DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN 27ste Jaargang WOENSDAG 20 NOVEMBER 1935 No. 8272 OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooniitbet^fing: Voor Leiden 19 cent per week S 2.50 pei awartaal Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. De vrijheid van colportage In de „Groene" schrijft prof. A. Josephus Jitta: „Het is welbeschouwd een dwaasheid te beweren, dat de vrijheid van drukpers zich zoo ver moet uitstrekken, dat zij ook omvat de gelegenheid aan het publiek drukwerken op te dringen, die het publiek niet begeert en ook het verspreiden op den openbaren weg van die drukwerken, waarvan de verspreiding tot wanorde aan leiding geeft. En die dwaasheid bereikt haar hoogtepunt, wanneer men hier en daar de politie met geweld ziet optreden, niet ter bescherming van colporteurs, die mishandeld worden, maar tot steun aan colporteurs, die het publiek drukwerken willen opdringen, welke dat publiek niet wenscht". De regeering heeft dezer dagen ver klaard, dat zij niet voornemens is, een algemeen colportageverbod uit te vaardi gen. Dat begrijpen we. Er zijn vormen van colportage, die dood onschuldig zijn, geen sterveling ergeren. En als dan colportage in die gevallen het middel is, om bepaalde lectuur aan den man te brengen, dan zou voor zulke ge vallen een algemeen colportage-verbod heel jammer zijn. Maar tusschen een algemeen colportage verbod en bandelooze vrijheid om te col- porteeren is een middenweg. J De openbare weg moet dienstbaar zijn aan de propaganda voor de verschillende richtingen en partijen onder ons volk. Dat is een stelling, die men nog al 'ns hoort verkondigen. In den Leidschen Raad b.v. is ze meermalen geponeerd door de S.D.A.P. Maar daarbij wordt a priori aan genomen, wat nog bewezen moet worden, en.... niet bewezen kan worden. De openbare weg moet dienen voor het verkeer, voor een snel, gemakke lijk en aangenaam verkeer! Dat is het doel van den openbaren weg. En voor andere doeleinden mag hü slechts inzoo- verre worden gebruikt, als deze niet in strijd komen met het eerste en eigenlijke doel van den openbaren weg. En nu kan niemand ontkennen, dat de colportage zulke vormen kan aannemen en ook hier en daar feitelijk zulke vor men aanneemt, dat zij op den openbaren weg niet kan worden toegelaten, omdat zij in botsing komt met den eisch van een snel, gemakkelijk en aangenaam ver keer. Als de N. S. B. ons toevoegt: daar komt men nu mee aan, terwijl het toch ook vroe ger voorkwam dan antwoorden we: ge hebt gelijk. Ook vroeger nam de colpor tage hier en daar vormen aan, die vooral voor het aangename in het verkeer op den openbaren weg hinderlijk waren. Van overheidswege is men niet altijd met genoeg kracht daartegen opgetreden. Maar daaruit mag toch niet geconcludeerd, dat 't dan ook nu zoo moet blijven door gaan, wat er ook gebeure! Wat wij gisteren schreven over de in perking van de vrijheid van drukpers, kan en moet ook worden gezegd van de inper king van de vrijheid van colportage: zij kan alleen rechtvaardigheid zijn, als zij ge schiedt met strikte onpartijdigheid en wijs beleid, maar zij zal in bepaalde om standigheden moeten geschieden; zij zal plicht kunnen zijn van de Over heid. ZIE OOK DE MEDEDEELINGEN OP PAG. 4 EN 8. RAADPLEEG VOOR UW SINT NICO- LAAS-INKOOPEN VANDAAG EN VOL GENDE DAGEN DE ADVERTENTIES IN UW DAGBLAD. MORGEN GEVEN WIJ EEN EXTRA SINT NICOLAAS- NUMMER. TWEEDE KAMER PENSIOENKORTING SPOOR WEGPERSONEEL VREEMDELINGENWET ZAL OOK OP DIENSTBODEN VAN TOEPASSING WORDEN De heer Aalberse (R.-K.) bleeft gis teren bij de stemming over het wetsont werp tot wijziging (in den zin van verla ging) der pensioenen van de Spoorweg ambtenaren, met een deel der Katholieke fractie trouwens, getrouw aan zijn verle den. De leden der Katholieke fractie, die zich vorig jaar bij de behandeling van het wets ontwerp tot verlaging der Indische pen sioenen zoo uitvoerig en krachtig op prin- cipieele gronden verzetten tegen de ver laging, omdat zij een aantasting ven ver kregen rechten beteekent, hebben gisteren ook gestemd tegen de aantasting der spoor - wegambtenarenpensioenen. Met den heer Aalberse stemden tegen de leden der Kath. fractie, de heeren van Poll, Suring, van Voorst tot Voorst, Bon- gaerts, Steinmetz, IJsselmuiden en Fe- ber. En verder met de Sociaal-Democraten, de Communisten en de heeren Sneevliet (Rev.-Soc.) en van Houten (Chr. Dem.). De heer Arts, de Katholieke Democraat, was er weer niet. Daar de tegenstemmers het tot slechts 32 stemmen brachten en de voorstemmers 49 man sterk waren, hielp het verzet van hen, die geen verkregen rechten willen zien aangetast, niet. Het wetsontwerp werd aan genomen. Wel werd het verzacht door de aanne ming van het amendement-va i Braambeek, waardoor de weduwen- en weezenpensioe- nen buiten de verlaging blijven en de kor ting beperkt blijft tot 10 pet. (zonder de in het ontwerp aanvankelijk opgenomen mogelijkheid, dat het 15 pet zou kunnen worden). Dit amendement haalde het met 48 te gen 33 stemmen. Tegen stemden de Anti-Revolutionairen, de Liberalen, de Staatkundig Gereformeer den, de Christ.-Historischen op den heer Krol na en slechts 4 Katholieken, namelijk de heeren Lockefeer, Bongaerts, Schaep- man en Ruys de Beerenbrouck. Het andere, trouwens veel minder ge wichtige amendement-van Braambeek, om niet door de Kroon maar door den wetge ver te laten bepalen of en wanneer de spoorwegpensioenen zullen worden gewij zigd, haalde de eindstreep niet. Het werd verworpen met 55 tegen 26 stemmen. Voorstemmers waren alleen de Sociaal- Democraten, de Communisten en de heeren IJsselmuiden (R.-K.), van Houten, (Chr.- Dem.) en Sneevliet (Rev. Soc.). Tot de wetsontwerpen, welke de Kamer afdeed, voordat zij zich ging bezighouden met de begrooting der Posterijen, Tele graaf en Telefonie, behoorde dat der wij ziging van de wet tot regeling van het verrichten van arbeid door vreemdelingen, met de bedoeling om den werkgever, die een vergunning vraagt voor het in dienst nemen van vreemdelingen, ter goedmaking van de kosten der bemoeiingen van de ad ministratie, een vergoeding te laten beta len, nader te bepalen bij algemeene maat regel van bestuur, doch ten aanzien waar van gedacht werd van J 2.voor een ver gunning en van 1.voor de verlenging van een vergunning. Minister Slingenberg heeft een wetsontwerp verdedigd, dat de wet van 16 Mei 1934 tot regeling van het verrichten van arbeid door vreemdelingen aanvult. Bepaald is namelijk, dat van hen, die ar beid door :an vreemdeling willen doen ver richten, een zekere vergoeding zal wor den gehevrn. Hoog zal dit bedrag, dat in een algemeenen maatregel van bestuur wordt vastgesteld, niet zijn: vermoedelijk 2 voor een vergunning en 1 voor een verlenging daarvan. De bedoeling is echter niet, met deze regeling geld in de schat kist te brengen. Men moet een vergunning aanvragen en deze kan worden geweigerd. Tegenover 37.771 tot nu toe gevraagde ver gunningen staan echter slechts 1812 afwij zende beschikkingen. Voorts zijn 592 aan vragen ingetrokken en is in 509 gevallen verlenging eener verleende vergunning ge weigerd. In duizenden gevallen is echter niet op verlenging aangedrongen. Volgens minister Slingenberg neemt het aantal vreemdelingen (dat echter nog steeds niet zoo heel ver beneden de 100.000 blijft) reeds af. Bedoelde regeling (plicht om vergunning aan te vragen) strekt zich uit tot de daar onder aangegeven bedrijven (niet tot al le). In de maand Augustus is deze regeling voor vreemde arbeidskrachten tot 80 be drijven uitgebreid; in de komende maan den zullen andere bedrijven daaraan toege voegd worden. Het belangrijkste daarvan zal zijn „het huishoudelijk bedrijf'. „De dienstboden dus", verduidelijkte de minis ter. Intusschen moeten wij afwachten: te slap kan de uitvoering zijn en ook te streng! Enkele wetsontwerpen van fiscalen aard brachten minister Colijn weldra achter de regeer in gstaf el. Ditmaal in zijn hoedanig heid van minister van koloniën. Strijd be hoefde alleen gevoerd te worden over de verlaging van het invoerrecht op sigaret tenpapier van 800 op 18 pet. (12 pet. en 50 opcenten). M.a.w. dit recht wordt tot min der dan een veertigste herleid. Het wordt echter vervangen door een verhooging van den accijns op sigaretten en gekorven tabak van 20 tot 30 pet. Op die wijze hoopt men het bedrag van ƒ3.4 millioen, dat ondanks de belasting-ontduiking in Ned.-Indi uit het sigarettenpapier wordt gehaald, te rug te krijgen. Met 40 tegen 32 stemmen immers is het wetsontwerp erdoor gegaan. Tot de tegen stemmers behoorden alle sociaal-democra ten, vrijzinnig-democraten, communisten en christelijk-historischen mitsgaders de hee ren Sneevliet, Arts en Van Houten. De begrooting van het Postbedrijf bracht nog niet veel nieuws naar voren; zij was echter nog niet afgehandeld, toen de ver gadering om half zes werd geschorst. Het Postbedrijf sluit elk jaar met een batig saldo. En, hoewel men opnieuw, zij 't dan ook op bescheiden schaal, tot tariefsverla gingen is overgegaan, wordt voor 1936 we derom- gerekend op een winstsaldo van eenige millioenen: circa 5.550.000. In de avondvergadering is „Buitênland- sche Zaken" behandeld. Ook niet veel belangrijks. BINNENUND SALARISVERLAGING RIJKS PERSONEEL. In de memorie van antwoord der regee ring op haar bezuinigingsontwerp aan de Eerste Kamer zegt de regeering inzake de door haar voorgenomen salarisverlaging: Naar aanleiding van de ernstige bezwa ren van verscheidene leden tegen de voor nemens der regeering met betrekking tot de verlaging van de salarissen der ambte naren, zij medegedeeld,dat de regeering de daarmede beoogde besparing op de Rijksuitgaven onvermijdelijk acht en dat zij daarom haar standpunt ten deze on verkort moet handhaven. Het ligt geenszins in de bedoeling, zoo lang geen sluitende begrooting is te berei ken, elk jaar 5 pet. op de ambtenarensala rissen te korten. De noodzakelijkheid van een dergelijken maatregel kan namelijk pas volledig beoordeeld worden, wanneer de tijd daar om om een zoodanigen maatre gel te treffen. Toch nog genoeg! Aan het bovenvermelde regeeringsstuk ontleenen wij ook nog het volgende: De mededeeling, dat de inrichting van de werkkamer van den Minister van Land bouw en Visscherij 6000 zou hebben ge kost, is een verzinsel. De juiste kosten heb ben bedragen 3365.40. PROTESTEN VAN DE N.S.B. Ook in de Prov. Staten van Noord-Brabant. Bü het eindigen der eerste najaarszitting van Prov. Staten van Noord-Brabant deed zich een zelfde incident voor, als in de ver gadering van de Z.-Holl. Staten. Het lid Sengels (N.S.B.) had verzocht een verklaring te mogen afleggen. De voorzitter mr. dr. A. van Rijckevor- sel, gaf hem het woord. Luide begon het lid Sengers: De natio- naal-socialisten zün van meening, dat de Eerste Kamer op schandelüke wyze De voorzitter hamerde hard: Ik kan zul ke uitdrukkingen niet toelaten. Indien u niet anders kunt spreken ontneem ik u het woord! Sengers: De Eerste Kamer verzaakt haar plicht te doen. De voorzitter hamerde harder en zeide te eisch en, dat het lid Sengers zijn verkla ring aflegt in toelaatbare termen. Een andere verkleuring kan ik niet geven, antwoordde deze. Dan sluit ik de vergadering, zeide de voorzitter en laat met een zwaren slag den hamer vallen. Het lid Sengers haast zich de Statenzaal uit, op den voet gevolgd door zün partijge noot van der Grienten. Eveneens in Limburg. Een gelijksoortig incident deed zich voor in de vergadering van Prov. Staten van Limburg, waar het N.S.B.-lid ir. Wierstrasz van Dam de verklaring voorlas, waarop de N.S.B.-ers de vergadering verlieten. Vreeselijk ongeluk op den Bosschenweg bij Heesch Twee dooden, drie zwaar gewonden bij auto-botsing. Hedennacht ongeveer te 1 uur is op den rijksweg tusschen 's-Hertogenbosch en Grave ter hoogte van kilometerpaal 15 bü Heesch een personenauto op een vracht auto gebotst, met buitengewoon ernstige gevolgen. In de personenauto, die in de richting Grave reed, bevonden zich de vier Nüme- genaars Mr. v. Scherpenberg, advocaat en procureur, de heer Seeuwen, candidaat- notaris, de leerares mej. Pfaff en de tand arts de heer J. Herweyer. De auto is op gevlogen tegen een stilstaande vracht auto, die rechts van den weg stond. De bestuurder heeft getracht de auto, die verlicht was, rechts te passeeren, en kwam daardoor met het rechterachterstuk van de vrachtauto in botsing. Mogelük heeft de bestuurder de vrachtauto voor een tegen ligger aangezien. De gevolgen van de botsing waren ont zettend. Beide wagens werden zeer ern stig beschadigd. De heeren Scherpenberg en Seeuwen waren op slag dood. De chauffeur van de vrachtauto, de heer Rosa uit Gouda, werd ernstig gewond, evenals de inzittenden van de personenauto mej. Pfaff en de heer Herweyer. Dokter Stoltz uit Oss, dokter Bouman uit Nistelrode en dokter Jansen uit Geffen verleenden de eerste medische hulp. De marechaussee was spoedig aanwezig om een onderzoek in te stellen. De gewonden zijn overgebracht naar het ziekenhuis te Oss. De beide dooden zün vervoerd naar het St. Ludovicusgesticht te Heesch. De toestand van den chauffeur Rosa is met levensgevaarlük. Voor het leven der beide anderen bestaat ernstig gevaar. Nog in den loop van den nacht werd ter plaatse een onderzoek ingesteld door Mr. Dubois, Officier van Justitie te 's-Her togenbosch en door burgemeester Offer mans van Heesch. Dr. Nieboer uit 's-Her togenbosch was eveneens aanwezig. Men weet niet zeker wie de bestuurder van den wagen is geweest, doordat de auto geheel in elkaar was gedrukt. Men ver moedt, dat het de heer Seeuwen was. VIJF MILLIOEN PER MAAND. Wij lezen in de „Maasb.": Het is bekend, dat de Duitsche regee ring, waar zü dat noodig oordeelt, sterke propaganda maakt in het buitenland. In het laatste nurhmer van „Der Deutsche Weg" lezen wü: „5 millioen mark is onge veer het bedrag, dat het Duitsche Rijk per maand uitgeeft voor de propaganda in het buitenland". Het zou de moeite waard zün te weten, of dit bedrag juist is en hoe en waar dit geld wordt besteed. In Duitschland is het niet te achterhalen, want daar is, evenalis in Frankrijk vóór de revolutie, de staatsbe- grooting geheim. Niemand weet daar, waar het geld blüft, behalve degenen, die zelf aan het laatje zitten en ongecontroleerd elkaar geweldi ge cadeaux geven en zelf enorme in komsten trekken. Maar het is voor ons wel zaak, uit te zien, of en wat er van bovengenoemde 5 millioen in Nederland druppelt. VERDERE GOUDTOE VLOEIING. Wederom een gunstige weekstaat van de Nederlandsche Bank. Uit den nieuwen weekstaat van de Nederlandsche Bank blükt, dat de goud voorraad wederom met 9 millioen is toegenomen, voornamelijk door invoer uit Frankrük. Deze goud-arbitrage schünt grootendeels door particuliere banken te zün verricht. Ook overigens geeft de weekstaat een gunstig beeld te zien: vermindering der beleeningen en disconteeringen, terwijl er in de positie van het Rük ten opzichte van de Bank weinig verandering is gekomen. Het goud dekkingspercentage van alle direct op- eischbafe verplichtingen bedraagt thans 74.34 tegen 73.69 pet. in de vorige week. PRIJS TAXEGEDEELTE VAN MELK. De prijs voor het taxegedeelte van con- sumptiemelk, gekocht op regeeringscon- tract, is voor de volgende week bepaald op 6% cent per liter, eventueel verhoogd met premie of verminderd met de af dracht voor de kwaliteit. De afdracht voor ander in consumptie gebrachte melk is vastgesteld op 2J4 cent per liter. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De werking der sancties tegen Italië. Het verzet der Abessijnen wordt energie ker. Europeanen gesignaleerd onder de Abessijnen. De Negus vertrokken naar Dessie. (2de blad). Voortzetting van het proces tegen den bisschop van Meissen. (2de blad). De verdediger in het koningsmoordproces wordt geroyeerd. (2de blad). De autonomie voor Noord-China. (2de blad). BINNENLAND. De Tweede Kamer heeft het amende ment-van Braambeek pensioenkorting spoorwegpersoneel tot 10 pet. te beper ken en niet te korten op weduwen- en weezenpensioenen aangenomen met 48 tegen 33 stemmen. (1ste blad). Het wetsontwerp tot heffing van een retributie voor werkvergunningen voor buitenlanders is door de Tweede Kamer z. h. st. aanvaard. De wet op den ar beid van vreemdelingen zal, blijkens me dedeeling van den minister in de Tweede Kamer, ook op dienstboden van toepas sing worden verklaard. Een wetsont werp op de vestiging van zelfstandige be drijven door buitenlanders zal zoo spoe dig mogelijk worden ingediend. (1ste blad). Verdere goudtoevloeiing bij de Neder landsche Bank. Grootere credietcontractie en stijging van het dekkingspercentage. (lste blad). Bij een antobotsing hedennacht op den Bosschen weg bij Heesch werden twee personen gedood en drie zwaar gewond. (lste blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Euwe wint de 21e partij om het wereld kampioenschap. (3de en lste blad). MINISTER COLIJN OVER DE MARINE VAN NEDERLAND. Gisteren heeft de K.R.O. een specialen marine-avond uitgezonden, waaraan bü- zonder relief werd verleend door een in leidende rede van den minister-president, dr. H. CoUjn. Dr. Colün verklaarde in deze rede oun. het volgende: „Onze marine heeft niet veel materieel, maar wat we hebben is goed! Onze onder zeebooten kunnen büvoorbeeld elke ver gelijking glansrük doorstaan. En men zou verkeerd doen 't te laten voorkomen alsof onze zeemacht onbeduidend en onbetee- kenend is. Dat is ze niet!" NIEUWE WEG AMSTERDAM BODEGRAVENROTTERDAM. Aanbesteding. Vanwege den Rü'kswaterstaat is giste ren aanbesteed het wüzigen van het pro fiel van en het aanbrengen van bestra tingen en andere verhardingen op het wegvak Nieuwerkerk a. d. IJsselRot terdam van weg no. 3 van het RüksWe genplan (AmsterdamBodegravenRot terdam), met bijkomende werken. Laagste inschrijver was W. Bakker te Gouda voor 254.934.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1