DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
HET KRUIS OP DE ST. PETRUSKERK
TE LEIDEN
27ste Jaargang
DINSDAG 19 NOVEMBER 1935
No. 8271
Sh £cicbcHe(Soii^<mt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke'nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
*m* Gebre<kige resultaten
van ons onderwijs
Uit een beschouwing in de (Chr.Hist.)
„Nederlander" over ons onderwijs:
Groote stukken van ons voortgezet
onderwijs zijn opgetrokken vanuit de
overtuiging, dat vermeerdering van
kennis de menschen en de samenle
ving dichter zou brengen tot het ge
luk. Voor de vorming der persoonlijk
heid is er geen tijd en geen aandacht.
In mensch-vormende kracht schieten
onze middelbare scholen ernstig te
kort. Dat ondervindt ons bedrijfsleven
tot zijn schade.
Ja niet alleen en niet allereerst ons
bedrijfsleven!
Hier wordt wel een bittere klacht ge
uit over „groote stukken" van ons voort
gezet onderwijs! Een klacht, waarvan,
helaas, niemand zal kunnen beweren, dat
zij ongegrond is.
In het algemeen kan worden geconsta
teerd, dat ons onderwijs in zijn resultaten
onbevredigend is omdat en inzoover
met de perfectioneering en uitbreiding
van het onderwijs niet samengaat een ver
dieping en verdere verspreiding van de
beschaving, de cultuur.
De bekende Protestantsche Duitsche
geleerde Schweitzer schreef reeds enkele
jaren geleden:
„Ondanks allen vooruitgang in het
weten, beleven wij in de laatste tien
tallen van jaren een stilstand onzer
cultuur, welke op alle gebied zicht
baar wordt. Zelfs kan men verschijn
selen waarnemen, en geen klein aan
tal, welke kunnen doen besluiten, dat
er een werkelijke achteruitgang is.
Deze ontwikkeling, hoe verschillend
zij zich ook mag uiten, vindt haar oor
zaak in -het eene feit, dat in onze cul
tuur, de religie inbegrepen, niet ge
noeg ethische energieën en idealen
aanwezig zijn."
Wij zijn God dankbaar voor geleer
de menschen, maar méér behoefte heb
ben wij toch aan menschen. En
goed onderwijs moet zich tot taak stellen,
niet alleen om „geleerde", ontwikkelde
menschen te vormen, maar ook en aller
eerst om menschen te vormen, d. w. z.
persoonlij kheden!
De rijksmiddelen in
October
October 1935 was opnieuw een maand,
waarbij de „overige middelen" een terug
gang vertoonen in vergelijking met Octo
ber 1934, niettegenstaande de verschillende
accijns- en opcentenverhoogingen. Al en
kele malen hebben wij de opmerking ge
maakt, dat de rijksmiddelenstaat na de in
diening van de nieuwe begrooting, weinig
houvast meer biedt, daar de Regeering 'met
die nieuwe begrooting natuurlijk rekening
heeft gehouden met de ervaring in het loo-
pende jaar met de middelen verkregen.
Toch zijn eenige niet onbelangrijke feiten
te vermelden. Ten eerste de stijging der in
voerrechten. De raming voor October j.l.
bedroeg hiervoor f 8.125.000.terwijl deze
post opbracht 9.511.307.tegen 8.354.801
over October 1934. De oorzaak hiervan zal
wel moeten worden gezocht in twee fac
toren, ten eerste de zucht naar hamsteren,
welke zich van velen heeft meester ge
maakt na de uitbarsting van den £ta-
liaansch-Abessijnschen oorlog en de toe
spitsing der internationale moeilijkheden
en ten tweede de kwestie van de voorge
stelde opcenten op de omzetbelasting. De
minister maakte toen gebruik van de aan
de Regeering gegeven machtiging om han
gende wetsvoorstellen, voor speciale geval
len, direct in gebruik te stellen. Bevreesd
voor een abnormalen invoer ten einde de
komende omzetbelasting-opeen ten te kun
nen ontgaan, werd het invoerrecht direct
met de 20 pet. opcenten verhoogd en hier
uit vloeiden baten in de schatkist. Nu de
opcenten-kwestie op de omzetbelasting van
de baan is, zou de Regeering de te veel
geïnde invoerrechten dienen te restitueeren.
Dit doet zij echter niet en daartoe gebruikt
zij het motief, dat de gelden weieens in
verkeerde zakken zouden kunnen terecht
komen. Deze baten komen derhalve in de
komende maanden niet voor; integendeel,
de invoerrechten zullen nadeelig beïnvloed
worden door de sancties tegen Italië en
door de tegen-sancties, welke Italië in ant
woord hierop zal invoeren.
Zooals bekend is de wijnaccijns verlaagd,
teneinde het verbruik te prikkelen en ten
einde de contra-prestaties van Frankrijk
Heden ten top geheschen
Hedenmiddag rond 12 uur is het kruis op
de toren der nieuwe St. Petrus-kerk te
Leiden geplaatst Het 1200 K.G. zware kruis
was gisteren door den pastoor der parochie,
den zeereerw. heer Th. M. Beukers gewijd
en daarna opgetakeld tot aan het dak. Van
morgen is het ijzeren gevaarte langs het
dak opgeheschen en op de spits geplaatst,
waar het, van zijn 70 Meter hooge stand
plaats, wijd en zijd stad en omgeving over-
schouwt.
Nadat het kruis was vastgezet, werd de
vaderlandsche driekleur geheschen. De
Vexilla regis, de Standaard des Konings,
rees stoer opwaarts, omwapperd en om
wikkeld door ons koninklijke rood-wit
blauw.
Deze „kruisverheffing" werd door zeer
velen gadegeslagen, o.a. door de geestelijk
heid der parochie, architect en aannemers.
te kunnen genieten. Er moet restitutie wor
den verleend van de teveel betaalde accijns
in vorige maanden over voorraden, welke
bij ingang van den lageren accijns nog be
stonden. Vandaar, dat de accijns op wijn in
October geen inkomsten gebracht heeft, in
tegendeel, er moest 201.148.worden te
rugbetaald.
De October-middelen brachten op
ƒ31.404.327.— tegen /33.040.I32.— over
October 1934 bij een raming van
ƒ33.179.166.De omzetbelasting prijkt
daarbij weer als een der voornaamste te
genvallers. Zij bracht op f 4.954.676.te
gen een raming van ƒ6.791.665.— en een
ontvangst In October 1934 van 5.057.310.
Slechts enkele middelen brachten méér
op dan de raming en dit zijn betrekkelijk
onbelangrijke postten, zooals (buiten de
hierboven genoemde invoerrechten): sta-
tistiekrecht. accijns op geslacht, accijns op
suiker, belasting op gouden en zilveren
voorwerpen, rechten boeten van registratie,
benevens de loodsgelden. Zelfs de tabaks
belasting bracht minder op en dit is een
niet onbelangrijke schadepost. Want de ta
bak bleef onder alle sombere omstandig
heden een grooten weerstand bieden en ook
met dezen weerstand is het nu uit. De ac
cijns op het gedistilleerd en op bier loopt
verder terug en deze teruggang zal vermoe
delijk grootere afmetingen aannemen, nu
de minister de accijnsverlaging heeft terug
genomen.
De raming over de eerste tien maanden
van het loopende jaar beliep ƒ331.791.666;
ontvangen werd 305.024.800.tegen
ƒ293.306.788 in October 1934. Er is nog
steeds een voorsprong boven 1934, doch
deze voorsprong vermindert staag.
Het ziet er niet vroolijk uit met den gang
van zaken bij de schatkist. De directe be
lastingen brachten uit. -October j.l. op
ƒ90.088.508.— tegen ƒ83.789.797.— in de
zelfde periode van 1934, gevolg van de hoo-
gere opcenten. Hier is ten minste van een
accres sprak»
Het Abessijnsche conflict
DE ITALIANEN RUKKEN VERDER OP.
ROME, 19 November. (A.N.P.) Het 49e
legerbericht, dat maarschalk de Bono seint,
meldt, dat het legercorps in Eritrea een
actie is begonnnen bij Tambien. De colon
ne heeft op 17 Nov. te 12 uur de Abaro-
bergpas bezet en zette den opmarsch voort
in Oostelijk Tambien. In verband met deze
actie aan het front, heeft het tweede leger
corps de streek van Nadir ten N.W. van
Geralta bezet, terwijl de zwarthemden
Tsahama hebben bezet.
De luchtstrijdkrachten hebben belangrij
ke vijandelijke colonnes, die ten Zuiden
van Boeia waren geconcentreerd, gebom
bardeerd.
Gisteren hebben zich bij onze militaire
leiders, aldus vervolgt het communiqué,
stamhoofden en notabelen uit Dankali aan
gemeld. Verschillende stamhoofden hebben
zich onderworpen. Zij hebben zich verbon
den tot de bepalingen van het met Italië
gesloten verdrag en tevens hebben zij ge
vraagd met de wapens te mogen deelnemen
aan den strijd tegen Addis Abeba.
Omtrekkende beweging van Ras Seyoem.
ASMARA, 19 November (A.N.P.) Ras
Seyoem, de ongrijpbare Abessijnsche aan
voerder aan het Noordelijk front, heeft een
omtrekkende beweging gemaakt, waardoor
hij de flank der Italianen bedreigt. Verken
ningsvliegtuigen konden de positie der
Abessijnen 'vaststellen in het Oosten van
de streek van Tambien ongeveer 20 mijl
ten Noordwesten van 'Makalle en 10 tot 15
mijl ten Noorden van de rivier Takazze,
waarlangs op het oogenblik de Italianen
hun voorste lijn inrichten. Het leger van
Ras Seyoem bevindt zich, volgens deze be
richten, in een bergachtige streek in een
strategisch gunstige stelling. De sterkte van
zijn troepen wordt geschat op 30.000 man.
Men gelooft, dat dit leger van moderne wa
penen is voorzien.
De Italianen zijn hierdoor genoodzaakt
hun front niet alleen naar het Zuiden, doch
ook naar het Noordwesten te richten. Drie
colonnes van het inboorlingenleger zijn
naar de bergen van Tambien opgerukt om
het hoofd te bieden aan de bedreiging van
Ras Seyoem, welke wellicht de ernstigste is
sedert het uitbreken der vijandelijkheden.
Intusschen moet Ras Kassa zich ten Zui
den van de Italiaansche troepen bevin
den. Zijn positie is nog niet vastgesteld.
HEVIG LUCHTGEVECHT.
ASMARA, 19 Nov. (A.N.P.). (Van den
oorlogscorrespondent van het Duitsche
Nieuws Bureau).
Het luchtgevecht tusschen Italiaansche
bommenwerpers en vijandelijke strijd
krachten, dat Maandag werd geleverd in
het gebied tusschen Ambaladsjir en Antalo,
wordt van militaire zijde de grootste lucht-
operatie genoemd sedert het begin van den
oorlog.
Twee eskaders, bestaande uit 29 vlieg
tuigen, merkten bij Boedzja ten Zu.aen van
Makalle sterke Abessijnsche troepenafdee-
lingen op. Zij gingen op geringer hoogte
vliegen, teneinde de troepen beter te kun
nen bombardeeren. Het kwam daarbij tot
een verbitterd gevecht.
De Abessijnen tiadden de hellingen bezet
en vuurden vandaar op de vliegtuigen. On
geveer 7000 Abessijnen namen de Italiaan
sche toestellen onder vuur. Alle vliegtui
gen werden daarbij door den kogelregen
min of meer ernstig beshadigd.
In totaal zijn de vliegtuigen door meer
dan honderd schoten getroffen. Niettemin
zijn alle erin geslaagd de vuurlinie +e ver
laten. Een boordmecano werd zeer ernstig
gewond door een schot in het been.
Noodlanding Graaf Ciano.
Terwijl het vliegtuig van den Minister
van Propaganda Graaf Ciano, den schoon
zoon van Mussolini, bij Makalle een nood
landing moest maken, werd een ander toe
stel bij de landing in Housien ernstig be
schadigd.
Groot aantal dooden.
Het aantal by de groote luchtbombarde
ment gedoode Abessijnen moet zeer aan
zienlijk zijn. Volgens een laatst uit parti
culiere bron ontvangen bericht, zouden
meer dan 5000 Abessijnsche soldaten zijn
gedood of gewond. De sterkte der Abes
sijnsche troepen, die het vuur op de Ita
liaansche vliegtuigen hebben geopend
zou, volgens deze bron, niet 7000 doch
20.000 man hebben bedragen.
HET SANCTIE-VRAAGSTUK.
Maatregel voor Italiaansche
olievoorzïening.
MILAAN, 19 Nov. (A.N.P.) Op 18 Novem
ber is d^ wet van kracht geworden, waar
bij het Ministeries der Corporaties wordt
gemachtigd alle bestuurders en conces
sionarissen van minerale bronnen, te ver
plichten een olievoorraad van 70% van de
capaciteit van alle reservoirs, van meer
dan 500 kubieke meter, voortdurend be
schikbaar te hebben. Binnen tien dagen
zullen de capaciteiten der reservoirs, ter
kennis moeten worden gebracht van het
Ministerie der Corporaties.
Gelijkluidende antwoorden aan Italië?
LONDEN, 19 Nov. (A.N.P.). De „Times"
meldt in een vermoedelijk geïnspireerde
mededeeling, dat men thans gelooft, dat
geen gemeenschappelijk antwoord van de
aan de sanctiemaatregelen deelnemende
landen op de Italiaansche protestnota zal
worden gegeven.
Veeleer zouden de verschillende ant
woorden van gelijken inhoud aan de Ita
liaansche regeering worden overhandigd.
400 AUTOMOBILISTEN
INGESNEEUWD.
WILKES BARRE (Pennsylvania), 19
November (A.N.P.) Door een hevige
sneeuwjacht zijn in de heuvels nabij Wilkes
Barre 400 automobilisten ingesneeuwd. De
wegen werden onbegaanbaar, zoodat er een
expeditie moest worden uitgezonden om de
ingesneeuwden bij te staan. Vanuit vlieg
tuigen werden pakketjes met levensmidde
len geworpen voor de gedwongen kampeer-
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BINNENLAND.
Wijziging Landbouwcrisismaatregelen.
(lste blad).
Distributie van gehakt in blik. (lste
blad).
De N.S.B. neemt voorloopig geen deel
aan de vergaderingen van de Prov. Staten
van Zuid-Holland, (lste blad).
Weer vielen vijf menschen als slacht
offers van het verkeer. (Gem. Ber., 3de
blad en lste blad).
N.S.B.'ERS VERLATEN STATEN
VERGADERING.
„Auf Wiederseh'n!"
In de hedenmorgen 11 uur aangevangen
vergadering van de Prov. Staten van Zuid-
Holland heeft de heer van Hoey Smith (N.
S.B.) de volgende verklaring afgelegd: „De
nationaal-socialisten in deze vergadering
zijn van meening, dat de Eerste Kamer der
Staten-Generaal op schromelijke wijze in
gebreke blijft haar plicht te doen ten aan
zien van de toelating van onzen kameraad
d'Ansembourg als lid van dat College. Zij
zien daarin een totaal gebrek aan achting
voor de Provinciale Staten, die dezen Ne
derlander hebben gekozen. Zij vinden daar
in aanleiding om, evenals hun kameraad
van Vessem, de beslissing van de Eerste
Kamer af te wachten, alvorens in het Col
lege, waarin zij zijn gekozen, de vergade
ringen bij te wonen. Als protest tegen deze
houding van de Eerste Kamer verlaten de
nationaal-socialisten derhalve deze vergade
ring".
Aldus geschiedde, waarna de Staten
overgingen tot de behandeling van de agen-
de. (Tijdens het voorlezen van de boven
gemelde verklaring werd de spreker her
haalde malen geïnterrumpeerd; o.a. werd
geroepen: „wat hebben wij daarmee te
maken". Terwijl de N.S.B.-Statenleden de
vergaderzaal verlieten werd hun „Auf Wie
derseh'n" toegeroepen).
Nadat de verschillende ingekomen mis
sives voor kennisgeving waren aangeno
men, en nadat besloten was diverse voor
stellen naar de afdeelingen of naar de
commissies te zenden, dan wel om prae-
advies in handen van Gedeputeerde Staten
te stellen, werd de vergadering verdaagd
tot Dinsdag 10 December te 11 uur.
WEER EEN VUURBOL GEZIEN.
Nu en dan wordt iemand, die toevallig
zijn blik op den hemel heeft gericht ver
rast door de plotselinge verschijning van
een schitterende meteoor en wordt daar
door getuige van een voor hem onvergete
lijk mooi natuurverschijnsel. Zoo is dan
ook weer een bijzonder mooie meteoor
Zondag 11 November des avonds om 7.16
te Rotterdam gezien. De waarnemer zag
een prachtig gekleurde en sterk lichtende
vuurbol zich van een Zuidelijke richting
vrij snel naar net Noordoosten voortbewe
gen. De meteoor ging vrij dicht langs'de
maan, die den vorigen dag vol was geweest
en dus nog een zeer helder licht gaf. De
meteoor moet dus wel van een bijzondere
lichtstrekte zijn geweest. De waarnemer
deelt mede, dat de vuurbol prachtig blauw,
groen, rose en violet gekleurd was en be
doelt waarschijnlijk, dat deze kleuren el
kaar opvolgden, waaruit dan zou kunnen
worden afgeleid, dat de baan schuin naar
beneden liep, want de kleur van een hoog
in den dampkring verschijnende meteoor
is wit of blauw en neemt op geringere
hoogte een meer roode kleur aan. De me
teoor liet een staart van prachtig gekleurde
vonken achter.
Het zou belangrijk zijn over dit ver
schijnsel meerdere mededeelingen te ont
vangen. Een zoo heldere meteoor moet
door velen gezien zijn.
Dei gelijke zeer heldere meteoren schij
nen steeds zeer dicht bij te zijn geweest,
maar in werkelijkheid schieten zij op tien
tallen kilometers hoogte door den damp
kring. Hun verscnijnen is, wanneer goede
waarnemingen worden verricht, van groot
belang voor de kennis van de samenstel-
j ling van de zeer hooge dampkringslagen.
I Daarom zijn goede berichten altijd van
1 groot nut.
