DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het conflict bij den
Leidschen Stadhuisbouw
27ste Jaargang
DINSDAG 5 NOVEMBER 1935
No. 8259
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Dë opmarsch der Italianen
in Abessynië
Volgens de Romeinsche avondbladen
heeft de Italiaansche voorhoede gistermid
dag Abbi Addi, 90 K.M. ten zuiden van
Hausden en 40 K.M. ten westen van Ma-
kalle, bereikt. Ten noord-oosten van Ma-
kalle is de voorhoede gevorderd tot
Agoela, dat 35 K.M. van Makalle ligt. Het
geheele landschap Geralta is practisch
reeds in Italiaansche handen, voornamelijk
door de bezetting van den berg Magab.
Afgezien van eenige verdedigingsnesten,
diie gezuiverd moesten worden, heeft de
opmarsch bijna zonder tegenstand plaats.
De Abessijnsche achterhoede schijnt den
terugtocht te dekken. Deze terugtocht
wordt overigens vergemakkelijkt door de
nauwkeurige terreinkennis, terwijl de
Italiaansche officieren bij den opmarsch
voortdurend moeten vaststellen, dat de
kaarten verouderd zijn. Het ontbreken van
Abessijnschen tegenstand wordt door de
Italiaansche oorlogscorrespondenten in
hoofdzaak verklaard door de stemming on
der de bevolking, die, zoo zeggen zij, de
Italiaansche soldaten als bevrijders be
groet, nadat zij hen met ongeduld ver
wacht heeft. Ook de houding der Kopti-
sche geestelijkheid in de gebieden, die de
zer dagen bezet zullen worden, wordt zeer
gunstig voor de Italianen genoemd.
De linkervleugel der Italianen, die uit
Dankali-afdeelingen bestaat, heeft op het
Abessijnsche hoogland reeds contact met
het eerste legercorps. De rechtervleugel
tusschen Aksoem en de Setit rukt volgens
Italiaansche berichten eveneens op, doch
schijnt belemmerd te worden door talrijke
ongeregelde gevechten aan de grens.
De verkenningsvluchten der luchtmacht
worden energiek voortgezet over het ge
heele front tusschen den Soedan en de
zoutwoestijn van Dnaakil. Verscheidene
vliegtuigen zijn ver voorbij Kakalle door
gedrongen en hebben daarbij vastgesteld,
dat Abessijnsche afdeelingen, welker sterk
te niet vast staat, oprukken. Een vlieger,
die tot bij het Asjangi-meer is gevlogen,
heeft waargenomen, dat zich Abessijnsche
troepen op weg naar Amba Alatsji bevin
den.
NIEUWS UIT ABESSIJNSCHE BRON.
Een officieel te Addis Abeba verstrekt
communique meldt, dat een Italiaansch es
kader bommenwerpers boven Gorrahei
verschenen is en met zijn bommen 30 vrou
wen en kinderen heeft gedood, welke bezig
waren vee te drenken bij de naburige
bronnen, terwijl de stad reeds door de
Abessijnsche troepen was ontruimd.
Berichten van het Noordelijk front mel
den. dat Dongolio, op 12 mijl ten Noord-
Oosten van Makalle door de Italianen is
bezet en datt Makalle zelf practisch om
singeld is. De Italiaansche troepen hebben
geen tegenstand ontmoet. Het is begonnen
te regenen en de tot dusverre droge
stroombeddingen beginnen water te voe
ren, doch nog onvoldoende om den Itali-
•anschen opmarsch te stuiten.
Tekle Hawariate heeft een toespraak ge
richt tot de Abessijnsche stamhoofden, die
thans in Addis Abeba aanwezig zijn, waar
bij hij hun op het hart drukte zich vooral
miet te laten verleiden tot het leveren van
massagevechen, maar te trachten den oor
log te rekken door een guerilla-tactiek toe
te passen totdat het volgende regenseizoen
zou zijn aangebroken, waardoor de Itali
aansche mechanische hulpmiddelen ten
zeerste hun waarde zouden verliezen.
ITALIAANSCH MISSIONARIS
MISHANDELD.
Een missionaris van de Consalata-orde te
Turijn, pater Ciravigna, is, naar de bladen
melden, in de inboorlingen wijk te Djiboeti
mishandeld. Zijn verwondingen zijn even
wel niet van ernstigen aard.
De bladen melden verder nog, dat de
Italiaansche consul bij de Fransche kolo
niale autoriteiten een formeel protest heeft
ingediend. De aanvallers zijn gearresteerd
en gevangen gezet.
Pater Ciravigna was een der laatste Ita
lianen, die Addis Abeba verliet. Hij wacht
te te Djiboeti op een gelegenheid om naar
Italië terug te keeren.
STAMHOOFD VERONGELUKT.
Het stamhoofd Dedjasmatsji Kirrat, die
pas aan het hoofd van zijn uit 1000 man be
staan troep te Addjs Abeba was aangeko
men, is bij een auto-ongeluk gedood. De
taxi, waarin hij gezeten was, is met een
anderen wagen in de hoofdstraat van Addis
Abeba in botsing gekomen.
ITALIANEN ZOOWEL ONTSTEMD ALS
VOLDAAN.
Misnoegd over sancties, tevreden over
matiging.
In Italiaansche kringen is men zeer ont
stemd over het besluit der coördinatiecom
missie, waarbij de datum voor het in wer
king treden der sancties is vastgesteld. An
derzijds stelt men de gematigdheid op prijs,
welke in de redevoeringen der verantwoor
delijke staatslieden aan den dag trad. Tot
bijzondere voldoening stemt de aanvaar
ding van het voorstel, Frankrijk en Enge
land te belasten met het blijven zoeken
naar een regeling.
In onbevooroordeelde internationale
kringen, gelooft men niet, dat Italië de toe
passing der economische en financieele
sancties zonder représailles zal aanvaar
den. Over de situatie in de Middellandsche
Zee blijft men zich in Italiaansche kringen
zeer bezorgd maken, evenals over den
steun, dien Frankrenk bereid is, krachtens
artikel 16, in geval van een conflict aan
de Britsche vloot, te verleenen.
De strijd om Makalle.
ASMARA, 5 Nov. (A.N.P.). (Van den
oorlogscorrespondent van het Duitsche
Nieuws Bureau). Zooals reeds gemeld
werd gaat de opmarsch van het corps Ma-
ravigna in het gebied van Adi Abo door
een nog weinig bekende bergstreek ten
Westen en ten Zuidwesten van Aksoem,
die tot de rivier Takasso loopt. Deze ri
vier is eigenlijk de bovenloop van de later
de grens tusschen Abessinië en Eritrea
vormende Setit onder een anderen naam.
Het gebied van Adi Abo dringt als een wig
in de Ittaliaansche kolinie Eritrea, zoodat
de opmarsch van het corps Maravigna tot
een eenvoudiger vorm van het Italiaansche
front zal leiden. Bovendien hoopt men, dat
de Italiaansche troepen, na het gebied van
Adi Abo te zijn doorgetrokken, het ge
bied van de Takasse stroomopwaarts zul
len kunnen volgen, de onherbergzame
hoogvlakte van Tembien te vermijden en
zoo mogelijk een wig kunnen drijven tus
schen de Abessijnsche strijdkrachten aan
het Tana-meer en de meer Oostwaarts ge
concentreerde Abessijnsche troepen. In elk
geval dient echter de ontwikkeling der
militaire maatregelen te worden afge
wacht, alvorens met zekerheid het eind
doel van den dezer dagen aangevangen
Italiaanschen opmarsch kan worden aange
geven. Men verwacht, dat Makalle Don
derdag of Vrijdag zal worden bezet.
In Italiaansche politieke en militaire
kringen heeft het bericht grooten induik
gemaakt, dat Laval en Hoare voornemens
zouden zijn te Rome directe onderhande
lingen met Mussolini te openen. Indien
deze besprekingen niet tot een spoedige
oplossing leiden, zouden de gevolgen, naar
men hier verklaart, niet te overzien zijn.
Van vooraanstaande militaire zijde wordt
tn.l. gewezen op de gevaren, die de toepas
sing der sanctiemaatregelen op de wapen
voorziening der Italiaansche troepen zou
den kunnen hebben, vooral met het oog op
het feit, dat de Abessijnsche troepen rijpe
lijk va nwapens en munitie zullen worden
voorzien. Door wapen- en munitiegebrek
zouden de miltaire maatregelen, die een
geheel nieuw karakter dragen, naar men
van Italiaansche zijde vreest; ten zeerste
bemoeilijkt worden. Een verdere moeilijk
heid voor de Italiaansche legerleiding is
het feit, dat zij noch op de hoogte is van
de bedoelingen, noch van de sterkte van
het Abessijnsche leger, terwijl de Italiaan
sche plannen den Abessijnen zeer goed be
kend zijn.
Inmiddels doen hier talrijke geruchten
de ronde, omtrent vrijwillige onderwer
pingen van Abessijnsche stamhoofden. O.a.
zou de Sultan van Aoessa in het Zuidelijk
Danakil-gebied zijn onderwerping hebben
aangeboden en voornemens zijn 20.000 man
ter beschikking van de Italianen te stellen,
waarvan eenige duizenden zich reeds bij
de karavaan kameelruiters van overste
Lorenzini zouden hebben aangesloten.
Voorts wordt van Ittaliaansche zijde be
weerd, dat groepen aanhangers van Ras
Koeksa met witte vlaggen van Makalle
naar het Noorden zouden trekken om zich
ter beschikking van de Italiaansche auto
riteiten te stellen en zelfs wordt van Itali
aansche zijde thans het gerucht verbreid,
dat de heerscher van het ten Zuiden van
het Tana-meer gelegen landschap Godjam,
Ras Imroe en zijn zoon onderhandelingen
met de Italianen zouden willen openen. Al
deze berichten en vooral het laatste dient
men echter met het grootste voorbehoud te
aanvaarden.
Italiaansche frontberichten.
ROME, 5 Nov., (A.N.Pr). De „Messagge-
ro" meldt van het gront, dat gisteravon
de troepen 48 uur rust hebben gekregen
om de achterhoede gelegenheid te geven
zich bij de voorhoede aan te sluiten. Bij de
hervatting van de marsch verwacht men,
dat gelijktijdig zal worden opgerukt van
het Oosten, bij Abbi Addi, van Agoela en
van Dolo, zoodat de stad Makalle in min
der dan twee dagen bereikt en bezet kan
worden, indien de ingewikkelde rivierloop
of nieuwe regenval den opmarsch niet be
let. Alle bladen maken melding van de vrij
willige onderwerpingen, die zouden ge
schieden onder leiding van den heerscher
van Gondar, Ras Dagsa Dargile.
ASMARA, 5 Nov. (A.N.P.). Van Italiaan
sche zijde wordt medegedeeld, dat de af-
deeling kameelrijders, die zich bij Renoa
Como vereenigd heeft met de Danakils, op
rukt naar Dato. Reeds staat zij voor Daga-
daro en is de helft van den weg afgelegd.
Aan het Noordelijk front had de op
marsch te lijden onder hevige regenbuien.
Niettemin slaagden de Italianen erin het
corps inlanders van Haz Wogoro, te berei
ken Het corps Maravigna heeft in de om
geving van Adoea den opmarsch naar Adia-
bo voortgezet. Verkenningsvluchten heb
ben aan het ilcht gebracht, dat niet slechts
aan het meer van Asjangi, maar ook op
andere plekken, vooral in de hoogvlakte
van Tambien, ten Zuiden van Adoea, ster
ke afdeelingen Abessiniërs zijn verzameld.
Turkije sluit zich aan bij de sancties.
ANKARA, 5 Nov. (A.N.P.). De Turksche
regeering heeft besloten de sanctiemaat
regelen tegen Italië toe te passen.
Het pand der firma Zandvoort wordt een ruïne
Gelijk wel te verwachten, heeft het be
richt in ons Maandagnummer over het con
flict, dat inzake den stadhuisbouw is uit
gebroken tusschen aannemer en gemeente,
een storm van belangstelling gewekt.
Heel de stad had gisteren en vandaag
natuurlijk slechts aandacht voor dit in zijn
gevolgen waarschijnlijk zeer ernstige con
flict.
In de Gemeenteraadszitting van gister
middag, waar na het uitkomen van de
eerste nummers onzer courant het be
richt een „gretig" onthaal vond, werden
hieromtrent den wethouder van publieke
werken reeds vragen gesteld, waarop weth.
Splinter evenwel niet veel meer kon ant
woorden dan dat het bericht in onze cou
rant juist was.
Veel valt .er over het conflict zelf op het
oogenblik nog niet te zeggen. Het wordt
natuurlijk een rechtskwestie, waarbij „de
aansprakelijkheid" wel de voornaamste rol
zal spelen.
Er zijn drie soorten van aansprakelijk
heid. De gemeente heeft n.l. aansprakelijk
heid, de aannemer en tenslotte de eigenaar
van het betrokken pand.
Tot hoever de aansprakelijkheid van den
eigenaar gaat, valt wellicht moeilijk te
zeggen. Immers een pand zal intact blij
ven wanneer men er een kuil graaft van 3
Meter, van 5 of zelfs van 8. Dan gaat men
heien en er vertoonen zich scheuren. Ja.
dan is het pand niet stevig genoeg geweest
in zijn fundeeringen!
Dat met alle respect overigens is 'n
meening, die geen steek houdt. Want dat
bewuste pand was niet gebouwd om er 'n
put van 8 Meter diepte naast te graven.
Intusschen de feiten liggen er. De recht
spraak zal ook hier weer oordeel moeten
vellen ,maar de stadhuisbouwkwesties zijn
weer met één vermeerderd, die de reeds
ondervonden misère nog weer ver grooten.
Maar we vragen ons ten overvloede af:
waarom moest die kluisput nu juist aan
de nog bestaande huizenzijde worden ge
graven, terwijl het uitgestrekte terrein
drie vrije kanten heeft?
Het huis der fa. Zandvoort hébben we
vanmorgen eens nader bekeken en we kun
nen zeggen, dat het een ruïne gelijk wordt.
Overal scheuren, barsten, verzakkingen
van muren en vloeren, gesprongen rui
tenHet huis is onbewoonbaar gewor
den. Het is levensgevaarlijk om in het ach
terhuis te verblijven.
Het is thans weliswaar flink gestut, maar
niemand kaïn zeggen of dit voldoende ste
vig is en of op 'n gegeven moment de on
dergrond niet zal bezwijken.
Het ergste van het geval voor den be
trokken eigenaar is nog dat het sedert
eenigen tijd leege pand van binnen ge
heel gerestaureerd was, zoodat deze on
kosten bovendien voor niets zijn gemaakt.
De naast liggende panden ondervonden
tot heden nog geen hinder, maar niet ver
geten mag worden, dat het pand der fa.
Zandvoort links vrij ligt aan de z.g. Stad
huispoort, terwijl de andere huizen inge
bouwd zijn. Het pand van den heer Pier
rot, dat niet onmiddellijk aan den kuil
grenst, begint toch ook eenige teekenen
van „verval" te toonen in den vorm van
klemmende deuren.
ïUIMNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Nieuwe veroordeelingen van Ossche mis
dadigers door de Bossche Rechtbank.
(Rechtz. 2de blad).
Personeels-bezuiniging bij de Spoorwe
gen. (2e blad).
Mr. Loder overleden. (2de blad).
BINNENLAND.
De opmarsch der Italianen wordt voort
gezet. Makalle bijna bereikt. (2de blad).
Worden de deviezen-processen in
Duitschland herzien? (2de blad)
Gisteren is te Parijs het Stavisky-proces
begonnen. (2de blad).
Nieuwe disconto-verlaging van de Ned.
Bank. (Fin. en Econ.).
LEIDEN.
Het conflict bij den Leidschen stadhuis
bouw. (1ste blad).
Massa-diefstal van rijwielplaatjes ln de
H.B.S. voor Meisjes. (1ste blad).
EEN VAN DE VELE SCHEUREN
IN HET HUIS.
HET BEWUS'-
DER DER FA. ZANDVOORT IN DE MAARSMANSSTEF G.
WELKE ACHTER HET HUIS IS GEGRA- VEN.
DE 8 METER DIEPE KLUISPUT,
