hooge druk gebied uit het Westen,
dat echter vermoedelijk, naar Midden-Eu
ropa zal trekken. In Scandinavië is de
vorst nog weinig afgenomen, terwijl op
het vasteland een gebied van lichte vorst
zich van Frankrijk over Zuid-Duitschland
uitbreidde. Ook in Engeland kwam nog
lichte vorst voor. Van den Oceaan nadert
nu echter een warme vochtige strooming,
die op de Britsche Eilanden en Noorwe
gen de temperatuur zal doen stijgen; de
vrij uitgebreide sneeuwval in Noord-Zwe
den en om de Finsche Golf kan de lage tem
peratuur daar nog doen voortduren. Aan
de Britsche en Noorsche kusten begint het
uit Zuid-Westelijke richting te stormen, in
Frankrijk is het grootendeels windstil met
zonnig weer in het Zuiden. Elders is de
lucht bijna overal betrokken.
LUCHTTEMPERATUUR.
8.6 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Van Maandagnamiddag 4.28 uur tot
Dinsdagmorgen 7.08 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk: op Dinsdag 26 November
voorm. 2.25 uur en nam. 2.45 uur.
Aan het bedrijf kan dikwijls niet de
noodige zorg worden besteed, wijl de ar-
beidsloonen niet meer betaald kunnen wor
den, vandaar de poging der regeering om
middels een loontoeslagregeling hierin hulp
te bieden.
Ondanks de aanpassingsmaatregelen als
beperking der productie is de toestand
thans zoo ver gedaald, dat de Nederland-
sche land- en tuinbouw met de tegen
woordige overheidssteun dreigt ten onder
te gaan. De groote afstand tusschen kosten
en prijzen is na zes crisisjaren nog wei
nig minder geworden. Het bedrijfsleven
blijft daarom zich bewegen in verder te
ruggaande richting, met als gevolg verar
ming en toenemende werkloosheid op het
platteland..
Wat de Regeering tot nu heeft gedaan
of wil doen blijkens de ingediende voor
stellen om te komen tot verlichting der be
drijfslasten brengt geen eigenlijke verla
ging der drukkende hypotheek- en rente
lasten.
Ik geef gaarne toe, dat op dit terrein,
groote voorzichtigheid dient in acht te wor
den genomen, willen de landbouwcrediet-
verhoudingen niet geschokt worden. Ik ge
loof. dat aanpassen in zijn volle conse
quentie maar dan ineens, en niet in al
lerlei etappen, beter ware.
Deze regeering schijnt niet voornemens
te zijn de hoofdsommen aan te tasten, des
niettemin staat het hoofdbestuur op het
standpunt, dat ons streven moet blijven
om te komen tot aanzienlijke verlaging van
de vaste lasten. Dit lijkt ons een gebieden
de eisch en voorwaarde om tot saneering
en aanpasing van het bedrijfsleven te ko
men. Over devaluatie wil ik niet spreken
al ben ik met het hoofdbestuur van mee
ning, dat devaluatie ook voor den land
en tuinbouw voordeelen zal kunnen bie
den.
Export.
De toestand zou veel dragelijker worden,
als meerdere export zou kunnen worden
bedongen, wijl daardoor natuurlijk prijs
stijging plaats grijpt. Twijfel mag worden
uitgesproken of ten deze voor onzen land
en tuinbouw wel altijd het noodige is ge
daan. Ook de groote aanvoer van buiten-
landsche producten hebben de prijzen op
de binnenlandsche markt meermalen be
dorven. Daarom dringen wij er bij de Re
geering op aan, bij de te sluiten handels
verdragen hieraan speciale aandacht te
wijden ten aanzien van den invoer van
buitenlandsch fruit. Om de export te be
vorderen zou een andere en wel een be
tere verdeeling van de clearing-rekening
met Duitschland van groot belang zijn, n.L
zoo dat de exportbelangen niet worden ach
tergesteld bij de geldvorderingen.
De nieuwe Minister heeft blijk gege
ven. om de tuinbouw krachtig te willen
steunen door de beschikbaarstelling van
12 millioen gulden, een bedrag, dat men
r.og nimmer toegekend heeft gezien. Of
<Laarmede een redelijke richtprijs zal kun
nen worden betaald, wordt door deskun
digen betwijfeld. Onze gedachte en onze
actie zijn er op gericht, de richtprijs uit
betaald te krijgen.
Meerdere goede maatregelen zijn door
dezen bewindsman reeds getroffen o.a. de
opzegging van het bacon-contract en de in
stelling van een deskundige commissie, die
den minister zal adviseeren over vereen
voudiging van de administratie der cri
sis-organen is wel van bijzondere betee-
kenis, waarbij ook verwacht mag worden,
dat het bedrijfsleven zeggingschap zal krij
gen over de steunmaatregelen en de op het
bedrijf te leggen verplichtingen.
Ik denk hierbij aan hetgeen prof. Aal-
berse onlangs in een rede te Amsterdam
zeide, inzake bedrijfsordening:
„Wat wij reeds lang verdedigd hebben
is ordening en regeling van het economisch
leven door de eigen georganiseerde krach
ten van het volk onder leiding, voorlichting,
stimuleering en controle der Regeering. Dit
is organische aanpassingspolitiek met pu
bliekrechtelijke inslag".
Wij beseffen ten volle de groote moeilijk
heden om belangrijke verbeteringen te ver
krijgen van het bedrijfsleven, gezien de eco
nomische wanorde in de wereld, de geringe
koopkracht en de sterk ingekrompen ex
port, terwijl speciaal onze land- en tuin
bouw zich op de export had ingesteld. De
uitvoer van onze veredelde producten zal
voorloopig zeer gering blijven, vandaar ook
dat ordening van de productie noodzakelijk
zal blijven.
De overlieids-bemoeiing-.
De overheid geeft in deze leiding, hoe
de productie in den land- en tuinbouw zal
moeten plaats hebben. Bij deze arbeid laat
de Regeering een belangrijke taak door het
college van regeeringscommissarissen ver
richten. Daarnaast zijn gekomen crisisor
ganen met een getal van 5000 ambtenaren.
Deze crisis-instellingen geven allerlei
voorschriften aan het bedrijfsleven en de
practijk heeft bewezen, dat het een onmo
gelijke toestand is geworden. Duidelijk is
bewezen, dat het verkeerd gezien is de ver
antwoordelijkheid voor de goede gang van
zaken bij den boer en tuinder weg te ne
men. en het bedrijfsleven te besturen van
uit een centraal punt. Ons bezwaar gaat
nog niet zoozeer tegen cle onvoldoende in
schakeling der landbouworganisaties, maar
ons bezwaar gaat vooral hiertegen, dat het
georganiseerde bedrijfsleven to weinig
recht en medezeggingscliap is ge
geven. Zooals de toestand nu is. en waarbij
de leiders der organisaties in vele gevallen
niet bekend is, waarom zoovele drastische
maatregelen een boer en tuinder worden op
gelegd zonder voldoende compensatie,
kweekt onverschilligheid en wantrouwen in
het crisis-apparaat.
Vandaar dat wij met zeer veel voldoening
kennis hebben genomen van het besluit van
Minister Deckers tot instelling van een
commissie, om hem te adviseeren over ver
eenvoudiging van het crisis-apparaat, de ad
ministratie en de controle.
Onze hartelijke wensch is, dat deze com
missie met spoed zal kunnen werken en
een nuttige arbeid zal weten te leveren.
De Minister wil het vertrouwen van
den boer en tuinder terugwinnen. Deze
daad verdient onze hartelijke waardeering.
De organisatie en haar werk.
In verband met het zooeven gezegde een
enkel woord over onze eigen organisatie
en haar werk. Voorop dient te staan, dat
onze eerste taak moet zijn, verheffing van
onze stand en het brengen van diepere
overtuiging van de sociale rechtvaardig
heidszin bij onze leden en voorts het be
hartigen van de materieele belangen van
den land- en tuinbouw. Nu geef ik toe,
dat de materieele toestand zoo ellendig is,
dat men niet elke dag doch elk uur, daar
aan herinnerd wordt, met als gevolg, dat
hierover voortdurend gesproken en ge
schreven wordt.
Het economisch probleem staat steeds
vóórop, maar wij als katholieke organisa
tie hebben dubbel te overwegen waarom
de ellendige toestand van heden zoo gewor
den is en als wij dat weten, moet ook onze
eerste taak zijn mee te werken, om een
betere economische ordening te krijgen,
waartoe wij als leidraad hebben te bezi
gen onze beginselen, welke nader be
schreven en uitgelegd zijn in de encyclie
ken van onze Pausen,. Maar och, hoever
zijn wij daarmee in de practijk. Zeker met
dankbaarheid mogen wij gewagen, dat
bij vrijwel ieder de gedachte levendiger
wordt, dat er een nieuwe ordening moet
komen. Aanvankelijk werd op de Katho
lieken, die de ordeningsgedachte propa
geerden, smalend neergezien, doch bekee
ring valt bij verschillende groepen duide
lijk waar te nemen en nu is het zaak, dat
een organisatie als de onze, zich steeds
meer toelegt op versterking der organisa
tie, om den arbeid, die zij heeft en die
zij zal krijgen te vervullen. Vooral is het
zaak om de mentaliteit der leden te ver
beteren en lauwen wakker te schudden
en onverschilligen en zij die met liberale
ideeën zijn bezield, te bekeeren. En daar
om, gij kringvoorzitters en voorzitters, be
sturen van kringen en afdeelingen, be
grijpt uwe verantwoordelijke taak en
treedt op wanneer het noodig is. Zoo b.v.
wanneer op vergaderingen sommigen er
op uit zijn, om maar lukraak critiek uit
te oefenen, er op uit zijn een geest van
onverschilligheid te kweeken. Deze leden
moeten worden voorgelicht en onderhou
den worden, want, och het wordt vaak
gedaan door onbedachtzaamheid of door
niet beter te weten. Het kwaad wat deze
stichten vermindert er echter niet door,
zoodat hierop streng móet worden toege
zien en leden, die met opzet zoo handelen
moeten in het bijzonder op hun verkeer
de handelingen worden gewezen. Ik zeg
dit. omdat het mij noodig voorkomt en
ik het als een eerste plicht geschouw, te
voorkomen, dat enkelen de goede geest
en daarmede de kracht van de organisa
tie vernielen.
Naast dat ernstige woord breng ik mede
namens het hoofdbestuur hartelijk dank
aan voorzitters, secretarissen, bestuurs
leden en allen, die zoo krachtig met ons
samenwerken tot versterking onzer orga
nisatie en betere beleving van onze be
ginselen. Duidelijk valt waar te nemen,
dat allen begrijpen, dat er een verande
ring op komst is. Wij moeten op de bres
staan om te bereiken, dat de oplossing ge
vonden zal worden, volgens onze eigen
opvattingen. De vele vraagstukken, die
om oplossing roepen, vragen, ja eischen,
onze bijzondere belangstelling, omdat wij
hebben te zorgen, dat deze worden opge
lost volgens onze katholieke beginselen.
Streven naar verbetering is ons aller
recht, ja plicht. Een ieder heeft het recht
op organisatorische wijze zijn meening en
zienswijze kenbaar te maken en deze
via de afdeelingen of kringvergaderin
gen ter kennis te brengen van het hoofd
bestuur.
De nieuwe minister van L. en V. heeft
een schoone gelegenheid de organisatie
de plaats te geven, die haar toekomt en
wij vertrouwen daarop, dat hij dat doen
zal. Hij zal daardoor tevens de organisatie
gedachte bevorderen. Het vorig jaar heb
ik bij mijn inleiding met nadruk gewezen
op de noodzakelijkheid van organisatie
van eiken boer en tuinder. En de katho
lieke boer en tuinder hoort alleen thuis
in de principieele organisatie, die voor
ons bisdom is de „L.T.B.". Het is mij op
gevallen, dat in afdeelingen, zij het dan
ook met een enkel woord, gesproken is
over de mededeeling van het hoofdbe
stuur, dat, het zal samenwerken o.m. met
den Nederl. Tuindersbond, en men meen
de, in verband hiermede, te moeten waar
schuwen, dat de leden nu niet moesten
denken, dat men individueel ook lid van
den Nederl. Tuindersbond zou kunnen
worden. Dankbaar ben ik, dat de voorzit
ter van deze afdeeling deze waarschuwing
uitsprak en ik herhaal ze met deze. D8
katholieke boer en tuinder hoort thuis in
den L.T.B. en niet in den N.T.B.; deze
laatste is een neutrale organisatie. Ka
tholieken hebben een eigen beginsel en
levensbeschouwing en deze kunnen al
leen behartigd en gepropageerd worden
in de eigen principieele organisatie.
Onze meening en ons voornemen inzake
de land- en tuinbouwsteun is neergelegd
in het prae-advies en zal aanstonds door
de beide vakbondsvoorzitters nader wor
den uiteengezet, zoodat ik mij op dit
oogenblik ontslagen acht daarop in te
gaan.
Ora et labora!
L.T.B.-vrienden! De tijd waarin wij
leven, eischt van een órganisatie als de
onze veel arbeid. Het hoofdbestuur wil
arbeiden, maar rekent daarbij op uw vol-
ledigen steun, maar vporal op uw ver
trouwen. Zonder het vertrouwen voor 100
pet. der leden is het hoofdbestuur niet in
staat, zijn taak naar behoor en te verrich
ten.
Wij kennen uw moeilijkheid en uw zware
zorgen, liggen ons zeer na aan het hart.
Wij willen en zullen uw belangen verde
digen en trachten te bereiken wat moge
lijk is. Geeft gij dan uw volle vertrouwen.
Bedenkt vooral het oude Hollandsche
spreekwoord: „Hoe hooger de nood, des te
meer nabij is de redding". De wereld moet
weer terug naar Christus, den Schepper
van hemel en aarde. Zijn wetten moeten
weer geëerbiedigd worden en daarom is
het voor ons allen een dure maar tevens
een mooie taak, daaraan onze krachten te
geven. Strijd dus mee om in plaats van
de economische chaos, waarin wij thans
leven te krijgen een geordende huishou
ding, gebaseerd op onze katholieke
grondslagen. Laat dat ons ideaal zijn en
God zal die arbeid zeker niet onbeloond
laten. Welnu, dat wensch ik u toe en dan
weet ik tegelijk, dat gij op God uw ver
trouwen zult blijven stellen en dan zult
gij daarin steun vinden, om uw moeilijk
heden te dragen. Ora et labora.
Na deze rede heeft de voorzitter wel
kom geheeten ir. Roebroek, directeur-
generaal van den Landbouw en de leden
der Tweede Kamer Van der Bilt en Van
der Weijden.
De notulen werden goedgekeurd. Het
jaarverslag zal in het vakblad worden ge
publiceerd.
De rekening 1934 en de begrooting van
het jaar 1932 werden onveranderd goedge
keurd.
De jonge boeren en tuinders
in de K. J. M. V.
De geestelijk adviseur, prof. Cleophas,
heeft in een korte toespraak het cultu-
reele leven van den bond besproken. Spr.
betoogde, dat er geen kloof mag zijn
tusschen godsdienstige overtuiging en
sociaal handelen. In dit verband wees spr.
op het sluiten van collectieve contracten.
Spr. beval de retraites in de aandacht der
leden aan. Spr. verheugde zich erover,
dat de belangstelling voor het tuinbouw-
onderwijs groeiende is.
De organisatie van Jonge Boeren en
Tuinders schijnt, aldus spr. gelukkig een
feit te zullen worden.
Men heeft besloten de jonge boeren en
tuinders (met een geheel afzonderlijk
program) onder te brengen in de Dioc. K.
J. M. V.
Tot een afzonderlijken Jonge Boeren
bond, zooals die in de andere bisdommen
bestaat, is men in Haarlem niet kunnen
komen.
Het bestuur der K. J. M. V. zal worden,
bijgestaan door een technisch adviseur van
den L. T. B.
De aftredende leden van het Hoofdbe
stuur, de heeren J. A. de Kok, H. G. Ma
thot en J. v. d. Zwaan werden herkozen.
Door de voorzitter van de vakbonden, de
heeren A. J. Verkley en Groen werd een
inleiding gehouden op het prae-advies van
het H. B., waarna werd gepauzeerd.
(Uitvoerig verslag volgt).
RECHTZAKEN
KANTONGERECHT TE ALPHEN-RIJN.
Door het kantongerecht te Alphen wer
den de navolgende verstekvonnissen ge
wezen wegens overtr. van art. 424 wetb. v.
Strafrecht: J. C. J. B. te Woubrugge f 15
subs. 30 dg.; Motor- en rij wiel weto vertre-
ding: P. C. B. te Boskoop f 5 subs. 5 dg.;
W. H. te Ouderkerk a. d. IJssel 25 subs.
10 dg.; en toew. civ. vordering ad 6.75
aan J. B. te Waddinxveen; J. F. H. te den
Haag 4 subs. 2 dg.; L. V. te Ter Aar f 4
subs. 2 dg.; J. F. K. te Gouda f 4 subs. 2
dg.; N. J. A. R. te Boskoop 2.50 subs. 1
dg.; C. V. te Haarlemmermeer 1.50 subs.
1 dg.; Melkbesluit H. A. v. V. te Nieuw
koop 200 subs. 5 dg.; Leerplichtwetover
treding C. v. K. 3 subs. 1 dg.; Vissche-
r ij weto vertreding H. L. te Nieuwkoop 3 x
3 subs. 1 dg.; G. A. te Nieuwkoop
subs. 2 dg.; met verbeurdverklaring der
aaldobbers. Waar geen woonplaats ver
meld, wonen veroordeelden te Alphen,
STADS
ZILVEREN FEEST R.-K. METAAL
BEWERKER SBOND.
Kerkelijke herdenking.
In de kapel der R.-K. H. B. S. weid gis
termorgen om 8 uur, ter gelegenheid van
het zilveren jubileum van den R.-K. Me-
taalbewerkersbond de II. Mis opgedragen
door den weleerw. pater E. v. d. Snoek.
Door de goede zorgen van de afd. was het
altaar op eenvoudige, stemmige wij ie met
bloemen in feestdos gezet. Het zangkoor
uit de leden gevormd, zong oider leiding
van den weleerw. pater L. Zonderland. De
tweestemmige Missa „Te Deum Landamus"
van Don Lorenzo Perosi benevens de wis
selende gezangen van den 24sten Zondag
na Pinksteren.
Terwijl alle aanwezige leden tot de H.
Tafel naderde, werd gezongen „O esca via-
torum". Bovendien zong het lid B. Bekke
ring Jr. „Ecce Panis Angelorum" van Van
Leeuwen en >rPanis Angelicus" van Cesar
Franck.
Na de H. Mis werd door den adviseur
luide het dankgebed verricht.
Na deze geestelijke verzorging van de
Metaalbewerkers, gingen allen naar een
der zalen van de H. B. S. om den inwen-
digen mensch te versterken. Na het bid
den van het „Onze Vader" werd den rijk
voorzienen tafels alle eer aangedaan. On
der het genot van een goede sigaar bleef
men nog eenigen tijd bijeen.
Ondertusschen bracht de voorzitter dank
aam den geest. adv. voor de gehouden con
ferenties, aan pater L. Zonderland voor
het orgelspel en aan het feestcomité uit
het bestuur, dat heeft gezorgd, dat alles
zoo keurig verliep.
Daarna was het woord aan den hoofd
bestuurder J. van Abbeve. Deze sloot zich
aan bij de woorden van dank tot den
geest. adv. gesproken. Ook namens het
hoofdbestuur bracht hij zijneerw. dank.
Bij vernieuwing had spreker geconstateerd
wat de leden aan een geest. adv. hebben
en hij hoopte, dat pater v. d. Snoek nog
vele jaren in de afd. Leiden werkzaam
mocht zijn.
Spreker vestigde nog eens uitdrukke
lijk de aandacht der leden op het organi-
seeren van de jeugd. Zonder de jeugd toch
is de organisatie ten doode opgeschre
ven.
Verder zagen we nog afgevaardigden
van „De Leidsche Courant", van de St. Jos.
Gez. Ver., van de R. K. Werkmeesters, van
den Alg. Ned. Metaalbewerkersbond en van
den Chr. Metaalbewerkersbond.
Velen deden hun gelukwenschen verge
zeld gaan van hartelijke toespraken,
waarin getuigd werd van de onderlinge
saamhobrigheid, welke in dezen moeilijken
tijd voor de werknemers van het grootste
•belang is.
De voorz., de heer J. Giezen, dankte alle
sprekers hartelijk voor hun wenschen.
Schriftelijke gelukwenschen waren nog
ingekomen van den hoogeerw. heer deken
A. Homulle, van den Bondsadviseur prof.
A. Cleophas en van den R. K. Vrouwen
bond.
De receptie werd opgeluisterd door mu
ziek van G. Hofenk.
Vanavond vindt het slot van de feest
viering plaats: in de groote zaal van „Zo-
merlust".
Hij' hoopte, dat de ledem de geestelijke
herdenking van dezen Zondag niet zullen
vergeten, en met bestuur en adviseur naast
elkander de moeilijke toekomst tegemoet
zullen treden.
De geest, adviseur sprak nog een kort
dankwoord, hoopte nog lang met bestuur
en leden samen te werken, schetste de
leden als één familie met Christus aan het
hoofd, wees op den band van eenheid, wel
ke allen dezen morgen aan de Communie
bank hadden mogen aanschouwen, en
sprak den wensch uit, dat de geest van
solidariteit zoo onder de leden zal blij
ven, ook voor de komende jaren.
De voorzitter bracht vervolgens dank
aan den directeur der H.B.S. voor het be
schikbaar stellen van kapel en zaal, waar
na deze onvergetelijke och tend-viering
met het bidden van het „Onze Vader" werd
gesloten.
De receptie.
Des middags van 13 uur heeft het be
stuur der jubileerende afdeeling receptie
gehouden in het gebouw van den R.K.
Volksbond.
Velen kwamen daar bewijs geven van
de belangstelling, welke de Metaalbewer-
kersafdeeling Leiden algemeen geniet.
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag Ned. Kath. Grafisch Bond. Bijeen
komst machinzetters, 8.15 uur,
Bondsgebouw, Steenschuur.
Donderdag Residentie-Orkest, Stadsgehoor
zaal, 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 25
Nov tot en met Zondag 1 Dec. as.
waargenomen door de apotheken: M.
Boekwijt, Vischmarkt 4, Tel. 552 en C. v.
Zijp, Wilhelminapark 8, Oegstgeest, tel.
274.
DRAI5rr1A-vAtsVALKEHBURG>-
e A "iLEVERTRAW
LEEUWARDEN
-
De zaal van het Bondsgebouw bevatte
verscheidene bloemstukken, geschonken
door de R.K. Werkmeesters, den R.K.
Volksbond, de Transportarbeiders, het
Verzekeringspersoneel, het Spoor- en
Tramwegpersoneel, het bestuur van „Eigen
Huis", den Alg. en den Chr. Metaalbewer
kersbond. Te midden van plantengroen
stond het vaandel van St. Eloy.
Onder de velen, die hun gelukwenschen
kwamen aanbieden merkten we o.m. op
de zeereerw. heeren pastoor Th. M. Beu
kers en pastoor R. Smitz. Verder de heeren
Th. B. J. Wilmer en H. Tobé, namens de
R.K. Raadsfractie. Van het bondsbestuur
kwamen de voorzitter en de secretaris, de
heeren J. H. Nijhuis en C. Streefland hun
gelukwenschen aanbieden. Tenslotte wa
ren er vertegenwoordigers van „Katho
liek Leiden" en de navolgende zusteraf-
deelingen der jubileerende vereeniging:
bouwvakarbeiders, transportarbeiders, sla
gersgezellen, kleermakers, overheidsper
soneel, verzekeringspersoneel, handels-,
kantoor- én winkelbedienden, fabrieksar
beiders, „Eigen Huis", „St. Barbara" en
„St. Petrus".
VEREENIGING VAN MATHE5IANEN.
Bovengenoemde Vereeniging hield Za
terdag j.l. in de Collegezaal van het Ka-
merlingh Onnes-Laboratorium haar 2e le
zing van dit seizoen.
De voorzitter, de heer G. J. J. van der
Linden, opende dezen avond en heette de
vele aanwezigen hartelijk welkom, in het
bijzonder den spreker, den heer architect
Theod. C. Hekker, ass. van de Techn. Hoo-
geschool te Delft, die als onderwerp ge
kozen had „Architectonische vormen".
Verder heette hij welkom de leeraren
van M.S.G., waarna de heer Hekker zyn
voordracht begon.
Het kon geen verwondering wekken, al
dus spr., dat in een tijd waarin snelheid,
techniek en wetenschap een zoo geweldi
gen voortgang maken, deze factoren ook
in de Architectuur tot uiting moesten
komen en den grondslag vormen voor
nieuwe Architectuur.
Hoewel de tegenwoordige verkeersmid
delen met name de auto, vliegmachine,
dieseltrein, gevormd worden tot een eigen
schoonheid en volkomen samengaan met
het moderne leven, kan hier nog geen
sprake zijn van kunst, daar de techniek
een eigen wereld vertegenwoordigt.
De tijd, welke direct achter ons ligt, spr.
bedoelde hiermede het einde der 19e eeuw,
is een tijdvak, waarin de toepassing der
nieuwe materialen en vormgeving zoo
slechi werd begrepen, dat met de opkomst
ervan de nieuwe bouwkunst hiermede ge
heel heeft moeten afrekenen. Het is daar
om niet vreemd, dat het verouderde ele
ment weinig of in het geheel niet aan de
moderne bouwkunst te vinden is, en voor
al eerst zorg wordt besteed voor een juiste
samenstelling.
Spr. achtte het daarom van groote waar
de, dat de toekomstige bouwmeester kennis
draagt van de ontwikkeling der Historische
Bouwkunst en in het bijzonder die der
Grieksche, waarin nog zooveel schoons ver
borgen blijft.
Bouwkunst is de kunst van gebonden
heid, doch laat nog voldoende ruimte om
de samenstellende deelen vrijer te doen be
handelen.
Onder architectonische vormen verstaat
men in het algemeen de vorming der archi
tectuur, doch in het bijzonder de ontleding
en yersiering der samenstellende architec
tonische elementen.
Verder werd door spr. uiteengezet en
toegelicht aan de hand van lantaarnplaat
jes de algemeene beteekenis van de archi
tectonische vormen, waarbij de vormen
actief dan wel passief zijn te beschouwen.
Spr. gaf dan een historisch overzicht van
het ontstaan der architectonische vormen
in de antieke culturen en den invloed van
de Grieksche vormentaal.
Na afloop dankte de voorzitter den heer
Hekker voor de interessanten en leerza-
men avond en Prof. de Haas, Prof. Keesom
en Dr. Crommelin, die weder de College
zaal belangloos beschikbaar stelden. Ten
slotte maakte spr. bekend, dat de volgen
de excursie gehouden wordt op Zaterdag
7 December naar de Stedelijke Lichtfa
briek alhier.
Deze week zal langs de huizen een col
lecte worden gehouden ten bate van het
Nationale Comité tot Hulp aan Jonge Werk-
loozen. Deze collecte bevelen wij nogmaals
in aller milddadigheid aan.
