HET BEGROOTINGS-DEBAT IN DE
TWEEDE KAMER
27ste Jaargang
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1935
No. 8263
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.6Q per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen- worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIJF BLADEN WAARONDER GE
ÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD.
l =a
Gebeden voor
den vrede
Tengevolge van het dringend verzoek
van Z. H. den Paus om algemeen en aan
houdend gebed voor den vrede, schrijven
Wij voor:
dat gedurende het jaar 1935 onder alle
namiddagoefeningen als Vespers, Lof, Con
gregatie, enz.
1. onmiddellijk na de gewone Magnifi-
eat-antiphoon zal worden gezongen de an-
tiphoon „Da pacem Domine", met bijbe-
hoorend vers
„Fiat pax in virtute Tua,
Et abundantia in turribus Tuis",
en de oratie „Deus a quo sancta desideria",
uit de Missa votiva pro Pace cfr. Cantuale
p. 267; Vesperale Romanum p. 146*;
2. driemaal het Weesgegroet zal worden
gebeden, met de aanroepingen: H. Maria,
Hulp der Christenen, bid voor ons; Ko
ningin van den Vrede, bid voor ons.
Ons van harte aansluitend bij den op
roep van Z.H. vermanen Wij onze Pries
ters, religeuzen en geloovigen, zich op bij
zondere wijze bij die gebedsactie aan te
sluiten.
H. J. M. TASKIN,
Kapittel-Vikaris.
Haarlem, 9 November 1935.
V De Juiste waardeering.
In onzen tijd denken vele menschen
meer na over de dingen van den dag, dan
zij dat plegen te doen in 'n tijd, waarin 't
hun, stoffelijk, beter gaat. Dat is een licht
zijde van dezen tijd.
Zoo b.v. wij wezen er onlangs op
worden nu de uitgaven voor feestèn e.d.
niet meer zoo vanzelf gedaan, ook al heeft
men er het geld voor, ook al kan men het
er voor benoodigde geld missen.
Hier dringen zich beginselen naar voren
die altijd, in alle omstandigheden, als
basis moeten strekken voor ons handelen,,
maar waaraan, zooals gezegd, door velen
nu meer wordt gedacht.
Wij willen hier nog 'ns ngder beschou
wen die beginselen, welke betreffen het
„feesten", het uitgaan in het algemeen,
onze ontspanningen.
Daarom komen wij hierop even terug,
omdat bij het doorbladeren van de dezer
dagen verschenen aflevering onzer katho-
lieze encyclopedie een zoo uitstekende,
korte en bondige samenvatting van die be
ginselen aantroffen. Onze Nederlandsche
katholieke encyclopedie die staat op
hoog wetenschappelijk peil en waarvan nu
het achtste deel is verschenen is een
buitengewoon kostbaar bezit!
Hier volgt wat wij in de laatste afleve
ring van deze encyclopedie vonden on
der. den wel wat vreemden titel „Ge
zellig leven".
„Zin en waarde van het gezellig verkeer
is allereerst daarin gelegen, dat de men-
schelijke geest na inspannend en arbeid
juist door afleiding en vermaak zijn span
kracht moet hernemen en de lust en op
gewektheid tot hernieuwden arbeid moet
hervinden. Daarbij is het gezellig verkeer
een oefenschool voor velerlei deugd, vor
ming van geest en hart. Het is daarom al
lerminst in strijd met den Christelijken
levensernst ook aan het gezellig verkeer
een bescheiden plaats in het leven in te
ruimen. Alleen moet het geen hoofdzaak
zijn, maar een ondergeschikte bijzaak; het
moet de toewijding aan hoogere levens
doeleinden niet hinderen, maar ze dienen
en moet in alles passend zijn, met de ver
mijding van alles wat oneerbaar is of de
liefde krenkt, zonder lichtzinnigheid of uit
gelatenheid, zonder veinzerij of coquette-
rie; het moet het stempel dragen van
Christelijken eenvoud en zedigheid, en wel
geregeld zijn naar de omstandigheid, per
soon plaats en tijd. Zoo opgevat is de ge
zelligheid, de zin voor humor, voor pas
sende scherts, voor onderhoudende en
geestige conversatie en voor opgewekt spel
een deugd. Een matig gebruik van som
mige genotmiddelen, als koffie, thee, tabak
en ook wel alcoholische dranken, kan die
nen om de gezelligheid te verhoogen en is
derhalve binnen heel bepaalde grenzen
niet te veroordeelen. Als veelal drankge
bruik en drankmisbruik de plaats der
echte gezelligheid inneemt, is dat natuur
lijk onder alle opzichten ten zeerste af te
keuren.
De huiselijke gezelligheid en die in het
verkeer tusschen de afzonderlijke families
staat in ethische en cultureele waarde ver
boven' die in publieke of half-publieke- ge
legenheden. Men dient daarmede ook bij
organisatie van het vereen igingslev en
ernstig rekening te houden. Toch kunnen
ook de publieke gelegenheden niet geheel
gemist worden, vooral niet zoolang, gelijk
voor de lagere standen niet zelden het ge
val is, de condities voor echte huiselijke ge
zelligheid al te zeer ontbreken. Echter moet
*èr over gewaakt worden, dat ze niet ont
aarden, en er mag geen vrjjheid gelaten
worden, om op allerlei wijzen de genot-,
spel- en sensatiezucht van het volk te prik
kelen. Ook de publieke overheid heeft hier
een ernstige taak te vervullen".
Wij nemen dit citaat gaarne over uit de
Katholieke encyclopedie, óók om onzen
lezers, die deze encyclopedie niet kennen,
een indruk te geven van het veelzijdig
katholiek karakter van dit wétenschappe-
lijk.werk, waardoor het is een bron, om
te leeren de juiste waardeering
van vele zaken.
V De Katholieke jeugdbeweging
Enkele woorden over een goede en groo-
te zaak.
Morgenavond om 8.30 uur in de Stads
gehoorzaal te Leiden, geeft de Vrouwelijke
Jeugdbeweging voor Katholieke Actie De
Graal een sportuitvoering.
Wij maken van dit gebeuren op deze
plaats melding, omdat wij de belangstel
ling, de' sympathie van Katholiek Leiden
voor de Katholieke Jeugdbeweging in al
haar vormen van het hoogste belang ach
ten.
Vast staan twee dingen.
Ten eerste: de Katholieke Jeugdbewe
ging onder leiding van het Kerkelijk
Gezag is vóóral in dezen tijd noodza
kelijk.
Vervolgens: de Katholieke .Jeugdbewe
ging kan niet groot en krachtig worden,
zijn en blijven, zonder de daadwerke-
lljke belangstelling van de oude
ren.
Hieruit kan ieder Katholiek concludeeren,
wat zyn plicht is -zyn plicht in den
staat en stand, waarin hij js geplaatst!
DE „NAVOLGING".
Op een katholieke-onderwijzers-dag te
Alkmaar heeft mr. Marchant een rede ge
houden.
Hij deelde daar mede, dat hij, toen hij
minister was geworden en daardoor „maar"
één werkking had, meer tijd had voor de
stldie van het katholicisme, en hij zeide:
Ik las toen de Imitatio, die ieder
moet lezen, die neiging heeft zich ge
wichtig te voelen en die in het pu
blieke leven voor zich zelf werkt; de
Imitatio leert voor anderen te wer
ken.
Deze waardeering voor de „Imitatio", de
„Navolging", het bekende boekske van
Thomas van Kempen, is leerzaam voor ve
len, die het niet kennen;
Mr. Teulings over het financieel beleid der regeering
Op den tweeden dag van het begroo-
tingsdebat is mr. Teulings (R.-K. St.)
opgetreden als financieel woordvoerder van
de katholieke fractie.
De devaluatie.
Spr. ontleedde de financïeele politiek
van het kabinet. Spr. kantte zich tegen
het spreekverbod, dat de Regeering zou
willen opleggen aan allen, die uit eerlijke
overtuiging voorstanders van devaluatie
zijn
Dr. Colijn, aldus mr. Teulings, heeft het
voorgesteld, als zou zwijgen over dit pro
bleem vaderlandsche plicht zijn. Maar gaat
het, nu de politiek van de tegenstanders
van devaluatie wordt doorgedreven, zoo
goed? Men voorspelt kwade gevolgen van
devaluatie. Maar wat ziet men nü, zónder
devaluatie, om zich heen? Prijsstijgingen,
belastingverhoogingen, loons- en salaris
verlagingen, stijging van de werkloos
heidscijfers, intering van alle reserves, in
eenstorting van bedrijven, ondermijning
van alle Overheidsbudgetten, enz. enz. Die
verschijnselen maken, dat de eerlijke voor
standers van devaluatie het juist een va-
derlandschen plicht achten, niet te zwij
gen.
Tegen de pogingen, om hun den mond
te snoeren, richtte zich dan ook het pro
test van den katholieken afgevaardigde.
Erkennend, dat het Parlement niet de aan
gewezen instL-tie is voor een beslissing op
dit punt, maar betreurend, dat de beurs
(die verzamelplaats voor zeer bedrevenen
in geldeconomie, die wel eens „een gokje
op den gulden" willen wagen) de vrijheid
van spreken van gewetensvolle politici en
economen met haar onmiddellijke neigin
gen tot onrust aan banden legt, sprak mr.
Teulings het opnieuw uit, dat die onrust
latent aanwezig blijft, zoolang niet, hoe
dan ook, we:r een rer labili. '^-basis ge
schapen is voor het bedrijfsleven.
Zijn wij op den goeden weg? zoo luid
de spr.'s dringende vraag. Want als die
vraag ontkennend zou moeten worden be
antwoord, dan zou de „grimmige volhar
ding", door dr. Colijn aanbevolen, ons en
kel leiden naar een verkeerd eindstation.
In het financieel beleid der regeering
heeft mr. Teulings niet weinig zwakke
plekken aangewezen. Het geraamde tekort
van het Werkloosheidssubsidiefonds ad 14
millioen steunt op de werkloosheidscijfers
van 1935, die in 1936 wel eens hooger zou
den kunnen zijn. Ook de cijfers van het
Landbouwcrisisfonds dienen sceptisch te
worden bezien. Wat de bijzondere maat
regelen ten behoeve van 's Lands defensie
kosten gaan, is zelfs nog niet bekend. Hoe
men tot 20 millioen bezuiniging op de
Spoorwegen komen moet, is eveneens nog
een raadsel". De raming van de middelen,
vooral van de omzetbelasting moet óók al
sceptisch worden bezien in verband met
den nog steeds voortgaande economischen
neergang. De perspectief-bezuinigingen zijn
ten slotte slechts verschuivingen. En voor
steun aan de zeescheepvaart zal zeker nog
wel meer noodig zijn dan de uitgetrokken
8 millioen.
Tegen belastingverhooging.
Ook de Katholieke afgevaardigde heeft
zich tegen de nieuwe belastingverhoogingen
verklaard. Niet slechts had hij bezwaar te
gen de koppeling van dit verhoogingen aan
het Werkloosheidssubsidiefonds. Hij acht
te het beter, ze geheel achterwege te laten
en desnoods het tekort niet volkomen te
dekken of alsnog naar andere dekkings
middelen te zoeken.
Aanpassingsrede.
De rede van dr. Bierema (Vrijheids
bond) was opnieuw een aanpar^irgsrede.
Belastingverhooging acht hij zóó uit den
booze, dat ook hij liever het tekort op de
tóch niet geheel en dan nog alleen op
papier! sluitende begrooting wat groo-
ter laat dan nieuwe lasten te leggen op 't
volk en 't bedrijfsleven. Het tekort is dan
tegelijk een „mene tekel" voor de Re
geering, dat zij aan verdere bezuingingen
niet ontkomen kan. Die bezuiniging, al
dus dr. Bierema, behoeft allerminst in af
braak te ontaarden. Zij kan zelfs met ver
betering gepaard gaan, als slechts de Over
heid bepa'Me functies ov laat aan de nu
eenmaal goedkooper werkende maatschap
pij-
Dat dr Bierema in .zijn hart devaluist is,
bleek weer uit zijn vergelijking van de
goudlanden met de niet-goudlanden. De
eerste staan er beter voor dan de laat
ste, omdat de laatste er maar niet in sla
gen, tot de vereischte aanpassing aan een
lager peil te geraken. Hier te lande zijn
daarvan de beschutte bedrijven een be
langrijke oorzaak, terwijl ook de te bureau
cratische overheidsbemoeiing met de agra
rische productie tot een oneconomische
bedrijfsvoering leidt.
De drukpersvrijheid ziet de president der
liberale fractie liever niet door preven
tieve maatregelen, zooals blijkbaar in het
voornemen liggen, ingeperkt. Laat men de
vrijheid handhaven, maar veel strenger
zijn in de repressie van uitwassen.
De heer Schouten (A.-R.) kwam in
zijn meening vrijwel met die Van dr. Bie
rema overeen. Ook hij wees op de dure
noodzaak van de uiterste versobering, ook
hij betreurde de nieuwe belastingverhoo
ging, daarbij vragende, of de verzwaring
van de omzetbelasting niet tegelijk met de
verlaging van den gedistilleerd-accijns kon
worden teruggenomen. Ook hij achtte een
snel ter handnemen van de reorganisatie
der crisisdiensten gewenscht. Ook hij be
streed het Plan van den Arbeid der S. D.
A. P. Al waardeerde hij, dat blijkens de
toelichting op dat plan de S. D. A. P. niet
meer diametraal tegenover de Regeering
staat, doch slechts een gradueel verschil
ter zake van den omvang van industriali
satie, openbare werken en leeningsmoge-
lijkheden overblijft, met het plan zelf, dat
op te optimistische berekeningen en ver
wachtingen steunt, kon de leider der anti-
revolutionnaire fractie zich niet vereeni
gen.
De rede van mr. J o e k e s (V. D.) liep
wat het economische betreft, goeddeels
parallel met de redevoeringen der heeren
Schouten en Bierema. De vrijzinnig-demo
craten, kunnen met de aangekondigde
maatregelen ter zake van 's lands defensie
acoord gaan. Men moet alleen goed in het
oog houden, aldus mr. Joekes, dat Neder
land nooit, noch in Europa noch in Indië,
zijn verdediging geheel alleen zal kunnen
bewerkstelligen.
Voorts hebben dezen middag nog het
woord gevoerd de plattelander Ver voorn,
de christen-democraat van Houten, de re-
volutionnair-socialist Sneevliet en de so
ciaal-democraat J. Ter Laan.
Bij den aanvang der vergadering is z. h.
st. een voorstel aangenomen om voortaan
ook bij de onderdeelen der begrooting den
spreektijd te rantsoeneeren per ^ractie.
BINNENLAND
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Italianen hebben gisteren ook Gora-
lie aan het Ogaden front bezet. Tegenstand
werd weinig ontmoet (2de blad).
Een proclamatie van Seldte over de ont
binding van de Stahlhelm (2de blad).
Kingsford Smith nog altijd zoek (Lucht
vaart, 2de blad).
BINNENLAND.
De loonen in de sigaren-industrie (1ste
blad).
Maximumprijs voor margarine (1ste
blad).
Bedrijfsraad in het Stucadoorsbedrijf
(lste blad).
Behandeling van de Staatsbegrooting in
de Tweede Kamer (lste blad).
te behooren de ondernemingen of gedeel
ten van ondernemingen, die zich belasten
met het uitvoeren van stukadoorswerk.
Het aantal leden en plaatsvervangende
leden van. den bedrijfsraad zal 8 bedragen
UIT DE SIGARENINDUSTRIE
Besprekingen over de afsluiting van een
coïectieve arbeidsovereenkomst. Twee
werknemersorganisaties niet tot
bespreking bereid
Gisteren zijn partijen, betrokken bij de
arbitrale uitspraak in de sigarenindustrie,
tezamen gekomen om met de drie andere
werkliedénorganisaties van gedachten te
wisselen over de mogelijkheid om tot de
afsluiting van een collectieve arbeidsover
eenkomst te komen, waarin de uitspraak
zal worden-verwerkt.
Nadat de Ned. Bond en de Federatie
verklaard hadden niet tot bespreking be
reid te zijn wanneer niet eerst de arbitra
le uitspraak ter zijde werd gelegd, aan
welk verzoek de werkgevers niet konden
voldoen, werd de vergadering geschorst.
De bespreking werd daarna voortgezet
met den R.K. en den Chr. Bond, waarbij
van patroonszijde verschillende concessies
werden gedaan, om alsnog een landelijk
conflict te kunnen voorkomen.
De nieuwe loonvoorstellen zullen aan het
congres van den R.K. Bond, dat 16 No
vember a.s. te Nijmegen zal worden ge
houden, worden voorgelegd.
De vergadering, die om 10 uur 's mor
gens was aangevangen, werd om 10 uur
's avonds gesloten.
NEDERLAND EN IERLAND.
De Valera heeft een onderhoud met
Ir. F. Guljé.
Men seint uit Dublin d.d. 8 November
aan de „Msb.":
Minister-president De Valera ontving
heden in audiëntie den heer ir. F. Guljé,
voorzitter van de R. K. Werkgevei'sver-
eeniging. De Iersche minister-president
deelde in het langdurig onderhoud o.m.
mede, het bezoek zeer op prijs te stellen.
Verder wees hij erop, dat Ierland zich
gaarne oriënteert op de kleinere Staten
en dat de regeering niets liever wenschte,
dan een levendig, innig, zakelijk en gees
telijk contact met Nederland.
DE KRUISVAART ROEPT:
„APOLÉOHAL"
De kaartverkoop voor het door 800 jon
gens in de Apollohal te Amsterdam op
Zondagmiddag en Zondagavond 24 No- j
vmber a.s. te spelen St. Michielsspel is in j
vollen gang. In alle districten van ons bis
dom zijn depots voor kaartverkoop opge
richt.
We herinneren er aan, dat de Ned>. Spoor
wegen 50 pet. reductie geven. Een ieder
wordt aangeraden zich tijdig van kaarten
te voorzien. Herhaling van het spel is uit
gesloten.
BrDRIJFSRAAD VOOR HET
STUCADOORSBEDRIJF
Bij Kon. Besluit van 26 October is een
bedrijfsraad voor het stukadoorsbedrijf in
gesteld.
Tot het stukadoorsbedrijf worden geacht
MARGARINE-PRIJZEN
Minimumprijs voor afnemers in het
binnenland
De Minister van Landbouw en Vissche-
rij heeft vastgesteld als minimumprijs van
margarine ten aanzien van afnemers in
het binnenland:
a. voor margarine A een bedrag van 94
cent per K.G. hetzij afgehaald aan fa
briek of pakhuis, hetzij franco huis of ma
gazijn;
b. voor margai-ine B, andere dan Ritueele
onvermengde margarine en plantaardige
onvennengde margarine, een bedrag van
85 3/4 cent per K.G., hetzij afgehaald aan
fabriek of pakhuis, hetzij franco huis of
magazijn;
c. voor margarine B (ritueele ónvei-meng-
de margarine) een bedrag van 1.16 per
K.G. hetzij afgehaald aan fabriek of pak
huis, hetzij franco huis of magazijn;
d. voor margarine B (plantaardige on
vermengde margarine) een bedrag van 96
cent per K.G., hetzij afgehaald aan fabriek
of pakhuis, hetzij franco huis of magazijn,
met dien verstande, dat de minimum
prijs niet geldt ten aanzien van die mar
garine, waarvan ten genoegen van de
Stichting Nederlandsche Zuivelcentrale,
gevestigd te 's Gravenhage, wordt aange
toond, dat zij geëxporteerd wordt of ge
leverd wordt ter proviandeering van
schepen, welke aan uitklaring onderwor
pen zijn.
Dit besluit treedt 9 November in wer
king.
